shī, zhēn, zhàng rén jí, wú jiù. tuàn yuē: shī, zhòng yě. zhēn, zhèng yě. néng yǐ zhòng zhèng, kě yǐ wáng yǐ. gāng zhōng ér yīng, xíng xiǎn ér shùn, yǐ cǐ dú tiān xià, ér mín cóng zhī, jí. yòu hé jiù yǐ.
師,貞,丈人吉,無咎。彖曰:師,衆也。貞,正也。能以衆正,可以王矣。剛中而應,行險而順,以此毒天下,而民從之,吉。又何咎矣。
wǔ tiān wèi yě, ér yǐ fēi yáng jū zhī, huò yǒu zhàn zhēng zhī shì. èr gāng yáng yě, ér néng zhèng zhòng, kě chóng rèn zhī, zuǒ qí zūn ér chén yě. wén rén zhī wèi, jū zhōng ér fèng, xíng xiǎn ér shùn, yǐ shā shàng. shā dú qí rén, ér rén cóng yě. zhuān qí mìng, jiù, zé jí fù dà yǐ. yòu hé jiù yān.
五天位也,而以非陽居之,或有戰爭之事。二剛陽也,而能正衆,可崇任之,佐其尊而臣也。文人之謂,居中而奉,行險而順,以殺上。殺毒其人,而人從也。專其命,咎,則吉復大矣。又何咎焉。
xiàng yuē: dì zhōng yǒu shuǐ, shī. jūn zǐ yǐ róng mín chù zhòng.
象曰:地中有水,師。君子以容民畜衆。
dì zhōng yǒu shuǐ, gù néng yǒu de qí rùn, ér bǎo qí guǎng dì zhī yòng yě. gài xiàng hū jūn zǐ yě. zé néng dé qí qíng ér huò qí zhì dào, chū yú mín yě. gù jūn zǐ yǐ róng ér chù zhī, xiǎn rén yǐ cáng yòng yě.
地中有水,故能有得其潤,而保其廣地之用也。蓋象乎君子也。則能得其情而獲其治道,出於民也。故君子以容而畜之,顯仁以藏用也。
chū liù, shī chū yǐ lǜ, fǒu zāng xiōng. xiàng yuē shī chū yǐ lǜ, shī lǜ, xiōng yě.
初六,師出以律,否臧凶。象曰;師出以律,失律,凶也。
chūn qiū chuán yán: zhí shì shùn chéng, wèi zāng nì, wèi fǒu lǐ. yǒu bì rán zhī shèng zhě, shī chū ér móu hé zhī. wèi zāng, nǎi qí lǜ yě. shī zhī, shì yǐ xiōng yě. fū lǜ zhě, jūn shì zhī mìng yě. shī zhī xìng, zhǔ jūn bù néng qīn zhī, shì yǐ shòu qí mìng ér bù shòu qí shì. míng yuē zhuān zhēng. cǐ gǔ shī zhī dào yě. jūn zhì yuē: jūn zhī suǒ chéng yú jūn zhě, shī zhī kě zhàn, jūn yuē wú zhàn, bì zhàn kě yě. shī bù kě zhàn, jūn yuē zhàn zhī, wú zhàn kě yě. gù jìn bù qiú qí míng, tuì bù bì qí zuì, běn hū shè jì zhī wèi yě. huò yǐ tīng jūn zhǔ zhī zhì wèi lǜ, qǐ zú shì zāi. shèn zhū, qí zài shòu rén yǐ lǜ hū.
春秋傳言:執事順成,為臧逆,為否理。有必然之勝者,師出而謀合之。為臧,乃其律也。失之,是以凶也。夫律者,軍事之命也。師之興,主君不能親之,是以授其命而不授其事。名曰專征。此古師之道也。軍誌曰:軍之所承於君者,師之可戰,君曰無戰,必戰可也。師不可戰,君曰戰之,無戰可也。故進不求其名,退不避其罪,本乎社稷之衛也。或以聽君主之制為律,豈足是哉。愼諸,其在授人以律乎。
jiǔ èr, zài shī zhōng, jí, wú jiù. wáng sān xī mìng. xiàng yuē: zài shī zhōng, jí, chéng tiān chǒng yě. wáng sān xī mìng, huái wàn bāng yě.
九二,在師中,吉,無咎。王三錫命。象曰:在師中,吉,承天寵也。王三錫命,懷萬邦也。
gāng zhōng ér yīng, xíng xiǎn ér shùn. shòu mìng ér néng zhèng zhòng yě. jí hé jiù zāi. wáng zhě yǐ tiān xià wèi xīn, yòng bīng fēi yǐ nù yě, píng zhī fēi xǐ shā yě. sān xī mìng fēi sī yě, ān wàn bāng ér yǐ yǐ.
剛中而應,行險而順。受命而能正衆也。吉何咎哉。王者以天下為心,用兵非以怒也,平之非喜殺也。三錫命非私也,安萬邦而已矣。
liù sān, shī huò yú shī, xiōng. xiàng yuē: shī huò yú shī, dà wú gōng yě.
六三,師或輿屍,凶。象曰:師或輿屍,大無功也。
shī zhī chū yě, rèn yú yī rén. gāng zhōng zhě yě. duō zé huò yǐ. fēi qí rèn yě. hé gōng zhī yǒu, jí. èr gāng yě. ér yǐ yīn róu chéng qí shàng, shì jiān qí lǐng yě. yú shī zhī xiōng yě. yí zāi. wú jūn shàng zhī mìng, zé miǎn yǐ. gù yuē huò yě.
師之出也,任於一人。剛中者也。多則或矣。非其任也。何功之有,吉。二剛也。而以隂柔乘其上,是兼其領也。輿師之凶也。宜哉。無君上之命,則免矣。故曰或也。
liù sì, shī zuǒ cì, wú jiù. xiàng yuē: zuǒ cì, wú jiù. wèi shī cháng yě.
六四,師左次,無咎。象曰:左次,無咎。未失常也。
zuǒ zhě bù yòng zhī dì, dài qí shī mìng ér yǐ, wèi shī cháng yě.
左者不用之地,待其師命而已,未失常也。
liù wǔ, tián yǒu qín, lì zhí yán, wú jiù. zhǎng zi shuài shī, dì zǐ yú shī, zhēn xiōng. xiàng yuē: zhǎng zi shuài shī, yǐ zhōng xíng yě. dì zǐ yú shī, shǐ bù dāng yě.
六五,田有禽,利執言,無咎。長子帥師,弟子輿屍,貞凶。象曰:長子帥師,以中行也。弟子輿屍,使不當也。
jū zūn suī róu, dài ér yǒu huò yě. hé yǐ lì hū, róu bù néng lín zhòng yě. zhí mìng ér shòu dé rén, zé wú jiù yǐ. èr gāng zhōng ér jì tǐ yú wǔ, qí zhǎng zi hū. mìng shòu yī rén, shuài shī kě yě. sān róu dì zǐ yě. mìng bù kě èr yě. qí yú shī yě.
居尊雖柔,待而有獲也。何以利乎,柔不能臨衆也。執命而授德人,則無咎矣。二剛中而繼體於五,其長子乎。命授一人,帥師可也。三柔弟子也。命不可二也。其輿屍也。
shàng liù, dà jūn yǒu mìng, kāi guó chéng jiā, xiǎo rén wù yòng. xiàng yuē: dà jūn yǒu mìng, yǐ zhèng gōng yě. xiǎo rén wù yòng, bì luàn bāng yě.
上六,大君有命,開國承家,小人勿用。象曰:大君有命,以正功也。小人勿用,必亂邦也。
shī zhī zhōng fù yú dà jūn zhě, jū tiān xià ér wú sī. gù shì shī yuē: yòng mìng shǎng yú zǔ, bù yòng mìng lù yú shè. gōng cún shè jì zhī gōng yě, tiān xià gòng zhī yǒu. kāi guó ér fēng zhī zhě, chéng jiā ér shí zhī zhě, cǐ gōng zhī fēn yě. wáng zhí ér zhèng zhī, fēi huì zhī sī yě. xiǎo rén bù yuán yú tiān mìng, bù zú yú guì wèi, gù zhì luàn bāng. cǐ yì zhī zhōng jiè yě, ér shī yú yòng yě.
師之終復於大君者,居天下而無私。故誓師曰:用命賞於祖,不用命戮於社。功存社稷之公也,天下共之有。開國而封之者,承家而食之者,此功之分也。王執而正之,非惠之私也。小人不原於天命,不足於貴位,故至亂邦。此易之終戒也,而失於用也。