jīng
【經】
èr shí yǒu bā nián chūn, jìn hóu qīn cáo. jìn hóu fá wèi.
二十有八年春,晉侯侵曹。晉侯伐衛。
gōng zǐ mǎi shù wèi, bù zú shù, cì zhī.
公子買戍衛,不卒戍,刺之。
chǔ rén jiù wèi.
楚人救衛。
sān yuè bǐng wǔ, jìn hóu rù cáo, zhí cáo bó, bì sòng rén.
三月丙午,晉侯入曹,執曹伯,畀宋人。
xià sì yuè jǐ sì, jìn hóu qí shī sòng shī qín shī jí chǔ rén zhàn yú chéng pú, chǔ shī bài jī.
夏四月己巳,晉侯、齊師、宋師、秦師及楚人戰於城濮,楚師敗績。
chǔ shā qí dài fū dé chén.
楚殺其大夫得臣。
wèi hóu chū bēn chǔ.
衛侯出奔楚。
wǔ yuè guǐ chǒu, gōng huì jìn hóu qí hóu sòng gōng cài hóu zhèng bó wèi zi jǔ zi, méng yú jiàn tǔ.
五月癸丑,公會晉侯、齊侯、宋公、蔡侯、鄭伯、衛子、莒子,盟於踐土。
chén hóu rú huì.
陳侯如會。
gōng cháo yú wáng suǒ.
公朝於王所。
liù yuè, wèi hóu zhèng zì chǔ fù guī yú wèi.
六月,衛侯鄭自楚復歸於衛。
wèi yuán xuǎn chū bēn jìn.
衛元咺出奔晉。
chén hóu kuǎn zú.
陳侯款卒。
qiū, qǐ bó jī lái.
秋,杞伯姬來。
gōng zǐ suì rú qí.
公子遂如齊。
dōng, gōng huì jìn hóu qí hóu sòng gōng cài hóu zhèng bó chén zi jǔ zi zhū zi qín rén yú wēn.
冬,公會晉侯、齊侯、宋公、蔡侯、鄭伯、陳子、莒子、邾子、秦人於溫。
tiān wáng shòu yú hé yáng.
天王狩於河陽。
rén shēn, gōng cháo yú wáng suǒ.
壬申,公朝於王所。
jìn rén zhí wèi hóu, guī zhī yú jīng shī.
晉人執衛侯,歸之於京師。
wèi yuán xuǎn zì jìn fù guī yú wèi.
衛元咺自晉復歸於衛。
zhū hóu suì wéi xǔ.
諸侯遂圍許。
cáo bó xiāng fù guī yú cáo, suì huì zhū hóu wéi xǔ.
曹伯襄復歸於曹,遂會諸侯圍許。
chuán
【傳】
èr shí bā nián chūn, jìn hóu jiāng fá cáo, jiǎ dào yú wèi, wèi rén fú xǔ. hái, zì nán hé jì. qīn cáo fá wèi. zhēng yuè wù shēn, qǔ wǔ lù.
二十八年春,晉侯將伐曹,假道於衛,衛人弗許。還,自南河濟。侵曹伐衛。正月戊申,取五鹿。
èr yuè, jìn xì hú zú. yuán zhěn jiāng zhōng jūn, xū chén zuǒ xià jūn, shàng dé yě.
二月,晉郤縠卒。原軫將中軍,胥臣佐下軍,上德也。
jìn hóu qí hóu méng yú liǎn yú. wèi hóu qǐng méng, jìn rén fú xǔ. wèi hóu yù yǔ chǔ, guó rén bù yù, gù chū qí jūn yǐ shuō yú jìn. wèi hóu chū jū yú xiāng niú.
晉侯、齊侯盟於斂盂。衛侯請盟,晉人弗許。衛侯欲與楚,國人不欲,故出其君以說於晉。衛侯出居於襄牛。
gōng zǐ mǎi shù wèi, chǔ rén jiù wèi, bù kè. gōng jù yú jìn, shā zi cóng yǐ shuō yān. wèi chǔ rén yuē: bù zú shù yě.
公子買戍衛,楚人救衛,不克。公懼於晉,殺子叢以說焉。謂楚人曰:「不卒戍也。」
jìn hóu wéi cáo, mén yān, duō sǐ, cáo rén shī zhū chéng shàng, jìn hóu huàn zhī, tīng yú rén zhī móu yuē: chēng shě yú mù. shī qiān yān, cáo rén xiōng jù, wèi qí suǒ de zhě guān ér chū zhī. yīn qí xiōng yě ér gōng zhī. sān yuè bǐng wǔ, rù cáo. shù zhī, yǐ qí bù yòng xī fù jī ér chéng xuān zhě sān bǎi rén yě, qiě yuē: xiàn zhuàng. lìng wú rù xī fù jī zhī gōng ér miǎn qí zú, bào shī yě. wèi chōu diān xié nù yuē: láo zhī bù tú, bào yú hé yǒu! ruò xī fù jī shì. wèi chōu shāng yú xiōng, gōng yù shā zhī, ér ài qí cái, shǐ wèn, qiě shì zhī, bìng, jiāng shā zhī. wèi chōu shù xiōng jiàn shǐ zhě yuē: yǐ jūn zhī líng, bù yǒu níng yě. jù yuè sān bǎi, qū yǒng sān bǎi. nǎi shě zhī. shā diān xié yǐ xùn yú shī, lì zhōu zhī qiáo yǐ wèi róng yòu.
晉侯圍曹,門焉,多死,曹人屍諸城上,晉侯患之,聽輿人之謀曰:「稱舍於墓。」師遷焉,曹人兇懼,為其所得者棺而出之。因其兇也而攻之。三月丙午,入曹。數之,以其不用僖負羈而乘軒者三百人也,且曰:「獻狀。」令無入僖負羈之宮而免其族,報施也。魏犫、顛頡怒曰:「勞之不圖,報於何有!」爇僖負羈氏。魏犫傷於胸,公欲殺之,而愛其材,使問,且視之,病,將殺之。魏犫束胸見使者曰:「以君之靈,不有寧也。」距躍三百,曲踴三百。乃舍之。殺顛頡以徇於師,立舟之僑以為戎右。
sòng rén shǐ mén yǐn bān rú jìn shī gào jí. gōng yuē: sòng rén gào jí, shě zhī zé jué. gào chǔ bù xǔ, wǒ yù zhàn yǐ, qí qín wèi kě, ruò zhī hé? xiān zhěn yuē: shǐ sòng shě wǒ ér lù qí qín, jí zhī gào chǔ. wǒ zhí cáo jūn ér fēn cáo wèi zhī tián yǐ cì sòng rén. chǔ ài cáo wèi, bì bù xǔ yě. xǐ lù nù wán, néng wú zhàn hū? gōng shuō, zhí cáo bó, fēn cáo wèi zhī tián yǐ bì sòng rén. chǔ zi rù jū yú shēn, shǐ shēn shū qù gǔ, shǐ zi yù qù sòng, yuē: wú cóng jìn shī. jìn hóu zài wài shí jiǔ nián yǐ, ér guǒ dé jìn guó. xiǎn zǔ jiān nán, bèi cháng zhī yǐ mín zhī qíng wěi, jǐn zhī zhī yǐ. tiān jiǎ zhī nián, ér chú qí hài. tiān zhī suǒ zhì, qí kě fèi hū? jūn zhì yuē: yǔn dāng zé guī. yòu yuē: zhī nán ér tuì. yòu yuē: yǒu dé bù kě dí. cǐ sān zhì zhě, jìn zhī wèi yǐ.
宋人使門尹般如晉師告急。公曰:「宋人告急,舍之則絕。告楚不許,我欲戰矣,齊、秦未可,若之何?」先軫曰:「使宋舍我而賂齊、秦,藉之告楚。我執曹君而分曹、衛之田以賜宋人。楚愛曹、衛,必不許也。喜賂怒頑,能無戰乎?」公說,執曹伯,分曹、衛之田以畀宋人。楚子入居於申,使申叔去穀,使子玉去宋,曰:「無從晉師。晉侯在外十九年矣,而果得晉國。險阻艱難,備嘗之矣;民之情偽,盡知之矣。天假之年,而除其害。天之所置,其可廢乎?《軍志》曰:『允當則歸。』又曰:『知難而退。』又曰:『有德不可敵。』此三志者,晉之謂矣。」
zi yù shǐ bó fén qǐng zhàn, yuē: fēi gǎn bì yǒu gōng yě, yuàn yǐ jiān zhí chán tè zhī kǒu. wáng nù, shǎo yǔ zhī shī, wéi xī guǎng dōng gōng yǔ ruò áo zhī liù zú shí cóng zhī.
子玉使伯棼請戰,曰:「非敢必有功也,願以間執讒慝之口。」王怒,少與之師,唯西廣、東宮與若敖之六卒實從之。
zi yù shǐ wǎn chūn gào yú jìn shī yuē: qǐng fù wèi hóu ér fēng cáo, chén yì shì sòng zhī wéi. zi fàn yuē: zi yù wú lǐ zāi! jūn qǔ yī, chén qǔ èr , bù kě shī yǐ. xiān zhěn yuē: zi yǔ zhī. dìng rén zhī wèi lǐ, chǔ yī yán ér dìng sān guó, wǒ yī yán ér wáng zhī, wǒ zé wú lǐ, hé yǐ zhàn hū? bù xǔ chǔ yán, shì qì sòng yě, jiù ér qì zhī, wèi zhū hóu hé? chǔ yǒu sān shī, wǒ yǒu sān yuàn, yuàn chóu yǐ duō, jiāng hé yǐ zhàn? bù rú sī xǔ fù cáo wèi yǐ xié zhī, zhí wǎn chūn yǐ nù chǔ, jì zhàn ér hòu tú zhī. gōng shuō, nǎi jū wǎn chūn yú wèi, qiě sī xǔ fù cáo wèi. cáo wèi gào jué yú chǔ.
子玉使宛春告於晉師曰:「請復衛侯而封曹,臣亦釋宋之圍。」子犯曰:「子玉無禮哉!君取一,臣取二 ,不可失矣。」先軫曰:「子與之。定人之謂禮,楚一言而定三國,我一言而亡之,我則無禮,何以戰乎?不許楚言,是棄宋也,救而棄之,謂諸侯何?楚有三施,我有三怨,怨仇已多,將何以戰?不如私許復曹、衛以攜之,執宛春以怒楚,既戰而後圖之。」公說,乃拘宛春於衛,且私許復曹、衛。曹、衛告絕於楚。
zi yù nù, cóng jìn shī. jìn shī tuì. jūn lì yuē: yǐ jūn pì chén, rǔ yě. qiě chǔ shī lǎo yǐ, hé gù tuì? zi fàn yuē: shī zhí wèi zhuàng, qū wèi lǎo. qǐ zài jiǔ hū? wēi chǔ zhī huì bù jí cǐ, tuì sān shè pì zhī, suǒ yǐ bào yě. bèi huì shí yán, yǐ kàng qí chóu, wǒ qū chǔ zhí, qí zhòng sù bǎo, bù kě wèi lǎo. wǒ tuì ér chǔ hái, wǒ jiāng hé qiú. ruò qí bù hái, jūn tuì chén fàn, qū zài bǐ yǐ. tuì sān shè, chǔ zhòng yù zhǐ, zi yù bù kě.
子玉怒,從晉師。晉師退。軍吏曰:「以君辟臣,辱也。且楚師老矣,何故退?」子犯曰:「師直為壯,曲為老。豈在久乎?微楚之惠不及此,退三舍辟之,所以報也。背惠食言,以亢其仇,我曲楚直,其眾素飽,不可謂老。我退而楚還,我將何求。若其不還,君退臣犯,曲在彼矣。」退三舍,楚眾欲止,子玉不可。
xià sì yuè wù chén, jìn hóu sòng gōng qí guó guī fù cuī yāo qín xiǎo zi yìn cì yú chéng pú. chǔ shī bèi xī ér shě, jìn hóu huàn zhī, tīng yú rén zhī sòng, yuē: yuán tián měi měi, shě qí jiù ér xīn shì móu. gōng yí yān. zi fàn yuē: zhàn yě. zhàn ér jié, bì děi zhū hóu. ruò qí bù jié, biǎo lǐ shān hé, bì wú hài yě. gōng yuē: ruò chǔ huì hé? luán zhēn zǐ yuē: hàn yáng zhū jī, chǔ shí jǐn zhī. sī xiǎo huì ér wàng dà chǐ, bù rú zhàn yě. jìn hóu mèng yǔ chǔ zi bó, chǔ zi fú jǐ ér chā tú qí nǎo, shì yǐ jù. zi fàn yuē: jí. wǒ dé tiān, chǔ fú qí zuì, wú qiě róu zhī yǐ.
夏四月戊辰,晉侯、宋公、齊國歸父崔夭、秦小子慭次於城濮。楚師背酅而舍,晉侯患之,聽輿人之誦,曰:「原田每每,舍其舊而新是謀。」公疑焉。子犯曰:「戰也。戰而捷,必得諸侯。若其不捷,表里山河,必無害也。」公曰:「若楚惠何?」欒貞子曰:「漢陽諸姬,楚實盡之。思小惠而忘大恥,不如戰也。」晉侯夢與楚子搏,楚子伏己而[插圖]其腦,是以懼。子犯曰:「吉。我得天,楚伏其罪,吾且柔之矣。」
zi yù shǐ dòu bó qǐng zhàn, yuē: qǐng yǔ jūn zhī shì xì, jūn féng shì ér guān zhī, dé chén yǔ yù mù yān. jìn hóu shǐ luán zhī duì yuē: guǎ jūn wén mìng yǐ. chǔ jūn zhī huì wèi zhī gǎn wàng, shì yǐ zài cǐ. wèi dài fū tuì, qí gǎn dāng jūn hū? jì bù huò mìng yǐ, gǎn fán dài fū wèi èr sān zi, jiè ěr chē chéng, jìng ěr jūn shì, jié cháo jiāng jiàn.
子玉使鬥勃請戰,曰:「請與君之士戲,君馮軾而觀之,得臣與寓目焉。」晉侯使欒枝對曰:「寡君聞命矣。楚君之惠未之敢忘,是以在此。為大夫退,其敢當君乎?既不獲命矣,敢煩大夫謂二三子,戒爾車乘,敬爾君事,詰朝將見。」
jìn chē qī bǎi chéng, xiǎn yǐn yāng bàn. jìn hóu dēng yǒu shēn zhī xū yǐ guān shī, yuē: shǎo zhǎng yǒu lǐ, qí kě yòng yě. suì fá qí mù yǐ yì qí bīng. jǐ sì, jìn shī chén yú shēn běi, xū chén yǐ xià jūn zhī zuǒ dāng chén cài. zi yù yǐ ruò áo zhī liù zú jiāng zhōng jūn, yuē: jīn rì bì wú jìn yǐ. zi xī jiāng zuǒ, zi shàng jiāng yòu. xū chén méng mǎ yǐ hǔ pí, xiān fàn chén cài. chén cài bēn, chǔ yòu shī kuì. hú máo shè èr pèi ér tuì zhī. luán zhī shǐ yú yè chái ér wěi dùn, chǔ shī chí zhī. yuán zhěn xì qín yǐ zhōng jūn gōng zú héng jī zhī. hú máo hú yǎn yǐ shàng jūn jiā gōng zi xī, chǔ zuǒ shī kuì. chǔ shī bài jī. zi yù shōu qí zú ér zhǐ, gù bù bài.
晉車七百乘,韅、靷、鞅、靽。晉侯登有莘之虛以觀師,曰:「少長有禮,其可用也。」遂伐其木以益其兵。己巳,晉師陳於莘北,胥臣以下軍之佐當陳、蔡。子玉以若敖之六卒將中軍,曰:「今日必無晉矣。」子西將左,子上將右。胥臣蒙馬以虎皮,先犯陳、蔡。陳、蔡奔,楚右師潰。狐毛設二旆而退之。欒枝使輿曳柴而偽遁,楚師馳之。原軫、郤溱以中軍公族橫擊之。狐毛、狐偃以上軍夾攻子西,楚左師潰。楚師敗績。子玉收其卒而止,故不敗。
jìn shī sān rì guǎn gǔ, jí guǐ yǒu ér hái. jiǎ wǔ, zhì yú héng yōng, zuò wáng gōng yú jiàn tǔ. xiāng yì zhī sān yuè, zhèng bó rú chǔ zhì qí shī, wèi chǔ shī jì bài ér jù, shǐ zi rén jiǔ xíng chéng yú jìn. jìn luán zhī rù méng zhèng bó. wǔ yuè bǐng wǔ, jìn hóu jí zhèng bó méng yú héng yōng. dīng wèi, xiàn chǔ fú yú wáng, sì jiè bǎi chéng, tú bīng qiān. zhèng bó fù wáng, yòng píng lǐ yě. jǐ yǒu, wáng xiǎng lǐ, mìng jìn hóu yòu. wáng mìng yǐn shì jí wáng zǐ hǔ nèi shǐ shū xìng fù cè mìng jìn hóu wèi hóu bó. cì zhī dà hé zhī fú, róng hé zhī fú, tóng gōng yī, tóng shǐ bǎi, lú gōng shǐ qiān, jù chàng yī yǒu, hǔ bì sān bǎi rén. yuē: wáng wèi shū fù, jìng fú wáng mìng, yǐ suī sì guó, jiū tì wáng tè. jìn hóu sān cí, cóng mìng. yuē: zhòng ěr gǎn zài bài qǐ shǒu, fèng yáng tiān zǐ zhī pī xiǎn xiū mìng. shòu cè yǐ chū, chū rù sān jìn. wèi hóu wén chǔ shī bài, jù chū bēn chǔ, suì shì chén, shǐ yuán xuǎn fèng shū wǔ yǐ shòu méng. guǐ hài, wáng zǐ hǔ méng zhū hóu yú wáng tíng, yào yán yuē: jiē jiǎng wáng shì, wú xiāng hài yě. yǒu yú cǐ méng, míng shén jí zhī, bǐ duì qí shī, wú kè zuò guó, jí ér xuán sūn, wú yǒu lǎo yòu. jūn zǐ wèi shì méng yě xìn, wèi jìn yú shì yì yě néng yǐ dé gōng.
晉師三日館穀,及癸酉而還。甲午,至于衡雍,作王宮於踐土。鄉役之三月,鄭伯如楚致其師,為楚師既敗而懼,使子人九行成於晉。晉欒枝入盟鄭伯。五月丙午,晉侯及鄭伯盟于衡雍。丁未,獻楚俘於王,駟介百乘,徒兵千。鄭伯傅王,用平禮也。己酉,王享醴,命晉侯宥。王命尹氏及王子虎、內史叔興父策命晉侯為侯伯。賜之大輅之服,戎輅之服,彤弓一,彤矢百,玈弓矢千,秬鬯一卣,虎賁三百人。曰:「王謂叔父,敬服王命,以綏四國,糾逖王慝。」晉侯三辭,從命。曰:「重耳敢再拜稽首,奉揚天子之丕顯休命。」受策以出,出入三覲。衛侯聞楚師敗,懼出奔楚,遂適陳,使元咺奉叔武以受盟。癸亥,王子虎盟諸侯於王庭,要言曰:「皆獎王室,無相害也。有渝此盟,明神殛之,俾隊其師,無克祚國,及而玄孫,無有老幼。」君子謂是盟也信,謂晉於是役也能以德攻。
chū, chǔ zi yù zì wèi qióng biàn yù yīng, wèi zhī fú yě. xiān zhàn, mèng hé shén wèi jǐ yuē: bì yú, yú cì nǚ mèng zhū zhī mí. fú zhì yě. dà xīn yǔ zi xī shǐ róng huáng jiàn, fú tīng. róng jì yuē: sǐ ér lì guó, yóu huò wèi zhī, kuàng qióng yù hū? shì fèn tǔ yě, ér kě yǐ jì shī, jiāng hé ài yān? fú tīng. chū gào èr zǐ yuē: fēi shén bài lìng yǐn, lìng yǐn qí bù qín mín, shí zì bài yě. jì bài, wáng shǐ wèi zhī yuē: dài fū ruò rù, qí ruò shēn xī zhī lǎo hé? zi xī sūn bó yuē: dé chén jiāng sǐ, èr chén zhǐ zhī yuē: jūn qí jiāng yǐ wèi lù. jí lián gǔ ér sǐ. jìn hóu wén zhī ér hòu xǐ kě zhī yě, yuē: mò yú dú yě yǐ! chā tú lǚ chén shí wèi lìng yǐn, fèng jǐ ér yǐ, bù zài mín yǐ.
初,楚子玉自為瓊弁玉纓,未之服也。先戰,夢河神謂己曰:「畀余,余賜女孟諸之麋。」弗致也。大心與子西使榮黃諫,弗聽。榮季曰:「死而利國,猶或為之,況瓊玉乎?是糞土也,而可以濟師,將何愛焉?」弗聽。出告二子曰:「非神敗令尹,令尹其不勤民,實自敗也。」既敗,王使謂之曰:「大夫若入,其若申、息之老何?」子西、孫伯曰:「得臣將死,二臣止之曰:『君其將以為戮。』」及連穀而死。晉侯聞之而後喜可知也,曰:「莫餘毒也已! [插圖]呂臣實為令尹,奉己而已,不在民矣。」
huò sù yuán xuǎn yú wèi hóu yuē: lì shū wǔ yǐ. qí zi jiǎo cóng gōng, gōng shǐ shā zhī. xuǎn bù fèi mìng, fèng yí shū yǐ rù shǒu.
或訴元咺於衛侯曰:「立叔武矣。」其子角從公,公使殺之。咺不廢命,奉夷叔以入守。
liù yuè, jìn rén fù wèi hóu. níng wǔ zi yǔ wèi rén méng yú wǎn pú, yuē: tiān huò wèi guó, jūn chén bù xié, yǐ jí cǐ yōu yě. jīn tiān yòu qí zhōng, shǐ jiē jiàng xīn yǐ xiāng cóng yě. bù yǒu jū zhě, shuí shǒu shè jì? bù yǒu xíng zhě, shuí gǎn mù yǔ? bù xié zhī gù, yòng zhāo qǐ méng yú ěr dà shén yǐ yòu tiān zhōng. zì jīn rì yǐ wǎng, jì méng zhī hòu, xíng zhě wú bǎo qí lì, jū zhě wú jù qí zuì. yǒu yú cǐ méng, yǐ xiāng jí yě. míng shén xiān jūn, shì jiū shì jí. guó rén wén cǐ méng yě, ér hòu bù èr. wèi hóu xiān qī rù, níng zi xiān zhǎng zāng, shǒu mén yǐ wèi shǐ yě, yǔ zhī chéng ér rù. gōng zǐ chuǎn quǎn huá zhòng qián qū. shū wǔ jiāng mù, wén jūn zhì, xǐ, zhuō fā zǒu chū, qián qū shè ér shā zhī. gōng zhī qí wú zuì yě, zhěn zhī gǔ ér kū zhī. chuǎn quǎn zǒu chū, gōng shǐ shā zhī. yuán xuǎn chū bēn jìn.
六月,晉人復衛侯。甯武子與衛人盟於宛濮,曰:「天禍衛國,君臣不協,以及此憂也。今天誘其衷,使皆降心以相從也。不有居者,誰守社稷?不有行者,誰扞牧圉?不協之故,用昭乞盟於爾大神以誘天衷。自今日以往,既盟之後,行者無保其力,居者無懼其罪。有渝此盟,以相及也。明神先君,是糾是殛。」國人聞此盟也,而後不貳。衛侯先期入,甯子先長牂,守門以為使也,與之乘而入。公子歂犬、華仲前驅。叔武將沐,聞君至,喜,捉發走出,前驅射而殺之。公知其無罪也,枕之股而哭之。歂犬走出,公使殺之。元咺出奔晉。
chéng pú zhī zhàn, jìn zhōng jūn fēng yú zé, wáng dà pèi zhī zuǒ chā tú. qí mán jiān mìng, sī mǎ shā zhī, yǐ xùn yú zhū hóu. shǐ máo fá dài zhī. shī hái. rén wǔ, jì hé. zhōu zhī qiáo xiān guī, shì huì shè yòu. qiū qī yuè bǐng shēn, zhèn lǚ, kǎi yǐ rù yú jìn. xiàn fú shòu guó, yǐn zhì dà shǎng, zhēng huì tǎo èr. shā zhōu zhī qiáo yǐ xùn yú guó, mín yú shì dà fú. jūn zǐ wèi: wén gōng qí néng xíng yǐ, sān zuì ér mín fú. shī yún: huì cǐ zhōng guó, yǐ suī sì fāng. bù shī shǎng xíng zhī wèi yě.
城濮之戰,晉中軍風於澤,亡大旆之左[插圖]。祁瞞奸命,司馬殺之,以徇於諸侯。使茅茷代之。師還。壬午,濟河。舟之僑先歸,士會攝右。秋七月丙申,振旅,愷以入於晉。獻俘授馘,飲至大賞,征會討貳。殺舟之僑以徇於國,民於是大服。君子謂:「文公其能刑矣,三罪而民服。《詩》云:『惠此中國,以綏四方。』不失賞刑之謂也。」
dōng, huì yú wēn, tǎo bù fú yě.
冬,會於溫,討不服也。
wèi hóu yǔ yuán xuǎn sòng, níng wǔ zi wèi fǔ, zhēn zhuāng zi wèi zuò, shì róng wèi dà shì. wèi hóu bù shèng. shā shì róng, yuè zhēn zhuāng zi, wèi níng yú zhōng ér miǎn zhī. zhí wèi hóu, guī zhī yú jīng shī, zhì zhū shēn shì. níng zi zhí nà tuó zhān yān. yuán xuǎn guī yú wèi, lì gōng zǐ xiá.
衛侯與元咺訟,甯武子為輔,鍼莊子為坐,士榮為大士。衛侯不勝。殺士榮,刖鍼莊子,謂甯俞忠而免之。執衛侯,歸之於京師,寘諸深室。甯子職納橐饘焉。元咺歸於衛,立公子瑕。
shì huì yě, jìn hóu zhào wáng, yǐ zhū hóu jiàn, qiě shǐ wáng shòu. zhòng ní yuē: yǐ chén zhào jūn, bù kě yǐ xùn. gù shū yuē: tiān wáng shòu yú hé yáng. yán fēi qí dì yě, qiě míng dé yě. rén shēn, gōng cháo yú wáng suǒ.
是會也,晉侯召王,以諸侯見,且使王狩。仲尼曰:「以臣召君,不可以訓。」故書曰:「天王狩於河陽。」言非其地也,且明德也。壬申,公朝於王所。
dīng chǒu, zhū hóu wéi xǔ.
丁丑,諸侯圍許。
jìn hóu yǒu jí, cáo bó zhī shù hóu nòu huò shì shǐ, shǐ yuē: yǐ cáo wèi jiě. qí huán gōng wèi huì ér fēng yì xìng, jīn jūn wèi huì ér miè tóng xìng. cáo shū zhèn duó, wén zhī zhāo yě. xiān jūn táng shū, wǔ zhī mù yě. qiě hé zhū hóu ér miè xiōng dì, fēi lǐ yě. yǔ wèi xié mìng, ér bù yǔ xié fù, fēi xìn yě. tóng zuì yì fá, fēi xíng yě. lǐ yǐ xíng yì, xìn yǐ shǒu lǐ, xíng yǐ zhèng xié, shě cǐ sān zhě, jūn jiāng ruò zhī hé? gōng shuō, fù cáo bó, suì huì zhū hóu yú xǔ.
晉侯有疾,曹伯之豎侯獳貨筮史,使曰:「以曹為解。齊桓公為會而封異姓,今君為會而滅同姓。曹叔振鐸,文之昭也。先君唐叔,武之穆也。且合諸侯而滅兄弟,非禮也。與衛偕命,而不與偕復,非信也。同罪異罰,非刑也。禮以行義,信以守禮,刑以正邪,舍此三者,君將若之何?」公說,復曹伯,遂會諸侯於許。
jìn hóu zuò sān xíng yǐ yù dí, xún lín fù jiāng zhōng xíng, tú jī jiāng yòu xíng, xiān miè jiāng zuǒ xíng.
晉侯作三行以御狄,荀林父將中行,屠擊將右行,先蔑將左行。