jiǔ biàn yī bēi zāi! qiū zhī wèi qì yě. xiāo sè xī, cǎo mù yáo luò ér biàn shuāi. liǎo lì xī, ruò zài yuǎn xíng. dēng shān lín shuǐ xī, sòng jiāng guī. jué liáo xī, tiān gāo ér qì qīng jì liáo xī, shōu lǎo ér shuǐ qīng. cǎn qī zēng xī xī, báo hán zhī zhōng rén chuàng huǎng kuǎng liàng xī, qù gù ér jiù xīn kǎn lǐn xī, pín shì shī zhí ér zhì bù píng kuò luò xī, jī lǚ ér wú yǒu shēng chóu chàng xī, ér sī zì lián. yàn piān piān qí cí guī xī, chán jì mò ér wú shēng. yàn yōng々 ér nán yóu xī, kūn jī zhāo zhā ér bēi míng. dú shēn dàn ér bù mèi xī, āi xī shuài zhī xiāo zhēng. shí wěi wěi ér guò zhōng xī, jiǎn yān liú ér wú chéng. jiǔ biàn èr bēi yōu qióng qī xī dú chǔ kuò, yǒu měi yī rén xī xīn bù yì qù xiāng lí jiā xī lái yuǎn kè, chāo xiāo yáo xī jīn yān báo! zhuān sī jūn xī bù kě huà, jūn bù zhī xī kě nài hé! xù yuàn xī jī sī, xīn fán dàn xī wàng shí shì. yuán yī jiàn xī dào yú yì, jūn zhī xīn xī yǔ yú yì. chē jì jià xī qiè ér guī, bù dé jiàn xī xīn shāng bēi. yǐ jié líng xī zhǎng tài xī, tì chán yuán xī xià zhān shì. kāng kǎi jué xī bù dé, zhōng mào luàn xī mí huò. sī zì lián xī hé jí? xīn pēng pēng xī liàng zhí. jiǔ biàn sān huáng tiān píng fēn sì shí xī, qiè dú bēi cǐ lǐn qiū. bái lù jì xià bǎi cǎo xī, yǎn lí pī cǐ wú qiū. qù bái rì zhī zhāo zhāo xī, xí cháng yè zhī yōu yōu. lí fāng ǎi zhī fāng zhuàng xī, yú wēi yuē ér bēi chóu. qiū jì xiān jiè yǐ bái lù xī, dōng yòu shēn zhī yǐ yán shuāng. shōu huī tái zhī mèng xià xī, rán kǎn chì ér chén cáng. yè yān yì ér wú sè xī, zhī fán ná ér jiāo héng. yán yín yì ér jiāng bà xī, kē fǎng fú ér wěi huáng. xiāo xiāo sēn zhī kě āi xī, xíng xiāo shuò ér yū shāng. wéi qí fēn róu ér jiāng luò xī, hèn qí shī shí ér wú dāng. lǎn fēi pèi ér xià jié xī, liáo xiāo yáo yǐ xiāng yáng. suì hū hū ér qiú jǐn xī, kǒng yú shòu zhī fú jiāng. dào yú shēng zhī bù shí xī, féng cǐ shì zhī guàng rǎng. dàn róng yǔ ér dú yǐ xī, xī shuài míng cǐ xī táng. xīn chù tì ér zhèn dàng xī, hé suǒ yōu zhī duō fāng. áng míng yuè ér tài xī xī, bù liè xīng ér jí míng. jiǔ biàn sì qiè bēi fū huì huá zhī céng fū xī, fēn yǐ nǐ hū dōu fáng. hé céng huá zhī wú shí xī, cóng fēng yǔ ér fēi yáng! yǐ wéi jūn dú fú cǐ huì xī, qiāng wú yǐ yì yú zhòng fāng. mǐn qí sī zhī bù tōng xī, jiāng qù jūn ér gāo xiáng. xīn mǐn lián zhī cǎn qī xī, yuán yī jiàn ér yǒu míng. zhòng wú yuàn ér shēng lí xī, zhōng jié zhěn ér zēng shāng. qǐ bù yù táo ér sī jūn xī? jūn zhī mén yǐ jiǔ zhòng! měng quǎn yín yín ér yíng fèi xī, guān liáng bì ér bù tōng. huáng tiān yín yì ér qiū lín xī, hòu tǔ hé shí ér dé gān? kuài dú shǒu cǐ wú zé xī, yǎng fú yún ér yǒng tàn! jiǔ biàn wǔ hé shí sú zhī gōng qiǎo xī? bèi shéng mò ér gǎi cuò! qiè qí jì ér bù chéng xī, cè nú? tái ér qǔ lù. dāng shì qǐ wú qí jì xī, chéng mò zhī néng shàn yù. jiàn zhí pèi zhě fēi qí rén xī, gù jū tiào ér yuǎn qù. fú yàn jiē shà fū liáng zǎo xī, fèng yù piāo xiáng ér gāo jǔ. huán záo ér fāng ruì xī, wú gù zhī qí chú wú ér nán rù. zhòng niǎo jiē yǒu suǒ dēng qī xī, fèng dú huáng huáng ér wú suǒ jí. yuán xián méi ér wú yán xī, cháng bèi jūn zhī wò qià. tài gōng jiǔ shí nǎi xiǎn róng xī, chéng wèi yù qí pǐ hé. wèi qí jì xī ān guī? wèi fèng huáng xī ān qī? biàn gǔ yì sú xī shì shuāi, jīn zhī xiāng zhě xī jǔ féi. qí jì fú nì ér bú jiàn xī, fèng huáng gāo fēi ér bù xià. niǎo shòu yóu zhī huái dé xī, hé yún xián shì zhī bù chǔ? jì bù zhòu jìn ér qiú fú xī, fèng yì bù tān wèi ér wàng shí. jūn qì yuǎn ér bù chá xī, suī yuán zhōng qí yān dé? yù jì mò ér jué duān xī, qiè bù gǎn wàng chū zhī hòu dé. dú bēi chóu qí shāng rén xī, féng yù yù qí hé jí? jiǔ biàn liù shuāng lù cǎn qī ér jiāo xià xī, xīn shàng xìng qí fú jì. sǎn xuě fēn róu qí zēng jiā xī, nǎi zhī zāo mìng zhī jiāng zhì. yuán jiǎo xìng ér yǒu dài xī, pō mǎng mǎng yǔ yě cǎo tóng sǐ. yuán zì wǎng ér jìng yóu xī, lù yōng jué ér bù tōng. yù xún dào ér píng qū xī, yòu wèi zhī qí suǒ cóng. rán zhōng lù ér mí huò xī, zì yàn àn ér xué sòng. xìng yú lòu yǐ biǎn qiǎn xī, xìn wèi dá hū cóng róng. qiè měi shēn bāo xū zhī qì chéng xī, kǒng shí shì zhī bù gù. hé shí sú zhī gōng qiǎo xī? miè guī jǔ ér gǎi záo! dú gěng jiè ér bù suí xī, yuán mù xiān shèng zhī yí jiào. chù zhuó shì ér xiǎn róng xī, fēi yú xīn zhī suǒ lè. yǔ qí wú yì ér yǒu míng xī, níng qióng chù ér shǒu gāo. shí bù tōu ér wèi bǎo xī, yī bù gǒu ér wèi wēn. qiè mù shī rén zhī yí fēng xī, yuán tuō zhì hū sù cān. jiǎn chōng jué ér wú duān xī, pō mǎng mǎng ér wú yín. wú yī qiú yǐ yù dōng xī, kǒng kè sǐ bù dé jiàn hū yáng chūn. jiǔ biàn qī jìng miǎo qiū zhī yáo yè xī, xīn liáo sàn ér yǒu āi. chūn qiū chuō chuō ér rì gāo xī, rán chóu chàng ér zì bēi. sì shí dì lái ér zú suì xī, yīn yáng bù kě yǔ lì xié. bái rì? wǎn wǎn qí jiāng rù xī, míng yuè xiāo shuò ér jiǎn huǐ. suì hū hū ér qiú jǐn xī, lǎo rǎn rǎn ér yù chí. xīn yáo yuè ér rì xìng xī, rán chāo chàng ér wú jì. zhōng liáo cè zhī qī chuàng xī, zhǎng tài xī ér zēng xī. nián yáng yáng yǐ rì wǎng xī, lǎo liáo kuò ér wú chǔ. shì wěi wěi ér jì jìn xī, jiǎn yān liú ér chóu chú. jiǔ biàn bā hé fàn làn zhī fú yún xī? biāo yōng bì cǐ míng yuè. zhōng zhāo zhāo ér yuán jiàn xī, rán yīn yì ér mò dá. yuán hào rì zhī xiǎn xíng xī, yún méng méng ér bì zhī. qiè bù zì liào ér yuán zhōng xī, huò dǎn diǎn ér wū zhī. yáo shùn zhī kàng xíng xī, le míng míng ér báo tiān. hé xiǎn xī zhī jí dù xī? bèi yǐ bù cí zhī wěi míng. bǐ rì yuè zhī zhào míng xī, shàng àn dǎn ér yǒu xiá. hé kuàng yī guó zhī shì xī, yì duō duān ér jiāo jiā. bèi hé chóu zhī yàn yàn xī, rán huáng yáng ér bù kě dài. jì jiāo měi ér fá wǔ xī, fù zuǒ yòu zhī gěng jiè. zēng yùn lún zhī xiū měi xī, hǎo fū rén zhī kāng kǎi. zhòng qiè dié ér rì jìn xī, měi chāo yuǎn ér yú mài. nóng fū chuò gēng ér róng yǔ xī, kǒng tián yě zhī wú huì. shì mián mián ér duō sī xī, qiè dào hòu zhī wēi bài. shì léi tóng ér xuàn yào xī, hé huǐ yù zhī mèi mèi! jīn xiū shì ér kuī jìng xī, hòu shàng kě yǐ xué shǔ cáng. yuán jì yán fū liú xīng xī, qiāng shū hū ér nán dāng. zú yōng bì cǐ fú yún, xià àn mò ér wú guāng. jiǔ biàn jiǔ yáo shùn jiē yǒu suǒ jǔ rèn xī, gù gāo zhěn ér zì shì. liàng wú yuàn yú tiān xià xī, xīn yān qǔ cǐ chù tì? chéng qí jì zhī liú liú xī, yù ān yòng fū qiáng cè? liàng chéng guō zhī bù zú shì xī, suī zhòng jiè zhī hé yì? zhān yì yì ér wú zhōng xī, tún hūn々 ér chóu yuē. shēng tiān dì zhī ruò guò xī, gōng bù chéng ér wú jīn. yuán chén zhì ér bú jiàn xī, shàng yù bù míng hū tiān xià. rán huáng yáng ér bù yù xī, zhí jù ér zì kǔ. mǎng yáng yáng ér wú jí xī, hū áo xiáng zhī yān báo? guó yǒu jì ér bù zhī chéng xī, yān huáng huáng ér gèng suǒ? níng qī ōu yú chē xià xī, huán gōng wén ér zhī zhī. wú bó lè zhī xiāng shàn xī, jīn shuí shǐ hū yù zhī? wǎng liú tì yǐ liáo lǜ xī, wéi zhe yì ér dé zhī. fēn chún chún zhī yuán zhōng xī, dù bèi lí ér zhāng zhī. yuán cì bù xiào zhī qū ér bié lí xī, fàng yóu zhì hū yún zhōng. chéng jīng qì zhī tuán tuán xī, wù zhū shén zhī zhàn zhàn. cān bái ní zhī xí xí xī, lì qún líng zhī fēng fēng. zuǒ zhū què zhī bá bá xī, yòu cāng lóng zhī qú々. shǔ léi shī zhī tián tián xī, tōng fēi lián zhī yá yá. qián qīng liáng zhī qiāng qiāng xī, hòu zī chéng zhī cóng cóng. zài yún qí zhī wēi yí xī, hù tún qí zhī róng róng. jì zhuān zhuān zhī bù kě huà xī, yuán suì tuī ér wèi zāng. lài huáng tiān zhī hòu dé xī, hái jí jūn zhī wú yàng.
九辨(一)悲哉！秋之為氣也。蕭瑟兮，草木搖落而變衰。憭栗兮，若在遠行。登山臨水兮，送將歸。泬寥兮，天高而氣清；寂寥兮，收潦而水清。憯淒增欷兮，薄寒之中人；愴怳懭悢兮，去故而就新；坎廩兮，貧士失職而志不平；廓落兮，羈旅而無友生；惆悵兮，而私自憐。燕翩翩其辭歸兮，蟬寂漠而無聲。雁廱々而南遊兮，鵾雞啁哳而悲鳴。獨申旦而不寐兮，哀蟋蟀之宵征。時亹亹而過中兮，蹇淹留而無成。九辨(二)悲憂窮戚兮獨處廓，有美一人兮心不繹；去鄉離家兮徠遠客，超逍遙兮今焉薄！專思君兮不可化，君不知兮可柰何！蓄怨兮積思，心煩憺兮忘食事。原一見兮道余意，君之心兮與余異。車既駕兮朅而歸，不得見兮心傷悲。倚結軨兮長太息，涕潺湲兮下沾軾。慷慨絕兮不得，中瞀亂兮迷惑。私自憐兮何極？心怦怦兮諒直。九辨(三)皇天平分四時兮，竊獨悲此廩秋。白露既下百草兮，奄離披此梧楸。去白日之昭昭兮，襲長夜之悠悠。離芳藹之方壯兮，余萎約而悲愁。秋既先戒以白露兮，冬又申之以嚴霜。收恢台之孟夏兮，然欿傺而沉藏。葉菸邑而無色兮，枝煩挐而交橫。顏淫溢而將罷兮，柯仿佛而萎黃。萷櫹槮之可哀兮，形銷鑠而瘀傷。惟其紛糅而將落兮，恨其失時而無當。攬騑轡而下節兮，聊逍遙以相佯。歲忽忽而遒盡兮，恐余壽之弗將。悼餘生之不時兮，逢此世之俇攘。澹容與而獨倚兮，蟋蟀鳴此西堂。心怵惕而震盪兮，何所憂之多方。昂明月而太息兮，步列星而極明。九辨(四)竊悲夫蕙華之曾敷兮，紛旖旎乎都房。何曾華之無實兮，從風雨而飛颺！以為君獨服此蕙兮，羌無以異於眾芳。閔奇思之不通兮，將去君而高翔。心閔憐之慘淒兮，原一見而有明。重無怨而生離兮，中結軫而增傷。豈不鬱陶而思君兮？君之門以九重！猛犬狺狺而迎吠兮，關梁閉而不通。皇天淫溢而秋霖兮，后土何時而得漧？塊獨守此無澤兮，仰浮雲而永嘆！九辨(五)何時俗之工巧兮？背繩墨而改錯！郄騏驥而不乘兮，策駑?台而取路。當世豈無騏驥兮，誠莫之能善御。見執轡者非其人兮，故駒跳而遠去。鳧雁皆唼夫梁藻兮，鳳愈飄翔而高舉。圜鑿而方枘兮，吾固知其鉏鋙而難入。眾鳥皆有所登棲兮，鳳獨遑遑而無所集。原銜枚而無言兮，嘗被君之渥洽。太公九十乃顯榮兮，誠未遇其匹合。謂騏驥兮安歸？謂鳳皇兮安棲？變古易俗兮世衰，今之相者兮舉肥。騏驥伏匿而不見兮，鳳皇高飛而不下。鳥獸猶知懷德兮，何雲賢士之不處？驥不驟進而求服兮，鳳亦不貪餧而妄食。君棄遠而不察兮，雖原忠其焉得？欲寂漠而絕端兮，竊不敢忘初之厚德。獨悲愁其傷人兮，馮鬱郁其何極？九辨(六)霜露慘淒而交下兮，心尚幸其弗濟。霰雪雰糅其增加兮，乃知遭命之將至。原徼幸而有待兮，泊莽莽與野草同死。原自往而徑游兮，路壅絕而不通。欲循道而平驅兮，又未知其所從。然中路而迷惑兮，自厭按而學誦。性愚陋以褊淺兮，信未達乎從容。竊美申包胥之氣晟兮，恐時世之不固。何時俗之工巧兮？滅規矩而改鑿！獨耿介而不隨兮，原慕先聖之遺教。處濁世而顯榮兮，非余心之所樂。與其無義而有名兮，寧窮處而守高。食不媮而為飽兮，衣不苟而為溫。竊慕詩人之遺風兮，原託志乎素餐。蹇充倔而無端兮，泊莽莽而無垠。無衣裘以御冬兮，恐溘死不得見乎陽春。九辨(七)靚杪秋之遙夜兮，心繚悷而有哀。春秋逴逴而日高兮，然惆悵而自悲。四時遞來而卒歲兮，陰陽不可與儷偕。白日?宛晚其將入兮，明月銷鑠而減毀。歲忽忽而遒盡兮，老冉冉而愈弛。心搖悅而日幸兮，然怊悵而無冀。中憀惻之悽愴兮，長太息而增欷。年洋洋以日往兮，老嵺廓而無處。事亹亹而覬進兮，蹇淹留而躊躇。九辨(八)何氾濫之浮雲兮？猋廱蔽此明月。忠昭昭而原見兮，然霠曀而莫達。原皓日之顯行兮，雲蒙蒙而蔽之。竊不自料而原忠兮，或黕點而污之。堯舜之抗行兮，了冥冥而薄天。何險巇之嫉妒兮？被以不慈之偽名。彼日月之照明兮，尚黯黮而有瑕。何況一國之事兮，亦多端而膠加。被荷裯之晏晏兮，然潢洋而不可帶。既驕美而伐武兮，負左右之耿介。憎慍惀之修美兮，好夫人之慷慨。眾踥蹀而日進兮，美超遠而逾邁。農夫輟耕而容與兮，恐田野之蕪穢。事綿綿而多私兮，竊悼後之危敗。世雷同而炫曜兮，何毀譽之昧昧！今修飾而窺鏡兮，後尚可以[穴鼠]藏。原寄言夫流星兮，羌儵忽而難當。卒廱蔽此浮雲，下暗漠而無光。九辨(九)堯舜皆有所舉任兮，故高枕而自適。諒無怨於天下兮，心焉取此怵惕？乘騏驥之瀏瀏兮，馭安用夫強策？諒城郭之不足恃兮，雖重介之何益？邅翼翼而無終兮，忳惛々而愁約。生天地之若過兮，功不成而無嶜。原沉滯而不見兮，尚欲布名乎天下。然潢洋而不遇兮，直怐□而自苦。莽洋洋而無極兮，忽翱翔之焉薄？國有驥而不知乘兮，焉皇皇而更索？甯戚謳於車下兮，桓公聞而知之。無伯樂之相善兮，今誰使乎譽之？罔流涕以聊慮兮，惟著意而得之。紛純純之原忠兮，妒被離而鄣之。原賜不肖之軀而別離兮，放游志乎雲中。乘精氣之摶摶兮，騖諸神之湛湛。驂白霓之習習兮，歷群靈之豐豐。左朱雀之茇茇兮，右蒼龍之躣々。屬雷師之闐闐兮，通飛廉之衙衙。前輕輬之鏘鏘兮，後輜乘之從從。載雲旗之委蛇兮，扈屯騎之容容。計專專之不可化兮，原遂推而為臧。賴皇天之厚德兮，還及君之無恙。