yì wén
異聞
xī xià yǔ guān hé, jiàn zhǎng rén yú shēn chū yuē: wú hé jīng. qǐ hé bó yé?
昔夏禹覌河,見長人魚身出曰:「吾河精。」豈河伯耶?
féng yí, huá yīn tóng xiāng rén yě, dé xiān dào, huà wèi hé bó, qǐ dào tóng zāi?
馮夷,華陰潼鄉人也,得仙道,化為河伯,豈道同哉?
xiān yí chéng lóng hǔ, shuǐ shén chéng yú lóng, qí xíng huǎng hū, wàn lǐ rú shì.
仙夷乘龍虎,水神乘魚龍,其行恍惚,萬里如室。
xià jié zhī shí, wèi zhǎng yè gōng yú shēn gǔ zhī zhōng, nán nǚ zá chù, shí xún bù chū tīng zhèng. tiān nǎi dà fēng yáng shā, yī xī tián cǐ gōng gǔ. yòu yuē shí shì yáo tái, guān lóng páng jiàn, jié yán yuē: wú zhī yǒu mín, rú tiān zhī yǒu rì, rì wáng wǒ zé wáng. yǐ wèi lóng páng yāo yán ér shā zhī. qí hòu fù yú shān gǔ xià zuò gōng zài shàng, qí lǎo xiāng yǔ jiàn, jié yòu yǐ wèi yāo yán ér shā zhī.
夏桀之時,為長夜宮於深谷之中,男女雜處,十旬不出聽政。天乃大風揚沙,一夕填此宮谷。又曰石室瑤台,關龍逄諫,桀言曰:「吾之有民,如天之有日,日亡我則亡。」以為龍逄妖言而殺之。其後復於山谷下作宮在上,耆老相與諫,桀又以為妖言而殺之。
xià jié zhī shí, fèi chāng zhī hé shàng, jiàn èr rì: zài dōng zhě làn làn jiāng qǐ zài xī zhě chén chén jiāng miè, ruò jí léi zhī shēng. chāng wèn yú féng yí yuē: hé zhě wèi yīn? hé zhě wèi xià? féng yí yuē: xī xià dōng yīn. yú shì fèi chāng xǐ, jí guī yīn.
夏桀之時,費昌之河上,見二日:在東者爛爛將起;在西者沉沉將滅,若疾雷之聲。昌問於馮夷曰:「何者為殷?何者為夏?」馮夷曰:「西夏東殷。」於是費昌徙,疾歸殷。
wǔ wáng fá zhòu zhì méng jīn, dù hé, dà fēng bō. wǔ wáng cāo gē bǐng huī huī zhī, fēng bō lì jì.
武王伐紂至盟津,渡河,大風波。武王操戈秉麾麾之,風波立霽。
lǔ yáng gōng yǔ hán zhàn hān ér rì mù, yuán gē huī zhī, rì fǎn sān shè.
魯陽公與韓戰酣而日暮,援戈麾之,日反三舍。
tài gōng wèi guàn tán lìng. wǔ wáng mèng fù rén dāng dào yè kū, wèn zhī, yuē: wú shì dōng hǎi shén nǚ, jià yú xī hǎi shén tóng. jīn guàn tán lìng dāng dào, fèi wǒ xíng. wǒ xíng bì yǒu dà fēng yǔ, ér tài gōng yǒu dé, wú bù gǎn yǐ bào fēng yǔ guò, shì huǐ jūn dé. wǔ wáng míng rì zhào tài gōng, sān rì sān yè, guǒ yǒu jí fēng bào yǔ cóng tài gōng yì wài guò.
太公為灌壇令。武王夢婦人當道夜哭,問之,曰:「吾是東海神女,嫁於西海神童。今灌壇令當道,廢我行。我行必有大風雨,而太公有德,吾不敢以暴風雨過,是毀君德。」武王明日召太公,三日三夜,果有疾風暴雨從太公邑外過。
jìn wén gōng chū, dà shé dāng dào rú gǒng. wén gōng fǎn xiū dé, shǐ lì shǒu shé. lì mèng tiān shǐ shā shé yuē: hé gù dāng shèng jūn dào? jué ér shì shé, zé zì sǐ yě.
晉文公出,大蛇當道如拱。文公反修德,使吏守蛇。吏夢天使殺蛇曰:「何故當聖君道?」覺而視蛇,則自死也。
qí jǐng gōng fá sòng, guò tài shān, mèng èr rén nù. gōng wèi tài gōng zhī shén, yàn zǐ wèi sòng zǔ tāng yǔ yī yǐn yě. wèi yán qí zhuàng, tāng xī róng duō fā, yī yǐn hēi ér duǎn, jí suǒ mèng yě. jǐng gōng jìn jūn bù tīng, jūn gǔ huǐ, gōng nù, sàn jūn fá sòng.
齊景公伐宋,過泰山,夢二人怒。公謂太公之神,晏子謂宋祖湯與伊尹也。為言其狀,湯晰容多發,伊尹黑而短,即所夢也。景公進軍不聽,軍鼓毀,公怒,散軍伐宋。
xú yǎn wáng zhì yún: xú jūn gōng rén shēn ér shēng luǎn, yǐ wèi bù xiáng, qì zhī shuǐ bīn. dú gū mǔ yǒu quǎn míng hú cāng, liè yú shuǐ bīn, dé suǒ qì luǎn, xián yǐ dōng guī. dú gū mǔ yǐ wèi yì, fù nuǎn zhī, suì fú chéng ér, shēng shí zhèng yǎn, gù yǐ wèi míng. xú jūn gōng zhōng wén zhī, nǎi gèng lù qǔ. zhǎng ér rén zhì, xí jūn xú guó, hòu hú cāng lín sǐ shēng jué ér jiǔ wěi, shí huáng lóng yě. yǎn wáng yòu zàng zhī xú jiè zhōng, jīn jiàn yún gǒu xí. yǎn wáng jì zhǔ qí guó, rén yì zhe wén. yù zhōu xíng shàng guó, nǎi gōu chén cài zhī jiān, dé zhū gōng shǐ, yǐ jǐ dé zhī ruì, suì yīn míng wèi hào, zì chēng xú yǎn wáng. jiāng huái zhū hóu jiē fú cóng, fú cóng zhě sān shí liù guó. zhōu wáng wén, qiǎn shǐ chéng sì, yī rì zhì chǔ, shǐ fá zhī, yǎn wáng rén, bù rěn wén yán, qí mín wèi chǔ suǒ bài, táo zǒu péng chéng wǔ yuán xiàn dōng shān xià. bǎi xìng suí zhī zhě yǐ wàn shù, hòu suì míng qí shān wèi xú shān. shān shàng lì shí shì, yǒu shén líng, mín rén qí dǎo. jīn jiē jiàn cún.
《徐偃王志》云:徐君宮人娠而生卵,以為不祥,棄之水濱。獨孤母有犬名鵠蒼,獵於水濱,得所棄卵,銜以東歸。獨孤母以為異,覆暖之,遂烰成兒,生時正偃,故以為名。徐君宮中聞之,乃更錄取。長而仁智,襲君徐國,後鵠蒼臨死生角而九尾,實黃龍也。偃王又葬之徐界中,今見雲狗襲。偃王既主其國,仁義着聞。欲舟行上國,乃溝陳、蔡之間,得朱弓矢,以己得知瑞,遂因名為號,自稱徐偃王。江淮諸侯皆伏從,伏從者三十六國。周王聞,遣使乘駟,一日至楚,使伐之,偃王仁,不忍聞言,其民為楚所敗,逃走彭城武原縣東山下。百姓隨之者以萬數,後遂名其山為徐山。山上立石室,有神靈,民人祈禱。今皆見存。
hǎi shuǐ xī, kuā fù yǔ rì xiāng zhú zǒu, kě, yǐn shuǐ hé wèi, bù zú. běi yǐn dà zé, wèi zhì, kě ér sǐ. qì qí cè zhàng, huà wèi dèng lín.
海水西,夸父與日相逐走,渴,飲水河渭,不足。北飲大澤,未至,渴而死。棄其策杖,化為鄧林。
dàn tái zǐ yǔ dù hé, jī qiān jīn zhī bì yú hé, hé bó yù zhī, zhì yáng hòu bō qǐ, liǎng jiāo xié chuán, zǐ yǔ zuǒ càn bì, yòu cāo jiàn, jī jiāo jiē sǐ. jì dù, sān tóu bì yú hé bó, hé bó yuè ér guī zhī, zǐ yǔ huǐ ér qù.
澹臺子羽渡河,齎千金之璧於河,河伯欲之,至陽侯波起,兩鮫挾船,子羽左摻璧,右操劍,擊鮫皆死。既渡,三投璧於河伯,河伯躍而歸之,子羽毀而去。
jīng kē zì cì fēi, dù, jiāo jiā chuán, cì fēi bù zǒu, duàn qí tóu, ér fēng bō jìng chú. zhōu rì yòng yuē: yú cháng xíng jīng jīng jiāng jūn mù, mù yǔ yáng jiǎo āi zhǒng lín, ruò ān bó shī yún: wèi jīng jiāng jūn suǒ fá, nǎi zài cǐ yě. qí dì zài yuàn líng zhī yuán, qiú jiàn qí mù bēi, jiāng jūn míng nǎi zuò cì fēi zì yě.
荊軻字次非,渡,鮫夾船,次非不走,斷其頭,而風波靜除。 【 周日用曰:余嘗行經荊將軍墓,墓與羊角哀冢鄰,若安伯施云:為荊將軍所伐,乃在此也。其地在苑陵之源,求見其墓碑,將軍名乃作次飛字也。】
dōng ā wáng yǒng shì yǒu zāi qiū xīn, guò shén yuān, shǐ yǐn mǎ, mǎ chén, xīn cháo fú bá jiàn, èr rì yī yè, shā èr jiāo yī lóng ér chū, léi suí jī zhī, qī rì qī yè, miǎo qí zuǒ mù.
東阿王勇士有菑丘欣,過神淵,使飲馬,馬沉,欣朝服拔劍,二日一夜,殺二蛟一龍而出,雷隨擊之,七日七夜,眇其左目。
hàn téng gōng hōng, qiú zàng dōng dōu mén wài. gōng qīng sòng sàng, sì mǎ bù xíng, jú dì bēi míng, pǎo tí xià dì dé shí, yǒu míng yuē: jiā chéng yù yù, sān qiān nián jiàn bái rì, xū jiē téng gōng jū cǐ shì. suì zàng yān.
漢滕公薨,求葬東都門外。公卿送喪,駟馬不行,局地悲鳴,跑蹄下地得石,有銘曰:「佳城鬱郁,三千年見白日,吁嗟滕公居此室。」遂葬焉。
wèi líng gōng zàng, dé shí guǒ, míng yuē: bù féng jī zǐ, líng gōng duó wǒ lǐ.
衛靈公葬,得石槨,銘曰:「不逢箕子,靈公奪我里。」
hàn xī dōu shí, nán gōng qǐn diàn nèi yǒu chún rú wáng shǐ wēi zhǎng sǐ, zàng míng yuē: míng míng zhé shì, zhī cún zhī wáng. chóng lǒng yuán mén, fēi níng fēi kāng. bù fēng bù shù, zuò líng chéng guāng. jué míng hé yī, wáng shǐ wēi zhǎng.
漢西都時,南宮寢殿內有醇儒王史威長死,葬銘曰:「明明哲士,知存知亡。崇隴原亹,非寧非康。不封不樹,作靈乘光。厥銘何依,王史威長。」
yuán shǐ yuán nián, zhōng yè zhě pèi jùn shǐ cén shàng shū, sòng wáng hóng duó dǒng xián xǐ shòu zhī gōng. líng dì hé guāng yuán nián, liáo xī tài shǒu huáng fān shàng yán: hǎi biān yǒu liú shī, lù guān jiàng yī, tǐ mào wán quán, shǐ fān gǎn mèng yún: wǒ bó yí zhī dì, gū zhú jūn yě. hǎi shuǐ huài wú guān guǒ, qiú jiàn yǎn cáng. mín yǒu qiǎng bǎo shì, jiē wú jí ér zú.
元始元年,中謁者沛郡史岑上書,訟王宏奪董賢璽綬之功。靈帝和光元年,遼西太守黃翻上言:海邊有流屍,露冠絳衣,體貌完全,使翻感夢云:「我伯夷之弟,孤竹君也。海水壞吾棺槨,求見掩藏。」民有襁褓視,皆無疾而卒。
hàn mò guān zhōng dà luàn, yǒu fā qián hàn shí zhǒng zhě, gōng rén yóu huó. jì chū, píng fù rú jiù. wèi guō hòu ài niàn zhī, lù zhe gōng nèi, cháng zhì zuǒ yòu, wèn hàn shí gōng zhōng shì, shuō zhī liǎo liǎo, jiē yǒu cì xù. hòu bēng, kū qì guò luàn, suì sǐ yān.
漢末關中大亂,有發前漢時冢者,宮人猶活。既出,平復如舊。魏郭后愛念之,錄着宮內,常置左右,問漢時宮中事,說之了了,皆有次序。後崩,哭泣過亂,遂死焉。
hàn mò fā fàn míng yǒu zhǒng, nú yóu huó. míng yǒu, huò guāng nǚ xù. shuō guāng jiā shì fèi lì zhī jì, duō yǔ hàn shū xiāng sì. cǐ nú cháng yóu zǒu yú mín jiān, wú zhǐ zhù chù, jīn bù zhī suǒ zài. huò yún shàng zài, yú wén zhī yú rén, kě xìn ér mù bù kě jiàn yě.
漢末發范明友冢,奴猶活。明友,霍光女婿。說光家事廢立之際,多與《漢書》相似。此奴常遊走於民間,無止住處,今不知所在。或雲尚在,余聞之於人,可信而目不可見也。
dà sī mǎ cáo xiū suǒ tǒng zhōng láng xiè zhāng bù qǔ yì bīng xī nóng xī nǚ, nián sì suì, bìng méi gù, mái zàng wǔ rì fù shēng. tài hé sān nián, zhào lìng xiū shǐ fù mǔ tóng shí sòng nǚ lái shì. qí nián sì yuè sān rì bìng sǐ, sì rì mái zàng, zhì bā rì tóng xū rù cǎi sāng, wén ér shēng huó. jīn néng yǐn shí rú cháng.
大司馬曹休所統中郎謝璋部曲義兵奚儂息女,年四歲,病沒故,埋葬五日復生。太和三年,詔令休使父母同時送女來視。其年四月三日病死,四日埋葬,至八日同墟入採桑,聞兒生活。今能飲食如常。
jīng zhào dōu zhāng qián kè jū liáo dōng, hái hòu wèi fù mǎ dū wèi guān nèi hóu, biǎo yán gù wèi zhū shēng. tài xué shí, wén gù tài wèi cháng shān zhāng hào wèi liáng xiāng, tiān xīn yǔ hòu, yǒu niǎo rú shān què, fēi xiáng jìn dì, shì rén zhì zhī, shāo xià duò, mín zhēng qǔ zhī, jí wèi yī yǔn shí. yán xiàn fǔ, hào lìng chuí pò zhī, dé yī jīn yìn, wén yuē zhōng xiào hóu yìn. hào biǎo shàng zhī, cáng yú guān kù. hòu yì láng rǔ nán fán xíng yí xiào shū dōng guān, biǎo shàng yán yáo shùn zhī shí, jiù yǒu cǐ guān, jīn tiān jiàng yìn, yí kě fù zhì.
京兆都張潛客居遼東,還後為駙馬都尉、關內侯,表言故為諸生。太學時,聞故太尉常山張顥為梁相,天新雨後,有鳥如山鵲,飛翔近地,市人擲之,稍下墮,民爭取之,即為一殞石。言縣府,顥令捶破之,得一金印,文曰「忠孝侯印」。顥表上之,藏於官庫。後議郎汝南樊行夷校書東觀,表上言堯舜之時,舊有此官,今天降印,宜可復置。
xiào wǔ jiàn yuán sì nián, tiān yù sù. xiào yuán jìng níng yuán nián, nán yáng yáng jùn yǔ gǔ, xiǎo zhě rú shǔ sù ér qīng hēi, wèi kǔ dà zhě rú dà dòu chì huáng, wèi rú mài. xià sān rì shēng gēn yè, zhuàng rú dà dòu chū shēng shí yě.
孝武建元四年,天雨粟。孝元竟寧元年,南陽陽郡雨谷,小者如黍粟而青黑,味苦;大者如大豆赤黃,味如麥。下三日生根葉,狀如大豆初生時也。
dài chéng shǐ zhú, lì bǎn gàn, yī dàn wáng, xī nán sì wǔ shí bǎn yú zé zhōng zì lì, jié cǎo wèi wài mén, yīn jiù yíng zhú yān. gù qí chéng zhí zhōu sān shí qī lǐ, wèi jiǔ mén, gù chéng chù wèi dōng chéng.
代城始築,立板干,一旦亡,西南四五十板於澤中自立,結草為外門,因就營築焉。故其城直周三十七里,為九門,故城處為東城。