jīng
【經】

èr shí yǒu èr nián chūn, wáng zhēng yuè, gōng zhì zì huì.
二十有二年春，王正月，公至自會。

xià sì yuè.
夏四月。

qiū qī yuè xīn yǒu, shū lǎo zú.
秋七月辛酉，叔老卒。

dōng, gōng huì jìn hóu qí hóu sòng gōng wèi hóu zhèng bó cáo bó jǔ zi zhū zi xuē bó qǐ bó xiǎo zhū zi yú shā suí.
冬，公會晉侯、齊侯、宋公、衛侯、鄭伯、曹伯、莒子、邾子、薛伯、杞伯、小邾子於沙隨。

gōng zhì zì huì.
公至自會。

chǔ shā qí dài fū gōng zǐ zhuī shū.
楚殺其大夫公子追舒。

chuán
【傳】

èr shí èr nián chūn, zāng wǔ zhòng rú jìn, yǔ, guò yù shū. yù shū zài qí yì, jiāng yǐn jiǔ, yuē: yān yòng shèng rén! wǒ jiāng yǐn jiǔ ér yǐ. yǔ xíng, hé yǐ shèng wèi? mù shū wén zhī yuē: bù kě shǐ yě, ér ào shǐ rén, guó zhī dù yě. lìng bèi qí fù.
二十二年春，臧武仲如晉，雨，過御叔。御叔在其邑，將飲酒，曰：「焉用聖人！我將飲酒而已。雨行，何以聖為？」穆叔聞之曰：「不可使也，而傲使人，國之蠹也。」令倍其賦。

xià, jìn rén zhēng cháo yú zhèng, zhèng rén shǐ shǎo zhèng gōng sūn qiáo duì yuē: zài jìn xiān jūn dào gōng jiǔ nián, wǒ guǎ jūn yú shì jí wèi. jí wèi bā yuè, ér wǒ xiān dài fū zi sì cóng guǎ jūn yǐ cháo yú zhí shì. zhí shì bù lǐ yú guǎ jūn, guǎ jūn jù. yīn shì xíng yě, wǒ èr nián liù yuè cháo yú chǔ, jìn shì yǐ yǒu xì zhī yì. chǔ rén yóu jìng, ér shēn lǐ yú bì yì. bì yì yù cóng zhí shì ér jù wèi dà yóu, yuē jìn qí wèi wǒ bù gòng yǒu lǐ, shì yǐ bù gǎn xié èr yú chǔ. wǒ sì nián sān yuè, xiān dài fū zi chā tú yòu cóng guǎ jūn yǐ guān xìn yú chǔ, jìn yú shì hū yǒu xiāo yú zhī yì. wèi wǒ bì yì, ěr zài jìn guó, pì zhū cǎo mù, wú chòu wèi yě, ér hé gǎn chā chí? chǔ yì bù jìng, guǎ jūn jǐn qí tǔ shí, zhòng zhī yǐ zōng qì, yǐ shòu qí méng. suì shuài qún chén suí yú zhí shì yǐ huì suì zhōng. èr yú chǔ zhě, zi hóu shí yú, guī ér tǎo zhī. jú liáng zhī míng nián, zi jiǎo lǎo yǐ, gōng sūn xià cóng guǎ jūn yǐ cháo yú jūn, jiàn yú cháng zhòu, yǔ zhí fán yān. jiān èr nián, wén jūn jiāng jìng dōng xià, sì yuè yòu cháo, yǐ tīng shì qī. bù cháo zhī jiān, wú suì bù pìn, wú yì bù cóng. yǐ dà guó zhèng lìng zhī wú cháng, guó jiā bà bìng, bù yú jiàn zhì, wú rì bù tì, qǐ gǎn wàng zhí. dà guó ruò ān dìng zhī, qí zhāo xī zài tíng, hé rǔ mìng yān? ruò bù xù qí huàn, ér yǐ wèi kǒu shí, qí wú nǎi bù kān rèn mìng, ér jiǎn wèi chóu chóu, bì yì shì jù. qí gǎn wàng jūn mìng? wěi zhū zhí shì, zhí shì shí zhòng tú zhī.
夏，晉人征朝於鄭，鄭人使少正公孫僑對曰：「在晉先君悼公九年，我寡君於是即位。即位八月，而我先大夫子駟從寡君以朝於執事。執事不禮於寡君，寡君懼。因是行也，我二年六月朝於楚，晉是以有戲之役。楚人猶競，而申禮於敝邑。敝邑欲從執事而懼為大尤，曰晉其謂我不共有禮，是以不敢攜貳於楚。我四年三月，先大夫子[插圖]又從寡君以觀釁於楚，晉於是乎有蕭魚之役。謂我敝邑，邇在晉國，譬諸草木，吾臭味也，而何敢差池？楚亦不競，寡君盡其土實，重之以宗器，以受齊盟。遂帥群臣隨於執事以會歲終。貳於楚者，子侯、石盂，歸而討之。湨梁之明年，子蟜老矣，公孫夏從寡君以朝於君，見於嘗酎，與執燔焉。間二年，聞君將靖東夏，四月又朝，以聽事期。不朝之間，無歲不聘，無役不從。以大國政令之無常，國家罷病，不虞薦至，無日不惕，豈敢忘職。大國若安定之，其朝夕在庭，何辱命焉？若不恤其患，而以為口實，其無乃不堪任命，而翦為仇讎，敝邑是懼。其敢忘君命？委諸執事，執事實重圖之。」

qiū, luán yíng zì chǔ shì qí. yàn píng zhòng yán yú qí hóu yuē: shāng rèn zhī huì, shòu mìng yú jìn. jīn nà luán shì, jiāng ān yòng zhī? xiǎo suǒ yǐ shì dà, xìn yě. shī xìn bù lì, jūn qí tú zhī. fú tīng. tuì gào chén wén zǐ yuē: jūn rén zhí xìn, chén rén zhí gòng, zhōng xìn dǔ jìng, shàng xià tóng zhī, tiān zhī dào yě. jūn zì qì yě, fú néng jiǔ yǐ!
秋，欒盈自楚適齊。晏平仲言於齊侯曰：「商任之會，受命於晉。今納欒氏，將安用之？小所以事大，信也。失信不立，君其圖之。」弗聽。退告陳文子曰：「君人執信，臣人執共，忠信篤敬，上下同之，天之道也。君自棄也，弗能久矣！」

jiǔ yuè, zhèng gōng sūn hēi gōng yǒu jí, guī yì yú gōng. zhào shì lǎo zōng rén lì duàn, ér shǐ chù guān báo jì. jì yǐ tè yáng, yīn yǐ shǎo láo. zú yǐ gòng sì, jǐn guī qí yú yì. yuē: wú wén zhī, shēng yú luàn shì, guì ér néng pín, mín wú qiú yān, kě yǐ hòu wáng. jìng gòng shì jūn, yǔ èr sān zi. shēng zài jìng jiè, bù zài fù yě. jǐ sì, bó zhāng zú. jūn zǐ yuē: shàn jiè. shī yuē: shèn ěr hóu dù, yòng jiè bù yú. zhèng zi zhāng qí yǒu yān.
九月，鄭公孫黑肱有疾，歸邑於公。召室老宗人立段，而使黜官薄祭。祭以特羊，殷以少牢。足以共祀，盡歸其餘邑。曰：「吾聞之，生於亂世，貴而能貧，民無求焉，可以後亡。敬共事君，與二三子。生在敬戒，不在富也。」己巳，伯張卒。君子曰：「善戒。《詩》曰：『慎爾侯度，用戒不虞。』鄭子張其有焉。」

dōng, huì yú shā suí, fù gù luán shì yě. luán yíng yóu zài qí, yàn zǐ yuē: huò jiāng zuò yǐ! qí jiāng fá jìn, bù kě yǐ bù jù.
冬，會於沙隨，復錮欒氏也。欒盈猶在齊，晏子曰：「禍將作矣！齊將伐晉，不可以不懼。」

chǔ guān qǐ yǒu chǒng yú lìng yǐn zi nán, wèi yì lù, ér yǒu mǎ shù shí chéng. chǔ rén huàn zhī, wáng jiāng tǎo yān. zi nán zhī zǐ qì jí wèi wáng yù shì, wáng měi jiàn zhī, bì qì. qì jí yuē: jūn sān qì chén yǐ, gǎn wèn shuí zhī zuì yě? wáng yuē: lìng yǐn zhī bù néng, ěr suǒ zhī yě. guó jiāng tǎo yān, ěr qí jū hū? duì yuē: fù lù zi jū, jūn yān yòng zhī? xiè mìng zhòng xíng, chén yì bù wèi. wáng suì shā zi nán yú cháo, huán guān qǐ yú sì jìng. zi nán zhī chén wèi qì jí, qǐng xǐ zi shī yú cháo, yuē: jūn chén yǒu lǐ, wéi èr sān zi. sān rì, qì jí qǐng shī, wáng xǔ zhī. jì zàng, qí tú yuē: xíng hū! yuē: wú yǔ shā wú fù, xíng jiāng yān rù? yuē: rán zé chén wáng hū? yuē: qì fù shì chóu, wú fú rěn yě. suì yì ér sǐ.
楚觀起有寵於令尹子南，未益祿，而有馬數十乘。楚人患之，王將討焉。子南之子棄疾為王御士，王每見之，必泣。棄疾曰：「君三泣臣矣，敢問誰之罪也？」王曰：「令尹之不能，爾所知也。國將討焉，爾其居乎？」對曰：「父戮子居，君焉用之？洩命重刑，臣亦不為。」王遂殺子南於朝，轘觀起於四竟。子南之臣謂棄疾，請徙子屍於朝，曰：「君臣有禮，唯二三子。」三日，棄疾請屍，王許之。既葬，其徒曰：「行乎！」曰：「吾與殺吾父，行將焉入？」曰：「然則臣王乎？」曰：「棄父事仇，吾弗忍也。」遂縊而死。

fù shǐ wěi zi féng wèi lìng yǐn, gōng zǐ yǐ wèi sī mǎ, qū jiàn wèi mò áo. yǒu chǒng yú wěi zi zhě bā rén, jiē wú lù ér duō mǎ. tā rì cháo, yǔ shēn shū yù yán. fú yīng ér tuì. cóng zhī, rù yú rén zhōng. yòu cóng zhī, suì guī. tuì cháo jiàn zhī, yuē: zi sān kùn wǒ yú cháo, wú jù, bù gǎn bù jiàn. wú guò, zi gū gào wǒ. hé jí wǒ yě? duì yuē: wú bù miǎn shì jù, hé gǎn gào zi? yuē: hé gù? duì yuē: xī guān qǐ yǒu chǒng yú zi nán, zi nán dé zuì, guān qǐ chē liè. hé gù bù jù? zì yù ér guī, bù néng dāng dào. zhì, wèi bā rén zhě yuē: wú jiàn shēn shū fū zǐ, suǒ wèi shēng sǐ ér ròu gǔ yě. zhī wǒ zhě, rú fū zǐ zé kě. bù rán, qǐng zhǐ. cí bā rén zhě, ér hòu wáng ān zhī.
復使薳子馮為令尹，公子齮為司馬，屈建為莫敖。有寵於薳子者八人，皆無祿而多馬。他日朝，與申叔豫言。弗應而退。從之，入於人中。又從之，遂歸。退朝見之，曰：「子三困我於朝，吾懼，不敢不見。吾過，子姑告我。何疾我也？」對曰：「吾不免是懼，何敢告子？」曰：「何故？」對曰：「昔觀起有寵於子南，子南得罪，觀起車裂。何故不懼？」自御而歸，不能當道。至，謂八人者曰：「吾見申叔夫子，所謂生死而肉骨也。知我者，如夫子則可。不然，請止。」辭八人者，而後王安之。

shí èr yuè, zhèng yóu pān jiāng guī jìn, wèi chū jìng, zāo nì qī zhě, duó zhī, yǐ guǎn yú yì. dīng sì, qí fū gōng zǐ míng shā zhī, yǐ qí qī xíng. zi zhǎn fèi liáng ér lì dà shū, yuē: guó qīng, jūn zhī èr yě, mín zhī zhǔ yě, bù kě yǐ gǒu. qǐng shě zǐ míng zhī lèi. qiú wáng qī zhě, shǐ fù qí suǒ. shǐ yóu shì wù yuàn, yuē: wú zhāo è yě.
十二月，鄭游眅將歸晉，未出竟，遭逆妻者，奪之，以館於邑。丁巳，其夫攻子明殺之，以其妻行。子展廢良而立大叔，曰：「國卿，君之貳也，民之主也，不可以苟。請舍子明之類。」求亡妻者，使復其所。使游氏勿怨，曰：「無昭惡也。」