qí zōng shì zhū wáng xià
齐宗室诸王下
wén xiāng zhū zǐ wén xuān zhū zǐ xiào zhāo zhū zǐ wǔ chéng zhū zǐ hòu zhǔ zhū zǐ
文襄诸子 文宣诸子 孝昭诸子 武成诸子 后主诸子
wén xiāng liù nán: wén jìng yuán huáng hòu shēng hé jiān wáng xiào wǎn sòng shì shēng hé nán wáng xiào yú wáng shì shēng guǎng níng wáng xiào háng lán líng wáng cháng gōng bù dé mǔ shì xìng chén shì shēng ān dé wáng yán zōng yàn shì shēng yú yáng wáng shào xìn.
文襄六男:文敬元皇后生河间王孝琬;宋氏生河南王孝瑜;王氏生广宁王孝珩; 兰陵王长恭不得母氏姓;陈氏生安德王延宗;燕氏生渔阳王绍信。
hé nán kāng xiàn wáng xiào yú, zì zhèng dé, wén xiāng zhǎng zǐ yě. chū fēng hé nán jùn gōng, qí shòu shàn, jìn jué wèi wáng. lì wèi zhōng shū lìng sī zhōu mù. chū, xiào yú yǎng yú shén wǔ gōng zhōng, yǔ wǔ chéng tóng nián xiāng ài. jiāng zhū yáng yīn děng, xiào yú yù qí móu. jí wǔ chéng jí wèi, lǐ yù tè lóng. dì zài jìn yáng shǒu chì zhī yuē:" wú yǐn fén qīng èr bēi, quàn rǔ yú yè zhuó liǎng bēi." qí qīn ài rú cǐ.
河南康献王孝瑜,字正德,文襄长子也。初封河南郡公,齐受禅,进爵为王。 历位中书令、司州牧。初,孝瑜养于神武宫中,与武成同年相爱。将诛杨愔等,孝 瑜预其谋。及武成即位,礼遇特隆。帝在晋阳手敕之曰:“吾饮汾清二杯,劝汝于 鄴酌两杯。”其亲爱如此。
xiào yú róng mào kuí wěi, jīng cǎi xióng yì, qiān shèn kuān hòu, jiān ài wén xué, dú shū mǐn sù, shí háng jù xià, fù qí bù shī yī dào. chū, wén xiāng yú yè dōng qǐ shān chí yóu guān, shí sú xuàn zhī, xiào yú suì yú dì zuò shuǐ táng lóng zhōu, zhí fān shuò yú zhōu shàng, shù jí zhū dì, yàn shè wéi lè. wǔ chéng xìng qí dì, jiàn ér yuè zhī, gù shèng xìng hòu yuán zhī wán. yú shì guì jiàn mù xiào, chǔ chù yíng zào.
孝瑜容貌魁伟,精彩雄毅,谦慎宽厚,兼爱文学,读书敏速,十行俱下,覆棋 不失一道。初,文襄于鄴东起山池游观,时俗眩之,孝瑜遂于第作水堂龙舟,植幡 槊于舟上,数集诸弟,宴射为乐。武成幸其第,见而悦之,故盛兴后园之玩。于是 贵贱慕斅,处处营造。
wǔ chéng cháng shǐ hé shì kāi yǔ hú hòu duì zuò wò shuò, xiào yú jiàn yuē:" huáng hòu tiān xià zhī mǔ, bù kě yǔ chén xià jiē shǒu." dì shēn nà zhī. hòu yòu yán zhào jùn wáng fù sǐ fēi mìng, bù kě ér qīn. yóu shì ruì jí shì kāi jiē cè mù. shì kāi mì gào qí shē jiàn, ruì yòu yán shān dōng wéi wén hé nán wáng, bù wén yǒu bì xià. dì yóu shì jì zhī. ěr zhū yù nǚ míng mó nǚ, běn shì tài hòu, xiào yú xiān yǔ zhī tōng, hòu yīn tài zǐ hūn yè, xiào yú qiè yǔ zhī yán. wǔ chéng dà nù, dùn yǐn qí jiǔ sān shí qī bēi. tǐ zhì féi dà, yāo dài shí wéi, shǐ lóu zǐ yàn zài yǐ chū, zhèn zhī yú chē. zhì xī huá mén, fán rè zào mèn, tóu shuǐ ér jué. zèng tài wèi lù shàng shū shì. zi hóng jié sì.
武成尝使和士开与胡后对坐握槊,孝瑜谏曰:“皇后天下之母,不可与臣下接 手。”帝深纳之。后又言赵郡王父死非命,不可而亲。由是睿及士开皆侧目。士开 密告其奢僭,睿又言山东唯闻河南王,不闻有陛下。帝由是忌之。尔硃御女名摩女, 本事太后,孝瑜先与之通,后因太子婚夜,孝瑜窃与之言。武成大怒,顿饮其酒三 十七杯。体至肥大,腰带十围,使娄子彦载以出,鸩之于车。至西华门,烦热躁闷, 投水而绝。赠太尉、录尚书事。子弘节嗣。
xiào yú mǔ, wèi lì bù shàng shū sòng biàn sūn yě. běn wèi yǐng chuān wáng bīn zhī fēi, wéi wén xiāng suǒ nà, shēng xiào yú. xiào yú hái dì, wèi tài fēi. xiào yú fēi lú zhèng shān nǚ, wǔ chéng hú hòu zhī nèi zǐ yě. xiào yú hōng hòu, sòng tài fēi wèi lú fēi suǒ zèn sù, wǔ chéng shā zhī.
孝瑜母,魏吏部尚书宋弁孙也。本魏颍川王斌之妃,为文襄所纳,生孝瑜。孝 瑜还第,为太妃。孝瑜妃卢正山女,武成胡后之内姊也。孝瑜薨后,宋太妃为卢妃 所谮诉,武成杀之。
guǎng níng wáng xiào háng, wén xiāng dì èr zi yě. lì wèi sī zhōu mù shàng shū lìng sī kōng sī tú lù shàng shū dà jiāng jūn dà sī mǎ. xiào háng ài shǎng rén wù, xué shè jīng shǐ, hǎo zhuì wén, yǒu jì yì. cháng yú shì bì zì huà yī cāng yīng, jiàn zhě jiē yǐ wéi zhēn. yòu zuò cháo shì tú, yì dāng shí zhī miào jué.
广宁王孝珩,文襄第二子也。历位司州牧、尚书令、司空、司徒、录尚书、大 将军、大司马。孝珩爱赏人物,学涉经史,好缀文,有技艺。尝于事壁自画一苍 鹰,见者皆以为真。又作朝士图,亦当时之妙绝。
hòu zhǔ zì jìn zhōu bài, bēn yè, zhào wáng gōng yì yú hán guāng diàn. xiào háng yǐ dà dí jì shēn, shì jí jī biàn, yí shǐ rèn chéng wáng lǐng yōu zhōu dào bīng rù tǔ mén, yáng shēng qù bīng zhōu dú gū yǒng yè lǐng luò zhōu dào bīng qù tóng guān, yáng shēng qǔ cháng ān. chén qǐng lǐng jīng jī bīng chū fǔ kǒu, gǔ xíng nì zhàn. dí wén nán běi yǒu bīng, zì rán kuì sàn. yòu qǐng chū gōng rén bǎo wù shǎng jiāng shì, dì bù néng yòng.
后主自晋州败,奔鄴,诏王公议于含光殿。孝珩以大敌既深,事藉机变,宜使 任城王领幽州道兵入土门,扬声趣并州;独孤永业领洛州道兵趣潼关,扬声取长安。 臣请领京畿兵出滏口,鼓行逆战。敌闻南北有兵,自然溃散。又请出宫人宝物赏将 士,帝不能用。
chéng guāng jí wèi, yǐ xiào háng wèi tài zǎi, yǔ hū yán zú mò duō lóu jìng xiǎn wèi xiāng yuàn tóng móu, qí zhēng yuè wǔ rì, xiào háng yú qiān qiū mén zhǎn gāo ā nà gōng. xiāng yuàn zài nèi, yǐ jìn bīng yīng zhī, zú yǔ jìng xiǎn zì yóu yù yuán lè bīng chū. jì ér ā nà gōng cóng bié zhái qǔ biàn lù rù gōng, shì bù guǒ. nǎi qiú chū jù xī jūn, wèi ā nà gōng hán zhǎng luán chén dé xìn děng yún:" cháo tíng bù cì qiǎn jī zéi, qǐ bù wèi xiào háng fǎn xié? pò yǔ wén yōng suì zhì cháng ān, fǎn shí hé yǔ guó jiā shì? yǐ jīn rì zhī jí, yóu zuò rú cǐ cāi!" gāo hán kǒng qí biàn, chū xiào háng wèi cāng zhōu cì shǐ. zhì zhōu, yǐ wǔ qiān rén huì rèn chéng wáng yú xìn dōu, gòng wèi kuāng fù jì. zhōu qí wáng xiàn lái fá, bīng ruò bù néng dí. nù yuē:" yóu gāo ā nà gōng xiǎo rén, wú dào qióng yǐ!" qí pàn chén qǐ fú lìng hé yǐ shuò cì xiào háng zhuì mǎ, nú bái zé yǐ shēn qiān zhī, xiào háng yóu shāng shù chù, suì jiàn lǔ.
承光即位,以孝珩为太宰,与呼延族、莫多娄敬显、尉相愿同谋,其正月五日, 孝珩于千秋门斩高阿那肱。相愿在内,以禁兵应之,族与敬显自游豫园勒兵出。既 而阿那肱从别宅取便路入宫,事不果。乃求出拒西军,谓阿那肱、韩长鸾、陈德信 等云:“朝廷不赐遣击贼,岂不畏孝珩反邪?破宇文邕遂至长安,反时何与国家事? 以今日之急,犹作如此猜!”高、韩恐其变,出孝珩为沧州刺史。至州,以五千人 会任城王于信都,共为匡复计。周齐王宪来伐,兵弱不能敌。怒曰:“由高阿那肱 小人,吾道穷矣!”齐叛臣乞扶令和以槊刺孝珩坠马,奴白泽以身扦之,孝珩犹伤 数处,遂见虏。
qí wáng xiàn wèn xiào háng qí wáng suǒ yóu, xiào háng zì chén guó nàn, cí lèi jù xià, fǔ yǎng yǒu jié. xiàn wèi zhī gǎi róng, qīn wèi xǐ chuāng fù yào, lǐ yù shén hòu. xiào háng dú tàn yuē:" lǐ mù shū yán qí shì èr shí bā nián, jīn guǒ rán yǐ! zì shén wǔ huáng dì yǐ wài, wú zhū fù xiōng dì wú yī rén dé zhì sì shí zhě, mìng yě. sì jūn wú dú jiàn zhī míng, zǎi xiàng fēi zhù shí zhī jì, hèn bù dé wò bīng fú, shòu miào suàn, zhǎn wǒ xīn lì ěr." zhì cháng ān, yī lì shòu kāi fǔ xiàn hóu.
齐王宪问孝珩齐亡所由,孝珩自陈国难,辞泪俱下,俯仰有节。宪为之改容, 亲为洗疮傅药,礼遇甚厚。孝珩独叹曰:“李穆叔言齐氏二十八年,今果然矣!自 神武皇帝以外,吾诸父兄弟无一人得至四十者,命也。嗣君无独见之明,宰相非柱 石之寄,恨不得握兵符,受庙算,展我心力耳。”至长安,依例受开府、县侯。
hòu zhōu wǔ dì zài yún yáng yàn qí jūn chén, zì dàn hú pí pá, mìng xiào háng chuī dí. cí yuē:" wáng guó zhī yīn, bù zú tīng yě." gù mìng zhī, jǔ dí cái zhì kǒu, lèi xià wū yè, wǔ dì nǎi zhǐ. qí nián shí yuè jí shén, qǐ guī zàng shān dōng, cóng zhī. xún zú, hái zàng yè.
后周武帝在云阳宴齐君臣,自弹胡琵琶,命孝珩吹笛。辞曰:“亡国之音,不 足听也。”固命之,举笛裁至口,泪下呜咽,武帝乃止。其年十月疾甚,启归葬山 东,从之。寻卒,还葬鄴。
hé jiān wáng xiào wǎn, wén xiāng dì sān zi yě. tiān bǎo yuán nián fēng. tiān tǒng zhōng, lèi qiān shàng shū lìng. chū, tū jué yǔ zhōu shī rù tài yuán, wǔ chéng jiāng bì zhī ér dōng, xiào wǎn kòu mǎ jiàn, qǐng wěi zhào jùn wáng bù fèn zhī, bì zhěng qí. dì cóng qí yán. xiào wǎn miǎn zhòu jiāng chū, dì shǐ zhuī huán zhī. zhōu jūn tuì, bài bīng zhōu cì shǐ. xiào wǎn yǐ wén xiāng shì dí, jiāo jīn zì fù. hé nán wáng zhī sǐ, zhū wáng zài gōng nèi, mò gǎn jǔ shēng, wéi xiào wǎn dà kū ér chū. yòu yuàn zhí zhèng, wèi cǎo rén ér shè zhī. hé shì kāi yǔ zǔ tǐng zèn zhī yún:" cǎo rén nǐ shèng gōng yě. yòu qián tū jué zhì zhōu, xiào wǎn tuō dōu móu dǐ dì yún: ' qǐ shì lǎo yù, xū zhe cǐ!' cǐ yán shǔ dà jiā yě." chū wèi shì yáo yán:" hé nán zhǒng gǔ hé běi shēng, bái yáng shù tóu jīn jī wū." tǐng yǐ shuō yuē:" hé nán hé běi, hé jiān yě jīn jī wū, xiào wǎn jiāng jiàn jīn jī ér dà shè." dì pō huò zhī.
河间王孝琬,文襄第三子也。天保元年封。天统中,累迁尚书令。初,突厥与 周师入太原,武成将避之而东,孝琬叩马谏,请委赵郡王部分之,必整齐。帝从其 言。孝琬免胄将出,帝使追还之。周军退,拜并州刺史。孝琬以文襄世嫡,骄矜自 负。河南王之死,诸王在宫内,莫敢举声,唯孝琬大哭而出。又怨执政,为草人而 射之。和士开与祖珽谮之云:“草人拟圣躬也。又前突厥至州,孝琬脱兜鍪抵地云: ‘岂是老妪,须着此!’此言属大家也。”初魏世谣言:“河南种谷河北生,白杨 树头金鸡呜。”珽以说曰:“河南河北,河间也;金鸡呜,孝琬将建金鸡而大赦。” 帝颇惑之。
shí xiào wǎn dé fó yá, zhì yú dì nèi, yè yǒu shén guāng. zhào xuán dōu fǎ shùn qǐng yǐ zòu, bù cóng. dì wén, shǐ sōu zhī, dé tián kù shuò fān shù bǎi. dì wén, yǐ wéi fǎn zhuàng. xùn qí zhū jī, yǒu chén shì zhě, wú chǒng, wū duì yuē: " xiào wǎn huà zuò bì xià xíng kū zhī." rán shí shì wén xiāng xiàng, xiào wǎn shí shí duì zhī qì. dì nù, shǐ wǔ wèi hè lián fǔ xuán dào biān wō zhī. xiào wǎn hū ā shū. dì nù yuē:" shuí shì ěr shū? gǎn huàn wǒ zuò shū!" xiào wǎn yuē:" shén wǔ huáng dì dí sūn, wén xiāng huáng dì dí zǐ, wèi xiào jìng huáng dì wài shēng, hé wéi bù dé huàn zuò shū yě?" dì yù nù, zhé qí liǎng jìng ér sǐ. yì zhū xī shān, dì bēng hòu nǎi gǎi zàng.
时孝琬得佛牙,置于第内,夜有神光。照玄都法顺请以奏,不从。帝闻,使搜 之,得填库槊幡数百。帝闻,以为反状。讯其诸姬,有陈氏者,无宠,诬对曰: “孝琬画作陛下形哭之。”然实是文襄像,孝琬时时对之泣。帝怒,使武卫赫连辅 玄倒鞭挝之。孝琬呼阿叔。帝怒曰:“谁是尔叔?敢唤我作叔!”孝琬曰:“神武 皇帝嫡孙,文襄皇帝嫡子,魏孝静皇帝外甥,何为不得唤作叔也?”帝愈怒,折其 两胫而死。瘗诸西山,帝崩后乃改葬。
zi zhèng lǐ sì. yòu cōng yǐng, néng sòng zuǒ shì chūn qiū. qí wáng, qiān mián zhōu zú.
子正礼嗣。幼聪颖,能诵《左氏春秋》。齐亡,迁绵州卒。
lán líng wǔ wáng cháng gōng, yī míng xiào guàn, wén xiāng dì sì zǐ yě. lèi qiān bīng zhōu cì shǐ. tū jué rù jìn yáng, zhǎng gōng jìn lì jī zhī. máng shān zhī bài, zhǎng gōng wèi zhōng jūn, lǜ wǔ bǎi qí zài rù zhōu jūn, suì zhì jīn yōng zhī xià, bèi wéi shén jí. chéng shàng rén fú shí, zhǎng gōng miǎn zhòu shì zhī miàn, nǎi xià nǔ shǒu jiù zhī, yú shì dà jié. wǔ shì gòng gē yáo zhī, wèi lán líng wáng rù zhèn qū shì yě. lì sī zhōu mù qīng yíng èr zhōu, pō shòu cái huò. hòu wèi tài wèi. yǔ duàn sháo tǎo bǎi gǔ, yòu gōng dìng yáng. sháo bìng, zhǎng gōng zǒng qí zhòng. qián hòu yǐ zhàn gōng, bié fēng jù lù cháng lè lè píng gāo yáng děng jùn gōng.
兰陵武王长恭,一名孝瓘,文襄第四子也。累迁并州刺史。突厥入晋阳,长恭 尽力击之。芒山之败,长恭为中军,率五百骑再入周军,遂至金墉之下,被围甚急。 城上人弗识,长恭免胄示之面,乃下弩手救之,于是大捷。武士共歌谣之,为《兰 陵王入阵曲》是也。历司州牧、青瀛二州,颇受财货。后为太尉。与段韶讨柏谷, 又攻定阳。韶病,长恭总其众。前后以战功,别封钜鹿、长乐、乐平、高阳等郡公。
máng shān zhī jié, hòu zhǔ wèi zhǎng gōng yuē:" rù zhèn tài shēn, shī lì huǐ wú suǒ jí." duì yuē:" jiā shì qīn qiè, bù jué suì rán." dì xián qí chēng jiā shì, suì jì zhī. jí zài dìng yáng, qí shǔ wèi xiāng yuàn wèi yuē:" wáng jì shòu cháo jì, hé dé rú cǐ tān cán?" zhǎng gōng wèi dá. xiāng yuàn yuē:" qǐ bù yóu máng shān dà jié, kǒng yǐ wēi wǔ jiàn jì, yù zì huì hū?" zhǎng gōng yuē:" rán." xiāng yuàn yuē:" cháo tíng ruò jì wáng, yú cǐ fàn biàn dāng háng fá, qiú fú fǎn yǐ sù huò." zhǎng gōng qì xià, qián xī qǐng yǐ ān shēn zhī shù. xiāng yuàn yuē:" wáng qián jì yǒu xūn, jīn fù gào jié, wēi shēng dà zhòng, yí shǔ jí zài jiā, wù yù shí shì." zhǎng gōng rán qí yán, wèi néng tuì. jí jiāng huái kòu rǎo, kǒng fù wèi jiāng, tàn yuē: " wǒ qù nián miàn zhǒng, jīn hé bù fā?" zì shì yǒu jí bù liáo. wǔ píng sì nián wǔ yuè, dì shǐ xú zhī fàn yǐn yǐ dú yào. zhǎng gōng wèi fēi zhèng shì yuē:" wǒ zhōng yǐ shì shàng, hé gū yú tiān ér zāo zhèn yě?" fēi yuē:" hé bù qiú jiàn tiān yán?" zhǎng gōng yuē:" tiān yán hé yóu kě jiàn!" suì yǐn yào ér hōng. zèng tài wèi.
芒山之捷,后主谓长恭曰:“入阵太深,失利悔无所及。”对曰:“家事亲切, 不觉遂然。”帝嫌其称家事,遂忌之。及在定阳,其属尉相愿谓曰:“王既受朝寄, 何得如此贪残?”长恭未答。相愿曰:“岂不由芒山大捷,恐以威武见忌,欲自秽 乎?”长恭曰:“然。”相愿曰:“朝廷若忌王,于此犯便当行罚,求福反以速祸。” 长恭泣下,前膝请以安身之术。相愿曰:“王前既有勋,今复告捷,威声大重,宜 属疾在家,勿预时事。”长恭然其言,未能退。及江淮寇扰,恐复为将,叹曰: “我去年面肿,今何不发?”自是有疾不疗。武平四年五月,帝使徐之范饮以毒药。 长恭谓妃郑氏曰:“我忠以事上,何辜于天而遭鸩也?”妃曰:“何不求见天颜?” 长恭曰:“天颜何由可见!”遂饮药而薨。赠太尉。
zhǎng gōng mào róu xīn zhuàng, yīn róng jiān měi. wèi jiāng, gōng qín xì shì. měi dé gān měi, suī yī guā shù guǒ bì yǔ jiàng shì gòng zhī. chū zài yíng zhōu, xíng cān jūn yáng shì shēn biǎo liè qí zāng, miǎn guān. jí tǎo dìng yáng, shì shēn zài jūn, kǒng huò jí. zhǎng gōng wén zhī yuē:" wú běn wú cǐ yì." nǎi qiú xiǎo shī, zhàng shēn èr shí, yǐ ān zhī. cháng rù cháo ér chū, pú cóng jǐn sàn, wéi yǒu yī rén. zhǎng gōng dú hái, wú suǒ qiǎn fá. wǔ chéng shǎng qí gōng, mìng jiǎ hù wèi mǎi qiè èr shí rén, wéi shòu qí yī. yǒu qiān jīn zé quàn, lín sǐ xī fán zhī.
长恭貌柔心壮,音容兼美。为将,躬勤细事。每得甘美,虽一瓜数果必与将士 共之。初在瀛州,行参军阳士深表列其赃,免官。及讨定阳,士深在军,恐祸及。 长恭闻之曰:“吾本无此意。”乃求小失,杖深二十,以安之。尝入朝而出,仆从 尽散,唯有一人。长恭独还,无所谴罚。武成赏其功,命贾护为买妾二十人,唯受 其一。有千金责券,临死悉燔之。
ān dé wáng yán zōng, wén xiāng dì wǔ zǐ yě. mǔ chén shì, guǎng yáng wáng jì yě. yán zōng yòu wéi wén xuān suǒ yǎng. nián shí èr, yóu qí zhì fù shàng, lìng nì jǐ qí zhōng. bào zhī yuē:" kě lián, zhǐ yǒu cǐ yí gè." wèn yù zuò hé wáng, duì yuē:" yù zuò chōng tiān wáng." wén xuān wèn yáng yīn, yīn yuē:" tiān xià wú cǐ jùn míng, yuàn shǐ ān yú dé." yú shì fēng ān dé yān. wèi dìng zhōu cì shǐ. yú lóu shàng dà biàn, shǐ rén zài xià, zhāng kǒu chéng zhī. yǐ zhēng zhū sǎn hé rén fèn yǐ sì zuǒ yòu, yǒu nán sè zhě biān zhī. xiào zhāo dì wén zhī, shǐ zhào dào dé jiù zhōu zhàng zhī yī bǎi. dào dé yǐ yán zōng shòu zhàng bù jǐn, yòu jiā sān shí. yòu yǐ qiú shì dāo, yàn qí lì dùn. jiāo zòng duō bù fǎ. wǔ chéng shǐ tà zhī, shā qí nì jìn jiǔ rén, cóng shì shēn zì gǎi huǐ.
安德王延宗,文襄第五子也。母陈氏,广阳王妓也。延宗幼为文宣所养。年十 二,犹骑置腹上,令溺己脐中。抱之曰:“可怜,止有此一个。”问欲作何王,对 曰:“欲作冲天王。”文宣问杨愔,愔曰:“天下无此郡名,愿使安于德。”于是 封安德焉。为定州刺史。于楼上大便,使人在下,张口承之。以蒸猪糁和人粪以饲 左右,有难色者鞭之。孝昭帝闻之,使赵道德就州杖之一百。道德以延宗受杖不谨, 又加三十。又以囚试刀,验其利钝。骄纵多不法。武成使挞之,杀其昵近九人,从 是深自改悔。
lán líng wáng máng shān kǎi jié, zì chén bīng shì, zhū xiōng dì xián zhuàng zhī. yán zōng dú yuē:" sì xiōng fēi dà zhàng fū, hé bù chéng shèng jìng rù? shǐ yán zōng dāng cǐ shì, guān xī qǐ dé fù cún!" jí lán líng sǐ, fēi zhèng shì yǐ jǐng zhū shī fú, guǎng níng wáng shǐ shú zhī, yán zōng shǒu shū yǐ jiàn, ér lèi mǎn zhǐ. hé jiān sǐ, yán zōng kū zhī, lèi chì. yòu wèi cǎo rén yǐ xiàng wǔ chéng, biān ér xùn zhī yuē:" hé gù shā wǒ xiōng!" nú gào zhī, wǔ chéng fù wò yán zōng yú dì, mǎ biān wō zhī èr bǎi, jǐ sǐ. hòu lì sī tú tài wèi.
兰陵王芒山凯捷,自陈兵势,诸兄弟咸壮之。延宗独曰:“四兄非大丈夫,何 不乘胜径入?使延宗当此势,关西岂得复存!”及兰陵死,妃郑氏以颈珠施佛,广 宁王使赎之,延宗手书以谏,而泪满纸。河间死,延宗哭之,泪赤。又为草人以像 武成,鞭而讯之曰:“何故杀我兄!”奴告之,武成覆卧延宗于地,马鞭挝之二百, 几死。后历司徒、太尉。
jí píng yáng zhī yì, hòu zhǔ zì yù zhī, mìng yán zōng lǜ yòu jūn, xiān zhàn chéng xià, qín zhōu kāi fǔ zōng tǐng. jí dà zhàn, yán zōng yǐ huī xià zài rù, zhōu jūn mò bù pī mǐ. zhū jūn bài, yán zōng dú quán jūn. hòu zhǔ jiàng bēn jìn yáng, yán zōng yán: " dà jiā dàn zài yíng mò dòng, yǐ bīng mǎ fù chén, chén néng pò zhī." dì bù nà. jí zhì bīng zhōu, yòu wén zhōu jūn yǐ rù yuè shǔ gǔ. nǎi yǐ yán zōng wèi xiàng guó bīng zhōu cì shǐ, zǒng shān xī bīng shì. wèi yuē:" bīng zhōu ā xiōng qǔ, ér jīn qù yě." yán zōng yuē:" bì xià wèi shè jì mò dòng, chén wèi bì xià chū sǐ lì zhàn." luò tí pó yuē:" zhì zūn jì yǐ chéng, wáng bù dé zhé jǔ." hòu zhǔ jìng bēn yè.
及平阳之役,后主自御之,命延宗率右军,先战城下,禽周开府宗挺。及大战, 延宗以麾下再入,周军莫不披靡。诸军败,延宗独全军。后主将奔晋阳,延宗言: “大家但在营莫动,以兵马付臣,臣能破之。”帝不纳。及至并州,又闻周军已入 鸑鼠谷。乃以延宗为相国、并州刺史,总山西兵事。谓曰:“并州阿兄取,兒今去 也。”延宗曰:“陛下为社稷莫动,臣为陛下出死力战。”骆提婆曰:“至尊计已 成,王不得辄沮。”后主竟奔鄴。
zài bìng jiāng zú xián qǐng yuē:" wáng ruò bù zuò tiān zǐ, zhū rén shí bù néng yǔ wáng chū sǐ lì." yán zōng bù dé yǐ, jí huáng dì wèi. xià zhào yuē:" wǔ píng chán ruò, zhèng yóu huàn shù, xìn jié xiāo qiáng, dào qǐ jiāng chǎng. zhǎn guān yè dùn, mò zhī suǒ zhī, zé wǒ gāo zǔ zhī yè, jiāng zhuì yú dì. wáng gōng qīng shì, wěi jiàn tuī bī, jīn biàn zhī chéng bǎo wèi, kě dà shè tiān xià." gǎi wǔ píng qī nián wèi dé chāng yuán nián, yǐ jìn chāng wáng táng yōng wèi zǎi fǔ, qí chāng wáng mò duō lóu jìng xiǎn mù yáng wáng hé ā yú zi yòu wèi dà jiàng jūn duàn chàng wǔ wèi jiāng jūn xiàng lǐ sēng jiā kāi fǔ hán gǔ hú hóu mò chén luò zhōu wèi zhǎo yá. zhòng wén zhī, bù zhào ér zhì zhě qián hòu xiāng shǔ. yán zōng róng mào chōng zhuàng, zuò zé yǎng, yǎn zé fú, rén jiē xiào zhī. jí shì, hè rán fèn fā, qì lì jué yì, chí chěng xíng zhèn, jìn jié ruò fēi. qīng fǔ cáng jí hòu gōng měi nǚ yǐ cì jiàng shì, jí mò nèi cān qiān yú jiā. hòu zhǔ wèi jìn chén yuē:" wǒ níng shǐ zhōu dé bīng zhōu, bù yù ān dé dé zhī!" zuǒ yòu yuē: " lǐ rán." yán zōng jiàn shì zú, jiē qīn zhí shǒu chén cí, zì chēng míng, liú tì wū yē. zhòng jiē zhēng wèi sǐ, tóng ér nǚ zi yì chéng wū rǎng mèi, tóu zhuān shí yǐ yù zhōu jūn. tè jìn kāi fǔ nà lú ān shēng shǒu tài gǔ, yǐ wàn bīng pàn. zhōu jūn wéi jìn yáng, wàng zhī rú hēi yún sì hé. yán zōng mìng mò duō lóu jìng xiǎn hán gǔ hú jù chéng nán hé ā yú zi duàn chàng jù chéng dōng yán zōng qīn dāng zhōu qí wáng yú chéng běi, fèn dà shuò wǎng lái dū zhàn, suǒ xiàng wú qián. shàng shū lìng shǐ jǔ shān yì féi dà duō lì, zhuō cháng dāo bù cóng, shā shāng shén duō. wǔ wèi lán fú róng qí lián yán cháng jiē sǐ yú zhèn. hé ā yú zi duàn chàng yǐ qiān qí tóu zhōu jūn, zhōu jūn gōng dōng mén, jì hūn suì rù. jìn bīng fén fó sì mén wū, fēi yàn zhào tiān dì. yán zōng yǔ jìng xiǎn zì mén rù, jiā jī zhī, zhōu jūn dà luàn, zhēng mén xiāng tián. qí rén hòu zhuó cì, sǐ zhě yī qiān yú rén. zhōu wǔ dì zuǒ yòu lüè jǐn, zì bá wú lù. chéng yù shàng shì zhāng shòu zhé qiān mǎ tóu, hè bá fú ēn yǐ biān fú qí hòu, yǐ qí qū jǐn dé chū. qí rén fèn jī, jǐ zhōng mǎ. chéng dōng è qū, fú ēn jí jiàng zhě pí zi xìn wèi zhī dǎo, jǐn miǎn. shí sì gēng yě. yán zōng wèi zhōu wǔ dì bēng yú luàn bīng, shǐ yú jī shī zhōng qiú zhǎng liè zhě, bù dé. shí qí rén jì shèng, rù fāng yǐn jiǔ, jǐn zuì wò, yán zōng bù fù néng zhěng. zhōu wǔ dì chū chéng, jī shén, yù wèi dùn yì jì. qí wáng xiàn jí zhù guó wáng yì jiàn, yǐ wéi qù bì bù miǎn. yán zōng pàn jiāng duàn chàng yì shèng yán chéng nèi kōng xū. zhōu wǔ dì nǎi zhù mǎ, míng jiǎo shōu bīng, é qīng fù zhèn. jí dàn, hái gōng dōng mén, kè zhī. yòu rù nán mén. yán zōng zhàn, lì qū, zǒu zhì chéng běi, yú rén jiā jiàn qín. zhōu wǔ dì zì tóu xià mǎ, zhí qí shǒu. yán zōng cí yuē:" sǐ rén shǒu hé gǎn pò zhì zūn!" dì yuē:" liǎng guó tiān zǐ, yǒu hé yuàn è? zhí wèi bǎi xìng lái ěr! wù bù, zhōng bù xiāng hài." shǐ fù yī mào, lǐ zhī.
在并将卒咸请曰:“王若不作天子,诸人实不能与王出死力。”延宗不得已, 即皇帝位。下诏曰:“武平孱弱,政由宦竖,衅结萧墙,盗起疆场。斩关夜遁,莫 知所之,则我高祖之业,将坠于地。王公卿士,猥见推逼,今便祗承宝位,可大赦 天下。”改武平七年为德昌元年,以晋昌王唐邕为宰辅,齐昌王莫多娄敬显、沐阳 王和阿于子、右卫大将军段暢、武卫将军相里僧伽、开府韩骨胡、侯莫陈洛州为爪 牙。众闻之,不召而至者前后相属。延宗容貌充壮,坐则仰,偃则伏,人皆笑之。 及是,赫然奋发,气力绝异,驰骋行阵,劲捷若飞。倾府藏及后宫美女以赐将士, 籍没内参千余家。后主谓近臣曰:“我宁使周得并州,不欲安德得之!”左右曰: “理然。”延宗见士卒,皆亲执手陈辞,自称名,流涕呜噎。众皆争为死,童兒女 子亦乘屋攘袂,投砖石以御周军。特进、开府那卢安生守太谷,以万兵叛。周军围 晋阳,望之如黑云四合。延宗命莫多娄敬显、韩骨胡拒城南;和阿于子、段暢拒城 东;延宗亲当周齐王于城北,奋大槊往来督战,所向无前。尚书令史沮山亦肥大多 力,捉长刀步从,杀伤甚多。武卫兰芙蓉、綦连延长皆死于阵。和阿于子、段暢以 千骑投周军,周军攻东门,际昏遂入。进兵焚佛寺门屋,飞焰照天地。延宗与敬显 自门入,夹击之,周军大乱,争门相填。齐人后斫刺,死者一千余人。周武帝左右 略尽,自拔无路。承御上士张寿辄牵马头,贺拔佛恩以鞭拂其后,以崎岖仅得出。 齐人奋击,几中马。城东厄曲,佛恩及降者皮子信为之导,仅免。时四更也。延宗 谓周武帝崩于乱兵,使于积尸中求长鬣者,不得。时齐人既胜,入坊饮酒,尽醉卧, 延宗不复能整。周武帝出城,饥甚,欲为遁逸计。齐王宪及柱国王谊谏,以为去必 不免。延宗叛将段暢亦盛言城内空虚。周武帝乃驻马,鸣角收兵,俄倾复振。诘旦, 还攻东门,克之。又入南门。延宗战,力屈,走至城北,于人家见禽。周武帝自投 下马,执其手。延宗辞曰:“死人手何敢迫至尊!”帝曰:“两国天子,有何怨恶? 直为百姓来耳!勿怖,终不相害。”使复衣帽,礼之。
xiān shì, gāo dōu jùn yǒu shān yān, jué bì lín shuǐ, hū yǒu mò shū yún:" qí wáng yán zōng." xǐ shì, yú míng. dì shǐ rén jiù xiě, shǐ zhě gǎi wáng wèi shàng. zhì shì yīng yān. yán zōng bài qián, zài yè tīng shì, yǐ shí èr yuè shí sān rì bū shí shòu chì shǒu bīng zhōu, míng rì jiàn zūn hào. bù jiàn rì ér bèi wéi, jīng sù, zhì shí shí ér bài. nián hào dé chāng. hǎo shì zhě yán qí dé èr rì yún. jì ér zhōu wǔ dì wèn qǔ yè jì, cí yuē:" wáng guó dài fū bù kě yǐ tú cún, cǐ fēi chén suǒ jí." qiáng wèn zhī, nǎi yuē:" ruò rèn chéng wáng yuán yè, chén bù néng zhī ruò jīn zhǔ zì shǒu, bì xià bīng bù xuè rèn." jí zhì cháng ān, zhōu wǔ yǔ qí jūn chén yǐn jiǔ, lìng hòu zhǔ qǐ wǔ. yán zōng bēi bù zì chí, lǚ yù yǎng yào zì cái, shì bì kǔ zhí jiàn ér zhǐ. wèi jǐ, zhōu wǔ wū hòu zhǔ jí yán zōng děng, yún yáo yīng mù tí pó fǎn, shǐ bìng cì sǐ. jiē zì chén wú zhī, yán zōng rǎng mèi, qì ér bù yán. yǐ jiāo sāi kǒu ér sǐ. míng nián, lǐ fēi shōu bìn zhī.
先是,高都郡有山焉,绝壁临水,忽有墨书云:“齐亡延宗。”洗视,逾明。 帝使人就写,使者改亡为上。至是应焉。延宗败前,在鄴听事,以十二月十三日晡 时受敕守并州,明日建尊号。不间日而被围,经宿,至食时而败。年号德昌。好事 者言其得二日云。既而周武帝问取鄴计,辞曰:“亡国大夫不可以图存,此非臣所 及。”强问之,乃曰:“若任城王援鄴,臣不能知;若今主自守,陛下兵不血刃。” 及至长安,周武与齐君臣饮酒,令后主起舞。延宗悲不自持,屡欲仰药自裁,侍婢 苦执谏而止。未几,周武诬后主及延宗等,云遥应穆提婆反,使并赐死。皆自陈无 之,延宗攘袂,泣而不言。以椒塞口而死。明年,李妃收殡之。
hòu zhǔ zhī chuán wèi yú tài zǐ yě, sūn zhèng yán qiè wèi rén yuē:" wǒ xī wǔ dìng zhōng wèi guǎng zhōu shì cáo, wén xiāng chéng rén cáo pǔ yǎn yǒu yán: gāo wáng zhū ér, ā bǎo dāng wèi tiān zǐ, zhì gāo dé zhī chéng zhī, dāng miè. ā bǎo wèi tiān bǎo, dé zhī wèi dé chāng yě, chéng zhī wèi hòu zhǔ nián hào chéng yuán, qí yán jìng xìn yún."
后主之传位于太子也,孙正言窃谓人曰:“我昔武定中为广州士曹,闻襄城人 曹普演有言:高王诸兒,阿保当为天子,至高德之承之,当灭。阿保谓天保,德之 谓德昌也,承之谓后主年号承元,其言竟信云。”
yú yáng wáng shào xìn, wén xiāng dì liù zǐ yě. lì tè jìn kāi fǔ zhōng lǐng jūn hù jūn qīng zhōu cì shǐ. xíng guò yú yáng, yǔ dà fù rén zhōng cháng mìng tóng chuáng zuò, tài shǒu zhèng dào gài lái yè, cháng mìng yù qǐ, shào xìn bù tīng yuē:" cǐ hé wù xiǎo rén, zhǔ rén gōng wèi qǐ!" nǎi yǔ cháng mìng jié wèi yì xiōng dì, fēi yǔ cháng mìng qī wèi zǐ mèi, zé qí hé jiā cháng yòu, jiē yǒu zèng huì, zhōng shì yīn cǐ suì pín. qí miè, sǐ yú cháng ān.
渔阳王绍信,文襄第六子也。历特进、开府、中领军、护军、青州刺史。行过 渔阳,与大富人钟长命同床坐,太守郑道盖来谒,长命欲起,绍信不听曰:“此何 物小人,主人公为起!”乃与长命结为义兄弟,妃与长命妻为姊妹,责其阖家长幼, 皆有赠贿,钟氏因此遂贫。齐灭,死于长安。
wén xuān wǔ nán, lǐ hòu shēng fèi dì jí tài yuán wáng shào dé féng shì fù shēng fàn yáng wáng shào yì péi pín shēng xī hé wáng shào rén yán pín shēng lǒng xī wáng shào lián.
文宣五男,李后生废帝及太原王绍德;冯世妇生范阳王绍义;裴嫔生西河王绍 仁;颜嫔生陇西王绍廉。
tài yuán wáng shào dé, wén xuān dì èr zi yě. tiān bǎo mò, wèi kāi fǔ yí tóng sān sī. wǔ chéng yīn nù lǐ hòu, mà shào dé yuē:" ěr fù dǎ wǒ shí, jìng bù lái jiù." yǐ dāo huán zhù shā zhī, qīn yǐ tǔ mái zhī yóu yù yuán.
太原王绍德,文宣第二子也。天保末,为开府仪同三司。武成因怒李后,骂绍 德曰:“尔父打我时,竟不来救。”以刀环筑杀之,亲以土埋之游豫园。
wǔ píng yuán nián, zhào yǐ fàn yáng wáng zǐ biàn cái wèi hòu, xí tài yuán wáng.
武平元年,诏以范阳王子辨才为后,袭太原王。
fàn yáng wáng shào yì, wén xuān dì sān zi yě. chū fēng guǎng yáng, xǐ fēng fàn yáng. lì wèi shì zhōng qīng dōu yǐn. hǎo yǔ qún xiǎo tóng yǐn, shàn zhì nèi cān dǎ shā bó shì rèn fāng róng. wǔ chéng cháng zhàng zhī èr bǎi, sòng fù zhāo xìn hòu, hòu yòu zhàng yī bǎi. jí hòu zhǔ bēn yè, yǐ shào yì wèi shàng shū lìng dìng zhōu cì shǐ. zhōu wǔ dì kè bīng zhōu, yǐ fēng fǔ xiāng wèi běi shuò zhōu zǒng guǎn. cǐ dì qí zhī zhòng zhèn, zhū yǒng shì duō jù yān. qián zhǎng shǐ zhào mù sī mǎ wáng dāng wàn děng móu zhí fǔ xiāng, yíng rèn chéng wáng yú yíng zhōu. shì bù guǒ, yíng shào yì. shào yì zhì mǎ yì. fǔ xiāng jí qí shǔ hán ā gè nú děng shù shí rén, jiē qí pàn chén, zì sì zhōu yǐ běi chéng shù èr bǎi bā shí yú, jǐn cóng fǔ xiāng, jí shào yì zhì, jiē fǎn yān. shào yì yǔ líng zhōu cì shǐ yuán hóng měng yǐn bīng nán chū, yù qǔ bīng zhōu. zhì xīn xīng ér sì zhōu yǐ wèi zhōu shǒu, qián duì èr yí tóng yǐ suǒ bù jiàng zhōu. zhōu bīng jī xiǎn zhōu, zhí cì shǐ lù qióng, yòu gōng xiàn zhū chéng. shào yì hái bǎo běi shuò. zhōu jiāng yǔ wén shén jǔ jūn bī mǎ yì, shào yì qiǎn dù míng dá jù zhī, bīng dà bài. shào yì yuē:" yǒu sǐ ér yǐ, bù néng jiàng rén." suì bēn tū jué. zhòng sān qiān jiā, lìng zhī yuē:" yù hái zhě rèn yì." yú shì kū bài bié zhě dà bàn.
范阳王绍义,文宣第三子也。初封广阳,徙封范阳。历位侍中、清都尹。好与 群小同饮,擅致内参打杀博士任方荣。武成尝杖之二百,送付昭信后,后又杖一百。 及后主奔鄴,以绍义为尚书令、定州刺史。周武帝克并州,以封辅相为北朔州总管。 此地齐之重镇,诸勇士多聚焉。前长史赵穆、司马王当万等谋执辅相,迎任城王于 瀛州。事不果,迎绍义。绍义至马邑。辅相及其属韩阿各奴等数十人,皆齐叛臣, 自肆州以北城戍二百八十余,尽从辅相,及绍义至,皆反焉。绍义与灵州刺史袁洪 猛引兵南出,欲取并州。至新兴而肆州已为周守,前队二仪同以所部降周。周兵击 显州,执刺史陆琼,又攻陷诸城。绍义还保北朔。周将宇文神举军逼马邑,绍义遣 杜明达拒之,兵大败。绍义曰:“有死而已,不能降人。”遂奔突厥。众三千家, 令之曰:“欲还者任意。”于是哭拜别者大半。
tū jué tā bō kè hán wèi wén xuān wèi yīng xióng tiān zǐ, yǐ shào yì zhòng huái shì zhī, shén jiàn ài zhòng. fán qí rén zài běi zhě, xī lì shào yì. gāo bǎo níng zài yíng zhōu, biǎo shàng zūn hào, shào yì suì jí huáng dì wèi, chēng wǔ píng yuán nián, yǐ zhào mù wèi tiān shuǐ wáng. tā bō wén bǎo níng dé píng zhōu, yì zhāo zhū bù, gè jǔ bīng nán xiàng, yún gòng lì fàn yáng wáng zuò qí dì, wèi qí bào chóu. zhōu wǔ dì dà jí bīng yú yún yáng, jiāng qīn běi fá, yù jí bào bēng. shào yì wén zhī, yǐ wéi tiān zàn jǐ. lú chāng qī jù fàn yáng, yì biǎo yíng shào yì. é ér zhōu jiāng yǔ wén shén jǔ gōng miè chāng qī. qí rì, shào yì shì zhì yōu zhōu, wén zhōu zǒng guǎn chū bīng yú wài, yù chéng xū qǔ jì chéng. liè tiān zǐ jīng qí, dēng yàn zhāo wáng zhǒng, chéng gāo wàng yuǎn, bù fèn bīng zhòng. shén jǔ qiǎn dà jiàng jūn yǔ wén ēn jiāng sì qiān rén chí jiù yōu zhōu, bàn wèi qí jūn suǒ shā. shào yì wén fàn yáng chéng xiàn, sù fú jǔ āi, huí jūn rù tū jué. zhōu rén gòu zhī yú tā bō, yòu shǐ hè ruò yì wǎng shuō zhī. tā bō yòu bù rěn, suì wěi yǔ shào yì liè yú nán jìng, shǐ yì zhí zhī, liú yú shǔ. shào yì fēi, bó hǎi fēng xiào wǎn nǚ, zì tū jué táo guī. shào yì zài shǔ, yí fēi shū yún:" yí dí wú xìn, sòng wú yú cǐ." jìng sǐ shǔ zhōng.
突厥他钵可汗谓文宣为英雄天子,以绍义重踝似之,甚见爱重。凡齐人在北者, 悉隶绍义。高宝宁在营州,表上尊号,绍义遂即皇帝位,称武平元年,以赵穆为天 水王。他钵闻宝宁得平州,亦招诸部,各举兵南向,云共立范阳王作齐帝,为其报 仇。周武帝大集兵于云阳,将亲北伐,遇疾暴崩。绍义闻之,以为天赞己。卢昌期 据范阳,亦表迎绍义。俄而周将宇文神举攻灭昌期。其日,绍义适至幽州,闻周总 管出兵于外,欲乘虚取蓟城。列天子旌旗,登燕昭王冢,乘高望远,部分兵众。神 举遣大将军宇文恩将四千人驰救幽州,半为齐军所杀。绍义闻范阳城陷,素服举哀, 回军入突厥。周人购之于他钵,又使贺若谊往说之。他钵又不忍,遂伪与绍义猎于 南境,使谊执之,流于蜀。绍义妃,勃海封孝琬女,自突厥逃归。绍义在蜀,遗妃 书云:“夷狄无信,送吾于此。”竟死蜀中。
xī hé wáng shào rén, wén xuān dì sì zǐ yě. tiān bǎo mò, wèi kāi fǔ yí tóng sān sī. xún hōng.
西河王绍仁,文宣第四子也。天保末,为开府仪同三司。寻薨。
lǒng xī wáng shào lián, wén xuān dì wǔ zǐ yě. chū fēng cháng lè, hòu gǎi yān. xìng cū bào, cháng bá dāo zhú shào yì, shào yì zǒu rù jiù, bì mén jù zhī. shào yì chū wèi qīng dōu yǐn, wèi jí lǐ shì. shào lián xiān wǎng, huàn qiú xī chū, shuài yì jué qiǎn zhī. néng yǐn jiǔ, yī jǔ shù shēng, zhōng yǐ cǐ hōng.
陇西王绍廉,文宣第五子也。初封长乐,后改焉。性粗暴,尝拔刀逐绍义,绍 义走入厩,闭门拒之。绍义初为清都尹,未及理事。绍廉先往,唤囚悉出,率意决 遣之。能饮酒,一举数升,终以此薨。
xiào zhāo qī nán: yuán huáng hòu shēng lè líng wáng bǎi nián sāng shì shēng xiāng chéng wáng liàng, chū hòu xiāng chéng jǐng wáng zhū jī shēng rǔ nán wáng yàn lǐ shǐ píng wáng yàn dé chéng yáng wáng yàn jī dìng yáng wáng yàn kāng rǔ yáng wáng yàn zhōng.
孝昭七男:元皇后生乐陵王百年;桑氏生襄城王亮,出后襄城景王;诸姬生汝 南王彦理、始平王彦德、城阳王彦基、定阳王彦康、汝阳王彦忠。
lè líng wáng bǎi nián, xiào zhāo dì èr zi yě. xiào zhāo chū jí wèi, zài jìn yáng, qún chén qǐng jiàn zhōng gōng jí tài zǐ, dì qiān wèi xǔ. dū xià bǎi liáo yòu qǐng, nǎi chēng tài hòu lìng, lì wèi huáng tài zǐ. dì lín bēng, yí zhào chuán wèi yú wǔ chéng, bìng yǒu shǒu shū. qí mò yuē:" bǎi nián wú zuì, rǔ kě yǐ lè chǔ zhì zhī, wù xué qián rén." dà níng zhōng, fēng lè líng wáng.
乐陵王百年,孝昭第二子也。孝昭初即位,在晋阳,群臣请建中宫及太子,帝 谦未许。都下百僚又请,乃称太后令,立为皇太子。帝临崩,遗诏传位于武成,并 有手书。其末曰:“百年无罪,汝可以乐处置之,勿学前人。”大宁中,封乐陵王。
hé qīng sān nián wǔ yuè, bái hóng wéi rì zài zhòng, yòu héng guàn ér bù dá chì xīng jiàn, dì yǐ pén shuǐ chéng xīng yǐng ér gài zhī, yī yè pén zì pò. yù yǐ bǎi nián yàn zhī. huì bó líng rén jiǎ dé zhòu jiào bǎi nián shū, bǎi nián cháng zuò shù chì zì, dé zhòu fēng yǐ zòu. dì fā nù, shǐ zhào bǎi nián. bǎi nián bèi zhào, zì zhī bù miǎn, gē dài jué, liú yǔ fēi hú lǜ shì. jiàn dì yú xuán dōu yuàn liáng fēng táng. shǐ bǎi nián shū chì zì, yàn yǔ dé zhòu suǒ zòu xiāng sì. qiǎn zuǒ yòu luàn chuí jī zhī, yòu lìng rén yè bǎi nián rào táng, qiě zǒu qiě dǎ, suǒ guò chù, xuè jiē biàn dì. qì xī jiāng jǐn, yuē:" qǐ mìng, yuàn yǔ ā shū zuò nú." suì zhǎn zhī, qì zhū chí, chí shuǐ jǐn chì, yú hòu yuán qīn kàn mái zhī.
河清三年五月,白虹围日再重,又横贯而不达;赤星见,帝以盆水承星影而盖 之,一夜盆自破。欲以百年厌之。会博陵人贾德胄教百年书,百年尝作数敕字,德 胄封以奏。帝发怒,使召百年。百年被召,自知不免,割带玦,留与妃斛律氏。见 帝于玄都苑凉风堂。使百年书敕字,验与德胄所奏相似。遣左右乱捶击之,又令人 曳百年绕堂,且走且打,所过处,血皆遍地。气息将尽,曰:“乞命,愿与阿叔作 奴。”遂斩之,弃诸池,池水尽赤,于后园亲看埋之。
fēi bǎ jué āi háo, bù kěn shí, yuè yú yì sǐ. jué yóu zài shǒu, quán bù kě kāi, shí nián shí sì. qí fù guāng zì bāi zhī, nǎi kāi.
妃把玦哀号,不肯食,月余亦死。玦犹在手,拳不可开,时年十四。其父光自 擘之,乃开。
hòu zhǔ shí, gǎi jiǔ yuàn wèi èr shí qī yuàn, jué dé xiǎo shī, fēi páo jīn dài, yī jì yī jiě, yī zú yǒu xuē. zhū nèi cān qiào yán, bǎi nián tài zǐ yě. huò yǐ wéi tài yuán wáng shào dé. zhào yǐ xiāng chéng wáng zǐ bái zé xí jué lè líng wáng. qí wáng rù guān, xǐ shǔ sǐ.
后主时,改九院为二十七院,掘得小尸,绯袍金带,一髻一解,一足有靴。诸 内参窍言,百年太子也。或以为太原王绍德。诏以襄城王子白泽袭爵乐陵王。齐亡 入关,徙蜀死。
rǔ nán wáng yàn lǐ, wǔ píng chū fēng wáng, wèi kāi fǔ qīng dōu yǐn. qí wáng rù guān, suí lì shòu yí tóng dà jiàng jūn fēng xiàn zi. nǚ rù tài zǐ gōng, gù dé bù sǐ. suí kāi huáng chū, zú yú bīng zhōu cì shǐ.
汝南王彦理,武平初封王,位开府、清都尹。齐亡入关,随例授仪同大将军、 封县子。女入太子宫,故得不死。隋开皇初,卒于并州刺史。
shǐ píng wáng yàn dé chéng yáng wáng yàn jī dìng yáng wáng yàn kāng rǔ yáng wáng yàn zhōng yǔ rǔ nán wáng tóng shòu fēng, bìng jiā yí tóng sān sī, hòu shì quē.
始平王彦德、城阳王彦基、定阳王彦康、汝阳王彦忠与汝南王同受封,并加仪 同三司,后事阙。
wǔ chéng shí sān nán: hú huáng hòu shēng hòu zhǔ jí láng yá wáng yǎn lǐ fū rén shēng nán yáng wáng chuò hòu gōng shēng qí ān wáng kuò běi píng wáng zhēn gāo píng wáng rén yīng huái nán wáng rén guāng xī hé wáng rén jī lè píng wáng rén yōng yǐng chuān wáng rén jiǎn ān lè wáng rén yǎ dān yáng wáng rén zhí dōng hǎi wáng rén qiān.
武成十三男:胡皇后生后主及琅邪王俨;李夫人生南阳王绰;后宫生齐安王廓、 北平王贞、高平王仁英、淮南王仁光、西河王仁机、乐平王仁邕、颍川王仁俭、安 乐王仁雅、丹杨王仁直、东海王仁谦。
nán yáng wáng chuò, zì rén tōng, wǔ chéng zhǎng zǐ yě. yǐ wǔ yuè wǔ rì chén shí shēng, zhì wǔ shí, hòu zhǔ nǎi shēng. wǔ chéng yǐ chuò mǔ lǐ fū rén fēi zhèng dí, gù biǎn wèi dì èr. chū míng róng, zì jūn míng, chū hòu hàn yáng wáng. hé qīng sān nián, gǎi fēng nán yáng, bié wèi hàn yáng zhì hòu.
南阳王绰,字仁通,武成长子也。以五月五日辰时生,至午时,后主乃生。武 成以绰母李夫人非正嫡,故贬为第二。初名融,字君明,出后汉阳王。河清三年, 改封南阳,别为汉阳置后。
chuò shǐ shí yú suì, liú shǒu jìn yáng. ài bō sī gǒu. wèi pò hú jiàn zhī, chuā rán zhuó shā shù gǒu, láng jí zài dì. pò hú jīng zǒu, bù gǎn fù yán. hòu wèi sī tú jì zhōu cì shǐ. hǎo luǒ rén, huà wèi shòu zhuàng, zòng quǎn shì ér shí zhī. zuǒ zhuǎn dìng zhōu, jí jǐng shuǐ wèi hòu chí, zài lóu shàng dàn rén. hǎo wēi xíng, yóu liè wú dù, zì qíng qiáng bào, yún xué wén xuān bó wéi rén. yǒu fù rén bào ér zài lù, zǒu bì rù cǎo, chuò duó qí ér sì bō sī gǒu. fù rén hào kū, chuò nù, yòu zòng gǒu shǐ shí, gǒu bù shí, tú yǐ ér xuè, nǎi shí yān. hòu zhǔ wén zhī, zhào suǒ chuò fù xíng zài suǒ. zhì ér yòu zhī, wèn zài zhōu hé zhě zuì lè. duì yuē:" duō qǔ xiē, jiāng qū hùn kàn, jí lè." hòu zhǔ jí yè suǒ xiē yī dòu, bǐ xiǎo, dé èr sān shēng, zhì zhū yù hú, shǐ rén luǒ wò yù hú zhōng, háo jiào wǎn zhuǎn. dì yǔ chuò lín guān, xǐ jué bù yǐ. wèi chuò yuē:" rú cǐ lè shì, hé bù zǎo chí yì zòu wén?" chuò yóu shì dà wéi hòu zhǔ chǒng, bài dà jiàng jūn, zhāo xī tóng xì.
绰始十余岁,留守晋阳。爱波斯狗。尉破胡谏之,欻然斫杀数狗,狼藉在地。 破胡惊走,不敢复言。后为司徒、冀州刺史。好裸人,画为兽状,纵犬噬而食之。 左转定州,汲井水为后池,在楼上弹人。好微行,游猎无度,恣情强暴,云学文宣 伯为人。有妇人抱兒在路,走避入草,绰夺其兒饲波斯狗。妇人号哭,绰怒,又纵 狗使食,狗不食,涂以兒血,乃食焉。后主闻之,诏锁绰赴行在所。至而宥之,问 在州何者最乐。对曰:“多取歇,将蛆混看,极乐。”后主即夜索歇一斗,比 晓,得二三升,置诸浴斛,使人裸卧浴斛中,号叫宛转。帝与绰临观,喜噱不已。 谓绰曰:“如此乐事,何不早驰驿奏闻?”绰由是大为后主宠,拜大将军,朝夕同 戏。
hán zhǎng luán jiān zhī, chú qí zhōu cì shǐ. jiāng fā, zhǎng luán lìng chuò qīn xìn wū gào qí fǎn, zòu yún:" cǐ fàn guó fǎ, bù kě shè." hòu zhǔ bù rěn xiǎn lù, shǐ chǒng hú hé wěi sà hòu yuán yǔ chuò xiàng pū, è shā zhī. yì yú xìng shèng fó sì, jīng sì bǎi yú rì nǎi dà liǎn, yán sè máo fà jiē rú shēng. sú yún wǔ yuè wǔ rì shēng zhě, nǎo bù huài.
韩长鸾间之,除齐州刺史。将发,长鸾令绰亲信诬告其反,奏云:“此犯国法, 不可赦。”后主不忍显戮,使宠胡何猥萨后园与绰相扑,扼杀之。瘗于兴圣佛寺, 经四百余日乃大敛,颜色毛发皆如生。俗云五月五日生者,脑不坏。
chuò xiōng dì jiē hū fù wèi xiōng xiōng, dí mǔ wèi jiā jiā, rǔ mǔ wèi zǐ zǐ, fù wèi mèi mei.
绰兄弟皆呼父为兄兄,嫡母为家家,乳母为姊姊,妇为妹妹。
qí wáng, fēi zhèng shì wèi zhōu wǔ dì suǒ xìng, qǐng zàng chuò, chì suǒ sī zàng yú yǒng píng líng běi.
齐亡,妃郑氏为周武帝所幸,请葬绰,敕所司葬于永平陵北。
láng yá wáng yǎn zì rén wēi, wǔ chéng dì sān zi yě. chū fēng dōng píng wáng, bài kāi fǔ shì zhōng zhōng shū jiān jīng jī dà dū dū lǐng jūn dà jiàng jūn, lǐng yù shǐ zhōng chéng. qiān dà sī tú shàng shū lìng dà jiàng jūn lù shàng shū shì dà sī mǎ.
琅邪王俨字仁威,武成第三子也。初封东平王,拜开府、侍中、中书监、京畿 大都督、领军大将军,领御史中丞。迁大司徒、尚书令、大将军、录尚书事、大司 马。
wèi shì jiù zhì, zhōng chéng chū, qiān bù qīng dào, yǔ huáng tài zǐ fēn lù xíng, wáng gōng jiē yáo zhù chē, qù niú dùn è yú dì, yǐ dài zhōng chéng guò. qí huò chí wéi, zé chì bàng bàng zhī. zì dōu yè hòu, cǐ yí jìn jué. wǔ chéng yù xióng chǒng yǎn, nǎi shǐ yī yī jiù zhì. yǎn chū cóng běi gōng chū, jiāng shàng zhōng chéng, fán jīng jī bù qí, lǐng jūn zhī guān shǔ, zhōng chéng zhī wēi yí, sī tú zhī lǔ bù, mò bù bì bèi. dì yǔ hú hòu zài huá lín yuán dōng mén wài, zhāng mù gé qīng shā bù zhàng guān zhī. qiǎn zhōng guì zhòu mǎ qù zhàng, bù dé rù, zì yán fèng chì, chì bàng yīng shēng suì qí ān, mǎ jīng rén zhuì. dì dà xiào, yǐ wéi shàn. gèng chì lìng zhù chē, chuán yǔ liáng jiǔ, guān zhě qīng jīng yì.
魏氏旧制,中丞出,千步清道,与皇太子分路行,王公皆遥住车,去牛顿轭于 地,以待中丞过。其或迟违,则赤棒棒之。自都鄴后,此仪浸绝。武成欲雄宠俨, 乃使一依旧制。俨初从北宫出,将上中丞,凡京畿步骑,领军之官属,中丞之威仪, 司徒之卤簿,莫不毕备。帝与胡后在华林园东门外,张幕隔青纱步障观之。遣中贵 骤马趣仗,不得入,自言奉敕,赤棒应声碎其鞍,马惊人坠。帝大笑,以为善。更 敕令驻车,传语良久,观者倾京邑。
yǎn héng zài gōng zhōng, zuò hán zhāng diàn yǐ shì shì, zhū fù jiē bài yān. dì xìng bīng zhōu, yǎn héng jū shǒu. měi sòng jià, huò bàn lù, huò zhì jìn yáng nǎi hái. wáng shī luó cháng cóng jià, hòu zhì, wǔ chéng yù zuì zhī. cí yuē:" chén yǔ dì sān zi bié, liú lián bù jué wǎn." wǔ chéng yì yǎn, wèi zhī xià qì, shě shī luó bù wèn. yǎn qì fú wán shì jiē yǔ hòu zhǔ tóng, suǒ xū xī guān gěi. yú nán gōng cháng jiàn xīn bīng lǜ lǐ, hái, nù yuē:" zūn xiōng yǐ yǒu, wǒ hé yì wú?" cóng shì, hòu zhǔ xiān dé xīn qí, shǔ guān jí gōng jiàng bì huò zuì. tài shàng hú hòu yóu yǐ wéi bù zú. yǎn cháng huàn hóu, shǐ yī xià zhēn, zhāng mù bù shùn. yòu yán yú dì yuē:" ā xiōng ruǎn, hé néng lǜ zuǒ yòu!" dì měi chēng yuē:" cǐ xiá ér yě, dāng yǒu suǒ chéng." yǐ hòu zhǔ wèi liè, yǒu fèi lì zhī yì. wǔ chéng bēng, gǎi fēng láng yá. yǎn yǐ hé shì kāi luò tí pó děng shē zì, shèng xiū dì zhái, yì shén bù píng. cháng wèi yuē:" jūn děng suǒ yíng zhái, zǎo wǎn dāng jiù, hé tài chí yě?" èr rén xiāng wèi yuē:" láng yá wáng yǎn guāng yì yì, shù bù shè rén, xiàng zhě zàn duì, bù jué hàn chū. tiān zǐ mén zòu shì, shàng bù rán." yóu shì jì zhī.
俨恆在宫中,坐含章殿以视事,诸父皆拜焉。帝幸并州,俨恆居守。每送驾, 或半路,或至晋阳乃还。王师罗尝从驾,后至,武成欲罪之。辞曰:“臣与第三子 别,留连不觉晚。”武成忆俨,为之下泣,舍师罗不问。俨器服玩饰皆与后主同, 所须悉官给。于南宫尝见新冰绿李,还,怒曰:“尊兄已有,我何意无?”从是, 后主先得新奇,属官及工匠必获罪。太上、胡后犹以为不足。俨尝患喉,使医下针, 张目不瞬。又言于帝曰:“阿兄软,何能率左右!”帝每称曰:“此黠兒也,当有 所成。”以后主为劣,有废立之意。武成崩,改封琅邪。俨以和士开、骆提婆等奢 恣,盛修第宅,意甚不平。尝谓曰:“君等所营宅,早晚当就,何太迟也?”二人 相谓曰:“琅邪王眼光弈弈,数步射人,向者暂对,不觉汗出。天子门奏事,尚不 然。”由是忌之。
wǔ píng èr nián, chū yǎn jū běi gōng, wǔ rì yī zhāo, bù fù dé wú shí jiàn tài hòu. sì yuè, zhào chú tài bǎo, yú guān xī jiě, yóu dài zhōng chéng, qiě jīng jī. yǐ běi chéng yǒu wǔ kù, yù yí yǎn yú wài, rán hòu duó qí bīng quán. shū shì yù shǐ wáng zǐ yí yǔ yǎn zuǒ yòu kāi fǔ gāo shě luò zhōng cháng shì liú pì qiáng shuō yǎn yuē:" diàn xià bèi shū, zhèng yóu shì kāi jiān gòu, hé kě chū běi gōng, rù bǎi xìng cóng zhōng yě?" yǎn wèi shì zhōng féng zi cóng yuē:" shì kāi zuì zhòng, ér yù shā zhī." zi cóng xīn yù fèi dì ér lì yǎn, yīn zàn chéng qí shì. yǎn nǎi lìng zǐ yí biǎo dàn shì kāi zuì, qǐng fù jìn tuī. zi cóng zá yǐ tā wén shū zòu zhī, hòu zhǔ bù shěn shěng ér kě zhī. yǎn kuáng lǐng jūn shè dí fú lián yuē:" fèng chì, lìng lǐng jūn shōu shì kāi." fú lián yǐ zī zi cóng, qiě qǐng fù zòu. zi cóng yuē:" láng yá wáng shòu chì, hé xū chóng zòu." fú lián xìn zhī, fú wǔ shí rén yú shén shòu mén wài, jí dàn, zhí shì kāi sòng yù shǐ. yǎn shǐ féng yǒng luò jiù tái zhǎn zhī.
武平二年,出俨居北宫,五日一朝,不复得无时见太后。四月,诏除太保,余 官悉解,犹带中丞,且京畿。以北城有武库,欲移俨于外,然后夺其兵权。书侍御 史王子宜与俨左右开府高舍洛、中常侍刘辟强说俨曰:“殿下被疏,正由士开间构, 何可出北宫,入百姓丛中也?”俨谓侍中冯子琮曰:“士开罪重,兒欲杀之。”子 琮心欲废帝而立俨,因赞成其事。俨乃令子宜表弹士开罪,请付禁推。子琮杂以他 文书奏之,后主不审省而可之。俨诳领军厍狄伏连曰:“奉敕,令领军收士开。” 伏连以谘子琮,且请覆奏。子琮曰:“琅邪王受敕,何须重奏。”伏连信之,伏五 十人于神兽门外,诘旦,执士开送御史。俨使冯永洛就台斩之。
yǎn tú běn yì wéi shā shì kāi. jí shì, yīn bī yǎn yuē:" shì jì rán, bù kě zhōng zhǐ." yǎn suì lǜ jīng jī jūn shì sān qiān yú rén, tún qiān qiū mén wài. dì shǐ liú táo zhī jiāng jìn bīng bā shí rén zhào yǎn. táo zhī yáo bài, yǎn mìng fǎn fù, jiāng zhǎn zhī, jìn bīng sàn zǒu. dì yòu shǐ féng zi cóng zhào yǎn. yǎn cí yuē:" shì kāi xī lái shí hé wàn sǐ, móu fèi zhì zūn, tì jiā jiā tóu shǐ zuò ā ní, gù yōng bīng mǎ, yù zuò zhe sūn fèng zhēn zhái shàng. chén wéi shì, jiǎo zhào zhū zhī. zūn xiōng ruò yù shā chén, bù gǎn táo zuì ruò fàng chén, yuàn qiǎn zǐ zǐ lái yíng chén, chén jí rù jiàn." zǐ zǐ jí lù lìng xuān yě, yǎn yù yòu chū shā zhī. lìng xuān zhí dāo dì hòu, wén zhī zhàn lì. yòu shǐ hán zhǎng luán zhào yǎn. yǎn jiāng rù, liú pì qiáng qiān yī jiàn yuē: " ruò bù zhǎn tí pó mǔ zǐ, diàn xià wú yóu de rù." guǎng níng ān dé èr wáng shì cóng xī lái, yù zhù chéng qí shì, yuē: " hé bù rù?" pì qiáng yuē:" rén shǎo." ān dé wáng gù zhòng ér yán yuē:" xiào zhāo shā yáng zūn yàn, zhǐ bā shí rén, jīn nǎi shù qiān, hé yán rén shǎo?" hòu zhǔ qì qǐ tài hòu yuē:" yǒu yuán, gèng jiàn jiā jiā, wú yuán, yǒng bié." nǎi jí zhào hú lǜ guāng, yǎn yì zhào zhī. guāng wén shā shì kāi, fǔ zhǎng dà xiào yuē:" lóng zǐ zuò shì, gù zì bù shì fán rén." rù jiàn hòu zhǔ yú yǒng xiàng. dì lǜ sù wèi zhě bù qí sì bǎi, shòu jiǎ jiāng chū. guāng yuē:" xiǎo ér bèi nòng bīng, yǔ jiāo shǒu, jí luàn. bǐ yàn yún:' nú jiàn dà jiā xīn sǐ.' zhì zūn yí zì zhì qiān qiū mén, láng yá bì bù gǎn dòng." pí jǐng hé yì yǐ wéi rán, hòu zhǔ cóng zhī. guāng bù dào, shǐ rén zǒu chū yuē:" dà jiā lái." yǎn tú hài sàn. dì zhù mǎ qiáo shàng, yáo hū zhī, yǎn yóu lì bù jìn. guāng jiù wèi yuē:" tiān zǐ dì shā yī hàn, hé kǔ?" zhí qí shǒu, qiáng yǐn yǐ qián. qǐng dì yuē:" láng yá wáng nián shào, cháng féi nǎo mǎn, qīng wèi jǔ cuò, zhǎng dà zì bù fù rán, yuàn kuān qí zuì." dì bá yǎn dài dāo huán, luàn zhù biàn tóu, liáng jiǔ nǎi shì zhī. shōu fú lián jí gāo shě luò wáng zǐ yí liú pì qiáng dū du dí xiǎn guì yú hòu yuán, dì qīn shè zhī ér hòu zhǎn, jiē zhī jiě, bào zhī dōu jiē xià. wén wǔ zhí lì, jǐn yù shā zhī. guāng yǐ jiē xūn guì zǐ dì, kǒng rén xīn bù ān, zhào yàn shēn yì yún" chūn qiū zé shuài", yú shì zuì zhī gè yǒu chà. yǎn zhī wèi huò zuì yě. yè běi chéng yǒu bái mǎ fó tǎ, shì shí jì lóng wèi chéng gōng suǒ zuò. yǎn jiāng xiū zhī, wū yuē:" ruò dòng cǐ fú tú, cǐ chéng shī zhǔ." bù cóng, pò zhì dì èr jí, dé bái shé, zhǎng shù zhàng, huí xuán shī zhī. shù xún ér bài.
俨徒本意唯杀士开。及是,因逼俨曰:“事既然,不可中止。”俨遂率京畿军 士三千余人,屯千秋门外。帝使刘桃枝将禁兵八十人召俨。桃枝遥拜,俨命反缚, 将斩之,禁兵散走。帝又使冯子琮召俨。俨辞曰:“士开昔来实合万死,谋废至尊, 剃家家头使作阿尼,故拥兵马,欲坐着孙凤珍宅上。臣为是,矫诏诛之。尊兄若欲 杀臣,不敢逃罪;若放臣,愿遣姊姊来迎臣,臣即入见。”姊姊即陆令萱也,俨欲 诱出杀之。令萱执刀帝后,闻之战栗。又使韩长鸾召俨。俨将入,刘辟强牵衣谏曰: “若不斩提婆母子,殿下无由得入。”广宁、安德二王适从西来,欲助成其事,曰: “何不入?”辟强曰:“人少。”安德王顾众而言曰:“孝昭杀杨遵彦,止八十人, 今乃数千,何言人少?”后主泣启太后曰:“有缘,更见家家,无缘,永别。”乃 急召斛律光,俨亦召之。光闻杀士开,抚掌大笑曰:“龙子作事,固自不似凡人。” 入见后主于永巷。帝率宿卫者步骑四百,授甲将出。光曰:“小兒辈弄兵,与交手, 即乱。鄙谚云:‘奴见大家心死。’至尊宜自至千秋门,琅邪必不敢动。”皮景和 亦以为然,后主从之。光步道,使人走出曰:“大家来。”俨徒骇散。帝驻马桥上, 遥呼之,俨犹立不进。光就谓曰:“天子弟杀一汉,何苦?”执其手,强引以前。 请帝曰:“琅邪王年少,肠肥脑满,轻为举措,长大自不复然,愿宽其罪。”帝拔 俨带刀环,乱筑辫头,良久乃释之。收伏连及高舍洛、王子宜、刘辟强、都督翟显 贵于后园,帝亲射之而后斩,皆支解,暴之都街下。文武职吏,尽欲杀之。光以皆 勋贵子弟,恐人心不安,赵彦深亦云“《春秋》责帅”,于是罪之各有差。俨之未 获罪也。鄴北城有白马佛塔,是石季龙为澄公所作。俨将修之,巫曰:“若动此浮 图,此城失主。”不从,破至第二级,得白蛇,长数丈,回旋失之。数旬而败。
zì shì, tài hòu chù yǎn yú gōng nèi, shí bì zì cháng zhī. lù lìng xuān shuō dì yuē:" rén chēng láng yá wáng cōng míng xióng yǒng, dāng jīn wú dí, guān qí gēn biǎo, dài fēi rén chén. zì zhuān shā yǐ lái, cháng huái kǒng jù, yí zǎo wèi jì." hé hóng zhēn yǔ hé shì kāi sù shàn, yì qǐng shā zhī. wèi jué, yǐ shí niǎn mì yíng zǔ bān wèn zhī. bān chēng zhōu gōng shā guǎn shū, jì yǒu zhèn qìng fù, dì nà qí yán. yǐ yǎn zhī jìn yáng, shǐ yòu wèi dà jiàng jūn zhào yuán kǎn yòu zhí yǎn. yuán kǎn yuē:" chén xī shì xiān dì rì, jiàn xiān dì ài wáng, jīn níng jiù sǐ, bù néng xíng." dì chū yuán kǎn wèi yù zhōu cì shǐ. jiǔ yuè xià xún, dì qǐ tài hòu yuē:" míng dàn yù yǔ rén wēi chū liè, xū zǎo zǎo hái." shì yè sì gēng, dì zhào yǎn, yǎn yí zhī. lù lìng xuān yuē: " xiōng xiōng huàn, ér hé bù qù?" yǎn chū zhì yǒng xiàng, liú táo zhī fǎn jiē qí shǒu. yǎn hū yuē:" qǐ jiàn jiā jiā zūn xiōng!" táo zhī yǐ xiù sāi qí kǒu, fǎn páo méng tóu fù chū, zhì dà míng gōng, bí xiě mǎn miàn, lì shā zhī, shí nián shí sì. bù tuō xuē, guǒ yǐ xí, mái yú shì nèi. dì shǐ qǐ tài hòu, lín kū shí yú shēng, biàn yōng rù diàn. míng nián sān yuè, zàng yú yè xī, zèng shì yuē chǔ gōng āi dì, yǐ wèi tài hòu.
自是,太后处俨于宫内,食必自尝之。陆令萱说帝曰:“人称琅邪王聪明雄勇, 当今无敌,观其根表,殆非人臣。自专杀以来,常怀恐惧,宜早为计。”何洪珍与 和士开素善,亦请杀之。未决,以食辇密迎祖班问之。班称周公杀管叔,季友鸩庆 父,帝纳其言。以俨之晋阳,使右卫大将军赵元侃诱执俨。元侃曰:“臣昔事先帝 日,见先帝爱王,今宁就死,不能行。”帝出元侃为豫州刺史。九月下旬,帝启太 后曰:“明旦欲与仁威出猎,须早早还。”是夜四更,帝召俨,俨疑之。陆令萱曰: “兄兄唤,兒何不去?”俨出至永巷,刘桃枝反接其手。俨呼曰:“乞见家家、尊 兄!”桃枝以袖塞其口,反袍蒙头负出,至大明宫,鼻血满面,立杀之,时年十四。 不脱靴,裹以席,埋于室内。帝使启太后,临哭十余声,便拥入殿。明年三月,葬 于鄴西,赠谥曰楚恭哀帝,以慰太后。
yǒu yí fù sì nán, shēng shù yuè, jiē yōu sǐ. yǐ píng yáng wáng yān sūn shì jùn sì. yǎn fēi lǐ zǔ qīn nǚ yě, jìn wèi chǔ dì hòu, jū xuān zé gōng, qí wáng, nǎi jià yān.
有遗腹四男,生数月,皆幽死。以平阳王淹孙世俊嗣。俨妃李祖钦女也,进为 楚帝后,居宣则宫,齐亡,乃嫁焉。
qí ān wáng kuò, zì rén hóng, wǔ chéng dì sì zǐ yě. xìng zhǎng zhě, wú guò xíng, wèi tè jìn kāi fǔ yí tóng sān sī dìng zhōu cì shǐ.
齐安王廓,字仁弘,武成第四子也。性长者,无过行,位特进、开府仪同三司、 定州刺史。
běi píng wáng zhēn, zì rén jiān, wǔ chéng dì wǔ zǐ yě. chén shěn kuān shù, dì cháng yuē:" cǐ ér dé wǒ fèng máo." wèi sī zhōu mù jīng jī dà dū dū jiān shàng shū lìng lù shàng shū shì. dì xíng xìng, zǒng liú tái shì. jī nián, hòu zhǔ yǐ zhēn zhǎng dà, jiàn jì zhī. ā nà gōng chéng zhǐ, lìng féng shì gàn hé, xì zhēn yú yù, duó qí liú hòu quán.
北平王贞,字仁坚,武成第五子也。沉审宽恕,帝常曰:“此兒得我凤毛。” 位司州牧、京畿大都督、兼尚书令、录尚书事。帝行幸,总留台事。积年,后主以 贞长大,渐忌之。阿那肱承旨,令冯士干劾,系贞于狱,夺其留后权。
gāo píng wáng rén yīng, wǔ chéng dì liù zǐ yě. jǔ zhǐ xuān áng, jīng shén wú jiǎn gé. wèi dìng zhōu cì shǐ.
高平王仁英,武成第六子也。举止轩昂,精神无检格。位定州刺史。
huái nán wáng rén guāng, wǔ chéng dì qī zǐ yě. xìng zào yòu bào, wèi qīng dōu yǐn. cì xī hé wáng rén jī, shēng ér wú gǔ, bù zì zhī chí. cì lè píng wáng rén yōng cì yǐng chuān wáng rén jiǎn cì ān lè wáng rén yǎ, cóng xiǎo yǒu àn jí cì dān yáng wáng rén zhí cì dōng hǎi wáng rén qiān, jiē yǎng yú běi gōng.
淮南王仁光,武成第七子也。性躁又暴,位清都尹。次西河王仁机,生而无骨, 不自支持。次乐平王仁邕;次颍川王仁俭;次安乐王仁雅,从小有暗疾;次丹杨王 仁直;次东海王仁谦,皆养于北宫。
láng yá wáng sǐ hòu, zhū wáng shǒu jìn mí qiè. wǔ píng mò nián, rén yōng yǐ xià, shǐ dé chū wài, gōng jǐ jiǎn bó, qǔ chōng ér yǐ. xún hòu zhǔ qióng cù, yǐ kuò wèi guāng zhōu, zhēn wèi qīng zhōu, rén yīng wèi jì zhōu, rén jiǎn wèi jiāo zhōu, rén zhí wèi jì zhōu cì shǐ. zì kuò yǐ xià, duō yǔ hòu zhǔ sǐ yú cháng ān. rén yīng yǐ qīng kuáng, rén yǎ yǐ yīn jí, huò miǎn, jù xǐ shǔ. suí kāi huáng zhōng, zhuī rén yīng, zhào yǔ xiāo cóng chén shū bǎo xiū qí běn zōng jì sì. wèi jǐ ér zú.
琅邪王死后,诸王守禁弥切。武平末年,仁邕已下,始得出外,供给俭薄,取 充而已。寻后主穷蹙,以廓为光州,贞为青州,仁英为冀州,仁俭为胶州,仁直为 济州刺史。自廓已下,多与后主死于长安。仁英以清狂,仁雅以喑疾,获免,俱徙 蜀。隋开皇中,追仁英,诏与萧琮、陈叔宝修其本宗祭祀。未几而卒。
hòu zhǔ wǔ nán: mù huáng hòu shēng yòu zhǔ zhū jī shēng dōng píng wáng kè, cì shàn dé, cì zhì dé, cì zhì qián hú tài hòu yǐ kè sì láng yá wáng, xún yāo zhé.
后主五男:穆皇后生幼主;诸姬生东平王恪,次善德,次质德,次质钱;胡太 后以恪嗣琅邪王,寻夭折。
qí miè, zhōu wǔ dì yǐ rèn chéng yǐ xià dà xiǎo sān shí wáng guī cháng ān, jiē yǒu fēng jué. qí hòu bù cóng lù zhě, sàn pèi xī tǔ, jiē sǐ biān.
齐灭,周武帝以任城已下大小三十王归长安,皆有封爵。其后不从戮者,散配 西土,皆死边。
lùn yuē: wén xiāng zhū zǐ, xián yǒu fēng gǔ. suī wén yǎ zhī dào, yǒu xiè jiān píng, rán wǔ yì yīng zī, duō kān yù wǔ. zòng xián yáng cì jiàn, jiān fù yǒu zhēng, ruò shǐ lán líng huò quán, wèi kě liàng yě. ér zhōng jiàn zhū jiǎn, yǐ zhì tǔ bēng, kě wèi tài xī zhě yǐ. ān dé yǐ shí jiān zhǔ àn, huì jī tāo guāng jí píng yáng zhī zhèn, fèn qí zhōng yǒng, gài yǐ lín nàn jiàn wēi, yì shēn jiā guó. dé chāng dà jǔ, shì pò qún qíng, lǐ zhì lún wáng, wú suǒ guī mìng. guǎng níng qǐng chū hòu gōng, jìng bù huò suì, fēi xiào háng cí zhì, yǒu xiè lǐ tóng, zì shì hòu zhǔ xīn shí, qù píng yuán yǐ yuǎn. cún wáng shì yì, ān kě tóng nián ér shuō. wǔ chéng cán rěn jiān huì, shì jí rén lún tài yuán jī yì cāi xián, qíng fēi xìn nì, huò qǐ zhāo xìn, suì jí yín xíng. jiē hū! yù qiú zhǎng shì, wèi zhī yǒu yě. yǐ xiào zhāo dé yīn, shù kě qìng liú hòu sì, bǎi nián zhī kù, gài jǐ nán zhī làn shāng. qí yún" mò xiào qián rén" zhī yán, kě wèi shāng tàn. gè ài qí zi, qǐ qí rán hū? láng yá suī wú shī fū zhī zī, ér zǎo wén qì shàng, shì kāi yín luàn, duō lì suì nián, yī zhāo jiǎo jué, qìng jí cháo yě, yǐ zhī shòu bì, shēn kě tòng yān. rán zhuān lù zhī xìn, wèi zhī huò miǎn. zèng dì shì gōng, jiǎo wǎng guò zhí. guān guò zhī rén, bù yì yì yú shì hū!
论曰:文襄诸子,咸有风骨。虽文雅之道,有谢间、平,然武艺英姿,多堪御 侮。纵咸阳赐剑,歼覆有徵,若使兰陵获全,未可量也。而终见诛翦,以至土崩, 可为太息者矣。安德以时艰主暗,晦迹韬光;及平阳之阵,奋其忠勇,盖以临难见 危,义深家国。德昌大举,事迫群情,理至沦亡,无所归命。广宁请出后宫,竟不 获遂,非孝珩辞致,有谢李同,自是后主心识,去平原已远。存亡事异,安可同年 而说。武成残忍奸秽,事极人伦;太原迹异猜嫌,情非衅逆,祸起昭信,遂及淫刑。 嗟乎!欲求长世,未之有也。以孝昭德音,庶可庆流后嗣,百年之酷,盖济南之滥 觞。其云“莫效前人”之言,可为伤叹。各爱其子,岂其然乎?琅邪虽无师傅之资, 而早闻气尚,士开淫乱,多历岁年,一朝剿绝,庆集朝野,以之受毙,深可痛焉。 然专戮之衅,未之或免。赠帝谥恭,矫枉过直。观过知仁,不亦异于是乎!