xiē zǐ
楔子

chōng mò wài bàn kòu lái gōng yǐn zhī cóng shàng kòu lái gōng yún bái fà diāo sāo liǎng bìn qīn, lǎo lái huī jǐn shào nián xīn. děng xián yíng de shí tiān lù, dàn dé shēn ān dǐ wàn jīn. lǎo fū xìng kòu, míng zhǔn, zì píng zhòng, guān fēng lái guó gōng zhī zhí. fāng jīn shèng rén zài wèi, bā fāng wú shì, sì hǎi yàn rán. dāng jīn míng zhǔ yào dà kāi xué xiào, xuǎn yòng xián liáng, měi sān nián kāi fàng yī zāo jǔ chǎng. jīn yǐ shèng zhǔ rén cí kuān hòu, yī nián kāi fàng yī zāo jǔ chǎng, tiān xià xiù shì dōu lái yìng jǔ qiú guān. jīn fèng shèng rén de mìng, pà yǒu nà shān jiān lín xià, yǐn jī mái míng, huái cái bào dé, bì hù dú shū bù kěn qiú jìn de, shèng rén zhe lǎo fū wǔ nán lù shàng cǎi fǎng xián shì zǒu yī zāo qù. tiáo hé dǐng nài lǐ yīn yáng, wàn lǐ jiāng shān shǔ dà bāng. tiān xià wén zhāng qí yǎng hè, tā dōu dài chì xīn bào guó jìn zhōng liáng. xià zhēng dàn yǐn dà mò èr wèi sān mò dàn ér tóng zá dāng shàng zhèng lǐ yún lǎo shēn xìng féng, fū zhǔ xìng chén, nǎi hàn xiāng chén píng zhī hòu. lǎo shēn suǒ shēng sān ge hái ér: zhǎng zhě chén liáng zī, cì zhě chén liáng sǒu, dì sān ge shì chén liáng zuǒ. yǒu yī nǚ xiǎo zì méi yīng. lǎo shēn yán jiào, xùn zi gōng shū. gài yī táng míng yuē" zhuàng yuán táng", wèi zēng wán bèi lī. hái ér měi yě, zuò shèn me zhè bān dà jīng xiǎo guài de? nín kàn qù zán. dà mò yún nà lǐ zhè bān dà jīng xiǎo guài de? zá dāng yún dǎ qiáng chù páo chū yī jiào jīn yín lái. dà mò yún nǐ hé bù zǎo shuō? wǒ yǔ mǔ qīn shuō qù. jiàn zhēng dàn kē, yún mǔ qīn, dǎ qiáng chù páo chū yī jiào jīn yín lái. zhēng dàn yún shì zhēn gè dǎ qiáng chù juē chū yī jiào jīn yín lái? xiū dòng zhe, jiù nà lǐ yǔ wǒ péi mái le zhě. dà mò yún mǔ qīn, zhè de shì tiān cì yǔ ǎn de qián cái, kě zěn shēng péi mái le nà? zhēng dàn yún hái ér měi yě, nǐ nà lǐ zhī dào! qǐ bù wén shào yáo fū jiào zǐ bó wēn yuē:" wǒ rǔ jiào rǔ wèi dà xián, wèi zhī tiān yì kěn cóng fǒu?"" yí zi huáng jīn mǎn yíng, bù rú jiào zǐ yī jīng." yī zhe wǒ, jiù nà lǐ yǔ wǒ péi mái le zhě. dà mò yún lǐ huì de. sān xiōng dì, yī zhe mǔ qīn de yán yǔ, biàn péi mái le zhě. sān mò yún xià cì xiǎo de měi, jiāng nà jīn yín dōu mái le zhě. yǒu jīn yuán bǎo liú xià sì gè, wǒ yào dǎ yī fù wǎng jīn huán ér dài. zhēng dàn yún wǎng nián jiān sān nián fàng yī zāo xuǎn chǎng, rú jīn yī nián kāi yī zāo xuǎn chǎng. jiàn jīn chūn bǎng dòng, xuǎn chǎng kāi, zhe dà gē qiú guān yìng jǔ qù, dé yī guān bàn zhí, gǎi huàn jiā mén, kě bù hǎo nà? dà mò yún mǔ qīn shuō de shì. jīn nián chūn bǎng dòng, xuǎn chǎng kāi, nín hái ér biàn shàng cháo qiú guān yìng jǔ qù. ruò dé yī guān bàn zhí, gǎi huàn jiā mén, kě yě guāng huī zǔ zōng yě. sān mò yún mǔ qīn, chūn bǎng dòng, xuǎn chǎng kāi, nín hái ér yìng jǔ zǒu yī zāo qù. zhēng dàn yún sān gē, nǐ ràng dà gē qù, nǐ zuò guān de rì zi yǒu lī! sān mò yún mǔ qīn shuō de shì. tā wén zhāng dī, bù jì shì, ràng tā xiān qù. dà mò zuò bài zhēng dàn kē, yún jīn rì shì gè jí rì liáng chén, cí bié le mǔ qīn, biàn suǒ cháng xíng. èr xiōng dì hǎo shēng zài jiā shì fèng mǔ qīn, sān xiōng dì zài jiā zhe zhì gōng shū. nǐ kàn tā bō, wǒ bài zhe tā, tā bù hái wǒ lǐ. sān mò yún wǒ bù bài nǐ, bài xià qù jiù zhé shā le nǐ. zhēng dàn yún hái ér, nǐ zé zhe zhì zhě, zǎo xiē ér huí lái. jiāng jiǔ lái! dà gē, nǐ yǐn guò zhè jiǔ qù zhě. dà mò yún nín hái ér lǐ huì de. zuò yǐn jiǔ kē zhēng dàn chàng
（冲末外扮寇莱公引祗从上）（寇莱公云）白发刁骚两鬓侵，老来灰尽少年心。等闲赢得食天禄，但得身安抵万金。老夫姓寇，名准，字平仲，官封莱国公之职。方今圣人在位，八方无事，四海晏然。当今明主要大开学校，选用贤良，每三年开放一遭举场。今以圣主仁慈宽厚，一年开放一遭举场，天下秀士都来应举求官。今奉圣人的命，怕有那山间林下，隐迹埋名，怀才抱德，闭户读书不肯求进的，圣人着老夫五南路上采访贤士走一遭去。调和鼎鼐理阴阳，万里江山属大邦。天下文章齐仰贺，他都待赤心报国尽忠良。(下)(正旦引大末、二未、三末、旦儿同杂当上）（正里云）老身姓冯，夫主姓陈，乃汉相陈平之后。老身所生三个孩儿：长者陈良资，次者陈良叟，第三个是陈良佐。有一女小字梅英。老身严教，训子攻书。盖一堂名曰"状元堂"，未曾完备哩。孩儿每也，做甚么这般大惊小怪的？您看去咱。（大末云）那里这般大惊小怪的？（杂当云）打墙处刨出一窖金银来。（大末云）你何不早说？我与母亲说去。（见正旦科，云）母亲，打墙处刨出一窖金银来。（正旦云）是真个打墙处撅出一窖金银来？休动着，就那里与我培埋了者。（大末云）母亲，这的是天赐与俺的钱财，可怎生培埋了那？（正旦云）孩儿每也，你那里知道！岂不闻邵尧夫教子伯温曰："我汝教汝为大贤，未知天意肯从否？""遗子黄金满籝，不如教子一经。"依着我，就那里与我培埋了者。（大末云）理会的。三兄弟，依着母亲的言语，便培埋了者。（三末云）下次小的每，将那金银都埋了者。有金元宝留下四个，我要打一副网巾环儿戴。（正旦云）往年间三年放一遭选场，如今一年开一遭选场。见今春榜动，选场开，着大哥求官应举去，得一官半职，改换家门，可不好那？（大末云）母亲说的是。今年春榜动，选场开，您孩儿便上朝求官应举去。若得一官半职，改换家门，可也光辉祖宗也。（三末云）母亲，春榜动，选场开，您孩儿应举走一遭去。（正旦云）三哥，你让大哥去，你做官的日子有哩！（三末云）母亲说的是。他文章低，不济事，让他先去。（大末做拜正旦科，云）今日是个吉日良辰，辞别了母亲，便索长行。二兄弟好生在家侍奉母亲，三兄弟在家着志攻书。你看他波，我拜着他，他不还我礼。（三末云）我不拜你，拜下去就折杀了你。（正旦云）孩儿，你则着志者，早些儿回来。将酒来！大哥，你饮过这酒去者。（大末云）您孩儿理会的。（做饮酒科）（正旦唱）

xiān lǚ shǎng huā shí píng zhe nǐ wàn yán cè shī shū duó dì yī, bā yùn fù wén zhāng shuí shì nǐ, wǔ yán shī zuò shàng tiān tī. wàng huáng jiā de zhè fù guì, jīn diàn shàng tuō bái yī.
【仙吕】【赏花时】凭着你万言策诗书夺第一，八韵赋文章谁似你，五言诗作上天梯。望皇家的这富贵，金殿上脱白衣。

dà mò yún píng zhe nín hái ér sù rì suǒ xué, bì děi gāo guān yě.
（大末云）凭着您孩儿素日所学，必得高官也。

yāo piān āi, ér yě! zé yào nǐ" jīn bǎng wú míng shì bù guī", dì xiōng lǐ cóng zhōng xiān qù zhe nǐ. zhēng dàn yún jiāng jiǔ lái! chàng wǒ zhè lǐ mǎn mǎn de pěng zhe jīn bēi, wǒ yǔ nǐ zhuān zhuān de zhè qìng xǐ, zé yào nǐ duó de gè zhuàng yuán guī. tóng èr mò sān mò dàn ér xià
【幺篇】哎，儿也！则要你"金榜无名誓不归"，弟兄里丛中先觑着你。（正旦云）将酒来！（唱）我这里满满的捧着金杯，我与你专专的这庆喜，则要你夺的个状元归。（同二末、三末、旦儿下）

dà mò yún zé jīn rì shōu shí le qín jiàn shū xiāng, shàng cháo qiú guān yìng jǔ, zǒu yī zāo qù." yī jǔ shǒu dēng lóng hǔ bǎng, shí nián shēn dào fèng huáng chí." xià
(大末云)则今日收拾了琴剑书箱，上朝求官应举，走一遭去。"一举首登龙虎榜，十年身到凤凰池。"(下)

dì yī zhé
第一折

zhēng dàn yǐn èr mò sān wèi dàn ér tóng shàng èr mò yún mǔ qīn, zì cóng dà gē shàng cháo qiú guān yìng jǔ qù yě, mǔ qīn měi yè shāo zhè yè xiāng, bù zhī wèi hé yě? zhēng dàn yún dà gē qiú guān yìng jǔ qù le, bì rán wèi guān yě. wǒ měi yè shāo yī wèi xiāng, nín nà lǐ zhī dào yě. wǒ" bù qiú jīn yù chóng chóng guì, zhǐ yuàn ér sūn gè gè xián". chàng
（正旦引二末、三未、旦儿同上）（二末云）母亲，自从大哥上朝求官应举去也，母亲每夜烧这夜香，不知为何也？（正旦云）大哥求官应举去了，必然为官也。我每夜烧一位香，您那里知道也。我"不求金玉重重贵，只愿儿孙个个贤"。（唱）

xiān lǚ diǎn jiàng chún wǒ wéi shèn měi yè shāo xiāng? bó yí gè zǐ sūn xīng wàng. tiān jiàng bàng, fēi shì wǒ kuā qiáng, wǒ zé dài jiāng lǐ jì shī shū jiǎng.
【仙吕】【点降唇】我为甚每夜烧香？博一个子孙兴旺。天将傍，非是我夸强，我则待将《礼记》、《诗》、《书》讲。

èr mò yún mǔ qīn, dà gē zhè yī qù, píng zhe tā nà qī yán shī bā yùn fù, bì rán wèi guān yě. zhēng dàn chàng
（二末云）母亲，大哥这一去，凭着他那七言诗、八韵赋，必然为官也。（正旦唱）

hùn jiāng lóng cái néng qiān ràng zǔ xiān xián, chéng jiào huà, lì sān gāng, bǐng" rén yì lǐ zhì", xí" gōng jiǎn wēn liáng". dìng wàn dài guī mó zūn kǒng shèng, lùn yī shēng xué yè hǎo wén zhāng. zhōu yì dào qiān qiān jūn zǐ, hòu tiān jiào qǐ cǐ wén zhāng. máo shī yún guó fēng yǎ sòng, guān jū yún dà dào yáng yáng. chūn qiū shuō sù cháng zhī dé, fǎng yáo shùn xià yǔ shāng tāng. zhōu lǐ xíng rú fēng diǎn yǎ, zhèng yì guān huán pèi qiāng qiāng. zhōng yōng zuò míng hū tiān lǐ, xìng yǔ dào wàn dài chuán yáng dà xué gōng zài míng míng dé, néng qí jiā zhì guó ān bāng. lún yǔ shì shèng xián zuò pǔ, lǐ jì shàn wèn dá xíng cáng. mèng zǐ yǎng hào rán zhī qì, chuán zhèng dào àn zhù wáng gāng. xué rú yè, shǒu dēng chuāng, wàng yī jǔ, bǎ míng yáng. páo xiù rě, guì huā xiāng, qióng lín shí, yǐn xiá shāng. qīn duó de, zhuàng yuán láng, wēi lǐn lǐn, zhì áng áng. zé tā nà yī shēn róng xiǎn kě biàn wàn rén zhī, dǐ duō shǎo wǔ líng háo qì sān qiān zhàng! yǒu yī rì yāo jīn yī zǐ, hái ér měi yě, xiū wàng le nà qín jiàn shū xiāng. zhēng dàn yún sān gē, mén shǒu qù zhě, kàn yǒu shèn me rén lái? sān mò yún wǒ mén shǒu qù zhě, kàn yǒu shèn me rén lái. bào dēng kē shàng, yún zì jiā bào dēng kē de biàn shì. rú jīn yǒu chén dà guān rén dé le tóu míng zhuàng yuán, bào dēng kē jì zǒu yī dào qù. kě zǎo lái dào yě. zuò jiàn sān mò kē, yún chén sān gē zhī yī lī! sān wèi yún yǒu shèn me huà shuō? bào dēng kē yún yǒu jiā lǐ dà gē dé le tóu míng zhuàng yuán, xiǎo rén tè lái bào xǐ. sān gē yǔ jiā zhōng lǎo mǔ shuō yī shēng ér. sān mò yún zěn me? ǎn dà gē zuò le guān yě, nǐ rèn de shì zhe? bào dēng kē yún zhèng shì dà gē. sān mò yún nǐ zé zài zhè lǐ, wǒ bào fù mǔ qīn qù. sān wèi jiàn zhēng dàn kē, yún mǔ qīn, dà sī dé le guān yě, yǒu bào dēng kē jì de zài mén shǒu. zhēng dàn yún yǔ nà bào dēng kē jì de èr liǎng yín zi zhě. sān mò yún lǐ huì de. bào dēng kē jì de, yǔ nǐ èr liǎng yín zi, nǐ qù bà. bào dēng kē yún duō xiè le sān gē, wǒ qù yě. xià dà mò bàn guān rén nǎ mǎ ér lǐng zhī cóng shàng, yún zhì qì líng yún chè bì xiāo, pān yán zhé guì xiǎn yīng háo. zuó yè bù yī yóu zài tǐ, shuí xiǎng niàn cháo huàn zǐ páo! xiǎo guān chén liáng zī shì yě. zì dào dì dū què xià, cuān guò wén huá shǒu juàn, rì bù yí yǐng, yìng duì bǎi piān, dé le tóu míng zhuàng yuán. jiè zǎi xiàng tóu dá, kuā guān sān rì. lái dào mén shǒu yě, zuǒ yòu jiē le mǎ zhě! jiàn sān mò kē, yún sān xiōng dì, nín gē ge dé le tóu míng zhuàng yuán yě, nǐ bào fù mǔ qīn qù. sān mò yún dà gē, nǐ dé le guān yě. wǒ hé nǐ yǒu gè bǐ yù: shì nà qiāng fēng yáng gǔ, nǐ zhè děng bǐ zhě xiān xíng píng nèi shāi chá, ǎn zhè nóng zhě zài hòu. dà mò yún xiōng dì, nǐ bào fù mǔ qīn qù. sān mò yún wǒ bào fù qù. zuò jiàn zhēng dàn kē, yún mǔ qīn, hè wàn qiān zhī xǐ! dà gē dé le guān yě, jiàn zài mén shǒu lī. zhēng dàn yún hǎo hǎo hǎo, zhe hái ér guò lái. sān mò yún lǐ huì de. dà gē, mǔ qīn zhe nǐ guò qù lī. dà mò zuò jiàn zhēng dàn bài kē, yún mǔ qīn, nín hái ér dé le tóu míng zhuàng yuán yě. zhēng dàn yún bù wǎng le hǎo ér yě! dà mò zuò bài èr mò kē, yún èr xiōng dì, nín gē ge dé le tóu míng zhuàng yuán yě. èr mò bài kē, yún gē ge xǐ de měi chú yě. dà mò zuò bài sān bù kē, yún sān xiōng dì, nǐ gē ge dé le tóu míng zhuàng yuán yě. nǐ kàn tā bō, sān xiōng dì, wǒ dé le guān bài nǐ, zěn shēng bù
【混江龙】才能谦让祖先贤，承教化，立三纲，禀"仁义礼智"，习"恭俭温良"。定万代规模遵孔圣，论一生学业好文章。《周易》道谦谦君子，后天教起此文章。《毛诗》云《国风》《雅》《颂，《关雎》云大道扬扬。《春秋》说素常之德，访尧舜夏禹商汤。《周礼》行儒风典雅，正衣冠环珮锵锵。《中庸》作明乎天理，性与道万代传扬《大学》功在明明德，能齐家治国安邦。《论语》是圣贤作谱，《礼记》善问答行藏。《孟子》养浩然之气，传正道暗助王纲。学儒业，守灯窗，望一举，把名扬。袍袖惹，桂花香，琼林实，饮霞觞。亲夺的，状元郎，威凛凛，志昂昂。则他那一身荣显可便万人知，抵多少五陵豪气三千丈！有一日腰金衣紫，孩儿每也，休忘了那琴剑书箱。（正旦云）三哥，门首觑者，看有甚么人来？（三末云）我门首觑者，看有甚么人来。（报登科上，云）自家报登科的便是。如今有陈大官人得了头名状元，报登科记走一道去。可早来到也。（做见三末科，云）陈三哥支揖哩！（三未云）有甚么话说？（报登科云）有家里大哥得了头名状元，小人特来报喜。三哥与家中老母说一声儿。（三末云）怎么？俺大哥做了官也，你认的是着？（报登科云）正是大哥。（三末云）你则在这里，我报复母亲去。（三未见正旦科，云）母亲，大厮得了官也，有报登科记的在门首。（正旦云）与那报登科记的二两银子者。（三末云）理会的。报登科记的，与你二两银子，你去罢。（报登科云）多谢了三哥，我去也。（下）（大末扮官人哪马儿领祗从上，云）志气凌云彻碧霄，攀檐折桂显英豪。昨夜布衣犹在体，谁想念朝换紫袍！小官陈良资是也。自到帝都阙下，撺过文华手卷，日不移影，应对百篇，得了头名状元。借宰相头答，夸官三日。来到门首也，左右接了马者！（见三末科，云）三兄弟，您哥哥得了头名状元也，你报复母亲去。（三末云）大哥，你得了官也。我和你有个比喻：似那抢风扬谷，你这等秕者先行；瓶内酾茶，俺这浓者在后。（大末云）兄弟，你报复母亲去。（三末云）我报复去。（做见正旦科，云）母亲，贺万千之喜！大哥得了官也，见在门首哩。（正旦云）好、好、好，着孩儿过来。(三末云)理会的。大哥，母亲着你过去哩。（大末做见正旦拜科，云）母亲，您孩儿得了头名状元也。（正旦云）不枉了好儿也！（大末做拜二末科，云）二兄弟，您哥哥得了头名状元也。（二末拜科，云）哥哥喜得美除也。（大末做拜三不科，云）三兄弟，你哥哥得了头名状元也。你看他波，三兄弟，我得了官拜你，怎生不

hái wǒ lǐ? sān mò yún wǒ dài huí lǐ lái, wǒ de wén zhāng kě gāo shì nǐ! dà mò yún ruò bú shì mǔ qīn yán jiào, nín hái ér qǐ yǒu jīn rì yě! zhēng dàn chàng
还我礼？（三末云）我待回礼来，我的文章可高似你！（大末云）若不是母亲严教，您孩儿岂有今日也！（正旦唱）

yóu hú lú ǎn hái ér yī jǔ dēng kē fù xuǎn chǎng. zé shì nǐ nà xué yì guǎng, bǎ qún rú yī sǎo jǐn fú jiàng. nín duān dì shì kūn péng dé zhì qiū yún zhǎng, nín duān dì shì yú lóng biàn huà chūn léi xiǎng. dà mò yún mǔ qīn, nín hái ér shòu shí nián kǔ kǔ zī zī, bó yī rèn huān huān xǐ xǐ yě. zhēng dàn yún dà gē, chàng zé shì nǐ cái yì gāo, xué yì guǎng, kě zhèng shì yǔ mén sān yuè táo huā làng, ǎn hái ér tā píng duó de yí gè zhuàng yuán láng!
【油葫芦】俺孩儿一举登科赴选场。则是你那学艺广，把群儒一扫尽伏降。您端的似鲲鹏得志秋云长，您端的似鱼龙变化春雷响。（大末云）母亲，您孩儿受十年苦苦孜孜，博一任欢欢喜喜也。（正旦云）大哥，（唱）则是你才艺高，学艺广，可正是禹门三月桃花浪，俺孩儿他平夺得一个状元郎！

dà mò yún" shí nián chuāng xià wú rén wèn, yī jǔ chéng míng tiān xià zhī" yě. zhēng dàn chàng
（大末云）"十年窗下无人问，一举成名天下知"也。（正旦唱）

tiān xià lè zé tā nà mǎ tóu qián zhū yī liè liǎng xíng, zhe rén tán yáng, zài zhè mǎn sì fāng. kě zhèng shì líng chūn lǎo jǐn dān guì fāng, nín kě yě bù rǔ mò nǐ yé, nín kě yě bù rǔ mò nǐ niáng. zhēng dàn yún hǎo ér yě, chàng nǐ zhèng shì" nán ér dāng zì qiáng"
【天下乐】则他那马头前朱衣列两行，着人谈扬，在这满四方。可正是灵椿老尽丹桂芳，您可也不辱没你爷，您可也不辱没你娘。(正旦云)好儿也，(唱）你正是"男儿当自强"

zhēng dàn yún jīn nián dì èr nián yě, gāi dì èr gè hái ér shàng cháo yìng jǔ qù. sān mò yún zhù zhě, mǔ qīn, tóu yī nián ràng dà gē qù le, jīn nián gāi nín hái ér qù yě. èr mò yún sān xiōng dì, nǐ ràng wǒ qù bà. zhēng dàn yún sān gē, ràng nǐ èr gē qù, nǐ nà zuò guān de rì zi yǒu lī! sān mò yún mǔ qīn, tā wén zhāng bù jì, tā bǎi jiā xìng yě shì wǒ jiào yǔ tā de wǒ de wén zhāng gāo shì tā, wǒ qù bà! èr mò yún sān xiōng dì, wǒ zhī dào nǐ de wén zhāng gāo, nǐ zài jiā zhōng hǎo shēng shì fèng mǔ qīn. zé jīn rì shì gè jí rì liáng chén, cí bié le mǔ qīn, nín hái ér shàng cháo qiú guān yìng jǔ qù yě. zuò bài zhēng dàn kē zhēng dàn yún hái ér nǐ kě zhe zhì zhě. èr mò bài dà mò kē, yún dà gē jiā zhōng shì fèng mǔ qīn. dà mò yún xiōng dì, nǐ cǐ yī qù bì shòu huáng jiā fù guì yě. èr mò zuò bài sān mò kē, yún sān xiōng dì, nǐ gē ge yìng jǔ qù yě, jiā zhōng hǎo shēng shì fèng mǔ qīn. sān mò zuò bù huán lǐ kē èr mò yún sān xiōng dì, wǒ bài nǐ, nǐ zěn shēng bù hái wǒ lǐ? sān mò yún wǒ bù bài nǐ, wǒ de wén zhāng gāo shì nǐ, bài xià qù jiù zhé shā le nǐ. èr mò yún nǐ kàn tā bō! zé jīn rì shōu shí le qín jiàn shū xiāng, shàng cháo jìn qǔ gōng míng nà zǒu yī zāo qù. qīng xiāo yǒu lù zhōng xū dào, jīn bǎng wú míng shì bù guī. xià sān mò yún mǔ qīn, wǒ ràng èr gē qù, nǐ kě huān xǐ le. zhēng dàn yún sān gē, nǐ nà lǐ zhī dào nà! chàng
（正旦云）今年第二年也，该第二个孩儿上朝应举去。（三末云）住者，母亲，头一年让大哥去了，今年该您孩儿去也。（二末云）三兄弟，你让我去罢。（正旦云）三哥，让你二哥去，你那做官的日子有哩！（三末云）母亲，他文章不济，他《百家姓》也是我教与他的、我的文章高似他，我去罢！（二末云）三兄弟，我知道你的文章高，你在家中好生侍奉母亲。则今日是个吉日良辰，辞别了母亲，您孩儿上朝求官应举去也。（做拜正旦科）（正旦云）孩儿、你可着志者。（二末拜大末科，云）大哥家中侍奉母亲。（大末云）兄弟，你此一去必受皇家富贵也。（二末做拜三末科，云）三兄弟，你哥哥应举去也，家中好生侍奉母亲。（三末做不还礼科）（二末云）三兄弟，我拜你，你怎生不还我礼？（三末云）我不拜你，我的文章高似你，拜下去就折杀了你。（二末云）你看他波！则今日收拾了琴剑书箱，上朝进取功名那走一遭去。青霄有路终须到，金榜无名誓不归。（下）（三末云）母亲，我让二哥去，你可欢喜了。（正旦云）三哥，你那里知道那！（唱）

zuì fú guī zé yào nǐ jù yíng huǒ, lín shū huǎng jī ruì xuě, yìng hán chuāng. nǐ kūn zhòng qiān hé lǐ zhèng dāng, yī shì xiōng dì, tā shì xiōng zhǎng. bù zhēng zhe nǐ gè chén liáng zuǒ xiān dēng le jǔ chǎng, zhe rén dào wǒ jiāng nǐ gè zuì xiǎo de ér piān xiàng.
【醉扶归】则要你聚萤火，临书幌；积瑞雪，映寒窗。你昆仲谦和礼正当，伊是兄弟，他是兄长。不争着你个陈良佐先登了举场，着人道我将你个最小的儿偏向。

sān mò yún mǔ qīn shuō de shì. zhēng dàn yún sān gē, mén shǒu qù zhě, kàn yǒu shèn me rén lái. sān mò yún lǐ huì de, kàn yǒu shèn me rén lái. bào dēng kē shàng, yún zì jiā bào dēng kē jì de biàn shì. rú jīn yǒu chén mā mā jiā chén èr gē dé le tóu míng zhuàng yuán yě, wǒ zhí zhì tā mén shàng bào dēng kē zǒu yī zāo qù. kě zǎo lái dào yě. zuò jiàn sān mò kē, yún sān gē zhī yī lī! sān mò yún yǒu shèn me huà shuō? bào dēng kē yún yǒu jiā lǐ èr gē dé le tóu míng zhuàng yuán yě, xiǎo rén tè lái bào xǐ. sān mò yún bào dēng kē de, ǎn èr gē yě de le guān le? nǐ rèn de shì me? bào dēng kē yún zhèng shì jiā lǐ èr gē. sān mò yún nǐ zé zài zhè lǐ, wǒ bào fù mǔ qīn qù. jiàn zhēng dàn kē, yún mǔ qīn, èr gē dé le guān yě, yǒu bào dēng kē de zài yú mén shǒu. zhēng dàn yún shì zhēn gè? yǔ nà bào dēng kē de èr liǎng yín zi. sān mò yún lǐ huì de. bào dēng kē de, yǔ nǐ èr liǎng yín zi, nǐ kě xiū xián shǎo děng wǒ míng rì dé le guān, nǐ jiù cóng gòng yuàn lǐ gǔ zhe zhǎng, guāi zhuó shǒu, jiào dào wǒ jiā lǐ lái, shuō: chén jiā sān gē dé le guān yě, wǒ shǎng nǐ wǔ shí liǎng yín zi. bào dēng kē yún wǒ zhī dào. duō xiè le sān gē, wǒ huí qù yě. xià èr mò bàn guān rén bǎi tóu dá shān mǎ ér shàng, yún huáng juàn qīng dēng yī fǔ rú, jiǔ jīng sān shǐ fù zhōng jū. xué ér dì yī xū dāng jì, yǎng zǐ xiū jiào bù kàn shū. xiǎo guān chén liáng yú shì yě. zì dào dì dū fá xià, cuān guò juǎn zi, jiàn le shèng rén, rì bù yí yǐng, yìng duì bǎi piān, shèng rén jiàn xǐ, jiā xiǎo guān tóu míng zhuàng yuán. zhū zǎi xiàng tóu dá, kuā guān sān rì. kě zǎo lái dào mén shǒu yě, zuǒ yòu jiē le mǎ zhě. yǒu sān xiōng dì zài yú mén shǒu. zuò jiàn sān běn kē, yún sān xiōng dì, nǐ gē ge dé le guān yě. sān mò yún èr gē, nǐ dé le guān yě. wǒ hé nǐ yǒu gè bǐ yù: wǒ shì nà yòu hán zài hòu, nǐ zhè děng bèn niǎo xiān fēi. wǒ hé mǔ qīn shuō qù. zuò jiàn zhēng dàn kē, yún mǔ qīn, èr gē zhēn gè dé le guān yě, jiàn zài mén shǒu lī. zhēng dàn yún zhe hái ér guò lái. sān mò yún lǐ huì de. èr gē, mǔ qīn guài nǐ lī, èr mò yún wǒ dé le guān, mǔ qīn xǐ huān biàn shì, kě zěn shēng dào guài wǒ? sān mò yún shuō nǐ zěn shēng yě zuò le guān lái, zhe nǐ guò qù lī. èr mò zuò jiàn zhēng dàn bài kē, yún nín hái ér duō kuī le mǔ qīn yán jiào, jīn rì dé le tóu míng zhuàng yuán yě. zuò bài kē zhēng dàn yún bù wǎng le hǎo ér yě! èr mò bài dà mò, yún dà gē, nǐ xiōng dì dé le guān yě. dà mò yún xiōng dì xǐ de měi chú. èr mò zuò bài sān mò, yún sān xiōng dì, nǐ gē ge dé le guān yě. sān mò bù huán lǐ kē èr mò yún sān xiōng dì, wǒ zuò le guān bài nǐ, nǐ zěn me bù hái wǒ lǐ? sān mò yún wǒ de wén zhāng gāo shì nǐ, zěn me xiāo shòu de wǒ huán lǐ! zhēng dàn yún hǎo ér yě, bù wǎng le. jiāng jiǔ lái! hái ér yě, nǐ mǎn yǐn yī bēi zhě. èr mò yún nín hái ér yǐn zhè yī bēi jiǔ zán. yǐn jiǔ kē le zhòng jiē fāng shàng, yún lǎo hàn shì zhè chén pó pó jiē fāng de biàn shì. tā liǎng gè hái ér dōu zuò le tóu míng zhuàng yuán yě, ǎn zhòng jiē fāng qiān yáng dàn jiǔ, qìng hè zǒu yī zāo qù. kě zǎo lái dào yě, bù bì bào fù, ǎn zì guò qù. zhòng jiē fāng zuò jiàn zhēng dàn kē, yún chén pó pó, ǎn zhòng jiē fāng méi shèn me, qiān yáng dàn jiǔ, tè lái qìng hè zhuàng yuán yě. zhēng dàn yún yǒu láo zhòng jiē fāng měi. jiē fāng yún bù gǎn yě. zhēng dàn chàng
（三末云）母亲说的是。（正旦云）三哥，门首觑者，看有甚么人来。（三末云）理会的，看有甚么人来。（报登科上，云）自家报登科记的便是。如今有陈妈妈家陈二哥得了头名状元也，我直至他门上报登科走一遭去。可早来到也。（做见三末科，云）三哥支揖哩！（三末云）有甚么话说？（报登科云）有家里二哥得了头名状元也，小人特来报喜。（三末云）报登科的，俺二哥也得了官了？你认的是么？（报登科云）正是家里二哥。（三末云）你则在这里，我报复母亲去。（见正旦科，云）母亲，二哥得了官也，有报登科的在于门首。（正旦云）是真个？与那报登科的二两银子。（三末云）理会的。报登科的，与你二两银子，你可休嫌少；等我明日得了官，你就从贡院里鼓着掌，掴着手，叫到我家里来，说：陈家三哥得了官也，我赏你五十两银子。（报登科云）我知道。多谢了三哥，我回去也。（下）（二末扮官人摆头答珊马儿上，云）黄卷青灯一腐儒，九经三史腹中居。学而第一须当记，养子休教不看书。小官陈良臾是也。自到帝都阀下，撺过卷子，见了圣人，日不移影，应对百篇，圣人见喜，加小官头名状元。猪宰相头答，夸官三日。可早来到门首也，左右接了马者。有三兄弟在于门首。（做见三本科，云）三兄弟，你哥哥得了官也。（三末云）二哥，你得了官也。我和你有个比喻：我似那又含在后，你这等笨鸟先飞。我和母亲说去。（做见正旦科，云）母亲，二哥真个得了官也，见在门首哩。（正旦云）着孩儿过来。（三末云）理会的。二哥，母亲怪你哩，（二末云）我得了官，母亲喜欢便是，可怎生倒怪我？（三末云）说你怎生也做了官来，着你过去哩。（二末做见正旦拜科，云）您孩儿多亏了母亲严教，今日得了头名状元也。（做拜科）（正旦云）不枉了好儿也！（二末拜大末，云）大哥，你兄弟得了官也。（大末云）兄弟喜得美除。（二末做拜三末，云）三兄弟，你哥哥得了官也。（三末不还礼科）（二末云）三兄弟，我做了官拜你，你怎么不还我礼？（三末云）我的文章高似你，怎么消受的我还礼！（正旦云）好儿也，不枉了。将酒来！孩儿也，你满饮一杯者。（二末云）您孩儿饮这一杯酒咱。（饮酒科了）（众街坊上，云）老汉是这陈婆婆街坊的便是。他两个孩儿都做了头名状元也，俺众街坊牵羊担酒，庆贺走一遭去。可早来到也，不必报复，俺自过去。（众街坊做见正旦科，云）陈婆婆，俺众街坊没甚么，牵羊担酒，特来庆贺状元也。（正旦云）有劳众街坊每。（街坊云）不敢也。（正旦唱）

jīn zhǎn ér wù de bù huān xǐ shā lǎo zūn táng, chǎo nào le zhòng jiē fāng. ǎn jiā lǐ wú sān nián, liǎng gè ér yī qí de dēng le jīn bǎng. jiē fāng yún pó pó nǎi shàn mén zhī jiā, yǐ cǐ chū liǎng gè zhuàng yuán yě. zhèng lǐ chàng ǎn jiā lǐ zhuàng yuán táng shàng yī shuāng shuāng, yí gè xué lǐ tài bái gāo cái diào, yí gè shì dù gōng bù hǎo wén zhāng yí gè shì qíng tiān bái yù zhù, yí gè shì jià hǎi zǐ jīn liáng.
【金盏儿】兀的不欢喜杀老尊堂，吵闹了众街坊。俺家里无三年，两个儿一齐的登了金榜。（街坊云）婆婆乃善门之家，以此出两个状元也。（正里唱）俺家里状元堂上一双双，一个学李太白高才调，一个似杜工部好文章；一个是擎天白玉柱，一个是架海紫金梁。

zhēng dàn yún dà gē shòu le zhě, děng sān gē wèi le guān ā, yī zǒng hái jiē fāng lǎo de měi lǐ yě. dà mò yún zhòng jiē fāng xiū guài, gǎi rì zhì jiǔ huán lǐ. zhòng jiē fāng yún bù gǎn, bù gǎn, lǎo pó pó shù zuì, ǎn jiē fāng měi huí qù yě. xià zhēng dàn yún wù de bù huān xǐ shā lǎo shēn yě! chàng
（正旦云）大哥受了者，等三哥为了官呵，一总还街坊老的每礼也。（大末云）众街坊休怪，改日置酒还礼。（众街坊云）不敢，不敢，老婆婆恕罪，俺街坊每回去也。（下）（正旦云）兀的不欢喜杀老身也！（唱）

hòu tíng huā jīn rì gè chéng jiù le ǎn ér yī shuāng, shèng dé le huáng jīn qiān wàn liǎng qiě xiū shuō jīn yù chóng chóng guì, zé yuàn de ǎn ér sūn měi gè gè qiáng. nín chàng hǎo shì bù xún cháng, nín niáng biàn fēi gàn piān xiàng, rén qián miàn yìng zhǔ zhāng. nín xīn zhōng zì cǔn liàng, qīn xiōng dì bié qì xiàng, zé yào nín xiǎn zhì qiáng. èr mò yún nín hái ér shì bái yī zhī rén, shuí xiǎng jīn rì fèn fā yě! zhēng dàn chàng
【后庭花】今日个成就了俺儿一双，胜得了黄金千万两；且休说金玉重重贵，则愿的俺儿孙每个个强。您畅好是不寻常，您娘便非干偏向，人前面硬主张。您心中自忖量，亲兄弟别气象，则要您显志强。（二末云）您孩儿是白衣之人，谁想今日奋发也！（正旦唱）

liǔ yè ér tā zhōng zé shì hán mén qīng xiàng, zhèng qīng chūn xuè qì fāng gāng, yōng hóng ní qì tǔ sān qiān zhàng. hái ér měi xiū kuā qiáng, yì xiū huāng, tā zé shì fàng zhe nǐ nà zǐ shòu jīn zhāng.
【柳叶儿】他终则是寒门卿相，正青春血气方刚，拥虹霓气吐三千丈。孩儿每休夸强，意休慌，他则是放着你那紫绶金章。

zhēng dàn yún hái ér, jīn nián dì sān nián yě, kě gāi zuò yìng jǔ qù lī. sān mò yún zhe dà gē zǒu yī zāo. dà mò yún ǎn liǎng gè dōu zuò le guān yě, nǐ kě zǒu yī zāo qù. sān mò yún èr gē zǒu yī zāo. èr mò yún wǒ yǐ shì de le guān yě, nǐ kě zǒu yī zāo yě. sān mò yún zhè me shuō, mǔ qīn zǒu yī zāo. zhēng dàn yún nǐ kàn tā bō sān mò yún dōu bù qù, wǒ yě bù qù. dà mò yún kě gāi nǐ qù le! sān mò yún zěn me zhí qǐ dòng wǒ qù? xiǎo de měi! jiāng zhǐ mò bǐ yàn lái, xiě yí gè tiē ér, jì yú nà jīn chǎng gòng zhǔ, shuō: chén sān gē jiā lǐ máng, bǎ nà zhuàng yuán jì jiāng jiā lǐ lái wǒ zuò. zhēng dàn yún hái ér yě, kě gāi nǐ qù yě. sān mò yún wǒ qù? yě bà, yě bà, wǒ zǒu yī zāo qù. mǔ qīn, nín hái ér yìng jǔ qù yě. wǒ yǒu sān zhuāng ér qì gài de yán yǔ. zhēng dàn yún kě shì nà sān zhuāng ér? sān mò yún shì zhǎng shàng guān wén huái zhōng qǔ wù wǎn lǐ ná dài bǎ ér de zhēng bǐng. zé jīn rì cí bié le mǔ qīn, biàn suǒ cháng xíng. zuò bài zhēng dàn kē dà mò yún xiōng dì, nǐ zěn me bù bài ǎn liǎng gè gē ge? sān mò yún liǎng gè gē ge, wǒ bù bài nǐ, wǒ de wén zhāng gāo shì nǐ. zhēng dàn yún hái ér yě, zé yào nǐ zhe zhì zhě. sān mò yún mǔ qīn bǎo zhòng jiāng xī, nín hái ér dé le guān biàn lái. zhēng dàn chàng
（正旦云）孩儿，今年第三年也，可该作应举去哩。（三末云）着大哥走一遭。（大末云）俺两个都做了官也，你可走一遭去。（三末云）二哥走一遭。（二末云）我已是得了官也，你可走一遭也。（三末云）这么说，母亲走一遭。（正旦云）你看他波（三末云）都不去，我也不去。（大末云）可该你去了！（三末云）怎么直起动我去？小的每！将纸墨笔砚来，写一个帖儿，寄与那今场贡主，说：陈三哥家里忙，把那状元寄将家里来我做。(正旦云）孩儿也，可该你去也。（三末云）我去？也罢，也罢，我走一遭去。母亲，您孩儿应举去也。我有三桩儿气概的言语。（正旦云）可是那三桩儿？（三末云）是掌上观纹、怀中取物、碗里拿带靶儿的蒸饼。则今日辞别了母亲，便索长行。（做拜正旦科）（大末云）兄弟，你怎么不拜俺两个哥哥？（三末云）两个哥哥，我不拜你，我的文章高似你。（正旦云）孩儿也，则要你着志者。（三末云）母亲保重将息，您孩儿得了官便来。（正旦唱）

wěi shēng nǐ pín pín de bǎ jiù shū lái wēn, kuǎn kuǎn jiāng xīn shī jiǎng, bú yào nǐ kuā tán zhǔ zhāng. wǒ shuō de yán cí yǒu xiē lǎo hùn wàng. hòu yuán zhōng huā mù fēn fāng, ǎn zhù lán táng, yǒu wèi zǐ yáo huáng. zhǐ zhe zhè yī zhǒng míng huā zuò gè bǐ fāng: sān gē bú yào nǐ zuò dì sān míng chèn bǎng, xiū jiào wǒ yǐ mén ér zhuān wàng. āi, ér yě, zé yào ǎn nà zhuàng yuán hóng kāi chè zhuàng yuán táng. xià dà mò yún xiōng dì, nǐ cái shuō sān zhuāng ér xiǎn zhèng, zěn me shì huái zhōng qǔ wù zhǎng zhōng guān wén wǎn lǐ ná dài bǎ ér zhēng bǐng? sān mò yún wǒ rú jīn dào nà lǐ, jiàn le jīn chǎng gòng zhǔ, qù wǒ zhè rèn guān, rú tóng huái zhōng fàng zhe yī jiàn dōng xī, shū xià shǒu qù biàn qǔ chū lái, zé shì gè róng yì. dà mò yún zěn me shì zhǎng shàng guān wén? sān mò yún zhè zhǎng shàng guān wén, rú tóng shǒu zhǎng lǐ wén lù ér, bǎ shǒu zhǎn kāi biàn jiàn, qù nà guān zé shì gè róng yì. dà mò yún zěn me shì wǎn lǐ ná dài bǎ ér zhēng bǐng? sān mò yún qù wǒ zhè rèn guān, rú tóng nà wǎn lǐ fàng zhe gè dài bǎ ér de zhēng bǐng, wǒ zǒu jiāng qù ná qǐ lái, yī kǒu yī liǎo, zé shì gè róng yì. dà gē, nǐ zuò le guān gài duō gāo de mén lóu? dà mò yún zhàng èr gāo. sān mò yún tè dī! wǒ zuò le guān gài sān zhàng bā cùn gāo. dà mò yún tè gāo le! sān mò yún nǐ bù zhī, wǒ ruò zuò le guān, qí zài mǎ shàng, dǎ zhe nà sǎn, bù xià mǎ jiù wǎng jiā lǐ qù. nǐ zuò le guān yào jǐ gè mǎ tái? dà mò yún liǎng gè mǎ tái. sān mò yún shǎo! wǒ zuò le guān, ān qī shí èr gè mǎ tái. dà mò yún zěn me yào ruò duō? sān mò yún dàn shì sòng wǒ lái de rén, dào mén shǒu yí ge rén zhàn yí gè mǎ tái, yī qí xià mǎ, kě bù hǎo? nǐ zuò le guān dài shèn me? dà mò yún wū shā mào. sān mò yún wǒ zuò le guān, dài yī dǐng qián lòu chén yáng gān qī yī dìng mò wū shā mào. nǐ shēn chuān shèn me? dà mò yún zǐ luó lán. sān mò yún wǒ dé le guān, chuān yī lǐng tōng xiù xī lán jiàn sè zhào qīng àn huā má bù shàng gài zǐ luó lán. nǐ yāo xì shèn me? dà mò yún tōng xī dài. sān mò yún wǒ zuò le guān, xì yī tiáo yáng zhī yù máo shān shí tòu jīn xī mǎ nǎo qiàn bā bǎo lì zhī jīn dài. nǐ jiǎo xià chuān shèn me? dà mò yún gàn zào lǚ. sān mò yún wǒ zuò le guān, bǎ wǒ zhè xuē zé yī diū, zé yī huàn. dà mò yún huàn shèn me? sān mò yún wǒ pí jiàng jiā huàn le tóu dǐ lái. tóng xià
【尾声】你频频的把旧书来温，款款将新诗讲，不要你夸谈主张。我说的言词有些老混忘。后园中花木芬芳，俺住兰堂，有魏紫姚黄。指着这一种名花做个比方：三哥不要你做第三名衬榜，休教我倚门儿专望。哎，儿也，则要俺那状元红开彻状元堂。（下）（大末云）兄弟，你才说三桩儿显证，怎么是怀中取物、掌中观纹、碗里拿带靶儿蒸饼？（三末云）我如今到那里，见了今场贡主，觑我这任官，如同怀中放着一件东西，舒下手去便取出来，则是个容易。（大末云）怎么是掌上观纹？（三末云）这掌上观纹，如同手掌里纹路儿，把手展开便见，觑那官则是个容易。（大末云）怎么是碗里拿带靶儿蒸饼？（三末云）觑我这任官，如同那碗里放着个带靶儿的蒸饼，我走将去拿起来，一口一了，则是个容易。大哥，你做了官盖多高的门楼？（大末云）丈二高。（三末云）忒低！我做了官盖三丈八寸高。（大末云）忒高了！（三末云）你不知，我若做了官，骑在马上，打着那伞，不下马就往家里去。你做了官要几个马台？（大末云）两个马台。（三末云）少！我做了官，安七十二个马台。（大末云）怎么要偌多？（三末云）但是送我来的人，到门首一个人占一个马台，一齐下马，可不好？你做了官戴甚么？（大末云）乌纱帽。（三末云）我做了官，戴一顶前漏尘羊肝漆一锭墨乌纱帽。你身穿甚么？（大末云）紫罗襕。（三末云）我得了官，穿一领通袖膝澜间色罩青暗花麻布上盖紫罗襕。你腰系甚么？（大末云）通犀带。（三末云）我做了官，系一条羊脂玉茅山石透金犀玛瑙嵌八宝荔枝金带。你脚下穿甚么？（大末云）干皂履。（三末云）我做了官，把我这靴则一丢，则一换。（大末云）换甚么？（三末云）我皮匠家换了头底来。（同下）

dì èr zhé
第二折

zhēng dàn tóng dà mò èr mò shàng, zhēng dàn yún lǎo shēn chén pó pó de biàn shì. jīn yǒu dà gē èr gē dōu zuò le guān yě, zé yǒu sān gē shàng cháo qiú guān yìng jǔ qù le, bì rán wèi guān yě ā. chàng
（正旦同大末、二末上，正旦云）老身陈婆婆的便是。今有大哥二哥都做了官也，则有三哥上朝求官应举去了，必然为官也呵。（唱）

nán lǚ yī zhī huā wéi shèn me ér sūn měi zhì qì gāo? tuō lài zhe zǔ shàng yīn gōng hòu. yí gè céng qián nián dēng le hǔ bǎng, yí gè biàn qù suì kě wù de zhàn le áo tóu. ǎn jiā lǐ fù guì yě shuāng xiū, wú fú de nán xiāo shòu. ǎn kě biàn qián cái shàng bù wǎng qiú, wǒ qù zhe nà zhū cuì jīn yín, wǒ kě biàn hún rú shì shēn chén mǎo yǒu.
【南吕】【一枝花】为甚么儿孙每志气高？托赖着祖上阴功厚。一个曾前年登了虎榜，一个便去岁可兀的占了鳌头。俺家里富贵也双修，无福的难消受。俺可便钱财上不枉求，我觑着那珠翠金银，我可便浑如似参辰卯酉。

liáng zhōu wǒ ài de shì nà xiào jīng lún yǔ de zhè mèng zǐ, wǒ xǐ de shì nà máo shī lǐ jì chūn qiū. hòu yuán zhōng yǒu dì zāi sōng zhú, yǒu shū táng shū shě, shū yuàn shū lóu. zé yuàn de zǐ sūn róng wàng, mén hù qīng yōu. ǎn jiā lǐ shí pī pī zǔ shàng yí liú, jì wèi guān jiāng tā zhè fù guì xiū chóu. nín nín nín, zé pín pín de xiū lí le nà huáng juàn qīng dēng, shì shì shì, nǐ kě biàn wěn pāi pāi míng fàng zhe jīn zhāng hé nà zǐ shòu. yā yā ya, nǐ kě biàn yòng xīn jī dé zhēng róng, nǐ kě yě jiàn jiàn de wěn qíng qǔ gè féi mǎ qīng qiú. gǔ rén shì yǒu yǐ xiǎn fù mǔ, shēn róng hòu, rù bā wèi, bù shēng shòu. xiǎng dāng rì cháng hé jiàn mǎ zhōu, bó yí gè jīn gǔ míng liú. zhēng dàn yún dà gē mén shǒu qù zhě, kàn yǒu shèn me rén lái? dà mò yún lǐ huì de. bào dēng kē jì de shàng, yún zì jiā bào dēng kē jì de biàn shì. yǒu chén sān gē dé le tóu míng zhuàng yuán, chén mā mā jiā bào xǐ zǒu yī zāo qù. kě zǎo lái dào mén shǒu yě. yǒu dà gē zài yú mén shǒu. dà gē zhī yī lī! dà mò yún nǐ shì nà lǐ lái de? bào dēng kē yún yǒu sān gē dé le tóu míng zhuàng yuán, xiǎo rén tè lái bào xǐ. dà mò yún nǐ zé zài zhè lǐ, wǒ bào fù mǔ qīn zhī dào. mǔ qīn, sān xiōng dì dé le tóu míng zhuàng yuán yě. zhēng dàn yún shì shuí shuō lái? dà mò yún yǒu bào dēng kē de zài yú mén shǒu. zhēng dàn yún zhe tā guò lái. dà mò yún lǐ huì de. zhe nǐ guò qù. bào dēng kē jiàn kē, yún bào de lǎo mǔ zhī dào, yǒu sān gē dé le tóu míng zhuàng yuán, xiǎo rén tè lái bào xǐ. zhēng dàn yún hái ér, yǔ nà bào dēng kē de wǔ liǎng yín zi. dà mò yún nín hái ér zhī dào. èr xiōng dì, ǎn dé le guān shí, zé yǔ le bào dēng kē jì de èr liǎng yín zi sān xiōng dì zuò le guān, yǔ tā wǔ liǎng yín zi. èr mò yún dà gē, mǔ qīn piān xiàng sān xiōng dì yě! dà mò yún bào dēng kē jì de, yǔ nǐ wǔ liǎng yín zi. bào dēng kē yún duō xiè le, xiǎo rén huí qù yě. xià wáng gǒng chén shān mǎ ér lǐng zhī hòu shàng, yún lóng lóu fèng gé jiǔ zhòng chéng, xīn zhù shā dī zǎi xiàng xíng. wǒ guì wǒ róng jūn mò xiàn, shí nián qián shì yī shū shēng. xiǎo guān wáng gǒng chén shì yě, nǎi xī chuān mián zhōu rén shì. yòu xí rú yè, pō kàn shī shū. zì dào dì dū què xià, cuān guò wén zhāng juǎn zi, dāng diàn duì cè, rì bù yí yǐng, yìng duì bǎi piān, wén rú jǐn xiù, zì sǎo lóng shé, yī jǔ zhuàng yuán jí dì. jiè zǎi xiàng tóu dá, kuā guān sān rì. zhāng qiān, bǎi kāi tóu dá, màn màn de xíng. zhēng dàn yún dà gē èr gē, zán yī tóng jiē hái ér qù lái. chàng
【梁州】我爱的是那《孝经》、《论语》得这《孟子》，我喜的是那《毛诗》、《礼记》、《春秋》。后园中有地栽松竹，有书堂书舍，书院书楼。则愿的子孙荣旺，门户清幽。俺家里实丕丕祖上遗留，既为官将他这富贵休愁。您、您、您，则频频的休离了那黄卷青灯，是、是、是，你可便稳拍拍明放着金章和那紫绶。呀、呀、呀，你可便用心机得峥嵘，你可也渐渐的稳情取个肥马轻裘。古人是有以显父母，身荣后，入八位，不生受。想当日常何荐马周，博一个今古名留。（正旦云）大哥门首觑者，看有甚么人来？（大末云）理会的。（报登科记的上，云）自家报登科记的便是。有陈三哥得了头名状元，陈妈妈家报喜走一遭去。可早来到门首也。有大哥在于门首。大哥支揖哩！（大末云）你是那里来的？（报登科云）有三哥得了头名状元，小人特来报喜。（大末云）你则在这里，我报复母亲知道。母亲，三兄弟得了头名状元也。（正旦云）是谁说来？（大末云）有报登科的在于门首。（正旦云）着他过来。（大末云）理会的。着你过去。（报登科见科，云）报的老母知道，有三哥得了头名状元，小人特来报喜。（正旦云）孩儿，与那报登科的五两银子。（大末云）您孩儿知道。二兄弟，俺得了官时，则与了报登科记的二两银子；三兄弟做了官，与他五两银子。（二末云）大哥，母亲偏向三兄弟也！（大末云）报登科记的，与你五两银子。（报登科云）多谢了，小人回去也。（下）（王拱辰跚马儿领祗候上，云）龙楼凤阁九重城，新筑沙堤宰相行。我贵我荣君莫羡，十年前是一书生。小官王拱辰是也，乃西川绵州人氏。幼习儒业，颇看诗书。自到帝都阙下，撺过文章卷子，当殿对策，日不移影，应对百篇，文如锦绣，字扫龙蛇，一举状元及第。借宰相头答，夸官三日。张千，摆开头答，慢慢的行。（正旦云）大哥、二哥，咱一同接孩儿去来。（唱）

hóng sháo yào wǒ zhè lǐ xiào yín yín xíng xià kàn jiē lóu, hé wǒ zhè ér nǚ měi kě biàn xiāng zhú. wǒ zhè lǐ màn téng téng lán zhù zǐ huá liú, wǒ jiāng zhè yù lēi lái biàn máng jiū. wáng gǒng chén yún wù nà pó pó ér kào hòu, xiū jīng zhe xiǎo guān mǎ tóu! dà mò yún sān xiōng dì shì hǎo zhuàng zhì yě. èr mò yún mǔ qīn rèn de shì zhe? zhēng dàn yún hǎo ér yě, bù wǎng le! chàng kě zhèng shì nán ér dé zhì qiū, tā zài nà mǎ ér shàng dào dà lái fēng liú. dà mò yún nǐ kàn sān xiōng dì, tā jiàn le mǔ qīn, kě zěn shēng bù xià mǎ lái? èr mò yún dà gē, gǎn bú shì sān xiōng dì me? zhēng dàn yún hái ér, nǐ xià mǎ lái bō! wáng gǒng chén yún zhè gè pó pó ér hǎo yào pián yí yě! zhēng dàn chàng wǒ zhè lǐ tīng yán bà, jiào wǒ jǐn dī le tóu, hǔ de wǒ hún pò kě biàn yōu yōu.
【红芍药】我这里笑吟吟行下看街楼，和我这儿女每可便相逐。我这里慢腾腾拦住紫骅骝，我将这玉勒来便忙揪。（王拱辰云）兀那婆婆儿靠后，休惊着小官马头！(大末云)三兄弟是好壮志也。（二末云）母亲认的是着？（正旦云）好儿也，不枉了！（唱）可正是男儿得志秋，他在那马儿上倒大来风流。（大末云）你看三兄弟，他见了母亲，可怎生不下马来？（二末云）大哥，敢不是三兄弟么？（正旦云）孩儿，你下马来波！(王拱辰云)这个婆婆儿好要便宜也！（正旦唱）我这里听言罢，教我紧低了头，唬的我魂魄可便悠悠。

wáng gǒng chén yún wù nà pó pó ér, nǐ xiū cuò rèn le xiǎo guān yě! zhēng dàn chàng
（王拱辰云）兀那婆婆儿，你休错认了小官也！（正旦唱）

pú sà liáng zhōu zé bèi zhè qì dǔ zhù yān hóu, méi tou er qì zhòu, shēn qū ér dào niǔ. hǎo zhe wǒ xiū dā dā de bù gǎn tái tóu, lèi wāng wāng shuāng mù zài níng móu, zī zī de qù le kōng dī shǒu. zhēng dàn yún gǎn wèn nà bì zhuàng yuán xìng shèn míng shuí? wáng gǒng chén yún jīn chūn tóu míng zhuàng yuán, wǒ shì wáng gǒng chén. zhēng dàn chàng dī dī de wèn le láo jiān kǒu, mèn wú yǔ, zì chán zhòu. lǎo shēn xiàng guān rén xíng wú qù chǒu, zhēng dàn yún hái ér měi, nín shuō yī shēng ér bō, chàng dào dà lái cán xiū.
【菩萨梁州】则被这气堵住咽喉，眉头儿忔皱，身躯儿倒扭。好着我羞答答的不敢抬头，泪汪汪双目再凝眸，孜孜的觑了空低首。（正旦云）敢问那壁状元姓甚名谁？（王拱辰云）今春头名状元，我是王拱辰。（正旦唱）低低的问了牢缄口，闷无语，自僝僽。老身向官人行无去瞅，（正旦云）孩儿每，您说一声儿波，（唱）倒大来惭羞。

zhēng dàn zuò zǒu kē èr mò yún gē ge, kàn mǔ qīn. zhēng dàn yún dà gē, jì shì zhuàng yuán, qǐng xià mǎ lái. dà mò yún lǐ huì de. zhuàng yuán qǐng xià mǎ lái, zhuàng yuán táng shàng yǐn le zhuàng yuán jiǔ huí qù. wáng gǒng chén xià mǎ kē, yún zuǒ yòu, jiē le mǎ zhě zhī hòu yún lǐ huì de. dà mò yún shì jiān lǎo mǔ chōng zhuàng zhe zhuàng yuán, shì bì xiū guài yě. wáng gǒng chén yún shì jiān xiǎo guān mǎ tóu qián chōng zhuàng zhe nà bì zhuàng yuán de lǎo mǔ, shì bì kuān shù zán. dà mò yún zhuàng yuán yǒu qǐng! wáng gǒng chén jiàn zhēng dàn kē, yún shì jiān xiǎo guān mǎ tóu qián chōng zhuàng zhe lǎo mǔ. shì bì shù zuì yě. zhēng dàn yún qià cái lǎo shēn wéi hé cuò rèn le nà bì zhuàng yuán: lǎo shēn jiā zhōng yǒu sān ge hái ér, dōu qù yìng jǔ qù le liǎng gè hái ér dé le zhuàng yuán huí lái, zé yǒu sān gē bù céng huí lái. qià cái shì nà bào dēng kē jì de chà bào le yě. nà bì zhuàng yuán shì bì xiū guài zán. wáng gǒng chén yún xiǎo guān bù gǎn. èr mò zuò shī lǐ kē, yún shì jiān lǎo mǔ chōng zhuàng, xiū guài. wáng gǒng chén yún bù gǎn. zhēng dàn yún jiāng jiǔ lái! zuò bǎ zhǎn kē zhēng dàn yún zhuàng yuán yǐn guò zhè bēi jiǔ zán. wáng gǒng chén yǐn jiǔ kē zhēng dàn yún dà gē, nǐ wèn zhuàng yuán yǒu hūn yě wú hūn? dà mò yún mǔ qīn, yǒu hūn ā shì zěn shēng? wú hūn ā shì rú hé? zhèng lǐ yún yǒu hūn ā, zhe zhuàng yuán zài zhuàng yuán táng shàng chī le zhuàng yuán jiǔ, guà le zhuàng yuán hóng huí qù wú hūn ā, dà gē jiāng nǐ mèi zǐ zhāo zhuàng yuán wèi xù. wèi zhī nǐ dì xiōng měi yì xià rú hé? dà mò yún jǐn zūn mǔ qīn zhī yán. dà mò jiàn wáng gǒng chén kē, yún zhuàng yuán, qià cái wǒ mǔ qīn yán yǔ, wèn zhuàng yuán yǒu hūn yě wú hūn? wáng gǒng chén yún yǒu hūn shì zěn shēng? wú hūn kě shì rú hé? dà mò yún ruò shì yǒu hūn ā, chī le zhuàng yuán jiǔ, guà le zhuàng yuán hóng, nǐ biàn huí qù ruò shì wú hūn ā, xiǎo guān yǒu yī shè mèi, zhāo nà bì zhuàng yuán wèi xù, yì xià rú hé? wáng gǒng chén yún xiǎo guān wú hūn, wǒ yuàn suí biān dèng. dà mò yún yī ràng yí gè kěn. zhēng dàn yún zhe zhuàng yuán huàn yī fú qù. wáng gǒng chén yún lǐ huì de, xiǎo guān huàn yī fú qù. xià zhēng dàn yún jīn nián zhuàng yuán shì wáng gǒng chén, zhī tā ǎn nà chén liáng zuǒ zài nà li yě? dà mò yún jīn nián tóu míng zhuàng yuán shì wáng gǒng chén, bù zhī ǎn nà sān xiōng dì zài nà li yě? sān mò shàng, yún wǒ quàn zhè shì shàng rén, xiū bǎ zhè kǒu tè piǎn guò le. wǒ dào de dì dū què xià, jīn chǎng gòng zhǔ jiàn le:" chén sān gē nǐ lái le, bù bì kàn nǐ wén zhāng, qǐ dòng xiě sì gè zì, shì' tiān xià tài píng'." wǒ ná qǐ bǐ lái, xiě le gè' tiān' zì, xiě nà' xià' zì wǒ wàng le yì diǎn, zuò le gè guǎi zì, wú sān guǎi, wú liǎng guǎi, zé yī guǎi jiù bǎ wǒ guǎi chū lái le, zuò le dì sān míng tàn huā láng, lǜ páo huái jiǎn, huā chā fú tóu. qù shí kuā le dà kǒu, jīn rì dé le tàn huā láng, wǒ zěn shēng jiā zhōng jiàn mǔ qīn hé liǎng gè gē ge? zé dài wǒ liǎng gè gē ge bù zài mén qián, wǒ zǒu jìn fáng lǐ qù, suí tā rǎng nào qù, wǒ yī shì yě bù chū lái. kě zǎo lái dào mén shǒu yě. zuò kàn kē, yún nǐ kàn wǒ nà kǔ mìng me! kěn fēn de dà gē zài mén shǒu. dà gē, nǐ xiōng dì lái le yě. dà mò yún yā yā ya, xiōng dì lái le, nǐ dé le shèn me guān? sān mò yún wǒ dé le tàn huā láng. dà mò yún nǐ yuán lái de le gè tàn huā láng, wǒ duì mǔ qīn shuō qù. jiàn zhēng dàn kē, yún mǔ qīn, sān xiōng dì dé le gè tàn huā láng lái le yě. zhēng dàn yún tā bù guò lái
（正旦做走科）（二末云）哥哥，看母亲。（正旦云）大哥，既是状元，请下马来。（大末云）理会的。状元请下马来，状元堂上饮了状元酒回去。（王拱辰下马科，云）左右，接了马者（祗候云）理会的。（大末云）适间老母冲撞着状元，是必休怪也。（王拱辰云）适间小官马头前冲撞着那壁状元的老母，是必宽恕咱。（大末云）状元有请！（王拱辰见正旦科，云）适间小官马头前冲撞着老母。是必恕罪也。（正旦云）恰才老身为何错认了那壁状元:老身家中有三个孩儿，都去应举去了；两个孩儿得了状元回来，则有三哥不曾回来。恰才是那报登科记的差报了也。那壁状元是必休怪咱。（王拱辰云）小官不敢。（二末做施礼科，云）适间老母冲撞，休怪。（王拱辰云）不敢。(正旦云）将酒来！（做把盏科）（正旦云）状元饮过这杯酒咱。（王拱辰饮酒科）（正旦云）大哥，你问状元有婚也无婚？（大末云）母亲，有婚呵是怎生？无婚呵是如何？（正里云）有婚呵，着状元在状元堂上吃了状元酒，挂了状元红回去；无婚呵，大哥将你妹子招状元为婿。未知你弟兄每意下如何？（大末云）谨遵母亲之言。（大末见王拱辰科，云）状元，恰才我母亲言语，问状元有婚也无婚？（王拱辰云）有婚是怎生？无婚可是如何？（大末云）若是有婚呵，吃了状元酒，挂了状元红，你便回去；若是无婚呵，小官有一舍妹，招那避状元为婿，意下如何？（王拱辰云）小官无婚，我愿随鞭镫。（大末云）一让一个肯。（正旦云）着状元换衣服去。（王拱辰云）理会的，小官换衣服去。（下）（正旦云）今年状元是王拱辰，知他俺那陈良佐在那里也？（大末云）今年头名状元是王拱辰，不知俺那三兄弟在那里也？（三末上，云）我劝这世上人，休把这口忒谝过了。我到的帝都阙下，今场贡主见了："陈三哥你来了，不必看你文章，起动写四个字，是’天下太平’。"我拿起笔来，写了个’天’字，写那’下’字我忘了一点，做了个拐字，无三拐，无两拐，则一拐就把我拐出来了，做了第三名探花郎，绿袍槐简，花插幞头。去时夸了大口，今日得了探花郎，我怎生家中见母亲和两个哥哥？则待我两个哥哥不在门前，我走进房里去，随他嚷闹去，我一世也不出来。可早来到门首也。（做看科，云）你看我那苦命么！肯分的大哥在门首。大哥，你兄弟来了也。（大末云）呀、呀、呀，兄弟来了，你得了甚么官？（三末云）我得了探花郎。（大末云）你原来得了个探花郎，我对母亲说去。（见正旦科，云）母亲，三兄弟得了个探花郎来了也。（正旦云）他不过来

, gǎn jiào wǒ jiē dài tā qù nà! dà mò yún lǐ huì de. jiàn sān mò kē, yún sān xiōng dì, mǔ qīn de yán yǔ, shuō nǐ bù guò qù, dài zhe mǔ qīn lái jiē nǐ nà! sān mò yún gē yě, nà de gè mǔ qīn dào jiē ér zi? wǒ guò qù. niáng dǎ wǒ shí, liǎng gè gē ge gōng yī quàn. dà mò yún xiōng dì, wǒ zhī dào yě. sān mò jiàn zhēng dàn bài kē, yún mǔ qīn, nǐ hái ér dé le guān yě, yǒu yī bài. zhēng dàn yún wù nà sī! nǐ xiū bài, nǐ dé le shèn me guān? sān mò yún dé le tàn huā láng. zhēng dàn yún shèn me guān? sān mò yún tàn huā láng. zhēng dàn yún zé bù nǐ shuō, wù de yòu yǒu rén lái shuō lī! sān mò yún zài nà li? zhēng dàn zuò dǎ kē, chàng
，敢教我接待他去那！（大末云）理会的。（见三末科，云）三兄弟，母亲的言语，说你不过去，待着母亲来接你那！（三末云）哥也，那得个母亲倒接儿子？我过去。娘打我时，两个哥哥功一劝。（大末云）兄弟，我知道也。（三末见正旦拜科，云）母亲，你孩儿得了官也，有一拜。（正旦云）兀那厮！你休拜，你得了甚么官？（三末云）得了探花郎。（正旦云）甚么官？（三末云）探花郎。（正旦云）则不你说，兀的又有人来说哩！（三末云）在那里？（正旦做打科，唱）

mù yáng guān nǐ gāng hǎo hé zhuó yǎn wú rén chù chuàn, shuí zhe nǐ tiǎn zhe liǎn qù jiē shàng zǒu? qì de wǒ hún shēn shàng lěng hàn jiāo liú! zhēng dàn yún nǐ jiāng zhe de shì shèn me? sān mò yún shì huái mù jiǎn. zhēng dàn chàng wǒ jiāng zhè huái mù jiǎn lái diān chāi, lǜ luó lán zhuó shǒu jiū. wèn shèn me hóng qī tōng tīng dài, huā chā zào fú tóu! wǒ shǐ zhù zhàng méng tóu dǎ, pēi! wǒ kàn nǐ biàn xiū yě nà shi bù hài xiū!
【牧羊关】你刚好合着眼无人处串，谁着你腆着脸去街上走？气的我浑身上冷汗浇流！（正旦云）你将着的是甚么？（三末云）是槐木简。（正旦唱）我将这槐木简来掂拆，绿罗襕着手揪。问甚么红漆通鞓带，花插皂幞头！我使柱杖蒙头打，呸！我看你便羞也那是不害羞！

sān mò yún hàn lín dōu suǒ rù biān xiū. zhēng dàn yún zào shēng! chàng
（三末云）翰林都索入编修。（正旦云）噪声！（唱）

hè xīn láng nǐ dào shì hàn lín dōu suǒ rù biān xiū, wǒ qíng zhī nǐ gè tàn huā láng de míng shēng, zhēng dàn yún nǐ qù bō, chàng nǐ zěn zhī ǎn zhuàng yuán chú shòu? dì xiōng lǐ zé wèi nǐ nián yòu, nǐ shēn shàng wǒ piān xīn ér suǒ shì yǒu, wǒ jǐ céng dào shì sàn tǎn yōu yōu? zhēng dàn yún shī fù duō jiào hái ér jǐ biàn. chàng wǒ qù nà shī fù xíng péi le xiē xià qíng, zé yào nǐ gōng kè shàng niàn dé huá shú wǒ gān bù de zhè sī kàn wén shū yī yè dào sān gēng hòu! sān mò yún mǔ qīn, nǐ dǎ wǒ, zé shì téng nǐ nà xué kè qián lī! zhēng dàn chàng qiě xiū shuō nǐ shǐ le wǒ xué kè qián, āi, zéi yě, nǐ áo le duō shǎo jiā diǎn dēng yóu!
【贺新郎】你道是翰林都索入编修，我情知你个探花郎的名声，（正旦云）你觑波，（唱）你怎知俺状元除授？弟兄里则为你年幼，你身上我偏心儿索是有，我几曾道是散袒悠悠？（正旦云）师父多教孩儿几遍。（唱）我去那师父行陪了些下情，则要你工课上念得滑熟;我甘不的这厮看文书一夜到三更后！（三末云）母亲，你打我，则是疼你那学课钱哩！（正旦唱）且休说你使了我学课钱，哎，贼也，你熬了多少家点灯油！

sān mò yún mǔ qīn, nín hái ér suī rán bù dé zhuàng yuán, yì bù céng rě dé jiē shàng rén mà niáng. zhēng dàn yún zěn me mà wǒ? sān mò yún ǎn dà gē tóu yī nián zuò le guān, bǎi zhe tóu dá jiē shàng guò lái, lǎo de měi dào:" zhè gè shì shuí?"" shì chén mā mā jiā dà de hái ér."" hāi! yā wō lǐ chū fèng huáng." dà mò yún zhè gè shì hǎo yán yǔ. sān mò yún shèn me hǎo yán yǔ? niáng dǎo shì hēi lǎo yā, nǐ dào shì fèng huáng! dì èr nián èr gē yě zuò le guān, yòu mà de niáng bù hǎo bǎi zhe tóu dá, jiē shàng rén dào:" zhè gè shì shuí?"" shì chén mā mā dì èr gè hái ér."" hāi hāi hāi, fèn duī shàng zhǎng chū líng zhī cǎo." èr mò yún zhè gè shì hǎo yán yǔ. sān mò yún jìn shēng! niáng dǎo shì fèn duī, nǐ dǎo shì líng zhī cǎo! nín hái ér suī rán zuò le tàn huā láng, bù céng lián lěi zhe niáng. wǒ dǎ jiē shàng guò lái, lǎo de měi dào:" zhè gè shì shuí?"" shì chén mā mā de dì sān ge hái ér." zhòng rén dào:" hāi hāi hāi, hǎo yé hǎo niáng yǎng xià zhè gè shǎ dì zǐ hái ér." zhēng dàn zuò huàn bàng zi kē, yún jiāng bàng zi lái! chàng
（三末云）母亲，您孩儿虽然不得状元，亦不曾惹得街上人骂娘。（正旦云）怎么骂我？（三末云）俺大哥头一年做了官，摆着头答街上过来，老的每道："这个是谁？""是陈妈妈家大的孩儿。""嗨！鸦窝里出凤凰。"（大末云）这个是好言语。（三末云）甚么好言语？娘倒是黑老鸦，你到是凤凰！第二年二哥也做了官，又骂的娘不好；摆着头答，街上人道："这个是谁？""是陈妈妈第二个孩儿。"；"嗨、嗨、嗨，粪堆上长出灵芝草。"（二末云）这个是好言语。（三末云）噤声！娘倒是粪堆，你倒是灵芝草！您孩儿虽然做了探花郎，不曾连累着娘。我打街上过来，老的每道："这个是谁？""是陈妈妈的第三个孩儿。"众人道："嗨、嗨、嗨，好爷好娘养下这个傻弟子孩儿。"（正旦做唤棒子科，云）将棒子来！（唱）

xù há ma wǒ kě yě bù hé nǐ qiáng wǎng liào kǒu, wǒ nián jì dà yě cán xiū. dǎ zhè sī fù mǔ jiào xùn bù chǒu, zuò de gè miáo ér bù xiù zé hǎo shēn cūn fàng niú, bàn zhe zhuāng jiā xué jiū. jì de nà gè rì tou, zhuàng yuán yī shēn chéng shòu qù shí shuō le dà kǒu, lín xíng xiāng bié shí hòu, shuō de lái huā tián mì jiù. wú yǔ dī tóu, zuǐ lú dōu de qià biàn shì diē le dàn de bān jiū. sān mò yún mǔ qīn, yī pǐn zhì jiǔ pǐn, dōu shì guó jiā chén zǐ. zhēng dàn yún jìn shēng! chàng xiū nà lǐ yī kǒu lǐ qiǎo shé tou, biàn yǒu nà yī qiān bǐ huà bù chéng miáo bù jiù. wǒ hé nǐ nán xiāng jiàn, wǎng sī shǒu. xiū xiū! kuài lí le wǒ yǎn dǐ, xiū zài wǒ zhè biān tóu!
【絮虾蟆】我可也不和你强枉料口，我年纪大也惭羞。打这厮父母教训不瞅，做的个苗而不秀、则好深村放牛，伴着庄家学究。记的那个日头，状元一身承受；去时说了大口，临行相别时候，说的来花甜蜜就。无语低头，嘴卢都的恰便似跌了弹的斑鸠。（三末云）母亲，一品至九品，都是国家臣子。（正旦云）噤声！（唱）休那里一口里巧舌头，便有那一千笔画不成描不就。我和你难相见，枉厮守。休、休！快离了我眼底，休在我这边头！

zhēng dàn yún cóng jīn yǐ hòu, jiāng chén liáng zuǒ liǎng kǒu gǎn chū mén qù, zài yě xiū shàng wǒ mén lái! dà mò zuò guì kē, yún mǔ qīn, kàn nǐ hái ér de miàn pí, liú xià sān xiōng dì liǎng kǒu ér zài jiā, kě yě hǎo yě! zhēng dàn chàng
（正旦云）从今以后，将陈良佐两口赶出门去，再也休上我门来！（大末做跪科，云）母亲，看你孩儿的面皮，留下三兄弟两口儿在家，可也好也！（正旦唱）

wěi shēng dà gē ge, wǎng kě xī le nǐ pēn zhū xùn yù tán tiān kǒu. èr mò zuò guì kē, yún mǔ qīn, kàn nǐ hái ér de miàn pí, liú xià sān xiōng dì liǎng kǒu ér zài jiā zhù, kě yě hǎo yě! zhēng dàn chàng èr gē ge, wǎng zhǎn wū le nǐ zhé guì pān chán de diào áo shǒu. dà gē ge wǎng shòu, èr gē ge qiě luò hòu. chén liáng zuǒ zì jīn hòu, nǐ xíng chǔ xíng, zǒu chù zǒu qiān zì zài, bǎi zì yóu, wǒ hé nǐ gè tàn huā láng bù jì shén yuān chóu. sān mò yún mǔ qīn chī yī zhōng xǐ jiǔ. zhēng dàn yún tái le zhě! chàng wǒ kě yě xiāo bù de" zhuàng yuán" zhè gè jí dì jiǔ! xià
【尾声】大哥哥，枉可惜了你喷珠噀玉谈天口。（二末做跪科，云）母亲，看你孩儿的面皮，留下三兄弟两口儿在家住，可也好也！（正旦唱）二哥哥，枉展污了你折桂攀蟾的钓鳌手。大哥哥枉受，二哥哥且落后。陈良佐自今后，你行处行，走处走；千自在，百自由，我和你个探花郎不记甚冤仇。（三末云）母亲吃一钟喜酒。（正旦云）抬了者！（唱）我可也消不的"状元"这个及第酒！（下）

dà mò yún kàn mǔ qīn, kàn mǔ qīn! pēi! sān xiōng dì nǐ xiū me? nǐ qù shí jié kuā jǐn dà yán, huí lái zé dé gè tàn huā láng, shèn shì huáng kǒng. nǐ bù shuō" zhǎng shàng guān wén"? sān mò yún shǒu shàng shēng chuāng bú jiàn le. dà mò yún" huái zhōng qǔ wù"? sān mò yún yī fú pò bǎ lái diào le. dà mò yún" wǎn lǐ ná dài bǎ ér zhēng bǐng"? sān mò yún bù zhī nà gè chán dì zǐ hái ér, tōu le wǒ de chī le. dà mò yún nǐ jì wèi kǒng zǐ mén tú, hé chū cǐ yán? ǎn jiā sù fēi bái wū, zǔ dài zān yīng, nǎi chén píng zhī hòu nǐ jīn rì dé le gè tàn huā láng, qǐ bù hàn yán? wéi rén zhě yào qí jiā zhì guó, xiū shēn zhèng xīn rén xīn bù zhèng, zuò shì bù néng chéng yǐ. rén yǐ dé xíng wéi xiān: dé zhě, běn yě cái zhě, mò yě" dé shèng cái wèi jūn zǐ, cái shèng dé wèi xiǎo rén". nǐ zhè děng rén, hé nǐ shuō chū shèn me lái! wǒ hé nǐ tóng bāo gòng rǔ yī yé niáng, yòu xiǎo gōng shū zài xué táng. shòu jìn hán chuāng shí zài kǔ, lóng mén yī tiào jiàn jūn wáng. nǐ qù shí rén qián kuā dà kǒu, huán jiā zhǐ de tàn huā láng. fèng huáng fēi zài wú tóng shù, pēi! zì yǒu bàng rén huà duǎn cháng. xià sān mò yún dà gē shǔ luò le wǒ zhè yī huì. èr mò yún pēi! sān xiōng dì nǐ xiū me? sān mò yún gē yě, zěn de? èr mò yún nǐ qù shí jié kuā jǐn dà yán, huí lái de gè tàn huā láng, qǐ bù hàn yán? ǎn jiā sù fēi bái wū, lěi dài zān yīng, hàn chén píng zhī xuán sūn, zǔ zōng bài qín guó gōng zhī zhí wèi zi zhě, dāng yǐ yāo jīn yī zǐ. ǎn èr rén jiē dì zhuàng yuán, wéi nǐ bù dì zhě, hé yě? wèi zi cái qīng dé bó yě. wǒ hé nǐ shuō chū shèn me lái! wèi yìng jǔ zhì qì líng yún, dàn kāi kǒu bàng ruò wú rén. mài nòng nǐ shī cái guò lǐ bái dù fǔ, shé biàn shì zhāng yí sū qín. dà gē rú ní zhōng cǎo jiè, èr xiōng zhǎng shì mò shàng qīng chén. kǒng zǐ jū yú xiāng táng, jiàn cháng yòu lǐ fǎ xún xún. kě bù dào zhuàng yuán láng" huái zhōng qǔ wù", qù fù guì" zhǎng shàng guān wén"? fā yán shí shū méi zhǎn yǎn, nǐ jīn rì báo luò le suō xiàng qián shēn. ǎn zhuàng yuán láng kuā tán zōng zǔ, pēi! shuí shì nǐ gè tàn huā láng, xiū dā dā de rǔ mò jiā mén! xià wáng gǒng chén shàng, yún pēi! nǐ xiū me? sān mò yún nǐ shì shuí? wáng gǒng chén yún wǒ shì mén xià jiāo kè, mèi xù wáng gǒng chén, jīn chūn tóu míng zhuàng yuán. sān mò yún nǐ shì wáng gǒng chén, wǒ bǎ nǐ gè chán dì zǐ hái ér! zhè dài bǎ ér de zhēng bǐng nǐ chī le wǒ de! wáng gǒng chén yún shì jiān xiǎo guān tīng de dà jiù èr jiù suǒ yán, shuō sān jiù qù shí jié kuā jǐn dà yán, huí lái de le gè tàn huā láng, qǐ bù hàn yán? wéi rén zhě kě yǐ zhì guó qí jiā, xiū shēn zhèng xīn rén xīn bù zhèng, zuò shì bù néng chéng yǐ. zhōng yōng yǒu yán:" xǐ nù āi yuè zhī wèi fā, wèi zhī zhōng fā ér jiē zhōng hū jié zhě, wèi zhī hé. zhōng yě zhě, tiān xià zhī dà běn yě hé yě zhě, tiān xià zhī dá dào yě." lún yǔ yún:" jūn zǐ bù zhòng zé bù wēi. qīng hū wài zhě, bì bù néng jiān hū nèi, gù bù hòu zhòng zé wú wēi yán, ér suǒ xué yì bù jiān gù yě. sú yán yǒu jǐ jù bǐ bìng, zūn jiù qǐ bù wén: cǎo chóng shí cǎo, qǐ zhī zhòng wèi zhī gān? qiū yǐn tí wā, bù jiě wāng yáng zhī hǎi. wèng shēng měng yǐ, qǐ zhī huà wài qīng fēng? yíng huǒ suī míng, bù jiě chán guāng zhī zhào. shù gāo ér qū, bù rú duǎn ér zhí shuǐ shēn ér zhuó, bù rú qiǎn ér qīng. fēng zhū yǒu sī, sǔn rén lì jǐ cán fù yǒu sī, yù mín rùn guó. dàn fán wéi rén sān sī, rán hòu zài sī kě yǐ. nǐ kōng zhǎng táng táng qī chǐ qū, xiōng zhōng zhì qì bàn xīng wú. lǜ páo
（大末云）看母亲，看母亲！呸！三兄弟你羞么？你去时节夸尽大言，回来则得个探花郎，甚是惶恐。你不说"掌上观纹"？（三末云）手上生疮不见了。（大末云）"怀中取物"？（三末云）衣服破把来掉了。（大末云）"碗里拿带靶儿蒸饼"？（三末云）不知那个馋弟子孩儿，偷了我的吃了。（大末云）你既为孔子门徒，何出此言？俺家素非白屋，祖代簪缨，乃陈平之后；你今日得了个探花郎，岂不汗颜？为人者要齐家治国，修身正心；人心不正，做事不能成矣。人以德行为先：德者，本也；才者，末也；"德胜才为君子，才胜德为小人"。你这等人，和你说出甚么来！我和你同胞共乳一爷娘，幼小攻书在学堂。受尽寒窗十载苦，龙门一跳见君王。你去时人前夸大口，还家只得探花郎。凤凰飞在梧桐树，呸！自有傍人话短长。（下）（三末云）大哥数落了我这一会。（二末云）呸！三兄弟你羞么？（三末云）哥也，怎的？（二末云）你去时节夸尽大言，回来得个探花郎，岂不汗颜？俺家素非白屋，累代簪缨，汉陈平之玄孙，祖宗拜秦国公之职；为子者，当以腰金衣紫。俺二人皆第状元，惟你不第者，何也？为子才轻德薄也。我和你说出甚么来！未应举志气凌云，但开口傍若无人。卖弄你诗才过李白杜甫，舌辩似张仪苏秦。大哥如泥中草芥，二兄长似陌上轻尘。孔子居于乡堂，见长幼礼法恂恂。可不道状元郎"怀中取物"，觑富贵"掌上观纹"？发言时舒眉展眼，你今日薄落了缩项潜身。俺状元郎夸谈宗祖，呸！谁似你个探花郎，羞答答的辱没家门！（下）（王拱辰上，云）呸！你羞么？（三末云）你是谁？（王拱辰云）我是门下娇客，妹婿王拱辰，今春头名状元。（三末云）你是王拱辰，我把你个馋弟子孩儿！这带靶儿的蒸饼你吃了我的！（王拱辰云）适间小官听的大舅二舅所言，说三舅去时节夸尽大言，回来得了个探花郎，岂不汗颜？为人者可以治国齐家，修身正心；人心不正，作事不能成矣。《中庸》有言："喜怒哀乐之未发，谓之中；发而皆中乎节者，谓之和。中也者，天下之大本也；和也者，天下之达道也。"《论语》云："君子不重则不威。轻乎外者，必不能坚乎内，故不厚重则无威严，而所学亦不坚固也。俗言有几句比并，尊舅岂不闻：草虫食草，岂知重味之甘？蚯蚓啼洼，不解汪洋之海。瓮生蠓蚁，岂知化外清风？萤火虽明，不解蟾光之照。树高而曲，不如短而直；水深而浊，不如浅而清。蜂蛛有丝，损人利己；蚕腹有丝，裕民润国。但凡为人三思，然后再思可矣。你空长堂堂七尺躯，胸中志气半星无。绿袍

huái jiǎn guī gù lǐ, pēi! wǎng zuò nán ér dà zhàng fū! xià zhī hòu yún pēi! sān mò dǎ kē, yún nǐ yě dài zěn de? tóng xià
槐简归故里，呸！枉做男儿大丈夫！（下）（祗候云）呸！（三末打科，云）你也待怎的？（同下）

dì sān zhé
第三折

zhēng dàn tóng dà mò èr mò wáng gǒng chén lǐng zá dāng shàng zhēng dàn yún lǎo shēn chén pó pó shì yě. jīn rì shì lǎo shēn shēng chén jiàn jiàng de rì zi, hái ér měi yě! dà mò yún yǒu. zhēng dàn yún zhuàng yuán táng shàng ān pái xià yán xí zhě. ruò yǒu chén liáng zuǒ liǎng kǒu ér lái shí, xiū zhe tā guò lái. jiāng jiǔ lái! dà mò yún lǐ huì de. zhēng dàn chàng
（正旦同大末、二末、王拱辰领杂当上）（正旦云）老身陈婆婆是也。今日是老身生辰贱降的日子，孩儿每也！（大末云）有。（正旦云）状元堂上安排下筵席者。若有陈良佐两口儿来时，休着他过来。将酒来！（大末云）理会的。（正旦唱）

zhōng lǚ fěn dié ér rén dōu shuō mèng mǔ sān yí, jīn rì gè chén pó pó gèng zēng shí bèi, jiào ér sūn dú kǒng shèng wén jí. tā jiāng nà xiào jīng lái dú, lùn mèng jiǎng, hòu xí shī shū lǐ jì. yòu xiǎo wēn xí, yí gè gè xiào dāng jié lì.
【中吕】【粉蝶儿】人都说孟母三移，今日个陈婆婆更增十倍，教儿孙读孔圣文籍。他将那《孝经》来读，《论》、《孟》讲，后习《诗》、《书》、《礼记》。幼小温习，一个个孝当竭力。

zuì chūn fēng yí gè nà chén liáng yú, tā kě biàn zhàn le áo tóu, zé ǎn zhè chén liáng zī duó le dì yī xīn zhāo lái de nǚ xù, tā yòu shì zhuàng yuán láng, ǎn yī jiā ér dào dà lái xǐ xǐ! zé yào nǐ láng jiù měi zhēng róng, dì xiōng měi róng xiǎn, tuō lài zhe zǔ zōng fú lì.
【醉春风】一个那陈良臾，他可便占了鳌头，则俺这陈良资夺了第一；新招来的女婿，他又是状元郎，俺一家儿倒大来喜、喜！则要你郎舅每峥嵘，弟兄每荣显，托赖着祖宗福力。

èr mò zhí hú kē dà mò dì jiǔ kē, yún mǔ qīn mǎn yǐn yī bēi! zhēng dàn zuò yǐn jiǔ kē, yún ǎn màn màn de yǐn jiǔ, kàn yǒu shèn me rén lái. sān mò tóng dàn ér shàng sān mò yún jīn rì shì mǔ qīn shēng rì, wǒ wú shèn me lǐ wù, hé xí fù ér bài mǔ qīn liǎng bài, yě shì wǒ xiào shùn de xīn cháng. kě zǎo lái dào mén shǒu yě. dà gē, hé mǔ qīn shuō yī shēng, dào wǒ zài zhè mén shǒu lī. dà mò yún xiōng dì, nǐ zé zài mén shǒu, wǒ bào fù mǔ qīn qù. dà mò zuò jiàn zhēng dàn kē, yún mǔ qīn, yǒu sān xiōng dì liǎng kǒu ér zài yú mén shǒu. zhēng dàn yún xiū zhe nà sī guò lái! dà mò tóng èr mò wáng gǒng chén gào kē dà mò yún mǔ qīn, kàn nín hái ér miàn pí, zhe sān xiōng dì liǎng kǒu ér guò lái, yǔ mǔ qīn dì yī bēi jiǔ, yě shì tā wèi zi zhī dào yě. zhēng dàn yún kàn zhe nín zhòng rén de miàn pí, zhe nà sī guò lái. xiū xián zhe tā, zhe tā shāo huǒ bō cōng, dōu shì tā. yī de, biàn jiào tā guò lái yī bù de, biàn zhe tā huí qù. dà mò yún lǐ huì de. sān xiōng dì, mǔ qīn de yán yǔ: zhe nǐ guò qù shāo huǒ bō cōng, sǎo tián guā dì, tái zhuō bān tāng. nǐ yī de, biàn guò qù nǐ yī bù de, xiū zhe guò qù lī! sān mò yún mǔ qīn pà xián le wǒ. sān mò tóng sān dàn zuò jiàn kē sān mò yún mǔ qīn, nín hái ér hé xí fù méi yǒu shǒu pà, bài mǔ qīn jǐ bài. zhēng dàn yún wù nà sī! nǐ xiū bài, shuí jiào nǐ yǔ wǒ zuò shēng rì lái? sān mò yún wǒ lái bài mǔ qīn jǐ bài, yě shì wèi zi zhī xiào dào yě. zhēng dàn yún wù nà sī! nǐ jiàn me? sān mò yún nín hái ér jiàn shèn me nà? zhēng dàn chàng
（二末执壶科）（大末递酒科，云）母亲满饮一杯！（正旦做饮酒科，云）俺慢慢的饮酒，看有甚么人来。（三末同旦儿上）（三末云）今日是母亲生日，我无甚么礼物，和媳妇儿拜母亲两拜，也是我孝顺的心肠。可早来到门首也。大哥，和母亲说一声，道我在这门首哩。（大末云）兄弟，你则在门首，我报复母亲去。（大末做见正旦科，云）母亲，有三兄弟两口儿在于门首。（正旦云）休着那厮过来！（大末同二末、王拱辰告科）（大末云）母亲，看您孩儿面皮，着三兄弟两口儿过来，与母亲递一杯酒，也是他为子之道也。（正旦云）看着您众人的面皮，着那厮过来。休闲着他，着他烧火剥葱，都是他。依的，便教他过来；依不的，便着他回去。（大末云）理会的。三兄弟，母亲的言语：着你过去烧火剥葱，扫田刮地，抬桌搬汤。你依的，便过去；你依不的，休着过去哩！（三末云）母亲怕闲了我。（三末同三旦做见科）（三末云）母亲，您孩儿和媳妇没有手帕，拜母亲几拜。（正旦云）兀那厮！你休拜，谁教你与我做生日来？（三末云）我来拜母亲几拜，也是为子之孝道也。（正旦云）兀那厮！你见么？（三末云）您孩儿见甚么那？（正旦唱）

hóng xiù xié ǎn zhè lǐ dōu shì xiē zǐ shòu jīn zhāng guān wèi, nà lǐ fā fù nǐ gè lǜ páo huái jiǎn de zhōng kuí? āi! nǐ yí gè tàn huā láng, yòu bǐ ǎn zhè zhuàng yuán dī ǎn zhè lǐ xiào yín yín de xíng jiǔ lìng, wěn pāi pāi de zuò zhe yán xí, yún nǐ shuō bō. chàng kě bù dào nà guō ér fā fù nǐ? yún dà gē, zán xíng yí gè jiǔ lìng, yī rén yào sì jù qì gài de shī, yā zhe nà" zhuàng yuán láng" sān ge zì yǒu nà" zhuàng yuán láng" de biàn yǐn jiǔ, wú nà" zhuàng yuán láng" de fá liáng shuǐ. jiào nà sī bǎ zhǎn! xiān cóng dà gē lái bǎ le zhǎn, biàn wèn dào:" chī jiǔ de shì shuí? bǎ zhǎn de shì shuí? gè zì chēng hū zhe nà guān wèi zhě. chī le jiǔ, zhe nà sī bài! xiān cóng dà gē lái. sān mò yún wǒ lǐ huì de. zuò dì jiǔ kē, yún xiān cóng mǔ qīn lái. zhēng dàn yún xiān cóng dà gē lái. sān mò dì jiǔ yǔ dà mò kē dà mò yún mǔ qīn, nǐ hái ér yín shī yě. shī yuē: dāng jīn tiān zǐ zhòng xián liáng, sì hǎi wú shì bà dāo qiāng. zǐ páo xiàng jiǎn cháo jīn quē, shèng rén chì cì zhuàng yuán láng. sān mò yún zhù zhě! bái mǎ hóng yīng huī gài xià, zǐ páo jīn dài qì áng áng. yuè zhōng shī què pān chán shǒu, gāo zhī liú yǔ zhuàng yuán láng. dà mò zuò chī jiǔ kē, yún wèn jiāng lái! sān mò yún chī jiǔ de shì shuí? dà mò yún shì zhuàng yuán láng. wǒ wèn nǐ: bǎ zhǎn de shì shuí? sān mò yún bǎ zhǎn de wǒ shì yáng liù láng. sān mò zuò bài kē zuò dì jiǔ yǔ èr mò kē èr mò yún mǔ qīn, nín hái ér yín shī yě. shī yuē: yī tiān xīng dǒu huàn wén zhāng, zhàn tuì qún rú dú zhàn chǎng. lóng hǔ bǎng shàng biāo míng xìng, tóu míng xiǎn wǒ zhuàng yuán láng. sān mò yún zhù zhě! shí guāi yùn jiǎn fù kē chǎng, mìng fú gāo dī bù kě liàng. bā yùn fù chéng jí dì běn, jīn chūn bì duó zhuàng yuán láng èr mò zuò chī jiǔ kē, yún wèn jiāng lái! sān mò yún chī jiǔ de shì shuí? èr mò yún shì zhuàng yuán láng. wǒ wèn nǐ, bǎ zhǎn de shì shuí? sān mò yún wǒ shì sū má táng. zuò bài kē dì jiǔ yǔ wáng hóng chén kē wáng gǒng chén yún mǔ qīn dà jiù èr jiù, wǒ yín shī yě. shī yuē: lín lí yù jiǔ wū luó shang, yàn bà qióng lín chū wèi yāng. zuì lǐ hū wén rén yǔ nào, mǎ tóu gāo hē zhuàng yuán láng. sān mò yún zhù zhě! bǐ tóu shuā shuā sān qiān zì, xiōng cì pán pán qī bù zhāng. xiū xiào lǜ páo guān zhí xiǎo, cái gāo yā jǐn zhuàng yuán láng. wáng gǒng chén yǐn jiǔ kē, yún wèn jiāng lái! sān mò yún chī jiǔ de shì shuí? wáng hóng chén yún shì zhuàng yuán láng. nà bǎ zhǎn de shì shuí? sān mò yún bǎ zhǎn de shì shuǎ sān láng. zuò bài kē yǔ sān dàn dì jiǔ kē sān dàn yún mǔ qīn, nín xí fù yín shī yě. shī yuē: jiā rén zhēn liè shǒu guī fáng, zé wèi nán ér bù qì zhǎng. guó jiā ruò shì kāi nǚ xuǎn, jīn chūn bì duó zhuàng yuán láng! sān mò yún zhù zhě! mó chuān tiě yàn rǔ fēi qiáng, zhǐ kě miáo luán shǒu xiù fáng. yàn què qǐ zhī diāo è zhì, hóng qún xiū shǐ zhuàng yuán láng! dàn ér yǐn jiǔ kē, yún wèn jiāng lái! sān mò yún chī jiǔ de shì shuí? dàn ér yún wǒ shì zhuàng yuán láng. bǎ zhǎn de shì shuí sān mò yún bǎ zhǎn de shì nǐ de láng. yǔ zhēng dàn dì jiǔ kē zhēng dàn yún zhè sī tā dào quē bù zhān xīn yǔ lù, huán jiā yóu dài jiù fēng shuāng. lǜ bào huái jiǎn xiāo bù dé, duì rén yóu shuō zhuàng yuán láng. sān mò yún zhù zhě! bài bié qǐng qīn fù xuǎn chǎng, lǜ páo xiū jiàn lǎo zūn táng. qíng tái zhí zhǎn tīng qián guì, zé zhè hóng chén mái mò le zhuàng yuán láng. zhēng dàn yún shī yuē: huáng jīn bù xī huàn wén zhāng, jiào zǐ xū jiào rù miào táng. zì gǔ?
【红绣鞋】俺这里都是些紫绶金章官位，那里发付你个绿袍槐简的钟馗？哎！你一个探花郎，又比俺这状元低；俺这里笑吟吟的行酒令，稳拍拍的做着筵席，（云）你说波。（唱）可不道那埚儿发付你？（云）大哥，咱行一个酒令，一人要四句气概的诗，押着那"状元郎"三个字；有那"状元郎"的便饮酒，无那"状元郎"的罚凉水。教那厮把盏！先从大哥来把了盏，便问道："吃酒的是谁？把盏的是谁？各自称呼着那官位者。吃了酒，着那厮拜！先从大哥来。（三末云）我理会的。（做递酒科，云）先从母亲来。（正旦云）先从大哥来。(三末递酒与大末科）（大末云）母亲，你孩儿吟诗也。诗曰：当今天子重贤良，四海无事罢刀枪。紫袍象简朝金阙，圣人敕赐状元郎。（三末云）住者！白马红缨麾盖下，紫袍金带气昂昂。月中失却攀蟾手，高枝留与状元郎。（大末做吃酒科，云）问将来！（三末云）吃酒的是谁？（大末云）是状元郎。我问你：把盏的是谁？（三末云）把盏的我是杨六郎。（三末做拜科）（做递酒与二末科）（二末云）母亲，您孩儿吟诗也。诗曰：一天星斗焕文章，战退群儒独占场。龙虎榜上标名姓，头名显我状元郎。（三末云）住者！时乖运蹇赴科场，命福高低不可量。八韵赋成及第本，今春必夺状元郎、（二末做吃酒科，云）问将来！（三末云）吃酒的是谁？（二末云）是状元郎。我问你，把盏的是谁？（三末云）我是酥麻糖。（做拜科）（递酒与王洪辰科）（王拱辰云）母亲、大舅、二舅，我吟诗也。诗曰：淋漓御酒污罗裳，宴罢琼林出未央。醉里忽闻人语闹，马头高喝状元郎。（三末云）住者！笔头刷刷三千字，胸次盘盘七步章。休笑绿袍官职小，才高压尽状元郎。（王拱辰饮酒科，云）问将来！（三末云）吃酒的是谁？（王洪辰云）是状元郎。那把盏的是谁？（三末云）把盏的是耍三郎。（做拜科）（与三旦递酒科）（三旦云）母亲，您媳妇吟诗也。诗曰：佳人贞烈守闺房，则为男儿不气长。国家若是开女选，今春必夺状元郎！（三末云）住者！磨穿铁砚汝非强，只可描鸾守绣房。燕鹊岂知雕鄂志，红裙休矢状元郎！（旦儿饮酒科，云）问将来！（三末云）吃酒的是谁？（旦儿云）我是状元郎。把盏的是谁；（三末云）把盏的是你的郎。（与正旦递酒科）（正旦云）这厮他到阙不沾新雨露，还家犹带旧风霜。绿抱槐简消不得，对人犹说状元郎。（三末云）住者！拜别请亲赴选场，绿袍羞见老尊堂。擎台执盏厅前跪，则这红尘埋没了状元郎。（正旦云）诗曰：黄金不惜焕文章，教子须教入庙堂。自古?

tuó yì yán jiū qǔ yǔ cóng shàng dàng chéng jiāo sāng. pí lū wǔ tóng kuì niǎn chī liáo jiàn yì zhǐ wǎn wū ó fáng jùn è yí lèng jì háo wén cán lún cóng sāng kān zhá zhá zhǎ gài zhuàng huái cuò sì bǎ náo yáo qiàng wù chì suī tán cái jī rèn xiōng yō jiā shā yǐng huài mèng nì pāi gài zhuì liǔ léi gā mào dǒu pàn zhàn méng zhān jiàn qián yù sì gài zhù yǎn xǐ lián jǐng yǎn yí bǎn huài méi nì yí qiǎo liǎo jiào róu la huàn gài zì guī huǎng yí bā nì huī yè sū lóng chōng cì yē kuò huàn zhōng dàng qiàn shǎng fēi xī zōu jiào xiōng bāo lǚ xīn lá āi huàn yà cì táng jiá chéng ké chà qú yí gù diān kě tāng sháo lǚ huì tāo cā zhōng háo kāng bì bǐ shuǎ huǎng yē zhōng pí kē jiào shuàn yù bèi kān èn liáo jī hàn shū bèn cóng qián kǎ dù sōu huàn jiāo zhì cì bèi jiào píng bǎo xīn yòng yú yuàn bā zhèng huàn lá àn yāo rōng cóng chù qiāng jǐng zhì táng zhàn chǔ chán zhàn cōng huáng zhè kù sāng yì bì nüè yù sǒng guǐ liàng yō dì nào zàn xiān páo huáng wò huáng lóng pā jǔ pàn dāo xiè xuè la níng yóu lán yù yǎ shōu jiá gài zhuī pàn mó yì hàn tuó lǔ chǔ lǒng yú pí gài zhù zhí gān páo huáng cuò huǎng xī bìng pí sōu bìng?
陀弈严啾龋フ庾丛尚菪Π程交ɡ桑。ㄈ┰疲┳≌撸∧庑┞砼＝篑辗嗤燎剑艺夂Ｋ绾巫哦妨浚∧阏饴┩愣继蚝纹蚕伦丛桑堪铡铡眨盖撞槐厝饲靶呶摇Ｄ⒍ヌ炝⒌兀叱荽ⅲ郯裁迹任凶哟笳煞颍坏梦伲拍盖赘绺缧呷瑁≡蚪袢蘸萌粘剑潜鹆四盖祝偃ド铣蠊儆偃ァＮ胰舨坏霉伲胰ツ巧钌较鞣⑽啦患盖字妫晃胰粑伲辉谒酥隆Ｄ憧次掖蛞宦衷砀欠赏飞希诹叫兄煲铝新砬埃患讶伺醣郏呈壳姹蕖Ｎ移锢癫渴汤勺侣恚韬擦衷貉康敝比耍晃掖钟疲髁叫涮煜悖勘摁寥叽悍纾坌淙前胩肚锼涣浇质伺辈较屏保芯用窬〗怨笆郑宦砬案吆茸丛矗锵憬窒糖站础４蟾绽匆蝗蔗酷桑抑弊疟ù鹆耸晷量唷Ｋ地５淖錾酰≌庖蝗ィ硪惶砻趴咀判刂泄谑啦拧Ｐ莸拦鹬δ雅收郏盖追判模翊汉驮卤Ы础＃ㄏ拢ù竽┰疲┠盖祝值苷庖蝗ィ厝晃僖病＃ㄕ┰疲┖⒍チ艘病＃ǔ?

zuì gāo gē wǒ kě yě bù hé nǐ chàng jiào yáng jí, shuí gòng nǐ kē yá liào zuǐ! wǒ zé shì yǐ mén ér zhuān děng bào dēng kē jì, zhī tā ǎn nà zhuàng yuán láng zài nà yún lǐ yě nà shi wù lǐ?
【醉高歌】我可也不和你畅叫扬疾，谁共你磕牙料嘴！我则是倚门儿专等报登科记，知他俺那状元郎在那云里也那是雾里？

bào dēng kē jì de shàng, yún zì jiā bào dēng kē jì de. yǒu chén pó pó dì sān ge hái ér, dé le jīn chūn tóu míng zhuàng yuán, wǒ bào dēng kē jì zǒu yī zāo qù. kě zǎo lái dào mén shǒu yě. zuò jiàn dà mò kē, yún dà guān rén, sān guān rén dé le jīn chūn tóu míng zhuàng yuán, xiǎo rén tè lái bào xǐ. dà mò yún nǐ zé zài zhè lǐ, wǒ bào fù mǔ qīn qù. jiàn kē, yún mǔ qīn, sān xiōng dì dé le jīn chūn tóu míng zhuàng yuán yě, yǒu bào dēng kē jì de zài mén qián. zhēng dàn yún yǔ tā shí liǎng yín zi. dà mò yún lǐ huì de. yǔ nǐ shí liǎng yín zi. bào dēng kē yún xiè le guān rén! xiǎo rén huí qù yě. xià sān mò shān mǎ ér lǐng zhī hòu shàng zhī hòu yún xiǎo xīn xià lù. sān mò yún yào zuò zhuàng yuán yǒu shèn me nán chǔ! xià tou chuān le yī fú, biàn shì zhuàng yuán. jīn rì dé le tóu míng zhuàng yuán, bǎi kāi tóu dá, màn màn de xíng. zhēng dàn yún dà gē èr gē nǚ xù, zán dōu qù jiē dài hái ér qù lái. dà mò yún ǎn gēn zhe mǔ qīn jiē xiōng dì qù lái. zhēng dàn chàng
(报登科记的上，云)自家报登科记的。有陈婆婆第三个孩儿，得了今春头名状元，我报登科记走一遭去。可早来到门首也。（做见大末科，云）大官人，三官人得了今春头名状元，小人特来报喜。（大末云）你则在这里，我报复母亲去。（见科，云）母亲，三兄弟得了今春头名状元也，有报登科记的在门前。（正旦云）与他十两银子。（大末云）理会的。与你十两银子。（报登科云）谢了官人！小人回去也。（下）（三末跚马儿领祗候上）（祗候云）小心下路。（三末云）要做状元有甚么难处！下头穿了衣服，便是状元。今日得了头名状元，摆开头答，慢慢的行。（正旦云）大哥、二哥、女婿，咱都去接待孩儿去来。（大末云）俺跟着母亲接兄弟去来。（正旦唱）

pǔ tiān lè gē dēng dēng de mǎ ér qí, jí zhǎn zhǎn de sān yán sǎn dī wǒ zhè lǐ máng hū zuǒ yòu: jí kuài shōu shí! sān mò yún zhī hòu rén, jiē le mǎ zhě! zhī hòu yún láo zhuì dèng. sān mò yún mǔ qīn lái le yě! zhēng dàn chàng tā jiàn wǒ biàn huāng xià mǎ. sān mò yún zhī hòu rén bǎi kāi zhě! sān mò zuò gōng shēn lì zhù kē zhēng dàn chàng tā nà lǐ gōng shēn lì. sān mò yún mǔ qīn, nín hái ér dé le guān yě, jiù zhè lǐ bài mǔ qīn jǐ bài. zuò bài kē zhēng dàn chàng wǒ jiàn tā zhǎn jiǎo shū yāo máng shī lǐ. zuò kū kē, chàng xiǎn xiē ér ǎn zǐ mǔ měi fēn lí! sān mò yún ruò bú shì mǔ qīn yán jiào, qǐ dé jīn rì wèi guān? zhēng dàn yún nǐ wèi guān ā, chàng nǐ xiào shùn shì nà wáng xiáng wò bīng, nǐ qià sì bó yú qì zhàng. āi, ér yě, nǐ shèng qiáng rú wù nà lǎo lái zǐ āi bān yī.
【普天乐】圪蹬蹬的马儿骑，急飐飐的三檐伞低；我这里忙呼左右：疾快收拾！（三末云）祗候人，接了马者！（祗候云）牢坠镫。(三末云）母亲来了也！（正旦唱）他见我便慌下马。（三末云）祗候人摆开者！（三末做躬身立住科）（正旦唱）他那里躬身立。（三末云）母亲，您孩儿得了官也，就这里拜母亲几拜。（做拜科）（正旦唱）我见他展脚舒腰忙施礼。(做哭科，唱）险些儿俺子母每分离！（三末云）若不是母亲严教，岂得今日为官？（正旦云）你为官呵，（唱）你孝顺似那王祥卧冰，你恰似伯俞泣仗。哎，儿也，你胜强如兀那老莱子哎斑衣。

sān mò zuò guò lái kē, yún dà gē èr gē, wǒ bù bài nǐ, wǒ de wén zhāng gāo shì nǐ. mǔ qīn, nín hái ér wǎng xī chǎn mián zhōu guò, nà lǐ fù lǎo sòng yǔ wǒ yī duàn hái ér jǐn, jiāng lái yǔ mǔ qīn zuò yī fú chuān. zhēng dàn yún dà gē, jiāng de qù gū jià xíng lǐ, kàn zhí duō shǎo qián chāo? dà mò yún gū jià zhí duō shǎo? mǔ qīn, jià zhí qiān guàn. zhēng dàn yún rǔ zi! wèi zēng wèi guān, kě zǎo xiān shòu mín cái, tǎng zhe, xū dāng tòng jué! dà mò yún xiōng dì. wèi nǐ shòu le hái ér jǐn, mǔ qīn zhe nǐ tǎng zhe, yào dǎ nǐ lī! sān mò yún mǔ qīn yào dǎ wǒ, fān fān bù céng jìng bàn. zhēng dàn zuò dǎ kē dà mò yún mǔ qīn dǎ de jīn yú zhuì dì yě! zá dàng zuò dǎ bào kē, yún yǒu kòu lái gōng dà rén yǒu qǐng. zhēng dàn yún bù fáng shì, wǒ jiàn dà rén, zì yǒu shuō de huà. dà mò yún xià cì xiǎo de měi, yǔ wǒ bèi mǎ zhě! zhēng dàn yún hái ér xiū bèi mǎ, liàng qǐ dōu jiào, zhe sì gè hái ér tái zhe lǎo shēn, wǒ qīn jiàn dà rén qù lái. chàng
（三末做过来科，云）大哥、二哥，我不拜你，我的文章高似你。母亲，您孩儿往西产绵州过，那里父老送与我一段孩儿锦，将来与母亲做衣服穿。（正旦云）大哥，将的去估价行里，看值多少钱钞？（大末云）估价值多少？母亲，价值千贯。（正旦云）辱子！未曾为官，可早先受民财，躺着，须当痛决！（大末云）兄弟。为你受了孩儿锦，母亲着你躺着，要打你哩！（三末云）母亲要打我，番番不曾静扮。（正旦做打科）（大末云）母亲打的金鱼坠地也！（杂当做打报科，云）有寇莱公大人有请。（正旦云）不妨事，我见大人，自有说的话。（大末云）下次小的每，与我备马者！（正旦云）孩儿休备马，辆起兜轿，着四个孩儿抬着老身，我亲见大人去来。（唱）

zhuó mù yú shā zán rén zhè qīng chūn yǒu xiàn bù zài lái, jīn bǎng wú míng shì bù guī, dé zhì yě xiū bǎ shēng qiān kàn de róng yì. gǔ rén shī nèi, zé nǐ nà wén gāo xiū xiào zhuàng yuán dī. tóng zhòng xià
【啄木鱼煞】咱人这青春有限不再来，金榜无名誓不归，得志也休把升迁看的容易。古人诗内，则你那文高休笑状元低。（同众下）

dì sì zhé
第四折

wài bàn kòu lái gōng lǐng cóng rén shàng kòu lái gōng yún sān qiān lǐ yuè táng yú zhì, wàn juǎn shī shū kǒng mèng chuán. lǎo fū kòu lái gōng shì yě. fèng shèng rén de mìng, kāi fàng jǔ chǎng. jīn yǒu tóu míng zhuàng yuán shì chén liáng zuǒ, wèn qí yuán gù, nǎi hàn chén píng zhī hòu. tā fù céng wèi qián cháo xiàng guó, zǎo nián qì shì. yǒu mǔ qīn féng shì dà xián, zhì jiā yǒu fǎ, jiào zǐ yǒu fāng. yīn chén liáng zuǒ shòu xī chuān hái ér jǐn yī shì, tā mǔ qīn dǎ de tā jīn yú zhuì dì. shèng rén yǐ zhī, zhe wǒ jiā guān cì shǎng. shěn wèn xiáng xì, zhe rén qǐng xián mǔ qù le, zhè zǎo wǎn gǎn dài lái yě. dà mò èr mò sān mò wáng gǒng chén tái zhēng dàn shàng sān mò yún yǒu xiāng qián bù shī xiē ér! zhēng dàn yún ǎn jiàn dà rén qù lái. chàng
（外扮寇莱公领从人上）（寇莱公云）三千礼乐唐虞治，万卷诗书孔孟传。老夫寇莱公是也。奉圣人的命，开放举场。今有头名状元是陈良佐，问其缘故，乃汉陈平之后。他父曾为前朝相国，早年弃世。有母亲冯氏大贤，治家有法，教子有方。因陈良佐受西川孩儿锦一事，他母亲打的他金鱼坠地。圣人已知，着我加官赐赏。审问详细，着人请贤母去了，这早晚敢待来也。（大末、二末、三末、王拱辰抬正旦上）（三末云）有香钱布施些儿！（正旦云）俺见大人去来。（唱）

shuāng diào xīn shuǐ lìng suī bù céng zuò xiāng chē chéng bǎo mǎ niǎo sī biān, wǒ zài zhè jiào ér shàng dào dà lái wěn biàn. qián hòu hé céng cè, zuǒ yòu bù céng piān. xiǎn de nín děng bèi qí jiān, jiāng míng xìng zhù hàn lín yuàn. yún kě zǎo lái dào yě. lìng rén bào fù qù, dào yǒu chén pó pó tóng sì gè zhuàng yuán lái le yě. cóng rén bào kē, yún yǒu chén pó pó tóng sì gè zhuàng yuán lái le yě. kòu lái gōng yún dào yǒu qǐng. cóng rén yún yǒu qǐng! zhēng dàn zuò jiàn guān rén kē kòu lái gōng yún xián mǔ, lǎo fū fèng shèng rén de mìng, wèi nín yī jiā ér mǔ xián zi xiào, xùn zi yǒu gāng jì zhī wēi quán, jū jiā yǒu bīng shuāng zhī zhí zhèng, zhe lǎo fū shěn wèn qí xiáng. shuí xiǎng xián mǔ zhe sì gè zhuàng yuán tái zhe dōu jiào, gǎn yú lǐ bù kě me? zhēng dàn yún dà rén kě lián jiàn! xiū shuō sì gè hái ér tái zhe lǎo shēn wǒ xī rì céng wén hé dān sēng, yī tóu dān mǔ yī tóu jīng, jīng xiàng qián lái bèi què mǔ, mǔ xiàng qián lái bèi què jīng, bù miǎn bǎ dān héng dān dìng gǎn dé yuán lín liǎng chǔ fèn, hòu lái zhèng guǒ wèi luó hàn, shàng wū zì bào dá bù de yé niáng yǎng yù ēn. chàng
【双调】【新水令】虽不曾坐香车乘宝马袅丝鞭，我在这轿儿上倒大来稳便。前后何曾侧，左右不曾偏。显得您等辈齐肩，将名姓注翰林院。（云）可早来到也。令人报复去，道有陈婆婆同四个状元来了也。（从人报科，云）有陈婆婆同四个状元来了也。（寇莱公云）道有请。（从人云）有请！（正旦做见官人科）（寇莱公云）贤母，老夫奉圣人的命，为您一家儿母贤子孝，训子有纲纪之威权，居家有冰霜之直政，着老夫审问其详。谁想贤母着四个状元抬着兜轿，敢于理不可么？（正旦云）大人可怜见！休说四个孩儿抬着老身；我昔日曾闻荷担僧，一头担母一头经，经向前来背却母，母向前来背却经，不免把担横担定；感得园林两处分，后来证果为罗汉，尚兀自报答不的爷娘养育恩。（唱）

shuǐ xiān zǐ xué de tā nà yǒu rén yǒu yì xiào lián tiān, shǐ le wǒ nà wú àn wú biān xué kè qián gān xīn ér tái de wǒ qīn cháo jiàn, shàng wū zì wǒ shēn qū ér yǒu xiē kùn juàn. bǎ bú zhù yǎn yùn tóu xuán, bù jué de tái zhe dōu jiào, suī bù céng kuà zhe jùn mǎ wǎn, shàng wū zì bào dá bù de wǒ bǔ rǔ sān nián! kòu lái gōng yún xián mǔ wèi chén liáng zuǒ shēng qiān guān wèi, tān tú cái lì, jiē shòu shǔ jǐn, yǒu fàn wáng tiáo, zé hé zhe yǒu sī dìng zuì, nǐ zěn shēng zì jǐ zé fá, dǎ de jīn yú zhuì dì nà? zhèng lǐ yún dà rén bù zhī, cǐ yú wèi zēng zhì guó, xiān shòu mín cái, rǔ mò xiān zǔ, yī fǎ jiào xùn zán! chàng
【水仙子】学的他那有仁有义孝连天，使了我那无岸无边学课钱；甘心儿抬的我亲朝见，尚兀自我身躯儿有些困倦。把不住眼晕头旋，不觉的抬着兜轿，虽不曾跨着骏马宛，尚兀自报答不的我哺乳三年！（寇莱公云）贤母为陈良佐升迁官位，贪图财利，接受蜀锦，有犯王条，则合着有司定罪，你怎生自己责罚，打的金鱼坠地那？（正里云）大人不知，此于未曾治国，先受民财，辱没先祖，依法教训咱！（唱）

gū měi jiǔ zhe tā měi àn yuè jiā qǐng zhe fèng qián, shuí zhe tā wú míng yè zǎn jiā yuán? ǎn jiā lǐ zǔ shàng wèi guān lèi shòu xuān, wǒ zé pà wǎng jiào rén zuò niàn, ǎn yī jiā ér dé ān rán.
【沽美酒】着他每按月家请着俸钱，谁着他无明夜攒家缘？俺家里祖上为官累受宣，我则怕枉教人作念，俺一家儿得安然。

kòu lái gōng yún xián mǔ, sān zhuàng yuán shòu cái yī shì, wèi shěn qí xiáng yě. zhēng dàn chàng
（寇莱公云）贤母，三状元受财一事，未审其详也。（正旦唱）

tài píng lìng tā jiāng nà hái ér jǐn qīn shēn tuō xiàn, zhè de shì kǔ bǎi xìng chì shǒu kōng quán. wǒ yī jiā fǎ qīn zé dāng miàn, wǒ zhe tā miǎn shòu nà guān sī xíng xiàn. yǔ le ǎn fèng qián zhòu qiān, shèng ēn kě biàn kě lián, bó yí gè wàn wàn gǔ míng yáng tán xiàn.
【太平令】他将那孩儿锦亲身托献，这的是苦百姓赤手空拳。我依家法亲责当面，我着他免受那官司刑宪。与了俺俸钱骤迁，圣恩可便可怜，博一个万万古名扬谈羡。

kòu lái gōng yún lǎo fū jǐn zhī yě. nín yī jiā ér wàng quē guì zhě, tīng wǒ jiā guān cì shǎng! wǒ qīn fèng zhe dāng jīn shèng zhǐ, biàn tiān xià cǎi fǎng xián shì. zhǐ yīn nǐ mǔ xián zi xiào, zhe lǎo fū míng chuán xuān cì: chén pó pó xián dé fū rén, chén liáng zī hàn lín chéng zhǐ. chén liáng sǒu guó zǐ jì jiǔ, chén liáng zuǒ tài cháng bó shì. wáng gǒng chén bó xué guǎng wén, jiā nǐ wèi cān zhī zhèng shì. yí gè gè liè dǐng zhòng yīn, yí gè gè yāo jīn yī zǐ. jīn rì gè dài lòu yuàn cì shǎng fēng guān, qìng hè zhè zhuàng yuán táng chén mǔ jiào zǐ.
（寇莱公云）老夫尽知也。您一家儿望阙跪者，听我加官赐赏！我亲奉着当今圣旨，便天下采访贤士。只因你母贤子孝，着老夫名传宣赐：陈婆婆贤德夫人，陈良资翰林承旨。陈良叟国子祭酒，陈良佐太常博士。王拱辰博学广文，加你为参知政事。一个个列鼎重裀，一个个腰金衣紫。今日个待漏院赐赏封官，庆贺这状元堂陈母教子。

tí mù dài lòu yuàn zhāo xián nà shì
题目待漏院招贤纳士

zhèng míng zhuàng yuán táng chén mǔ jiào zǐ
正名状元堂陈母教子