jīng
【經】
shí yǒu yī nián chūn, wáng zhēng yuè, zuò sān jūn.
十有一年春，王正月，作三軍。
xià sì yuè, sì bo jiāo bù cóng, nǎi bù jiāo.
夏四月，四卜郊不從，乃不郊。
zhèng gōng sūn shě zhī shuài shī qīn sòng.
鄭公孫舍之帥師侵宋。
gōng huì jìn hóu sòng gōng wèi hóu cáo bó qí shì zǐ guāng jǔ zi zhū zi téng zi xuē bó qǐ bó xiǎo zhū zi fá zhèng.
公會晉侯、宋公、衛侯、曹伯、齊世子光、莒子、邾子、滕子、薛伯、杞伯、小邾子伐鄭。
qiū qī yuè jǐ wèi, tóng méng yú bó chéng běi.
秋七月己未，同盟於亳城北。
gōng zhì zì fá zhèng.
公至自伐鄭。
chǔ zi zhèng bó fá sòng.
楚子、鄭伯伐宋。
gōng huì jìn hóu sòng gōng wèi hóu cáo bó qí shì zǐ guāng jǔ zi zhū zi téng zi xuē bó qǐ bó xiǎo zhū zi fá zhèng.
公會晉侯、宋公、衛侯、曹伯、齊世子光、莒子、邾子、滕子、薛伯、杞伯、小邾子伐鄭。
huì yú xiāo yú.
會於蕭魚。
gōng zhì zì huì.
公至自會。
chǔ rén zhí zhèng xíng rén liáng xiāo.
楚人執鄭行人良霄。
dōng, qín rén fá jìn.
冬，秦人伐晉。
chuán
【傳】
shí yī nián chūn, jì wǔ zi jiāng zuò sān jūn, gào shū sūn mù zǐ yuē: qǐng wèi sān jūn, gè zhēng qí jūn. mù zǐ yuē: zhèng jiāng jí zi, zi bì bù néng. wǔ zi gù qǐng zhī, mù zǐ yuē: rán zé méng zhū? nǎi méng zhū xī hóng, zǔ zhū wǔ fù zhī qú. zhēng yuè, zuò sān jūn, sān fēn gōng shì ér gè yǒu qí yī. sān zi gè huǐ qí chéng. jì shì shǐ qí chéng zhī rén, yǐ qí yì yì rù zhě, wú zhēng bù rù zhě, bèi zhēng. mèng shì shǐ bàn wèi chén, ruò zi ruò dì. shū sūn shì shǐ jǐn wèi chén. bù rán, bù shě.
十一年春，季武子將作三軍，告叔孫穆子曰：「請為三軍，各征其軍。」穆子曰：「政將及子，子必不能。」武子固請之，穆子曰：「然則盟諸？」乃盟諸僖閎，詛諸五父之衢。正月，作三軍，三分公室而各有其一。三子各毀其乘。季氏使其乘之人，以其役邑入者，無征；不入者，倍征。孟氏使半為臣，若子若弟。叔孫氏使盡為臣。不然，不舍。
zhèng rén huàn jìn chǔ zhī gù. zhū dài fū yuē: bù cóng jìn, guó jǐ wáng. chǔ ruò yú jìn, jìn bù wú jí yě. jìn jí, chǔ jiāng pì zhī. hé wèi ér shǐ jìn shī zhì sǐ yú wǒ, chǔ fú gǎn dí, ér hòu kě gù yǔ yě. zi zhǎn yuē: yǔ sòng wèi è, zhū hóu bì zhì, wú cóng zhī méng. chǔ shī zhì, wú yòu cóng zhī, zé jìn nù shén yǐ. jìn néng zhòu lái, chǔ jiāng bù néng, wú nǎi gù yǔ jìn. dài fū shuō zhī, shǐ jiāng yì zhī sī è yú sòng. sòng xiàng xū qīn zhèng, dà huò. zi zhǎn yuē: shī ér fá sòng kě yǐ. ruò wǒ fá sòng, zhū hóu zhī fá wǒ bì jí, wú nǎi tīng mìng yān, qiě gào yú chǔ. chǔ shī zhì, wú yòu yǔ zhī méng, ér zhòng lù jìn shī, nǎi miǎn yǐ. xià, zhèng zi zhǎn qīn sòng.
鄭人患晉、楚之故。諸大夫曰：「不從晉，國幾亡。楚弱於晉，晉不吾疾也。晉疾，楚將辟之。何為而使晉師致死於我，楚弗敢敵，而後可固與也。」子展曰：「與宋為惡，諸侯必至，吾從之盟。楚師至，吾又從之，則晉怒甚矣。晉能驟來，楚將不能，吾乃固與晉。」大夫說之，使疆埸之司惡於宋。宋向戌侵鄭，大獲。子展曰：「師而伐宋可矣。若我伐宋，諸侯之伐我必疾，吾乃聽命焉，且告於楚。楚師至，吾又與之盟，而重賂晉師，乃免矣。」夏，鄭子展侵宋。
sì yuè, zhū hóu fá zhèng. jǐ hài, qí dà zi guāng sòng xiàng xū xiān zhì yú zhèng, mén yú dōng mén. qí mò, jìn xún yīng zhì yú xī jiāo, dōng qīn jiù xǔ. wèi sūn lín fù qīn qí běi bǐ.
四月，諸侯伐鄭。己亥，齊大子光、宋向戌先至於鄭，門於東門。其莫，晉荀罃至於西郊，東侵舊許。衛孫林父侵其北鄙。
liù yuè, zhū hóu huì yú běi lín, shī yú xiàng, yòu hái cì yú suǒ, wéi zhèng. guān bīng yú nán mén, xī jì yú jì suì. zhèng rén jù, nǎi xíng chéng.
六月，諸侯會於北林，師於向，右還次於瑣，圍鄭。觀兵於南門，西濟於濟隧。鄭人懼，乃行成。
qiū qī yuè, tóng méng yú bó. fàn xuān zǐ yuē: bù shèn, bì shī zhū hóu. zhū hóu dào bì ér wú chéng, néng wú èr hū? nǎi méng, zài shū yuē: fán wǒ tóng méng: wú yùn nián, wú yōng lì, wú bǎo jiān, wú liú tè, jiù zāi huàn, xù huò luàn, tóng hào è, jiǎng wáng shì. huò jiān zī mìng, sī shèn sī méng, míng shān míng chuān, qún shén qún sì, xiān wáng xiān gōng, qī xìng shí èr guó zhī zǔ, míng shén jí zhī. bǐ shī qí mín, duì mìng wáng shì, bó qí guó jiā.
秋七月，同盟於亳。范宣子曰：「不慎，必失諸侯。諸侯道敝而無成，能無貳乎？」乃盟，載書曰：「凡我同盟：毋蘊年，毋壅利，毋保奸，毋留慝，救災患，恤禍亂，同好惡，獎王室。或間茲命，司慎司盟，名山名川，群神群祀，先王先公，七姓十二國之祖，明神殛之。俾失其民，隊命亡氏，踣其國家。」
chǔ zǐ náng qǐ lǚ yú qín, qín yòu dài fū zhān shuài shī cóng chǔ zi, jiāng yǐ fá zhèng. zhèng bó nì zhī. bǐng zǐ, fá sòng.
楚子囊乞旅於秦，秦右大夫詹帥師從楚子，將以伐鄭。鄭伯逆之。丙子，伐宋。
jiǔ yuè, zhū hóu xī shī yǐ fù fá zhèng. zhèng rén shǐ liáng xiāo dà zǎi shí chán rú chǔ, gào jiāng fú yú jìn, yuē: gū yǐ shè jì zhī gù, bù néng huái jūn. jūn ruò néng yǐ yù bó suī jìn, bù rán zé wǔ zhèn yǐ shè wēi zhī, gū zhī yuàn yě. chǔ rén zhí zhī. shū yuē xíng rén, yán shǐ rén yě. zhū hóu zhī shī guān bīng yú zhèng dōng mén, zhèng rén shǐ wáng zǐ bó pián xíng chéng. jiǎ xū, jìn zhào wǔ rù méng zhèng bó.
九月，諸侯悉師以復伐鄭。鄭人使良霄、大宰石毚如楚，告將服於晉，曰：「孤以社稷之故，不能懷君。君若能以玉帛綏晉，不然則武震以攝威之，孤之願也。」楚人執之。書曰「行人」，言使人也。諸侯之師觀兵於鄭東門，鄭人使王子伯駢行成。甲戌，晉趙武入盟鄭伯。
dōng shí yuè dīng hài, zhèng zi zhǎn chū méng jìn hóu. shí èr yuè wù yín, huì yú xiāo yú. gēng chén, shè zhèng qiú, jiē lǐ ér guī zhī. nà chì hòu, jìn qīn lüè. jìn hóu shǐ shū xī gào yú zhū hóu. gōng shǐ zāng sūn hé duì yuē: fán wǒ tóng méng, xiǎo guó yǒu zuì, dà guó zhì tǎo, gǒu yǒu yǐ jí shǒu, xiān bù shè yòu. guǎ jūn wén mìng yǐ. zhèng rén lù jìn hóu yǐ shī kuī shī chù shī juān, guǎng chē chā tú chē chún shí wǔ chéng, jiǎ bīng bèi. fán bīng chē bǎi chéng, gē zhōng èr sì, jí qí bó qìng, nǚ lè èr bā.
冬十月丁亥，鄭子展出盟晉侯。十二月戊寅，會於蕭魚。庚辰，赦鄭囚，皆禮而歸之。納斥候，禁侵掠。晉侯使叔肸告於諸侯。公使臧孫紇對曰：「凡我同盟，小國有罪，大國致討，苟有以藉手，鮮不赦宥。寡君聞命矣。」鄭人賂晉侯以師悝、師觸、師蠲，廣車、[插圖]車淳十五乘，甲兵備。凡兵車百乘，歌鐘二肆，及其鎛磬，女樂二八。
jìn hóu yǐ lè zhī bàn cì wèi jiàng, yuē: zi jiào guǎ rén hé zhū róng dí, yǐ zhèng zhū huá. bā nián zhī zhōng, jiǔ hé zhū hóu, rú lè zhī hé, wú suǒ bù xié. qǐng yǔ zi lè zhī. cí yuē: fū hé róng dí, guó zhī fú yě. bā nián zhī zhōng, jiǔ hé zhū hóu, zhū hóu wú tè, jūn zhī líng yě, èr sān zi zhī láo yě, chén hé lì zhī yǒu yān? yì chén yuàn jūn ān qí lè ér sī qí zhōng yě! shī yuē: lè zhǐ jūn zǐ, diàn tiān zǐ zhī bāng. lè zhǐ jūn zǐ, fú lù yōu tóng, biàn fān zuǒ yòu, yì shì shuài cóng. fū lè yǐ ān dé, yì yǐ chù zhī, lǐ yǐ xíng zhī, xìn yǐ shǒu zhī, rén yǐ lì zhī, ér hòu kě yǐ diàn bāng guó, tóng fú lù, lái yuǎn rén, suǒ wèi lè yě. shū yuē: jū ān sī wēi. sī zé yǒu bèi, yǒu bèi wú huàn. gǎn yǐ cǐ guī. gōng yuē: zi zhī jiào, gǎn bù chéng mìng. yì wēi zǐ, guǎ rén wú yǐ dài róng, bù néng jì hé. fū shǎng, guó zhī diǎn yě, cáng zài méng fǔ, bù kě fèi yě. zi qí shòu zhī! wèi jiàng yú shì hū shǐ yǒu jīn shí zhī lè, lǐ yě.
晉侯以樂之半賜魏絳，曰：「子教寡人和諸戎狄，以正諸華。八年之中，九合諸侯，如樂之和，無所不諧。請與子樂之。」辭曰：「夫和戎狄，國之福也。八年之中，九合諸侯，諸侯無慝，君之靈也，二三子之勞也，臣何力之有焉？抑臣願君安其樂而思其終也！《詩》曰：『樂只君子，殿天子之邦。樂只君子，福祿攸同，便蕃左右，亦是帥從。』夫樂以安德，義以處之，禮以行之，信以守之，仁以厲之，而後可以殿邦國，同福祿，來遠人，所謂樂也。《書》曰：『居安思危。』思則有備，有備無患。敢以此規。」公曰：「子之教，敢不承命。抑微子，寡人無以待戎，不能濟河。夫賞，國之典也，藏在盟府，不可廢也。子其受之！」魏絳於是乎始有金石之樂，禮也。
qín shù zhǎng bào shù zhǎng wǔ shuài shī fá jìn yǐ jiù zhèng. bào xiān rù jìn dì, shì fáng yù zhī, shǎo qín shī ér fú shè bèi. rén wǔ, wǔ jì zì fǔ shì, yǔ bào jiāo fá jìn shī. jǐ chǒu, qín jìn zhàn yú lì, jìn shī bài jī, yì qín gù yě.
秦庶長鮑、庶長武帥師伐晉以救鄭。鮑先入晉地，士魴御之，少秦師而弗設備。壬午，武濟自輔氏，與鮑交伐晉師。己丑，秦、晉戰於櫟，晉師敗績，易秦故也。
