míng jūn zhī suǒ yǐ lì gōng chéng míng zhě sì: yī yuē tiān shí, èr yuē rén xīn, sān yuē jì néng, sì yuē shì wèi. fēi tiān shí, suī shí yáo bù néng dōng shēng yī suì nì rén xīn, suī bì yù bù néng jǐn rén lì. gù dé tiān shí zé bù wù ér zì shēng, dé rén xīn, zé bù qù ér zì quàn yīn jì néng zé bù jí ér zì jí dé shì wèi zé bù tuī jìn ér míng chéng. ruò shuǐ zhī liú, ruò chuán zhī fú. shǒu zì rán zhī dào, xíng wú qióng zhī lìng, gù yuē míng zhǔ.
明君之所以立功成名者四:一曰天時,二曰人心,三曰技能,四曰勢位。非天時,雖十堯不能冬生一穗;逆人心,雖賁、育不能盡人力。故得天時則不務而自生,得人心,則不趣而自勸;因技能則不急而自疾;得勢位則不推進而名成。若水之流,若船之浮。守自然之道,行毋窮之令,故曰明主。
fū yǒu cái ér wú shì, suī xián bù néng zhì bù xiào. gù lì chǐ cái yú gāo shān zhī shàng, xià zé lín qiān rèn zhī gǔ, cái fēi zhǎng yě, wèi gāo yě. jié wèi tiān zǐ, néng zhì tiān xià, fēi xián yě, shì zhòng yě yáo wèi pǐ fū, bù néng zhèng sān jiā, fēi bù xiào yě, wèi bēi yě. qiān jūn dé chuán zé fú, zī zhū shī chuán zé chén, fēi qiān jūn qīng zī zhū zhòng yě, yǒu shì zhī yǔ wú shì yě. gù duǎn zhī lín gāo yě yǐ wèi, bù xiào zhī zhì xián yě yǐ shì. rén zhǔ zhě, tiān xià yī lì yǐ gòng zài zhī, gù ān zhòng tóng xīn yǐ gòng lì zhī, gù zūn. rén chén shǒu suǒ zhǎng, jǐn suǒ néng, gù zhōng. yǐ zūn zhǔ yù zhōng chén, zé zhǎng lè shēng ér gōng míng chéng. míng shí xiāng chí ér chéng, xíng yǐng xiāng yīng ér lì, gù chén zhǔ tóng yù ér yì shǐ. rén zhǔ zhī huàn zài mò zhī yīng, gù yuē, yī shǒu dú pāi, suī jí wú shēng. rén chén zhī yōu zài bù dé yī, gù yuē, yòu shǒu huà yuán, zuǒ shǒu huà fāng, bù néng liǎng chéng. gù yuē, zhì zhì zhī guó, jūn ruò fú, chén ruò gǔ, jì ruò chē, shì ruò mǎ. gù rén yǒu yú lì yì yú yīng, ér jì yǒu yú qiǎo biàn yú shì. lì gōng zhě bù zú yú lì, qīn jìn zhě bù zú yú xìn, chéng míng zhě bù zú yú shì. jìn zhě bù qīn, ér yuǎn zhě bù jié, zé míng bù chēng shí zhě yě. shèng rén dé ruò yáo shùn, xíng ruò bó yí, ér wèi bù zài yú shì, zé gōng bù lì, míng bù suí. gù gǔ zhī néng zhì gōng míng zhě, zhòng rén zhù zhī yǐ lì, jìn zhě jié zhī yǐ chéng, yuǎn zhě yù zhī yǐ míng, zūn zhě zài zhī yǐ shì. rú cǐ, gù tài shān zhī gōng zhǎng lì yú guó jiā, ér rì yuè zhī míng jiǔ zhe yú tiān dì. cǐ yáo zhī suǒ yǐ nán miàn ér shǒu míng, shùn zhī suǒ yǐ běi miàn ér xiào gōng yě.
夫有材而無勢,雖賢不能制不肖。故立尺材於高山之上,下則臨千仞之谷,材非長也,位高也。桀為天子,能制天下,非賢也,勢重也;堯為匹夫,不能正三家,非不肖也,位卑也。千鈞得船則浮,錙銖失船則沉,非千鈞輕錙銖重也,有勢之與無勢也。故短之臨高也以位,不肖之制賢也以勢。人主者,天下一力以共載之,故安;眾同心以共立之,故尊。人臣守所長,盡所能,故忠。以尊主御忠臣,則長樂生而功名成。名實相持而成,形影相應而立,故臣主同欲而異使。人主之患在莫之應,故曰,一手獨拍,雖疾無聲。人臣之憂在不得一,故曰,右手畫圓,左手畫方,不能兩成。故曰,至治之國,君若桴,臣若鼓,技若車,事若馬。故人有餘力易於應,而技有餘巧便於事。立功者不足於力,親近者不足於信,成名者不足於勢。近者不親,而遠者不結,則名不稱實者也。聖人德若堯、舜,行若伯夷,而位不載於世,則功不立,名不遂。故古之能致功名者,眾人助之以力,近者結之以成,遠者譽之以名,尊者載之以勢。如此,故太山之功長立於國家,而日月之名久著於天地。此堯之所以南面而守名,舜之所以北面而效功也。