rén zhǔ zhī suǒ yǐ shēn wēi guó wáng zhě, dà chén tài guì, zuǒ yòu tài wēi yě. suǒ wèi guì zhě, wú fǎ ér shàn xíng, cāo guó bǐng ér biàn sī zhě yě. suǒ wèi wēi zhě, shàn quán shì ér qīng zhòng zhě yě. cǐ èr zhě, bù kě bù chá yě. fū mǎ zhī suǒ yǐ néng rèn zhòng yǐn chē zhì yuǎn dào zhě, yǐ jīn lì yě. wàn chéng zhī zhǔ qiān shèng zhī jūn suǒ yǐ zhì tiān xià ér zhēng zhū hóu zhě, yǐ qí wēi shì yě. wēi shì zhě, rén zhǔ zhī jīn lì yě. jīn dà chén dé wēi, zuǒ yòu shàn shì, shì rén zhǔ shī lì rén zhǔ shī lì ér néng yǒu guó zhě, qiān wú yī rén. hǔ bào zhī suǒ yǐ néng shèng rén zhí bǎi shòu zhě, yǐ qí zhǎo yá yě, dāng shǐ hǔ bào shī qí zhǎo yá, zé rén bì zhì zhī yǐ. jīn shì zhòng zhě, rén zhǔ zhī zhǎo yá yě, jūn rén ér shī qí zhǎo yá, hǔ bào zhī lèi yě. sòng jūn shī qí zhǎo yá yú zi hǎn, jiǎn gōng shī qí zhǎo yá yú tián cháng, ér bù zǎo duó zhī, gù shēn sǐ guó wáng. jīn wú shù zhī zhǔ jiē míng zhī sòng jiǎn zhī guò yě, ér bù wù qí shī, bù chá qí shì lèi zhě yě.
人主之所以身危國亡者,大臣太貴,左右太威也。所謂貴者,無法而擅行,操國柄而便私者也。所謂威者,擅權勢而輕重者也。此二者,不可不察也。夫馬之所以能任重引車致遠道者,以筋力也。萬乘之主、千乘之君所以制天下而征諸侯者,以其威勢也。威勢者,人主之筋力也。今大臣得威,左右擅勢,是人主失力;人主失力而能有國者,千無一人。虎豹之所以能勝人執百獸者,以其爪牙也,當使虎豹失其爪牙,則人必制之矣。今勢重者,人主之爪牙也,君人而失其爪牙,虎豹之類也。宋君失其爪牙於子罕,簡公失其爪牙于田常,而不蚤奪之,故身死國亡。今無術之主皆明知宋、簡之過也,而不悟其失,不察其事類者也。
qiě fǎ shù zhī shì yǔ dāng tú zhī chén, bù xiāng róng yě. hé yǐ míng zhī? zhǔ yǒu shù shì, zé dà chén bù dé zhì duàn, jìn xí bù gǎn mài zhòng dà chén zuǒ yòu quán shì xī, zé rén zhǔ zhī dào míng yǐ. jīn zé bù rán, qí dāng tú zhī chén dé shì shàn shì yǐ huán qí sī, zuǒ yòu jìn xí péng dǎng bǐ zhōu yǐ zhì shū yuǎn, zé fǎ shù zhī shì xī shí dé jìn yòng, rén zhǔ xī shí dé lùn cái? gù yǒu shù bù bì yòng, ér shì bù liǎng lì. fǎ shù zhī shì yān dé wú wēi? gù jūn rén zhě fēi néng tuì dà chén zhī yì, ér bèi zuǒ yòu zhī sòng, dú hé hū dào yán yě, zé fǎ shù zhī shì ān néng méng sǐ wáng zhī wēi ér jìn shuō hū? cǐ shì zhī suǒ yǐ bù zhì yě. míng zhǔ zhě, tuī gōng ér jué lù, chēng néng ér guān shì, suǒ jǔ zhě bì yǒu xián, suǒ yòng zhě bì yǒu néng, xián néng zhī shì jìn, zé sī mén zhī qǐng zhǐ yǐ. fū yǒu gōng zhě shòu zhòng lù, yǒu néng zhě chù dà guān, zé sī jiàn zhī shì ān dé wú lí yú sī yǒng ér jí jù dí, yóu huàn zhī shì yān dé wú náo yú sī mén ér wù yú qīng jié yǐ? cǐ suǒ yǐ jù xián néng zhī shì, ér sàn sī mén zhī shǔ yě. jīn jìn xí zhě bù bì zhì, rén zhǔ zhī yú rén yě huò yǒu suǒ zhī ér tīng zhī, rù yīn yǔ jìn xí lùn qí yán, tīng jìn xí ér bù jì qí zhì, shì yǔ yú lùn zhì yě. qí dāng tú zhě bù bì xián, rén zhǔ zhī yú rén huò yǒu suǒ xián ér lǐ zhī, rù yīn yǔ dāng tú zhě lùn qí xíng, tīng qí yán ér bù yòng xián, shì yǔ bù xiào lùn xián yě. gù zhì zhě jué cè yú yú rén, xián shì chéng xíng yú bù xiào, zé xián zhì zhī shì xī shí de yòng, ér rén zhǔ zhī míng sāi yǐ. xī guān lóng páng shuō jié ér shāng qí sì zhī, wáng zǐ bǐ gàn jiàn zhòu ér pōu qí xīn, zi xū zhōng zhí fū chāi ér zhū yú shǔ lòu. cǐ sān zi zhě, wèi rén chén fēi bù zhōng, ér shuō fēi bù dāng yě, rán bù miǎn yú sǐ wáng zhī huàn zhě, zhǔ bù chá xián zhì zhī yán, ér bì yú yú bù xiào zhī huàn yě. jīn rén zhǔ fēi kěn yòng fǎ shù zhī shì, tīng yú bù xiào zhī chén, zé xián zhì zhī shì shú gǎn dāng sān zi zhī wēi ér jìn qí zhì néng zhě hū? cǐ shì zhī suǒ yǐ luàn yě.
且法術之士與當塗之臣,不相容也。何以明之?主有術士,則大臣不得制斷,近習不敢賣重;大臣、左右權勢息,則人主之道明矣。今則不然,其當塗之臣得勢擅事以環其私,左右近習朋黨比周以制疏遠,則法述之士奚時得進用,人主奚時得論裁?故有術不必用,而勢不兩立。法述之士焉得無危?故君人者非能退大臣之議,而背左右之訟,獨合乎道言也,則法術之士安能蒙死亡之危而進說乎?此世之所以不治也。明主者,推功而爵祿,稱能而官事,所舉者必有賢,所用者必有能,賢能之士進,則私門之請止矣。夫有功者受重祿,有能者處大官,則私劍之士安得無離於私勇而疾距敵,遊宦之士焉得無撓於私門而務於清潔矣?此所以聚賢能之士,而散私門之屬也。今近習者不必智,人主之於人也或有所知而聽之,入因與近習論其言,聽近習而不計其智,是與愚論智也。其當塗者不必賢,人主之於人或有所賢而禮之,入因與當途者論其行,聽其言而不用賢,是與不肖論賢也。故智者決策於愚人,賢士程行於不肖,則賢智之士奚時得用,而人主之明塞矣。昔關龍逄說桀而傷其四肢,王子比干諫紂而剖其心,子胥忠直夫差而誅於屬鏤。此三子者,為人臣非不忠,而說非不當也,然不免於死亡之患者,主不察賢智之言,而蔽於愚不肖之患也。今人主非肯用法術之士,聽愚不肖之臣,則賢智之士孰敢當三子之危而進其智能者乎?此世之所以亂也。