jīng
【经】
èr shí yǒu bā nián chūn, jìn hóu qīn cáo. jìn hóu fá wèi.
二十有八年春,晋侯侵曹。晋侯伐卫。
gōng zǐ mǎi shù wèi, bù zú shù, cì zhī.
公子买戍卫,不卒戍,刺之。
chǔ rén jiù wèi.
楚人救卫。
sān yuè bǐng wǔ, jìn hóu rù cáo, zhí cáo bó, bì sòng rén.
三月丙午,晋侯入曹,执曹伯,畀宋人。
xià sì yuè jǐ sì, jìn hóu qí shī sòng shī qín shī jí chǔ rén zhàn yú chéng pú, chǔ shī bài jī.
夏四月己巳,晋侯、齐师、宋师、秦师及楚人战于城濮,楚师败绩。
chǔ shā qí dài fū dé chén.
楚杀其大夫得臣。
wèi hóu chū bēn chǔ.
卫侯出奔楚。
wǔ yuè guǐ chǒu, gōng huì jìn hóu qí hóu sòng gōng cài hóu zhèng bó wèi zi jǔ zi, méng yú jiàn tǔ.
五月癸丑,公会晋侯、齐侯、宋公、蔡侯、郑伯、卫子、莒子,盟于践土。
chén hóu rú huì.
陈侯如会。
gōng cháo yú wáng suǒ.
公朝于王所。
liù yuè, wèi hóu zhèng zì chǔ fù guī yú wèi.
六月,卫侯郑自楚复归于卫。
wèi yuán xuǎn chū bēn jìn.
卫元咺出奔晋。
chén hóu kuǎn zú.
陈侯款卒。
qiū, qǐ bó jī lái.
秋,杞伯姬来。
gōng zǐ suì rú qí.
公子遂如齐。
dōng, gōng huì jìn hóu qí hóu sòng gōng cài hóu zhèng bó chén zi jǔ zi zhū zi qín rén yú wēn.
冬,公会晋侯、齐侯、宋公、蔡侯、郑伯、陈子、莒子、邾子、秦人于温。
tiān wáng shòu yú hé yáng.
天王狩于河阳。
rén shēn, gōng cháo yú wáng suǒ.
壬申,公朝于王所。
jìn rén zhí wèi hóu, guī zhī yú jīng shī.
晋人执卫侯,归之于京师。
wèi yuán xuǎn zì jìn fù guī yú wèi.
卫元咺自晋复归于卫。
zhū hóu suì wéi xǔ.
诸侯遂围许。
cáo bó xiāng fù guī yú cáo, suì huì zhū hóu wéi xǔ.
曹伯襄复归于曹,遂会诸侯围许。
chuán
【传】
èr shí bā nián chūn, jìn hóu jiāng fá cáo, jiǎ dào yú wèi, wèi rén fú xǔ. hái, zì nán hé jì. qīn cáo fá wèi. zhēng yuè wù shēn, qǔ wǔ lù.
二十八年春,晋侯将伐曹,假道于卫,卫人弗许。还,自南河济。侵曹伐卫。正月戊申,取五鹿。
èr yuè, jìn xì hú zú. yuán zhěn jiāng zhōng jūn, xū chén zuǒ xià jūn, shàng dé yě.
二月,晋郤縠卒。原轸将中军,胥臣佐下军,上德也。
jìn hóu qí hóu méng yú liǎn yú. wèi hóu qǐng méng, jìn rén fú xǔ. wèi hóu yù yǔ chǔ, guó rén bù yù, gù chū qí jūn yǐ shuō yú jìn. wèi hóu chū jū yú xiāng niú.
晋侯、齐侯盟于敛盂。卫侯请盟,晋人弗许。卫侯欲与楚,国人不欲,故出其君以说于晋。卫侯出居于襄牛。
gōng zǐ mǎi shù wèi, chǔ rén jiù wèi, bù kè. gōng jù yú jìn, shā zi cóng yǐ shuō yān. wèi chǔ rén yuē:" bù zú shù yě."
公子买戍卫,楚人救卫,不克。公惧于晋,杀子丛以说焉。谓楚人曰:“不卒戍也。”
jìn hóu wéi cáo, mén yān, duō sǐ, cáo rén shī zhū chéng shàng, jìn hóu huàn zhī, tīng yú rén zhī móu yuē:" chēng shě yú mù." shī qiān yān, cáo rén xiōng jù, wèi qí suǒ de zhě guān ér chū zhī. yīn qí xiōng yě ér gōng zhī. sān yuè bǐng wǔ, rù cáo. shù zhī, yǐ qí bù yòng xī fù jī ér chéng xuān zhě sān bǎi rén yě, qiě yuē:" xiàn zhuàng." lìng wú rù xī fù jī zhī gōng ér miǎn qí zú, bào shī yě. wèi chōu diān jié nù yuē:" láo zhī bù tú, bào yú hé yǒu!" ruò xī fù jī shì. wèi chōu shāng yú xiōng, gōng yù shā zhī, ér ài qí cái, shǐ wèn, qiě shì zhī, bìng, jiāng shā zhī. wèi chōu shù xiōng jiàn shǐ zhě yuē:" yǐ jūn zhī líng, bù yǒu níng yě." jù yuè sān bǎi, qū yǒng sān bǎi. nǎi shě zhī. shā diān jié yǐ xùn yú shī, lì zhōu zhī qiáo yǐ wéi róng yòu.
晋侯围曹,门焉,多死,曹人尸诸城上,晋侯患之,听舆人之谋曰:“称舍于墓。”师迁焉,曹人兇惧,为其所得者棺而出之。因其兇也而攻之。三月丙午,入曹。数之,以其不用僖负羁而乘轩者三百人也,且曰:“献状。”令无入僖负羁之宫而免其族,报施也。魏犫、颠颉怒曰:“劳之不图,报于何有!”爇僖负羁氏。魏犫伤于胸,公欲杀之,而爱其材,使问,且视之,病,将杀之。魏犫束胸见使者曰:“以君之灵,不有宁也。”距跃三百,曲踊三百。乃舍之。杀颠颉以徇于师,立舟之侨以为戎右。
sòng rén shǐ mén yǐn bān rú jìn shī gào jí. gōng yuē:" sòng rén gào jí, shě zhī zé jué. gào chǔ bù xǔ, wǒ yù zhàn yǐ, qí qín wèi kě, ruò zhī hé?" xiān zhěn yuē:" shǐ sòng shě wǒ ér lù qí qín, jí zhī gào chǔ. wǒ zhí cáo jūn ér fēn cáo wèi zhī tián yǐ cì sòng rén. chǔ ài cáo wèi, bì bù xǔ yě. xǐ lù nù wán, néng wú zhàn hū?" gōng shuō, zhí cáo bó, fēn cáo wèi zhī tián yǐ bì sòng rén. chǔ zi rù jū yú shēn, shǐ shēn shū qù gǔ, shǐ zi yù qù sòng, yuē:" wú cóng jìn shī. jìn hóu zài wài shí jiǔ nián yǐ, ér guǒ dé jìn guó. xiǎn zǔ jiān nán, bèi cháng zhī yǐ mín zhī qíng wěi, jǐn zhī zhī yǐ. tiān jiǎ zhī nián, ér chú qí hài. tiān zhī suǒ zhì, qí kě fèi hū? jūn zhì yuē:' yǔn dàng zé guī.' yòu yuē:' zhī nán ér tuì.' yòu yuē:' yǒu dé bù kě dí.' cǐ sān zhì zhě, jìn zhī wèi yǐ."
宋人使门尹般如晋师告急。公曰:“宋人告急,舍之则绝。告楚不许,我欲战矣,齐、秦未可,若之何?”先轸曰:“使宋舍我而赂齐、秦,藉之告楚。我执曹君而分曹、卫之田以赐宋人。楚爱曹、卫,必不许也。喜赂怒顽,能无战乎?”公说,执曹伯,分曹、卫之田以畀宋人。楚子入居于申,使申叔去穀,使子玉去宋,曰:“无从晋师。晋侯在外十九年矣,而果得晋国。险阻艰难,备尝之矣;民之情伪,尽知之矣。天假之年,而除其害。天之所置,其可废乎?《军志》曰:‘允当则归。’又曰:‘知难而退。’又曰:‘有德不可敌。’此三志者,晋之谓矣。”
zi yù shǐ bó fén qǐng zhàn, yuē:" fēi gǎn bì yǒu gōng yě, yuàn yǐ jiān zhí chán tè zhī kǒu." wáng nù, shǎo yǔ zhī shī, wéi xī guǎng dōng gōng yǔ ruò áo zhī liù zú shí cóng zhī.
子玉使伯棼请战,曰:“非敢必有功也,愿以间执谗慝之口。”王怒,少与之师,唯西广、东宫与若敖之六卒实从之。
zi yù shǐ wǎn chūn gào yú jìn shī yuē:" qǐng fù wèi hóu ér fēng cáo, chén yì shì sòng zhī wéi." zi fàn yuē:" zi yù wú lǐ zāi! jūn qǔ yī, chén qǔ èr , bù kě shī yǐ." xiān zhěn yuē:" zi yǔ zhī. dìng rén zhī wèi lǐ, chǔ yī yán ér dìng sān guó, wǒ yī yán ér wáng zhī, wǒ zé wú lǐ, hé yǐ zhàn hū? bù xǔ chǔ yán, shì qì sòng yě, jiù ér qì zhī, wèi zhū hóu hé? chǔ yǒu sān shī, wǒ yǒu sān yuàn, yuàn chóu yǐ duō, jiāng hé yǐ zhàn? bù rú sī xǔ fù cáo wèi yǐ xié zhī, zhí wǎn chūn yǐ nù chǔ, jì zhàn ér hòu tú zhī." gōng shuō, nǎi jū wǎn chūn yú wèi, qiě sī xǔ fù cáo wèi. cáo wèi gào jué yú chǔ.
子玉使宛春告于晋师曰:“请复卫侯而封曹,臣亦释宋之围。”子犯曰:“子玉无礼哉!君取一,臣取二 ,不可失矣。”先轸曰:“子与之。定人之谓礼,楚一言而定三国,我一言而亡之,我则无礼,何以战乎?不许楚言,是弃宋也,救而弃之,谓诸侯何?楚有三施,我有三怨,怨仇已多,将何以战?不如私许复曹、卫以携之,执宛春以怒楚,既战而后图之。”公说,乃拘宛春于卫,且私许复曹、卫。曹、卫告绝于楚。
zi yù nù, cóng jìn shī. jìn shī tuì. jūn lì yuē:" yǐ jūn pì chén, rǔ yě. qiě chǔ shī lǎo yǐ, hé gù tuì?" zi fàn yuē:" shī zhí wéi zhuàng, qū wèi lǎo. qǐ zài jiǔ hū? wēi chǔ zhī huì bù jí cǐ, tuì sān shè pì zhī, suǒ yǐ bào yě. bèi huì shí yán, yǐ kàng qí chóu, wǒ qū chǔ zhí, qí zhòng sù bǎo, bù kě wèi lǎo. wǒ tuì ér chǔ hái, wǒ jiāng hé qiú. ruò qí bù hái, jūn tuì chén fàn, qū zài bǐ yǐ." tuì sān shè, chǔ zhòng yù zhǐ, zi yù bù kě.
子玉怒,从晋师。晋师退。军吏曰:“以君辟臣,辱也。且楚师老矣,何故退?”子犯曰:“师直为壮,曲为老。岂在久乎?微楚之惠不及此,退三舍辟之,所以报也。背惠食言,以亢其仇,我曲楚直,其众素饱,不可谓老。我退而楚还,我将何求。若其不还,君退臣犯,曲在彼矣。”退三舍,楚众欲止,子玉不可。
xià sì yuè wù chén, jìn hóu sòng gōng qí guó guī fù cuī yāo qín xiǎo zi yìn cì yú chéng pú. chǔ shī bèi xī ér shě, jìn hóu huàn zhī, tīng yú rén zhī sòng, yuē:" yuán tián měi měi, shě qí jiù ér xīn shì móu." gōng yí yān. zi fàn yuē:" zhàn yě. zhàn ér jié, bì děi zhū hóu. ruò qí bù jié, biǎo lǐ shān hé, bì wú hài yě." gōng yuē:" ruò chǔ huì hé?" luán zhēn zǐ yuē:" hàn yáng zhū jī, chǔ shí jǐn zhī. sī xiǎo huì ér wàng dà chǐ, bù rú zhàn yě." jìn hóu mèng yǔ chǔ zi bó, chǔ zi fú jǐ ér chā tú qí nǎo, shì yǐ jù. zi fàn yuē:" jí. wǒ dé tiān, chǔ fú qí zuì, wú qiě róu zhī yǐ."
夏四月戊辰,晋侯、宋公、齐国归父崔夭、秦小子慭次于城濮。楚师背酅而舍,晋侯患之,听舆人之诵,曰:“原田每每,舍其旧而新是谋。”公疑焉。子犯曰:“战也。战而捷,必得诸侯。若其不捷,表里山河,必无害也。”公曰:“若楚惠何?”栾贞子曰:“汉阳诸姬,楚实尽之。思小惠而忘大耻,不如战也。”晋侯梦与楚子搏,楚子伏己而[插图]其脑,是以惧。子犯曰:“吉。我得天,楚伏其罪,吾且柔之矣。”
zi yù shǐ dòu bó qǐng zhàn, yuē:" qǐng yǔ jūn zhī shì xì, jūn féng shì ér guān zhī, dé chén yǔ yù mù yān." jìn hóu shǐ luán zhī duì yuē:" guǎ jūn wén mìng yǐ. chǔ jūn zhī huì wèi zhī gǎn wàng, shì yǐ zài cǐ. wèi dài fū tuì, qí gǎn dāng jūn hū? jì bù huò mìng yǐ, gǎn fán dài fū wèi èr sān zi, jiè ěr chē chéng, jìng ěr jūn shì, jí cháo jiāng jiàn."
子玉使鬥勃请战,曰:“请与君之士戏,君冯轼而观之,得臣与寓目焉。”晋侯使栾枝对曰:“寡君闻命矣。楚君之惠未之敢忘,是以在此。为大夫退,其敢当君乎?既不获命矣,敢烦大夫谓二三子,戒尔车乘,敬尔君事,诘朝将见。”
jìn chē qī bǎi chéng, xiǎn yǐn yāng bàn. jìn hóu dēng yǒu shēn zhī xū yǐ guān shī, yuē:" shào zhǎng yǒu lǐ, qí kě yòng yě." suì fá qí mù yǐ yì qí bīng. jǐ sì, jìn shī chén yú shēn běi, xū chén yǐ xià jūn zhī zuǒ dāng chén cài. zi yù yǐ ruò áo zhī liù zú jiāng zhōng jūn, yuē:" jīn rì bì wú jìn yǐ." zi xī jiāng zuǒ, zi shàng jiàng yòu. xū chén méng mǎ yǐ hǔ pí, xiān fàn chén cài. chén cài bēn, chǔ yòu shī kuì. hú máo shè èr pèi ér tuì zhī. luán zhī shǐ yú yè chái ér wěi dùn, chǔ shī chí zhī. yuán zhěn xì qín yǐ zhōng jūn gōng zú héng jī zhī. hú máo hú yǎn yǐ shàng jūn jiā gōng zi xī, chǔ zuǒ shī kuì. chǔ shī bài jī. zi yù shōu qí zú ér zhǐ, gù bù bài.
晋车七百乘,韅、靷、鞅、靽。晋侯登有莘之虚以观师,曰:“少长有礼,其可用也。”遂伐其木以益其兵。己巳,晋师陈于莘北,胥臣以下军之佐当陈、蔡。子玉以若敖之六卒将中军,曰:“今日必无晋矣。”子西将左,子上将右。胥臣蒙马以虎皮,先犯陈、蔡。陈、蔡奔,楚右师溃。狐毛设二旆而退之。栾枝使舆曳柴而伪遁,楚师驰之。原轸、郤溱以中军公族横击之。狐毛、狐偃以上军夹攻子西,楚左师溃。楚师败绩。子玉收其卒而止,故不败。
jìn shī sān rì guǎn gǔ, jí guǐ yǒu ér hái. jiǎ wǔ, zhì yú héng yōng, zuò wáng gōng yú jiàn tǔ. xiāng yì zhī sān yuè, zhèng bó rú chǔ zhì qí shī, wèi chǔ shī jì bài ér jù, shǐ zi rén jiǔ xíng chéng yú jìn. jìn luán zhī rù méng zhèng bó. wǔ yuè bǐng wǔ, jìn hóu jí zhèng bó méng yú héng yōng. dīng wèi, xiàn chǔ fú yú wáng, sì jiè bǎi chéng, tú bīng qiān. zhèng bó fù wáng, yòng píng lǐ yě. jǐ yǒu, wáng xiǎng lǐ, mìng jìn hóu yòu. wáng mìng yǐn shì jí wáng zǐ hǔ nèi shǐ shū xìng fù cè mìng jìn hóu wèi hóu bó. cì zhī dà lù zhī fú, róng lù zhī fú, tóng gōng yī, tóng shǐ bǎi, lú gōng shǐ qiān, jù chàng yī yǒu, hǔ bēn sān bǎi rén. yuē:" wáng wèi shū fù, jìng fú wáng mìng, yǐ suí sì guó, jiū tì wáng tè." jìn hóu sān cí, cóng mìng. yuē:" zhòng ěr gǎn zài bài qǐ shǒu, fèng yáng tiān zǐ zhī pī xiǎn xiū mìng." shòu cè yǐ chū, chū rù sān jìn. wèi hóu wén chǔ shī bài, jù chū bēn chǔ, suì shì chén, shǐ yuán xuǎn fèng shū wǔ yǐ shòu méng. guǐ hài, wáng zǐ hǔ méng zhū hóu yú wáng tíng, yào yán yuē:" jiē jiǎng wáng shì, wú xiāng hài yě. yǒu yú cǐ méng, míng shén jí zhī, bǐ duì qí shī, wú kè zuò guó, jí ér xuán sūn, wú yǒu lǎo yòu." jūn zǐ wèi shì méng yě xìn, wèi jìn yú shì yì yě néng yǐ dé gōng.
晋师三日馆穀,及癸酉而还。甲午,至于衡雍,作王宫于践土。乡役之三月,郑伯如楚致其师,为楚师既败而惧,使子人九行成于晋。晋栾枝入盟郑伯。五月丙午,晋侯及郑伯盟于衡雍。丁未,献楚俘于王,驷介百乘,徒兵千。郑伯傅王,用平礼也。己酉,王享醴,命晋侯宥。王命尹氏及王子虎、内史叔兴父策命晋侯为侯伯。赐之大辂之服,戎辂之服,彤弓一,彤矢百,玈弓矢千,秬鬯一卣,虎贲三百人。曰:“王谓叔父,敬服王命,以绥四国,纠逖王慝。”晋侯三辞,从命。曰:“重耳敢再拜稽首,奉扬天子之丕显休命。”受策以出,出入三觐。卫侯闻楚师败,惧出奔楚,遂適陈,使元咺奉叔武以受盟。癸亥,王子虎盟诸侯于王庭,要言曰:“皆奖王室,无相害也。有渝此盟,明神殛之,俾队其师,无克祚国,及而玄孙,无有老幼。”君子谓是盟也信,谓晋于是役也能以德攻。
chū, chǔ zi yù zì wèi qióng biàn yù yīng, wèi zhī fú yě. xiān zhàn, mèng hé shén wèi jǐ yuē:" bì yú, yú cì nǚ mèng zhū zhī mí." fú zhì yě. dà xīn yǔ zi xī shǐ róng huáng jiàn, fú tīng. róng jì yuē:" sǐ ér lì guó, yóu huò wèi zhī, kuàng qióng yù hū? shì fèn tǔ yě, ér kě yǐ jì shī, jiāng hé ài yān?" fú tīng. chū gào èr zǐ yuē:" fēi shén bài lìng yǐn, lìng yǐn qí bù qín mín, shí zì bài yě." jì bài, wáng shǐ wèi zhī yuē:" dài fū ruò rù, qí ruò shēn xī zhī lǎo hé?" zi xī sūn bó yuē:" dé chén jiāng sǐ, èr chén zhǐ zhī yuē:' jūn qí jiāng yǐ wéi lù.'" jí lián gǔ ér sǐ. jìn hóu wén zhī ér hòu xǐ kě zhī yě, yuē:" mò yú dú yě yǐ! chā tú lǚ chén shí wèi lìng yǐn, fèng jǐ ér yǐ, bù zài mín yǐ."
初,楚子玉自为琼弁玉缨,未之服也。先战,梦河神谓己曰:“畀余,余赐女孟诸之麋。”弗致也。大心与子西使荣黄谏,弗听。荣季曰:“死而利国,犹或为之,况琼玉乎?是粪土也,而可以济师,将何爱焉?”弗听。出告二子曰:“非神败令尹,令尹其不勤民,实自败也。”既败,王使谓之曰:“大夫若入,其若申、息之老何?”子西、孙伯曰:“得臣将死,二臣止之曰:‘君其将以为戮。’”及连穀而死。晋侯闻之而后喜可知也,曰:“莫余毒也已! [插图]吕臣实为令尹,奉己而已,不在民矣。”
huò sù yuán xuǎn yú wèi hóu yuē:" lì shū wǔ yǐ." qí zi jiǎo cóng gōng, gōng shǐ shā zhī. xuǎn bù fèi mìng, fèng yí shū yǐ rù shǒu.
或诉元咺于卫侯曰:“立叔武矣。”其子角从公,公使杀之。咺不废命,奉夷叔以入守。
liù yuè, jìn rén fù wèi hóu. níng wǔ zi yǔ wèi rén méng yú wǎn pú, yuē:" tiān huò wèi guó, jūn chén bù xié, yǐ jí cǐ yōu yě. jīn tiān yòu qí zhōng, shǐ jiē jiàng xīn yǐ xiāng cóng yě. bù yǒu jū zhě, shuí shǒu shè jì? bù yǒu xíng zhě, shuí gǎn mù yǔ? bù xié zhī gù, yòng zhāo qǐ méng yú ěr dà shén yǐ yòu tiān zhōng. zì jīn rì yǐ wǎng, jì méng zhī hòu, xíng zhě wú bǎo qí lì, jū zhě wú jù qí zuì. yǒu yú cǐ méng, yǐ xiāng jí yě. míng shén xiān jūn, shì jiū shì jí." guó rén wén cǐ méng yě, ér hòu bù èr. wèi hóu xiān qī rù, níng zi xiān zhǎng zāng, shǒu mén yǐ wéi shǐ yě, yǔ zhī chéng ér rù. gōng zǐ chuǎn quǎn huá zhòng qián qū. shū wǔ jiàng mù, wén jūn zhì, xǐ, zhuō fā zǒu chū, qián qū shè ér shā zhī. gōng zhī qí wú zuì yě, zhěn zhī gǔ ér kū zhī. chuǎn quǎn zǒu chū, gōng shǐ shā zhī. yuán xuǎn chū bēn jìn.
六月,晋人复卫侯。甯武子与卫人盟于宛濮,曰:“天祸卫国,君臣不协,以及此忧也。今天诱其衷,使皆降心以相从也。不有居者,谁守社稷?不有行者,谁扞牧圉?不协之故,用昭乞盟于尔大神以诱天衷。自今日以往,既盟之后,行者无保其力,居者无惧其罪。有渝此盟,以相及也。明神先君,是纠是殛。”国人闻此盟也,而后不贰。卫侯先期入,甯子先长牂,守门以为使也,与之乘而入。公子歂犬、华仲前驱。叔武将沐,闻君至,喜,捉发走出,前驱射而杀之。公知其无罪也,枕之股而哭之。歂犬走出,公使杀之。元咺出奔晋。
chéng pú zhī zhàn, jìn zhōng jūn fēng yú zé, wáng dà pèi zhī zuǒ chā tú. qí mán jiān mìng, sī mǎ shā zhī, yǐ xùn yú zhū hóu. shǐ máo fá dài zhī. shī hái. rén wǔ, jì hé. zhōu zhī qiáo xiān guī, shì huì shè yòu. qiū qī yuè bǐng shēn, zhèn lǚ, kǎi yǐ rù yú jìn. xiàn fú shòu guó, yǐn zhì dà shǎng, zhēng huì tǎo èr. shā zhōu zhī qiáo yǐ xùn yú guó, mín yú shì dà fú. jūn zǐ wèi:" wén gōng qí néng xíng yǐ, sān zuì ér mín fú. shī yún:' huì cǐ zhōng guó, yǐ suí sì fāng.' bù shī shǎng xíng zhī wèi yě."
城濮之战,晋中军风于泽,亡大旆之左[插图]。祁瞒奸命,司马杀之,以徇于诸侯。使茅茷代之。师还。壬午,济河。舟之侨先归,士会摄右。秋七月丙申,振旅,恺以入于晋。献俘授馘,饮至大赏,征会讨贰。杀舟之侨以徇于国,民于是大服。君子谓:“文公其能刑矣,三罪而民服。《诗》云:‘惠此中国,以绥四方。’不失赏刑之谓也。”
dōng, huì yú wēn, tǎo bù fú yě.
冬,会于温,讨不服也。
wèi hóu yǔ yuán xuǎn sòng, níng wǔ zi wèi fǔ, zhēn zhuāng zi wèi zuò, shì róng wèi dà shì. wèi hóu bù shèng. shā shì róng, yuè zhēn zhuāng zi, wèi níng yú zhōng ér miǎn zhī. zhí wèi hóu, guī zhī yú jīng shī, zhì zhū shēn shì. níng zi zhí nà tuó zhān yān. yuán xuǎn guī yú wèi, lì gōng zǐ xiá.
卫侯与元咺讼,甯武子为辅,鍼庄子为坐,士荣为大士。卫侯不胜。杀士荣,刖鍼庄子,谓甯俞忠而免之。执卫侯,归之于京师,寘诸深室。甯子职纳橐饘焉。元咺归于卫,立公子瑕。
shì huì yě, jìn hóu zhào wáng, yǐ zhū hóu jiàn, qiě shǐ wáng shòu. zhòng ní yuē:" yǐ chén zhào jūn, bù kě yǐ xùn." gù shū yuē:" tiān wáng shòu yú hé yáng." yán fēi qí dì yě, qiě míng dé yě. rén shēn, gōng cháo yú wáng suǒ.
是会也,晋侯召王,以诸侯见,且使王狩。仲尼曰:“以臣召君,不可以训。”故书曰:“天王狩于河阳。”言非其地也,且明德也。壬申,公朝于王所。
dīng chǒu, zhū hóu wéi xǔ.
丁丑,诸侯围许。
jìn hóu yǒu jí, cáo bó zhī shù hóu nòu huò shì shǐ, shǐ yuē:" yǐ cáo wèi jiě. qí huán gōng wèi huì ér fēng yì xìng, jīn jūn wèi huì ér miè tóng xìng. cáo shū zhèn duó, wén zhī zhāo yě. xiān jūn táng shū, wǔ zhī mù yě. qiě hé zhū hóu ér miè xiōng dì, fēi lǐ yě. yǔ wèi xié mìng, ér bù yǔ xié fù, fēi xìn yě. tóng zuì yì fá, fēi xíng yě. lǐ yǐ xíng yì, xìn yǐ shǒu lǐ, xíng yǐ zhèng xié, shě cǐ sān zhě, jūn jiāng ruò zhī hé?" gōng shuō, fù cáo bó, suì huì zhū hóu yú xǔ.
晋侯有疾,曹伯之竖侯獳货筮史,使曰:“以曹为解。齐桓公为会而封异姓,今君为会而灭同姓。曹叔振铎,文之昭也。先君唐叔,武之穆也。且合诸侯而灭兄弟,非礼也。与卫偕命,而不与偕复,非信也。同罪异罚,非刑也。礼以行义,信以守礼,刑以正邪,舍此三者,君将若之何?”公说,复曹伯,遂会诸侯于许。
jìn hóu zuò sān xíng yǐ yù dí, xún lín fù jiāng zhōng xíng, tú jī jiāng yòu xíng, xiān miè jiāng zuǒ xíng.
晋侯作三行以御狄,荀林父将中行,屠击将右行,先蔑将左行。