jīng
【经】
èr shí yǒu qī nián chūn, qǐ zi lái zhāo.
二十有七年春,杞子来朝。
xià liù yuè gēng yín, qí hóu zhāo zú.
夏六月庚寅,齐侯昭卒。
qiū bā yuè yǐ wèi, zàng qí xiào gōng.
秋八月乙未,葬齐孝公。
yǐ sì, gōng zǐ suì shuài shī rù qǐ.
乙巳,公子遂帅师入杞。
dōng, chǔ rén chén hóu cài hóu zhèng bó xǔ nán wéi sòng.
冬,楚人、陈侯、蔡侯、郑伯、许男围宋。
shí yǒu èr yuè jiǎ xū, gōng huì zhū hóu méng yú sòng.
十有二月甲戌,公会诸侯盟于宋。
chuán
【传】
èr shí qī nián chūn, qǐ huán gōng lái zhāo, yòng yí lǐ, gù yuē zi. gōng bēi qǐ, qǐ bù gòng yě.
二十七年春,杞桓公来朝,用夷礼,故曰子。公卑杞,杞不共也。
xià, qí xiào gōng zú. yǒu qí yuàn, bù fèi sàng jì, lǐ yě.
夏,齐孝公卒。有齐怨,不废丧纪,礼也。
qiū, rù qǐ, zé lǐ yě.
秋,入杞,责礼也。
chǔ zǐ jiāng wéi sòng, shǐ zi wén zhì bīng yú kuí, zhōng cháo ér bì, bù lù yī rén. zi yù fù zhì bīng yú wěi, zhōng rì ér bì, biān qī rén, guàn sān rén ěr. guó lǎo jiē hè zi wén, zi wén yǐn zhī jiǔ. wěi jiǎ shàng yòu, hòu zhì bù hè. zi wén wèn zhī, duì yuē:" bù zhī suǒ hè. zi zhī chuán zhèng yú zi yù, yuē:' yǐ jìng guó yě.' jìng zhū nèi ér bài zhū wài, suǒ huò jǐ hé? zi yù zhī bài, zi zhī jǔ yě, jǔ yǐ bài guó, jiāng hé hè yān? zi yù gāng ér wú lǐ, bù kě yǐ zhì mín, guò sān bǎi chéng, qí bù néng yǐ rù yǐ. gǒu rù ér hè, hé hòu zhī yǒu?"
楚子将围宋,使子文治兵于睽,终朝而毕,不戮一人。子玉复治兵于蔿,终日而毕,鞭七人,贯三人耳。国老皆贺子文,子文饮之酒。蔿贾尚幼,后至不贺。子文问之,对曰:“不知所贺。子之传政于子玉,曰:‘以靖国也。’靖诸内而败诸外,所获几何?子玉之败,子之举也,举以败国,将何贺焉?子玉刚而无礼,不可以治民,过三百乘,其不能以入矣。苟入而贺,何后之有?”
dōng, chǔ zi jí zhū hóu wéi sòng, sòng gōng sūn gù rú jìn gào jí. xiān zhěn yuē:" bào shī jiù huàn, qǔ wēi dìng bà, yú shì hū zài yǐ." hú yǎn yuē:" chǔ shǐ dé cáo ér xīn hūn yú wèi, ruò fá cáo wèi, chǔ bì jiù zhī, zé qí sòng miǎn yǐ." yú shì hū sōu yú bèi lú, zuò sān jūn, móu yuán shuài. zhào shuāi yuē:" xì hú kě. chén jí wén qí yán yǐ. shuō lǐ yuè ér dūn shī shū. shī shū, yì zhī fǔ yě. lǐ yuè, dé zhī zé yě. dé yì, lì zhī běn yě. xià shū yuē:' fù nà yǐ yán, míng shì yǐ gōng, chē fú yǐ yōng.' jūn qí shì zhī." nǎi shǐ xì hú jiāng zhōng jūn, xì qín zuǒ zhī shǐ hú yǎn jiāng shàng jūn, ràng yú hú máo ér zuǒ zhī mìng zhào shuāi wèi qīng, ràng yú luán zhī xiān zhěn. shǐ luán zhī jiāng xià jūn, xiān zhěn zuǒ zhī. xún lín fù yù róng, wèi chōu wèi yòu.
冬,楚子及诸侯围宋,宋公孙固如晋告急。先轸曰:“报施救患,取威定霸,于是乎在矣。”狐偃曰:“楚始得曹而新昏于卫,若伐曹、卫,楚必救之,则齐、宋免矣。”于是乎蒐于被庐,作三军,谋元帅。赵衰曰:“郤縠可。臣亟闻其言矣。说礼乐而敦诗书。诗书,义之府也。礼乐,德之则也。德义,利之本也。《夏书》曰:‘赋纳以言,明试以功,车服以庸。’君其试之。”乃使郤縠将中军,郤溱佐之;使狐偃将上军,让于狐毛而佐之;命赵衰为卿,让于栾枝、先轸。使栾枝将下军,先轸佐之。荀林父御戎,魏犫为右。
jìn hóu shǐ rù ér jiào qí mín, èr nián yù yòng zhī. zi fàn yuē:" mín wèi zhī yì, wèi ān qí jū." yú shì hū chū dìng xiāng wáng, rù wù lì mín, mín huái shēng yǐ, jiāng yòng zhī. zi fàn yuē:" mín wèi zhī xìn, wèi xuān qí yòng." yú shì hū fá yuán yǐ shì zhī xìn. mín yì zī zhě bù qiú fēng yān, míng zhēng qí cí. gōng yuē:" kě yǐ hū?" zi fàn yuē:" mín wèi zhī lǐ, wèi shēng qí gòng." yú shì hū dà sōu yǐ shì zhī lǐ, zuò zhí zhì yǐ zhèng qí guān, mín tīng bù huò ér hòu yòng zhī. chū gǔ shù, shì sòng wéi, yī zhàn ér bà, wén yǐ jiào yě.
晋侯始入而教其民,二年欲用之。子犯曰:“民未知义,未安其居。”于是乎出定襄王,入务利民,民怀生矣,将用之。子犯曰:“民未知信,未宣其用。”于是乎伐原以示之信。民易资者不求丰焉,明征其辞。公曰:“可矣乎?”子犯曰:“民未知礼,未生其共。”于是乎大蒐以示之礼,作执秩以正其官,民听不惑而后用之。出穀戍,释宋围,一战而霸,文以教也。