yuè yǐ yǐ yǒu zhī nián, rén wǔ zhī yuè, yù dǐng zài kuī, jīn líng bù fù gōng sī qīng fù, tiān dì bēng lí tuō mìng niú yī, cháo shēn wō shì
粤以乙酉之年,壬午之月,玉鼎再亏,金陵不复;公私倾覆,天地崩离;托命牛衣,巢身蜗室。
diào dōng xìng zhī cuì huá, méng chén zhǐ dào wàng běi lái zhī yù tiě, yìn mǎ gū sū shēn xū zhī qī rì yī qiáng, qín tíng hé zài mò yǔn zhī sān nián cǎi jué, zhōu lì nán shí
吊东幸之翠华,蒙尘枳道;望北来之浴铁,饮马姑苏;申胥之七日依墙,秦庭何在;墨允之三年采蕨,周栗难食。
huáng nóng yú xià, xiá zāi shàng yǒu zhī xiāng nán běi dōng xī, miǎo yǐ ān shēn zhī chù
黄农虞夏,遐哉尚友之乡;南北东西,渺矣安身之处。
zài xī shì héng yǒu biàn wáng zhī wén, xiào mù yǒu guī liáng zhī zhá
在昔士衡有辩亡之文,孝穆有归梁之札。
kè ér yǐn hèn yú dì qín, zi shān shāng xīn yú āi luàn
客儿饮恨于帝秦,子山伤心于哀乱。
xián bēi jiā guó, gòng jiàn cí zhāng
咸悲家国,共见词章。
yú shǐ chéng tóng, biàn yīng duō nàn, jiē gān bào guó, shù fà cóng jūn zhū què yì chuán, xiāo xiāo zhǎng wǎng, huáng lóng zhàn jiàn, máng máng bù guī liǎng zhèn sàng shī, gū chéng kuì bài
余始成童,便膺多难,揭竿报国,束发从军;朱雀弋船,萧萧长往,黄龙战舰,茫茫不归;两镇丧师,孤城溃败。
sān jūn yú fù, yún héng xiē pǔ zhī fān yī shuǐ láng yān, fēng dòng qín fáng zhī huǒ
三军鱼腹,云横歇浦之帆;一水狼烟,风动秦房之火。
róng háng xīng sàn, mù fǔ biào lí cháng jiàn duǎn yī, wèi shí cóng jūn zhī lè qīng lín màn cǎo, xiān bēi xíng lù zhī nán
戎行星散,幕府鳔离;长剑短衣,未识从军之乐;青燐蔓草,先悲行路之难。
gù guó yún wáng, jiù xiāng yǐ pò, xiān jūn jué mìng, kū yào fáng yú jiǔ yuān cí mǔ pī zī, gé zhī lín yú bǎi lǐ
故国云亡,旧乡已破,先君绝命,哭药房于九渊;慈母披缁,隔祗林于百里。
jī gū bó mìng, piāo bó wú jiā, wàn lǐ fēng chén, zhì cún fù chǔ, sān chūn bì lěi, jì shī yī liú, shǔ shì zǐ guī, qiān shān jù kū, wú jiāng jīng wèi, yī shuǐ qún fēi
羁孤薄命,漂泊无家,万里风尘,志存复楚,三春壁垒,计失依刘,蜀市子规,千山俱哭,吴江精卫,一水群飞。
qì hǎi dǎo zhī tián héng, shàng wú qí dì zàng píng líng zhī dí yì, wèi yǒu qí rén
泣海岛之田横,尚无其地;葬平陵之翟义,未有其人。
tiān huì dì míng, jiǔ tóng quán xià, rì mù tú yuǎn, hé yì rén jiān, lǔ jiǔ chǔ gē, wū néng wéi lè, wú yú yuè chàng, zhǐ lìng rén bēi yǐ yǐ hé yán, āi zāi zì dào, liáo wèi zī fù, yǐ shū yù huái
天晦地冥,久同泉下,日暮途远,何意人间,鲁酒楚歌,乌能为乐,吴歈越唱,只令人悲;已矣何言,哀哉自悼,聊为兹赋,以舒郁怀。
wū hū! huáng qí zǐ gài, xuě jǐ shuāng máo, hé yǐ nán cháo tiān zǐ, jìng tóu dà jiàng zhī yì běi bù chán yú, suì jī jiàng wáng zhī zǔ
呜呼!黄旗紫盖,雪戟霜矛,何以南朝天子,竟投大将之弋;北部单于,遂击降王之组。
qǐ gāo miào zhī xīn, shí qī shì ér bàng yí, xiào líng zhī zé, sān bǎi nián ér zhōng duàn hū! cǐ tiān shí rén shì, kě yǐ jí shǒu tòng xīn zhě yǐ
岂高庙之馨,十七世而傍移,孝陵之泽,三百年而中断乎!此天时人事,可以疾首痛心者矣。
guó tún jiā nán, zhān cǎo mù ér fǔ yīng yuè pǐ chén qīng, dǔ hé shān ér shī sè
国屯家难,瞻草木而抚膺;岳圮辰倾,睹河山而失色。
láo zhě yán yǐ dá qí qíng, qióng rén gē yǐ zhì qí shì
劳者言以达其情,穷人歌以志其事。
zhuī yuán huò shǐ, jǐ jí qiān yán
追原祸始,几及千言。
jì chóu xīn yú shī jiǔ, ruǎn jí qióng tú jié háo shì yú tú xiāo, zhāng liáng cāng hǎi
寄愁心于诗酒,阮籍穷途;结豪士于屠箫,张良仓海。
hòu yǒu zuò zhě, qí zhòng bēi yú zhì yě fū, wéi zhāo dài zhī dài xìng yě
后有作者,其重悲余志也夫,维昭代之代兴也。
bǐng shì dé ér shào wáng, lì xù rì yǐ chéng tiān, zhí dì bǐng ér sī mìng, yù yuè zhèn ér chén xuán, sǎo máo tóu yǐ jìng jiē, biān jiǎo duān yǐ dìng biān
秉士德而绍王,丽旭日以承天,执帝柄而司命,聿岳镇而辰悬,扫旄头以静街,鞭角端以定边。
qióng qióng zé, tōng làng xuán shuò fāng dà chū, nán jiāo kǎi xuán, chóng wén huì wǔ, dōng dié xī jiān
穷邛笮,通浪玄;朔方大出,南交凯旋,崇文会武,东鲽西鹣。
yuè bīng zé fǎ gāo sī mǎ, lùn dōu zé fù xióng mèng jiān
阅兵则法高司马,论都则赋雄孟坚。
bèi lǐ yuè yú hǔ guān, jué fēng huǒ yú láng yān, fǎ bù gēng ér zé jiǔ, bīng bù yào ér wēi xuān, lì táng yú ér bǐ dé, shàng yīn zhōu ér bo nián
备礼乐于虎观,绝烽火于狼烟,法不更而泽久,兵不耀而威宣,俪唐虞而比德,尚殷周而卜年。
bù yì yáo lún wú zhǎng jiǒng zhī qī, yù lì yǒu zhōng tún zhī huì
不意瑶轮无长炯之期,玉历有中屯之会。
tiān zǐ duān gǒng wú wéi, sāi cōng ér zhì yǔ liè huī wǔ zhà zhī chǎng, gē wǔ nà sān líng zhī dì, zhèn yán fēn kū guǎn zhī qī, tài jiē qǐ tiáo táng zhī yì
天子端拱无为,塞聪而治;羽猎灰五柞之场,歌舞纳三灵之地,震筵分枯莞之栖,泰阶起蜩螗之异。
yì lùn miào mó, gàn yì yóu xì yǒu dào yǒng zhān wū ér cháng tàn, suǒ gōng zhǐ tóng tuó ér xià lèi, shān wèi tuí ér àn rán, hǎi bù bō ér qián fèi
议论庙谟,干弋游戏;有道咏瞻乌而长叹,索公指铜驼而下泪,山未颓而黯然,海不波而潜沸。
rán sì jí wèi kuī, sān lún bù yì, cǎo mù hán yú běi jiē, xīng rì yào yú nán jí lǘ zuǒ duō yóu xiá zhī tú, jīng huá wú qiáo cuì zhī kè
然四极未亏,三伦不易,草木寒于北街,星日耀于南极;闾左多游侠之徒,京华无憔悴之客。
dài chán yú hǔ zhàng bù cháo, xiōng nú yú yáng zhí rù
迨单于虎帐不朝,匈奴渔阳直入。
liáo shuǐ wú shēng, yī lǘ cǎn sè wū huán xiān bēi zhī bù, fēng shǐ cháng shé zhī lì, xǐ zhàng mù nán, kōng qún mò běi
辽水无声,医闾惨色;乌桓鲜卑之部,封豕长蛇之力,徙帐幕南,空群漠北。
zhōng xíng zhī bèi wèi dá, zhào xìn zhī chéng zài lì
中行之背未答,赵信之城再立。
shǐ wǒ yàn lǐng lóng tāo, shuāng máo xuě jǐ
使我燕领龙韬,霜矛雪戟。
chū yú sāi ér bù hái, zhuì lí tiān ér zhǎng hēi, fān tiān yuè kū zhī āi, zhǎng yǒu yīn shān zhī kū
出榆塞而不还,坠犁天而长黑,翻添月窟之哀,长有阴山之哭。
yú shì wǔ shuài bù guī, sān chéng mò fù, zéi zài bèi jiān, kòu qīn zhǒu yè
于是五帅不归,三城莫复,贼在背肩,寇侵肘腋。
yuán zǐ suǒ yǐ shāng xīn, jiāng tǒng yú yān tài xī
元子所以伤心,江统于焉太息。
qiě yě cháo táng duō shuǐ huǒ zhī zhēng, biān jiǎo yǒu shā chóng zhī qī wèi bài guō kuí, xiān zhū lǐ mù
且也朝堂多水火之争,边徼有沙虫之戚;未拜郭隗,先诛李牧。
xióng bà yè ér xīng lún, yuán hè qiū ér tiān fù
熊罢夜而星沦,猿鹤秋而天覆。
zì bì rì zhī jiè cóng, zú zhōng xīng ér sàng guó
自蔽日之借丛,卒终星而丧国。
jì yǐ zhōng cháng shì zhī qiè zhèng, dà zhǎng qiū zhī shī zhù, shèng ráo dìng zhōng jìn zhǐ móu, jié ràng qǐ běi gōng zhī yù, gù chú huò kù yú sān jūn, lèi ruò quán yán yú wǔ lù, xuán tíng zhī bì yù jǐ lún, yú yuān zhī líng yào bù yù, gū chén yǐn hèn yú shǔ lòu, shuò shì hán xīn ér náng mù
继以中长侍之窃政,大长秋之尸祝,圣娆定中禁只谋,节让起北宫之狱,顾厨祸酷于三君,累若权延于五鹿,璇庭之壁玉几沦,虞渊之灵曜不浴,孤臣饮恨于属镂,硕士含辛而囊木。
kuàng fū jiāng chǎng duō shì, biān jìng chuán fēng héng luò yú mén zhī zhòu, kōng kuā mǎ fú zhī gōng
况夫疆场多事,边径传烽;恒落鱼门之胄,空夸马服之功。
wèi qīng wèi wén qí sǎo mù, wèi jiàng bú jiàn qí hé róng yōng yāo hàn mǎ, cè mài lú lóng
卫青未闻其扫幕,魏绛不见其和戎;庸邀汗马,策卖庐龙。
jí fū xīng míng shǎo hǎi, tiān fú dà héng
及夫星明少海,天孚大横。
yīn dīng hé bó zhī zhì, zhōu xuān jiāng hàn zhī fēng, zhū sī lì zhī wáng fǔ, fén wū shǐ zhī cài yōng
殷丁河亳之志,周宣江汉之风,诛司隶之王甫,焚诬史之蔡邕。
rán bīng yóu jī ruò, zhèng yǐ huì chóng
然兵由积弱,政以贿崇。
bì diàn bù néng zhǐ xuān fáng zhī jué, sháo shuǐ ān dé xī lí shān zhī hóng jiàn yī chuān zhī pī fà, míng tiān shān ér guà gōng, jiā gǔ zhèn yú liáo yáng, jīng qí míng yú sāi shàng wèn jiǔ dǐng zhī zhòng qīng, kuī sān chuān zhī bǎo zhàng, sī fēng zé mù xu qiān qún, wò xuě zé táo tú wàn zhàng, dìng yuǎn fēi wàn lǐ zhī hóu, piáo yáo wú bǎi zhàn zhī jiāng
敝簟不能止宣房之绝,勺水安得熄骊山之红;见伊川之披发,鸣天山而挂弓,笳鼓震于辽阳,旌旗明于塞上;问九鼎之重轻,窥三川之保障,嘶风则苜蓿千群,卧雪则騊駼万帐,定远非万里之侯,嫖姚无百战之将。
dēng pí ér yú yào cāng huáng, rù yuán ér lóng qí zhèn dàng zhì zhī jué xiàn guó zhī qī, jiè zǐ duàn qín wáng zhī wàng, wèi dīng líng pàn yú dōng jiāo, máo xiū zhī wáng yú lè làng
登陴而鱼钥仓皇,入援而龙旗震荡;郅支绝献馘之期,介子断擒王之望,卫丁零叛于东胶,毛修之亡于乐浪。
suī wú diāo dǒu zhī jiāng jūn, shàng yǒu guān jīn zhī chéng xiàng
虽无刁斗之将军,尚有纶巾之丞相。
shān míng shí gǔ, sù dòng jīn jīng, sān fǔ zhī jiān péng chūn mù, zhū líng zhī gōng jiàn xiāo jīng, xiáng jiàng yún fān běi dù, xián wáng bǎo mǎ dōng zhēng
山鸣石鼓,宿动金精,三辅之葌蓬春牧,诸陵之弓剑宵惊,降将云帆北渡,贤王宝马东征。
fāng hóng yàn jí qí ān zhái, yuè zhuó zòu qí shēng píng, liè jiǔ bīn ér gào miào, kāi bā mén ér shòu níng
方鸿雁集其安宅,鸑鷟奏其升平,列九宾而告庙,开八门而受宁。
hū yān wǔ dǒu mǐ zhī jiào qǐ, sān lǐ wù zhī shù chéng
忽焉五斗米之教起,三里雾之术成。
qín jìn fēng rǎng, yù chǔ yǐ yíng, zhōng héng féi sì, nán jí xiāng jīng
秦晋蜂攘,豫楚蚁营,中横淝泗,南极湘荆。
yuán shuài gěi yún tái zhī zhàng, shàng shū kāi wù kù zhī bīng, huò mò shuāi yǐ lì jīn gé, huò bān jiàn yǐ rèn gǔ zhēng
元帅给云台之仗,尚书开戊库之兵,或墨衰以莅金革,或班剑以任鼓钲。
zú zhī huáng jīn hēi dú zhī tún jù, qīng páo bái mǎ zhī héng xíng
卒之黄巾黑犊之屯聚,青袍白马之横行。
wáng yuē shū fū, jūn zhī guǎ xiōng, huò yīng bái rèn, yǒu jié dān yīng
王曰叔夫,君之寡兄,或撄白刃,有结丹缨。
chì shè huī ér qìng máo fèi, líng guāng tuí ér mào yuàn qīng shì kuī guó zú, shēn zhěn chén qíng, jì tōng hóu yú tài láo shù bó, shù wáng rén yǔ yáng shuǐ liú xīn, dì zi méi ér yān níng nán pǔ, wáng sūn yǔn ér cǎo biàn kōng chéng
赤社隳而箐茅废,灵光颓而茂苑倾;式亏国族,深轸宸情,祭通侯于太牢束帛,戍王人与扬水流薪,帝子没而烟凝南浦,王孙陨而草遍空城。
dào cháng líng zhī póu tǔ, shāng shén zhōu zhī lù chén
盗长陵之抔土,伤神洲之陆沉。
bǐ hé rén zāi, āi zāi zhì jīn! shěn fū shàng gǔ wèi pí gǔ zhī chǎng, běi hǎi wú lóng shé zhī zhèn lǐ dū wèi bù qǔ bù guī, lù píng yuán fēng liú dùn jǐn tàn mǎ líng zhī dào qióng, jiē lóng chéng zhī xiāo dùn
彼何人哉,哀哉至今!矧夫上谷为鼙鼓之场,北海无龙蛇之阵;李都尉部曲不归,陆平原风流顿尽;叹马陵之道穷,嗟龙城之宵遁。
guó mén zé cè huà wàn qiān, jīng jié zé gōng xūn chǐ cùn, gān chéng wèi máo jǐ zhī chóu, zhèn dú shì yán méi zhī fēn
国门则策画万千,旌节则功勋尺寸,干城为矛戟之雠,酖毒是盐梅之分。
héng jiàn chǐ yú shǎo qīng zhī shū, fēi suǒ wàng yú qián shén zhī lùn
恒见耻于少卿之书,非所望于钱神之论。
shèng rén lì yù héng ér mí yīn, chuí cuì qiú ér dú mèn, biàn diàn kōng tán, píng tái lǚ wèn, cì jīn yīng zé zhí zhèng wèi guì rén zhī láo, wàng shān tóu zé yán wèi jiē jūn zǐ zhī lìn
圣人励玉衡而靡音,垂翠裘而独闷,便殿空谈,平台屡问,赐金罂则执政为贵人之牢,望山头则延尉皆君子之吝。
rán zhǔ qī suī shàng fǎ wǔ xuān, chén dé zé yuǎn cán lián lán, shǐ bì nì ér gèng nán, yǎng yōng kuì ér mò shǔn
然主戚虽上法武宣,臣德则远惭廉兰,使臂逆而更难,养痈溃而莫吮。
suǒ yǐ liáo hǎi dōng xī, rén duō fàn shùn, dà hé nán běi, yě xián jī jǐn
所以辽海东西,人多犯顺,大河南北,野咸饥馑。
guā tián jiè yǐ yì fán, yóu lái jù ér yù xùn, yù wáng shī ruò qiū fēng zhī juǎn kū, xià jiān chéng ruò cháo shuāng zhī cuì yīn chì yǔ dòng ér běi chí, huáng jīn míng ér xī zhèn, fēng hán gǔ zhī yī wán, jù yōng zhōu zhī jiǔ jùn
瓜田藉以益繁,尤来聚而愈迅,遇王师若秋风之卷枯,下坚城若朝霜之悴茵;赤羽动而北驰,黄金鸣而西振,封函谷之一丸,据雍洲之九郡。
chéng guō xū lún, yì guān xié yǔn, xī sì yǒu wèi shú zhī huá yuán, dān qīng yǒu bù guī zhī yú jìn
城郭胥沦,衣冠偕殒,犀兕有未赎之华元,丹青有不归之于禁。
jì dù shǎn ér kòu guān, fù yú hé ér rù jìn, sān qiān lì xī zhī qí, shí wàn yíng fēng zhī rèn huáng jīn tái zhī màn cǎo kōng āi, bái yù zhàng zhī qīng fú jù zhèn
既度陕而叩关,复逾河而入晋,三千利犀之骑,十万迎风之刃;黄金台之蔓草空哀,白玉仗之青罘俱震。
dì chè tiān bēng, hǎi jiāo xīng yǔn, chī yóu zhī dú wǔ mí tiān, xuān yuán zhī dǐng hú xū bìn
地坼天崩,海焦星陨,蚩尤之毒舞弥天,轩辕之鼎湖虚殡。
hèn huáng zhú yú qiān qiū, luò cāng wú yú yī shùn, jiāo gōng wèi xuè lèi zhī xiāng jūn, hè jià yǒu hū hún zhī zǐ jìn, diào wàng dì yǐ hé qī, shǐ kòu hūn ér nán jìn
恨黄竹于千秋,落苍梧于一瞬,椒宫为血泪之湘君,鹤驾有呼魂之子晋,吊望帝以何期,矢叩阍而难进。
kě lián lèi yǔ zhī zhāo yáng, gèng yǒu fēng chén zhī cháng xìn, tóng guān zhuì mǎ liè zhī fēng, bǎi lù yǎn lóng ér zhī chūn
可怜泪雨之昭阳,更有风尘之长信,桐棺坠马鬣之封,柏路掩龙輀之輴。
dāng sī shí yě, sì hǎi jīng fēi, sān líng dòng zhèn kè líng biāo ér dà zhāo, diào wǔ yún ér cháng hèn
当斯时也,四海惊飞,三灵恫震;溘灵飙而大招,吊五云而长恨。
tiān shàng jiàng jūn zhī tiě mǎ jīng fēng, xuān líng xiào zǐ zhī bù yī fú chèn, sān bǎi nián yù zuò shū yí, shí liù shì jīn pū yè jìn
天上将军之铁马惊风,宣陵孝子之布衣扶榇,三百年玉座书移,十六世金铺夜烬。
qiě yě liú tài wèi liú yú sū běi, láng yá wáng dù yú jiāng yīn, kū qín tíng ér guī hǔ xué, bo zhōu dǐng ér xiàn lóng xún
且也刘太尉留于苏北,琅琊王渡于江阴,哭秦庭而归虎穴,卜周鼎而陷龙浔。
mò líng wáng qì, àn rán yù jǐn, yì shuǐ hán fēng, bēi zāi zhèng shēn
秣陵王气,黯然欲尽,易水寒风,悲哉正深。
jiāng jūn zhī shù běi yǎn, chán yú zhī bù xī lín, jiǎ hào zǐ yú yú chéng xià, bù lì lú fāng yú yàn mén, jiè bàng yù zhī lì, chěng hǔ láng zhī xīn
将军之树北偃,单于之部西临,假号子舆于城下,不立卢芳于雁门,借蚌鹬之利,逞虎狼之心。
běi quē zhī lóu tái diào xiè, xī shān zhī sōng bǎi xiāo sēn, tài yè fān ér shí jīng cǎn dàn, mào líng fèi ér yù wǎn fú chén
北阙之楼台调谢,西山之松柏萧森,太液翻而石鲸惨淡,茂陵废而玉盌浮沉。
zhān shān hé ér yǔn tì, fǔ cǎo mù ér zhān jīn, suī jūn chóu zhī shǎo xuě, shí guó nàn zhī xiāng xún
瞻山河而陨涕,抚草木而沾襟,虽君仇之少雪,实国难之相寻。
méi wù wèi rán zhuō zhī dì, jiàn tái xìng tuán mǎng zhī jūn jì zhuī fēng ér xī jié, suì shè rì yǐ nán qīn
郿坞为燃卓之地,渐台兴剸莽之军;既追风而西捷,遂射日以南侵。
shǐ nán cháo tiān zǐ, běi fǔ dà chén, wū yī zé pī lún huī yǔ, huáng gé zé xuán dǎn wò xīn
使南朝天子,北府大臣,乌衣则披纶挥羽,黄葛则悬胆卧薪。
qì chéng cuò jié, shèng qǐ yōu yīn
器成错节,圣启忧殷。
zǔ shì yǎ yōng zhōu chū mù, liú fèng chūn mò dú hé qīn, zǔ liàn yú huáng zhě bā bǎi lǐ, jiāo pí xī shǔ zhě shí wàn rén
祖士雅雍州出牧,刘奉春冒顿和亲,组练艅艎者八百里,鲛皮犀属者十万人。
shù jī fú lí wú yǐn jiāng zhī zhì, lǎo pí chéng wò lù zhī xūn, ér nǎi dōng hūn hóu zhī shī dé, cāng wú wáng zhī bù jūn, yù ér chǒng jīn lián zhī bù, lì huá zhǎng yù shù zhī yín
庶几佛狸无饮江之志,老罴成卧路之勋,而乃东昏侯之失德,苍梧王之不君,玉儿宠金莲之步,丽华长玉树之淫。
bǎi liáng jiàn zhāng, zé dú xī jīng zhī zhào guǐ lín chūn jié qǐ, zé hào xué shì zhī kǒng pín
柏梁建章,则读西京之赵鬼;临春结绮,则号学士之孔嫔。
wú yú yuè yàn, lǔ jiǔ liáng zūn
吴歈越艳,鲁酒梁樽。
xiān jiàn hū yù bēi xiàng zhù, hòu zhēng fū jiǔ chí ròu lín, wèn wā míng yú wèi guān wèi sī, yù lóng gǔn yú ruò wáng ruò cún shì jiāng dū ér wèi wǔ, nǐ cháng chéng ér bù wén, guān gài zhī yín qīng jù mǎn, cháo táng zhī tóng xiù xiāng yīn
先见乎玉杯象箸,后征夫酒池肉林,问蛙鸣于为官为私,御龙衮于若亡若存;视江都而为武,拟长城而不文,冠盖之银青俱满,朝堂之铜臭相因。
dàn zhī ān shí zhī dǔ shù, hé zhǐ yuán guī zhī bì chén, chǔ qiú wú xīn tíng zhī lèi, yuè jué fēi shí shì zhī yīn, nán xú zhī jiǎ bīng bù jìn, féi shuǐ zhī cǎo mù wú shén, bài jiǎng hóu wèi líng dì, yì bái yàn wèi guó bīn, níng yòu zé kǒng yú jiāng zǒng, kǔn wài zé zǔ yuē wáng dūn, jiàng xiàng jiē gēng shǐ zhī yáng wèi, yì guān duō nán dù zhī yàn mín
但知安石之赌墅,何止元规之避尘,楚囚无新亭之泪,越绝非石室之音,南徐之甲兵不劲,淝水之草木无神,拜蒋侯为灵帝,弋白雁为国宾,宁右则孔愉江总,阃外则祖约王敦,将相皆更始之羊胃,衣冠多南渡之雁民。
yí qí jí yǐ, kuàng yǒu qiáng lín
宜其及矣,况有强邻。
yú shì qīng rén hé shàng zhī shī, tiān shì tōng hǎo zhī shǐ, wèi xǔ qí guàn dài chūn qiū, suì zhì fū jīng zhēn tiān dì sū shǔ guó zhī máo jié zhōng liú, yǔ kāi fǔ zhī jiāng guān yǒng qì
于是清人河上之师,天室通好之使,未许其冠带春秋,遂致夫荆榛天地;苏属国之旄节终留,庾开府之江关永弃。
yī diāo zhàng zhī qiān lǐ, zhú lóng jū zhī wàn qí, tóu biān zé huái shuǐ bù liú, yìn mǎ zé cháng jiāng wú jì, bái yǔ sǐ qí kǒng míng, lǜ zhì wáng qí dào jì
衣貂帐之千里,逐龙驹之万骑,投鞭则淮水不流,饮马则长江无际,白羽死其孔明,绿帜亡其道济。
jiē hū yáng zhōu gē wǔ zhī chǎng, léi táng luó yī zhī dì, yī dàn yān kōng, qiān qiū jǐng yì
嗟乎扬州歌舞之场,雷塘罗衣之地,一旦烟空,千秋景异。
mǎ sī suí yuàn zhī fēng, shèn tǔ hǎi mén zhī qì, cháo shàng guǎng líng ér jì mò, zhī fā qióng huā ér qiáo cuì
马嘶隋苑之风,蜃吐海门之气,潮上广陵而寂寞,枝发琼花而憔悴。
jù lù shā bēng, cháng píng wǎ suì, chái hǔ xiāng lín, jiāo ní yuǎn tuì
巨鹿沙崩,长平瓦碎,豺虎相邻,蛟鲵远退。
guǐ yǒu cǎo shè zhī móu, tiān tóng chún shǒu zhī zuì, chán qiāng kōng tiě wèng zhī chéng, hú shǐ luò jǐn shān zhī lěi
鬼有草社之谋,天同鹑首之醉,欃枪空铁甕之城,弧矢落紧山之垒。
tiān zǐ méng chén, jiāng jūn zhàng yì, zhǐ dào jiàng wáng, cháng ān jiù dì zhū jiǔ yú chèn zhī xiū, qīng yī xíng jiǔ zhī shì
天子蒙尘,将军仗义,轵道降王,长安旧帝;朱酒舆榇之羞,青衣行酒之事。
bái rì cāng máng, huáng yún tiáo dì
白日苍茫,黄云迢递。
hú jí zhī jǐn sè xīn diào, dài mǎ zhī dān zōng zhà xì xuán wǔ chí biān, jǐng yáng gōng lǐ, mò chóu zhī gē wǔ hé rú, cháng lè zhī zhōng shēng yǐ yǐ, xié yáng guī ér yàn zi qiū fēi, màn cǎo píng ér hòu hú yuè qǐ qín huái yì diǎn qīng yān, táo yè sān shēng yú shì, mí wú biàn yú gù gōng, méi tái bì yú jiù nèi, píng kāng zhī xiàng jué jī míng, zhōng lǐng zhī shān kōng hè lì fēng chén xiāo suǒ xī shí èr lóu, yān yǔ qī mí xī sì bǎi sì
胡嫉之锦瑟新调,代马之丹鬃乍系;玄武池边,景阳宫里,莫愁之歌舞何如,长乐之钟声已矣,斜阳归而燕子秋飞,蔓草平而后湖月起;秦淮一点青烟,桃叶三声渔市,蘼芜遍于故宫,莓苔碧于旧内,平康之巷绝鸡鸣,锺岭之山空鹤唳;风尘萧索兮十二楼,烟雨凄迷兮四百寺。
wū tí shàng yuàn zhī huā, què zào xiào yuán zhī shù
乌啼上苑之花,鹊噪孝园之树。
gù lǎo tūn shēng, xíng rén yǔn tì yīn wáng zǐ mài xiù zhī gē, zhōu dài fū shǔ lí zhī lèi, tiān dì hé xīn, shān hé hé zuì? ruò fú lóng zhǒng kùn ér bèi nú, fèng yí jiàng ér wèi bì, zhú yàn zhī ér shàng chí, bào pí pá ér běi qù, hēi shān zhī yuè nián nián, qīng zhǒng zhī huā suì suì, shì chù yǒu tú dú zhī yín, dǔn fā yǒu kūn ér zhī lèi
故老吞声,行人陨涕;殷王子麦秀之歌,周大夫黍离之泪,天地何心,山河何罪?若夫龙种困而被奴,凤仪降而为婢,逐燕支而上驰,抱琵琶而北去,黑山之月年年,青冢之花岁岁,室处有荼毒之淫,趸发有髡髵之累。
yú shì gān mù qún xìng, fēng yún bì huì, xìng liù yuè zhī shī, zhèn jiǔ tiān zhī ruì, héng hǎi fú bō, gē chuán xià lài
于是竿木群兴,风云毕会,兴六月之师,振九天之锐,横海伏波,戈船下濑。
guǐ wáng qín zhī chén shèng, xiào ān liú zhī dí yì, zhū yīn tōng yú xì xià, zhǎn zhēn fù yú zhàng wài
轨亡秦之陈胜,效安刘之翟义,诛殷通于戏下,斩甄阜于帐外。
qīng què yān téng, huáng lóng yún mài
青雀烟腾,黄龙云迈。
kuā fū yǒu tóu zhàng zhī xīn, lǔ yáng wú wǎn gē zhī jì, bīng ruò lǔ qiáng, dì róu rén cuì, shāng xīn yú wáng zǐ bái yī, jué wàng yú jiāng jūn pú lèi tián héng zhī wǔ bǎi jūn rén, xiàng jí zhī bā qiān zǐ dì
夸夫有投杖之心,鲁阳无挽戈之计,兵弱虏强,地柔人脆,伤心于王子白衣,绝望于将军蒲类;田横之五百军人,项藉之八千子弟。
píng líng dōng ér huáng dú kě mài, dà zé zuǒ ér wū zhuī bù shì
平陵东而黄犊可卖,大泽左而乌骓不逝。
tiān xiāo xiāo xī bù míng, rì huāng huāng xī yù yì shāng liǎng zhèn zhī bù guī, tòng gū chéng zhī yǐ kuì
天萧萧兮不明,日荒荒兮欲曀;伤两镇之不归,痛孤城之已溃。
wén chǔ gē zé bù qǔ xiāo tiáo, tīng hú jiā zé zhēng fū xū xī, guó shāng bēi ér yīn yǔ shēn, zhàn guǐ kū ér chóu biāo lì
闻楚歌则部曲萧条,听胡笳则征夫歔欷,国殇悲而阴雨深,战鬼哭而愁飙厉。
yān cǎo yī rán, jiāng hú rú shì, yì pò guī lái, líng fēng tì sì
烟草依然,江湖如是,毅魄归来,灵风涕泗。
zhì ruò jiāng guān bú jiàn, xiāng guó hé fāng kēng jì kù yú xīn ān, huǒ fù liè yú xián yáng
至若江关不见,乡国何方;坑既酷于新安,火复烈于咸阳。
gǔ shuǐ wú fú yún zhī shǐ, kūn shān fēi xíng yǔ zhī xiāng
谷水无浮云之使,昆山非行雨之乡。
gū sū fēng huǒ, zuì lǐ wú huāng cǎo rù yǔ ér zhī guǎn, yuè míng xiāng xiè zhī láng
姑苏烽火,檇李芜荒;草入语儿之馆,月明乡屧之廊。
měi rén zé zǐ tái huáng tǔ, yīng xióng zé bái cǎo qīng shuāng, fēng hé wéi ér cǎn cǎn, yún hé shì ér máng máng
美人则紫薹黄土,英雄则白草青霜,风何为而惨惨,云何事而茫茫。
lǐ hún xī chūn lán qiū jú, diào gǔ xī shān gāo shuǐ cháng, cuì qióng zhī ér wú sè, líng yáo cǎo xī bù fāng
礼魂兮春兰秋菊,吊古兮山高水长,悴琼枝而无色,零瑶草兮不芳。
sān qiū guì lěng, shí lǐ hé xiāng, jǐng guāng àn àn xī xiāo hún, yān bō mò mò xī duàn cháng yè bù mèi ér yǐn yǐn, lèi zhān jīn ér làng làng
三秋桂冷,十里荷香,景光黯黯兮销魂,烟波漠漠兮断肠;夜不寐而隐隐,泪沾襟而浪浪。
hé rì dù yīng huā zhī yuè, hé nián guī dài mào zhī liáng yàn cháo kū liǔ, dié wǔ kōng qiáng, lú tóu wú xiǎo fù zhī jiǔ, chéng dōng fēi shào nián zhī chǎng
何日度莺花之月,何年归玳瑁之梁;燕巢枯柳,蝶舞空墙,垆头无小妇之酒,城东非少年之场。
jiù yóu líng xiè, dú lěi huāng liáng, guī qù ér dù juān tí yuè, lì wēi ér jīng wèi tián hǎi
旧游零谢,独垒荒凉,归去而杜鹃啼月,力微而精卫填海。
kuàng fū guó tún jiā nán, xiān zi yún wáng, fǎng péng xián yú yào shì, cóng mò yǔn yú shǒu yáng, liú yí gū yú lú è, céng zhàng jiàn yú róng háng
况夫国屯家难,先子云亡,访彭咸于药室,从墨允于首阳,留遗孤于庐垩,曾仗剑于戎行。
jì yún fān zhī wú lù, nì tǔ shì ér zì shāng, wáng zhāng zhī niú yī kōng wò, mǎ qīng zhī dú bí pín chuān wáng ní zhī chē zhǎng sù, fàn yè zhī shè kōng xuán, rèn xī huá dān yī jiàn zhǒu, sūn shū áo něi guǐ shuí tián
济云帆之无路,匿土室而自伤,王章之牛衣空卧,马卿之犊鼻频穿;王尼之车长宿,范晔之麝空悬,任西华单衣见肘,孙叔敖馁鬼谁田。
ruò líng zé hǎi chóu shí liù, duǎn fā zé shuāng jìng sān qiān wéi wǒ shēng zhī bù chén, dīng qióng kù zhī cāng tiān
弱龄则海筹十六,短发则霜镜三千;惟我生之不辰,丁穷酷之苍天。
ruò nǎi tiān nán dǐng dìng, zhè yòu lóng qiān liú wén shū nán yáng bái shuǐ, yuè gōu jiàn cǎi gé fēi yuān
若乃天南鼎定,浙右龙骞;刘文叔南阳白水,越勾践采葛飞鸢。
qián kūn zhòng zhào, rì yuè shuāng xuán, hú zhōng jiǎ yǒng, nèi dì zhēng xiān, sī mǎ bǐng zhōng jūn zhī yuè, yú rén huī shàng jiàng zhī zhān sān wú yú liè, qī jùn fēng yān, piān zhōu shì jí, sān gǔ qì jiān
乾坤重照,日月双悬,湖中贾勇,内地争先,司马秉中军之钺,虞人麾上将之旃;三吴渔猎,七郡风烟,扁舟势疾,三鼓气坚。
yú nǎi piāo yáo zé guó, zhí zhú háng jiān
余乃飘摇择国,踯躅行间。
yǐn jūn qīn zhī sù hèn, yù jiā guó zhī fán yuān, duǎn yī zé dōng zhōu wáng mìng, cháng jǐ zé xī yē bèi yuán
饮君亲之夙恨,郁家国之烦冤,短衣则东州亡命,长戟则西掖备员。
jì yǒu zhì yú miǎn zhòu, qǐ wú xīn yú sàng yuán wǔ dài fū zhāo guān mǎ dù, zhāng liú hóu cāng hǎi lóng qián, wán qǐ fēi fēng hóu zhī gǔ, yú qiáo dāng yòng wǔ zhī nián, qiān lǐ zhī yuè míng gǔ jiǎo, wǔ hú zhī chūn fàn lóu chuán, yú lóng pán yú jiǎ zhàng, qiú mǎ zhuàng yú gē chán, jǐn qú shū sān jūn gāo yàn, jīn pǒ luó zhū jiàng kòu xián
既有志于免胄,岂无心于丧元;伍大夫昭关马渡,张留侯仓海龙潜,纨绮非封侯之骨,渔樵当用武之年,千里之月明鼓角,五湖之春泛楼船,鱼龙蟠于甲帐,裘马壮于戈鋋,锦氍毹三军高宴,金叵罗诸将扣舷。
jì chōng xià shèng, liáo tuō zhōng juān, cǎo xí zé yuǎn kuì kǒng zhāng, rù mù zé shēn cán zhòng xuān, tāo hán zhèn zé, fēng lì yóu quán, qín dì zhī chuí wèi zhōng, chǔ wáng zhī mù bù biān
既充下乘,聊托中涓,草檄则远愧孔璋,入幕则深惭仲宣,涛寒震泽,风厉由拳,秦帝之椎未中,楚王之墓不鞭。
shí wú wén fàn, rén fēi cè quán, lóng yī shì yǐ, yú fú kùn yān
时无文范,人非策权,龙衣逝矣,鱼服困焉。
wú míng chè zhī gōng míng hé zài, qín wǔ yáng zhī quán yǒng kān lián, wú yào lí máo yīn fēng zhuǎn, chǔ gōng shèng gāo yǐ míng jiān, gāo jiàn lí zhī zhù shēng wǎng yǐ, xú fū rén zhī bǐ shǒu yī rán, wáng chǔ zhī gōng bù jiù, bào hán zhī zhì shuí chuán? jiān yǐ wǔ mǎ zé guǎ jūn yún mèng, liù lóng zé tiān wáng dí quán, sān hù wáng qín zhī chèn, jiǔ gē āi yǐng zhī piān
吴明彻之功名何在,秦武阳之拳勇堪怜,吴要离矛因风转,楚龚胜膏以明煎,高渐离之筑声往矣,徐夫人之匕首依然,亡楚之功不就,报韩之志谁传?兼以五马则寡君云梦,六龙则天王翟泉,三户亡秦之谶,九歌哀郢之篇。
gōng chéng jī mǐ, míng jiǎ sū yàn, yì gōng jí jié, zhuàng fū bù hái
功成姬芈,名假苏燕,义公即劫,壮夫不还。
wáng póu liǎo é sān fèi, xià fù yōng bǎo shí nián, rù lín zì kuì fū jiè zǐ tuì, dǎo hǎi shēn cán fū lǔ zhòng lián
王裒蓼莪三废,夏馥佣保十年,入林自愧夫介子退,蹈海深惭夫鲁仲连。
guǎn níng zào mào, jī zǐ cháo xiǎn, yān duàn yíng mén zhī liǔ, shuāng diāo mù fǔ zhī lián
管宁皂帽,箕子朝鲜,烟断营门之柳,霜凋幕府之莲。
guó wáng jiā pò, jūn bài shēn quán, zhāo hún ér xiāng jiāng yǒu lèi, cóng jūn ér shǔ guó wú xián
国亡家破,军败身全,招魂而湘江有泪,从军而蜀国无弦。
āi zāi yù jué, yǐ yǐ hé yán! wū hū! yú shēng yú liè huáng zhī nián, cháng yú shèng ān zhī shì, zuǒ wēi lǔ yǐ yú zhēng, cóng cháng xīng ér zài qǐ zhuī huái gù jūn, hé zāng hé fǒu
哀哉欲绝,已矣何言!呜呼!余生于烈皇之年,长于圣安之世,佐威虏以于征,从长兴而再起;追怀故君,何臧何否。
yán niàn xiāng chén, hé gōng hé zuì
言念相臣,何功何罪。
huò gàn shí ér xiāo yī, huò zhuì zān ér yí ěr, huò mài fàn yǐ zì cháng, huò ròu mí zhī kān chǐ
或旰食而宵衣,或坠簪而遗珥,或麦饭以自尝,或肉糜之勘耻。
tuī běn xiān cháo, zhuī yuán huò shǐ, shén zǔ zhī chuí gǒng bù cháo, xī miào zhī wěi qiú ér lǐ, zuì mò shèn yú zhào gāo, hài mò shēn fū bāo sì, wéi qū máo xià zhī yù, yú zhū fú zhī cì sǐ, suī dà chén zhī wú xíng, fēi shèng rén zhī dé yǐ
推本先朝,追原祸始,神祖之垂拱不朝,熹庙之委裘而理,罪莫甚于赵高,害莫深夫褒姒,惟屈氂下之狱,舆朱浮之赐死,虽大臣之无刑,非圣人之得已。
zhì yú wǔ shì lún zōng, sān cháo jiù shì, zhǐ chù sè wèi liáng guī, chì cǎi zhī wèi nìng guǐ
至于五世伦宗,三朝旧事,指触瑟为良规,斥采芝为佞轨。
shǐ xīng huì zhī běi fēng, xiàn ní tú yú nán jì, yīn shēn yuán zhī fāng lüè kōng kōng, wáng yí fǔ zhī fēng liú ěr ěr
使腥秽之北风,陷泥涂于南纪,殷深源之方略空空,王夷甫之风流尔尔。
ruò nǎi wēi lǔ piān bì, cháng xīng wén lì, yuán fēi jiàng shuài zhī cái, wèi yǒu gōng hóu zhī qì, xìng huái hóng hú zhī xíng, pō jiàn lóng shé zhī zhì, rì rì hú chuáng zhī wò, yè yè jūn tiān zhī zuì, jì yī zhàn zhī wèi shēn, yú jiǔ sǐ ér mí huǐ
若乃威虏偏裨,长兴文吏,原非将帅之才,未有公侯之器,兴怀鸿鹄之形,颇见龙蛇之志,日日胡床之卧,夜夜钧天之醉,既一战之未申,渝九死而靡悔。
huáng tǔ yī póu, dān qīng wàn sì
黄土一抔,丹青万禩。
yú cǎo mù mén tíng, qí cháng jiā shì, jiā shū rén huáng gǔ zhī bēi, xiān wén zhōng bái hóng zhī qì, fēi wú dé yào zhī qī, shàng yǒu wén jī zhī zǐ, yì guān lián yú dù qū, xìng shì tōng fū huái lǐ
余草木门庭,旂常家世,家淑人黄鹄之悲,先文忠白虹之气,非无德曜之妻,尚有文姬之姊,衣冠连于杜曲,姓氏通夫槐里。
jì shí wú xiāng, wàng chén yǒu dì, fàn dān zhī zèng zhǎng hán, biàn bīn zhī shī wèi qì, dá shì qióng tú zhī bēi, zhuàng fū qí lù zhī lèi
寄食无乡,望尘有地,范丹之甑长寒,卞彬之虱未弃,达士穷途之悲,壮夫歧路之泪。
zài niàn zān yīng, yán huái bāng guó, hèn yù yán ér shēng yǐ tūn, chóu jiāng sù ér lèi zhān yì, hé bì yōng mén zhī qín, wú jiǎ wǔ líng zhī dí
载念簪缨,言怀邦国,恨欲言而声已吞,愁将诉而泪沾臆,何必雍门之琴,无假武陵之笛。
rì yuè rú chí, qīn péng bù shí, dú jiàn kōng náng, sān jiāng làng jī
日月如驰,亲朋不识,独剑空囊,三江浪迹。
rén róng gǔ lì zhī kuáng, shì xiào yú gōng zhī pǐ, hùn zī yǔ zhī gāo xián, jié tú xiāo zhī háo kè , sān sāng shēng zài yù zhī qī, yī fàn yǒu qiān jīn zhī zhí, wàng jiù xiāng ér yún yǐng cāng cāng, diào gù lěi ér fēng shēng cè cè
人容鼓吏之狂,世笑愚公之癖,混缁羽之高贤,结屠箫之豪客 ,三桑生再浴之期,一饭有千金之值,望旧乡而云影苍苍,吊故垒而风声恻恻。
jiǎng xǔ zhī jìng bù kāi, wáng yóu zhī zhōu shí chū
蒋诩之径不开,王猷之舟时出。
qiū shuǐ tiáo yáo, hán lín xiāo sè, yě shòu mù hào, qún yā wǎn jí, hè lì shuāng jīng, ōu mián yuè zhí, guò ěr shāng shén, yǎng tiān dāi xī
秋水迢遥,寒林萧瑟,野兽暮号,群鸦晚集,鹤唳霜惊,鸥眠月直,过耳伤神,仰天呔息。
shān qì xī jiāng guāng, chūn yáng xī qiū sè
山气兮江光,春阳兮秋色。
piáo yáo kōng jiù zhù zhī tán, láng jiāng yǒu xiān péi zhī jǐ, jiāo lóng fēi yù yǔ zhī qī, kūn péng wú yù fēng zhī lì, hán wáng sūn zhī chéng xià, zhī yǐ shuí rén sòng rú yì zhī táng qián, shāng xīn hé jí
嫖姚空旧筑之坛,郎将有先陪之戟,蛟龙非遇雨之期,鲲鹏无御风之力,韩王孙之城下,知已谁人;宋如意之堂前,伤心何极。
xià jiāng dàn jiàn fū lù lín, yí qiáo wèi féng fū huáng shí
下江但见夫绿林,圯桥未逢夫黄石。
cǐ gū chén suǒ yǐ chuò shí ér fǔ xīn, zhěn gē ér yú yì zhě yě
此孤臣所以辍食而拊心,枕戈而于邑者也。