jīng
【经】
shí yǒu yī nián chūn, wáng zhēng yuè, zuò sān jūn.
十有一年春,王正月,作三军。
xià sì yuè, sì bo jiāo bù cóng, nǎi bù jiāo.
夏四月,四卜郊不从,乃不郊。
zhèng gōng sūn shě zhī shuài shī qīn sòng.
郑公孙舍之帅师侵宋。
gōng huì jìn hóu sòng gōng wèi hóu cáo bó qí shì zǐ guāng jǔ zi zhū zi téng zi xuē bó qǐ bó xiǎo zhū zi fá zhèng.
公会晋侯、宋公、卫侯、曹伯、齐世子光、莒子、邾子、滕子、薛伯、杞伯、小邾子伐郑。
qiū qī yuè jǐ wèi, tóng méng yú bó chéng běi.
秋七月己未,同盟于亳城北。
gōng zhì zì fá zhèng.
公至自伐郑。
chǔ zi zhèng bó fá sòng.
楚子、郑伯伐宋。
gōng huì jìn hóu sòng gōng wèi hóu cáo bó qí shì zǐ guāng jǔ zi zhū zi téng zi xuē bó qǐ bó xiǎo zhū zi fá zhèng.
公会晋侯、宋公、卫侯、曹伯、齐世子光、莒子、邾子、滕子、薛伯、杞伯、小邾子伐郑。
huì yú xiāo yú.
会于萧鱼。
gōng zhì zì huì.
公至自会。
chǔ rén zhí zhèng xíng rén liáng xiāo.
楚人执郑行人良霄。
dōng, qín rén fá jìn.
冬,秦人伐晋。
chuán
【传】
shí yī nián chūn, jì wǔ zǐ jiāng zuò sān jūn, gào shū sūn mù zǐ yuē:" qǐng wèi sān jūn, gè zhēng qí jūn." mù zǐ yuē:" zhèng jiāng jí zi, zi bì bù néng." wǔ zi gù qǐng zhī, mù zǐ yuē:" rán zé méng zhū?" nǎi méng zhū xī hóng, zǔ zhū wǔ fù zhī qú. zhēng yuè, zuò sān jūn, sān fēn gōng shì ér gè yǒu qí yī. sān zi gè huǐ qí chéng. jì shì shǐ qí chéng zhī rén, yǐ qí yì yì rù zhě, wú zhēng bù rù zhě, bèi zhēng. mèng shì shǐ bàn wèi chén, ruò zi ruò dì. shū sūn shì shǐ jìn wèi chén. bù rán, bù shě.
十一年春,季武子将作三军,告叔孙穆子曰:“请为三军,各征其军。”穆子曰:“政将及子,子必不能。”武子固请之,穆子曰:“然则盟诸?”乃盟诸僖闳,诅诸五父之衢。正月,作三军,三分公室而各有其一。三子各毁其乘。季氏使其乘之人,以其役邑入者,无征;不入者,倍征。孟氏使半为臣,若子若弟。叔孙氏使尽为臣。不然,不舍。
zhèng rén huàn jìn chǔ zhī gù. zhū dài fū yuē:" bù cóng jìn, guó jǐ wáng. chǔ ruò yú jìn, jìn bù wú jí yě. jìn jí, chǔ jiāng pì zhī. hé wéi ér shǐ jìn shī zhì sǐ yú wǒ, chǔ fú gǎn dí, ér hòu kě gù yǔ yě." zi zhǎn yuē:" yǔ sòng wèi è, zhū hóu bì zhì, wú cóng zhī méng. chǔ shī zhì, wú yòu cóng zhī, zé jìn nù shén yǐ. jìn néng zhòu lái, chǔ jiāng bù néng, wú nǎi gù yǔ jìn." dài fū shuō zhī, shǐ jiāng yì zhī sī è yú sòng. sòng xiàng xū qīn zhèng, dà huò. zi zhǎn yuē:" shī ér fá sòng kě yǐ. ruò wǒ fá sòng, zhū hóu zhī fá wǒ bì jí, wú nǎi tīng mìng yān, qiě gào yú chǔ. chǔ shī zhì, wú yòu yǔ zhī méng, ér zhòng lù jìn shī, nǎi miǎn yǐ." xià, zhèng zi zhǎn qīn sòng.
郑人患晋、楚之故。诸大夫曰:“不从晋,国几亡。楚弱于晋,晋不吾疾也。晋疾,楚将辟之。何为而使晋师致死于我,楚弗敢敌,而后可固与也。”子展曰:“与宋为恶,诸侯必至,吾从之盟。楚师至,吾又从之,则晋怒甚矣。晋能骤来,楚将不能,吾乃固与晋。”大夫说之,使疆埸之司恶于宋。宋向戌侵郑,大获。子展曰:“师而伐宋可矣。若我伐宋,诸侯之伐我必疾,吾乃听命焉,且告于楚。楚师至,吾又与之盟,而重赂晋师,乃免矣。”夏,郑子展侵宋。
sì yuè, zhū hóu fá zhèng. jǐ hài, qí dà zi guāng sòng xiàng xū xiān zhì yú zhèng, mén yú dōng mén. qí mò, jìn xún yīng zhì yú xī jiāo, dōng qīn jiù xǔ. wèi sūn lín fù qīn qí běi bǐ.
四月,诸侯伐郑。己亥,齐大子光、宋向戌先至于郑,门于东门。其莫,晋荀罃至于西郊,东侵旧许。卫孙林父侵其北鄙。
liù yuè, zhū hóu huì yú běi lín, shī yú xiàng, yòu hái cì yú suǒ, wéi zhèng. guān bīng yú nán mén, xī jì yú jì suì. zhèng rén jù, nǎi xíng chéng.
六月,诸侯会于北林,师于向,右还次于琐,围郑。观兵于南门,西济于济隧。郑人惧,乃行成。
qiū qī yuè, tóng méng yú bó. fàn xuān zǐ yuē:" bù shèn, bì shī zhū hóu. zhū hóu dào bì ér wú chéng, néng wú èr hū?" nǎi méng, zài shū yuē:" fán wǒ tóng méng: wú yùn nián, wú yōng lì, wú bǎo jiān, wú liú tè, jiù zāi huàn, xù huò luàn, tóng hào è, jiǎng wáng shì. huò jiān zī mìng, sī shèn sī méng, míng shān míng chuān, qún shén qún sì, xiān wáng xiān gōng, qī xìng shí èr guó zhī zǔ, míng shén jí zhī. bǐ shī qí mín, duì mìng wáng shì, bó qí guó jiā."
秋七月,同盟于亳。范宣子曰:“不慎,必失诸侯。诸侯道敝而无成,能无贰乎?”乃盟,载书曰:“凡我同盟:毋蕴年,毋壅利,毋保奸,毋留慝,救灾患,恤祸乱,同好恶,奖王室。或间兹命,司慎司盟,名山名川,群神群祀,先王先公,七姓十二国之祖,明神殛之。俾失其民,队命亡氏,踣其国家。”
chǔ zǐ náng qǐ lǚ yú qín, qín yòu dài fū zhān shuài shī cóng chǔ zi, jiāng yǐ fá zhèng. zhèng bó nì zhī. bǐng zǐ, fá sòng.
楚子囊乞旅于秦,秦右大夫詹帅师从楚子,将以伐郑。郑伯逆之。丙子,伐宋。
jiǔ yuè, zhū hóu xī shī yǐ fù fá zhèng. zhèng rén shǐ liáng xiāo dà zǎi shí chán rú chǔ, gào jiāng fú yú jìn, yuē:" gū yǐ shè jì zhī gù, bù néng huái jūn. jūn ruò néng yǐ yù bó suí jìn, bù rán zé wǔ zhèn yǐ shè wēi zhī, gū zhī yuàn yě." chǔ rén zhí zhī. shū yuē" xíng rén", yán shǐ rén yě. zhū hóu zhī shī guān bīng yú zhèng dōng mén, zhèng rén shǐ wáng zǐ bó pián xíng chéng. jiǎ xū, jìn zhào wǔ rù méng zhèng bó.
九月,诸侯悉师以复伐郑。郑人使良霄、大宰石毚如楚,告将服于晋,曰:“孤以社稷之故,不能怀君。君若能以玉帛绥晋,不然则武震以摄威之,孤之愿也。”楚人执之。书曰“行人”,言使人也。诸侯之师观兵于郑东门,郑人使王子伯骈行成。甲戌,晋赵武入盟郑伯。
dōng shí yuè dīng hài, zhèng zi zhǎn chū méng jìn hóu. shí èr yuè wù yín, huì yú xiāo yú. gēng chén, shè zhèng qiú, jiē lǐ ér guī zhī. nà chì hòu, jìn qīn lüè. jìn hóu shǐ shū xī gào yú zhū hóu. gōng shǐ zāng sūn gē duì yuē:" fán wǒ tóng méng, xiǎo guó yǒu zuì, dà guó zhì tǎo, gǒu yǒu yǐ jí shǒu, xiān bù shè yòu. guǎ jūn wén mìng yǐ." zhèng rén lù jìn hóu yǐ shī kuī shī chù shī juān, guǎng chē chā tú chē chún shí wǔ chéng, jiǎ bīng bèi. fán bīng chē bǎi chéng, gē zhōng èr sì, jí qí bó qìng, nǚ lè èr bā.
冬十月丁亥,郑子展出盟晋侯。十二月戊寅,会于萧鱼。庚辰,赦郑囚,皆礼而归之。纳斥候,禁侵掠。晋侯使叔肸告于诸侯。公使臧孙纥对曰:“凡我同盟,小国有罪,大国致讨,苟有以藉手,鲜不赦宥。寡君闻命矣。”郑人赂晋侯以师悝、师触、师蠲,广车、[插图]车淳十五乘,甲兵备。凡兵车百乘,歌钟二肆,及其镈磬,女乐二八。
jìn hóu yǐ lè zhī bàn cì wèi jiàng, yuē:" zi jiào guǎ rén hé zhū róng dí, yǐ zhèng zhū huá. bā nián zhī zhōng, jiǔ hé zhū hóu, rú lè zhī hé, wú suǒ bù xié. qǐng yǔ zi lè zhī." cí yuē:" fū hé róng dí, guó zhī fú yě. bā nián zhī zhōng, jiǔ hé zhū hóu, zhū hóu wú tè, jūn zhī líng yě, èr sān zi zhī láo yě, chén hé lì zhī yǒu yān? yì chén yuàn jūn ān qí lè ér sī qí zhōng yě! shī yuē:' lè zhǐ jūn zǐ, diàn tiān zǐ zhī bāng. lè zhǐ jūn zǐ, fú lù yōu tóng, biàn fān zuǒ yòu, yì shì shuài cóng.' fū lè yǐ ān dé, yì yǐ chù zhī, lǐ yǐ xíng zhī, xìn yǐ shǒu zhī, rén yǐ lì zhī, ér hòu kě yǐ diàn bāng guó, tóng fú lù, lái yuǎn rén, suǒ wèi lè yě. shū yuē:' jū ān sī wēi.' sī zé yǒu bèi, yǒu bèi wú huàn. gǎn yǐ cǐ guī." gōng yuē:" zi zhī jiào, gǎn bù chéng mìng. yì wēi zǐ, guǎ rén wú yǐ dài róng, bù néng jì hé. fū shǎng, guó zhī diǎn yě, cáng zài méng fǔ, bù kě fèi yě. zi qí shòu zhī!" wèi jiàng yú shì hū shǐ yǒu jīn shí zhī lè, lǐ yě.
晋侯以乐之半赐魏绛,曰:“子教寡人和诸戎狄,以正诸华。八年之中,九合诸侯,如乐之和,无所不谐。请与子乐之。”辞曰:“夫和戎狄,国之福也。八年之中,九合诸侯,诸侯无慝,君之灵也,二三子之劳也,臣何力之有焉?抑臣愿君安其乐而思其终也!《诗》曰:‘乐只君子,殿天子之邦。乐只君子,福禄攸同,便蕃左右,亦是帅从。’夫乐以安德,义以处之,礼以行之,信以守之,仁以厉之,而后可以殿邦国,同福禄,来远人,所谓乐也。《书》曰:‘居安思危。’思则有备,有备无患。敢以此规。”公曰:“子之教,敢不承命。抑微子,寡人无以待戎,不能济河。夫赏,国之典也,藏在盟府,不可废也。子其受之!”魏绛于是乎始有金石之乐,礼也。
qín shù zhǎng bào shù cháng wǔ shuài shī fá jìn yǐ jiù zhèng. bào xiān rù jìn dì, shì fáng yù zhī, shǎo qín shī ér fú shè bèi. rén wǔ, wǔ jì zì fǔ shì, yǔ bào jiāo fá jìn shī. jǐ chǒu, qín jìn zhàn yú lì, jìn shī bài jī, yì qín gù yě.
秦庶长鲍、庶长武帅师伐晋以救郑。鲍先入晋地,士鲂御之,少秦师而弗设备。壬午,武济自辅氏,与鲍交伐晋师。己丑,秦、晋战于栎,晋师败绩,易秦故也。