jīng
【經】

sì nián chūn, wáng zhēng yuè, gōng huì qí hóu sòng gōng chén hóu wèi hóu zhèng bó xǔ nán cáo bó qīn cài. cài kuì. suì fá chǔ, cì yú xíng.
四年春，王正月，公會齊侯、宋公、陳侯、衛侯、鄭伯、許男、曹伯侵蔡。蔡潰。遂伐楚，次於陘。

xià, xǔ nán xīn chén zú.
夏，許男新臣卒。

chǔ qū wán lái méng yú shī, méng yú shào líng.
楚屈完來盟於師，盟於召陵。

qí rén zhí chén yuán tāo tú.
齊人執陳轅濤塗。

qiū, jí jiāng rén huáng rén fá chén.
秋，及江人、黃人伐陳。

bā yuè, gōng zhì zì fá chǔ.
八月，公至自伐楚。

zàng xǔ mù gōng.
葬許穆公。

dōng shí yǒu èr yuè, gōng sūn zī shuài shī huì qí rén sòng rén wèi rén zhèng rén xǔ rén cáo rén qīn chén.
冬十有二月，公孫茲帥師會齊人、宋人、衛人、鄭人、許人、曹人侵陳。

chuán
【傳】

sì nián chūn, qí hóu yǐ zhū hóu zhī shī qīn cài, cài kuì, suì fá chǔ. chǔ zi shǐ yǔ shī yán yuē: jūn chù běi hǎi, guǎ rén chù nán hǎi, wéi shì fēng mǎ niú bù xiāng jí yě. bù yú jūn zhī shè wú dì yě, hé gù? guǎn zhòng duì yuē: xī zhào kāng gōng mìng wǒ xiān jūn dà gōng yuē: wǔ hóu jiǔ bó, nǚ shí zhēng zhī, yǐ jiā fǔ zhōu shì. cì wǒ xiān jūn lǚ, dōng zhì yú hǎi, xī zhì yú hé, nán zhì yú mù líng, běi zhì yú wú dì. ěr gòng bāo máo bù rù, wáng jì bù gòng, wú yǐ suō jiǔ, guǎ rén shì zhēng. zhāo wáng nán zhēng ér bù fù, guǎ rén shì wèn. duì yuē: gòng zhī bù rù, guǎ jūn zhī zuì yě, gǎn bù gòng gěi. zhāo wáng zhī bù fù, jūn qí wèn zhū shuǐ bīn. shī jìn, cì yú xíng.
四年春，齊侯以諸侯之師侵蔡，蔡潰，遂伐楚。楚子使與師言曰：「君處北海，寡人處南海，唯是風馬牛不相及也。不虞君之涉吾地也，何故？」管仲對曰：「昔召康公命我先君大公曰：『五侯九伯，女實征之，以夾輔周室。』賜我先君履，東至於海，西至於河，南至於穆陵，北至於無棣。爾貢包茅不入，王祭不共，無以縮酒，寡人是征。昭王南征而不復，寡人是問。」對曰：「貢之不入，寡君之罪也，敢不共給。昭王之不復，君其問諸水濱。」師進，次於陘。

xià, chǔ zi shǐ qū wán rú shī. shī tuì, cì yú shào líng. qí hóu chén zhū hóu zhī shī, yǔ qū wán chéng ér guān zhī. qí hóu yuē: qǐ bù gǔ shì wèi? xiān jūn zhī hǎo shì jì. yǔ bù gǔ tóng hào rú hé? duì yuē: jūn huì jiǎo fú yú bì yì zhī shè jì, rǔ shōu guǎ jūn, guǎ jūn zhī yuàn yě. qí hóu yuē: yǐ cǐ zhòng zhàn, shuí néng yù zhī? yǐ cǐ gōng chéng, hé chéng bù kè? duì yuē: jūn ruò yǐ dé suī zhū hóu, shuí gǎn bù fú? jūn ruò yǐ lì, chǔ guó fāng chéng yǐ wèi chéng, hàn shuǐ yǐ wèi chí, suī zhòng, wú suǒ yòng zhī. qū wán jí zhū hóu méng.
夏，楚子使屈完如師。師退，次於召陵。齊侯陳諸侯之師，與屈完乘而觀之。齊侯曰：「豈不穀是為？先君之好是繼。與不穀同好如何？」對曰：「君惠徼福於敝邑之社稷，辱收寡君，寡君之願也。」齊侯曰：「以此眾戰，誰能御之？以此攻城，何城不克？」對曰：「君若以德綏諸侯，誰敢不服？君若以力，楚國方城以為城，漢水以為池，雖眾，無所用之。」屈完及諸侯盟。

chén yuán tāo tú wèi zhèng shēn hóu yuē: shī chū yú chén zhèng zhī jiān, guó bì shén bìng. ruò chū yú dōng fāng, guān bīng yú dōng yí, xún hǎi ér guī, qí kě yě. shēn hóu yuē: shàn. tāo tú yǐ gào, qí hóu xǔ zhī. shēn hóu jiàn, yuē: shī lǎo yǐ, ruò chū yú dōng fāng ér yù dí, jù bù kě yòng yě. ruò chū yú chén zhèng zhī jiān, gòng qí zī liáng fèi jù, qí kě yě. qí hóu shuō, yǔ zhī hǔ láo. zhí yuán tāo tú.
陳轅濤塗謂鄭申侯曰：「師出於陳、鄭之間，國必甚病。若出於東方，觀兵於東夷，循海而歸，其可也。」申侯曰：「善。」濤塗以告，齊侯許之。申侯見，曰：「師老矣，若出於東方而遇敵，懼不可用也。若出於陳、鄭之間，共其資糧屝屨，其可也。」齊侯說，與之虎牢。執轅濤塗。

qiū, fá chén, tǎo bù zhōng yě.
秋，伐陳，討不忠也。

xǔ mù gōng zú yú shī, zàng zhī yǐ hóu, lǐ yě. fán zhū hóu hōng yú cháo huì, jiā yī děng sǐ wáng shì, jiā èr děng. yú shì yǒu yǐ gǔn liǎn.
許穆公卒於師，葬之以侯，禮也。凡諸侯薨於朝會，加一等；死王事，加二等。於是有以袞斂。

dōng, shū sūn dài bó shuài shī, huì zhū hóu zhī shī qīn chén. chén chéng, guī yuán tāo tú.
冬，叔孫戴伯帥師，會諸侯之師侵陳。陳成，歸轅濤塗。

chū, jìn xiàn gōng yù yǐ lí jī wèi fū rén, bo zhī bù jí, shì zhī jí. gōng yuē: cóng shì. bo rén yuē: shì duǎn guī zhǎng, bù rú cóng zhǎng. qiě qí yáo yuē: zhuān zhī yú, rǎng gōng zhī yú. yī xūn yī yóu, shí nián shàng yóu yǒu chòu. bì bù kě. fú tīng. lì zhī, shēng xī qí. qí dì shēng zhuó zǐ. jí jiāng lì xī qí, jì yǔ zhōng dài fū chéng móu, jī wèi dà zǐ yuē: jūn mèng qí jiāng, bì sù jì zhī. dà zi jì yú qǔ wò, guī zuò yú gōng. gōng tián, jī zhì zhū gōng liù rì. gōng zhì, dú ér xiàn zhī. gōng jì zhī dì, dì fén yǔ quǎn, quǎn bì yǔ xiǎo chén, xiǎo chén yì bì. jī qì yuē: zéi yóu dà zi. dà zi bēn xīn chéng. gōng shā qí fù dù yuán kuǎn. huò wèi dà zi: zi cí, jūn bì biàn yān. dà zǐ yuē: jūn fēi jī shì, jū bù ān, shí bù bǎo. wǒ cí, jī bì yǒu zuì. jūn lǎo yǐ, wú yòu bù lè. yuē: zi qí xíng hū! dà zǐ yuē: jūn shí bù chá qí zuì, bèi cǐ míng yě yǐ chū, rén shuí nà wǒ? shí èr yuè wù shēn, yì yú xīn chéng. jī suì zèn èr gōng zǐ yuē: jiē zhī zhī. zhòng ěr bēn pú, yí wú bēn qū.
初，晉獻公欲以驪姬為夫人，卜之不吉，筮之吉。公曰：「從筮。」卜人曰：「筮短龜長，不如從長。且其繇曰：『專之渝，攘公之羭。一薰一蕕，十年尚猶有臭。』必不可。」弗聽。立之，生奚齊。其娣生卓子。及將立奚齊，既與中大夫成謀，姬謂大子曰：「君夢齊姜，必速祭之。」大子祭於曲沃，歸胙於公。公田，姬寘諸宮六日。公至，毒而獻之。公祭之地，地墳；與犬，犬斃；與小臣，小臣亦斃。姬泣曰：「賊由大子。」大子奔新城。公殺其傅杜原款。或謂大子：「子辭，君必辯焉。」大子曰：「君非姬氏，居不安，食不飽。我辭，姬必有罪。君老矣，吾又不樂。」曰：「子其行乎！」大子曰：「君實不察其罪，被此名也以出，人誰納我？」十二月戊申，縊於新城。姬遂譖二公子曰：「皆知之。」重耳奔蒲，夷吾奔屈。