jīng
【经】
jiǔ nián chūn, shū gōng huì chǔ zi yú chén.
九年春，叔弓会楚子于陈。
xǔ qiān yú yí.
许迁于夷。
xià sì yuè, chén zāi.
夏四月，陈灾。
qiū, zhòng sūn jué rú qí.
秋，仲孙貜如齐。
dōng, zhù láng yòu.
冬，筑郎囿。
chuán
【传】
jiǔ nián chūn, shū gōng sòng huá hài zhèng yóu jí wèi zhào yǎn huì chǔ zi yú chén.
九年春，叔弓、宋华亥、郑游吉、卫赵黡会楚子于陈。
èr yuè gēng shēn, chǔ gōng zǐ qì jí qiān xǔ yú yí, shí chéng fù, qǔ zhōu lái huái běi zhī tián yǐ yì zhī. wǔ jǔ shòu xǔ nán tián. rán dān qiān chéng fù rén yú chén, yǐ yí pú xī tián yì zhī. qiān fāng chéng wài rén yú xǔ.
二月庚申，楚公子弃疾迁许于夷，实城父，取州来淮北之田以益之。伍举授许男田。然丹迁城父人于陈，以夷濮西田益之。迁方城外人于许。
zhōu gān rén yǔ jìn yán jiā zhēng yán tián. jìn liáng bǐng zhāng tì lǜ yīn róng fá yǐng. wáng shǐ zhān huán bó cí yú jìn, yuē:" wǒ zì xià yǐ hòu jì, wèi dài ruì qí bì, wú xī tǔ yě. jí wǔ wáng kè shāng, pú gū shāng yǎn, wú dōng tǔ yě. bā pú chǔ dèng, wú nán tǔ yě. sù shèn yàn bó, wú běi tǔ yě. wú hé ěr fēng zhī yǒu? wén wǔ chéng kāng zhī jiàn mǔ dì, yǐ fān píng zhōu, yì qí fèi duì shì wèi, qǐ rú biàn máo ér yīn yǐ bì zhī. xiān wáng jū táo wù yú sì yì, yǐ yù chī mèi, gù yǔn xìng zhī jiān, jū yú guā zhōu. bó fù huì gōng guī zì qín, ér yòu yǐ lái, shǐ bī wǒ zhū jī, rù wǒ jiāo diān, zé róng yān qǔ zhī. róng yǒu zhōng guó, shuí zhī jiù yě? hòu jì fēng zhí tiān xià, jīn róng zhì zhī, bù yì nán hū? bó fù tú zhī. wǒ zài bó fù, yóu yī fú zhī yǒu guān miǎn, mù shuǐ zhī yǒu běn yuán, mín rén zhī yǒu móu zhǔ yě. bó fù ruò liè guàn huǐ miǎn, bá běn sāi yuán, zhuān qì móu zhǔ, suī róng dí qí hé yǒu yú yī rén?" shū xiàng wèi xuān zǐ yuē:" wén zhī bó yě, qǐ néng gǎi wù? yì dài tiān zǐ ér jiā zhī yǐ gòng. zì wén yǐ lái, shì yǒu shuāi dé ér bào miè zōng zhōu, yǐ xuān shì qí chǐ, zhū hóu zhī èr, bù yì yí hū? qiě wáng cí zhí, zi qí tú zhī." xuān zi shuō.
周甘人与晋阎嘉争阎田。晋梁丙、张趯率阴戎伐颍。王使詹桓伯辞于晋，曰：“我自夏以后稷，魏、骀、芮、岐、毕，吾西土也。及武王克商，蒲姑、商奄，吾东土也。巴、濮、楚、邓，吾南土也。肃慎、燕、亳，吾北土也。吾何迩封之有？文、武、成、康之建母弟，以蕃屏周，亦其废队是为，岂如弁髦而因以敝之。先王居梼杌于四裔，以御螭魅，故允姓之奸，居于瓜州。伯父惠公归自秦，而诱以来，使偪我诸姬，入我郊甸，则戎焉取之。戎有中国，谁之咎也？后稷封殖天下，今戎制之，不亦难乎？伯父图之。我在伯父，犹衣服之有冠冕，木水之有本原，民人之有谋主也。伯父若裂冠毁冕，拔本塞原，专弃谋主，虽戎狄其何有余一人？”叔向谓宣子曰：“文之伯也，岂能改物？翼戴天子而加之以共。自文以来，世有衰德而暴灭宗周，以宣示其侈，诸侯之贰，不亦宜乎？且王辞直，子其图之。”宣子说。
wáng yǒu yīn sàng, shǐ zhào chéng rú zhōu diào, qiě zhì yán tián yǔ suì, fǎn yǐng fú. wáng yì shǐ bīn huá zhí gān dài fū xiāng yǐ shuō yú jìn. jìn rén lǐ ér guī zhī.
王有姻丧，使赵成如周吊，且致阎田与襚，反颍俘。王亦使宾滑执甘大夫襄以说于晋。晋人礼而归之。
xià sì yuè, chén zāi. zhèng bì zào yuē:" wǔ nián, chén jiāng fù fēng. fēng wǔ shí èr nián ér suì wáng." zǐ chǎn wèn qí gù. duì yuē:" chén, shuǐ shǔ yě, huǒ, shuǐ fēi yě, ér chǔ suǒ xiāng yě. jīn huǒ chū ér huǒ chén, zhú chǔ ér jiàn chén yě. fēi yǐ wǔ chéng, gù yuē wǔ nián. suì wǔ jí chún huǒ, ér hòu chén zú wáng, chǔ kè yǒu zhī, tiān zhī dào yě, gù yuē wǔ shí èr nián."
夏四月，陈灾。郑裨竈曰：“五年，陈将复封。封五十二年而遂亡。”子产问其故。对曰：“陈，水属也，火，水妃也，而楚所相也。今火出而火陈，逐楚而建陈也。妃以五成，故曰五年。岁五及鹑火，而后陈卒亡，楚克有之，天之道也，故曰五十二年。”
jìn xún yíng rú qí nì nǚ, hái, liù yuè, zú yú xì yáng. bìn yú jiàng, wèi zàng. jìn hóu yǐn jiǔ, lè. shàn zǎi tú kuǎi qū rù, qǐng zuǒ gōng shǐ zūn. xǔ zhī. ér suì zhuó yǐ yǐn gōng, yuē:" nǚ wèi jūn ěr, jiāng sī cōng yě. chén zài zi mǎo, wèi zhī jí rì. jūn chè yàn lè, xué rén shě yè, wèi jí gù yě. jūn zhī qīng zuǒ, shì wèi gǔ gōng. gǔ gōng huò kuī, hé tòng rú zhī? nǚ fú wén ér lè, shì bù cōng yě." yòu yǐn wài bì bì shū yuē:" nǚ wèi jūn mù, jiāng sī míng yě. fú yǐ jīng lǐ, lǐ yǐ xíng shì, shì yǒu qí wù, wù yǒu qí róng. jīn jūn zhī róng, fēi qí wù yě, ér nǚ bú jiàn, shì bù míng yě." yì zì yǐn yě, yuē:" wèi yǐ xíng qì, qì yǐ shí zhì, zhì yǐ dìng yán, yán yǐ chū lìng. chén shí sī wèi, èr yù shī guān, ér jūn fú mìng, chén zhī zuì yě." gōng shuō, chè jiǔ. chū, gōng yù fèi zhī shì ér lì qí wài bì, wéi shì quān ér zhǐ.
晋荀盈如齐逆女，还，六月，卒于戏阳。殡于绛，未葬。晋侯饮酒，乐。膳宰屠蒯趋入，请佐公使尊。许之。而遂酌以饮工，曰：“女为君耳，将司聪也。辰在子卯，谓之疾日。君彻宴乐，学人舍业，为疾故也。君之卿佐，是谓股肱。股肱或亏，何痛如之？女弗闻而乐，是不聪也。”又饮外嬖嬖叔曰：“女为君目，将司明也。服以旌礼，礼以行事，事有其物，物有其容。今君之容，非其物也，而女不见，是不明也。”亦自饮也，曰：“味以行气，气以实志，志以定言，言以出令。臣实司味，二御失官，而君弗命，臣之罪也。”公说，彻酒。初，公欲废知氏而立其外嬖，为是悛而止。
qiū bā yuè, shǐ xún lì zuǒ xià jūn yǐ shuō yān.
秋八月，使荀跞佐下军以说焉。
mèng xī zi rú qí yīn pìn, lǐ yě.
孟僖子如齐殷聘，礼也。
dōng, zhù láng yòu, shū shí yě. jì píng zi yù qí sù chéng yě, shū sūn zhāo zǐ yuē:" shī yuē:' jīng shǐ wù jí, shù mín zi lái.' yān yòng sù chéng? qí yǐ chāo mín yě. wú yòu yóu kě, wú mín qí kě hū?"
冬，筑郎囿，书时也。季平子欲其速成也，叔孙昭子曰：“《诗》曰：‘经始勿亟，庶民子来。’焉用速成？其以勦民也。无囿犹可，无民其可乎？”
