jīng
【經】

wǔ nián chūn, jìn hóu shā qí shì zǐ shēn shēng. qǐ bó jī lái, cháo qí zi.
五年春，晉侯殺其世子申生。杞伯姬來，朝其子。

xià, gōng sūn zī rú móu.
夏，公孫茲如牟。

gōng jí qí hóu sòng gōng chén hóu wèi hóu zhèng bó xǔ nán cáo bó huì wáng shì zǐ yú shǒu zhǐ.
公及齊侯、宋公、陳侯、衛侯、鄭伯、許男、曹伯會王世子於首止。

qiū bā yuè, zhū hóu méng yú shǒu zhǐ.
秋八月，諸侯盟於首止。

zhèng bó táo guī, bù méng.
鄭伯逃歸，不盟。

chǔ rén miè xián, xián zǐ bēn huáng.
楚人滅弦，弦子奔黃。

jiǔ yuè wù shēn shuò, rì yǒu shí zhī.
九月戊申朔，日有食之。

dōng, jìn rén zhí yú gōng.
冬，晉人執虞公。

chuán
【傳】

wǔ nián chūn, wáng zhēng yuè xīn hài shuò, rì nán zhì. gōng jì shì shuò, suì dēng guān tái yǐ wàng. ér shū, lǐ yě. fán fēn zhì qǐ bì, bì shū yún wù, wèi bèi gù yě.
五年春，王正月辛亥朔，日南至。公既視朔，遂登觀台以望。而書，禮也。凡分、至、啟、閉，必書雲物，為備故也。

jìn hóu shǐ yǐ shā dà zi shēn shēng zhī gù lái gào. chū, jìn hóu shǐ shì wěi wèi èr gōng zǐ zhú pú yǔ qū, bù shèn, zhì xīn yān. yí wú sù zhī. gōng shǐ ràng zhī. shì wěi qǐ shǒu ér duì yuē: chén wén zhī, wú sàng ér qī, yōu bì chóu yān. wú róng ér chéng, chóu bì bǎo yān. kòu chóu zhī bǎo, yòu hé shèn yān! shǒu guān fèi mìng bù jìng, gù chóu zhī bǎo bù zhōng, shī zhōng yǔ jìng, hé yǐ shì jūn? shī yún: huái dé wéi níng, zōng zi wéi chéng. jūn qí xiū dé ér gù zōng zi, hé chéng rú zhī? sān nián jiāng xún shī yān, yān yòng shèn? tuì ér fù yuē: hú qiú méng róng, yī guó sān gōng, wú shuí shì cóng? jí nán, gōng shǐ sì rén pī fá pú. zhòng ěr yuē: jūn fù zhī mìng bù xiào. nǎi xùn yuē: xiào zhě wú chóu yě. yú yuán ér zǒu. pī zhǎn qí qū, suì chū bēn dí.
晉侯使以殺大子申生之故來告。初，晉侯使士蒍為二公子築蒲與屈，不慎，寘薪焉。夷吾訴之。公使讓之。士蒍稽首而對曰：「臣聞之，無喪而慼，憂必讎焉。無戎而城，讎必保焉。寇讎之保，又何慎焉！守官廢命不敬，固讎之保不忠，失忠與敬，何以事君？《詩》云：『懷德惟寧，宗子惟城。』君其修德而固宗子，何城如之？三年將尋師焉，焉用慎？」退而賦曰：「狐裘尨茸，一國三公，吾誰適從？」及難，公使寺人披伐蒲。重耳曰：「君父之命不校。」乃徇曰：「校者吾讎也。」逾垣而走。披斬其袪，遂出奔翟。

xià, gōng sūn zī rú móu, qǔ yān.
夏，公孫茲如牟，娶焉。

huì yú shǒu zhǐ, huì wáng dà zi zhèng, móu níng zhōu yě.
會於首止，會王大子鄭，謀寧周也。

chén yuán xuān zhòng yuàn zhèng shēn hóu zhī fǎn jǐ yú shào líng, gù quàn zhī chéng qí cì yì, yuē: měi chéng zhī, dà míng yě, zi sūn bù wàng. wú zhù zi qǐng. nǎi wèi zhī qǐng yú zhū hóu ér chéng zhī, měi. suì zèn zhū zhèng bó yuē: měi chéng qí cì yì, jiāng yǐ pàn yě. shēn hóu yóu shì de zuì.
陳轅宣仲怨鄭申侯之反己於召陵，故勸之城其賜邑，曰：「美城之，大名也，子孫不忘。吾助子請。」乃為之請於諸侯而城之，美。遂譖諸鄭伯曰：「美城其賜邑，將以叛也。」申侯由是得罪。

qiū, zhū hóu méng. wáng shǐ zhōu gōng zhào zhèng bó, yuē: wú fǔ nǚ yǐ cóng chǔ, fǔ zhī yǐ jìn, kě yǐ shǎo ān. zhèng bó xǐ yú wáng mìng ér jù qí bù cháo yú qí yě, gù táo guī bù méng. kǒng shū zhǐ zhī yuē: guó jūn bù kě yǐ qīng, qīng zé shī qīn. shī qīn huàn bì zhì, bìng ér qǐ méng, suǒ sàng duō yǐ, jūn bì huǐ zhī. fú tīng, táo qí shī ér guī.
秋，諸侯盟。王使周公召鄭伯，曰：「吾撫女以從楚，輔之以晉，可以少安。」鄭伯喜於王命而懼其不朝於齊也，故逃歸不盟。孔叔止之曰：「國君不可以輕，輕則失親。失親患必至，病而乞盟，所喪多矣，君必悔之。」弗聽，逃其師而歸。

chǔ dòu gǔ wū tú miè xián, xián zǐ bēn huáng. yú shì jiāng huáng dào bǎi fāng mù yú qí, jiē xián yīn yě, xián zǐ shì zhī ér bù shì chǔ, yòu bù shè bèi, gù wáng.
楚鬥穀於菟滅弦，弦子奔黃。於是江、黃、道、柏方睦於齊，皆弦姻也，弦子恃之而不事楚，又不設備，故亡。

jìn hóu fù jiǎ dào yú yú yǐ fá guó. gōng zhī qí jiàn yuē: guó, yú zhī biǎo yě. guó wáng, yú bì cóng zhī. jìn bù kě qǐ, kòu bù kě wán, yī zhī wèi shén, qí kě zài hū? yàn suǒ wèi fǔ chē xiāng yī, chún wáng chǐ hán zhě, qí yú guó zhī wèi yě. gōng yuē: jìn, wú zōng yě. qǐ hài wǒ zāi? duì yuē: dà bó yú zhòng, dài wáng zhī zhāo yě. dà bó bù cóng, shì yǐ bù sì. guó zhòng guó shū, wáng jì zhī mù yě, wèi wén wáng qīng shì, xūn zài wáng shì, cáng yú méng fǔ. jiāng guó shì miè, hé ài yú yú. qiě yú néng qīn yú huán zhuāng hū, qí ài zhī yě? huán zhuāng zhī zú hé zuì, ér yǐ wèi lù, bù wéi bī hū? qīn yǐ chǒng bī, yóu shàng hài zhī, kuàng yǐ guó hū? gōng yuē: wú xiǎng sì fēng jié, shén bì jù wǒ. duì yuē: chén wén zhī, guǐ shén fēi rén shí qīn, wéi dé shì yī. gù zhōu shū yuē: huáng tiān wú qīn, wéi dé shì fǔ. yòu yuē: shǔ jì fēi xīn, míng dé wéi xīn. yòu yuē: mín bù yì wù, wéi dé yī wù. rú shì, zé fēi dé mín bù hé, shén bù xiǎng yǐ. shén suǒ féng yī, jiāng zài dé yǐ. ruò jìn qǔ yú ér míng dé yǐ jiàn xīn xiāng, shén qí tǔ zhī hū? fú tīng, xǔ jìn shǐ. gōng zhī qí yǐ qí zú xíng, yuē: yú bù là yǐ, zài cǐ xíng yě, jìn bù gēng jǔ yǐ.
晉侯復假道於虞以伐虢。宮之奇諫曰：「虢，虞之表也。虢亡，虞必從之。晉不可啟，寇不可玩，一之謂甚，其可再乎？諺所謂『輔車相依，唇亡齒寒』者，其虞、虢之謂也。」公曰：「晉，吾宗也。豈害我哉？」對曰：「大伯、虞仲，大王之昭也。大伯不從，是以不嗣。虢仲、虢叔，王季之穆也，為文王卿士，勛在王室，藏於盟府。將虢是滅，何愛於虞。且虞能親於桓、莊乎，其愛之也？桓、莊之族何罪，而以為戮，不唯偪乎？親以寵偪，猶尚害之，況以國乎？」公曰：「吾享祀豐絜，神必據我。」對曰：「臣聞之，鬼神非人實親，惟德是依。故《周書》曰：『皇天無親，惟德是輔。』又曰：『黍稷非馨，明德惟馨。』又曰：『民不易物，惟德繄物。』如是，則非德民不和，神不享矣。神所馮依，將在德矣。若晉取虞而明德以薦馨香，神其吐之乎？」弗聽，許晉使。宮之奇以其族行，曰：「虞不臘矣，在此行也，晉不更舉矣。」

bā yuè jiǎ wǔ, jìn hóu wéi shàng yáng. wèn yú bo yǎn yuē: wú qí jì hū? duì yuē: kè zhī. gōng yuē: hé shí? duì yuē: tóng yáo yún: bǐng zhī chén, lóng wěi fú chén, jūn fú zhèn zhèn, qǔ guó zhī qí. chún zhī bì bì, tiān cè tūn tūn, huǒ zhōng chéng jūn, guó gōng qí bēn. qí jiǔ yuè shí yuè zhī jiāo hū. bǐng zǐ dàn, rì zài wěi, yuè zài cè, chún huǒ zhōng, bì shì shí yě.
八月甲午，晉侯圍上陽。問於卜偃曰：「吾其濟乎？」對曰：「克之。」公曰：「何時？」對曰：「童謠云：『丙之晨，龍尾伏辰，均服振振，取虢之旂。鶉之賁賁，天策焞焞，火中成軍，虢公其奔。』其九月、十月之交乎。丙子旦，日在尾，月在策，鶉火中，必是時也。」

dōng shí èr yuè bǐng zǐ shuò, jìn miè guó, guó gōng chǒu bēn jīng shī. shī hái, guǎn yú yú, suì xí yú, miè zhī, zhí yú gōng jí qí dài fū jǐng bó, yǐ yìng qín mù jī. ér xiū yú sì, qiě guī qí zhí gòng yú wáng. gù shū yuē: jìn rén zhí yú gōng. zuì yú, qiě yán yì yě.
冬十二月丙子朔，晉滅虢，虢公醜奔京師。師還，館於虞，遂襲虞，滅之，執虞公及其大夫井伯，以媵秦穆姬。而修虞祀，且歸其職貢於王。故書曰：「晉人執虞公。」罪虞，且言易也。