chén fēi fēi nán yán yě, suǒ yǐ nán yán zhě: yán shùn bǐ huá zé, yáng yáng lí lí rán, zé jiàn yǐ wèi huá ér bù shí. dūn zhī gōng hòu, gěng gù shèn wán, zé jiàn yǐ wèi jué ér bù lún. duō yán fán chēng, lián lèi bǐ wù, zé jiàn yǐ wèi xū ér wú yòng. zǒng wēi shuō yuē, jìng shěng ér bù shì, zé jiàn yǐ wèi guì ér bù biàn. jī jí qīn jìn, tàn zhī rén qíng, zé jiàn yǐ wèi zèn ér bù ràng. hóng dà guǎng bó, miào yuǎn bù cè, zé jiàn yǐ wèi kuā ér wú yòng. jiā jì xiǎo tán, yǐ jù shù yán, zé jiàn yǐ wèi lòu. yán ér jìn shì, cí bù bèi nì, zé jiàn yǐ wèi tān shēng ér yú shàng. yán ér yuǎn sú, guǐ zào rén jiān, zé jiàn yǐ wèi dàn. jié mǐn biàn gěi, fán yú wén cǎi, zé jiàn yǐ wèi shǐ. shū shì wén xué, yǐ zhì xìn yán, zé jiàn yǐ wèi bǐ. shí chēng shī shū, dào fǎ wǎng gǔ, zé jiàn yǐ wèi sòng. cǐ chén fēi zhī suǒ yǐ nán yán ér zhòng huàn yě.
臣非非難言也,所以難言者:言順比滑澤,洋洋纚纚然,則見以 為華而不實。敦祗恭厚,鯁固慎完,則見以為掘而不倫。多言繁稱, 連類比物,則見以為虛而無用。捴微說約,徑省而不飾,則見以為劌 而不辯。激急親近,探知人情,則見以為譖而不讓。閎大廣博,妙遠不測,則見以為夸而無用。家計小談,以具數言,則見以為陋。言而近世,辭不悖逆,則見以為貪生而諛上。言而遠俗,詭躁人間,則見以為誕。捷敏辯給,繁於文采,則見以為史。殊釋文學,以質信言,則見以為鄙。時稱詩書,道法往古,則見以為誦。此臣非之所以難言而重患也。
gù dù liàng suī zhèng, wèi bì tīng yě yì lǐ suī quán, wèi bì yòng yě. dài wáng ruò yǐ cǐ bù xìn , zé xiǎo zhě yǐ wèi huǐ zī fěi bàng, dà zhě huàn huò zāi hài sǐ wáng jí qí shēn. gù zi xū shàn móu ér wú lù zhī, zhòng ní shàn shuō ér kuāng wéi zhī, guǎn yí wú shí xián ér lǔ qiú zhī. gù cǐ sān dài fū qǐ bù xián zāi? ér sān jūn bù míng yě. shàng gǔ yǒu tāng zhì shèng yě, yī yǐn zhì zhì yě fū zhì zhì shuō zhì shèng, rán qiě qī shí shuō ér bù shòu, shēn zhí dǐng zǔ wèi páo zǎi, nì jìn xí qīn, ér tāng nǎi jǐn zhī qí xián ér yòng zhī. gù yuē yǐ zhì zhì shuō zhì shèng, wèi bì zhì ér jiàn shòu, yī yǐn shuō tāng shì yě yǐ zhì shuō yú bì bù tīng, wén wáng shuō zhòu shì yě. gù wén wáng shuō zhòu ér zhòu qiú zhī, yì hóu zhì, guǐ hóu là, bǐ gàn pōu xīn, méi bó hǎi, yí wú shù fù, ér cáo jī bēn chén, bó lǐ zǐ dào qǐ, fù shuō zhuǎn yù, sūn zi bìn jiǎo yú wèi, wú qǐ shōu qì yú àn mén tòng xī hé zhī wèi qín zú zhī jiě yú chǔ, gōng shū cuó yán guó qì fǎn wèi bèi, gōng sūn yāng bēn qín, guān lóng féng zhǎn, cháng hóng fēn chǐ, yǐn zi jǐng yú jí, sī mǎ zǐ qī sǐ ér fú yú jiāng, tián míng gū shè, mì zi jiàn xī mén bào bù dòu ér sǐ rén shǒu, dǒng ān yú sǐ ér chén yú shì, zǎi yǔ bù miǎn yú tián cháng, fàn suī zhé xié yú wèi. cǐ shí shù rén zhě, jiē shì zhī rén xián zhōng liáng yǒu dào shù zhī shì yě, bù xìng ér yù bèi luàn àn huò zhī zhǔ ér sǐ, rán zé suī xián shèng bù néng táo sǐ wáng bì lù rǔ zhě hé yě? zé yú zhě nán shuō yě, gù jūn zǐ nán yán yě. qiě zhì yán wǔ yú ěr ér dào yú xīn, fēi xián shèng mò néng tīng, yuàn dài wáng shú chá zhī yě.
故度量雖正,未必聽也;義理雖全,未必用也。大王若以此不信 ,則小者以為毀訾誹謗,大者患禍災害死亡及其身。故子胥善謀而吳戮之,仲尼善說而匡圍之,管夷吾實賢而魯囚之。故此三大夫豈不賢哉?而三君不明也。上古有湯至聖也,伊尹至智也;夫至智說至聖, 然且七十說而不受,身執鼎俎為庖宰,昵近習親,而湯乃僅知其賢而用之。故曰以至智說至聖,未必至而見受,伊尹說湯是也;以智說愚必不聽,文王說紂是也。故文王說紂而紂囚之,翼侯炙,鬼侯臘,比干剖心,梅伯醢,夷吾束縛,而曹羈奔陳,伯里子道乞,傅說轉鬻,孫子臏腳於魏,吳起收泣於岸門、痛西河之為秦、卒枝解於楚,公叔痤言國器、反為悖,公孫鞅奔秦,關龍逢斬,萇宏分胣,尹子阱於棘,司馬子期死而浮於江,田明辜射,宓子賤、西門豹不鬥而死人手,董安於死而陳於市,宰予不免于田常,范睢折脅於魏。此十數人者,皆世之仁賢忠良有道術之士也,不幸而遇悖亂闇惑之主而死,然則雖賢聖不能逃死亡避戮辱者何也?則愚者難說也,故君子難言也。且至言忤於耳而倒於心,非賢聖莫能聽,願大王熟察之也。