yì shù shàng
藝術上

cháo chóng zhāng shēn yīn shào wáng zǎo gěng xuán liú líng zhù shā mén líng yuǎn lǐ shùn xìng tán tè shī yóu wú dào róng zhāng yuǎn yóu yán è tóu wáng chūn xìn dōu fāng sòng jǐng yè xǔ zūn qū shào wú zūn shì zhào fǔ hé huáng fǔ yù xiè fǎ xuǎn wèi níng qí mǔ huái wén zhāng zi xìn lù fǎ hé jiǎng shēng qiáng liàn yǔ jì cái zi zhì lú tài yì gěng xún lái hé xiāo jí yáng bó chǒu lín xiào gōng liú yòu zhāng zhòu xuán
晁崇 張深 殷紹 王早 耿玄 劉靈助沙門靈遠 李順興檀特師 由 吾 道榮張遠遊 顏惡頭 王春 信都芳 宋景業 許遵麴紹 吳遵世 趙輔和 皇甫玉 解法選 魏寧 綦母懷文 張子信 陸法和蔣升 強練 庾季才 子質 盧太翼 耿詢 來和 蕭吉 楊伯丑 臨孝恭 劉祐 張胄玄

fū yīn yáng suǒ yǐ zhèng shí rì, shùn qì xù zhě yě bǔ shì suǒ yǐ jué xián yí, dìng yóu yù zhě yě yī wū suǒ yǐ yù yāo xié, yǎng xìng mìng zhě yě yīn lǜ suǒ yǐ hé rén shén, jié āi lè zhě yě xiāng shù suǒ yǐ biàn guì jiàn, míng fēn lǐ zhě yě jì qiǎo suǒ yǐ lì qì yòng, jì jiān nán zhě yě. cǐ jiē shèng rén wú xīn, yīn rén shè jiào, jiù xù zāi huàn, jìn zhǐ yín xié, zì sān wǔ zhé wáng, qí suǒ yóu lái jiǔ yǐ. xī zhī yán yīn yáng zhě, zé yǒu jī zǐ bì zào zǐ shèn zi wéi xiǎo yīn lǜ zhě, zé shī kuàng shī zhì bó yá dù kuí xù bǔ shì, zé shǐ biǎn shǐ sū yán jūn píng sī mǎ jì zhǔ lùn xiāng shù, zé nèi shǐ shū fú gū bù zǐ qīng táng jǔ xǔ fù yǔ yī wū zé wén zhì biǎn què jì xián huá tuó qí qiǎo sī, zé xī zhòng mò dí zhāng píng zi mǎ dé héng. fán cǐ zhū jūn, mò bù tàn líng rù miào, lǐ dòng jīng wēi. huò hóng dào yǐ jì shí, huò yǐn shēn yǐ lì wù, shēn bù kě cè, gù wú dé ér chēng yǐ. jìn gǔ shè hū sī shù zhě, xiān yǒu cún fū zhēn yī, duō sì qí yín pì, hòu wū tiān dào. huò biàn luàn yīn yáng, qū chéng jūn yù huò jiǎ tuō shén guài, yíng huò rén xīn. suì lìng shí sú yāo é, bù huò fǎn qí zhēn xìng, shēn lí zāi dú, mò de shòu zhōng ér sǐ. yì chéng ér xià, yì zài zī hū!
夫陰陽所以正時日，順氣序者也；卜筮所以決嫌疑，定猶豫者也；醫巫所以御 妖邪，養性命者也；音律所以和人神，節哀樂者也；相術所以辨貴賤，明分理者也； 技巧所以利器用，濟艱難者也。此皆聖人無心，因人設教，救恤災患，禁止淫邪， 自三五哲王，其所由來久矣。昔之言陰陽者，則有箕子、裨灶、梓慎、子韋；曉音 律者，則師曠、師摯、伯牙、杜夔；敘卜筮，則史扁、史蘇、嚴君平、司馬季主； 論相術，則內史叔服、姑布子卿、唐舉、許負；語醫巫則文摯、扁鵲、季咸、華佗； 其巧思，則奚仲、墨翟、張平子、馬德衡。凡此諸君，莫不探靈入妙，理洞精微。 或弘道以濟時，或隱身以利物，深不可測，固無得而稱矣。近古涉乎斯術者，鮮有 存夫貞一，多肆其淫僻，厚誣天道。或變亂陰陽，曲成君欲；或假託神怪，熒惑人 心。遂令時俗妖訛，不獲返其真性，身罹災毒，莫得壽終而死。藝成而下，意在茲 乎！

lì guān jīng shǐ bǎi jiā zhī yán, wú bù cún fū yì shù. huò xù qí xuán miào, huò jì qí yū dàn, fēi tú yòng guǎng yì wén, jiāng yǐ míng hū quàn jiè. shì yǐ hòu lái zuò zhě, xián xiāng zǔ shù.
歷觀經史百家之言，無不存夫藝術。或敘其玄妙，或記其迂誕，非徒用廣異聞， 將以明乎勸戒。是以後來作者，咸相祖述。

zì wèi zhì suí, nián yí sì dài, zhì yú yóu xīn yì shù, yì wèi duō yǐ. zài wèi, zé xù cháo chóng zhāng shēn yīn shào wáng zǎo gěng xuán liú líng zhù jiāng shì zhōu dàn lǐ xiū xú jiǎn wáng xiǎn cuī yù jiǎng shǎo yóu, yǐ wèi shù yì chuán zài qí, zé yǒu yóu wú dào róng wáng chūn xìn dōu fāng sòng jǐng yè xǔ zūn wú zūn shì zhào fǔ hé huáng fǔ yù xiè fǎ xuǎn wèi níng qí mǔ huái wén zhāng zi xìn mǎ sì míng wèi fāng jì chuán zài zhōu, zé yǒu jì jùn jiǎng shēng yáo sēng yuán lí jǐng xī zhào wén shēn chǔ gāi qiáng liàn, yǐ wèi yì shù chuán zài suí, zé yǒu yǔ jì cái lú tài yì gěng xún wéi dǐng lái hé xiāo jí zhāng zhòu xuán xǔ zhì cáng wàn bǎo cháng wèi yì shù chuán. jīn jiǎn jiāng shì cuī yù jì jùn lí jǐng xī zhào wén shēn gè biān bié chuán. yòu jiǎn dé shā mén líng yuǎn lǐ shùn xìng tán tè shī yán è tóu, bìng yǐ lù fǎ hé xú zhī cái hé chóu fù cǐ piān, yǐ bèi yì shù chuán. qián dài zhù shù, jiē hùn ér shū zhī. dàn dào gǒu bù tóng, zé qí liú yì. jīn gè yīn qí shì, yǐ lèi qū fēn. xiān zài tiān wén shù shù, cì zài yī fāng jì qiǎo yún.
自魏至隋，年移四代，至於游心藝術，亦為多矣。在魏，則敘晁崇、張深、殷 紹、王早、耿玄、劉靈助、江式、周澹、李脩、徐謇、王顯、崔彧、蔣少游，以為 《術藝傳》；在齊，則有由吾道榮、王春、信都芳、宋景業、許遵、吳遵世、趙輔 和、皇甫玉、解法選、魏寧、綦母懷文、張子信、馬嗣明為《方伎傳》；在周，則 有冀俊、蔣升、姚僧垣、黎景熙、趙文深、褚該、強練，以為《藝術傳》；在隋， 則有庾季才、盧太翼、耿詢、韋鼎、來和、蕭吉、張胄玄、許智藏、萬寶常為《藝 術傳》。今檢江式、崔彧、冀俊、黎景熙、趙文深各編別傳。又檢得沙門靈遠、李 順興、檀特師、顏惡頭，並以陸法和、徐之才、何稠附此篇，以備《藝術傳》。前 代著述，皆混而書之。但道苟不同，則其流異。今各因其事，以類區分。先載天文 數術，次載醫方伎巧雲。

cháo chóng, zì zi yè, liáo dōng xiāng píng rén yě. shàn tiān wén shù shù, wèi mù róng chuí tài shǐ láng. cóng mù róng bǎo bài yú cān hé, wèi dào wǔ suǒ huò. cóng píng zhōng yuán, bài tài shǐ lìng. zhào chóng zào hún yí, qiān zhōng shū shì láng, lìng rú gù. tiān xìng wǔ nián, yuè yūn zuǒ jiǎo, chóng zòu, zhàn wèi jiǎo chóng jiāng sǐ. dì jì kè yáo píng yú chái bì, yǐ chóng yán zhī zhēng, suì mìng zhū jūn fén chē ér fǎn. niú guǒ dà yì, yú jià suǒ chéng jù jiè shù bǎi tóu, yì tóng rì bì yú lù cè, zì yú shǒu wěi xiāng jì. shì suì tiān xià niú sǐ zhě shí qī bā, mí lù yì duō sǐ.
晁崇，字子業，遼東襄平人也。善天文術數，為慕容垂太史郎。從慕容寶敗於 參合，為道武所獲。從平中原，拜太史令。詔崇造渾儀，遷中書侍郎，令如故。天 興五年，月暈左角，崇奏，占為角蟲將死。帝既克姚平於柴壁，以崇言之徵，遂命 諸軍焚車而反。牛果大疫，輿駕所乘巨犗數百頭，亦同日斃於路側，自余首尾相繼。 是歲天下牛死者十七八，麋鹿亦多死。

chóng dì yì, míng biàn ér cái bù jí chóng. yǐ shàn běi rén yǔ, wèi huáng mén shì láng. yì hǎo jīn róng yí, bèi fú jiàn dù, yán yīn lèi dì, zuǒ yòu měi wén qí shēng, mò bù jīng sǒng. dì zhī ér è zhī. hòu qí jiā nú gào chóng yì pàn, zhāo yǐn yáo xìng. jí xìng kòu píng yáng, dì yǐ nú yán wèi shí, zhí chóng xiōng dì, bìng cì sǐ.
崇弟懿，明辯而才不及崇。以善北人語，為黃門侍郎。懿好矜容儀，被服僭度， 言音類帝，左右每聞其聲，莫不驚悚。帝知而惡之。後其家奴告崇、懿叛，招引姚 興。及興寇平陽，帝以奴言為實，執崇兄弟，並賜死。

zhāng shēn, bù zhī hé xǔ rén yě. míng zhàn hòu. zì yún, cháng shì fú jiān, jiān yù zhēng jìn, shēn quàn bù xíng, jiān bù cóng, guǒ bài. yòu shì yáo xìng wèi líng tái lìng, yáo hóng miè, rù hè lián chāng. chāng fù yǐ shēn jí xú biàn duì wèi tài shǐ lìng. tǒng wàn píng, shēn biàn jù jiàn huò, yǐ shēn wèi tài shǐ lìng. shén èr nián, jiāng tǎo rú rú, shēn biàn jiē wèi bù yí xíng, yǔ cuī hào zhēng yú tài wǔ qián. shēn zhuān shǒu cháng zhàn, ér bù néng gōu shēn zé yuǎn, gù bù jí hào. hòu wèi biāo qí jūn móu jì jiǔ, zhe guān xiàng fù, qí yán xīng wén shén bèi, wén duō bù zài.
張深，不知何許人也。明占候。自雲，嘗事苻堅，堅欲征晉，深勸不行，堅不 從，果敗。又仕姚興為靈台令，姚泓滅，入赫連昌。昌復以深及徐辯對為太史令。 統萬平，深、辯俱見獲，以深為太史令。神二年，將討蠕蠕，深、辯皆謂不宜行， 與崔浩爭於太武前。深專守常占，而不能鈎深賾遠，故不及浩。後為驃騎軍謀祭酒， 著《觀象賦》，其言星文甚備，文多不載。

yòu míng yuán shí, yǒu róng chéng lìng xú lù, shàn zhàn hòu, zuò xì jì zhōu yù. bié jià cuī lóng zōng jiù jìn wèi wèn zhī, lù yuē: zuó yè yì mǎ xīng liú, jì shè xū yú yīng zhì. lóng zōng xiān xìn zhī, suì qiǎn rén chū chéng hòu yān, é ér shè zhì.
又明元時，有容城令徐路，善占候，坐系冀州獄。別駕崔隆宗就禁慰問之，路 曰：「昨夜驛馬星流，計赦須臾應至。」隆宗先信之，遂遣人出城候焉，俄而赦至。

yòu dào wǔ míng yuán shí, tài shǐ lìng wáng liàng sū yuán, tài wǔ shí, pò hé lóng dé féng hóng tài shǐ lìng mǐn shèng, xiào wén shí, tài shǐ zhào fán shēng, bìng zhī tiān wén. hòu tài shǐ lìng zhào shèng zhào yì zhào hóng qìng hú shì róng hú fǎ tōng děng èr zú, shì yè tiān wén. yòu yǒng ān zhōng, zhào yǐ héng zhōu rén gāo chóng zǔ shàn tiān wén, měi zhàn jí xiōng yǒu yàn, tè chú zhōng sàn dài fū.
又道武、明元時，太史令王亮、蘇垣，太武時，破和龍得馮弘太史令閔盛，孝 文時，太史趙樊生，並知天文。後太史令趙勝、趙翼、趙洪慶、胡世榮、胡法通等 二族，世業天文。又永安中，詔以恆州人高崇祖善天文，每占吉凶有驗，特除中散 大夫。

yǒng xī zhōng, zhào tōng zhí sàn qí cháng shì sūn sēng huà yǔ tài shǐ hú shì róng tài shǐ lìng zhāng chǒng zhào hóng qìng jí zhōng shū shě rén sūn zi liáng děng zài mén xià wài shěng, xiào bǐ tiān wén shū, jí gān shí èr jiā xīng jīng, jí hàn wèi yǐ lái èr shí sān jiā jīng zhàn, jí wǔ shí wǔ juǎn. hòu jí zhū jiā cuō yào, qián hòu suǒ shàng zá zhàn, yǐ lèi xiāng cóng, rì yuè wǔ xīng èr shí bā sù zhōng wài guān jí tú, hé wèi qī shí wǔ juǎn.
永熙中，詔通直散騎常侍孫僧化與太史胡世榮、太史令張寵、趙洪慶及中書舍 人孫子良等在門下外省，校比天文書，集甘、石二家星經，及漢、魏以來二十三家 經占，集五十五卷。後集諸家撮要，前後所上雜占，以類相從，日月、五星、二十 八宿、中外官及圖，合為七十五卷。

sēng huà, dōng guǎn rén yě. shí xīng fēn, àn wén zhàn yǐ yán zāi yì, shí yǒu suǒ zhōng. pǔ tài zhōng, ěr zhū zhào è qí duō yán, suì xì yú tíng wèi, miǎn guān. yǒng xī zhōng, xiào wǔ dì zhào sēng huà yǔ zhōng sàn dài fū sūn ān dōu gòng zhuàn bīng fǎ, wèi jiù ér dì rù guān, suì bà. yuán xiàng zhōng, sǐ yú jìn yáng.
僧化，東莞人也。識星分，案文占以言災異，時有所中。普泰中，爾硃兆惡其 多言，遂繫於廷尉，免官。永熙中，孝武帝召僧化與中散大夫孫安都共撰兵法，未 就而帝入關，遂罷。元象中，死於晉陽。

yīn shào, zhǎng lè rén yě. dá jiǔ zhāng qī yào. tài wǔ shí, wèi suàn shēng bó shì, gěi shì dōng gōng xī cáo. tài ān sì nián, shàng sì xù kān yú, biǎo yán: yǐ yáo shì zhī shí, xíng xué yī chuān, yù yóu dùn dà rú chéng gōng xìng, cóng qiú jiǔ zhāng yào shù. xìng zì guǎng míng, zì yún jiāo dōng rén yě, shān jū yǐn jī, xī zài rén jiān. xìng jiāng chén dào yáng dí jiǔ yá yán shā mén shì tán yǐng jiān, xìng jí běi hái. chén dú liú zhù, yī zhǐ yǐng suǒ, qiú qǐng jiǔ zhāng. yǐng fù jiāng chén xiàng zhǎng guǎng dōng shān, jiù dào rén fǎ mù. fǎ mù shí gòng yǐng wèi chén kāi shù jiǔ zhāng shù jiā zá yào. fù yǐ xiān shī hé gōng suǒ zhù huáng dì sì xù jīng wén sān shí liù juǎn, hé yǒu sān bǎi èr shí sì zhāng, zhuān shuō tiān dì yīn yáng zhī běn. qí dì yī, mèng xù, jiǔ juǎn bā shí yī zhāng, shuō yīn yáng pèi hé zhī yuán dì èr, zhòng xù, jiǔ juǎn bā shí yī zhāng, jiě sì shí qì wáng, xiū shā jí xiōng dì sān, shū xù, jiǔ juǎn bā shí yī zhāng, míng rì yuè chén sù, jiāo huì xiāng shēng wèi biǎo lǐ dì sì, jì xù, jiǔ juǎn bā shí yī zhāng, jù shì liù jiǎ, xíng huò fú dé. yǐ cǐ jīng wén, chuán shòu yú chén. shān shén jìn yán, bù dé jī chū. xún jiū jīng nián, cū jǔ gāng yào. shān jū xiǎn nán, wú yǐ zì gòng, bù kān jiǒng pò, xīn shēng xiè dài. yǐ jiǎ yín zhī nián, rì wéi chún huǒ, gǎn wù huái guī. zì ěr zhì jīn, èr shí wǔ zài. chén qián zài dōng gōng, yǐ zhuàng zòu wén, fèng bèi jǐng mù huáng dì shèng zhào, chì chén zhuàn lù, jí qí yào zuì. yǎng fèng míng zhǐ, jǐn shěn xiān suǒ jiàn sì xù jīng wén, chāo cuō yào lüè, dāng shì suǒ xū jí xiōng jǔ dòng, jí chéng yī juàn. shàng zhì tiān zǐ, xià jí shù rén, guì jiàn děng jí, zūn bēi chà bié, jí xiōng suǒ yòng, wǎng bù bì bèi. wèi jí nèi chéng, xiān dì yàn jià. yī xiān zhuàn lù, jǐn yǐ shàng wén. gòng sì xù kān yú suì dà xíng yú shì.
殷紹，長樂人也。達《九章》、《七曜》。太武時，為算生博士，給事東宮西 曹。太安四年，上《四序堪輿》，表言：「以姚氏之時，行學伊川，遇游遁大儒成 公興，從求《九章》要術。興字廣明，自雲膠東人也，山居隱跡，希在人間。興將 臣到陽翟九崖岩沙門釋曇影間，興即北還。臣獨留住，依止影所，求請《九章》。 影復將臣向長廣東山，就道人法穆。法穆時共影為臣開述《九章》數家雜要。復以 先師和公所注黃帝《四序經》文三十六卷，合有三百二十四章，專說天地陰陽之本。 其第一，孟序，九卷八十一章，說陰陽配合之原；第二，仲序，九卷八十一章，解 四時氣王，休殺吉凶；第三，叔序，九卷八十一章，明日月辰宿，交會相生為表里； 第四，季序，九卷八十一章，具釋六甲，刑禍福德。以此經文，傳授於臣。山神禁 嚴，不得齎出。尋究經年，粗舉綱要。山居險難，無以自供，不堪窘迫，心生懈怠。 以甲寅之年，日維鶉火，感物懷歸。自爾至今，二十五載。臣前在東宮，以狀奏聞， 奉被景穆皇帝聖詔，敕臣撰錄，集其要最。仰奉明旨，謹審先所見《四序經》文， 抄撮要略，當世所須吉凶舉動，集成一卷。上至天子，下及庶人，貴賤等級，尊卑 差別，吉凶所用，罔不畢備。未及內呈，先帝晏駕。依先撰錄，謹以上聞。」共 《四序堪輿》遂大行於世。

qí cóng zi jiǔ, yì yǐ xué shù zhù míng.
其從子玖，亦以學術著名。

wáng zǎo, bó hǎi nán pí rén yě. míng yīn yáng jiǔ gōng jí bīng fǎ, shàn fēng jiǎo. míng yuán shí, sàng luàn zhī hòu, yǒu rén yì zǎo, qiú wèn shèng shù. zǎo wèi shè fǎ, lìng gè wú jiù, yóu shì zhōu lǐ chēng zhī. shí yǒu dōng guǎn zhèng shì, zhí dé chóu rén zhào shì, kè míng chén huì zōng zú, dāng jiù mù suǒ xíng zhī. zhào shì qiú jiù yú zǎo. zǎo wèi zhàn hòu, bìng shòu yǐ yī fú yuē: jūn jīn qiě hái, xuǎn qǔ qī rén, lìng yī rén wèi xíng zhǔ zhě pèi cǐ fú, yú jī míng shí, fú zài chóu jiā zhái dōng nán èr lǐ. píng dàn, dāng yǒu shí rén xiāng suí xiàng xī běi, xíng zhōng yǒu èr rén chéng hēi niú, yī hēi niú zuì zài qián, yī hēi niú yīng dì qī. dàn zhuō qǔ dì qī zhě jiāng hái, shì bì wú tā. zhào shì cóng zhī, guǒ rú qí yán. nǎi shì zhèng shì nán wǔ fù yě, zhū zi bìng wèi qí zú suǒ zōng jìng, gù hé jiě èr jiā, zhào shì jìng miǎn.
王早，勃海南皮人也。明陰陽、九宮及兵法，善風角。明元時，喪亂之後，有 人詣早，求問勝術。早為設法，令各無咎，由是州里稱之。時有東莞鄭氏，執得仇 人趙氏，克明晨會宗族，當就墓所刑之。趙氏求救於早。早為占候，並授以一符曰： 「君今且還，選取七人，令一人為行主者佩此符，於雞鳴時，伏在仇家宅東南二里。 平旦，當有十人相隨向西北，行中有二人乘黑牛，一黑牛最在前，一黑牛應第七。 但捉取第七者將還，事必無他。」趙氏從之，果如其言。乃是鄭氏男五父也，諸子 並為其族所宗敬，故和解二家，趙氏竟免。

hòu zǎo yǔ kè qīng chén lì yú mén nèi, yù yǒu zú fēng zhèn shù, zǎo yǔ kè yuē: yī fǎ dāng yǒu qiān lǐ wài jí shǐ. rì zhōng shí, yǒu liǎng pǐ mǎ, yī bái yī chì, cóng xī nán lái, zhì jí qǔ wǒ, bī wǒ bù tīng yǔ qī zǐ bié. yǔ qì biàn rù, zhào jiā rén lín lǐ cí bié, réng mù yù dài shū náng, rì zhōng chū mén hòu shǐ. rú qī, guǒ yǒu mǎ yī bái yī chì, cóng zhōu ér zhì, jí cù zǎo shàng mǎ, suì yì xíng gōng. shí tài wǔ wéi liáng zhōu wèi bá, gù xǔ yàn jiàn zhī. zǎo, yàn shī yě. jí zhì, zhào wèn hé shí dāng kè cǐ chéng. zǎo duì yuē: bì xià dàn yí jù xī běi jiǎo, sān rì nèi bì kè. dì cóng zhī, rú qī ér kè. yú jià hái dōu, jiǔ bù yǔ, dì wèn zǎo. zǎo yuē: jīn rì shēn shí bì dà yǔ. bǐ zhì wèi, yóu wú piàn yún, dì zhào zǎo jié zhī. zǎo yuē: yuàn gèng shǎo shí. zhì shēn shí, yún sì hé, suì dà yǔ pāng tuó. zǎo kǔ yǐ jí cí, qǐ guī xiāng lǐ. zhào xǔ zhī, suì zhōng yú jiā. huò yán xǔ yàn yǐ qí shù shèng, kǒng zhōng fǎng jǐ, jué lìng guī zhī ěr.
後早與客清晨立於門內，遇有卒風振樹，早語客曰：「依法當有千里外急使。 日中時，有兩匹馬，一白一赤，從西南來，至即取我，逼我不聽與妻子別。」語訖 便入，召家人鄰里辭別，仍沐浴帶書囊，日中出門候使。如期，果有馬一白一赤， 從州而至，即促早上馬，遂詣行宮。時太武圍涼州未拔，故許彥薦之。早，彥師也。 及至，詔問何時當克此城。早對曰：「陛下但移據西北角，三日內必克。」帝從之， 如期而克。輿駕還都，久不雨，帝問早。早曰：「今日申時必大雨。」比至未，猶 無片雲，帝召早詰之。早曰：「願更少時。」至申時，雲四合，遂大雨滂沱。早苦 以疾辭，乞歸鄉里。詔許之，遂終於家。或言許彥以其術勝，恐終紡己，譎令歸之 耳。

gěng xuán, jù lù sòng zǐ rén yě. shàn bǔ zhān. yǒu kè kòu mén, xuán zài shì yǐ zhī qí xìng zì, bìng suǒ jī chí jí lái wèn zhī yì. qí suǒ bǔ shì, shí zhōng bā jiǔ. bié yǒu lín zhàn, shí huò chuán zhī. ér xìng bù hé sú, shí yǒu wáng gōng yù qiú qí shì zhě, xuán zé jù ér bù xǔ. měi yún: jīn jì guì yǐ, hé suǒ qiú ér fù bo yě? yù wàng yì wài hū? dài jīng fǎ jìn yán qiè, wáng gōng wén zhī, mò bù jīng sǒng ér tuì. gù xuán duō jiàn zēng fèn, bù wèi guì shèng suǒ qīn. guān zhǐ jù lù tài shǒu.
耿玄，鉅鹿宋子人也。善卜占。有客叩門，玄在室已知其姓字，並所齎持及來 問之意。其所卜筮，十中八九。別有《林占》，時或傳之。而性不和俗，時有王公 欲求其筮者，玄則拒而不許。每云：「今既貴矣，何所求而復卜也？欲望意外乎？」 代京法禁嚴切，王公聞之，莫不驚悚而退。故玄多見憎忿，不為貴勝所親。官止鉅 鹿太守。

liú líng zhù, yàn jùn rén yě. shī shì fàn yáng liú biàn, ér cū shū wú lài. huò shí fù fàn, huò fù jié dào, mài shù yú shì. hòu shì ěr zhū róng, róng xìn bǔ shì, líng zhù suǒ zhàn lǚ zhōng, suì bèi qīn dài, wèi róng fǔ gōng cáo cān jūn. jiàn yì chū, róng yú hé yīn hài wáng gōng qīng shì. shí fèng chē dū wèi lú dào qián xiōng dì, yì xiāng shuài cháo xíng gōng, líng zhù yǐ qí zhōu lǐ, wèi hù zhī. yóu shì cháo shì yǔ zhū lú xiāng suí miǎn hài zhě shù shí rén. róng rù jīng shī, chāo bài guāng lù dài fū, fēng zhǎng zi xiàn gōng. cóng shàng dǎng wáng yuán tiān mù tǎo xíng gǎo.
劉靈助，燕郡人也。師事范陽劉弁，而粗疏無賴。或時負販，或復劫盜，賣術 於市。後事爾硃榮，榮信卜筮，靈助所占屢中，遂被親待，為榮府功曹參軍。建義 初，榮於河陰害王公卿士。時奉車都尉盧道虔兄弟，亦相率朝行宮，靈助以其州里， 衛護之。由是朝士與諸盧相隨免害者數十人。榮入京師，超拜光祿大夫，封長子縣 公。從上黨王元天穆討邢杲。

yuán hào rù luò, tiān mù dù hé, huì ěr zhū róng yú tài xíng. jí jiāng gōng hé nèi, lìng líng zhù shì zhī. líng zhù yuē: wèi shí bì kè. shí yǐ xiàng zhōng, shì zhòng pí dài, líng zhù yuē: shí jiāng zhì yǐ! róng gǔ zhī, jí biàn kè xiàn. jí zhì běi zhōng, róng gōng chéng bù huò. yǐ shí shèng shǔ, yì yù qiě hái, yǐ dài qiū liáng. zhuāng dì zhào líng zhù shì zhī. líng zhù yuē: bì pò, shí bā jiǔ jiān. guǒ rú yán. chē jià hái gōng, jìn jué yàn jùn gōng, zèng qí fù sēng ān wèi yōu zhōu cì shǐ. xún jiān shàng shū zuǒ pú shè, wèi láo yōu zhōu liú rén. běi hái, yǔ dū du hóu shēn děng tǎo gé róng yú dǎng hán lóu, miè zhī yú jì. réng lí zhōu wù, yòu wèi yōu bìng yíng ān sì zhōu xíng tái. jí ěr zhū róng sǐ, zhuāng dì yōu bēng, líng zhù běn hán wēi, yī zhāo zhì cǐ, zì wèi fāng shù kān néng dòng zhòng, yòu yǐ ěr zhū yǒu zhū miè zhī zhào, suì zì hào yàn wáng dà xíng tái, wèi zhuāng dì jǔ yì bīng. xún yǎng dà niǎo, chēng wèi jǐ ruì, wàng shuō tú chèn, yán liú shì dāng wáng. yòu yún: yù zhī bì shì rù niǎo cūn. suì kè zhān wèi rén xiàng, shū táo mù wèi fú shū, zuò guǐ dào yàn zhù fǎ, rén duō xìn zhī. shí xī hé rén hé dòu líng bù fān, jǔ bīng bī jìn yáng, ěr zhū zhào pín zhàn bù lì. gù líng zhù chàng yán: ěr zhū zì rán dāng miè, bù xū wǒ bīng. yóu shì yōu yíng cāng jì rén xī cóng zhī. cóng zhī zhě, yè jǔ huǒ wèi hào bù jǔ huǒ zhě, zhū cūn gòng tú zhī. pǔ tài yuán nián, lǜ zhòng zhì bó líng zhī ān guó chéng, yǔ chì liè yán qìng hóu shēn, ěr zhū yǔ shēng děng zhàn. zhàn bài bèi qín, zhǎn yú dìng zhōu, chuán shǒu luò yáng, zhī fēn qí tǐ.
元顥入洛，天穆度河，會爾硃榮於太行。及將攻河內，令靈助筮之。靈助曰： 「未時必克。」時已向中，士眾疲怠，靈助曰：「時將至矣！」榮鼓之，即便克陷。 及至北中，榮攻城不獲。以時盛暑，議欲且還，以待秋涼。莊帝詔靈助筮之。靈助 曰：「必破，十八九間。」果如言。車駕還宮，進爵燕郡公，贈其父僧安為幽州刺 史。尋兼尚書左僕射，慰勞幽州流人。北還，與都督侯深等討葛榮餘黨韓婁，滅之 於薊。仍厘州務，又為幽、並、營、安四州行台。及爾硃榮死，莊帝幽崩，靈助本 寒微，一朝至此，自謂方術堪能動眾，又以爾硃有誅滅之兆，遂自號燕王、大行台， 為莊帝舉義兵。馴養大鳥，稱為己瑞，妄說圖讖，言劉氏當王。又云：「欲知避世 入鳥村。」遂刻氈為人象，書桃木為符書，作詭道厭祝法，人多信之。時西河人紇 豆陵步籓，舉兵逼晉陽，爾硃兆頻戰不利。故靈助唱言：「爾硃自然當滅，不須我 兵。」由是幽、瀛、滄、冀人悉從之。從之者，夜舉火為號；不舉火者，諸村共屠 之。普泰元年，率眾至博陵之安國城，與叱列延慶、侯深，爾硃羽生等戰。戰敗被 禽，斬於定州，傳首洛陽，支分其體。

chū, líng zhù měi yún: sān yuè mò, wǒ bì rù dìng zhōu, ěr zhū yì bì miè. jí jiāng zhàn, líng zhù zì shì, guà bù jí, yǐ shǒu zhé shī qì zhī dì, yún: cǐ hé zhī! xún jiàn qín. guǒ yǐ sān yuè rù dìng zhōu. ér qí shén wǔ yǐ míng nián rùn sān yuè, miè zhào děng yú hán líng shān. yǒng xī èr nián, zèng shàng shū zuǒ pú shè kāi fǔ yí tóng sān sī yōu zhōu cì shǐ, shì yuē gōng.
初，靈助每云：「三月末，我必入定州，爾硃亦必滅。」及將戰，靈助自筮， 卦不吉，以手摺蓍棄之地，云：「此何知！」尋見禽。果以三月入定州。而齊神武 以明年閏三月，滅兆等於韓陵山。永熙二年，贈尚書左僕射、開府儀同三司、幽州 刺史，諡曰恭。

shí yòu yǒu shā mén líng yuǎn zhě, bù zhī hé xǔ rén, yǒu dào shù. cháng yán ěr zhū róng chéng bài, yù zhī qí shí. yòu yán dài wèi zhě qí. gé róng wén zhī, gù zì hào qí. jí qí shén wǔ zhì xìn dōu, líng yuǎn yǔ bó hǎi lǐ sōng lái yè. shén wǔ dài líng yuǎn yǐ shū lǐ, wèn qí tiān wén rén shì. duì yuē: qí dāng xìng, dōng hǎi chū tiān zǐ. jīn wáng jù bó hǎi, shì qí dì. yòu tài bái yǔ yuè bìng, yí sù yòng bīng, chí zé bù jí. líng yuǎn hòu bà dào, xìng jīng zì cì dé. qiú zhī, bù zhī suǒ zài.
時又有沙門靈遠者，不知何許人，有道術。嘗言爾硃榮成敗，預知其時。又言 代魏者齊。葛榮聞之，故自號齊。及齊神武至信都，靈遠與勃海李嵩來謁。神武待 靈遠以殊禮，問其天文人事。對曰：「齊當興，東海出天子。今王據勃海，是齊地。 又太白與月並，宜速用兵，遲則不吉。」靈遠後罷道，姓荊字次德。求之，不知所 在。

lǐ shùn xìng, jīng zhào dù líng rén yě. nián shí yú, zhà yú zhà zhì, shí mò shí zhī. qí yán wèi lái shì, shí yǒu zhōng zhě. shèng dōng dān bù yī, xiǎn xíng bīng shàng jí rù xǐ yù, lüè bù huàn hán. jiā cháng wèi zhāi, fāng shí, qì yòng bù zhōu. shùn xìng yán: kūn míng chí zhōng yǒu dà hé yè, kě qǔ shèng bǐng shí. qí suǒ jū qù chí shí shù lǐ, rì bù yí yǐng, shùn xìng fù hé yè ér guī, jiǎo yóu ní, jǔ zuò jīng yì. hòu shāo chū chéng shì, cháng guān dào shì guān, rén yǒu yì zhě, bù guò shù rì, zhé zhì qí jiā. hào wèi lǐ liàn. hǎo yǐn jiǔ, dàn bù zhì zuì. guì jiàn bìng jìng zhī. dé rén suǒ shī, zhé sàn qǐ pín rén.
李順興，京兆杜陵人也。年十餘，乍愚乍智，時莫識之。其言未來事，時有中 者。盛冬單布衣，跣行冰上及入洗浴，略不患寒。家嘗為齋，方食，器用不周。順 興言：「昆明池中有大荷葉，可取盛餅食。」其所居去池十數里，日不移影，順興 負荷葉而歸，腳猶泥，舉坐驚異。後稍出城市，常冠道士冠，人有憶者，不過數日， 輒至其家。號為李練。好飲酒，但不至醉。貴賤並敬之。得人所施，輒散乞貧人。

xiāo bǎo yín fǎn, zhào shùn xìng wèn yuē: zhèn wáng kě jǐ nián? duì yuē: wèi tiān zǐ zì yǒu bǎi nián zhě, shí nián zhě, yī nián zhě, bǎi rì zhě, shì yóu kě zhī. jí bǎo yín bài, cái bǎi rì yě. yǒu hóu zhōng dé zhě, bǎo yín zhī dǎng. bǎo yín bài hòu, shōu jí fǎn zhě. shùn xìng chēng qí bì bài, dé nǎi bàng shā shùn xìng, zhì chéng huáng zhōng. qǐng zhī, qǐ huó rú chū. hòu hè bá yuè běi zhēng, shùn xìng yǔ wèi shōu shū, shàng wèi máo hóng bīn děng jiǔ rén xìng míng zhě xī fàng guì hái. shùn xìng cóng hòu tí yī hé dōng jiǔ gāng, yǐ shéng xì zhī, yú chéng xiàng qiān xíng. é ér pú bǎn jiàng. yòu wú hé, zhì tài fù liáng lǎn jiā tíng zhōng wò, yǐ bù shān dào fù shēn shàng. hòu lǎn yú zhào cuī fǎn, tōng shǐ dōng wèi, shì xiè bèi zhū, lǎn yǐ yī dào fù, guǒ rú shùn xìng zhī xíng. zhōu wén cháng zhì wēn quán, shùn xìng qiú qǐ wēn quán dōng jiān lí shān xià èr mǔ dì, zhōu wén yuē: lǐ liàn yòng cǐ hé wèi? duì yuē: yǒu yòng. wèi jǐ, zhì wēn tāng yù huàn, zú yú qí dì.
蕭寶夤反，召順興問曰：「朕王可幾年？」對曰：「為天子自有百年者，十年 者，一年者，百日者，事由可知。」及寶夤敗，裁百日也。有侯終德者，寶夤之黨。 寶夤敗後，收集反者。順興稱其必敗，德乃棒殺順興，置城隍中。頃之，起活如初。 後賀拔岳北征，順興與魏收書，上為毛鴻賓等九人姓名者悉放貴還。順興從後提一 河東酒缸，以繩系之，於城巷牽行。俄而蒲坂降。又無何，至太傅梁覽家庭中臥， 以布衫倒覆身上。後覽於趙崔反，通使東魏，事泄被誅，覽以衣倒覆，果如順興之 形。周文嘗至溫泉，順興求乞溫泉東間驪山下二畝地，周文曰：「李練用此何為？」 對曰：「有用。」未幾，至溫湯遇患，卒於其地。

chū, dà tǒng shí sān nián, shùn xìng wèi zhōu wén yuē: kě yú shā yuàn běi zuò yī lǎo jūn xiàng, miàn xiàng běi, zuò xiào zhuàng. zhōu wén yuē: hé wèi? dá yuē: lìng xiào pò rú rú. shí shén huò, wèi jiě qí yì. jí rú rú guó miè, zhōu wén yì yǔ, suì zuò shùn xìng xiàng yú lǎo jūn cè.
初，大統十三年，順興謂周文曰：「可於沙苑北作一老君象，面向北，作笑狀。」 周文曰：「何為？」答曰：「令笑破蠕蠕。」時甚惑，未解其意。及蠕蠕國滅，周 文憶語，遂作順興象於老君側。

tán tè shī zhě, míng huì fēng, shēn wèi bǐ qiū, bù zhī hé chù rén. yǐn jiǔ dàn ròu, yǔ mò wú cháng, nì lùn lái shì, hòu jiē rú yán. jū yú liáng zhōu, yǔ wén zhòng hé wèi cì shǐ, qǐng zhī zhì zhōu nèi, lì guān jiù kù. nǎi yún: hé yì chù tā guān mǎ guān wù! zhòng hé nù, bù tīng zhù liáng zhōu. wèi jǐ, zhòng hé jù bù shòu dài, cháo tíng lìng dú gū xìn qín zhī, zhòng hé shēn sǐ, zī cái méi guān. zhōu wén qiǎn shū zhào zhī, tán tè fā zhì qí zhōu, huì qí shén wǔ lái kòu yù bì, tán tè yuē: gǒu qǐ néng zhì lóng mén yě? shén wǔ guǒ bù zhì lóng mén ér hái. hóu jǐng wèi pàn dōng wèi zhī qián, hū zhuō yī zhàng, zhàng tóu kè wèi mí hóu. lìng qí miàn cháng xiàng xī, rì yè nòng zhī. yòu suǒ yī jiǎo gōng, qiān wǎn zhī. é ér jǐng qǐ jiàng, xún fù bèi pàn, rén jiē yǐ wèi yàn.
檀特師者，名惠豐，身為比丘，不知何處人。飲酒啖肉，語默無常，逆論來事， 後皆如言。居於涼州，宇文仲和為刺史，請之至州內，歷觀廄庫。乃云：「何意畜 他官馬官物！」仲和怒，不聽住涼州。未幾，仲和拒不受代，朝廷令獨孤信禽之， 仲和身死，資財沒官。周文遣書召之，檀特發至岐州，會齊神武來寇玉壁，檀特曰： 「狗豈能至龍門也？」神武果不至龍門而還。侯景未叛東魏之前，忽捉一杖，杖頭 刻為獼猴。令其面常向西，日夜弄之。又索一角弓，牽挽之。俄而景啟降，尋復背 叛，人皆以為驗。

zhì dà tǒng shí qī nián chūn chū, hū zhe yī bù mào, zhōu wén zuǒ yòu jīng wèn zhī. tán tè yuē: rǔ yì zhe, wáng yì zhe yě. zhì sān yuè ér wèi wén dì bēng. fù qǔ yī bái juàn mào zhe zhī, zuǒ yòu fù wèn zhī. tán tè yún: rǔ yì zhe, wáng yì zhe yě. wèi jǐ, chéng xiàng fū rén hōng. hòu yòu zhe bái juàn mào, zuǒ yòu fù wèn zhī. yún: rǔ bù zhe, wáng yì zhe yě. xún ér chéng xiàng dì èr ér wǔ yì gōng hōng. qí shì yàn duō rú cǐ yě. é ér jí sǐ.
至大統十七年春初，忽著一布帽，周文左右驚問之。檀特曰：「汝亦著，王亦 著也。」至三月而魏文帝崩。復取一白絹帽著之，左右復問之。檀特云：「汝亦著， 王亦著也。」未幾，丞相夫人薨。後又著白絹帽，左右復問之。云：「汝不著，王 亦著也。」尋而丞相第二兒武邑公薨。其事驗多如此也。俄而疾死。

yóu wú dào róng, láng yá mù yáng rén yě. shǎo wèi dào shì, rù zhǎng bái shān tài shān, yòu yóu yàn zhào jiān. wén jìn yáng yǒu rén dà míng fǎ shù, nǎi xún zhī. shì rén wèi rén jiā yōng lì, wú míng zhě, jiǔ qiú fǎng shǐ dé. qí rén dào jiā, fú shuǐ jìn zhòu yīn yáng lì shù tiān wén yào xìng, wú bù tōng jiě. yǐ dào róng hào shàng, nǎi xī shòu zhī. suì yú, shì rén wèi róng yún: wǒ běn héng yuè xiān rén, yǒu shǎo zuì guò, wèi tiān guān suǒ zhé. jīn xiàn mǎn jiāng guī, qīng yí sòng wú zhì fén shuǐ. jí zhì fén hé, yù shuǐ bào zhǎng, qiáo huài, chuán dù jiān nán. shì rén nǎi lín shuǐ yǔ bù, yǐ yī fú tóu shuǐ zhōng, liú biàn jué. é qǐng, shuǐ jī jiāng zhì tiān. shì rén xú zì shā shí shàng dù. wéi dào róng jiàn qí rú shì, bàng rén xián yún: shuǐ rú cǐ zhǎng, cǐ rén suì néng fú guò. gòng jīng yì zhī. rú cǐ fǎ, dào róng suǒ bù de yě.
由吾道榮，琅琊沐陽人也。少為道士，入長白山、太山，又游燕、趙間。聞晉 陽有人大明法術，乃尋之。是人為人家傭力，無名者，久求訪始得。其人道家，符 水禁呪、陰陽曆數、天文藥性，無不通解。以道榮好尚，乃悉授之。歲余，是人謂 榮云：「我本恆岳仙人，有少罪過，為天官所謫。今限滿將歸，卿宜送吾至汾水。」 及至汾河，遇水暴長，橋壞，船渡艱難。是人乃臨水禹步，以一符投水中，流便絕。 俄頃，水積將至天。是人徐自沙石上渡。唯道榮見其如是，傍人咸云：「水如此長， 此人遂能浮過。」共驚異之。如此法，道榮所不得也。

dào róng réng guī běn jùn, yǐn yú láng yá shān zhōng, pì gǔ ěr sōng fú líng, qiú zhǎng shēng zhī mì. yòu shàn dòng shì, xiāo guǐ děng zhī bài yú jiāng nán, qí rì, dào róng yán zhī rú mù jiàn. qí hòu xiāng rén cóng yì dé guī zhě, kān wèn bài shí xíng shì, yǔ dào róng suǒ shuō fú tóng. xún wèi wén xuān zhuī wǎng jìn yáng, dào róng héng yě sù, bù rù nì lǚ. zhì liáo yáng shān zhōng, yè chū mǎ jīng, yǒu měng shòu qù mǎ zhǐ shí yú bù, suǒ zhuī rén jí fáng yuán zhě bìng jīng bù jiāng zǒu. dào róng xú yǐ zhàng huà dì chéng huǒ kēng, měng shòu jù zǒu. dào róng zhì jìn yáng, wén xuān jiàn zhī shén yuè. hòu guī xiāng lǐ. suí kāi huáng chū, bèi lǐ zhēng pì, shòu shàng yí tóng sān sī jiàn yì dài fū mù yáng xiàn gōng. cóng jìn wáng píng chén hái, kǔ cí guī. zhì xiāng zú, nián bā shí wǔ.
道榮仍歸本郡，隱於琅邪山中，辟穀餌松茯苓，求長生之秘。又善洞視，蕭 軌等之敗於江南，其日，道榮言之如目見。其後鄉人從役得歸者，勘問敗時形勢， 與道榮所說符同。尋為文宣追往晉陽，道榮恆野宿，不入逆旅。至遼陽山中，夜初 馬驚，有猛獸去馬止十餘步，所追人及防援者並驚怖將走。道榮徐以杖畫地成火坑， 猛獸遽走。道榮至晉陽，文宣見之甚悅。後歸鄉里。隋開皇初，備禮徵辟，授上儀 同三司、諫議大夫、沐陽縣公。從晉王平陳還，苦辭歸。至鄉卒，年八十五。

yòu yǒu zhāng yuǎn yóu zhě, wén xuān shí, lìng yǔ zhū shù shì hé jiǔ zhuǎn jīn dān. jí chéng, dì zhì zhī yù xiá yún: wǒ tān rén jiān zuò lè, bù néng fēi shàng tiān, dài lín sǐ shí qǔ fú.
又有張遠遊者，文宣時，令與諸術士合九轉金丹。及成，帝置之玉匣云：「我 貪人間作樂，不能飛上天，待臨死時取服。」

yán è tóu, zhāng wǔ jùn rén yě. miào yú yì shì. yóu zhōu shì guān bo, yǒu fù rén fù náng sù lái bo, lì qī rén, jiē bù zhōng ér qiáng suǒ qí sù, è tóu yóu zhī. bo zhě yuē: jūn ruò néng zhōng, hé bù wèi bo? è tóu yīn shì zhī, yuē: dēng gāo lín xià shuǐ jiǒng jiǒng, wéi wén rén shēng bù jiàn xíng. fù rén yuē: rèn shēn yǐ qī yuè yǐ, xiàng jǐng shàng jí shuǐ, hū wén tāi shēng, gù bo. è tóu yuē: jí, shí yuè sān shí rì yǒu yī nán zǐ. yì bo zhě nǎi jīng fú yuē: shì yán shēng xié? xiāng yǔ jù yáng jiǔ xiè yān. yǒu rén yǐ sān yuè shí sān rì yì è tóu qiú bo, yù duì zhī lǚ. è tóu zhàn yuē: jūn bo fù, fù yǐ wáng, dāng shàng tiān, wén kū shēng, hū fù sū, ér yǒu yán. qí rén yuē: fù wò jí sān nián yǐ, zuó rì jī míng shí qì jǐn, jǔ jiā dà kū. fù hū jīng wù yún: wǒ sǐ, yǒu sān chǐ rén lái yíng, yù shēng tiān, wén kū shēng, suì zhuì dì. è tóu yuē: gèng sān rì, dāng yǒng qù. guǒ rú yán. rén wèn qí gù, è tóu yuē: duì shàng tiān xià tǔ, shì jīn rì gēng xīn běn gōng huǒ, gù zhī bo fù. jīn sān yuè, tǔ rù mù, yòu jiàn zōng miào yáo fā, gù zhī sǐ. biàn jiàn shēng qì, gù zhī sū. duì wèi kǒu, zhǔ yīn shēng, gù zhī kū. duì biàn wèi gān, gān tiān yě, gù shēng tiān. duì wèi yán, gù fù yán. gù zhī yǒu yán. wèi huà rù shù wèi tǔ, sān yuè tǔ mù, shù yòu shì běn gōng guǐ mù, wèi hòu sān rì zhì shù, gù zhī sān rì fù sǐ. è tóu yòu yǔ rén yuē: zhǎng lè wáng mǒu nián mǒu yuè mǒu rì dāng wèi tiān zǐ. yǒu rén xìng zhāng, wén qí yán, shù yǐ bǎo wù xiàn zhī, yù qǐ dōng yì zhōu cì shǐ. jí qī, guǒ wèi tiān zǐ, zhuó zhāng yòng zhī. è tóu zì yán è zài péng chéng. hòu yóu dōng dōu, féng péng chéng wáng ěr zhū zhòng yuǎn jiāng fá qí shén wǔ yú yè, zhào è tóu lìng shì. è tóu yě shēng, bù zhī bì jì, gāo shēng yán: dà è. zhòng yuǎn nù qí jǔ zhòng, zhǎn zhī.
顏惡頭，章武郡人也。妙於《易》筮。游州市觀卜，有婦人負囊粟來卜，歷七 人，皆不中而強索其粟，惡頭尤之。卜者曰：「君若能中，何不為卜？」惡頭因筮 之，曰：「登高臨下水泂泂，唯聞人聲不見形。」婦人曰：「妊身已七月矣，向井 上汲水，忽聞胎聲，故卜。」惡頭曰：「吉，十月三十日有一男子。」詣卜者乃驚 服曰：「是顏生邪？」相與具羊酒謝焉。有人以三月十三日詣惡頭求卜，遇《兌》 之《履》。惡頭占曰：「君卜父，父已亡，當上天，聞哭聲，忽復甦，而有言。」 其人曰：「父臥疾三年矣，昨日雞鳴時氣盡，舉家大哭。父忽驚寤云：『我死，有 三尺人來迎，欲升天，聞哭聲，遂墜地。』」惡頭曰：「更三日，當永去。」果如 言。人問其故，惡頭曰：「《兌》上天下土，是今日庚辛本宮火，故知卜父。今三 月，土入墓，又見宗廟爻發，故知死。變見生氣，故知蘇。《兌》為口，主音聲， 故知哭。《兌》變為《乾》，《乾》天也，故升天。《兌》為言，故父言。故知有 言。未化入戍為土，三月土墓，戍又是本宮鬼墓，未後三日至戍，故知三日復死。」 惡頭又語人曰：「長樂王某年某月某日當為天子。」有人姓張，聞其言，數以寶物 獻之，豫乞東益州刺史。及期，果為天子，擢張用之。惡頭自言厄在彭城。後游東 都，逢彭城王爾硃仲遠將伐齊神武於鄴，召惡頭令筮。惡頭野生，不知避忌，高聲 言：「大惡。」仲遠怒其沮眾，斬之。

wáng chūn, hé dōng ān yì rén yě. shǎo jīng yì zhàn, míng yīn yáng fēng jiǎo, qí shén wǔ yǐn wèi guǎn kè. hán líng zhī zhàn, sì miàn shòu dí, cóng yín zhì wǔ, sān hé sān lí, jiāng shì jiē jù. shén wǔ jiāng tuì jūn, chūn kòu mǎ jiàn yuē: bǐ zhì wèi shí, bì dāng dà jié. jù fù qí zi yì jūn mén wèi zhì, ruò bù shèng qǐng zhǎn zhī. zéi guǒ dà bài. hòu cóng zhēng tǎo, héng lìng zhān bǔ, qí yán duō zhōng. wèi dōng xú zhōu cì shǐ, cì jué ān yí xiàn gōng. zú, zèng qín zhōu cì shǐ.
王春，河東安邑人也。少精《易》占，明陰陽風角，齊神武引為館客。韓陵之 戰，四面受敵，從寅至午，三合三離，將士皆懼。神武將退軍，春叩馬諫曰：「比 至未時，必當大捷。」遽縛其子詣軍門為質，若不勝請斬之。賊果大敗。後從征討， 恆令占卜，其言多中。位東徐州刺史，賜爵安夷縣公。卒，贈秦州刺史。

xìn dōu fāng, zì yù lín, hé jiān rén yě. shǎo míng suàn shù, jiān yǒu qiǎo sī, měi jīng xīn yán jiū, huò zhuì kēng kǎn. cháng yǔ rén yún: suàn lì xuán miào, jī qiǎo jīng wēi, wǒ měi yī chén sī, bù wén léi tíng zhī shēng yě. qí yòng xīn rú cǐ. hòu wèi ān fēng wáng yán míng zhào rù bīn guǎn. yǒu jiāng nán rén zǔ héng zhě, xiān yú biān jìng bèi huò, zài yán míng jiā, jiù míng suàn lì, ér bù wèi wáng suǒ dài. fāng jiàn wáng lǐ yù zhī. héng hòu hái, liú zhū fǎ shòu fāng, yóu shì mí fù jīng mì. yán míng jiā yǒu qún shū, yù chāo jí wǔ jīng suàn shì wèi wǔ jīng zōng, jí gǔ jīn lè shì wèi lè shū, yòu jù hún tiān yī qì dì dòng tóng wū lòu kè hòu fēng zhū qiǎo shì, bìng tú huà wèi qì zhǔn, bìng lìng fāng suàn zhī. huì yán míng nán bēn, fāng nǎi zì zhuàn zhù.
信都芳，字玉琳，河間人也。少明算術，兼有巧思，每精心研究，或墜坑坎。 常語人云：「算曆玄妙，機巧精微，我每一沈思，不聞雷霆之聲也。」其用心如此。 後為安豐王延明召入賓館。有江南人祖恆者，先於邊境被獲，在延明家，舊明算 歷，而不為王所待。芳諫王禮遇之。恆後還，留諸法授芳，由是彌復精密。延明 家有群書，欲抄集《五經》算事為《五經宗》，及古今樂事為《樂書》，又聚渾天、 欹器、地動、銅烏、漏刻、候風諸巧事，並圖畫為《器准》，並令芳算之。會延明 南奔，芳乃自撰注。

hòu yǐn yú bīng zhōu lè píng zhī dōng shān, tài shǒu mù róng bǎo lè wén ér zhào zhī, fāng bù dé yǐ ér jiàn yān. yú shì bǎo lè dì shào zōng jiàn zhī yú qí shén wǔ, wèi guǎn kè, shòu zhōng wài fǔ tián cáo cān jūn. fāng xìng qīng jiǎn zhì pǔ, bù yǔ wù hé. shào zōng gěi qí léi mǎ, bù kěn chéng qí yè qiǎn bì shì yǐ shì zhī, fāng fèn hū ōu jī, bù tīng jìn jǐ. juàn jiè zì shǒu, wú qiú yú wù. hòu yì zhù zhòng chà gōu gǔ, fù zhuàn shǐ zōng.
後隱於并州樂平之東山，太守慕容保樂聞而召之，芳不得已而見焉。於是保樂 弟紹宗薦之於齊神武，為館客，授中外府田曹參軍。芳性清儉質樸，不與物和。紹 宗給其羸馬，不肯乘騎；夜遣婢侍以試之，芳忿呼毆擊，不聽近己。狷介自守，無 求於物。後亦注重差、勾股，復撰《史宗》。

fāng jīng zhuān bù yǐ, yòu duō suǒ kuī shè. chéng xiàng cāng cáo zǔ tǐng wèi fāng yuē: lǜ guǎn chuī huī, shù shèn wēi miào, jué lái jì jiǔ, wú sī suǒ bù zhì, qīng shì sī zhī. fāng liú yì shí shù rì, biàn bào tǐng yún: wú dé zhī yǐ, rán zhōng xū hé nèi jiā fú huī. zǔ duì shì zhī, wú yàn. hòu dé hé nèi huī, yòng shù, yīng jié biàn fēi, yú huī jí bù dòng yě. wèi shí suǒ zhòng, jìng bù xíng yòng, gù cǐ fǎ suì jué.
芳精專不已，又多所窺涉。丞相倉曹祖珽謂芳曰：「律管吹灰，術甚微妙，絕 來既久，吾思所不至，卿試思之。」芳留意十數日，便報珽云：「吾得之矣，然終 須河內葭莩灰。」祖對試之，無驗。後得河內灰，用術，應節便飛，余灰即不動也。 為時所重，竟不行用，故此法遂絕。

yòu zhe lè shū dùn jiǎ jīng sì shù zhōu bì zōng. qí xù yuē: hàn chéng dì shí, xué zhě wèn gài tiān, yáng xióng yuē: gài zāi, wèi jǐ yě. wèn hún tiān, yuē: là xià hóng wèi zhī, xiān yú wàng rén dù zhī, gěng zhōng chéng xiàng zhī, jǐ hū, mò zhī xī yǐ. cǐ yán gài chà ér hún mì yě. gài qì cè yǐng ér zào, yòng zhī rì jiǔ, bù tóng yú zǔ, gù yún wèi jǐ yě. hún qì liàng tiān ér zuò, qián kūn dà xiàng, yǐn jiàn nán biàn, gù yún jǐ hū. shì shí, tài shǐ lìng yǐn xián qióng yán guǐ gài, yì gǔ zhōu fǎ, xióng nǎi jiàn zhī, yǐ wèi nán yě. zì xī zhōu gōng dìng yǐng wáng chéng, zhì hàn cháo, gài qì yī gǎi yān. hún tiān fù guān, yǐ líng xiàn wèi wén gài tiān yǎng guān, yǐ zhōu bì wèi fǎ, fù yǎng nán shū, dà guī shì yī. gǔ zhī rén zhì zhě, suǒ biǎo tiān xiào xuán xiàng. fāng yǐ hún suàn jīng wēi, shù jī wàn shǒu, gù yuē běn wèi zhī shěng yào, fán shù èr piān, hé liù fǎ, míng sì shù zhōu bì zōng.
又著《樂書》、《遁甲經》、《四術周髀宗》。其序曰：「漢成帝時，學者問 蓋天，楊雄曰：『蓋哉，未幾也。』問渾天，曰：『落下閎為之，鮮于妄人度之， 耿中丞象之，幾乎，莫之息矣。』此言蓋差而渾密也。蓋器測影而造，用之日久， 不同於祖，故云『未幾也』。渾器量天而作，乾坤大象，隱見難變，故云『幾乎』。 是時，太史令尹咸窮研晷蓋，易古周法，雄乃見之，以為難也。自昔周公定影王城， 至漢朝，蓋器一改焉。渾天覆觀，以《靈憲》為文；蓋天仰觀，以《周髀》為法， 覆仰難殊，大歸是一。古之人制者，所表天效玄象。芳以渾算精微，術機萬首，故 約本為之省要，凡述二篇，合六法，名《四術周髀宗》。」

yòu shàng dǎng lǐ yè xìng zhuàn xīn lì, zì yǐ wèi zhǎng yú zhào fěi pū hé chéng tiān zǔ chōng zhī sān jiā, fāng nán yè xìng wǔ què. yòu sī zhuàn lì shū, míng yuē líng xiàn lì, suàn yuè pín dà pín xiǎo, shí bì yǐ shuò, zhèng jù shén zhēn míng. měi yún: hé chéng tiān yì wèi cǐ fǎ, ér bù néng jīng. líng xiàn ruò chéng, bì dāng bǎi dài wú yì yì zhě. shū wèi chéng ér zú.
又上黨李業興撰新曆，自以為長於趙匪攵、何承天、祖沖之三家，芳難業興五 闕。又私撰曆書，名曰《靈憲歷》，算月頻大頻小，食必以朔，證據甚甄明。每云： 「何承天亦為此法，而不能精。《靈憲》若成，必當百代無異議者。」書未成而卒。

sòng jǐng yè, guǎng zōng rén yě. míng zhōu yì, wèi yīn yáng wěi hòu zhī xué, jiān míng lì shù. wèi wǔ dìng chū, rèn běi píng tài shǒu. qí wén xuān zuò xiāng, zài jìn yáng. jǐng yè yīn gāo dé zhèng shàng yán: yì jī lǎn tú yuē: dǐng, wǔ yuè, shèng rén jūn, tiān yǔ yán nián chǐ, dōng běi shuǐ zhōng, shù rén wáng, gāo dé zhī. jǐn àn: dōng běi shuǐ, wèi bó hǎi yě. gāo dé zhī, míng gāo shì dé tiān xià yě. shí wèi wǔ dìng bā nián sān yuè yě. gāo dé zhèng xú zhī cái bìng quàn wén xuān yīng tiān shòu chán, nǎi zhī yè. zhì píng chéng dōu, zhū dà chén jǔ jì, jiāng hái. hè bá rén děng yòu yún: sòng jǐng yè wù wáng, yí zhǎn zhī yǐ xiè tiān xià. dì yuē: sòng jǐng yè dāng wèi dì wáng shī, hé kě shā yě? hái zhì bīng zhōu, wén xuān lìng jǐng yè shì, yù gān zhī dǐng. jǐng yè yuē: gān, jūn yě, tiān yě. yì yuē: shí chéng liù lóng, yǐ yù tiān. dǐng, wǔ yuè guà yě, yí yǐ zhòng xià jí chén, shùn tiān shòu chán. huò yuē: yīn yáng shū, wǔ yuè bù kě rù guān. fàn zhī, zú yú qí wèi. jǐng yè yuē: cǐ nǎi dà jí, wáng wèi tiān zǐ, wú fù xià qī, qǐ dé bù zhōng yú qí wèi? dì dà yuè. tiān bǎo chū, fēng zhǎng chéng xiàn zi, shòu zhào zhuàn tiān bǎo lì, lǐ guǎng wèi zhī xù.
宋景業，廣宗人也。明《周易》，為陰陽緯候之學，兼明歷數。魏武定初，任 北平太守。齊文宣作相，在晉陽。景業因高德政上言：「《易稽覽圖》曰：『《鼎》， 五月，聖人君，天與延年齒，東北水中，庶人王，高得之。』謹案：東北水，謂勃 海也。高得之，明高氏得天下也。」時魏武定八年三月也。高德政、徐之才並勸文 宣應天受禪，乃之鄴。至平城都，諸大臣沮計，將還。賀拔仁等又云：「宋景業誤 王，宜斬之以謝天下。」帝曰：「宋景業當為帝王師，何可殺也？」還至并州，文 宣令景業筮，遇《乾》之《鼎》。景業曰：「乾，君也，天也。《易》曰：『時乘 六龍，以御天。』《鼎》，五月卦也，宜以仲夏吉辰，順天受禪。」或曰：「陰陽 書，五月不可入官。犯之，卒於其位。」景業曰：「此乃大吉，王為天子，無復下 期，豈得不終於其位？」帝大悅。天保初，封長城縣子，受詔撰《天保歷》，李廣 為之序。

xǔ zūn, gāo yáng xīn chéng rén yě. míng yì shàn shì, jiān xiǎo tiān wén fēng jiǎo zhàn xiāng nì cì, qí yàn ruò shén. qí shén wǔ yǐn wèi guǎn kè. zì yán lù mìng bù fù guì, bù héng sǐ, shì yǐ rèn xìng shū dàn, duō suǒ fàn wǔ, shén wǔ cháng róng jiè zhī. máng yīn zhī yì, zūn wèi lǐ yè xìng yuē: zéi wèi shuǐ chén, wǒ wèi huǒ chén, shuǐ shèng huǒ, wǒ bì bài. guǒ rú qí yán. qīng hé wáng yuè yǐ zūn wèi kāi fǔ jì shì. yuè hòu jiāng jiù jiāng líng, zūn yuē: cǐ xíng bì zhì hòu xiōng, yí cí jí wù qù. yuè yuē: shì bù miǎn qù, zhèng dāng yǔ jūn tóng háng. zūn yuē: zūn hǎo yǔ shēng rén xiāng suí, bù yù yǔ sǐ rén tóng lù. yuè qiáng gěi qí mǎ yǐ xíng. zhì dōu, xún sàng. sān tái chū chéng, wén xuān yàn huì shàng shū yǐ shàng, sān rì bù chū. xǔ zūn qī jì shì yōu zhī, yǐ wèn zūn. zūn yuē: míng rì dāng dé sān bǎi pǐ juàn. jì shì yuē: ruò rán, dāng fèng sān shù. zūn yuē: bù mǎn shí pǐ. jì ér jiē rú yán. wén xuān wú dào rì shèng, zūn yǔ rén yuē: duō zhé suàn lái, wú shì cǐ kuáng fū hé shí de sǐ. yú shì bù suàn mǎn chuáng, dà yán yuē: bù chū dōng chū, wǒ nǎi bù jiàn. wén xuān yǐ shí yuè bēng, zūn guǒ yǐ jiǔ yuè sǐ.
許遵，高陽新城人也。明《易》善筮，兼曉天文、風角、占相、逆刺，其驗若 神。齊神武引為館客。自言祿命不富貴，不橫死，是以任性疏誕，多所犯忤，神武 常容借之。芒陰之役，遵謂李業興曰：「賊為水陳，我為火陳，水勝火，我必敗。」 果如其言。清河王岳以遵為開府記室。岳後將救江陵，遵曰：「此行必致後凶，宜 辭疾勿去。」岳曰：「勢不免去，正當與君同行。」遵曰：「遵好與生人相隨，不 欲與死人同路。」岳強給其馬以行。至都，尋喪。三台初成，文宣宴會尚書以上， 三日不出。許遵妻季氏憂之，以問遵。遵曰：「明日當得三百匹絹。」季氏曰： 「若然，當奉三束。遵曰：「不滿十匹。」既而皆如言。文宣無道日盛，遵語人曰： 「多折算來，吾筮此狂夫何時得死。」於是布算滿床，大言曰：「不出冬初，我乃 不見。」文宣以十月崩，遵果以九月死。

zi huī, yì xué shù shù. zūn wèi yuē: rǔ cōng míng bù jí wǒ, bù láo duō xué. wéi shòu yǐ fù rén chǎn fǎ, yù yán nán nǚ jí chǎn rì, wú bù zhōng. wǔ chéng shí, yǐ cǐ shù huò shǎng yān.
子暉，亦學術數。遵謂曰：「汝聰明不及我，不勞多學。」唯授以婦人產法， 豫言男女及產日，無不中。武成時，以此數獲賞焉。

yòu yǒu xíng yáng qū shào zhě, yì shàn zhàn. hóu jǐng yù shì zhī, shǐ yǔ guō shēng jù bo èr fú niú hé zhě xiān qǐ. bo dé huǒ zhào, guō shēng yuē: chì niú xiān qǐ. shào yuē: qīng niú xiān qǐ. jǐng wèn qí gù, guō shēng yuē: huǒ sè chì, gù zhī chì niú xiān qǐ. shào yuē: huǒ jiāng rán, yān xiān qǐ. yān shàng sè qīng, gù zhī qīng niú qǐ. jì ér rú shào yán.
又有滎陽麴紹者，亦善占。侯景欲試之，使與郭生俱卜二伏牛何者先起。」卜 得火兆，郭生曰：「赤牛先起。紹曰：「青牛先起。」景問其故，郭生曰：「火色 赤，故知赤牛先起。」紹曰：「火將然，煙先起。煙上色青，故知青牛起。」既而 如紹言。

wú zūn shì, zì jì xù, bó hǎi rén yě. shǎo xué yì. rù héng shān, hū jiàn yī lǎo wēng, shòu zhī kāi xīn fú. zūn shì guì, shuǐ tūn zhī, suì míng zhān bǔ. hòu chū yóu jīng luò, yǐ bǔ shì zhī míng. wèi xiào wǔ dì zhī jiāng jí wèi, shǐ zhī shì, yù fǒu zhī cuì, yuē: xiān fǒu hòu xǐ. dì yuē: xǐ zài hé shí? zūn shì yuē: gāng jué róu, zé chūn mò xià chū yě. yòu shì, yù míng yí zhī bì, yuē: chū dēng yú tiān, hòu rù yú dì. ruò néng jìng shǐ shèn zhōng, bù shī fǎ dù, wú yōu rù dì yǐ. zhōng rú qí yán. hòu qí wén xiāng yǐn wèi dà jiāng jūn fǔ mò cáo cān jūn. cóng yóu dōng shān, yǒu yún qǐ, kǒng yǔ fèi shè, xì shǐ shì. yù bō, lǐ yè xìng yún: kūn shàng gěn xià, bō. gěn wèi shān, shān chū yún, gù zhī yǒu yǔ. zūn shì yún: kūn wèi dì, tǔ zhì shuǐ, gù zhī wú yǔ. wén xiāng shǐ cuī xiān shū zhī yún: zūn shì ruò zhe, shǎng juàn shí pǐ bù zhe, fá zhàng shí. yè xìng ruò zhe, wú shǎng bù zhe, fá zhàng shí. yè xìng yuē: tóng shì zhe, hé dú wú shǎng? wén xiāng yuē: zūn shì zhe, huì wǒ yì, gù shǎng yě. xū yú yún sàn, èr rén gè shòu shǎng fá. huáng jiàn zhōng, wǔ chéng yǐ chéng xiàng zài yè xià jū shǒu, zì zhì cāi yí, shén huái yōu jù. móu qǐ bīng, měi sù zhé lìng zūn shì shì. zūn shì yún: zì yǒu dà qìng. yóu shì bù jué. é ér zhào jùn wáng děng fèng tài hòu lìng, yǐ yí zhào zhuī wǔ chéng. gèng lìng shì zhī. zūn shì yún: bǐ yǐ zuò shí yú guà, qí zhàn zì rán yǒu tiān xià zhī zhēng. jí jí wèi, chú zhōng shū shè rén, gù cí lǎo jí, shòu zhōng sàn dài fū. hé shì kāi fēng wáng, qī yuán shì wú zi, yǐ cè shì zhǎng sūn wèi fēi, lìng zūn shì shì. zūn shì yún: cǐ guà ǒu yǔ zhàn tóng. nǎi chū qí zhàn shū yún: yuán shì wú zi, zhǎng sūn wèi fēi. shì kāi xǐ yú miào zhōng, yú shì qǐ jiào ér wǔ. zūn shì zhe yì lín zá zhàn bǎi yú juǎn. hòu yù wèi chí jiǒng luàn, sǐ yān.
吳遵世，字季緒，勃海人也。少學《易》。入恆山，忽見一老翁，授之開心符。 遵世跪，水吞之，遂明占卜。後出遊京洛，以卜筮知名。魏孝武帝之將即位，使之 筮，遇《否》之《萃》，曰：「先否後喜。」帝曰：「喜在何時？」遵世曰：「剛 決柔，則春末夏初也。」又筮，遇《明夷》之《賁》，曰：「初登於天，後入於地。 若能敬始慎終，不失法度，無憂入地矣。」終如其言。後齊文襄引為大將軍府墨曹 參軍。從游東山，有雲起，恐雨廢射，戲使筮。遇《剝》，李業興云：「坤上艮下， 《剝》。艮為山，山出雲，故知有雨。」遵世云：「坤為地，土製水，故知無雨。」 文襄使崔暹書之云：「遵世若著，賞絹十匹；不著，罰杖十。業興若著，無賞；不 著，罰杖十。」業興曰：「同是著，何獨無賞？」文襄曰：「遵世著，會我意，故 賞也。」須臾雲散，二人各受賞罰。皇建中，武成以丞相在鄴下居守，自致猜疑， 甚懷憂懼。謀起兵，每宿輒令遵世筮。遵世云：「自有大慶。」由是不決。俄而趙 郡王等奉太后令，以遺詔追武成。更令筮之。遵世云：「比已作十餘卦，其占自然 有天下之徵。」及即位，除中書舍人，固辭老疾，授中散大夫。和士開封王，妻元 氏無子，以側室長孫為妃，令遵世筮。遵世云：「此卦偶與占同。」乃出其占書云： 「元氏無子，長孫為妃。」士開喜於妙中，於是起叫而舞。遵世著《易林雜占》百 余卷。後預尉遲迥亂，死焉。

zhào fǔ hé, qīng dōu lín zhāng rén yě. shǎo yǐ míng yì shàn shì wèi qí shén wǔ guǎn kè. shén wǔ bēng yú jìn yáng, zàng yǒu rì yǐ, wén xiāng lìng wén xuān yǔ wú zūn shì děng zé dì, pín bo bù jí. yòu zhì yī suǒ, shì yù gé, xián yún xiōng. fǔ hé shào nián, zuì zài zhòng rén hòu, jìn yún: gé guà yú tiān xià rén jiē xiōng, wéi wáng jiā yòng zhī dà jí. gé tuàn cí yún tāng wǔ gé mìng, yīng tiān shùn rén. wén xuān jù dēng chē, gù yún: yǐ cǐ dì wèi dìng. jí yì píng líng yě. yǒu rén fù wèi cì shǐ, dé shū yún jí. shì rén yì guǎn, bié tuō xiāng zhī zhě shì. yù tài, shì zhě yún: cǐ guà shén jí. shì rén chū hòu, fǔ hé wèi shì zhě yún: tài, gān xià kūn shàng, zé fù rù tǔ yǐ, qǐ dé yán jí. guǒ xiōng wèn zhì. yǒu rén fù jí, tuō fǔ hé shì, yù gān zhī jìn, wèi yù lìng qù. hòu gào rén yún: gān zhī yóu hún. gān wèi tiān, wèi fù, fù biàn wèi hún, ér shēng yú tiān, néng wú sǐ hū? yì rú qí yán. dà níng wǔ píng zhōng, shì hòu gōng dàn nán nǚ jí shí rì, duō zhōng, suì zhì tōng zhí cháng shì. rù zhōu, yì wèi yí tóng. suí kāi huáng zhōng, zú.
趙輔和，清都臨漳人也。少以明《易》善筮為齊神武館客。神武崩於晉陽，葬 有日矣，文襄令文宣與吳遵世等擇地，頻卜不吉。又至一所，筮遇《革》，咸雲凶。 輔和少年，最在眾人後，進云：「《革卦》於天下人皆凶，唯王家用之大吉。《革 彖辭》雲『湯武革命，應天順人。』」文宣遽登車，顧云：「以此地為定。」即義 平陵也。有人父為刺史，得書雲疾。是人詣館，別托相知者筮。遇《泰》，筮者云： 「此卦甚吉。」是人出後，輔和謂筮者云：「《泰》，乾下坤上，則父入土矣，豈 得言吉。」果凶問至。有人父疾，托輔和筮，遇《乾》之《晉》，慰諭令去。後告 人云：「《乾》之遊魂。乾為天，為父，父變為魂，而升於天，能無死乎？」亦如 其言。大寧、武平中，筮後宮誕男女及時日，多中，遂至通直常侍。入周，亦為儀 同。隋開皇中，卒。

huáng fǔ yù, bù zhī hé xǔ rén yě, shàn xiāng rén. qí wén xiāng zhī zì yǐng chuān guī, wén xuān cóng hòu. yù yú bàng zòng guān, wèi rén yuē: dà jiāng jūn bù zuò wù. zhǐ wén xuān yuē: huì dào běi chuí bí tì zhě. jí wén xuān jí wèi, shì yù xiāng shù, gù yǐ bó jīn wà qí yǎn, shǐ lì mō zhū rén. zhì wén xuān yuē: cǐ zuì dà dá guān. yú rèn chéng wáng yuē: dāng zhì chéng xiàng. yú cháng shān zhǎng guǎng èr wáng, bìng yuē: yì guì. zhì shí dòng tǒng yuē: cǐ nòng chī rén. zhì èr gōng shàn yuē: zhèng dé hǎo yǐn shí ér yǐ. yù cháng wèi gāo guī yàn xiāng yuē: wèi jí rén chén, dàn mò fǎn. guī yàn yuē: wǒ hé wèi fǎn? yù yuē: gōng yǒu fǎn gǔ. xiào zhāo cì zhào jùn wáng shí sǐ bù wèn, wáng xǐ yuē: huáng fǔ yù xiāng chén, yún dāng è sǐ, jīn fù hé lǜ? dì yǐ yù zhé wèi zhū wáng xiāng, xīn bù píng zhī. yù wèi qí qī yuē: diàn shàng zhě bù guò èr nián. qī yǐ gào shè rén hú sī hóng qìng qī, hóng qìng yǐ qǐ dì. nù yuē: xiàng fù nǚ xiǎo ér píng lùn wàn chéng zhǔ! chì zhào yù. yù měi zhào jìng, zì yán bīng sǐ. jí bèi zhào, wèi qī yuē: wǒ jīn qù, bù huí, ruò guò rì wǔ shí, dāng dé huó. jì zhì zhèng zhōng, suì zhǎn zhī.
皇甫玉，不知何許人也，善相人。齊文襄之自潁川歸，文宣從後。玉於傍縱觀， 謂人曰：「大將軍不作物。」指文宣曰：「會道北垂鼻洟者。」及文宣即位，試玉 相術，故以帛巾襪其眼，使歷摸諸人。至文宣曰：「此最大達官。」於任城王曰： 「當至丞相。」於常山、長廣二王，並曰：「亦貴。」至石動桶曰：「此弄痴人。」 至二供膳曰：「正得好飲食而已。」玉嘗為高歸彥相曰：「位極人臣，但莫反。」 歸彥曰：「我何為反？」玉曰：「公有反骨。」孝昭賜趙郡王十死不問，王喜曰： 「皇甫玉相臣，雲當惡死，今復何慮？」帝以玉輒為諸王相，心不平之。玉謂其妻 曰：「殿上者不過二年。」妻以告舍人斛斯洪慶妻，洪慶以啟帝。怒曰：「向婦女 小兒評論萬乘主！」敕召玉。玉每照鏡，自言兵死。及被召，謂妻曰：「我今去， 不回，若過日午時，當得活。」既至正中，遂斬之。

wén xiāng shí, yǒu wú shì, shuāng máng, miào yú shēng. wén xiāng lì shì zhī, wén liú táo zhī shēng yuē: yǒu suǒ xì shǔ, rán dāng dà fù guì. wáng hóu jiāng xiāng, duō sǐ qí shǒu. pì rú yīng quǎn, wèi rén suǒ shǐ. wén zhào dào dé shēng yuē: yì xì shǔ rén, fù guì xī hè, bù jí qián rén. wén hóu lǚ fēn shēng, yǔ dào dé xiāng sì. wén tài yuán gōng shēng yuē: dāng wèi rén zhǔ. wén wén xiāng shēng, bù dòng. cuī xiān sī tāo zhī, nǎi miù yán: yì guó zhǔ yě. wén xiāng yǐ wèi wǒ jiā qún nú yóu jí guì, kuàng wú shēn yě.
文襄時，有吳士，雙盲，妙於聲。文襄歷試之，聞劉桃枝聲曰：「有所系屬， 然當大富貴。王侯將相，多死其手。譬如鷹犬，為人所使。」聞趙道德聲曰：「亦 系屬人，富貴翕赫，不及前人。」聞侯呂芬聲，與道德相似。聞太原公聲曰：「當 為人主。」聞文襄聲，不動。崔暹私掏之，乃謬言：「亦國主也。」文襄以為我家 群奴猶極貴，況吾身也。

yòu shí yǒu yù shǐ jiǎ zi rú, yì néng xiāng rén. cuī xiān cháng jiāng zi rú sī shì wén xiāng, zi rú yuē: rén yǒu qī chǐ zhī xíng, bù rú yī chǐ zhī miàn yī zhī miàn, bù rú yī cùn zhī yǎn. dà jiāng jūn liǎn báo miǎn sù, fēi dì wáng xiāng yě. jìng rú yán.
又時有御史賈子儒，亦能相人。崔暹嘗將子儒私視文襄，子儒曰：「人有七尺 之形，不如一尺之面；一之面，不如一寸之眼。大將軍臉薄眄速，非帝王相也。」 竟如言。

qí dài shàn xiāng zhě, yǒu guǎn kè zhào qióng. qí fù shū jì gōng, gōng yǐ zhuǎn zài rén chù, jǐn zhī zhī. shí rén yí qí bié yǒu jiǎ tuō, bù rán, zé gū bù zǐ qīng bù rú yě.
齊代善相者，有館客趙瓊。其婦叔寄弓，弓已轉在人處，盡知之。時人疑其別 有假託，不然，則姑布子卿不如也。

chū, wèi zhèng shǐ qián, yǒu shā mén xué xiāng, yóu huái shuò, jǔ mù jiàn rén, jiē yǒu fù guì zhī biǎo. yǐ wèi bì wú cǐ lǐ, fán qí shū. ér hòu jiē rú yán, nǎi zhī xiāng fǎ bù xū yě.
初，魏正始前，有沙門學相，游懷朔，舉目見人，皆有富貴之表。以為必無此 理，燔其書。而後皆如言，乃知相法不虛也。

xiè fǎ xuǎn, hé nèi rén yě. shǎo míng xiāng shù, yòu shòu yì yú quán huì, shì yì pō gōng. chén jùn yuán shū dé yǐ tài zǐ shù zǐ chū xíng bó líng tài shǒu, bù yuàn zhī guān, yǐ qīn lǎo yán yú zhí zhèng yáng yīn. yīn yǔ yún: jì fēi zhèng chú, xún dāng qiǎn dài. shū dé yì yù liú zūn lèi zài jīng, lìng fǎ xuǎn zhàn. yún: bù yú sān nián, dé dài, zhōng bù hái yě. quàn qí jǐn jiā ér xíng. yòu wèi shū dé xiāng yún: gōng yì yì, zhōng wèi lì bù shàng shū, jiàn zhào rén wù. hòu jiē rú yán. yòu pín wèi hé shì kāi xiāng zhòng, shì kāi dié wèi kāi fǔ xíng cān jūn.
解法選，河內人也。少明相術，又受《易》於權會，筮亦頗工。陳郡袁叔德以 太子庶子出行博陵太守，不願之官，以親老言於執政楊愔。愔語云：「既非正除， 尋當遣代。」叔德意欲留尊累在京，令法選占。云：「不逾三年，得代，終不還也。」 勸其盡家而行。又為叔德相云：「公邑邑，終為吏部尚書，鑒照人物。」後皆如言。 又頻為和士開相中，士開牒為開府行參軍。

wèi níng, jù lù rén yě. yǐ shàn tuī lù mìng, zhēng wèi guǎn kè. wǔ chéng yǐ jǐ shēng nián yuè, tuō wèi yì rén, wèn zhī. níng yuē: jí fù guì, jīn nián rù mù. wǔ chéng jīng yuē: shì wǒ! níng biàn cí yuē: ruò dì wáng, zì yǒu fǎ.
魏寧，鉅鹿人也。以善推祿命，征為館客。武成以己生年月，托為異人，問之。 寧曰：「極富貴，今年入墓。」武成驚曰：「是我！」寧變辭曰：「若帝王，自有 法。」

yòu yǒu yáng zi shù yǔ rén yuē: yáo yán: lú shí liù, zhì shí sì, jiān zi pāi tóu sān shí èr. qiě sì bā tiān zhī dà shù, tài shàng zhī zuò, kǒng bù guò cǐ. jì ér wǔ chéng bēng, nián sān shí èr.
又有陽子術語人曰：「謠言：盧十六，雉十四，犍子拍頭三十二。且四八天之 大數，太上之祚，恐不過此。」既而武成崩，年三十二。

qí mǔ huái wén, bù zhī hé xǔ rén yě, yǐ dào shù shì qí shén wǔ. wǔ dìng chū, qí jūn zhàn máng shān, shí qí jūn qí zhì jǐn chì, xī jūn jǐn hēi, huái wén yuē: chì, huǒ sè hēi. shuǐ sè. shuǐ néng miè huǒ, bù yí yǐ chì duì hēi. tǔ shèng shuǐ, yí gǎi wèi huáng. shén wǔ suì gǎi wèi zhě huáng, suǒ wèi hé yáng fān zhě yě.
綦母懷文，不知何許人也，以道術事齊神武。武定初，齊軍戰芒山，時齊軍旗 幟盡赤，西軍盡黑，懷文曰：「赤，火色；黑。水色。水能滅火，不宜以赤對黑。 土勝水，宜改為黃。」神武遂改為赭黃，所謂河陽幡者也。

huái wén zào sù tiě dāo, qí fǎ, shāo shēng tiě jīng yǐ zhòng róu dìng, shù sù zé chéng gāng. yǐ róu tiě wèi dāo jí, yù yǐ wǔ shēng zhī nì, cuì yǐ wǔ shēng zhī zhī, zhǎn jiǎ guò sān shí zhá. jīn xiāng guó yě jiā suǒ zhù sù róu dìng, shì qí yí fǎ, zuò dāo yóu shén kuài lì, dàn bù néng dùn jié sān shí zhá yě. huái wén yòu yún: guǎng píng jùn nán gān zǐ chéng, shì gàn jiāng zhù jiàn chù, qí tǔ kě yíng dāo. měi yún: xī zài jìn yáng wèi jiān guǎn, guǎn zhōng yǒu yī rú rú kè, tóng guǎn hú shā mén zhǐ yǔ huái wén yún: cǐ rén bié yǒu yì suàn shù. réng zhǐ tíng zhōng yī zǎo shù yún: lìng qí bù suàn zǐ, jí zhī qí shí shù. nǎi shì zhī, bìng biàn ruò gān chún chì, ruò gān chì bái xiàng bàn. yú shì bō shù zhī, wéi shǎo yī zi. suàn zhě yuē: bì bù shǎo, dàn gèng hàn zhī. guǒ luò yī shí. huái wén wèi xìn zhōu cì shǐ.
懷文造宿鐵刀，其法，燒生鐵精以重柔鋌，數宿則成剛。以柔鐵為刀脊，浴以 五牲之溺，淬以五牲之脂，斬甲過三十札。今襄國冶家所鑄宿柔鋌，是其遺法，作 刀猶甚快利，但不能頓截三十札也。懷文又云：「廣平郡南乾子城，是干將鑄劍處， 其土可瑩刀。」每云：「昔在晉陽為監館，館中有一蠕蠕客，同館胡沙門指語懷文 云：『此人別有異算術。』仍指庭中一棗樹云：『令其布算子，即知其實數。』乃 試之，並辨若干純赤，若干赤白相半。於是剝數之，唯少一子。算者曰：『必不少， 但更撼之。』果落一實。」懷文位信州刺史。

yòu yǒu sūn zhèng yán wèi rén yuē: wǒ xī wén cáo pǔ yǎn yǒu yán: gāo wáng zhū ér, ā bǎo dāng wèi tiān zǐ, zhì gāo dé zhī chéng zhī, dāng miè. ā bǎo, wèi tiān bǎo yě dé zhī, wèi dé chāng yě miè nián hào chéng guāng, jí chéng zhī yǐ.
又有孫正言謂人曰：「我昔聞曹普演有言：『高王諸兒，阿保當為天子，至高 德之承之，當滅。』阿保，謂天保也；德之，謂德昌也；滅年號承光，即承之矣。」

zhāng zi xìn, hé nèi rén yě. pō shè wén xué, shǎo yǐ yī shù zhī míng. héng yǐn bái lù shān, shí chū yóu jīng yì, shén wèi wèi shōu cuī jì shū suǒ zhòng. dà níng zhōng, zhēng wèi shàng yào diǎn yù. wǔ píng chū, yòu yǐ tài zhōng dài fū zhēng zhī, tīng qí suǒ zhì, hái shān. yòu shàn yì shì jí fēng jiǎo zhī shù. wǔ wèi xī yǒng luò yǔ zi xìn duì zuò, yǒu què míng tíng shù, dòu ér duò yān. zi xìn yuē: bù shàn. xiàng xī, dāng yǒu fēng cóng xī nán lái, lì cǐ shù, fú táng jiǎo, zé yǒu kǒu shé shì. jīn yè yǒu rén huàn, bì bù kě wǎng, suī chì yì yǐ bìng cí. zi xìn qù hòu, guǒ yǒu fēng rú qí yán. shì yè, láng yá wáng wǔ shǐ qiè zhào yǒng luò, qiě yún: chì huàn. yǒng luò yù qǐ, qí qī kǔ liú zhī, chēng zhuì mǎ yāo shé, bù kān dòng. jié cháo ér nán zuò. zi xìn, qí wáng zú.
張子信，河內人也。頗涉文學，少以醫術知名。恆隱白鹿山，時出遊京邑，甚 為魏收、崔季舒所重。大寧中，征為尚藥典御。武平初，又以太中大夫征之，聽其 所志，還山。又善《易》筮及風角之術。武衛奚永洛與子信對坐，有鵲鳴庭樹，斗 而墮焉。子信曰：「不善。向夕，當有風從西南來，歷此樹，拂堂角，則有口舌事。 今夜有人喚，必不可往，雖敕亦以病辭。」子信去後，果有風如其言。是夜，琅邪 王五使切召永洛，且云：「敕喚。」永洛欲起，其妻苦留之，稱墜馬腰折，不堪動。 詰朝而難作。子信，齊亡卒。

lù fǎ hé, bù zhī hé xǔ rén yě. yǐn yú jiāng líng bǎi lǐ zhōu, yī shí jū chù, yī yǔ jiè xíng shā mén tóng. qí lǎo zì yòu jiàn zhī, róng sè cháng dìng, rén mò néng cè yě. huò wèi chū zì sōng gāo, biàn yóu xiá ěr. jì rù jīng zhōu wèn yáng jùn gāo yào xiàn zhī zǐ shí shān, wú gù shě suǒ jū shān, é yǒu mán zéi wén dào qī zhī luàn, shí rén yǐ wèi yù jiàn méng zhào.
陸法和，不知何許人也。隱於江陵百里洲，衣食居處，一與戒行沙門同。耆老 自幼見之，容色常定，人莫能測也。或謂出自嵩高，遍游遐邇。既入荊州汶陽郡高 要縣之紫石山，無故舍所居山，俄有蠻賊文道期之亂，時人以為預見萌兆。

jí hóu jǐng shǐ gào jiàng yú liáng, fǎ hé wèi nán jùn zhū yuán yīng yuē: pín dào gòng tán yuè jī hóu jǐng qù. yuán yīng yuē: hóu jǐng wèi guó lì xiào, shī yún jī zhī hé yě? fǎ hé yuē: zhèng zì rú cǐ. jí jǐng dù jiāng, fǎ hé shí zài qīng xī shān, yuán yīng wǎng wèn yuē: jǐng jīn wéi chéng, qí shì yún hé? fǎ hé yuē: fán rén qǔ guǒ, yí dài shú shí. gù wèn zhī, yuē: yì kè, yì bù kè. jǐng qiǎn jiāng rèn yuē jī liáng xiāng dōng wáng yú jiāng líng, fǎ hé nǎi yì xiāng dōng qǐ zhēng yuē. zhào zhū mán dì zǐ bā bǎi rén zài jiāng jīn, èr rì biàn fā. xiāng dōng qiǎn hú sēng yòu lǐng qiān yú rén yǔ tóng háng. fǎ hé dēng jiàn, dà xiào yuē: wú liàng bīng mǎ. jiāng líng duō shén cí, rén sú héng suǒ qí dǎo. zì fǎ hé jūn chū, wú fù yī yàn, rén yǐ wèi shén jiē cóng xíng gù yě. zhì chì shā hú, yǔ yuē xiāng duì. fǎ hé chéng qīng chuán, bù jiè zhòu, yán liú ér xià, qù yuē jūn yī lǐ nǎi hái. wèi jiāng shì yuē: liáo guān bǐ lóng shuì bù dòng, wú jūn zhī lóng, shén zì yǒng yuè, jí gōng zhī. ruò dé bǐ míng rì, dāng bù sǔn kè zhǔ yī rén ér pò zéi, rán yǒu è chù. suì zòng huǒ chuán, ér nì fēng bù biàn, fǎ hé zhí bái yǔ shàn huī fēng, fēng jí fǎn. yuē zhòng jiē jiàn liáng bīng bù yú shuǐ shàng, yú shì dà kuì, jiē tóu shuǐ. yuē táo cuàn bù zhī suǒ zhī, fǎ hé yuē: míng rì wǔ shí dāng dé. jí qī ér wèi dé, rén wèn zhī, fǎ hé yuē: wú qián yú cǐ zhōu shuǐ gān shí jiàn yī shā, yǔ tán yuè děng: cǐ suī wèi shā, shí shì zéi biāo. jīn hé bù xiàng biāo xià qiú zéi yě? rú qí yán, guǒ yú shuǐ zhōng jiàn yuē bào shā, yǎng tóu cái chū bí, suì qín zhī. yuē yán: qiú jiù shī mù qián sǐ. fǎ hé yuē: tán yuè yǒu xiāng, bì bù bīng sǐ. qiě yú wáng yǒu yuán, jué wú tā lǜ. wáng yú hòu dāng dé tán yuè lì ěr. xiāng dōng guǒ shì yòng wèi jùn shǒu. jí wèi wéi jiāng líng, yuē yǐ bīng fù jiù, lì zhàn yān.
及侯景始告降於梁，法和謂南郡硃元英曰：「貧道共檀越擊侯景去。」元英曰： 「侯景為國立效，師雲擊之何也？」法和曰：「正自如此。」及景度江，法和時在 青溪山，元英往問曰：「景今圍城，其事云何？」法和曰：「凡人取果，宜待熟時。」 固問之，曰：「亦克，亦不克。」景遣將任約擊梁湘東王於江陵，法和乃詣湘東乞 征約。召諸蠻弟子八百人在江津，二日便發。湘東遣胡僧祐領千餘人與同行。法和 登艦，大笑曰：「無量兵馬。」江陵多神祠，人俗恆所祈禱。自法和軍出，無復一 驗，人以為神皆從行故也。至赤沙湖，與約相對。法和乘輕船，不介冑，沿流而下， 去約軍一里乃還。謂將士曰：「聊觀彼龍睡不動，吾軍之龍，甚自踴躍，即攻之。 若得彼明日，當不損客主一人而破賊，然有惡處。」遂縱火船，而逆風不便，法和 執白羽扇麾風，風即返。約眾皆見梁兵步於水上，於是大潰，皆投水。約逃竄不知 所之，法和曰：「明日午時當得。」及期而未得，人問之，法和曰：「吾前於此洲 水乾時建一剎，語檀越等：此雖為剎，實是賊標。今何不向標下求賊也？」如其言， 果於水中見約抱剎，仰頭裁出鼻，遂禽之。約言：「求就師目前死。」法和曰： 「檀越有相，必不兵死。且於王有緣，決無他慮。王於後當得檀越力耳。」湘東果 釋用為郡守。及魏圍江陵，約以兵赴救，力戰焉。

fǎ hé jì píng yuē, wǎng jìn jiàn wáng sēng biàn yú bā líng, wèi yuē: pín dào yǐ què hóu jǐng yī bì, qí gèng hé néng wèi? tán yuè yí jí zhú qǔ. nǎi qǐng hái. wèi xiāng dōng wáng yuē: hóu jǐng zì rán píng yǐ, wú zú kě lǜ. shǔ zéi jiāng zhì, fǎ hé qǐng shǒu wū xiá dài zhī. nǎi zòng zhū jūn ér wǎng, qīn yùn shí yǐ tián jiāng. sān rì, shuǐ suì bù liú, héng zhī yǐ tiě suǒ. wǔ líng wáng jì guǒ qiǎn shǔ bīng lái dù, xiá kǒu shì cù, jìn tuì bù kě, wáng lín yǔ fǎ hé jīng lüè, yī zhàn ér tiǎn zhī.
法和既平約，往進見王僧辯於巴陵，謂曰：「貧道已卻侯景一臂，其更何能為？ 檀越宜即逐取。」乃請還。謂湘東王曰：「侯景自然平矣，無足可慮。蜀賊將至， 法和請守巫峽待之。」乃縱諸軍而往，親運石以填江。三日，水遂不流，橫之以鐵 鎖。武陵王紀果遣蜀兵來度，峽口勢蹙，進退不可，王琳與法和經略，一戰而殄之。

jūn cì bái dì, wèi rén yuē: zhū gé kǒng míng kě wèi wèi míng jiāng, wú zì jiàn zhī. cǐ chéng páng yǒu qí mái nǔ jiàn zú yī hú xǔ. yīn chā biǎo lìng jué zhī, rú qí yán. yòu cháng zhì xiāng yáng chéng běi dà shù xià, huà dì fāng èr chǐ, lìng dì zǐ jué zhī. dé yī guī, zhǎng chǐ bàn, yǐ zhàng kòu zhī yuē: rǔ yù chū, bù néng dé, yǐ shù bǎi suì. bù féng wǒ zhě, qǐ jiàn tiān rì hū? wèi shòu sān guī, guī nǎi rù cǎo. chū, bā dié shān duō è jí rén, fǎ hé wèi cǎi yào liáo zhī, bù guò sān fú, jiē chà, jí qiú wèi dì zǐ. shān zhōng duō dú chóng měng shòu, fǎ hé shòu qí jìn jiè, bù fù shì zhē. suǒ pō jiāng hú, bì yú fēng cè jié biǎo, yún cǐ chù fàng shēng. yú zhě jiē wú suǒ de. cái huò shǎo huò, zhé yǒu dà fēng léi, chuán rén jù ér fàng zhī, fēng yǔ nǎi dìng. wǎn suī jiāng bīng, yóu jìn zhū jūn yú bǔ, yǒu qiè wéi zhě, zhōng yè měng shòu bì lái yù shì zhī, huò wáng qí chuán lǎn. yǒu xiǎo dì zǐ xì jié shé tóu, lái yì fǎ hé. fǎ hé yuē: rǔ hé yì shā! yīn zhǐ yǐ shì zhī, dì zǐ nǎi jiàn shé tóu zé kù dāng ér bù là. fǎ hé shǐ chàn huǐ, wèi shé zuò gōng dé. yòu yǒu rén yǐ niú shì dāo, yī xià ér tóu duàn, lái yì fǎ hé. fǎ hé yuē: yǒu yī duàn tóu niú, jiù qīng zhēng mìng shū jí, ruò bù wèi zuò gōng dé, yī yuè nèi bào zhì. qí rén fú xìn, shǎo rì guǒ sǐ. fǎ hé yòu wèi rén zhì zhái tú mù yǐ bì huò qiú fú. cháng wèi rén yuē: wù xì mǎ yú duì. qí rén xíng guò xiāng qū, mén cè yǒu duì, yīn xì mǎ yú qí zhù. rù mén zhōng, yì fǎ hé jiè, zǒu chū jiāng jiě zhī, mǎ yǐ bì yǐ.
軍次白帝，謂人曰：「諸葛孔明可謂為名將，吾自見之。此城旁有其埋弩箭鏃 一斛許。」因插表令掘之，如其言。又嘗至襄陽城北大樹下，畫地方二尺，令弟子 掘之。得一龜，長尺半，以杖叩之曰：「汝欲出，不能得，已數百歲。不逢我者， 豈見天日乎？」為授《三歸》，龜乃入草。初，八疊山多惡疾人，法和為採藥療之， 不過三服，皆差，即求為弟子。山中多毒蟲猛獸，法和授其禁戒，不復噬蜇。所泊 江湖，必於峰側結表，雲此處放生。漁者皆無所得。才或少獲，輒有大風雷，船人 懼而放之，風雨乃定。晚雖將兵，猶禁諸軍漁捕，有竊違者，中夜猛獸必來欲噬之， 或亡其船纜。有小弟子戲截蛇頭，來詣法和。法和曰：「汝何意殺！」因指以示之， 弟子乃見蛇頭齚褲襠而不落。法和使懺悔，為蛇作功德。又有人以牛試刀，一下而 頭斷，來詣法和。法和曰：「有一斷頭牛，就卿征命殊急，若不為作功德，一月內 報至。」其人弗信，少日果死。法和又為人置宅圖墓以避禍求福。嘗謂人曰：「勿 系馬於碓。」其人行過鄉曲，門側有碓，因系馬於其柱。入門中，憶法和戒，走出 將解之，馬已斃矣。

liáng yuán dì yǐ fǎ hé wèi dū du yǐng zhōu cì shǐ, fēng jiāng chéng xiàn gōng. fǎ hé bù chēng chén, qí qǐ wén zhū yìn míng shàng, zì chēng jū shì, hòu chēng sī tú. liáng yuán dì wèi qí pú shè wáng bāo yuē: wǒ wèi cháng yǒu yì yòng lù wèi sān gōng, ér zì chēng, hé yě? bāo yuē: bǐ jì yǐ dào shù zì mìng, róng shì xiān zhī. liáng yuán dì yǐ fǎ hé gōng yè shāo zhòng, suì jiù jiā sī tú, dū du cì shǐ rú gù. bù qǔ shù qiān rén, tōng hū wèi dì zǐ. wéi yǐ dào shù wèi huà, bù yǐ fǎ yù jiā rén. yòu liè sì zhī suǒ, bù lì shì chéng, mù zuǒ zhī fǎ, wú rén lǐng shòu. dàn yǐ kōng kǎn yuè zài dào jiān, shàng kāi yī kǒng yǐ shòu qián. jiǎ kè diàn rén, suí huò duō shǎo, jì qí gū xiàn, zì wěi kǎn zhōng. suǒ zhǎng zhī sī, xī fāng kāi qǔ, tiáo qí kǒng mù, shū zhī yú kù. yòu fǎ hé píng cháng yán ruò bù chū kǒu, shí yǒu suǒ lùn, zé xióng biàn wú dí, rán yóu dài mán yīn. shàn wèi gōng zhàn jù.
梁元帝以法和為都督、郢州刺史，封江乘縣公。法和不稱臣，其啟文硃印名上， 自稱居士，後稱司徒。梁元帝謂其僕射王褒曰：「我未嘗有意用陸為三公，而自稱， 何也？」褒曰：「彼既以道術自命，容是先知。」梁元帝以法和功業稍重，遂就加 司徒，都督、刺史如故。部曲數千人，通呼為弟子。唯以道術為化，不以法獄加人。 又列肆之所，不立市丞，牧佐之法，無人領受。但以空檻龠在道間，上開一孔以受 錢。賈客店人，隨貨多少，計其估限，自委檻中。所掌之司，夕方開取，條其孔目， 輸之於庫。又法和平常言若不出口，時有所論，則雄辯無敵，然猶帶蠻音。善為攻 戰具。

zài jiāng xià, dà jù bīng jiàn, yù xí xiāng yáng ér rù wǔ guān, liáng yuán dì shǐ zhǐ zhī. fǎ hé yuē: fǎ hé shì qiú fú zhī rén, shàng bù xī shì fàn tiān wáng zuò chù, qǐ guī wáng wèi? dàn yú kōng wáng fú suǒ yǔ zhǔ shàng yǒu xiāng huǒ yīn yuán, jiàn zhǔ shàng yīng yǒu bào zhì, gù jiù yuán ěr. jīn jì bèi yí, shì yè dìng bù kě gǎi yě. yú shì shè gōng shí, jù dà shí zhuī báo bǐng. jí wèi jǔ bīng, fǎ hé zì yǐng rù hàn kǒu, jiāng fù jiāng líng, liáng yuán dì shǐ rén nì zhī yuē: cǐ zì néng pò zéi, shī dàn zhèn yǐng zhōu, bù xū dòng yě. fǎ hé nǎi hái zhōu, è qí chéng mén, zhe cū bái bù shān, kù bù xié jīn, dà shéng shù yāo, zuò wěi xí, zhōng rì nǎi tuō zhī. jí wén liáng yuán bài miè, fù qǔ qián xiōng fú zhe zhī, kū qì shòu diào. liáng rén rù wèi, guǒ jiàn shí zhuī bǐng yān. fǎ hé shǐ yú bǎi lǐ zhōu zào shòu wáng sì. jì jià fó diàn, gèng jié liáng zhù, yuē: hòu sì shí xǔ nián, fó fǎ dāng zāo léi báo, cǐ sì yōu pì, kě yǐ miǎn nán. jí wèi píng jīng zhōu, gōng shì fén jìn, zǒng guǎn yù fā qǔ shòu wáng fó diàn, xián qí cái duǎn, nǎi tíng. hòu zhōu shì miè fó fǎ, cǐ sì gé zài chén jìng, gù bù jí nán.
在江夏，大聚兵艦，欲襲襄陽而入武關，梁元帝使止之。法和曰：「法和是求 佛之人，尚不希釋梵天王坐處，豈規王位？但於空王佛所與主上有香火因緣，見主 上應有報至，故救援耳。今既被疑，是業定不可改也。」於是設供食，具大飠追薄 餅。及魏舉兵，法和自郢入漢口，將赴江陵，梁元帝使人逆之曰：「此自能破賊， 師但鎮郢州，不須動也。」法和乃還州，堊其城門，著粗白布衫，褲布邪巾，大繩 束腰，坐葦席，終日乃脫之。及聞梁元敗滅，復取前凶服著之，哭泣受吊。梁人入 魏，果見飠追餅焉。法和始於百里洲造壽王寺。既架佛殿，更截樑柱，曰：「後四 十許年，佛法當遭雷雹，此寺幽僻，可以免難。」及魏平荊州，宮室焚燼，總管欲 發取壽王佛殿，嫌其材短，乃停。後周氏滅佛法，此寺隔在陳境，故不及難。

tiān bǎo liù nián chūn, qīng hé wáng yuè jìn jūn lín jiāng, fǎ hé jǔ zhōu rù qí. wén xuān yǐ fǎ hé wèi dà dū dū shí zhōu zhū jūn shì tài wèi gōng xī nán dà dū dū wǔ zhōu zhū jūn shì jīng zhōu cì shǐ, ān xiāng jùn gōng sòng lì wèi yǐng zhōu cì shǐ, guān jué rú gù. lì dì zào wèi sàn qí cháng shì yí tóng sān sī xiāng zhōu cì shǐ yì xìng xiàn gōng. liáng jiāng hóu zhèn lái bī jiāng xià, qí jūn qì chéng ér tuì, fǎ hé yǔ sòng lì xiōng dì rù cháo. wén xuān wén qí yǒu qí shù, xū xīn xiāng jiàn zhī. bèi sān gōng lǔ bù, yú chéng nán shí èr lǐ gōng zhàng yǐ dài zhī. fǎ hé yáo jiàn yè chéng, xià mǎ yǔ bù. xīn shù wèi yuē: gōng jì wàn lǐ guī chéng, zhǔ shàng xū xīn xiāng dài, hé zuò cǐ shù? fǎ hé shǒu chí xiāng lú, bù cóng lù chē zhì yú guǎn. míng rì yǐn jiàn, gěi tōng xiàn yóu luò wǎng chē, zhàng shēn bǎi rén. yì què tōng míng, bù chēng guān jué, bù chēng chén, dàn yún jīng shān jū shì. wén xuān yàn fǎ hé jí qí tú shǔ yú zhāo yáng diàn, cì fǎ hé qián bǎi wàn wù wàn duàn jiǎ dì yī qū tián yī bǎi qǐng nú bì èr bǎi rén, shēng zī shí wù chēng shì sòng lì qiān duàn qí yú yí tóng cì shǐ yǐ xià gè yǒu chà. fǎ hé suǒ de nú bì, jǐn miǎn zhī, yuē: gè suí yuán qù. qián bó sàn shī, yī rì biàn jǐn. yǐ guān suǒ cì zhái yíng fó sì, zì jū yī fáng, yǔ fán rén wú yì. sān nián jiān zài wèi tài wèi, shì yóu wèi zhī jū shì. wú jí, ér gào dì zǐ sǐ qī. zhì shí, shāo xiāng lǐ fú, zuò shéng chuáng ér zhōng. yù qì jiāng liàn, shī xiǎo suō zhǐ sān chǐ xǔ. wén xuān lìng kāi guān ér shì zhī, kōng guān ér yǐ.
天保六年春，清河王岳進軍臨江，法和舉州入齊。文宣以法和為大都督、十州 諸軍事、太尉公、西南大都督、五州諸軍事、荊州刺史，安湘郡公宋蒞為郢州刺史， 官爵如故。蒞弟簉為散騎常侍、儀同三司、湘州刺史、義興縣公。梁將侯瑱來逼江 夏，齊軍棄城而退，法和與宋蒞兄弟入朝。文宣聞其有奇術，虛心相見之。備三公 鹵簿，於城南十二里供帳以待之。法和遙見鄴城，下馬禹步。辛術謂曰：「公既萬 里歸誠，主上虛心相待，何作此術？」法和手持香爐，步從路車至於館。明日引見， 給通憲油絡網車，仗身百人。詣闕通名，不稱官爵，不稱臣，但云荊山居士。文 宣宴法和及其徒屬於昭陽殿，賜法和錢百萬、物萬段、甲第一區、田一百頃、奴婢 二百人，生資什物稱是；宋蒞千段；其餘儀同、刺史以下各有差。法和所得奴婢， 盡免之，曰：「各隨緣去。」錢帛散施，一日便盡。以官所賜宅營佛寺，自居一房， 與凡人無異。三年間再為太尉，世猶謂之居士。無疾，而告弟子死期。至時，燒香 禮佛，坐繩床而終。浴訖將殮，屍小縮止三尺許。文宣令開棺而視之，空棺而已。

fǎ hé shū qí suǒ jū wū bì ér tú zhī, jí bō luò, yǒu wén yuē: shí nián tiān zǐ wèi shàng kě, bǎi rì tiān zǐ jí rú huǒ, zhōu nián tiān zǐ dì dài zuò. yòu yuē: yī mǔ shēng sān tiān, liǎng tiān gòng wǔ nián. shuō zhě yǐ wèi lóu tài hòu shēng sān tiān zǐ, zì xiào zhāo jí wèi zhì wǔ chéng chuán wèi hòu zhǔ, gòng wǔ nián yān.
法和書其所居屋壁而塗之，及剝落，有文曰：「十年天子為尚可，百日天子急 如火，周年天子遞代坐。」又曰：「一母生三天，兩天共五年。」說者以為婁太后 生三天子，自孝昭即位至武成傳位後主，共五年焉。

fǎ hé zài jīng yǐng, yǒu shǎo jī, nián kě èr shí yú, zì chēng yuè lǎo, shēn pī fǎ fú, bù kěn jià qǔ. héng suí fǎ hé dōng xī, huò yǔ qí sī tōng, shí yǒu yú nián. jīn zhě cì qì, bié gèng tā yín. yǒu sī kǎo yàn, bìng shí. yuè lǎo yīn ěr gǎi shì, shēng zǐ shù rén.
法和在荊郢，有少姬，年可二十餘，自稱越姥，身披法服，不肯嫁娶。恆隨法 和東西，或與其私通，十有餘年。今者賜棄，別更他淫。有司考驗，並實。越姥因 爾改適，生子數人。

jiǎng shēng, zì fèng qǐ, chǔ guó píng hé rén yě. shǎo hǎo tiān wén xuán xiàng zhī xué, zhōu wén yǎ xìn dài zhī. dà tǒng sān nián, dōng wèi dòu tài dùn jūn tóng guān, zhōu wén chū shī mǎ mù zé. shí xī nán yǒu huáng zǐ qì bào rì, cóng wèi zhì yǒu. zhōu wén wèi shēng yuē: cǐ hé xiáng yě? shēng yuē: xī nán wèi dì, zhǔ tǔ. tǔ wáng sì jì, qín fēn. jīn dà jūn jì chū, xǐ qì xià lín, bì yǒu dà qìng. yú shì yǔ tài zhàn, qín zhī. zì hòu suì jiàng hé dōng, kè hóng nóng, pò shā yuàn, yóu cǐ yù bèi qīn lǐ. jiǔ nián, gāo zhòng mì yǐ běi yù zhōu lái fù, zhōu wén yù qiǎn bīng yuán zhī. shēng yuē: chūn wáng zài dōng, yíng huò yòu zài jǐng guǐ fēn, xíng jūn fēi biàn. zhōu wén bù cóng. jūn zhì máng shān, bù lì ér hái. tài shī hè bá shèng nù yuē: jiǎng shēng zuì hé wàn sǐ! zhōu wén yuē: jiǎng shēng gù jiàn yuē: shī chū bù lì. cǐ bài yě, gū zì qǔ zhī. gōng dì yuán nián, yǐ qián hòu gōng, shòu chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī, fēng gāo chéng xiàn zi. hòu chú dà zhōng dài fū, yǐ nián lǎo qǐng zhì shì. zhào xǔ zhī, jiā dìng zhōu cì shǐ, zú yú jiā.
蔣升，字鳳起，楚國平河人也。少好天文玄象之學，周文雅信待之。大統三年， 東魏竇泰頓軍潼關，周文出師馬牧澤。時西南有黃紫氣抱日，從未至酉。周文謂升 曰：「此何祥也？」升曰：「西南未地，主土。土王四季，秦分。今大軍既出，喜 氣下臨，必有大慶。」於是與泰戰，禽之。自後遂降河東，克弘農，破沙苑，由此 愈被親禮。九年，高仲密以北豫州來附，周文欲遣兵援之。升曰：「春王在東，熒 惑又在井鬼分，行軍非便。」周文不從。軍至芒山，不利而還。太師賀拔勝怒曰： 「蔣升罪合萬死！」周文曰：「蔣升固諫曰：『師出不利。』此敗也，孤自取之。」 恭帝元年，以前後功，授車騎大將軍、儀同三司，封高城縣子。後除大中大夫，以 年老請致事。詔許之，加定州刺史，卒於家。

qiáng liàn, bù zhī hé xǔ rén yě, yì bù zhī qí míng zì. xiān shì lǐ shùn xìng yǔ mò bù héng, hǎo yán wèi rán zhī shì, dāng shí hào wèi lǐ liàn, shì rén yǐ qiáng lèi zhī, gù yì hū wèi liàn yān. róng mào zhǎng zhuàng, yǒu yì yú rén, shén qíng chǎng huǎng, mò zhī néng cè. yì yù yǒu suǒ shuō, féng rén zhé yán ruò zhí qí bù yù yán, zòng kǔ jiā qí qǐng, bù xiāng chóu dá. chū wén qí yán, lüè bù kě jiě, shì guò hòu, wǎng wǎng yǒu yàn. héng jì zhù zhū fó sì, hǎo xíng rén jiā, jiān lì zào wáng gōng dǐ dì. suǒ zhì, rén jiē jìng xìn zhī. jìn gōng hù wèi zhū qián, liàn céng shǒu chí yī hù, dào hù dì mén wài dǐ pò yuē: hù pò zi kǔ. shí zhù guó píng gāo gōng hóu fú lóng ēn shēn bèi rèn wěi, qiáng liàn zhì lóng ēn zhái, hū qí qī yuán shì jí qí qiè yìng bìng bì pú děng, bìng lìng lián xí ér zuò. zhū rén yǐ bī fū rén, kǔ cí bù kěn. qiáng liàn yuē: rǔ děng yī lì rén ěr, hé yǒu guì jiàn. suì bī jiù zuò. wèi jǐ ér hù zhū, zhū zi bìng sǐ lóng ēn yì fú fǎ, réng jí méi qí jiā. jiàn dé zhōng, měi yè shàng jiē qú biān shù, dà kū shì jiā mù ní fú, huò zhì shēn dàn. rú cǐ zhě lěi yuè, shēng shén āi kǔ. é ér fèi fú dào èr jiào. dà xiàng mò, yòu yǐ yī wú dǐ náng, lì zhǎng ān shì sì gào qǐ, shì rén zhēng yǐ mǐ mài yí zhī. qiáng liàn zhāng náng shòu zhī, suí jí lòu zhī yú dì. rén huò wèn zhī, qiáng liàn yuē: dàn yù shǐ zhū rén jiàn shèng kōng ěr. zhì suí kāi huáng chū, guǒ yí dōu yú lóng shǒu shān, chéng suì kōng fèi. hòu mò zhī qí suǒ zhōng.
強練，不知何許人也，亦不知其名字。先是李順興語默不恆，好言未然之事， 當時號為李練，世人以強類之，故亦呼為練焉。容貌長壯，有異於人，神情敞怳， 莫之能測。意欲有所說，逢人輒言；若值其不欲言，縱苦加祈請，不相酬答。初聞 其言，略不可解，事過後，往往有驗。恆寄住諸佛寺，好行人家，兼歷造王公邸第。 所至，人皆敬信之。晉公護未誅前，練曾手持一瓠，到護第門外抵破曰：「瓠破子 苦。」時柱國、平高公侯伏龍恩深被任委，強練至龍恩宅，呼其妻元氏及其妾媵並 婢僕等，並令連席而坐。諸人以逼夫人，苦辭不肯。強練曰：「汝等一例人耳，何 有貴賤。」遂逼就坐。未幾而護誅，諸子並死；龍恩亦伏法，仍籍沒其家。建德中， 每夜上街衢邊樹，大哭釋迦牟尼佛，或至申旦。如此者累月，聲甚哀苦。俄而廢佛、 道二教。大象末，又以一無底囊，歷長安市肆告乞，市人爭以米麥遺之。強練張囊 受之，隨即漏之於地。人或問之，強練曰：「但欲使諸人見盛空耳。」至隋開皇初， 果移都於龍首山，城遂空廢。後莫知其所終。

yòu yǒu shǔ jùn wèi yuán sōng zhě, yì hǎo yán jiāng lái shì, gài jiāng zuǒ bǎo zhì zhī liú. tiān hé zhōng, suì zhe shī, yù lùn zhōu suí fèi xìng jí huáng jiā shòu mìng, bìng yǒu zhēng yàn. yóu bù xìn shì jiào, cháng shàng shū jí lùn zhī.
又有蜀郡衛元嵩者，亦好言將來事，蓋江左寶志之流。天和中，遂著詩，預論 周隋廢興及皇家受命，並有徵驗。尤不信釋教，嘗上疏極論之。

yǔ jì cái, zì shū yì, xīn yě rén yě. bā shì zǔ tāo, suí jìn yuán dì guò jiāng, guān zhì sàn qí cháng shì, fēng suì chāng hóu, yīn jiā yú nán jùn jiāng líng xiàn. zǔ shēn, nán shǐ yǒu chuán. fù màn qiàn, guāng lù qīng. jì cái yòu yǐng wù, bā suì sòng shàng shū, shí èr tōng yì, hǎo zhàn xuán xiàng, jū sàng yǐ xiào wén. liáng xiāng dōng wáng yì yǐn shòu wài bīng cān jūn. xī tái jiàn, lèi qiān zhōng shū láng, lǐng tài shǐ, fēng xuān chāng xiàn bó. jì cái gù cí tài shǐ, liáng yuán dì yuē: hàn sī mǎ qiān lì shì jū zhǎng, wèi gāo táng lóng yóu lǐng cǐ zhí, qīng hé dàn yān! dì yì pō míng xīng lì, wèi yuē: zhèn yóu lǜ huò qǐ xiāo qiáng. jì cái yuē: qín jiāng rù yǐng, bì xià yí liú zhòng chén, zuò zhèn jīng shǎn, hái dōu yǐ bì qí huàn. dì chū rán zhī, hòu yǔ lì bù shàng shū zōng lǐn děng yì, nǎi zhǐ.
庾季才，字叔弈，新野人也。八世祖滔，隨晉元帝過江，官至散騎常侍，封遂 昌侯，因家於南郡江陵縣。祖詵，《南史》有傳。父曼倩，光祿卿。季才幼穎悟， 八歲誦《尚書》，十二通《易》，好占玄象，居喪以孝聞。梁湘東王繹引授外兵參 軍。西台建，累遷中書郎，領太史，封宣昌縣伯。季才固辭太史，梁元帝曰：「漢 司馬遷歷世居掌，魏高堂隆猶領此職，卿何憚焉！」帝亦頗明星曆，謂曰：「朕猶 慮禍起蕭牆。」季才曰：「秦將入郢，陛下宜留重臣，作鎮荊陝，還都以避其患。」 帝初然之，後與吏部尚書宗懍等議，乃止。

é ér jiāng líng fù miè. zhōu wén dì yī jiàn, shēn jiā yōu lǐ, lìng cān zhǎng tài shǐ, yuē: qīng yí jǐn chéng shì gū, dāng yǐ fù guì xiāng dá. chū, jīng fù wáng, yì guān shì rén, duō méi wèi jiàn. jì cái sàn suǒ cì wù, gòu qiú qīn gù. zhōu wén wèn: hé néng ruò cǐ? jì cái yuē: yǐng dū fù bài, jūn xìn yǒu zuì, jìn shēn hé jiù, jiē wèi jiàn lì? chéng qiè āi zhī, gù shú gòu ěr. zhōu wén nǎi wù yuē: wēi jūn, suì shī tiān xià zhī wàng. yīn chū lìng, miǎn liáng fú wèi nú bì zhě shù qiān kǒu. wǔ dìng èr nián, yǔ wáng bāo yǔ xìn tóng bǔ lín zhǐ xué shì, lèi qiān shāo bó dài fū. hòu yǔ wén hù zhí zhèng, wèn yǐ tiān dào zhēng xiáng, duì yuē: qǐng shàng tái yǒu biàn, bù lì zǎi fǔ, gōng yí guī zhèng tiān zǐ, qǐng lǎo sī mén. hù shěn yín jiǔ zhī, yuē: wú běn yì rú cǐ, dàn cí wèi huò miǎn. zì shì jiàn shū. jí hù yí miè, yuè qí shū jì, yǒu jiǎ tuō fú mìng, wàng zào yì duān zhě, jiē zhū. wéi dé jì cái liǎng zhǐ, shèng yán wěi hòu, yí miǎn zhèng guī quán. dì wèi shǎo zōng bó hú sī zhēng yuē: jì cái shén dé rén chén zhī lǐ. yīn cì sù bó, qiān tài shǐ zhōng dài fū. zhào zhuàn líng tái mì yuàn, fēng lín yǐng xiàn bó. xuān dì sì wèi, jiā biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī.
俄而江陵覆滅。周文帝一見，深加優禮，令參掌太史，曰：「卿宜盡誠事孤， 當以富貴相答。」初，荊覆亡，衣冠士人，多沒為賤。季才散所賜物，購求親故。 周文問：「何能若此？」季才曰：「郢都覆敗，君信有罪，縉紳何咎，皆為賤隸？ 誠竊哀之，故贖購耳。」周文乃悟曰：「微君，遂失天下之望。」因出令，免梁浮 為奴婢者數千口。武定二年，與王褒、庾信同補麟趾學士，累遷稍伯大夫。後宇文 護執政，問以天道徵祥，對曰：「頃上台有變，不利宰輔，公宜歸政天子，請老私 門。」護沈吟久之，曰：「吾本意如此，但辭未獲免。」自是漸疏。及護夷滅，閱 其書記，有假託符命，妄造異端者，皆誅。唯得季才兩紙，盛言緯候，宜免政歸權。 帝謂少宗伯斛斯徵曰：「季才甚得人臣之禮。」因賜粟帛，遷太史中大夫。詔撰 《靈台秘苑》，封臨潁縣伯。宣帝嗣位，加驃騎大將軍、開府儀同三司。

jí suí wén dì wèi chéng xiàng, cháng yè zhào wèn tiān shí rén shì, jì cái yuē: tiān dào jīng wēi, nán kě xī chá. qiè yǐ rén shì bo zhī, fú zhào yǐ dìng, jì cái zòng yán bù kě, gōng dé wèi jī yǐng shì hū? dì mò rán jiǔ zhī yuē: wú jīn pì qí wǔ, chéng bù dé xià yǐ. yīn cì yǐ cǎi bó yuē: kuì gōng cǐ yì. dà dìng yuán nián zhēng yuè, jì cái shàng yán: jīn yuè wù xū píng dàn, qīng qì rú lóu què, jiàn guó chéng shàng. é ér biàn zǐ, nì fēng xī xíng. qì jīng yún: tiān bù néng wú yún ér yǔ, huáng wáng bù néng wú qì ér lì. jīn wáng qì yǐ jiàn, xū jí yīng zhī. èr yuè, rì chū mǎo rù yǒu, jū tiān zhī zhèng wèi, wèi zhī èr bā zhī mén. rì zhě rén jūn zhī xiàng, rén jūn zhèng wèi, yí yòng èr yuè. qí yuè shí sān rì jiǎ zǐ, jiǎ wèi liù jiǎ zhī shǐ, zi wèi shí èr chén zhī chū. jiǎ shù jiǔ, zi shù yòu jiǔ, jiǔ wèi tiān shù. qí rì jí shì jīng zhé, yáng qì zhuàng fā zhī shí. xī zhōu wǔ wáng yǐ èr yuè jiǎ zǐ dìng tiān xià, xiǎng nián bā bǎi hàn gāo dì yǐ èr yuè jiǎ wǔ jí dì wèi, xiǎng nián sì bǎi. gù zhī jiǎ zǐ jiǎ wǔ wèi dé tiān shù. jīn yuè jiǎ zǐ, yí yīng tiān shòu mìng. shàng cóng zhī.
及隋文帝為丞相，嘗夜召問天時人事，季才曰：「天道精微，難可悉察。竊以 人事卜之，符兆已定，季才縱言不可，公得為箕、潁事乎？」帝默然久之曰：「吾 今譬騎武，誠不得下矣。」因賜以彩帛曰：「愧公此意。」大定元年正月，季才上 言：「今月戊戌平旦，青氣如樓闕，見國城上。俄而變紫，逆風西行。《氣經》云： 『天不能無雲而雨，皇王不能無氣而立。』今王氣已見，須即應之。二月，日出卯 入酉，居天之正位，謂之二八之門。日者人君之象，人君正位，宜用二月。其月十 三日甲子，甲為六甲之始，子為十二辰之初。甲數九，子數又九，九為天數。其日 即是驚蟄，陽氣壯發之時。昔周武王以二月甲子定天下，享年八百；漢高帝以二月 甲午即帝位，享年四百。故知甲子、甲午為得天數。今月甲子，宜應天受命。」上 從之。

kāi huáng yuán nián, shòu tōng zhí sàn qí cháng shì. dì jiāng qiān dōu, yè yǔ gāo jiǒng sū wēi èr rén dìng yì. jì cái dàn zòu: chén yǎng guān xuán xiàng, fǔ chá tú jì, guī zhào yǔn xí, bì yǒu qiān dōu. qiě hàn yíng cǐ chéng, jīng jīn jiāng bā bǎi suì, shuǐ jiē xián lǔ, bù shèn yí rén, yuàn wèi qiān tú jì. dì è rán, wèi jiǒng děng yuē: shì hé shén yě! suì fā zhào shī xíng. cì jì cái juàn bù jí jìn jué wèi gōng. wèi yuē: zhèn zì jīn yǐ hòu, xìn yǒu tiān dào. yú shì lìng jì cái yǔ qí zi zhì zhuàn chuí xiàng dì xíng děng zhì. wèi yuē: tiān dào mì ào, tuī cè duō tú, zhí jiàn bù tóng, bù yù lìng wài rén gàn yù cǐ shì, gù lìng gōng fù zǐ gòng wèi zhī. jí shū chéng zòu zhī, cì mǐ bó shén yōu. jiǔ nián, chū wèi jūn zhōu cì shǐ. shí yì yǐ jì cái shù yì jīng tōng, yǒu zhào hái wěi jiù rèn. yǐ nián lǎo, pín qiú qù zhí, yōu zhǐ měi bù xǔ. huì zhāng zhòu xuán lì xíng, jí yuán chōng yán rì jǐng zhǎng, shàng yǐ wèn jì cái, yīn yán chōng miù. shàng dà nù, yóu shì miǎn zhí, gěi bàn lù guī dì. suǒ yǒu xiáng yì, cháng lìng rén jiù jiā fǎng yān. rén shòu sān nián, zú.
開皇元年，授通直散騎常侍。帝將遷都，夜與高熲、蘇威二人定議。季才旦奏： 「臣仰觀玄象，俯察圖記，龜兆允襲，必有遷都。且漢營此城，經今將八百歲，水 皆鹹鹵，不甚宜人，願為遷徒計。」帝愕然，謂熲等曰：「是何神也！」遂發詔施 行。賜季才絹布及進爵為公。謂曰：「朕自今已後，信有天道。」於是令季才與其 子質撰《垂象》、《地形》等志。謂曰：「天道秘奧，推測多途，執見不同，不欲 令外人干預此事，故令公父子共為之。」及書成奏之，賜米帛甚優。九年，出為均 州刺史。時議以季才術藝精通，有詔還委舊任。以年老，頻求去職，優旨每不許。 會張胄玄歷行，及袁充言日景長，上以問季才，因言充謬。上大怒，由是免職，給 半祿歸第。所有祥異，常令人就家訪焉。仁壽三年，卒。

jì cái jú liàng kuān hóng, shù yè yōu bó, dǔ yú xìn yì, zhì hǎo bīn yóu. cháng jí rì liáng chén, yǔ láng yá wáng bāo péng chéng liú jué hé dōng péi zhèng jí zōng rén xìn děng wèi wén jiǔ zhī huì. cì yǒu liú zhēn míng kè ràng liǔ qiǎo yán zhī tú, suī hòu jìn, yì shēn yóu kuǎn. zhuàn líng tái mì yuàn yī bǎi èr shí juǎn, chuí xiàng zhì yī bǎi sì shí èr juǎn, dì xíng zhì bā shí qī juǎn, bìng xíng yú shì.
季才局量寬弘，術業優博，篤於信義，志好賓游。常吉日良辰，與琅邪王褒、 彭城劉珏、河東裴政及宗人信等為文酒之會。次有劉臻、明克讓、柳{巧言}之徒， 雖後進，亦申游款。撰《靈台秘苑》一百二十卷，《垂象志》一百四十二卷，《地 形志》八十七卷，並行於世。

zi zhì, zì xíng xiū. zǎo yǒu zhì shàng, bā suì sòng liáng yuán dì xuán lǎn yán zhì děng shí fù, bài tóng zǐ láng. shì suí, lèi qiān lǒng zhōu sī mǎ. dà yè chū, shòu tài shǐ lìng. cāo lǚ zhēn yì, lì yán zhōng gěng, měi yǒu zāi yì, bì zhǐ shì miàn chén. yáng dì duō jì kè, qí wáng jiǎn yì bèi cāi xián. zhì zi jiǎn shí wèi qí wáng shǔ, dì wèi zhì yuē: rǔ bù néng yī xīn shì wǒ, nǎi shǐ ér shì qí wáng. yóu shì chū wèi hé shuǐ lìng. bā nián, dì qīn fá liáo dōng, zhēng zhì lín yú, wèn dōng fá kè bù. duì yuē: fá zhī kě kè, bù yuàn bì xià qīn xíng. dì zuò sè yuē: zhèn jīn zǒng bīng zhì cǐ, qǐ kě wèi jiàn zéi ér zì tuì! zhì yuē: yuàn ān jià zhù cǐ, mìng jiāng shòu guī, shì yí zài sù, huǎn bì wú gōng. dì bù yuè yuē: rǔ jì nán xíng, kě zhù cǐ yě. jí shī hái, shòu tài shǐ lìng. jiǔ nián, fù zhēng gāo lì, yòu wèn: jīn duàn hé rú? duì yóu zhí qián jiàn. dì nù yuē: wǒ zì xíng shàng bù néng kè, qiǎn rén qǐ yǒu chéng gōng? dì suì xíng. jì ér yáng xuán gǎn fǎn, hú sī zhèng bēn gāo lì, dì dà jù, jù guī. wèi zhì yuē: qīng qián bù xǔ wǒ xíng, dāng wèi cǐ ěr. jīn xuán gǎn chéng hū? zhì yuē: jīn tiān xià yī jiā, wèi yì kě dòng. dì yuē: yíng huò rù dòu, rú hé? duì yuē: dòu, chǔ fēn, xuán gǎn zhī fēng. jīn huǒ sè shuāi xiè, zhōng bì wú chéng. shí nián, dì zì xī jīng jiāng wǎng dōng dōu. zhì jiàn yí zhèn fǔ guān nèi, shǐ bǎi xìng guī nóng, sān wǔ nián, lìng sì hǎi shǎo fēng, rán hòu xún shěng. dì bù yuè. zhì cí jí bù cóng, dì wén zhī nù, qiǎn chí chuán suǒ zhì yì xíng zài suǒ. zhì dōng dū xià yù, jìng sǐ yù zhōng.
子質，字行脩。早有志尚，八歲誦梁元帝《玄覽》、《言志》等十賦，拜童子 郎。仕隋，累遷隴州司馬。大業初，授太史令。操履貞懿，立言忠鯁，每有災異， 必指事面陳。煬帝多忌刻，齊王暕亦被猜嫌。質子儉時為齊王屬，帝謂質曰：「汝 不能一心事我，乃使兒事齊王。」由是出為合水令。八年，帝親伐遼東，征至臨渝， 問東伐克不。對曰：「伐之可克，不願陛下親行。」帝作色曰：「朕今總兵至此， 豈可未見賊而自退！」質曰：「願安駕住此，命將授規，事宜在速，緩必無功。」 帝不悅曰：「汝既難行，可住此也。」及師還，授太史令。九年，復征高麗，又問： 「今段何如？」對猶執前見。帝怒曰：「我自行尚不能克，遣人豈有成功？」帝遂 行。既而楊玄感反，斛斯政奔高麗，帝大懼，遽歸。謂質曰：「卿前不許我行，當 為此耳。今玄感成乎？」質曰：「今天下一家，未易可動。」帝曰：「熒惑入斗， 如何？」對曰：「斗，楚分，玄感之封。今火色衰謝，終必無成。」十年，帝自西 京將往東都。質諫宜鎮撫關內，使百姓歸農，三五年，令四海少豐，然後巡省。帝 不悅。質辭疾不從，帝聞之怒，遣馳傳鎖質詣行在所。至東都下獄，竟死獄中。

zi jiǎn, yì chuán fù yè, jiān yǒu xué shí. shì lì xiāng wǔ lìng yuán dé tài zǐ xué shì qí wáng shǔ. yì níng chū, wèi tài shǐ lìng.
子儉，亦傳父業，兼有學識。仕歷襄武令、元德太子學士、齊王屬。義寧初， 為太史令。

lú tài yì, zì xié zhāo, hé jiān rén yě. běn xìng zhāng chóu shì. qī suì yì xué, rì sòng shù qiān yán, zhōu lǐ hào yuē shén tóng. jí zhǎng, bó zōng qún shū, yóu shàn zhàn hòu suàn lì zhī shù. yǐn yú bái lù shān, xǐ jū lín lǜ shān zhū yú jiàn. shòu yè zhě zì yuǎn ér zhì. chū wú suǒ jù, hòu dàn qí fán, táo yú wǔ tái shān. dì duō yào wù, yǔ dì zǐ shù rén, lú yú yán xià, yǐ wèi shén xiān kě zhì. suí tài zǐ yǒng wén ér zhào zhī. tài yì zhī tài zǐ bì bù wèi sì, wèi suǒ qīn yuē: wú jū bī ér lái, bù zhī suǒ shuì jià yě. jí tài zǐ fèi, zuò fǎ dāng sǐ. wén dì xī qí cái, pèi wèi guān nú, jiǔ nǎi shì. qí hòu mù máng, yǐ shǒu mō shū ér zhī qí zì. rén shòu mò, dì jiāng bì shǔ rén shòu gōng, tài yì gù jiàn yuē: kǒng shì xíng luán yú bù fǎn. dì dà nù, xì zhī zhǎng ān yù, qī hái zhǎn zhī. dì zhì gōng qǐn jí, lín bēng, mìng huáng tài zǐ shì zhī. jí yáng dì jí wèi, hàn wáng liàng fǎn, dì wèn zhī. dá yuē: hé suǒ néng wèi! wèi jǐ, liàng guǒ bài. dì cóng róng yán tiān xià shì zú, wèi tài yì yuē: qīng xìng zhāng chóu, sì yuè zhī zhòu, yǔ lú tóng yuán. yú shì cì xìng lú shì. dà yè jiǔ nián, cóng jià zhì liáo dōng. tài yì yán lí yáng yǒu bīng qì, hòu shù rì ér yáng xuán gǎn fǎn shū wén. dì shén yì zhī, shù jiā shǎng cì. tài yì suǒ yán tiān wén zhī shì, bù kě chēng shù, guān zhū mì mì, shí mò néng wén. hòu shù suì, zú yú luò yáng.
盧太翼，字協昭，河間人也。本姓章仇氏。七歲詣學，日誦數千言，州里號曰 神童。及長，博綜群書，尤善占候、算曆之術。隱於白鹿山，徙居林慮山茱萸澗。 受業者自遠而至。初無所拒，後憚其煩，逃於五台山。地多藥物，與弟子數人，廬 於岩下，以為神仙可致。隋太子勇聞而召之。太翼知太子必不為嗣，謂所親曰： 「吾拘逼而來，不知所稅駕也。」及太子廢，坐法當死。文帝惜其才，配為官奴， 久乃釋。其後目盲，以手摸書而知其字。仁壽末，帝將避暑仁壽宮，太翼固諫曰： 「恐是行鑾輿不反。」帝大怒，系之長安獄，期還斬之。帝至宮寢疾，臨崩，命皇 太子釋之。及煬帝即位，漢王諒反，帝問之。答曰：「何所能為！」未幾，諒果敗。 帝從容言天下氏族，謂太翼曰：「卿姓章仇，四岳之胄，與盧同源。」於是賜姓盧 氏。大業九年，從駕至遼東。太翼言黎陽有兵氣，後數日而楊玄感反書聞。帝甚異 之，數加賞賜。太翼所言天文之事，不可稱數，關諸秘密，時莫能聞。後數歲，卒 於雒陽。

gěng xún, zì dūn xìn, dān yáng rén yě. huá jī biàn gěi, jì qiǎo jué rén. chén hòu zhǔ shí, yǐ kè cóng dōng héng zhōu cì shǐ wáng yǒng yú lǐng nán. yǒng zú, xún bù guī. huì qún lǐ fǎn pàn, tuī xún wèi zhǔ, zhù guó wáng shì jī tǎo qín zhī. zuì dāng zhū, zì yán yǒu qiǎo sī, shì jī shì zhī, yǐ wèi jiā nú. jiǔ zhī, jiàn qí gù rén gāo zhì bǎo yǐ xuán xiàng zhí tài shǐ, xún cóng zhī shòu tiān wén suàn shù. xún chuàng yì zào hún tiān yí, bù jiǎ rén lì, yǐ shuǐ zhuǎn zhī, shī yú àn shì zhōng, shǐ zhì bǎo wài hòu tiān shí, dòng hé fú qì. shì jī zhī ér zòu zhī, wén dì pèi xún wèi guān nú, gěi tài shǐ jú. hòu cì shǔ wáng xiù, cóng wǎng yì zhōu, xiù shén xìn zhī. jí xiù fèi, fù dāng zhū. hé chóu yán gěng xún zhī qiǎo, sī ruò yǒu shén, shàng yú shì tè yuán qí zuì. xún zuò mǎ shàng kè lòu, shì chēng qí miào. yáng dì jí wèi, jìn yī qì. dì shàn zhī, miǎn qí nú. suì yú, shòu yòu shàng fāng shǔ jiān shì. qī nián, chē jià dōng zhēng, xún shàng yán yuē: liáo dōng bù kě tǎo, shī bì wú gōng. dì dà nù, mìng zuǒ yòu zhǎn zhī. hé chóu kǔ jiàn dé miǎn. jí píng rǎng zhī bài, dì yǐ xún yán wèi zhōng, yǐ xún shǒu tài shǐ chéng. yǔ wén huà jí shì nì zhī hòu, cóng zhì lí yáng, wèi qí qī yuē: jìn guān rén shì, yuǎn chá tiān wén, yǔ wén bì bài, lǐ shì dāng wáng, wú zhī suǒ guī yǐ. móu yù qù zhī, wèi huà jí suǒ shā. zhe niǎo qíng zhàn yī juàn, xíng yú shì.
耿詢，字敦信，丹楊人也。滑稽辯給，伎巧絕人。陳後主時，以客從東衡州刺 史王勇於嶺南。勇卒，詢不歸。會群俚反叛，推詢為主，柱國王世積討禽之。罪當 誅，自言有巧思，世積釋之，以為家奴。久之，見其故人高智寶以玄象直太史，詢 從之受天文算術。詢創意造渾天儀，不假人力，以水轉之，施於暗室中，使智寶外 候天時，動合符契。世積知而奏之，文帝配詢為官奴，給太史局。後賜蜀王秀，從 往益州，秀甚信之。及秀廢，復當誅。何稠言耿詢之巧，思若有神，上於是特原其 罪。詢作馬上刻漏，世稱其妙。煬帝即位，進欹器。帝善之，免其奴。歲余，授右 尚方署監事。七年，車駕東征，詢上言曰：「遼東不可討，師必無功。」帝大怒， 命左右斬之。何稠苦諫得免。及平壤之敗，帝以詢言為中，以詢守太史丞。宇文化 及弒逆之後，從至黎陽，謂其妻曰：「近觀人事，遠察天文，宇文必敗，李氏當王， 吾知所歸矣。」謀欲去之，為化及所殺。著《鳥情占》一卷，行於世。

lái hé, zì hóng shùn, jīng zhào zhǎng ān rén yě. shǎo hǎo xiāng shù, suǒ yán duō yàn. zhōu dà zhǒng zǎi yǔ wén hù yǐn zhī zuǒ yòu, lèi qiān jī bó xià dài fū, fēng huán shuǐ xiàn nán. suí wén dì wēi shí, yì hé. yuē: gōng dāng wáng yǒu sì hǎi. jí wèi chéng xiàng, bài yí tóng. jì shòu chán, jìn jué wèi zi. kāi huáng mò, hé shàng biǎo zì chén lóng qián suǒ yán yuē: xī bì xià zài zhōu, yǔ yǒng fù gōng dòu róng dìng yǔ, chén yuē: wǒ wén yǒu xíng shēng, jí shí qí rén. chén dāng shí jí yán: gōng yǎn rú shǔ xīng, wú suǒ bù zhào, dāng wáng yǒu tiān xià, yuàn rěn zhū shā. jiàn dé sì nián wǔ yuè, zhōu wǔ dì zài yún yáng gōng wèi chén yuē: zhū gōng jiē rǔ suǒ shí, suí gōng xiāng lù hé rú? chén bào wǔ dì yuē: suí gōng zhǐ shì shǒu jié rén, kě zhèn yī fāng, ruò wèi jiāng lǐng, zhèn wú bù pò. chén jí yú gōng dōng nán zòu wén, bì xià wèi chén: cǐ yǔ bù wàng. míng nián, wū wán guǐ yán yú wǔ dì yuē: suí gōng fēi rén chén. dì xún yǐ wèn chén. chén zhī dì yǒu yí, chén guǐ bào yuē: shì jié chén, gèng wú yì xiāng. yú shí wáng yì liáng yàn guāng děng zhī chén cǐ yǔ. dà xiàng èr nián wǔ yuè, zhì zūn cóng yǒng xiàng dōng mén rù, chén zài yǒng xiàng mén dōng, běi miàn lì, bì xià wèn chén yuē: wǒ dé wú zāi zhāng bù? chén zòu bì xià yuē: gōng gǔ fǎ qì sè xiàng yīng, tiān mìng yǐ yǒu fù shǔ. wèi jǐ, suì zǒng bǎi kuí. shàng lǎn zhī dà yuè, jìn wèi kāi fǔ. hé tóng jùn hán zé cháng yì hé xiāng, hé wèi zhī: hòu sì wǔ dāng dé dà guān. rén chū bù zhī suǒ wèi. zé zhì kāi huáng shí wǔ nián wǔ yuè zhōng. rén wèn qí gù, hé yuē: shí wǔ nián wèi sān wǔ, jiā yǐ wǔ yuè wèi sì wǔ. dà guān, guǒ yě. hé yán duō cǐ lèi. zhe xiāng jīng sān shí juǎn.
來和，字弘順，京兆長安人也。少好相術，所言多驗。周大冢宰宇文護引之左 右，累遷畿伯下大夫，封洹水縣男。隋文帝微時，詣和。曰：「公當王有四海。」 及為丞相，拜儀同。既受禪，進爵為子。開皇末，和上表自陳龍潛所言曰：「昔陛 下在周，與永富公竇榮定語，臣曰：『我聞有行聲，即識其人。』臣當時即言： 『公眼如曙星，無所不照，當王有天下，願忍誅殺。』建德四年五月，周武帝在雲 陽宮謂臣曰：『諸公皆汝所識，隋公相祿何如？』臣報武帝曰：『隋公止是守節人， 可鎮一方，若為將領，陣無不破。』臣即於宮東南奏聞，陛下謂臣：『此語不忘。』 明年，烏丸軌言於武帝曰：『隋公非人臣。』帝尋以問臣。臣知帝有疑，臣詭報曰： 『是節臣，更無異相。』於時王誼、梁彥光等知臣此語。大象二年五月，至尊從永 巷東門入，臣在永巷門東，北面立，陛下問臣曰：『我得無災鄣不？』臣奏陛下曰： 『公骨法氣色相應，天命已有付屬。』未幾，遂總百揆。」上覽之大悅，進位開府。 和同郡韓則嘗詣和相，和謂之：「後四五當得大官。」人初不知所謂。則至開皇十 五年五月終。人問其故，和曰：「十五年為三五，加以五月為四五。大官，槨也。」 和言多此類。著《相經》三十卷。

dào shì zhāng bīn jiāo zi shùn yīng mén rén dǒng zi huá děng, cǐ sān rén dāng wén dì lóng qián shí, bìng sī wèi dì yuē: gōng dāng wèi tiān zǐ, shàn zì ài. jí jiàn wèi, yǐ bīn wèi huá zhōu cì shǐ, zi shùn wèi kāi fǔ, zi huá wèi shàng yí tóng.
道士張賓、焦子順、應門人董子華等，此三人當文帝龍潛時，並私謂帝曰： 「公當為天子，善自愛。」及踐位，以賓為華州刺史，子順為開府，子華為上儀同。

xiāo jí, zì wén xiū, liáng wǔ dì xiōng zhǎng shā xuān wǔ wáng yì zhī sūn yě. bó xué duō tōng, yóu jīng yīn yáng suàn shù. jiāng líng fù wáng, guī yú wèi, wèi yí tóng. zhōu xuān dì shí, jí yǐ cháo zhèng rì luàn, shàng shū qiè jiàn, dì bù nà. jí suí shòu chán, jìn shàng yí tóng, yǐ běn guān tài cháng, kǎo dìng gǔ jīn yīn yáng shū.
蕭吉，字文休，梁武帝兄長沙宣武王懿之孫也。博學多通，尤精陰陽、算術。 江陵覆亡，歸於魏，為儀同。周宣帝時，吉以朝政日亂，上書切諫，帝不納。及隋 受禪，進上儀同，以本官太常，考定古今陰陽書。

jí xìng gū qiào, bù yǔ gōng qīng xiàng fú shěn, yòu yǔ yáng sù bù xié, yóu shì bìn luò, yù yù bù dé zhì. jiàn shàng hǎo zhēng xiáng zhī shuō, yù gān méi zì jìn, suì jiǎo qí jī wèi yuè mèi yān. kāi huáng shí sì nián, shàng shū yuē: jīn nián suì zài jiǎ yín, shí yī yuè shuò dàn, yǐ xīn yǒu wèi dōng zhì. lái nián yǐ mǎo, zhēng yuè shuò dàn, yǐ gēng shēn wèi yuán rì. dōng zhì zhī rì, jí zài shuò dàn. lè zhī tú zhēng yún: tiān yuán shí èr yuè shuò dàn dōng zhì, shèng wáng shòu xiǎng zuò. jīn shèng zhǔ zài wèi, jū tiān yuán zhī shǒu, ér shuò dàn dōng zhì, cǐ qìng yī yě. xīn yǒu zhī rì, jí zhì zūn běn mìng. xīn dé zài bǐng, cǐ shí yī yuè jiàn bǐng zǐ, yǒu dé zài yín, zhēng yuè jiàn yín, wèi běn mìng yǔ yuè hé dé, ér jū yuán shuò zhī shǒu, cǐ qìng èr yě. gēng shēn zhī rì, jí shì xíng nián. yǐ dé zài gēng, mǎo dé zài shēn, lái nián yǐ mǎo, shì xíng nián yǔ suì hé dé, ér zài yuán dàn zhī cháo, cǐ qìng sān yě. yīn yáng shū yún: nián mìng yǔ suì yuè hé dé zhě, bì yǒu fú qìng. hóng fàn chuán yún: suì zhī cháo, yuè zhī cháo, rì zhī cháo, zhǔ wáng zhě. jīng shū bìng wèi sān zhǎng, yīng zhī zhě, yán nián fú jí. kuàng nǎi jiǎ yín, bù shǒu shí yī yuè, yáng zhī shǐ shuò dàn dōng zhì, shì shèng wáng shàng yuán. zhēng yuè, shì zhèng yáng zhī yuè, suì zhī shǒu, yuè zhī xiān shuò dàn shì suì zhī yuán, yuè zhī cháo, rì zhī xiān, jiā chén zhī huì. ér běn mìng wèi jiǔ yuán zhī xiān, xíng nián wèi sān zhǎng zhī shǒu, bìng yǔ suì yuè hé dé. suǒ yǐ líng bǎo jīng yún: jiǎo yīn lóng jīng, qí zuò yuē qiáng. lái suì nián mìng, nà yīn jù jiǎo, lì zhī yǔ jīng, rú hé fú qì. yòu jiǎ yín yǐ mǎo, tiān dì hé yě. jiǎ yín zhī nián, yǐ xīn yǒu dōng zhì lái nián yǐ mǎo, yǐ jiǎ zǐ xià zhì. dōng zhì yáng shǐ, jiāo tiān zhī rì, jí shì zhì zūn běn mìng, cǐ qìng sì yě. xià zhì yīn shǐ, sì dì zhī chén, jí shì huáng hòu běn mìng, cǐ qìng wǔ yě. zhì zūn dé bìng gān zhī fù yù, huáng hòu rén tóng dì zhī zài yǎng, suǒ yǐ èr yí yuán qì, bìng huì běn chén. shàng lǎn zhī yuè, cì wù wǔ bǎi duàn.
吉性孤峭，不與公卿相浮沈，又與楊素不協，由是擯落，鬱郁不得志。見上好 徵祥之說，欲乾沒自進，遂矯其跡為悅媚焉。開皇十四年，上書曰：「今年歲在甲 寅，十一月朔旦，以辛酉為冬至。來年乙卯，正月朔旦，以庚申為元日。冬至之日， 即在朔旦。《樂汁圖征》云：『天元十二月朔旦冬至，聖王受享祚。』今聖主在位， 居天元之首，而朔旦冬至，此慶一也。辛酉之日，即至尊本命。辛德在丙，此十一 月建丙子，酉德在寅，正月建寅，為本命與月合德，而居元朔之首，此慶二也。庚 申之日，即是行年。乙德在庚，卯德在申，來年乙卯，是行年與歲合德，而在元旦 之朝，此慶三也。《陰陽書》云：『年命與歲月合德者，必有福慶。』《洪範傳》 云：『歲之朝，月之朝，日之朝，主王者。』經書並謂三長，應之者，延年福吉。 況乃甲寅，蔀首；十一月，陽之始；朔旦冬至，是聖王上元。正月，是正陽之月， 歲之首，月之先；朔旦是歲之元，月之朝，日之先，嘉辰之會。而本命為九元之先， 行年為三長之首，並與歲月合德。所以《靈寶經》云：『角音龍精，其祚曰強。』 來歲年命，納音俱角，歷之與經，如合符契。又甲寅、乙卯，天地合也。甲寅之年， 以辛酉冬至；來年乙卯，以甲子夏至。冬至陽始，郊天之日，即是至尊本命，此慶 四也。夏至陰始，祀地之辰，即是皇后本命，此慶五也。至尊德並乾之覆育，皇后 仁同地之載養，所以二儀元氣，並會本辰。」上覽之悅，賜物五百段。

fáng líng wáng shí wèi tài zǐ, yán dōng gōng duō guǐ mèi, shǔ yāo shù jiàn. shàng lìng jí yì dōng gōng ráng xié qì. yú xuān cí diàn shè shén zuò, yǒu huí fēng cóng gěn dì guǐ mén lái, sǎo tài zǐ zuò. jí yǐ táo tāng wěi huǒ qū zhú zhī, fēng chū gōng mén ér zhǐ. xiè tǔ yú wèi dì, shè tán wèi sì mén, zhì wǔ dì zuò. yú shí hán, yǒu xiā má cóng xī nán lái, rù rén mén, shēng chì dì zuò, hái cóng rén mén ér chū, xíng shù bù, hū rán bù jiàn. shàng dà yì zhī, shǎng cì yōu qià. yòu shàng yán: tài zǐ dāng bù ān wèi. shí shàng yīn yù fèi lì, dé qí yán, shì zhī. yóu cǐ, měi bèi gù wèn. jí xiàn huáng hòu bēng, shàng lìng jí bo zé zàng suǒ. jí lì shì shān yuán, zhì yī chù, yún: bo nián èr qiān, bo shì èr bǎi. jù tú ér zòu zhī. shàng yuē: jí xiōng yóu rén, bù zài yú dì. gāo wěi fù zàng, qǐ bù bo hū? guó xún miè wáng. zhèng rú wǒ jiā mù tián, ruò yún bù jí, zhèn bù dāng wèi tiān zǐ ruò yún bù xiōng, wǒ dì bù dāng zhàn méi. rán jìng cóng jí yán. biǎo yuē: qù yuè shí liù rì, huáng hòu shān líng xī běi, jī wèi míng qián, yǒu hēi yún fāng yuán wǔ liù bǎi bù, cóng dì shǔ tiān dōng nán yòu yǒu jīng qí chē mǎ zhàng mù, bù mǎn qī bā lǐ, bìng yǒu rén wǎng lái jiǎn xiào, bù wǔ shén zhěng. rì chū nǎi miè. tóng jiàn zhě shí yú rén. jǐn àn zàng shū yún qì wáng yǔ xìng xiāng shēng, dà jí, jīn hēi qì dāng dōng wáng, yǔ xìng xiāng shēng, shì dà jí lì, zi sūn wú jiāng zhī hòu yě. shàng dà yuè. qí hòu shàng jiāng qīn lín fā bìn, jí fù zòu yuē: zhì zūn běn mìng xīn yǒu, jīn suì dòu kuí jí tiān gāng lín mǎo yǒu, jǐn àn yīn yáng shū, bù dé lín sàng. shàng bù nà. tuì ér gào zú rén xiāo píng zhòng yuē: huáng tài zǐ qiǎn yǔ wén zuǒ lǜ shēn xiè yú yún: gōng qián chēng wǒ dāng wèi tài zǐ, jìng yǒu yàn, zhōng bù wàng yě. jīn bo shān líng, wù lìng wǒ zǎo lì. wǒ lì zhī hòu, dāng yǐ fù guì xiāng bào. wú jì zhī yuē: hòu sì zài, tài zǐ yù tiān xià. jīn shān líng qì yīng, shàng yòu lín sàng, zhào yì jiàn yǐ. qiě tài zǐ dé zhèng, suí qí wáng hū! dāng yǒu zhēn rén chū yǐ. wú qián dài yún bo nián èr qiān zhě, shì sān shí zì yě bo shì èr bǎi zhě, qǔ shì èr yùn yě. wú yán xìn yǐ, rǔ qí zhì zhī.
房陵王時為太子，言東宮多鬼魅，鼠妖數見。上令吉詣東宮禳邪氣。於宣慈殿 設神坐，有迴風從艮地鬼門來，掃太子坐。吉以桃湯葦火驅逐之，風出宮門而止。 謝土於未地，設壇為四門，置五帝坐。於時寒，有蝦蟆從西南來，入人門，升赤帝 坐，還從人門而出，行數步，忽然不見。上大異之，賞賜優洽。又上言：太子當不 安位。時上陰欲廢立，得其言，是之。由此，每被顧問。及獻皇后崩，上令吉卜擇 葬所。吉歷筮山原，至一處，云：「卜年二千，卜世二百。」具圖而奏之。上曰： 「吉凶由人，不在於地。高緯父葬，豈不卜乎？國尋滅亡。正如我家墓田，若雲不 吉，朕不當為天子；若雲不凶，我弟不當戰沒。」然竟從吉言。表曰：「去月十六 日，皇后山陵西北，雞未鳴前，有黑雲方圓五六百步，從地屬天；東南又有旌旗、 車馬、帳幕，布滿七八里，並有人往來檢校，部伍甚整。日出乃滅。同見者十餘人。 謹案《葬書》雲『氣王與姓相生，大吉，今黑氣當冬王，與姓相生，是大吉利，子 孫無疆之候也。」上大悅。其後上將親臨發殯，吉復奏曰：「至尊本命辛酉，今歲 斗魁及天岡臨卯酉，謹案《陰陽書》，不得臨喪。」上不納。退而告族人蕭平仲曰： 「皇太子遣宇文左率深謝余云：『公前稱我當為太子，竟有驗，終不忘也。今卜山 陵，務令我早立。我立之後，當以富貴相報。』吾記之曰：『後四載，太子御天下。』 今山陵氣應，上又臨喪，兆益見矣。且太子得政，隋其亡乎！當有真人出矣。吾前 紿雲『卜年二千』者，是三十字也；『卜世二百者』，取世二運也。吾言信矣，汝 其志之。」

jí yáng dì sì wèi, bài tài fǔ shǎo qīng, jiā wèi kāi fǔ. cháng xíng jīng huá yīn, jiàn yáng sù zhǒng shàng yǒu bái qì shǔ tiān, mì yán yú dì. dì wèn qí gù, jí yuē: qí hòu, sù jiā dāng yǒu bīng huò, miè mén zhī xiàng. gǎi zàng zhě, shù kě miǎn hū! dì hòu cóng róng wèi yáng xuán gǎn yuē: gōng yí zǎo gǎi zàng. xuán gǎn yì wēi zhī qí gù, yǐ wèi jí xiáng, tuō yǐ liáo dōng wèi miè, bù huáng sī mén zhī shì. wèi jǐ ér xuán gǎn yǐ fǎn zú miè, dì mí xìn zhī.
及煬帝嗣位，拜太府少卿，加位開府。嘗行經華陰，見楊素冢上有白氣屬天， 密言於帝。帝問其故，吉曰：「其候，素家當有兵禍，滅門之象。改葬者，庶可免 乎！」帝後從容謂楊玄感曰：「公宜早改葬。」玄感亦微知其故，以為吉祥，托以 遼東未滅，不遑私門之事。未幾而玄感以反族滅，帝彌信之。

hòu suì yú zú guān. zhe jīn hǎi sān shí juǎn, xiāng jīng yào lù yī juàn, zhái jīng bā juǎn, zàng jīng liù juǎn, lè pǔ èr shí juǎn, jí dì wáng yǎng shēng fāng èr juǎn, xiāng shǒu bǎn yào jué yī juàn, tài yī lì chéng yī juàn, bìng xíng yú shí.
後歲余卒官。著《金海》三十卷，《相經要錄》一卷，《宅經》八卷，《葬經》 六卷，《樂譜》二十卷，及《帝王養生方》二卷，《相手版要決》一卷，《太一立 成》一卷，並行於時。

yáng bó chǒu, féng yì wǔ xiāng rén yě. hǎo dú yì, yǐn yú huá shān. suí kāi huáng chū, zhēng rù cháo, jiàn gōng qīng bù wèi lǐ, wú guì jiàn jiē rǔ zhī, rén bù néng cè yě. wén dì zhào yǔ yǔ, jìng wú suǒ dá. cì yī fú, zhì cháo táng shě zhī ér qù. yú shì bèi fà yáng kuáng, yóu háng shì lǐ, xíng tǐ gòu huì, wèi cháng zhì mù. shí yǒu zhāng yǒng lè zhě, mài bo jīng shī, bó chǒu měi cóng zhī yóu. yǒng lè wèi guà yǒu bù néng jué zhě, bó chǒu zhé wèi fēn xī yáo xiàng, xún yōu rù wēi, yǒng lè jiē fú, zì yǐ wèi fēi suǒ jí yě. bó chǒu yì kāi sì mài bo. yǒu rén cháng shī zi jiù bó chǒu shì zhě. guà chéng, bó chǒu yuē: rǔ zi zài huái yuǎn fāng nán mén dōng, dào běi bì shàng yǒu qīng qún nǚ zǐ bào zhī, kě wǎng qǔ yě. rú yán, guǒ dé. huò yǒu jīn shù liǎng, fū qī gòng cáng zhī, yú hòu shī jīn, qí fū yì qī yǒu yì zhì, jiāng zhú zhī. qí qī chēng yuān, yǐ yì bó chǒu. bó chǒu wèi zhī shì: jīn zài yǐ. xī hū qí jiā rén, zhǐ yī rén yuē: kě jiù qǔ. guǒ dé zhī. yòu jiāng jūn xǔ zhī cháng wèn jí xiōng, bó chǒu yuē: rǔ wù dōng běi xíng. bì bù dé yǐ, dāng sù hái. bù rán zhě, yáng sù zhǎn rǔ tóu. wèi jǐ, shàng lìng zhī cháng shì hàn wáng liàng. é ér shàng bēng, liàng jǔ bīng fǎn, zhī cháng táo guī jīng shī. zhī cháng xiān yǔ yáng sù yǒu xì, jí sù píng bīng zhōu, xiān fǎng zhī cháng, jiāng zhǎn zhī, lài cǐ huò miǎn. yòu yǒu rén shī mǎ lái yì bó chǒu bo zhě, shí bó chǒu wèi huáng tài zǐ suǒ zhào, zài tú yù zhī, lì wèi zuò guà. guà chéng, yuē: wǒ bù huáng wèi qīng shuō, qiě xiàng xī shì dōng bì mén nán dì sān diàn, wèi wǒ mǎi yú zuò kuài, dāng dé mǎ yǐ. qí rén rú jiào, xū yú, yǒu yī rén qiān suǒ shī mǎ ér zhì, suì qín zhī. yá zhōu cháng xiàn jìng cùn zhū, qí shǐ zhě yīn yì zhī, shàng xīn yí yān, zhào bó chǒu lìng shì. bó chǒu yuē: yǒu wù chū zì shuǐ zhōng, zhì yuán ér sè guāng, shì dà zhū yě. jīn wèi rén suǒ yǐn. qiě yán yǐn zhě xìng míng róng zhuàng. shàng rú yán bù zé zhī, guǒ dé běn zhū, shàng qí zhī, cì bó èr shí pǐ. guó zi jì jiǔ hé tuǒ cháng yì zhī lùn yì. wén tuǒ zhī yán, yōu ěr ér xiào yuē: hé yòng zhèng xuán wáng bì zhī yán hū? jiǔ zhī, wēi yǒu biàn dá, suǒ shuō cí yì, jiē yì xiān rú zhī zhǐ, ér sī lǐ xuán miào. gù lùn zhě yǐ wèi tiān rán dú dé, fēi cháng rén suǒ jí yě. jìng yǐ shòu zhōng.
楊伯丑，馮翊武鄉人也。好讀《易》，隱於華山。隋開皇初，征入朝，見公卿 不為禮，無貴賤皆汝之，人不能測也。文帝召與語，竟無所答。賜衣服，至朝堂舍 之而去。於是被髮陽狂，遊行市里，形體垢穢，未嘗櫛沐。時有張永樂者，賣卜京 師，伯丑每從之游。永樂為卦有不能決者，伯丑輒為分析爻象，尋幽入微，永樂嗟 服，自以為非所及也。伯丑亦開肆賣卜。有人嘗失子就伯丑筮者。卦成，伯丑曰： 「汝子在懷遠坊南門東，道北壁上有青裙女子抱之，可往取也。」如言，果得。或 有金數兩，夫妻共藏之，於後失金，其夫意妻有異志，將逐之。其妻稱冤，以詣伯 丑。伯丑為之筮：「金在矣。」悉呼其家人，指一人曰：「可就取。」果得之。又 將軍許知常問吉凶，伯丑曰：「汝勿東北行。必不得已，當速還。不然者，楊素斬 汝頭。」未幾，上令知常事漢王諒。俄而上崩，諒舉兵反，知常逃歸京師。知常先 與楊素有隙，及素平并州，先訪知常，將斬之，賴此獲免。又有人失馬來詣伯丑卜 者，時伯丑為皇太子所召，在途遇之，立為作卦。卦成，曰：「我不遑為卿說，且 向西市東壁門南第三店，為我買魚作鱠，當得馬矣。」其人如教，須臾，有一人牽 所失馬而至，遂禽之。崖州嘗獻徑寸珠，其使者陰易之，上心疑焉，召伯丑令筮。 伯丑曰：「有物出自水中，質圓而色光，是大珠也。今為人所隱。」且言隱者姓名、 容狀。上如言簿責之，果得本珠，上奇之，賜帛二十匹。國子祭酒何妥嘗詣之論 《易》。聞妥之言，悠爾而笑曰：「何用鄭玄、王弼之言乎？」久之，微有辯答， 所說辭義，皆異先儒之旨，而思理玄妙。故論者以為天然獨得，非常人所及也。竟 以壽終。

lín xiào gōng, jīng zhào rén yě. míng tiān wén suàn shù, suí wén dì shén qīn yù zhī. měi yán zāi xiáng zhī shì, wèi cháng bù zhōng. shàng yīn lìng kǎo dìng yīn yáng shū, guān zhì shàng yí tóng. zhe yī qì tú sān juǎn, dì dòng tóng yí jīng yī juàn, jiǔ gōng wǔ mù yī juàn, dùn jiǎ lù shí juǎn, yuán chén jīng shí juǎn, yuán chén è bǎi jiǔ juǎn, bǎi guài shū shí bā juǎn, lù mìng shū èr shí juǎn, jiǔ gōng guī jīng yī bǎi yī shí juǎn, tài yī shì jīng sān shí juǎn, kǒng zǐ mǎ tóu yì bo shū yī juàn, bìng xíng yú shì.
臨孝恭，京兆人也。明天文、算術，隋文帝甚親遇之。每言災祥之事，未嘗不 中。上因令考定陰陽書，官至上儀同。著《欹器圖》三卷，《地動銅儀經》一卷， 《九宮五墓》一卷，《遁甲錄》十卷，《元辰經》十卷，《元辰厄》百九卷，《百 怪書》十八卷，《祿命書》二十卷，《九宮龜經》一百一十卷，《太一式經》三十 卷，《孔子馬頭易卜書》一卷，並行於世。

liú yòu, xíng yáng rén yě. suí kāi huáng chū, wèi dà dū dū, fēng suǒ lú xiàn gōng. qí suǒ zhàn hòu, hé rú fú qì, wén dì shén qīn zhī. chū yǔ zhāng bīn liú huī mǎ xiǎn dìng lì. hòu fèng zhào zhuàn bīng shū shí juǎn, míng yuē jīn tāo, shàng shàn zhī. fù zhe yīn cè èr shí juǎn, guān tái fēi hòu liù juǎn, xuán xiàng yào jì wǔ juǎn, lǜ lì shù wén yī juàn, hūn yīn zhì sān juǎn, chǎn rǔ zhì èr juǎn, shì jīng sì juǎn, sì shí lì chéng fǎ yī juàn, ān lì zhì shí èr juǎn, guī zhèng yì shí juǎn, bìng xíng yú shì.
劉祐，滎陽人也。隋開皇初，為大都督，封索盧縣公。其所占候，合如符契， 文帝甚親之。初與張賓、劉暉、馬顯定歷。後奉詔撰兵書十卷，名曰《金韜》，上 善之。復著《陰策》二十卷，《觀台飛候》六卷，《玄象要記》五卷，《律歷術文》 一卷，《婚姻志》三卷，《產乳志》二卷，《式經》四卷，《四時立成法》一卷， 《安歷志》十二卷，《歸正易》十卷，並行於世。

zhāng zhòu xuán, bó hǎi tiáo rén yě. bó xué duō tōng, yóu jīng shù shù. jì zhōu cì shǐ zhào jiǒng jiàn zhī, suí wén dì zhēng shòu yún qí wèi, zhí tài shǐ, cān yì lǜ lì shì. shí bèi duō chū qí xià, yóu shì tài shǐ lìng liú huī děng shén jì zhī. rán huī yán duō bù zhōng, zhòu xuán suǒ tuī bù shén jīng mì. shàng yì zhī, lìng yáng sù yǔ shù shì shù rén, lì yì liù shí yī shì, jiē jiù fǎ jiǔ nán tōng zhě, lìng huī yǔ zhòu xuán děng biàn xī zhī. huī dù kǒu yī wú suǒ dá, zhòu xuán tōng zhě wǔ shí sì yān. yóu shì zhuó bài yuán wài sàn qí shì láng, jiān tài shǐ lìng, cì wù qiān duàn. huī jí dǎng yǔ bā rén, jiē chì zhú zhī. gǎi dìng xīn lì, yán qián lì chà yī rì. nèi shǐ tōng shì yán mǐn chǔ shàng yán yuē: hàn shí là xià hóng gǎi zhuān xū lì, zuò tài chū lì, yún: hòu dāng chà yī rì, bā bǎi nián dāng yǒu shèng zhě dìng zhī. jì jīn xiāng qù qī bǎi yī shí nián, shù zhě jǔ qí chéng shù, shèng zhě zhī wèi, qí zài jīn hū! shàng dà yuè, jiàn jiàn qīn yòng.
張胄玄，勃海蓚人也。博學多通，尤精術數。冀州刺史趙煚薦之，隋文帝征授 雲騎尉，直太史，參議律歷事。時輩多出其下，由是太史令劉暉等甚忌之。然暉言 多不中，胄玄所推步甚精密。上異之，令楊素與術士數人，立議六十一事，皆舊法 久難通者，令暉與胄玄等辯析之。暉杜口一無所答，胄玄通者五十四焉。由是擢拜 員外散騎侍郎，兼太史令，賜物千段。暉及黨與八人，皆斥逐之。改定新曆，言前 歷差一日。內史通事顏慜楚上言曰：「漢時落下閎改《顓頊曆》，作《太初曆》， 云：『後當差一日，八百年當有聖者定之。』計今相去七百一十年，術者舉其成數， 聖者之謂，其在今乎！」上大悅，漸見親用。

zhòu xuán suǒ wèi lì fǎ, yǔ gǔ bù tóng zhě sān shì: qí yī, sòng zǔ chōng zhī yú suì zhōu zhī mò, chuàng shè chà fēn, dōng zhì jiàn yí, bù xún jiù guǐ, měi sì shí liù nián, què chà yí dù. zhì liáng yú guǎng dāo lì fǎ, xián chōng zhī suǒ chà tài duō, yīn yǐ yī bǎi bā shí liù nián, dōng zhì yí yí dù. zhòu xuán yǐ cǐ èr shù, nián xiàn xiàn gé, zhuī jiǎn gǔ zhù, suǒ shī jí duō. suì zhé zhōng liǎng jiā, yǐ wèi dù fǎ, dōng zhì suǒ sù, suì bié jiàn yí, bā shí sān nián, què xíng yí dù. zé shàng hé yáo shí, rì yǒng xīng huǒ cì fú hàn lì, sù qǐ niú chū. míng qí qián hòu, bìng jiē mì dāng. qí èr, zhōu mǎ xiǎn zào bǐng yín yuán lì, yǒu yīn yáng zhuǎn fǎ, jiā jiǎn zhāng fēn, jìn tuì shí yú, nǎi tuī dìng rì, chuàng kāi cǐ shù. dāng shí shù zhě, duō bù néng xiǎo. zhāng bīn yīn ér yòng zhī, mò néng kǎo zhèng. zhòu xuán yǐ wèi jiā shí xiān hòu, zhú qì cān chà, jiù yuè wèi duàn, yú lǐ wèi kě. nǎi yīn èr shí sì qì, liè qí yíng suō suǒ chū. shí yóu rì xíng chí, zé yuè zhú rì yì jí, lìng hé shuò jiā shí zǎo rì xíng sù, zé yuè zhú rì shǎo chí, lìng hé shuò jiā shí wǎn. jiǎn qián dài jiā shí zǎo wǎn, yǐ wèi sǔn yì zhī lǜ. rì xíng, zì qiū fēn yǐ hòu zhì chūn fēn, qí shì sù, jì yī bǎi bā shí èr rì ér xíng yī bǎi bā shí dù zì chūn fēn yǐ hòu zhì qiū fēn, rì xíng chí, jì yī bǎi bā shí èr rì ér xíng yī bǎi qī shí liù dù. měi qì zhī xià, jí qí lǜ yě. qí sān, zì gǔ zhū lì, shuò wàng féng jiāo, bù wèn nèi wài, rù xiàn biàn shí. zhāng bīn lì fǎ, chuàng yǒu wài xiàn, yīng shí bù shí, yóu wèi néng míng. zhòu xuán yǐ rì xíng huáng dào, suì yī zhōu tiān yuè xíng yuè dào, èr shí qī rì yǒu yú yī zhōu tiān. yuè dào jiāo luò huáng dào, měi xíng huáng dào nèi shí sān rì yǒu qí ér chū, yòu háng dào wài shí sān rì yǒu qí ér rù, zhōng ér fù shǐ. yuè jīng huáng dào, wèi zhī jiāo. shuò wàng qù jiāo qián hòu gè wǔ dù yǐ xià, jí wèi dāng shí. ruò yuè xíng nèi dào, zé zài huáng dào zhī běi, shí duō yǒu yàn yuè xíng wài dào, zài huáng dào zhī nán yě, suī yù zhèng rén, wú yóu yǎn yìng, shí duō bù yàn. suì yīn qián fǎ, bié lì dìng xiàn, suí jiāo yuǎn jìn, zhú qì qiú chà, sǔn yì shí fēn, shì jiē míng zhe.
胄玄所謂曆法，與古不同者三事：其一，宋祖沖之於歲周之末，創設差分，冬 至漸移，不循舊軌，每四十六年，卻差一度。至梁虞廣刂曆法，嫌沖之所差太多， 因以一百八十六年，冬至移一度。胄玄以此二術，年限縣隔，追檢古注，所失極多。 遂折中兩家，以為度法，冬至所宿，歲別漸移，八十三年，卻行一度。則上合堯時， 日永星火；次符漢歷，宿起牛初。明其前後，並皆密當。其二，周馬顯造《丙寅元 歷》，有陰陽轉法，加減章分，進退蝕余，乃推定日，創開此數。當時術者，多不 能曉。張賓因而用之，莫能考正。胄玄以為加時先後，逐氣參差，就月為斷，於理 未可。乃因二十四氣，列其盈縮所出。實由日行遲，則月逐日易及，令合朔加時早； 日行速，則月逐日少遲，令合朔加時晚。檢前代加時早晚，以為損益之率。日行， 自秋分已後至春分，其勢速，計一百八十二日而行一百八十度；自春分已後至秋分， 日行遲，計一百八十二日而行一百七十六度。每氣之下，即其率也。其三，自古諸 歷，朔望逢交，不問內外，入限便蝕。張賓立法，創有外限，應蝕不蝕，猶未能明。 胄玄以日行黃道，歲一周天；月行月道，二十七日有餘一周天。月道交絡黃道，每 行黃道內十三日有奇而出，又行道外十三日有奇而入，終而復始。月經黃道，謂之 交。朔望去交前後各五度以下，即為當蝕。若月行內道，則在黃道之北，蝕多有驗； 月行外道，在黃道之南也，雖遇正人，無由掩映，蝕多不驗。遂因前法，別立定限， 隨交遠近，逐氣求差，損益蝕分，事皆明著。

qí chāo gǔ dú yì zhě yǒu qī shì: qí yī, gǔ lì wǔ xīng xíng dù, jiē shǒu héng lǜ, jiàn fú yíng suō, xī wú gé zhǔn. zhòu xuán hòu zhī, gè dé zhēn shuài, hé jiàn zhī shù, yǔ gǔ bù tóng. qí chà duō zhě, zhì jiā jiǎn sān shí xǔ rì. jí rú yíng huò, píng jiàn zài yǔ shuǐ qì, jí jūn jiā èr shí jiǔ rì jiàn zài xiǎo xuě qì, zé jūn jiǎn èr shí wǔ rì. jiā jiǎn píng jiàn, yǐ wèi dìng jiàn. zhū xīng gè yǒu yíng suō zhī shù, jiē rú cǐ lì, dàn chà shù bù tóng. tè qí jī hòu suǒ zhī, shí rén bù néng yuán qí zhǐ. qí èr, chén xīng jiù lǜ, yī zhōng zài jiàn, fán zhū gǔ lì, jiē yǐ wèi rán. yīng jiàn bù jiàn, rén wèi néng cè. zhòu xuán jī hòu, zhī chén xīng yī zhōng zhī zhōng, yǒu shí yī jiàn. jí tóng lèi gǎn zhào, xiāng suí ér chū. jí rú chén xīng, píng chén jiàn zài yǔ shuǐ zhě, yīng jiàn jí bù jiàn ruò píng chén jiàn zài qǐ zhé zhě, qù rì shí bā dù wài, sān shí liù dù nèi. chén yǒu mù huǒ tǔ jīn yī xīng zhě, yì xiāng suí jiàn. qí sān, gǔ lì bù shù, xíng yǒu dìng xiàn, zì jiàn yǐ hòu, yī lǜ ér tuī, jìn tuì zhī qī, mò zhī duō shǎo. zhòu xuán jī hòu, zhī wǔ xīng chí sù liú tuì zhēn shù, jiē yǔ gǔ fǎ bù tóng, duō zhě chà bā shí yú rì, liú huí suǒ zài, yì chà bā shí yú dù. jí rú yíng huò, qián jí chū jiàn zài lì dōng chū, zé èr bǎi wǔ shí rì xíng yī bǎi qī shí qī dù dìng jiàn xià zhì chū, zé yī bǎi qī shí rì xíng jiǔ shí èr dù. zhuī bù tiān yàn, jīn gǔ jiē mì. qí sì, gǔ lì shí fēn, yī píng jí yòng, tuī yàn duō shǎo, shí shù hǎn fú. zhòu xuán jī hòu, zhī yuè cóng mù huǒ tǔ jīn sì xīng xíng, yǒu xiàng bèi. yuè xiàng sì xīng jí sù, bèi zhī zé chí. jiē shí wǔ dù wài jí xún běn lǜ. suì yú jiāo fēn, xiàn qí duō shǎo. qí wǔ, gǔ lì jiā shí, shuò wàng tóng shù. zhòu xuán jī hòu, zhī rì shí suǒ zài, suí fāng gǎi biàn, bàng zhèng gāo xià, měi chù bù tóng. jiāo yǒu qiǎn shēn, chí sù yì yì, yuē shí lì chà, jiē huì tiān xiàng. qí liù, gǔ lì jiāo fēn jí wèi shí shù, qù jiāo shí sì dù zhě, shí yī fēn qù jiāo shí sān dù, shí èr fēn qù jiāo shí dù, shí sān fēn měi jìn yí dù, shí yì yī fēn dāng jiāo jí shí jì. qí yīng duō shǎo, zì gǔ zhū lì, wèi xī qí yuán. zhòu xuán jī hòu, zhī dāng jiāo zhī zhōng, yuè yǎn rì bù néng bì jǐn, gù qí shí fǎn shǎo qù jiāo wǔ liù shí, yuè zài rì nèi, yǎn rì biàn jǐn, gù qí shí jí jì. zì cǐ yǐ hòu, gèng yuǎn zhě, qí shí yòu shǎo. jiāo zhī qián hòu, zài dōng zhì, jiē ěr. ruò jìn xià zhì, qí lǜ yòu chà. zhòu xuán suǒ lì shí fēn, zuì wèi xiáng mì. qí qī, gǔ lì èr fēn, zhòu yè jiē děng. zhòu xuán jī hòu, zhī qí yǒu chà. chūn qiū èr fēn, zhòu duō yè lòu bàn kè. jiē yóu rì xíng chí jí yíng suō shǐ qí rán yě. fán cǐ, zhòu xuán dú dé yú xīn, lùn zhě fú qí jīng mì. dà yè zhōng, zú yú guān.
其超古獨異者有七事：其一，古歷五星行度，皆守恆率，見伏盈縮，悉無格准。 胄玄候之，各得真率，合見之數，與古不同。其差多者，至加減三十許日。即如熒 惑，平見在雨水氣，即均加二十九日；見在小雪氣，則均減二十五日。加減平見， 以為定見。諸星各有盈縮之數，皆如此例，但差數不同。特其積候所知，時人不能 原其旨。其二，辰星舊率，一終再見，凡諸古歷，皆以為然。應見不見，人未能測。 胄玄積候，知辰星一終之中，有時一見。及同類感召，相隨而出。即如辰星，平晨 見在雨水者，應見即不見；若平晨見在啟蟄者，去日十八度外，三十六度內。晨有 木火土金一星者，亦相隨見。其三，古歷步術，行有定限，自見已後，依率而推， 進退之期，莫知多少。胄玄積候，知五星遲速留退真數，皆與古法不同，多者差八 十餘日，留回所在，亦差八十餘度。即如熒惑，前疾初見在立冬初，則二百五十日 行一百七十七度；定見夏至初，則一百七十日行九十二度。追步天驗，今古皆密。 其四，古歷食分，依平即用，推驗多少，實數罕符。胄玄積候，知月從木火土金四 星行，有向背。月向四星即速，背之則遲。皆十五度外及循本率。遂於交分，限其 多少。其五，古歷加時，朔望同術。胄玄積候，知日蝕所在，隨方改變，傍正高下， 每處不同。交有淺深，遲速亦異，約時立差，皆會天象。其六，古歷交分即為蝕數， 去交十四度者，食一分；去交十三度，食二分；去交十度，食三分；每近一度，食 益一分；當交即蝕既。其應多少，自古諸歷，未悉其原。胄玄積候，知當交之中， 月掩日不能畢盡，故其蝕反少；去交五六時，月在日內，掩日便盡，故其蝕及既。 自此以後，更遠者，其蝕又少。交之前後，在冬至，皆爾。若近夏至，其率又差。 胄玄所立蝕分，最為詳密。其七，古歷二分，晝夜皆等。胄玄積候，知其有差。春、 秋二分，晝多夜漏半刻。皆由日行遲疾盈縮使其然也。凡此，胄玄獨得於心，論者 服其精密。大業中，卒於官。