cōng míng ruì zhī, shǒu zhī yǐ yú. gōng bèi tiān xià, shǒu zhī yǐ ràng. yǒng lì zhèn shì, shǒu zhī yǐ qiè. dào dé lóng zhòng, shǒu zhī yǐ qiān.
聪明睿知,守之以愚。功被天下,守之以让。勇力振世,守之以怯。道德隆重,守之以谦。
bù yǔ jū jī rén zhēng fù, bù yǔ jìn qǔ rén zhēng guì, bù yǔ jīn shì rén zhēng míng. bù yǔ shào nián rén zhēng yīng jùn, bù yǔ shèng qì rén zhēng shì fēi.
不与居积人争富,不与进取人争贵,不与矜饰人争名。不与少年人争英俊,不与盛气人争是非。
fù guì, yuàn zhī fǔ yě. cái néng, shēn zhī zāi yě. shēng míng, bàng zhī méi yě. huān lè, bēi zhī jiàn yě.
富贵,怨之府也。才能,身之灾也。声名,谤之媒也。欢乐,悲之渐也。
nóng yú shēng sè, shēng xū qiè bìng. nóng yú huò lì, shēng tān tāo bìng. nóng yú gōng yè, shēng zào zuò bìng. nóng yú míng yù, shēng jiǎo jī bìng.
浓于声色,生虚怯病。浓于货利,生贪饕病。浓于功业,生造作病。浓于名誉,生矫激病。
xiǎng zì jǐ shēn xīn, dào hòu rì zhì zhī hé chǔ. gù běn lái miàn mù, zài gǔ shí xiàng gè shén rén.
想自己身心,到后日置之何处。顾本来面目,在古时像个甚人。
mò qīng shì cǐ shēn, sān cái zài cǐ liù chǐ. mò qīng shì cǐ shēng, qiān gǔ zài cǐ yī rì.
莫轻视此身,三才在此六尺。莫轻视此生,千古在此一日。
zuì jiǔ bǎo ròu, làng xiào zì tán, què bù cuò guò le yī rì?! wàng dòng hú yán, mèi lǐ cóng yù, què bù zuò niè le yī rì?!
醉酒饱肉,浪笑恣谈,却不错过了一日?!妄动胡言,昧理从欲,却不作孽了一日?!
bù ràng gǔ rén, shì wèi yǒu zhì bù ràng jīn rén, shì wèi wú liàng.
不让古人,是谓有志;不让今人,是谓无量。
yī néng shèng yǔ, jūn zǐ bù kě wú cǐ xiǎo xīn. wú hé wèi bǐ, zhàng fū bù kě wú cǐ dà zhì.
一能胜予,君子不可无此小心。吾何畏彼,丈夫不可无此大志。
guài xiǎo rén zhī diān dǎo shì fēi, bù zhī guàn diān dǎo fāng wèi xiǎo rén. xī jūn zǐ zhī shòu shì zhé mó, bù zhī wéi zhé mó nǎi jiàn jūn zǐ.
怪小人之颠倒是非,不知惯颠倒方为小人。惜君子之受世折磨,不知惟折磨乃见君子。
jīng yī fān cuò zhé, zhǎng yī fān shí jiàn. róng yī fān hèng nì, zēng yī fān qì dù. shěng yī fēn jīng yíng, duō yī fēn dào yì. xué yī fēn tuì ràng, tǎo yī fēn pián yí. zēng yī fēn xiǎng yòng, jiǎn yī fēn fú zé. jiā yī fēn tǐ tiē, zhī yī fēn wù qíng.
经一番挫折,长一番识见。容一番横逆,增一番器度。省一分经营,多一分道义。学一分退让,讨一分便宜。增一分享用,减一分福泽。加一分体贴,知一分物情。
bù zì zhòng zhě qǔ rǔ, bù zì wèi zhě zhāo huò, bù zì mǎn zhě shòu yì, bù zì shì zhě bó wén.
不自重者取辱,不自畏者招祸,不自满者受益,不自是者博闻。
yǒu zhēn cái zhě, bì bù jīn cái. yǒu shí xué zhě, bì bù kuā xué.
有真才者,必不矜才。有实学者,必不夸学。
gài shì gōng láo, dāng bù dé yí gè" jīn" zì. mí tiān zuì è, dāng bù dé yí gè" huǐ" zì.
盖世功劳,当不得一个“矜”字。弥天罪恶,当不得一个“悔”字。
wěi zuì lüè gōng, cǐ xiǎo rén shì. yǎn zuì kuā gōng, cǐ zhòng rén shì. ràng měi guī gōng, cǐ jūn zǐ shì. fēn yuàn gòng guò, cǐ shèng dé shì.
诿罪掠功,此小人事。掩罪夸功,此众人事。让美归功,此君子事。分怨共过,此盛德事。
wú huǐ zhòng rén zhī míng, yǐ chéng yī jǐ zhī shàn. wú méi tiān xià zhī lǐ, yǐ hù yī jǐ zhī guò.
毋毁众人之名,以成一己之善。毋没天下之理,以护一己之过。
dà zhe dù pí róng wù, lì dìng jiǎo gēn zuò rén.
大着肚皮容物,立定脚跟做人。
shí chù zhe jiǎo, wěn chù xià shǒu.
实处着脚,稳处下手。
dú shū yǒu sì gè zì zuì yào jǐn, yuē: quē yí hǎo wèn. zuò rén yǒu sì gè zì zuì yào jǐn, yuē: wù shí nài jiǔ.
读书有四个字最要紧,曰:阙、疑、好、问。做人有四个字最要紧,曰:务、实、耐、久。
shì dāng kuài yì shí xū zhuǎn, yán dào kuài yì shí xū zhù.
事当快意时须转,言到快意时须住。
wù jì quán shèng, shì jì quán měi, rén jì quán shèng.
物忌全胜,事忌全美,人忌全盛。
jǐn qián xíng zhě dì bù zhǎi, xiàng hòu kàn zhě yǎn jiè kuān.
尽前行者地步窄,向后看者眼界宽。
liú yǒu yú bù jìn zhī qiǎo, yǐ huán zào huà. liú yǒu yú bù jìn zhī lù, yǐ huán guó jiā. liú yǒu yú bù jìn zhī cái, yǐ huán bǎi xìng. liú yǒu yú bù jìn zhī fú, yǐ yí zǐ sūn.
留有余不尽之巧,以还造化。留有余不尽之禄,以还国家。留有余不尽之财,以还百姓。留有余不尽之福,以贻子孙。
sì hǎi hé píng zhī fú, zhǐ shì suí yuán. yī shēng qiān rě zhī láo, zǒng yīn hǎo shì.
四海和平之福,只是随缘。一生牵惹之劳,总因好事。
huā fán liǔ mì chù bō dé kāi, fāng jiàn shǒu duàn. fēng kuáng yǔ zhòu shí lì dé dìng, cái shì jiǎo gēn.
花繁柳密处拨得开,方见手段。风狂雨骤时立得定,纔是脚跟。
bù bù zhàn xiān zhě, bì yǒu rén yǐ jǐ zhī. shì shì zhēng shèng zhě, bì yǒu rén yǐ cuò zhī.
步步占先者,必有人以挤之。事事争胜者,必有人以挫之。
néng gǎi guò, zé tiān dì bù nù. néng ān fèn, zé guǐ shén wú quán.
能改过,则天地不怒。能安分,则鬼神无权。
yán xíng nǐ zhī gǔ rén zé dé jìn, gōng míng fù zhī tiān mìng zé xīn xián, bào yìng niàn jí zǐ sūn zé shì píng, shòu xiǎng lǜ jí jí bìng zé yòng jiǎn.
言行拟之古人则德进,功名付之天命则心闲,报应念及子孙则事平,受享虑及疾病则用俭。
ān mò ān yú zhī zú, wēi mò wēi yú duō yán guì mò guì yú wú qiú, jiàn mò jiàn yú duō yù lè mò lè yú hǎo shàn, kǔ mò kǔ yú duō tān zhǎng mò cháng yú bó shí, duǎn mò duǎn yú zì shì míng mò míng yú tǐ wù, àn mò àn yú mèi jǐ.
安莫安于知足,危莫危于多言;贵莫贵于无求,贱莫贱于多欲;乐莫乐于好善,苦莫苦于多贪;长莫长于博识,短莫短于自恃;明莫明于体物,暗莫暗于昧几。
néng zhī zú zhě, tiān bù néng pín. néng rěn rǔ zhě, tiān bù néng huò. néng wú qiú zhě, tiān bù néng jiàn. néng wài xíng hái zhě, tiān bù néng bìng. néng bù tān shēng zhě, tiān bù néng sǐ. néng suí yù ér ān zhě, tiān bù néng kùn. néng zào jiù rén cái zhě, tiān bù néng gū. néng yǐ shēn rèn tiān xià hòu shì zhě, tiān bù néng jué.
能知足者,天不能贫。能忍辱者,天不能祸。能无求者,天不能贱。能外形骸者,天不能病。能不贪生者,天不能死。能随遇而安者,天不能困。能造就人材者,天不能孤。能以身任天下后世者,天不能绝。
tiān báo wǒ yǐ fú, wú hòu wú dé yǐ yà zhī. tiān láo wǒ yǐ xíng, wú yì wú xīn yǐ bǔ zhī. tiān wēi wǒ yǐ yù, wú xiǎng wú dào yǐ tōng zhī. tiān kǔ wǒ yǐ jìng, wú lè wú shén yǐ chàng zhī.
天薄我以福,吾厚吾德以迓之。天劳我以形,吾逸吾心以补之。天危我以遇,吾享吾道以通之。天苦我以境,吾乐吾神以畅之。
jí xiōng huò fú, shì tiān zhǔ zhāng. huǐ yù yǔ duó, shì rén zhǔ zhāng. zhǔ shēn xíng jǐ, shì wǒ zhǔ zhāng.
吉凶祸福,是天主张。毁誉予夺,是人主张。主身行己,是我主张。
yào de fù guì fú zé, tiān zhǔ zhāng yóu bù dé wǒ. yào zuò xián rén jūn zǐ, wǒ zhǔ zhāng yóu bù dé tiān.
要得富贵福泽,天主张由不得我。要做贤人君子,我主张由不得天。
fù yǐ néng shī wéi dé, pín yǐ wú qiú wèi dé, guì yǐ xià rén wéi dé, jiàn yǐ wàng shì wèi dé.
富以能施为德,贫以无求为德,贵以下人为德,贱以忘势为德。
hù tǐ miàn, bù rú zhòng lián chǐ. qiú yī yào, bù rú yǎng xìng qíng. lì dǎng yǔ, bù rú zhāo xìn yì. zuò wēi fú, bù rú dǔ zhì chéng. duō yán yǔ, bù rú shèn yǐn wēi. bó shēng míng, bù rú zhèng xīn shù. zì háo huá, bù rú lè míng jiào. guǎng tián zhái, bù rú jiào yì fāng.
护体面,不如重廉耻。求医药,不如养性情。立党羽,不如昭信义。作威福,不如笃至诚。多言语,不如慎隐微。博声名,不如正心术。恣豪华,不如乐名教。广田宅,不如教义方。
xíng jǐ gōng, zé gōng hòu, jiē zhòng hé, lì xīn zhèng, jìn dào yǒng. zé yǒu yǐ qiú yì, gǎi guò yǐ quán shēn.
行己恭,责躬厚,接众和,立心正,进道勇。择友以求益,改过以全身。
jìng wèi qiān shèng shòu shòu zhēn yuán, shèn nǎi bǎi nián tí sī jǐn yào.
敬为千圣授受真源,慎乃百年提撕紧钥。
dù liàng rú hǎi hán chūn yù, yìng jiē rú liú shuǐ xíng yún. cāo cún rú qīng tiān bái rì, wēi yí rú dān fèng xiáng lín. yán lùn rú qiāo jīn jiá shí, chí shēn rú yù jié bīng qīng. jīn bào rú guāng fēng jì yuè, qì gài rú qiáo yuè tài shān.
度量如海涵春育,应接如流水行云。操存如青天白日,威仪如丹凤祥麟。言论如敲金戛石,持身如玉洁冰清。襟抱如光风霁月,气概如乔岳泰山。
hǎi kuò cóng yú yuè, tiān kōng rèn niǎo fēi. fēi dà zhàng fū bù néng yǒu cǐ dù liàng! zhèn yī qiān rèn gāng, zhuó zú wàn lǐ liú. fēi dà zhàng fū bù néng yǒu cǐ qì jié! zhū cáng zé zì mèi, yù yùn shān hán huī. fēi dà zhàng fū bù néng yǒu cǐ yùn jiè! yuè dào wú tóng shàng, fēng lái yáng liǔ biān. fēi dà zhàng fū bù néng yǒu cǐ jīn huái!
海阔从鱼跃,天空任鸟飞。非大丈夫不能有此度量!振衣千仞冈,濯足万里流。非大丈夫不能有此气节!珠藏泽自媚,玉韫山含辉。非大丈夫不能有此蕴藉!月到梧桐上,风来杨柳边。非大丈夫不能有此襟怀!
chù cǎo yě zhī rì, bù kě jiāng cǐ shēn kàn de xiǎo jū láng miào zhī rì, bù kě jiāng cǐ shēn kàn de dà.
处草野之日,不可将此身看得小;居廊庙之日,不可将此身看得大。
zhǐ yí gè sú kàn tou, cuò zuò le yī shēng rén. zhǐ yī shuāng sú yǎn jīng, cuò rèn le yī shēng rén.
只一个俗看头,错做了一生人。只一双俗眼睛,错认了一生人。
xīn bù wàng niàn, shēn bù wàng dòng. kǒu bù wàng yán, jūn zǐ suǒ yǐ cún chéng. nèi bù qī jǐ, wài bù qī rén, shàng bù qī tiān, jūn zǐ suǒ yǐ shèn dú. bù kuì fù mǔ, bù kuì xiōng dì, bù kuì qī zǐ, jūn zǐ suǒ yǐ yí jiā. bù fù guó jiā, bù fù shēng mín, bù fù suǒ xué, jūn zǐ suǒ yǐ yòng shì. yǐ xìng fēn yán, wú lùn fù zǐ xiōng dì, jí tiān dì wàn wù, jiē yī tǐ ěr, hé wù fēi wǒ?! yú cǐ xìn dé jí, zé xīn tǐ kuò rán yǐ. yǐ wài wù yán, wú lùn gōng míng fù guì, jí sì zhī bǎi hái, yì qū qiào ěr, hé wù shì wǒ?! yú cǐ xìn dé jí, zé shì wèi dàn rán yǐ.
心不妄念,身不妄动。口不妄言,君子所以存诚。内不欺己,外不欺人,上不欺天,君子所以慎独。不愧父母,不愧兄弟,不愧妻子,君子所以宜家。不负国家,不负生民,不负所学,君子所以用世。以性分言,无论父子兄弟,即天地万物,皆一体耳,何物非我?!于此信得及,则心体廓然矣。以外物言,无论功名富贵,即四肢百骸,亦躯壳耳,何物是我?!于此信得及,则世味淡然矣。
yǒu bǔ yú tiān dì yuē gōng, yǒu guān yú shì jiào yuē míng, yǒu xué wèn yuē fù, yǒu lián chǐ yuē guì, shì wèi gōng míng fù guì. wú wéi yuē dào, wú yù yuē dé, wú xí yú bǐ lòu yuē wén, wú jìn yú ài mèi yuē zhāng, shì wèi dào dé wén zhāng.
有补于天地曰功,有关于世教曰名,有学问曰富,有廉耻曰贵,是谓功名富贵。无为曰道,无欲曰德,无习于鄙陋曰文,无近于暧昧曰章,是谓道德文章。
kùn rǔ fēi yōu, qǔ kùn rǔ wèi yōu. róng lì fēi lè, wàng róng lì wéi lè.
困辱非忧,取困辱为忧。荣利非乐,忘荣利为乐。
rè nào róng huá zhī jìng, yī guò zhé shēng qī liáng. qīng zhēn lěng dàn zhī wèi, lì jiǔ yù yǒu yì wèi.
热闹荣华之境,一过辄生凄凉。清真冷淡之为,历久愈有意味。
xīn zhì yào kǔ, yì qù yào lè. qì dù yào hóng, yán dòng yào jǐn.
心志要苦,意趣要乐。气度要宏,言动要谨。
xīn shù yǐ guāng míng, dǔ shí wèi dì yī. róng mào yǐ zhèng dà, lǎo chéng wéi dì yī. yán yǔ yǐ jiǎn zhòng, zhēn qiè wèi dì yī.
心术以光明,笃实为第一。容貌以正大,老成为第一。言语以简重,真切为第一。
wù tǔ wú yì shēn xīn zhī yǔ, wù wèi wú yì shēn xīn zhī shì, wù jìn wú yì shēn xīn zhī rén, wù rù wú yì shēn xīn zhī jìng, wù zhǎn wú yì shēn rén zhī shū.
勿吐无益身心之语,勿为无益身心之事,勿近无益身心之人,勿入无益身心之境,勿展无益身人之书。
cǐ shēng bù xué yī kě xī, cǐ rì xián guò èr kě xī, cǐ shēn yī bài sān kě xī.
此生不学一可惜,此日闲过二可惜,此身一败三可惜。
jūn zǐ xiōng zhōng suǒ cháng tǐ, bú shì rén qíng shì tiān lǐ. jūn zǐ kǒu zhōng suǒ cháng dào, bú shì rén lún shì shì jiào. jūn zǐ shēn zhōng suǒ cháng xíng, bú shì guī jǔ shì zhǔn shéng.
君子胸中所常体,不是人情是天理。君子口中所常道,不是人伦是世教。君子身中所常行,不是规矩是准绳。
xiū wěi zuì yú qì huà, yī qiè zé zhī rén shì. xiū guò wàng yú shì jiān, yī qiè qiú zhī wǒ shēn.
休诿罪于气化,一切责之人事。休过望于世间,一切求之我身。
zì zé zhī wài, wú shèng rén zhī shù. zì qiáng zhī wài, wú shàng rén zhī shù.
自责之外,无胜人之术。自强之外,无上人之术。
shū yǒu mò céng jīng wǒ dú, shì wú bù kě duì rén yán.
书有末曾经我读,事无不可对人言。
guī mén zhī shì kě chuán, ér hòu zhī jūn zǐ zhī jiā fǎ yǐ. jìn xí zhī rén qǐ jìng, ér hòu zhī jūn zǐ zhī shēn fǎ yǐ.
闺门之事可传,而后知君子之家法矣。近习之人起敬,而后知君子之身法矣。
mén nèi hǎn wén xī xiào nù mà, qí jiā fàn kě zhī. zuò yòu biàn chén shàn shū gé yán, qí zhì qù kě xiǎng.
门内罕闻嬉笑怒骂,其家范可知。座右遍陈善书格言,其志趣可想。
shèn yán dòng yú qī zǐ pū lì zhī jiān, jiǎn shēn xīn yú shí xī qǐ jū zhī jì.
慎言动于妻子仆隶之间,检身心于食息起居之际。
yǔ yán jiān jǐn kě jī dé, qī zǐ jiān yì shì xiū shēn.
语言间尽可积德,妻子间亦是修身。
zhòu yàn zhī qī zǐ, yǐ guān qí xíng zhī dǔ yǔ fǒu yě yè kǎo zhī mèng mèi, yǐ bo qí zhì zhī dìng yǔ fǒu yě.
昼验之妻子,以观其行之笃与否也;夜考之梦寐,以卜其志之定与否也。
yù lǐ huì qī chǐ, xiān lǐ huì fāng cùn yù lǐ huì liù hé, xiān lǐ huì yī qiāng.
欲理会七尺,先理会方寸;欲理会六合,先理会一腔。
shì rén yǐ qī chǐ wéi xìng mìng, jūn zǐ yǐ xìng mìng wèi qī chǐ.
世人以七尺为性命,君子以性命为七尺。
qì xiàng yào gāo kuàng, bù kě shū kuáng. xīn sī yào zhěn mì, bù kě suǒ xiè. qù wèi yào chōng dàn, bù kě kū jì. cāo shǒu yào yán míng, bù kě jī liè.
气象要高旷,不可疏狂。心思要缜密,不可琐屑。趣味要冲淡,不可枯寂。操守要严明,不可激烈。
cōng míng zhě, jiè tài chá. gāng qiáng zhě, jiè tài bào. wēn liáng zhě, jiè wú duàn.
聪明者,戒太察。刚强者,戒太暴。温良者,戒无断。
wù shī xiǎo huì shāng dà tǐ, wú jiè gōng dào suì sī qíng.
勿施小惠伤大体,毋借公道遂私情。
yǐ qíng shù rén, yǐ lǐ lǜ jǐ.
以情恕人,以理律己。
yǐ shù jǐ zhī xīn shù rén, zé quán jiāo. yǐ zé rén zhī xīn zé jǐ, zé guǎ guò.
以恕己之心恕人,则全交。以责人之心责己,则寡过。
lì yǒu suǒ bù néng, shèng rén bù yǐ wú kě nài hé zhě zé rén. xīn yǒu suǒ dāng jǐn, shèng rén bù yǐ wú kě nài hé zhě zì wěi.
力有所不能,圣人不以无可奈何者责人。心有所当尽,圣人不以无可奈何者自诿。
zhòng è bì chá, zhòng hǎo bì chá, yì! zì è bì chá, zì hào bì chá, nán!
众恶必察,众好必察,易!自恶必察,自好必察,难!
jiàn rén bú shì zhū è zhī gēn, jiàn jǐ bú shì wàn shàn zhī mén.
见人不是诸恶之根,见己不是万善之门。
bù wéi guò sān zì, mèi què duō shǎo liáng xīn mò nài hé sān zì, mǒ què duō shǎo tǐ miàn.
不为过三字,昧却多少良心;没奈何三字,抹却多少体面。
pǐn yì cháng kàn shèng rú wǒ zhě, zé kuì chǐ zì zēng xiǎng yòng cháng kàn bù rú wǒ zhě, zé yuàn yóu zì mǐn.
品诣常看胜如我者,则愧耻自增;享用常看不如我者,则怨尤自泯。
jiā zuò wú liáo, dāng sī shí lì dān fū, hóng chén chì rì guān jiē bù dá, xū niàn gāo cái xiù shì, bái shǒu qīng jīn. jiāng tí jī zhě bǐ, zé dé bǎo zì lè. jiāng hào hán zhě bǐ, zé dé nuǎn zì lè. jiāng láo yì zhě bǐ, zé yōu xián zì lè. jiāng jí bìng zhě bǐ, zé kāng jiàn zì lè. jiāng huò huàn zhě bǐ, zé píng ān zì lè. jiāng sǐ wáng zhě bǐ, zé shēng cún zì lè.
家坐无聊,当思食力担夫,红尘赤日;官阶不达,须念高才秀士,白首青衿。将啼饥者比,则得饱自乐。将号寒者比,则得暖自乐。将劳役者比,则优闲自乐。将疾病者比,则康健自乐。将祸患者比,则平安自乐。将死亡者比,则生存自乐。
cháng sī zhōng tiān bào hèn, zì bù dé bù jìn xiào xīn. cháng sī dù rì jiān nán, zì bù dé bù jié fèi yòng. cháng sī rén mìng cuì báo, zì bù dé bù jiā xiū chí. cháng sī shā zhài nán cháng, zì bù dé bù xī kǒu fù. cháng sī shì tài yán liáng, zì bù dé bù fèn zhì qì. cháng sī fǎ wǎng nán lòu, zì bù dé bù jiè fēi wéi. cháng sī shēn mìng yì qīng, zì bù dé bù cún shàn niàn.
常思终天抱恨,自不得不尽孝心。常思度日艰难,自不得不节费用。常思人命脆薄,自不得不加修持。常思杀债难偿,自不得不惜口腹。常思世态炎凉,自不得不奋志气。常思法网难漏,自不得不戒非为。常思身命易倾,自不得不存善念。
yǐ mèi zì fèng qīn, yǐ dàn zì jiāo yǒu, yǐ gǒu zì shěng fèi, yǐ zhuō zì miǎn láo, yǐ lóng zì zhǐ bàng, yǐ máng zì yuǎn sè, yǐ lìn zì fáng kǒu, yǐ bìng zì yī yín, yǐ tān zì dú shū, yǐ yí zì qióng lǐ, yǐ kè zì zé jǐ, yǐ yū zì shǒu lǐ, yǐ hěn zì lì zhì, yǐ ào zì diān gǔ, yǐ chī zì jiù pín, yǐ kōng zì jiě yōu, yǐ ruò zì yù wǔ, yǐ huǐ zì gǎi guò, yǐ lǎn zì yì bēn jìng fēng, yǐ duò zì píng chén sú shì.
以媚字奉亲,以淡字交友,以苟字省费,以拙字免劳,以聋字止谤,以盲字远色,以吝字防口,以病字医淫,以贪字读书,以疑字穷理,以刻字责己,以迂字守礼,以很字立志,以傲字槙骨,以痴字救贫,以空字解忧,以弱字御侮,以悔字改过,以懒字抑奔竞风,以惰字屏尘俗事。
duì shī yì rén, mò tán dé yì shì. chù dé yì rì, mò wàng shī yì shí.
对失意人,莫谈得意事。处得意日,莫忘失意时。
pín jiàn shì kǔ jìng, néng shàn chǔ zhě zì lè fù guì shì lè jìng, bù shàn chǔ zhě gèng kǔ.
贫贱是苦境,能善处者自乐;富贵是乐境,不善处者更苦。
ēn lǐ yóu lái shēng hài, gù kuài yì shí xū zǎo huí tóu. bài hòu huò fǎn chéng gōng, gù fú xīn chù mò biàn fàng shǒu.
恩里由来生害,故快意时须早回头。败后或反成功,故拂心处莫便放手。
shēn shěn hòu zhòng, shì dì yī děng zī zhì lěi luò xióng háo, shì dì èr děng zī zhì cōng míng cái biàn, shì dì sān děng zī zhì.
深沈厚重,是第一等资质;磊落雄豪,是第二等资质;聪明才辩,是第三等资质。
shàng shì wàng míng, zhōng shì lì míng, xià shì qiè míng. shàng shì bì xīn, zhōng shì bì kǒu, xià shì bì mén.
上士忘名,中士立名,下士窃名。上士闭心,中士闭口,下士闭门。
hǎo jié rén zhě shēn bì wēi, zì gān wèi yú shì chéng qí bǎo shēn zhī zhì. hǎo zì kuā zhě rén duō xiào, zì wǔ qí zhì shì jiàn qí qī rén zhī yú.
好讦人者身必危,自甘为愚适成其保身之智。好自夸者人多笑,自舞其智适见其欺人之愚。
xián xiá chū yú jīng qín, tián shì chū yú zhī jù, wú sī chū yú néng lǜ, dà dǎn chū yú xiǎo xīn. píng kāng zhī zhōng, yǒu xiǎn zǔ yān. rèn xí zhī nèi, yǒu zhèn dú yān. yī shí zhī jiān, yǒu huò bài yān.
闲暇出于精勤,恬适出于祗惧,无思出于能虑,大胆出于小心。平康之中,有险阻焉。衽席之内,有鸩毒焉。衣食之间,有祸败焉。
jū ān lǜ wēi, chǔ zhì sī luàn.
居安虑危,处治思乱。
tiān xià zhī shì, yǐ jiàn ér chéng tiān xià zhī shì, yǐ jī ér jū.
天下之势,以渐而成;天下之事,以积而居。
huò dào xiū chóu, yě yào huì jiù fú lái xiū xǐ, yě yào huì shòu.
祸到休愁,也要会救;福来休喜,也要会受。
tiān yù huò rén, xiān yǐ wēi fú jiāo zhī tiān yù fú rén, xiān yǐ wēi huò jǐng zhī.
天欲祸人,先以微福骄之;天欲福人,先以微祸儆之。
ào mán zhī rén zhòu dé tōng xiǎn, tiān jiàng zhòng xíng zhī yě shū fàng zhī rén jiān yú jìn qǔ, tiān jiàng qū shè zhī yě.
傲僈之人骤得通显,天将重刑之也;疏放之人艰于进取,天将曲赦之也。
xiǎo rén yì yǒu tǎn dàng dàng chù, wú jì chán shì yě jūn zǐ yì yǒu zhǎng qī qī chù, zhōng shēn zhī yōu shì yě.
小人亦有坦荡荡处,无忌禅是也;君子亦有长戚戚处,终身之忧是也。
jūn zǐ yóu shuǐ yě, qí xìng chōng, qí zhì bái, qí wèi dàn qí wèi yòng yě, kě yǐ huàn bù jié zhě ér shǐ jié. jí fèi tāng zhōng tóu yǐ yóu, yì zì fēn bié ér bù xiāng hùn. chéng zāi jūn zǐ yě! xiǎo rén pì yóu yě, qí xìng huá, qí zhì nì, qí wèi nóng qí wèi yòng yě, kě yǐ wū jié zhě ér shǐ bù jié. tǎng gǔn yóu zhōng tóu yǐ shuǐ, bì zhì jī bó ér bù xiāng róng. chéng zāi xiǎo rén yě!
君子犹水也,其性冲,其质白,其味淡;其为用也,可以澣不洁者而使洁。即沸汤中投以油,亦自分别而不相混。诚哉君子也!小人譬油也,其性滑,其质腻,其味浓;其为用也,可以污洁者而使不洁。倘滚油中投以水,必至激搏而不相容。诚哉小人也!
fán yáng bì gāng, gāng bì míng, míng zé yì zhī fán yīn bì róu, róu bì àn, àn zé nán cè.
凡阳必刚,刚必明,明则易知;凡阴必柔,柔必暗,暗则难测。
chēng rén yǐ yán zi, wú bù yuè zhě, wàng qí pín jiàn ér yāo zhǐ rén yǐ dào zhí, wú bù nù zhě, wàng qí fù guì ér shòu.
称人以颜子,无不悦者,忘其贫贱而夭;指人以盗跖,无不怒者,忘其富贵而寿。
shì shì nán shàng nán, jǔ zú cháng yú shī zhuì jiàn jiàn xiǎng yī xiǎng, hún shēn dōu shì guò chà.
事事难上难,举足常虞失坠;件件想一想,浑身都是过差。
nù yí shí lì xiāo róng, guò yào xì xīn jiǎn diǎn.
怒宜实力消融,过要细心检点。
tàn lǐ yí róu, yōu yóu hán yǒng, shǐ kě yǐ zì dé. jué yù yí gāng, yǒng měng fèn xùn, shǐ kě yǐ zì xīn.
探理宜柔,优游涵泳,始可以自得。决欲宜刚,勇猛奋迅,始可以自新。
chéng fèn zhì yù, qí xiàng wèi sǔn, dé lì zài yī" rěn" zì. qiān shàn gǎi guò, qí xiàng wèi yì, dé lì zài yī" huǐ" zì.
惩忿窒欲,其象为损,得力在一“忍”字。迁善改过,其象为益,得力在一“悔”字。
fù guì rú chuán shě, wéi jǐn shèn kě dé jiǔ jū pín jiàn rú bì yī, wéi qín jiǎn kě yǐ tuō xiè.
富贵如传舍,惟谨慎可得久居;贫贱如敝衣,惟勤俭可以脱卸。
jiǎn zé yuē, yuē zé bǎi shàn jù xìng chǐ zé sì, sì zé bǎi è jù zòng.
俭则约,约则百善俱兴;侈则肆,肆则百恶俱纵。
shē zhě fù bù zú, jiǎn zhě pín yǒu yú. shē zhě xīn cháng pín, pín zhě xīn cháng fù.
奢者富不足,俭者贫有余。奢者心常贫,贫者心常富。
tān tāo yǐ zhāo rǔ, bù ruò jiǎn ér shǒu lián. gàn qǐng yǐ fàn yì, bù ruò jiǎn ér quán jié. qīn móu yǐ jù yuàn, bù ruò jiǎn ér yǎng xīn. fàng sì yǐ suì yù, bù ruò jiǎn ér ān xìng.
贪饕以招辱,不若俭而守廉。干请以犯义,不若俭而全节。侵牟以聚怨,不若俭而养心。放肆以遂欲,不若俭而安性。
jìng zuò, rán hòu zhī píng rì zhī qì fú. shǒu mò, rán hòu zhī píng rì zhī yán zào. shěng shì, rán hòu zhī píng rì zhī xīn máng. bì hù, rán hòu zhī píng rì zhī jiāo làn. guǎ yù, rán hòu zhī píng rì zhī bìng duō. jìn qíng, rán hòu zhī píng rì zhī niàn kè.
静坐,然后知平日之气浮。守默,然后知平日之言躁。省事,然后知平日之心忙。闭户,然后知平日之交滥。寡欲,然后知平日之病多。近情,然后知平日之念刻。
wú bìng zhī shēn, bù zhī qí lè yě bìng shēng, shǐ zhī wú bìng zhī lè. wú shì zhī jiā, bù zhī qí fú yě shì zhì, shǐ zhī wú shì zhī fú.
无病之身,不知其乐也;病生,始知无病之乐。无事之家,不知其福也;事至,始知无事之福。
yù xīn zhèng chì shí, yī niàn zhe bìng, xìng shì hán bīng lì xīn zhèng chì shí, yī xiǎng dào sǐ, wèi tóng jiáo là.
欲心正炽时,一念着病,兴似寒冰;利心正炽时,一想到死,味同嚼蜡。
yǒu yī lè jìng jiè, jí yǒu yī bù lè zhě xiāng duì dài yǒu yī hǎo guāng jǐng, biàn yǒu yī bù hǎo dǐ xiāng chéng chú.
有一乐境界,即有一不乐者相对待;有一好光景,便有一不好底相乘除。
shì bù kě zuò jǐn, yán bù kě dào jǐn, shì bù kě yǐ jǐn, fú bù kě xiǎng jǐn.
事不可做尽,言不可道尽,势不可倚尽,福不可享尽。
bù kě chī jǐn, bù kě chuān jǐn, bù kě shuō jǐn yòu yào dòng dé, yòu yào zuò dé, yòu yào nài dé.
不可吃尽,不可穿尽,不可说尽;又要洞得,又要做得,又要耐得。
nán xiāo zhī wèi xiū shí, nán de zhī wù xiū xù, nán chóu zhī ēn xiū shòu, nán jiǔ zhī yǒu xiū jiāo, nán zài zhī shí xiū shī, nán shǒu zhī cái xiū jī, nán xuě zhī bàng xiū biàn, nán shì zhī fèn xiū jiào.
难消之味休食,难得之物休蓄,难酬之恩休受,难久之友休交,难再之时休失,难守之财休积,难雪之谤休辩,难释之忿休较。
fàn xiū bù jué biàn yàn, lù xiū bù kàn biàn zǒu, huà xiū bù xiǎng biàn shuō, shì xiū bù sī biàn zuò, cái xiū bù shěn biàn qǔ, qì xiū bù rěn biàn dòng, yǒu xiū bù zé biàn jiāo.
饭休不嚼便咽,路休不看便走,话休不想便说,事休不思便做,财休不审便取,气休不忍便动,友休不择便交。
wéi shàn rú fù zhòng dēng shān, zhì suī yǐ què, ér lì yóu kǒng bù jí. wèi è rú chéng jùn zǒu pō, biān suī bù jiā, ér zú bù jīn qí qián.
为善如负重登山,志虽已确,而力犹恐不及。为恶如乘骏走坡,鞭虽不加,而足不禁其前。
fáng yù rú wǎn nì shuǐ zhī zhōu, cái xiē shǒu biàn xià liú. lì xíng rú yuán wú zhī zhī shù, cái zhù jiǎo biàn xià zhuì.
防欲如挽逆水之舟,才歇手便下流。力行如缘无枝之树,才住脚便下坠。
dǎn yù dà, xīn yù xiǎo zhì yù yuán, xíng yù fāng.
胆欲大,心欲小;智欲圆,行欲方。
zhēn shèng xián jué fēi yū fǔ, zhēn háo jié duàn bù cū shū.
真圣贤决非迂腐,真豪杰断不粗疏。
lóng yín hǔ xiào, fèng zhù luán xiáng, dà zhàng fū zhī qì xiàng.
龙吟虎啸,凤翥鸾翔,大丈夫之气象。
cán jiǎn zhū sī, yǐ fēng yǐn jié, ér nǚ zǐ zhī jīng yíng.
蚕茧蛛丝,蚁封蚓结,儿女子之经营。
gē gē bù tǔ, là là bù xiū, zǒng shì yì bān yǔ bìng, qǐng yǐ yīng gē yàn yǔ liáo zhī. liàn liàn bù shě, hū hū ruò wàng, gè yǒu yī zhǒng qíng chī, dāng yǐ yuān fēi yú yuè huà zhī.
格格不吐,剌剌不休,总是一般语病,请以莺歌燕语疗之。恋恋不舍,忽忽若忘,各有一种情痴,当以鸢飞鱼跃化之。
wèn xiāo xī yú shī guī, yí tuán kōng jié qí fú zhǐ yú ào zào, shē xiǎng tú láo.
问消息于蓍龟,疑团空结;祈福祉于奥灶,奢想徒劳。
qiān, měi dé yě, guò qiān zhě huái zhà. mò, yì xíng yě, guò mò zhě cáng jiān.
谦,美德也,过谦者怀诈。默,懿行也,过默者藏奸。
zhí bù fàn huò, hé bù hài yì.
直不犯祸,和不害义。
yuán róng zhě wú guǐ suí zhī tài, jīng xì zhě wú kē chá zhī xīn, fāng zhèng zhě wú guāi fú zhī shī, chén mò zhě wú yīn xiǎn zhī shù, chéng dǔ zhě wú chuí lǔ zhī lèi, guāng míng zhě wú qiǎn lù zhī bìng, jìng zhí zhě wú jìng qíng zhī piān, zhí chí zhě wú jū nì zhī jī, mǐn liàn zhě wú qīng fú zhī zhuàng.
圆融者无诡随之态,精细者无苛察之心,方正者无乖拂之失,沉默者无阴险之术,诚笃者无椎鲁之累,光明者无浅露之病,劲直者无径情之偏,执持者无拘泥之迹,敏炼者无轻浮之状。
cái bù zú zé duō móu, shí bù zú zé duō lǜ, wēi bù zú zé duō nù, xìn bù zú zé duō yán, yǒng bù zú zé duō láo, míng bù zú zé duō chá, lǐ bù zú zé duō biàn, qíng bù zú zé duō yí.
才不足则多谋,识不足则多虑,威不足则多怒,信不足则多言,勇不足则多劳,明不足则多察,理不足则多辩,情不足则多仪。
sī ēn xù gǎn, rén zhī zéi yě zhí wǎng qīng dān, yì zhī zéi yě zú gōng wěi tài, lǐ zhī zéi yě kē chá qí yí, zhì zhī zéi yě gǒu yuē gù shǒu, xìn zhī zéi yě.
私恩煦感,仁之贼也;直往轻担,义之贼也;足恭伪态,礼之贼也;苛察歧疑,智之贼也;苟约固守,信之贼也。
yǒu shā zhī wèi rén, shēng zhī bù wéi rén zhě yǒu qǔ zhī wèi yì, yǔ zhī wèi bú yì zhě yǒu bēi zhī wèi lǐ, zūn zhī wèi fēi lǐ zhě yǒu bù zhī wèi zhì, zhī zhī wèi bù zhì zhě yǒu wéi yán wèi xìn, jiàn yán wèi fēi xìn zhě.
有杀之为仁,生之不为仁者;有取之为义,与之为不义者;有卑之为礼,尊之为非礼者;有不知为智,知之为不智者;有违言为信,践言为非信者。
yú zhōng yú xiào, shí néng wéi tiān dì gāng cháng, xī bù yù shèng rén cái chéng, wèi cháng rù shì. dà zhà dà jiān, piān huì jiàn shì jiān gōng yè, tǎng fēi yǒu yīng zhǔ jià yù, zhōng bì tiào liáng.
愚忠愚孝,实能维天地纲常,惜不遇圣人裁成,未尝入室。大诈大奸,偏会建世间功业,倘非有英主驾驭,终必跳梁。
zhī qí bù kě wèi ér suì wěi xīn rèn zhī zhě, dá rén zhì shì zhī jiàn yě. zhī qí bù kě wèi ér yóu jié lì tú zhī zhě, zhōng chén xiào zǐ zhī xīn yě.
知其不可为而遂委心任之者,达人智士之见也。知其不可为而犹竭力图之者,忠臣孝子之心也。
xiǎo rén zhǐ pà tā yǒu cái, yǒu cái yǐ jì zhī, liú hài wú qióng. jūn zǐ zhǐ pà tā wú cái, wú cái yǐ xíng zhī, suī xián hé bǔ.
小人只怕他有才,有才以济之,流害无穷。君子只怕他无才,无才以行之,虽贤何补。