jiě, lì xī nán, wú suǒ wǎng, qí lái fù jí. yǒu yōu wǎng sù jí. tuàn yuē: jiě, xiǎn yǐ dòng, dòng ér miǎn hū xiǎn. jiě, jiě lì xī nán, wǎng dé zhòng yě. qí lái fù jí, nǎi dé zhòng yě. yǒu yōu wǎng sù jí, wǎng yǒu gōng yě. tiān dì jiě ér léi yǔ zuò, léi yǔ zuò ér bǎi guǒ cǎo mù jiē jiǎ chāi. jiě zhī shí dà yǐ zāi.
解,利西南,無所往,其來復吉。有攸往夙吉。彖曰:解,險以動,動而免乎險。解,解利西南,往得衆也。其來復吉,乃得中也。有攸往夙吉,往有功也。天地解而雷雨作,雷雨作而百果草木皆甲拆。解之時大矣哉。
jì xiǎn ér dòng, dòng chū yú xiǎn, jiě yě. dào zhī yí ér wú shì, bù dá yě. jūn zǐ kě cè qí míng yě. jiě lì xī nán, wǎng ér dé zhòng, dòng yú wài ér yǒu gōng yě. qí lái fù jí, fù qí suǒ yì kě yǐ wèi yě. nèi gāng zhōng ér dé mín yě. yǒu yōu wǎng sù jí, qū shí zhī mǐn, huǎn zé wú gōng yě. tiān dì jiě ér léi yǔ zuò, bǎi guǒ cǎo mù jiē jiǎ chāi, zì rán zhī yīng, bù jí ér sù yě. jūn zǐ guì qí tú ér tōng yě. kě wú sù hū, fēi zhī tōng yú wù zhě, bù néng tōng yú shí yě.
濟險而動,動出於險,解也。道之夷而無適,不達也。君子可策其名也。解利西南,往而得衆,動於外而有功也。其來復吉,復其所亦可以位也。內剛中而得民也。有攸往夙吉,趨時之敏,緩則無功也。天地解而雷雨作,百果草木皆甲拆,自然之應,不疾而速也。君子貴其途而通也。可無夙乎,非知通於物者,不能通於時也。
xiàng yuē: léi yǔ zuò, jiě. jūn zǐ yǐ shè guò yòu zuì.
象曰:雷雨作,解。君子以赦過宥罪。
léi yǔ zuò, shàng zhèn xià zé, shì nán zhī shí yě. jiǔ xiǎn bù tōng, rén bù kān yě. shè guò yòu zuì, yīng hū rén xīn ér dé qí jiě yě.
雷雨作,上震下澤,釋難之時也。久險不通,人不堪也。赦過宥罪,應乎人心而得其解也。
chū liù, wú jiù. xiàng yuē: gāng róu zhī jì, yì wú jiù yě.
初六,無咎。象曰:剛柔之際,義無咎也。
jiě, huǎn yě. wú zǔ jiān yě. kuàng yǐ róu shǒu xià ér chéng yú gāng hū. dé qí xù yě. qí yì gù wú jiù yǐ.
解,緩也。無阻艱也。況以柔守下而承於剛乎。得其序也。其義固無咎矣。
jiǔ èr, tián huò sān hú, dé huáng shǐ, zhēn jí. xiàng yuē: jiǔ èr zhēn jí, dé zhòng dào yě.
九二,田獲三狐,得黃矢,貞吉。象曰:九二貞吉,得中道也。
gāng jū zhōng yě, néng jì qí xiǎn, zhòng zhī suǒ fù yě. chū chéng yǐ fèng zhī wǔ, zhèng ér yīng zhī, zhòng lái fù zhī, fēi wǒ zhī tān yě. nán yǐ jiě yǐ, kě yǐ gè bǎo qí guī yě. shǒu zhōng zhí ér bǎo qí zhèng, bù gàn qí xié, dé zhòng dào zhèng zhī jí yě.
剛居中也,能濟其險,衆之所附也。初承以奉之五,正而應之,衆來附之,非我之貪也。難以解矣,可以各保其歸也。守中直而保其正,不干其邪,得中道正之吉也。
liù sān, fù qiě chéng, zhì kòu zhì, zhēn lìn. xiàng yuē: fù qiě chéng, yì kě chǒu yě. zì wǒ zhì róng, yòu shuí jiù yě.
六三,負且乘,致宼至,貞吝。象曰:負且乘,亦可醜也。自我致戎,又誰咎也。
lǚ yú bù zhèng, chéng yú èr, ér yǔ zhī fù yú sì, ér xì zhī duō wàng zhī yīn, tān qí fēi yǒu, yì kě chǒu yǐ. kòu zì yǐ zhì, shuí zhī jiù hū. yǐ zhī wèi zhèng, kě xī zhě yě.
履於不正,乘於二,而與之負於四,而係之多妄之陰,貪其非有,亦可醜矣。宼自已致,誰之咎乎。以之為正,可惜者也。
jiǔ sì, jiě ér mǔ, péng zhì sī fú. xiàng yuē: jiě ér mǔ, wèi dāng wèi yě.
九四,解而拇,朋至斯孚。象曰:解而拇,未當位也。
gāng chù yú bēi ér yǔ sān xiāng de, rú mǔ fù yě. wèi dāng wèi zhě yě. fēi kě jiǔ yě. gù jiě mǔ ér yǔ, chū wèi péng dé qí zhèng, nǎi bǎo qí fú yǐ.
剛處於卑而與三相得,如拇附也。未當位者也。非可久也。故解拇而與,初為朋得其正,乃保其孚矣。
liù wǔ, jūn zǐ wéi yǒu jiě, jí, yǒu fú yú xiǎo rén. xiàng yuē: jūn zǐ yǒu jiě, xiǎo rén tuì yě.
六五,君子維有解,吉,有孚於小人。象曰:君子有解,小人退也。
jiě, xíng xiǎn ér miǎn qí xiǎn yě. gù xià duō wàng dòng yān, jiē shàng fǎ zhī dài, cóng yǐ jì xiǎn ér shī yú huǎn yě. wǔ yǐ róu chù, zhōng ér xì yǒu, zhōng èr shǒu qí zhèng ér yǐ yǐ, bù gǎn zì jiě yě, gù dé qí zhōng jí yě. fū rén zhī huà shàng, cóng qí xíng yě. shàng nán zé xiǎo rén bù gǎn wàng jìn yě.
解,行險而免其險也。故下多妄動焉,皆上法之怠,從以濟險而失於緩也。五以柔處,中而繫有,終二守其正而已矣,不敢自解也,故得其中吉也。夫人之化上,從其行也。上難則小人不敢妄進也。
shàng liù, gōng yòng shè sǔn yú gāo yōng zhī shàng, huò zhī. wú bù lì. xiàng yuē: gōng yòng shè sǔn, yǐ jiě bèi yě.
上六,公用射隼於髙墉之上,獲之。無不利。象曰:公用射隼,以解悖也。
jiě, shì chí huǎn yě. gù duō yǒu zòng yān. zhōng ér huò zhī, dé qí shí yě. sān yīng qí zhū yān. zòng bèi zhī shén, jù fēi qí yǒu, suī yù tān lì, qí néng zhōng hū. ér gōng yǐ fǎ zhū, hé suǒ bù huò. bèi jiě zhòng ān wú bù lì yě.
解,釋弛緩也。故多有縱焉。終而獲之,得其時也。三應其誅焉。縱悖之甚,據非其有,雖欲貪戾,其能終乎。而公以法誅,何所不獲。悖解衆安無不利也。