xiāo wàng zhī zì zhǎng qiàn, dōng hǎi lán líng rén yě, xǐ dù líng. jiā shì yǐ tián wèi yè, zhì wàng zhī, hǎo xué, zhì qí shī, shì tóng xiàn hòu cāng qiě shí nián. yǐ lìng yì tài cháng shòu yè, fù shì tóng xué bó shì bái qí, yòu cóng xià hóu shèng wèn lùn yǔ lǐ fú. jīng shī zhū rú chēng shù yān.
蕭望之字長倩,東海蘭陵人也,徙杜陵。家世以田為業,至望之,好學,治《齊詩》,事同縣後倉且十年。以令詣太常受業,復事同學博士白奇,又從夏侯勝問《論語》、《禮服》。京師諸儒稱述焉。
shì shí, dà jiāng jūn huò guāng bǐng zhèng, zhǎng shǐ bǐng jí jiàn rú shēng wáng zhòng wēng yǔ wàng zhī děng shù rén, jiē zhào jiàn. xiān shì, zuǒ jiāng jūn shàng guān jié yǔ gài zhǔ móu shā guāng, guāng jì zhū jié děng, hòu chū rù zì bèi. lì mín dāng jiàn zhě, lù suǒ qù dāo bīng, liǎng lì xié chí. wàng zhī dú bù kěn tīng, zì yǐn chū gé yuē: bù yuàn jiàn. lì qiān chí xiōng xiōng. guāng wén zhī, gào lì wù chí. wàng zhī jì zhì qián, shuō guāng yuē: jiāng jūn yǐ gōng dé fǔ yòu zhǔ, jiāng yǐ liú dà huà, zhì yú qià píng, shì yǐ tiān xià zhī shì yán jǐng qǐ zhǒng, zhēng yuàn zì xiào, yǐ fǔ gāo míng. jīn shì jiàn zhě jiē xiān lù suǒ xié chí, kǒng fēi zhōu gōng xiāng chéng wáng gōng tǔ wò zhī lǐ, zhì bái wū zhī yì. yú shì guāng dú bù chú yòng wàng zhī, ér zhòng wēng děng jiē bǔ dà jiāng jūn shǐ. sān suì jiān, zhòng wēng zhì guāng lù dài fū gěi shì zhōng, wàng zhī yǐ shè cè jiǎ kē wèi láng, shǔ xiǎo yuàn dōng mén hòu. zhòng wēng chū rù cóng cāng tóu lú ér, xià chē qū mén, chuán hū shén chǒng, gù wèi wàng zhī yuē: bù kěn lù lù, fǎn bào guān wèi? wàng zhī yuē: gè cóng qí zhì.
是時,大將軍霍光秉政,長史丙吉薦儒生王仲翁與望之等數人,皆召見。先是,左將軍上官桀與蓋主謀殺光,光既誅桀等,後出入自備。吏民當見者,露索去刀兵,兩吏挾持。望之獨不肯聽,自引出閣曰:「不願見。」吏牽持匈匈。光聞之,告吏勿持。望之既至前,說光曰:「將軍以功德輔幼主,將以流大化,致於洽平,是以天下之士延頸企踵,爭願自效,以輔高明。今士見者皆先露索挾持,恐非周公相成王躬吐握之禮,致白屋之意。」於是光獨不除用望之,而仲翁等皆補大將軍史。三歲間,仲翁至光祿大夫、給事中,望之以射策甲科為郎,署小苑東門候。仲翁出入從倉頭廬兒,下車趨門,傳呼甚寵,顧謂望之曰:「不肯錄錄,反抱關為?」望之曰:「各從其志。」
hòu shù nián, zuò dì fàn fǎ, bù dé sù wèi, miǎn guī wèi jùn lì. yù shǐ dài fū wèi xiāng chú wàng zhī wèi shǔ, chá lián wèi dà xíng zhì lǐ chéng.
後數年,坐弟犯法,不得宿衛,免歸為郡吏。御史大夫魏相除望之為屬,察廉為大行治禮丞。
shí, dà jiāng jūn guāng hōng, zi yǔ fù wèi dà sī mǎ, xiōng zi shān lǐng shàng shū, qīn shǔ jiē sù wèi nèi shì. dì jié sān nián xià, jīng shī yǔ báo, wàng zhī yīn shì shàng shū, yuàn cì qīng xián zhī yàn, kǒu chén zāi yì zhī yì. xuān dì zì zài mín jiān wén wàng zhī míng, yuē: cǐ dōng hǎi xiāo shēng xié? xià shào fǔ sòng jī wèn zhuàng, wú yǒu suǒ huì. wàng zhī duì, yǐ wèi: chūn qiū zhāo gōng sān nián dà yǔ báo, shì shí jì shì zhuān quán, zú zhú zhāo gōng. xiāng shǐ lǔ jūn chá yú tiān biàn, yí wú cǐ hài. jīn bì xià yǐ shèng dé jū wèi, sī zhèng qiú xián, yáo shùn zhī yòng xīn yě. rán ér shàn xiáng wèi zhēn, yīn yáng bù hé, shì dà chén rèn zhèng, yī xìng shàn shì zhī suǒ zhì yě. fù zhī dà zhě zéi běn xīn, sī jiā shèng zhě gōng shì wēi. wéi míng zhǔ gōng wàn jī, xuǎn tóng xìng, jǔ xián cái, yǐ wèi fù xīn, yǔ cān zhèng móu, lìng gōng qīng dà chén cháo jiàn zòu shì, míng chén qí zhí, yǐ kǎo gōng néng. rú shì, zé shù shì lǐ, gōng dào lì, jiān xié sāi, sī quán fèi yǐ. duì zòu, tiān zǐ bài wàng zhī wèi yè zhě. shí, shàng chū jí wèi, sī jìn xián liáng, duō shàng shū yán pián yí, zhé xià wàng zhī wèn zhuàng, gāo zhě qǐng chéng xiàng yù shǐ, cì zhě zhōng èr qiān dàn shì shì, mǎn suì yǐ zhuàng wén, xià zhě bào wén, huò bà guī tián lǐ, suǒ bái chù zòu jiē kě. lèi qiān jiàn dài fū, chéng xiàng sī zhí, suì zhōng sān qiān, guān zhì èr qiān dàn. qí hòu huò shì jìng móu fǎn zhū, wàng zhī jìn yì rèn yòng.
時,大將軍光薨,子禹復為大司馬,兄子山領尚書,親屬皆宿衛內侍。地節三年夏,京師雨雹,望之因是上疏,願賜清閒之宴,口陳災異之意。宣帝自在民間聞望之名,曰:「此東海蕭生邪?下少府宋畸問狀,無有所諱。」望之對,以為:「《春秋》昭公三年大雨雹,是時季氏專權,卒逐昭公。鄉使魯君察於天變,宜無此害。今陛下以聖德居位,思政求賢,堯、舜之用心也。然而善祥未臻,陰陽不和,是大臣任政,一姓擅勢之所致也。附枝大者賊本心,私家盛者公室危。唯明主躬萬機,選同姓,舉賢材,以為腹心,與參政謀,令公卿大臣朝見奏事,明陳其職,以考功能。如是,則庶事理,公道立,奸邪塞,私權廢矣。」對奏,天子拜望之為謁者。時,上初即位,思進賢良,多上書言便宜,輒下望之問狀,高者請丞相御史,次者中二千石試事,滿歲以狀聞,下者報聞,或罷歸田裡,所白處奏皆可。累遷諫大夫,丞相司直,歲中三遷,官至二千石。其後霍氏竟謀反誅,望之浸益任用。
shì shí, xuǎn bó shì jiàn dài fū tōng zhèng shì zhě bǔ jùn guó shǒu xiāng, yǐ wàng zhī wèi píng yuán tài shǒu. wàng zhī yǎ yì zài běn cháo, yuǎn wèi jùn shǒu, nèi bù zì dé, nǎi shàng shū yuē: bì xià āi mǐn bǎi xìng, kǒng dé huà zhī bù jiù, xī chū jiàn guān yǐ bǔ jùn lì, suǒ wèi yōu qí mò ér wàng qí běn zhě yě. cháo wú zhēng chén zé bù zhī guò, guó wú dá shì zé bù wén shàn. yuàn bì xià xuǎn míng jīng shù, wēn gù zhī xīn, tōng yú jǐ wēi móu lǜ zhī shì yǐ wèi nèi chén, yǔ cān zhèng shì. zhū hóu wén zhī, zé zhī guó jiā nà jiàn yōu zhèng, wáng yǒu què yí. ruò cǐ bù dài, chéng kāng zhī dào qí shù jǐ hū! wài jùn bù zhì, qǐ zú yōu zāi? shū wén, zhēng rù shǒu shào fǔ. xuān dì chá wàng zhī jīng míng chí zhòng, lùn yì yǒu yú, cái rèn zǎi xiàng, yù xiáng shì qí zhèng shì, fù yǐ wèi zuǒ féng yì. wàng zhī cóng shào fǔ chū wèi zuǒ qiān, kǒng yǒu bù hé yì, jí yí bìng. shàng wén zhī, shǐ shì zhōng chéng dū hóu jīn ān shàng yù yì yuē: suǒ yòng jiē gèng zhì mín yǐ kǎo gōng. jūn qián wèi píng yuán tài shǒu rì qiǎn, gù fù shì zhī yú sān fǔ, fēi yǒu suǒ wén yě. wàng zhī jí shì shì.
是時,選博士、諫大夫通政事者補郡國守、相,以望之為平原太守。望之雅意在本朝,遠為郡守,內不自得,乃上疏曰:「陛下哀愍百姓,恐德化之不究,悉出諫官以補郡吏,所謂憂其末而忘其本者也。朝無爭臣則不知過,國無達士則不聞善。願陛下選明經術,溫故知新,通於幾微謀慮之士以為內臣,與參政事。諸侯聞之,則知國家納諫憂政,亡有闕遺。若此不怠,成、康之道其庶幾乎!外郡不治,豈足憂哉?」書聞,征入守少府。宣帝察望之經明持重,論議有餘,材任宰相,欲詳試其政事,復以為左馮翊。望之從少府出為左遷,恐有不合意,即移病。上聞之,使侍中、成都侯金安上諭意曰:「所用皆更治民以考功。君前為平原太守日淺,故複試之於三輔,非有所聞也。」望之即視事。
shì suì, xī qiāng fǎn, hàn qiǎn hòu jiāng jūn zhēng zhī. jīng zhào yǐn zhāng chǎng shàng shū yán: guó bīng zài wài, jūn yǐ xià fā, lǒng xī yǐ běi, ān dìng yǐ xī, lì mín bìng gěi zhuǎn shū, tián shì pō fèi, sù wú yú jī, suī qiāng lǔ yǐ pò, lái chūn mín shí bì fá. qióng pì zhī chù, mǎi wáng suǒ de, xiàn guān gǔ dù bù zú yǐ zhèn zhī. yuàn lìng zhū yǒu zuì, fēi dào shòu cái shā rén jí fàn fǎ bù dé shè zhě, jiē dé yǐ chà rù gǔ cǐ bā jùn shú zuì. wù yì zhì gǔ yǐ yù bèi bǎi xìng zhī jí. shì xià yǒu sī, wàng zhī yǔ shào fǔ lǐ qiáng yì, yǐ wèi: mín hán míng yáng zhī qì, yǒu hǎo yì yù lì zhī xīn, zài jiào huà zhī suǒ zhù. yáo zài shàng, bù néng qù mín yù lì zhī xīn, ér néng lìng qí yù lì bù shèng qí hǎo yì yě suī jié zài shàng, bù néng qù mín hǎo yì zhī xīn, ér néng lìng qí hǎo yì bù shèng qí yù lì yě. gù yáo jié zhī fēn, zài yú yì lì ér yǐ, dào mín bù kě bù shèn yě. jīn yù lìng mín liàng sù yǐ shú zuì, rú cǐ zé fù zhě dé shēng, pín zhě dú sǐ, shì pín fù yì xíng ér fǎ bù yī yě. rén qíng, pín qióng, fù xiōng qiú zhí, wén chū cái dé yǐ shēng huó, wèi rén zǐ dì zhě jiāng bù gù sǐ wáng zhī huàn, bài luàn zhī xíng, yǐ fù cái lì, qiú jiù qīn qī. yī rén dé shēng, shí rén yǐ sàng, rú cǐ, bó yí zhī xíng huài, gōng chuò zhī míng miè. zhèng jiào yī qīng, suī yǒu zhōu zhào zhī zuǒ, kǒng bù néng fù. gǔ zhě zāng yú mín, bù zú zé qǔ, yǒu yú zé yǔ. shī yuē yuán jí jīn rén, āi cǐ guān guǎ, shàng huì xià yě. yòu yuē yǔ wǒ gōng tián, suì jí wǒ sī, xià jí shàng yě. jīn yǒu xī biān zhī yì, mín shī zuò yè, suī hù fù kǒu liǎn yǐ shàn qí kùn fá, gǔ zhī tōng yì, bǎi xìng mò yǐ wèi fēi. yǐ sǐ jiù shēng, kǒng wèi kě yě. bì xià bù dé shī jiào, jiào huà jì chéng, yáo shùn wáng yǐ jiā yě. jīn yì kāi lì lù yǐ shāng jì chéng zhī huà, chén qiè tòng zhī.
是歲,西羌反,漢遣後將軍征之。京兆尹張敞上書言:「國兵在外,軍以夏發,隴西以北,安定以西,吏民並給轉輸,田事頗廢,素無餘積,雖羌虜以破,來春民食必乏。窮辟之處,買亡所得,縣官谷度不足以振之。願令諸有罪,非盜受財殺人及犯法不得赦者,皆得以差入谷此八郡贖罪。務益致谷以豫備百姓之急。」事下有司,望之與少府李強議,以為:「民函明陽之氣,有好義欲利之心,在教化之所助。堯在上,不能去民欲利之心,而能令其欲利不勝其好義也;雖桀在上,不能去民好義之心,而能令其好義不勝其欲利也。故堯、桀之分,在於義利而已,道民不可不慎也。今欲令民量粟以贖罪,如此則富者得生,貧者獨死,是貧富異刑而法不一也。人情,貧窮,父兄囚執,聞出財得以生活,為人子弟者將不顧死亡之患,敗亂之行,以赴財利,求救親戚。一人得生,十人以喪,如此,伯夷之行壞,公綽之名滅。政教一傾,雖有周、召之佐,恐不能復。古者臧於民,不足則取,有餘則予。《詩》曰『爰及矜人,哀此鰥寡』,上惠下也。又曰『雨我公田,遂及我私』,下急上也。今有西邊之役,民失作業,雖戶賦口斂以贍其睏乏,古之通義,百姓莫以為非。以死救生,恐未可也。陛下布德施教,教化既成,堯、舜亡以加也。今議開利路以傷既成之化,臣竊痛之。」
yú shì tiān zǐ fù xià qí yì liǎng fǔ, chéng xiàng yù shǐ yǐ nán wèn zhāng chǎng. chǎng yuē: shào fǔ zuǒ féng yì suǒ yán, cháng rén zhī suǒ shǒu ěr. xī xiān dì zhēng sì yí, bīng xíng sān shí yú nián, bǎi xìng yóu bù jiā fù, ér jūn yòng gěi. jīn qiāng lǔ yī yú xiǎo yí, tiào liáng yú shān gǔ jiān, hàn dàn lìng zuì rén chū cái jiǎn zuì yǐ zhū zhī, qí míng xián yú fán rǎo liáng mín héng xìng fù liǎn yě. yòu zhū dào jí shā rén fàn bù dào zhě, bǎi xìng suǒ jí kǔ yě, jiē bù dé shú shǒu nì jiàn zhī zòng suǒ bù dāng dé wèi zhī shǔ, yì zhě huò pō yán qí fǎ kě juān chú, jīn yīn cǐ lìng shú, qí biàn míng shén, hé huà zhī suǒ luàn? fǔ xíng zhī fá, xiǎo guò shè, báo zuì shú, yǒu jīn xuǎn zhī pǐn, suǒ cóng lái jiǔ yǐ, hé zéi zhī suǒ shēng? chǎng bèi zào yī èr shí yú nián, cháng wén zuì rén shú yǐ, wèi wén dào zéi qǐ yě. qiè lián liáng zhōu bèi kòu, fāng qiū ráo shí, mín shàng yǒu jī fá, bìng sǐ yú dào lù, kuàng zhì lái chūn jiāng dà kùn hū! bù zǎo lǜ suǒ yǐ zhèn jiù zhī cè, ér yǐn cháng jīng yǐ nán, kǒng hòu wèi zhòng zé. cháng rén kě yǔ shǒu jīng, wèi kě yǔ quán yě. chǎng xìng de bèi liè qīng, yǐ fǔ liǎng fǔ wèi zhí, bù gǎn bù jǐn yú.
於是天子復下其議兩府,丞相、御史以難問張敞。敞曰:「少府左馮翊所言,常人之所守耳。昔先帝征四夷,兵行三十餘年,百姓猶不加賦,而軍用給。今羌虜一隅小夷,跳梁於山谷間,漢但令罪人出財減罪以誅之,其名賢於煩擾良民橫興賦斂也。又諸盜及殺人犯不道者,百姓所疾苦也,皆不得贖;首匿、見知縱、所不當得為之屬,議者或頗言其法可蠲除,今因此令贖,其便明甚,何化之所亂?《甫刑》之罰,小過赦,薄罪贖,有金選之品,所從來久矣,何賊之所生?敞備皂衣二十餘年,嘗聞罪人贖矣,未聞盜賊起也。竊憐涼州被寇,方秋饒時,民尚有飢乏,病死於道路,況至來春將大困乎!不早慮所以振救之策,而引常經以難,恐後為重責。常人可與守經,未可與權也。敞幸得備列卿,以輔兩府為職,不敢不盡愚。」
wàng zhī qiáng fù duì yuē: xiān dì shèng dé, xián liáng zài wèi, zuò xiàn chuí fǎ, wèi wú qióng zhī guī, yǒng wéi biān jìng zhī bù shàn, gù jīn bù lìng jiǎ yuē biān jùn shù bèi bīng, lí jī hán, yāo jué tiān nián, fù zǐ xiāng shī, lìng tiān xià gòng gěi qí fèi, gù wèi jūn lǚ zú bào zhī shì yě. wén tiān hàn sì nián, cháng shǐ sǐ zuì rén rù wǔ shí wàn qián jiǎn sǐ zuì yī děng, háo qiáng lì mín qǐng duó jiǎ tè, zhì wèi dào zéi yǐ shú zuì. qí hòu jiān xié héng bào, qún dào bìng qǐ, zhì gōng chéng yì, shā jùn shǒu, chōng mǎn shān gǔ, lì bù néng jìn, míng zhào qiǎn xiù yī shǐ zhě yǐ xìng bīng jī zhī, zhū zhě guò bàn, rán hòu shuāi zhǐ. yú yǐ wèi cǐ shǐ sǐ zuì shú zhī bài yě, gù yuē bù biàn. shí, chéng xiàng wèi xiāng yù shǐ dài fū bǐng jí yì yǐ wèi qiāng lǔ qiě pò, zhuǎn shū lüè zú xiāng gěi, suì bù shī chǎng yì. wàng zhī wèi zuǒ féng yì sān nián, jīng shī chēng zhī, qiān dà hóng lú.
望之、強復對曰:「先帝聖德,賢良在位,作憲垂法,為無窮之規,永惟邊竟之不贍,故《金布令甲》曰『邊郡數被兵,離饑寒,夭絕天年,父子相失,令天下共給其費』,固為軍旅卒暴之事也。聞天漢四年,常使死罪人入五十萬錢減死罪一等,豪強吏民請奪假貣,至為盜賊以贖罪。其後奸邪橫暴,群盜並起,至攻城邑,殺郡守,充滿山谷,吏不能禁,明詔遣繡衣使者以興兵擊之,誅者過半,然後衰止。愚以為此使死罪贖之敗也,故曰不便。」時,丞相魏相、御史大夫丙吉亦以為羌虜且破,轉輸略足相給,遂不施敞議。望之為左馮翊三年,京師稱之,遷大鴻臚。
xiān shì, wū sūn kūn mí wēng guī mí yīn zhǎng luó hóu cháng huì shàng shū, yuàn yǐ hàn wài sūn yuán guì mí wèi sì, dé fù shàng shǎo zhǔ, jié hūn nèi fù, pàn qù xiōng nú. zhào xià gōng qīng yì, wàng zhī yǐ wèi: wū sūn jué yù, xìn qí měi yán, wàn lǐ jié hūn, fēi zhǎng cè yě. tiān zǐ bù tīng. shén jué èr nián, qiǎn zhǎng luó hóu huì shǐ sòng gōng zhǔ pèi yuán guì mí. wèi chū sài, wēng guī mí sǐ, qí xiōng zi kuáng wáng bèi yuē zì lì. huì cóng sāi xià shàng shū, yuàn liú shǎo zhǔ dūn huáng jùn. huì zhì wū sūn, zé yǐ fù yuē, yīn lì yuán guì mí, hái yíng shǎo zhǔ. zhào xià gōng qīng yì, wàng zhī fù yǐ wèi: bù kě. wū sūn chí liǎng duān, wáng jiān yuē, qí xiào kě jiàn. qián shǎo zhǔ zài wū sūn sì shí yú nián, ēn ài bù qīn mì, biān jìng wèi yǐ ān, cǐ yǐ shì zhī yàn yě. jīn shǎo zhǔ yǐ yuán guì mí bù dé lì ér hái, xìn wú fù yú sì yí, cǐ zhōng guó zhī dà fú yě. shǎo zhǔ bù zhǐ, yáo yì jiāng xìng, qí yuán qǐ cǐ. tiān zǐ cóng qí yì, zhēng shǎo zhǔ hái. hòu wū sūn suī fēn guó liǎng lì, yǐ yuán guì mí wèi dà kūn mí, hàn suì bù fù yǔ jié hūn.
先是,烏孫昆彌翁歸靡因長羅侯常惠上書,願以漢外孫元貴靡為嗣,得復尚少主,結婚內附,畔去匈奴。詔下公卿議,望之以為:烏孫絕域,信其美言,萬里結婚,非長策也。天子不聽。神爵二年,遣長羅侯惠使送公主配元貴靡。未出塞,翁歸靡死,其兄子狂王背約自立。惠從塞下上書,願留少主敦煌郡。惠至烏孫,責以負約,因立元貴靡,還迎少主。詔下公卿議,望之復以為:「不可。烏孫持兩端,亡堅約,其效可見。前少主在烏孫四十餘年,恩愛不親密,邊境未以安,此已事之驗也。今少主以元貴靡不得立而還,信無負於四夷,此中國之大福也。少主不止,繇役將興,其原起此。」天子從其議,征少主還。後烏孫雖分國兩立,以元貴靡為大昆彌,漢遂不復與結婚。
sān nián, dài bǐng jí wèi yù shǐ dài fū. wǔ fèng zhōng xiōng nú dà luàn, yì zhě duō yuē xiōng nú wèi hài rì jiǔ, kě yīn qí huài luàn jǔ bīng miè zhī. zhào qiǎn zhōng cháo dà sī mǎ chē qí jiāng jūn hán zēng zhū lì fù píng hóu zhāng yán shòu guāng lù xūn yáng yùn tài pú dài zhǎng lè wèn wàng zhī jì cè, wàng zhī duì yuē: chūn qiū è shì gài shuài shī qīn qí, wén qí hóu zú, yǐn shī ér hái, jūn zǐ dà qí bù fá sàng, yǐ wèi ēn zú yǐ fú xiào zǐ, yì zú yǐ dòng zhū hóu. qián dān yú mù huà xiāng shàn chēng dì, qiǎn shǐ qǐng qiú hé qīn, hǎi nèi xīn rán, yí dí mò bù wén. wèi zhōng fèng yuē, bù xìng wèi zéi chén suǒ shā, jīn ér fá zhī, shì chéng luàn ér xìng zāi yě, bǐ bì bēn zǒu yuǎn dùn. bù yǐ yì dòng bīng, kǒng láo ér wú gōng. yí qiǎn shǐ zhě diào wèn, fǔ qí wēi ruò, jiù qí zāi huàn, sì yí wén zhī, xián guì zhōng guó zhī rén yì. rú suì méng ēn dé fù qí wèi, bì chēng chén fú cóng, cǐ dé zhī shèng yě. shàng cóng qí yì, hòu jìng qiǎn bīng hù fǔ hū hán xié dān yú dìng qí guó.
三年,代丙吉為御史大夫。五鳳中匈奴大亂,議者多曰匈奴為害日久,可因其壞亂舉兵滅之。詔遣中朝大司馬車騎將軍韓增、諸吏富平侯張延壽、光祿勛楊惲、太僕戴長樂問望之計策,望之對曰:「《春秋》惡士匄帥師侵齊,聞齊侯卒,引師而還,君子大其不伐喪,以為恩足以服孝子,誼足以動諸侯。前單于慕化鄉善稱弟,遣使請求和親,海內欣然,夷狄莫不聞。未終奉約,不幸為賊臣所殺,今而伐之,是乘亂而幸災也,彼必奔走遠遁。不以義動兵,恐勞而無功。宜遣使者弔問,輔其微弱,救其災患,四夷聞之,咸貴中國之仁義。如遂蒙恩得復其位,必稱臣服從,此德之盛也。」上從其議,後竟遣兵護輔呼韓邪單于定其國。
shì shí, dà sī nóng zhōng chéng gěng shòu chāng zòu shè cháng píng cāng, shàng shàn zhī, wàng zhī fēi shòu chāng. chéng xiàng bǐng jí nián lǎo, shàng zhòng yān, wàng zhī yòu zòu yán: bǎi xìng huò fá kùn, dào zéi wèi zhǐ, èr qiān dàn duō cái xià bù rèn zhí. sān gōng fēi qí rén, zé sān guāng wèi zhī bù míng, jīn shǒu suì rì yuè shǎo guāng, jiù zài chén děng. shàng yǐ wàng zhī yì qīng chéng xiàng, nǎi xià shì zhōng jiàn zhāng wèi wèi jīn ān shàng guāng lù xūn yáng yùn yù shǐ zhōng chéng wáng zhōng, bìng jié wèn wàng zhī. wàng zhī miǎn guān zhì duì, tiān zǐ yóu shì bù shuō.
是時,大司農、中丞耿壽昌奏設常平倉,上善之,望之非壽昌。丞相丙吉年老,上重焉,望之又奏言:「百姓或乏困,盜賊未止,二千石多材下不任職。三公非其人,則三光為之不明,今首歲日月少光,咎在臣等。」上以望之意輕丞相,乃下侍中建章衛尉金安上、光祿勛楊惲、御史中丞王忠,並詰問望之。望之免冠置對,天子由是不說。
hòu chéng xiàng sī zhí fán yán shòu zòu: shì zhōng yè zhě liáng shǐ chéng zhì zhào wàng zhī, wàng zhī zài bài yǐ. liáng yǔ wàng zhī yán, wàng zhī bù qǐ, yīn gù xià shǒu, ér wèi yù shǐ yuē liáng lǐ bù bèi. gù shì chéng xiàng bìng, míng rì yù shǐ dài fū zhé wèn bìng cháo zòu shì huì tíng zhōng, chà jū chéng xiàng hòu, chéng xiàng xiè, dài fū shǎo jìn, yī. jīn chéng xiàng shù bìng, wàng zhī bù wèn bìng huì tíng zhōng, yǔ chéng xiàng jūn lǐ. shí yì shì bù hé yì, wàng zhī yuē: hóu nián níng néng fù wǒ xié! zhī yù shǐ yǒu lìng bù dé shàn shǐ, wàng zhī duō shǐ shǒu shǐ zì gěi chē mǎ, zhī dù líng hù shì jiā shì. shǎo shǐ guān fǎ guān, wèi qī xiān yǐn, yòu shǐ mài mǎi, sī suǒ fù yì fán shí wàn sān qiān. àn wàng zhī dà chén, tōng jīng shù, jū jiǔ qīng zhī yòu, běn cháo suǒ yǎng, zhì bù fèng fǎ zì xiū, jù màn bù xùn rǎng, shòu suǒ jiān zāng èr bǎi wǔ shí yǐ shàng, qǐng dài bǔ xì zhì. shàng yú shì cè wàng zhī yuē: yǒu sī zòu jūn zé shǐ zhě lǐ, yù chéng xiàng wáng lǐ, lián shēng bù wén, áo màn bù xùn, wáng yǐ fú zhèng, shuài xiān bǎi liáo. jūn bù shēn sī, xiàn yú zī huì, zhèn bù rěn zhì jūn yú lǐ, shǐ guāng lù xūn yùn cè zhào, zuǒ qiān jūn wèi tài zǐ tài fù, shòu yìn. qí shàng gù yìn shǐ zhě, biàn dào zhī guān. jūn qí bǐng dào míng xiào, zhèng zhí shì yǔ, shuài yì wáng qiān, mí yǒu hòu yán.
後丞相司直緐延壽奏:「侍中謁者良使承制詔望之,望之再拜已。良與望之言,望之不起,因故下手,而謂御史曰『良禮不備』。故事丞相病,明日御史大夫輒問病;朝奏事會庭中,差居丞相後,丞相謝,大夫少進,揖。今丞相數病,望之不問病;會庭中,與丞相鈞禮。時議事不合意,望之曰:『侯年寧能父我邪!』知御史有令不得擅使,望之多使守史自給車馬,之杜陵護視家事。少史冠法冠,為妻先引,又使賣買,私所附益凡十萬三千。案望之大臣,通經術,居九卿之右,本朝所仰,至不奉法自修,踞慢不遜攘,受所監臧二百五十以上,請逮捕系治。」上於是策望之曰:「有司奏君責使者禮,遇丞相亡禮,廉聲不聞,敖慢不遜,亡以扶政,帥先百僚。君不深思,陷於茲穢,朕不忍致君於理,使光祿勛惲策詔,左遷君為太子太傅,授印。其上故印使者,便道之官。君其秉道明孝,正直是與,帥意亡愆,靡有後言。」
wàng zhī jì zuǒ qiān, ér huáng bà dài wèi yù shǐ dài fū. shù yuè jiān, bǐng jí hōng, bà wèi chéng xiàng. bà hōng, yú dìng guó fù dài yān. wàng zhī suì jiàn fèi, bù dé xiāng. wèi tài fù, yǐ lùn yǔ lǐ fú shòu huáng tài zǐ.
望之既左遷,而黃霸代為御史大夫。數月間,丙吉薨,霸為丞相。霸薨,於定國復代焉。望之遂見廢,不得相。為太傅,以《論語》、《禮服》授皇太子。
chū, xiōng nú hū hán xié dān yú lái cháo, zhào gōng qīng yì qí yí, chéng xiàng bà yù shǐ dài fū dìng guó yì yuē: shèng wáng zhī zhì, shī dé xíng lǐ, xiān jīng shī ér hòu zhū xià, xiān zhū xià ér hòu yí dí. shī yún: lǜ lǐ bù yuè, suì shì jì fā xiàng shì liè liè, hǎi wài yǒu jié. bì xià shèng dé chōng sè tiān dì, guāng bèi sì biǎo, xiōng nú dān yú xiāng fēng mù huà, fèng zhēn cháo hè, zì gǔ wèi zhī yǒu yě. qí lǐ yí yí rú zhū hóu wáng, wèi cì zài xià. wàng zhī yǐ wèi: dān yú fēi zhēng shuò suǒ jiā, gù chēng dí guó, yí dài yǐ bù chén zhī lǐ, wèi zài zhū hóu wáng shàng. wài yí qǐ shǒu chēng fān, zhōng guó ràng ér bù chén, cǐ zé jī mí zhī yì, qiān hēng zhī fú yě. shū yuē róng dí huāng fú, yán qí lái fú, huāng hū wáng cháng. rú shǐ xiōng nú hòu sì zú yǒu niǎo cuàn shǔ fú, què rú cháo xiǎng, bù wèi pàn chén. xìn ràng xíng hū mán háo, fú zuò liú yú wáng qióng, wàn shì zhī zhǎng cè yě. tiān zǐ cǎi zhī, xià zhào yuē: gài wén wǔ dì sān wáng jiào huà suǒ bù shī, bù jí yǐ zhèng. jīn xiōng nú dān yú chēng běi fān, cháo zhēng shuò, zhèn zhī bù dǎi, dé bù néng hóng fù. qí yǐ kè lǐ dài zhī, lìng dān yú wèi zài zhū hóu wáng shàng, zàn yè chēng chén ér bù míng.
初,匈奴呼韓邪單于來朝,詔公卿議其儀,丞相霸、御史大夫定國議曰:「聖王之制,施德行禮,先京師而後諸夏,先諸夏而後夷狄。《詩》云:『率禮不越,遂視既發;相士烈烈,海外有截。』陛下聖德充塞天地,光被四表,匈奴單于鄉風慕化,奉珍朝賀,自古未之有也。其禮儀宜如諸侯王,位次在下。」望之以為:「單于非正朔所加,故稱敵國,宜待以不臣之禮,位在諸侯王上。外夷稽首稱藩,中國讓而不臣,此則羈縻之誼,謙亨之福也。《書》曰『戎狄荒服』,言其來服,荒忽亡常。如使匈奴後嗣卒有鳥竄鼠伏,闕如朝享,不為畔臣。信讓行乎蠻貉,福祚流於亡窮,萬世之長策也。」天子采之,下詔曰:「蓋聞五帝、三王教化所不施,不及以政。今匈奴單于稱北藩,朝正朔,朕之不逮,德不能弘覆。其以客禮待之,令單于位在諸侯王上,贊謁稱臣而不名。」
jí xuān dì qǐn jí, xuǎn dà chén kě shǔ zhě, yǐn wài shǔ shì zhōng lè líng hóu shǐ gāo tài zǐ tài fù wàng zhī shǎo fù zhōu kān zhì jìn zhōng, bài gāo wèi dà sī mǎ chē qí jiāng jūn, wàng zhī wèi qián jiāng jūn guāng lù xūn, kān wèi guāng lù dài fū, jiē shòu yí zhào fǔ zhèng, lǐng shàng shū shì. xuān dì bēng, tài zǐ xí zūn hào, shì wèi xiào yuán dì. wàng zhī kān běn yǐ shī fù jiàn zūn zhòng, shàng jí wèi, shù yàn jiàn, yán zhì luàn, chén wáng shì. wàng zhī xuǎn bái zōng shì míng jīng dá xué sàn qí jiàn dài fū liú gēng shēng gěi shì zhōng, yǔ shì zhōng jīn chǎng bìng shí yí zuǒ yòu. sì rén tóng xīn móu yì, quàn dào shàng yǐ gǔ zhì, duō suǒ yù kuāng zhèng, shàng shén xiāng nà zhī.
及宣帝寢疾,選大臣可屬者,引外屬侍中樂陵侯史高、太子太傅望之、少傅周堪至禁中,拜高為大司馬車騎將軍,望之為前將軍光祿勛,堪為光祿大夫,皆受遺詔輔政,領尚書事。宣帝崩,太子襲尊號,是為孝元帝。望之、堪本以師傅見尊重,上即位,數宴見,言治亂,陳王事。望之選白宗室明經達學散騎、諫大夫劉更生給事中,與侍中金敞並拾遺左右。四人同心謀議,勸道上以古制,多所欲匡正,上甚鄉納之。
chū, xuān dì bù shèn cóng rú shù, rèn yòng fǎ lǜ, ér zhōng shū huàn guān yòng shì. zhōng shū lìng hóng gōng shí xiǎn jiǔ diǎn shū jī, míng xí wén fǎ, yì yǔ chē qí jiāng jūn gāo wèi biǎo lǐ, lùn yì cháng dú chí gù shì, bù cóng wàng zhī děng. gōng xiǎn yòu shí qīng zè jiàn qū. wàng zhī yǐ wèi zhōng shū zhèng běn, yí yǐ xián míng zhī xuǎn, zì wǔ dì yóu yàn hòu tíng, gù yòng huàn zhě, fēi guó jiù zhì, yòu wéi gǔ bù jìn xíng rén zhī yì, bái yù gèng zhì shì rén, yóu shì dà yǔ gāo gōng xiǎn wǔ. shàng chū jí wèi, qiān ràng zhòng gǎi zuò, yì jiǔ bù dìng, chū liú gēng shēng wèi zōng zhèng.
初,宣帝不甚從儒術,任用法律,而中書宦官用事。中書令弘恭、石顯久典樞機,明習文法,亦與車騎將軍高為表里,論議常獨持故事,不從望之等。恭、顯又時傾仄見詘。望之以為中書政本,宜以賢明之選,自武帝游宴後庭,故用宦者,非國舊制,又違古不近刑人之義,白欲更置士人,由是大與高、恭、顯忤。上初即位,謙讓重改作,議久不定,出劉更生為宗正。
wàng zhī kān shù jiàn míng rú mào cái yǐ bèi jiàn guān. huì jī zhèng péng yīn yù fù wàng zhī, shàng shū yán chē qí jiāng jūn gāo qiǎn kè wèi jiān lì jùn guó, jí yán xǔ shǐ zǐ dì zuì guò. zhāng shì zhōu kān, kān bái lìng péng dài zhào jīn mǎ mén. péng zòu jì wàng zhī yuē: jiāng jūn tǐ zhōu zhào zhī dé, bǐng gōng chuò zhī zhì, yǒu biàn zhuāng zhī wēi. zhì hū ěr shùn zhī nián, lǚ zhé chōng zhī wèi, hào zhì jiāng jūn, chéng shì zhī gāo zhì yě. kū xué lí shù mò bù huān xǐ, xián yuē jiāng jūn qí rén yě. jīn jiāng jūn guī mó yún ruò guǎn yàn ér xiū, suì xíng rì zè zhì zhōu zhào nǎi liú hū? ruò guǎn yàn ér xiū, zé xià zǒu jiāng guī yán líng zhī gāo, xiū nóng pǔ zhī chóu, chù jī zhǒng shǔ, qí jiàn èr zi, méi chǐ ér yǐ yǐ. rú jiāng jūn zhāo rán dù xíng, jī sī sāi xié wǎng zhī xiǎn qī, xuān zhōng yōng zhī cháng zhèng, xìng zhōu zhào zhī yí yè, qīn rì zè zhī jiān tīng, zé xià zǒu qí shù jǐ yuàn jié qū qū, dǐ lì fēng è, fèng wàn fēn zhī yī. wàng zhī jiàn nà péng, jiē dài yǐ yì. péng shù chēng shù wàng zhī, duǎn chē qí jiāng jūn, yán xǔ shǐ guò shī.
望之、堪數薦名儒茂才以備諫官。會稽鄭朋陰欲附望之,上疏言車騎將軍高遣客為奸利郡國,及言許、史子弟罪過。章視周堪,堪白令朋待詔金馬門。朋奏記望之曰:「將軍體周、召之德,秉公綽之質,有卞莊之威。至乎耳順之年,履折衝之位,號至將軍,誠士之高致也。窟穴黎庶莫不歡喜,咸曰將軍其人也。今將軍規橅雲若管、晏而休,遂行日仄至周、召乃留乎?若管、晏而休,則下走將歸延陵之皋,修農圃之疇,畜雞種黍,俟見二子,沒齒而已矣。如將軍昭然度行,積思塞邪枉之險蹊,宣中庸之常政,興周、召之遺業,親日仄之兼聽,則下走其庶幾願竭區區,底厲鋒鍔,奉萬分之一。」望之見納朋,接待以意。朋數稱述望之,短車騎將軍,言許、史過失。
hòu péng xíng qīng xié, wàng zhī jué bù yǔ tōng. péng yǔ dà sī nóng shǐ lǐ guān jù dài zhào, kān dú bái gōng wèi huáng mén láng. péng, chǔ shì, yuàn hèn, gèng qiú rù xǔ shǐ, tuī suǒ yán xǔ shǐ shì yuē: jiē zhōu kān liú gēng shēng jiào wǒ, wǒ guān dōng rén, hé yǐ zhī cǐ? yú shì shì zhōng xǔ zhāng bái jiàn péng. péng chū yáng yán yuē: wǒ jiàn, yán qián jiāng jūn xiǎo guò wǔ, dà zuì yī. zhōng shū lìng zài páng, zhī wǒ yán zhuàng. wàng zhī wén zhī, yǐ wèn hóng gōng shí xiǎn. xiǎn gōng kǒng wàng zhī zì sòng, xià yú tā lì, jí xié péng jí dài zhào huá lóng. lóng zhě, xuān dì shí yǔ zhāng zi jiǎo děng dài zhào, yǐ xíng wū huì bù jìn, yù rù kān děng, kān děng bù nà, gù yǔ péng xiāng jié. gōng xiǎn lìng èr rén gào wàng zhī děng móu yù bà chē qí jiāng jūn shū tuì xǔ shǐ zhuàng, hòu wàng zhī chū xiū rì, lìng péng lóng shàng zhī. shì xià hóng gōng wèn zhuàng, wàng zhī duì yuē: wài qī zài wèi duō shē yín, yù yǐ kuāng zhèng guó jiā, fēi wèi xié yě. gōng xiǎn zòu: wàng zhī kān gēng shēng péng dǎng xiāng chēng jǔ, shù zèn sù dà chén, huǐ lí qīn qī, yù yǐ zhuān shàn quán shì, wèi chén bù zhōng, wū shàng bù dào, qǐng yè zhě zhào zhì tíng wèi. shí shàng chū jí wèi, bù xǐng yè zhě zhào zhì tíng wèi wèi xià yù yě. kě qí zòu. hòu shàng zhào kān gēng shēng, yuē xì yù. shàng dà jīng yuē: fēi dàn tíng wèi wèn xié? yǐ zé gōng xiǎn, jiē kòu tóu xiè. shàng yuē: lìng chū shì shì. gōng xiǎn yīn shǐ gāo yán: shàng xīn jí wèi, wèi yǐ dé huà wén yú tiān xià, ér xiān yàn shī fù, jì xià jiǔ qīng dài fū yù, yí yīn jué miǎn. yú shì zhì zhào chéng xiàng yù shǐ: qián jiāng jūn wàng zhī fù zhèn bā nián, wáng tā zuì guò, jīn shì jiǔ yuǎn, shí wàng nán míng. qí shè wàng zhī zuì, shōu qián jiāng jūn guāng lù xūn yìn shòu, jí kān gēng shēng jiē miǎn wèi shù rén. ér péng wèi huáng mén láng.
後朋行傾邪,望之絕不與通。朋與大司農史李官俱待詔,堪獨白宮為黃門郎。朋,楚士,怨恨,更求入許、史,推所言許、史事曰:「皆周堪、劉更生教我,我關東人,何以知此?」於是侍中許章白見朋。朋出揚言曰:「我見,言前將軍小過五,大罪一。中書令在旁,知我言狀。」望之聞之,以問弘恭、石顯。顯、恭恐望之自訟,下於它吏,即挾朋及待詔華龍。龍者,宣帝時與張子蟜等待詔,以行污穢不進,欲入堪等,堪等不納,故與朋相結。恭、顯令二人告望之等謀欲罷車騎將軍疏退許、史狀,候望之出休日,令朋、龍上之。事下弘恭問狀,望之對曰:「外戚在位多奢淫,欲以匡正國家,非為邪也。」恭、顯奏:「望之、堪、更生朋黨相稱舉,數譖訴大臣,毀離親戚,欲以專擅權勢,為臣不忠,誣上不道,請謁者召致廷尉。」時上初即位,不省「謁者召致廷尉」為下獄也。可其奏。後上召堪、更生,曰系獄。上大驚曰:「非但廷尉問邪?」以責恭、顯,皆叩頭謝。上曰:「令出視事。」恭、顯因使高言:「上新即位,未以德化聞於天下,而先驗師傅,既下九卿大夫獄,宜因決免。」於是制詔丞相御史:「前將軍望之傅朕八年,亡它罪過,今事久遠,識忘難明。其赦望之罪,收前將軍光祿勛印綬,及堪、更生皆免為庶人。」而朋為黃門郎。
hòu shù yuè, zhì zhào yù shǐ: guó zhī jiāng xìng, zūn shī ér zhòng fù. gù qián jiāng jūn wàng zhī fù zhèn bā nián, dào yǐ jīng shù, jué gōng mào yān. qí cì wàng zhī jué guān nèi hóu, shí yì liù bǎi hù, gěi shì zhōng, cháo shuò wàng, zuò cì jiāng jūn tiān zǐ fāng yǐ yù yǐ wèi chéng xiàng, huì wàng zhī zǐ sàn qí zhōng láng jí shàng shū sòng wàng zhī qián shì, shì xià yǒu sī, fù zòu: wàng zhī qián suǒ zuò míng bái, wú zèn sù zhě, ér jiào zǐ shàng shū, chēng yǐn wáng gū zhī shī, shī dà chén tǐ, bù jìng, qǐng dài bǔ. hóng gōng shí xiǎn děng zhī wàng zhī sù gāo jié, bù qū rǔ, jiàn bái: wàng zhī qián wèi jiāng jūn fǔ zhèng, yù pái tuì xǔ shǐ, zhuān quán shàn cháo. xìng de bù zuò, fù cì jué yì, yǔ wén zhèng shì, bù huǐ guò fú zuì, shēn huái yuàn wàng, jiào zǐ shàng shū, guī fēi yú shàng, zì yǐ tuō shī fù, huái zhōng bù zuò. fēi pō qū wàng zhī yú láo yù, sāi qí yàng yàng xīn, zé shèng cháo wáng yǐ shī ēn hòu. shàng yuē: xiāo tài fù sù gāng, ān kěn jiù lì? xiǎn děng yuē: rén mìng zhì zhòng, wàng zhī suǒ zuò, yǔ yán báo zuì, bì wáng suǒ yōu. shàng nǎi kě qí zòu.
後數月,制詔御史:「國之將興,尊師而重傅。故前將軍望之傅朕八年,道以經術,厥功茂焉。其賜望之爵關內侯,食邑六百戶,給事中,朝朔望,坐次將軍」天子方倚欲以為丞相,會望之子散騎中郎伋上書訟望之前事,事下有司,復奏:「望之前所坐明白,無譖訴者,而教子上書,稱引亡辜之《詩》,失大臣體,不敬,請逮捕。」弘恭、石顯等知望之素高節,不詘辱,建白:「望之前為將軍輔政,欲排退許、史,專權擅朝。幸得不坐,復賜爵邑,與聞政事,不悔過服罪,深懷怨望,教子上書,歸非於上,自以托師傅,懷終不坐。非頗詘望之於牢獄,塞其怏怏心,則聖朝亡以施恩厚。」上曰:「蕭太傅素剛,安肯就吏?」顯等曰:「人命至重,望之所坐,語言薄罪,必亡所憂。」上乃可其奏。
xiǎn děng fēng yǐ fù yè zhě, chì lìng zhào wàng zhī shǒu fù, yīn lìng tài cháng jí fā zhí jīn wú chē qí chí wéi qí dì. shǐ zhě zhì, zhào wàng zhī. wàng zhī yù zì shā, qí fū rén zhǐ zhī, yǐ wèi fēi tiān zǐ yì. wàng zhī yǐ wèn mén xià shēng zhū yún. yún zhě hǎo jié shì, quàn wàng zhī zì cái. yú shì wàng zhī yǎng tiān tàn yuē: wú cháng bèi wèi jiāng xiāng, nián yú liù shí yǐ, lǎo rù láo yù, gǒu qiú shēng huó, bù yì bǐ hū! zì wèi yún yuē: yóu, qù hé yào lái, wú jiǔ liú wǒ sǐ! jìng yǐn zhèn zì shā. tiān zǐ wén zhī jīng, fǔ shǒu yuē: nǎng gù yí qí bù jiù láo yù, guǒ rán shā wú xián fù! shì shí, tài guān fāng shàng zhòu shí, shàng nǎi què shí, wèi zhī tì qì, āi tòng zuǒ yòu. yú shì zhào xiǎn děng zé wèn yǐ yì bù xiáng. jiē miǎn guān xiè, liáng jiǔ rán hòu yǐ.
顯等封以付謁者,敕令召望之手付,因令太常急發執金吾車騎馳圍其第。使者至,召望之。望之欲自殺,其夫人止之,以為非天子意。望之以問門下生朱雲。雲者好節士,勸望之自裁。於是望之仰天嘆曰:「吾嘗備位將相,年逾六十矣,老入牢獄,苟求生活,不亦鄙乎!」字謂雲曰:「游,趣和藥來,無久留我死!」竟飲鴆自殺。天子聞之驚,拊手曰:「曩固疑其不就牢獄,果然殺吾賢傅!」是時,太官方上晝食,上乃卻食,為之涕泣,哀慟左右。於是召顯等責問以議不詳。皆免冠謝,良久然後已。
wàng zhī yǒu zuì sǐ, yǒu sī qǐng jué qí jué yì. yǒu zhào jiā ēn, zhǎng zi jí sì wèi guān nèi hóu. tiān zǐ zhuī niàn wàng zhī, bù wàng měi suì shí qiǎn shǐ zhě cí jì wàng zhī zhǒng, zhōng yuán dì shì. wàng zhī bā zǐ, zhì dà guān zhě yù xián yóu.
望之有罪死,有司請絕其爵邑。有詔加恩,長子伋嗣為關內侯。天子追念望之,不忘每歲時遣使者祠祭望之冢,終元帝世。望之八子,至大官者育、咸、由。
yù zì cì jūn, shǎo yǐ fù rèn wèi tài zǐ shù zǐ. yuán dì jí wèi, wèi láng, bìng miǎn, hòu wèi yù shǐ. dà jiāng jūn wáng fèng yǐ yù míng fù zǐ, zhe cái néng, chú wèi gōng cáo, qiān yè zhě, shǐ xiōng nú fù xiào wèi. hòu wèi mào líng lìng, huì kè, yù dì liù. ér qī lìng guō shùn diàn, jiàn zé wèn, yù wèi zhī qǐng, fú fēng nù yuē: jūn kè dì liù, cái zì tuō, hé xiá yù wèi zuǒ yòu yán? jí bà chū, chuán zhào mào líng lìng yì hòu cáo, dāng yǐ zhí shì duì. yù jìng chū cáo, shū zuǒ suí qiān yù, yù àn pèi dāo yuē: xiāo yù dù líng nán zǐ, hé yì cáo yě! suì qū chū, yù qù guān. míng dàn, zhào zhào rù, bài wèi sī lì xiào wèi. yù guò fú fēng fǔ mén, guān shǔ yuàn shǐ shù bǎi rén bài yè chē xià. hòu zuò shī dà jiāng jūn zhǐ miǎn guān. fù wèi zhōng láng jiāng shǐ xiōng nú. lì jì zhōu qīng zhōu liǎng bù cì shǐ, zhǎng shuǐ xiào wèi, tài shān tài shǒu. rù shǒu dà hóng lú. yǐ hù míng zéi liáng zǐ zhèng zǔ shān wèi hài, jiǔ bù fú gū, yù wèi yòu fú fēng shù yuè, jǐn zhū zi zhèng děng. zuò yǔ dìng líng hóu chún yú zhǎng hòu shàn miǎn guān.
育字次君,少以父任為太子庶子。元帝即位,為郎,病免,後為御史。大將軍王鳳以育名父子,著材能,除為功曹,遷謁者,使匈奴副校尉。後為茂陵令,會課,育第六。而漆令郭舜殿,見責問,育為之請,扶風怒曰:「君課第六,裁自脫,何暇欲為左右言?」及罷出,傳召茂陵令詣後曹,當以職事對。育徑出曹,書佐隨牽育,育案佩刀曰:「蕭育杜陵男子,何詣曹也!」遂趨出,欲去官。明旦,詔召入,拜為司隸校尉。育過扶風府門,官屬掾史數百人拜謁車下。後坐失大將軍指免官。復為中郎將使匈奴。歷冀州、青州兩部刺史,長水校尉,泰山太守。入守大鴻臚。以鄠名賊梁子政阻山為害,久不伏辜,育為右扶風數月,盡誅子政等。坐與定陵侯淳于長厚善免官。
āi dì shí, nán jùn jiāng zhōng duō dào zéi, bài yù wèi nán jùn tài shǒu. shàng yǐ yù qí jiù míng chén, nǎi yǐ sān gōng shǐ chē zài yù rù diàn zhōng shòu cè, yuē: nán jùn dào zéi qún bèi wèi hài, zhèn shén yōu zhī. yǐ tài shǒu wēi xìn sù zhe, gù wěi nán jùn tài shǒu, zhī guān, qí yú wèi mín chú hài, ān yuán yuán ér yǐ, wáng jū yú xiǎo wén. jiā cì huáng jīn èr shí jīn. yù zhì nán jùn, dào zéi jìng. bìng qù guān, qǐ jiā fù wèi guāng lù dài fū zhí jīn wú, yǐ shòu zhōng yú guān.
哀帝時,南郡江中多盜賊,拜育為南郡太守。上以育耆舊名臣,乃以三公使車載育入殿中受策,曰:「南郡盜賊群輩為害,朕甚憂之。以太守威信素著,故委南郡太守,之官,其於為民除害,安元元而已,亡拘於小文。」加賜黃金二十斤。育至南郡,盜賊靜。病去官,起家復為光祿大夫執金吾,以壽終於官。
yù wèi rén yán měng shàng wēi, jū guān shù miǎn, xī qiān. shǎo yǔ chén xián zhū bó wèi yǒu, zhe wén dāng shì. wǎng zhě yǒu wáng yáng gòng gōng, gù zhǎng ān yǔ yuē xiāo zhū jié shòu, wáng gòng dàn guān, yán qí xiāng jiàn dá yě. shǐ yù yǔ chén xián jù yǐ gōng qīng zi xiǎn míng, xián zuì xiān jìn, nián shí bā, wèi zuǒ cáo, èr shí yú, yù shǐ zhōng chéng. shí, zhū bó shàng wèi dù líng tíng zhǎng, wèi xián yù suǒ pān yuán, rù wáng shì. hòu suì bìng lì cì shǐ jùn shǒu xiāng, jí wèi jiǔ qīng, ér bó xiān zhì jiāng jūn shàng qīng, lì wèi duō yú xián yù, suì zhì chéng xiàng. yù yǔ bó hòu yǒu xì, bù néng zhōng, gù shì yǐ jiāo wèi nán.
育為人嚴猛尚威,居官數免,稀遷。少與陳咸、朱博為友,著聞當世。往者有王陽、貢公,故長安語曰「蕭、朱結綬,王、貢彈冠」,言其相薦達也。始育與陳咸俱以公卿子顯名,咸最先進,年十八,為左曹,二十餘,御史中丞。時,朱博尚為杜陵亭長,為咸、育所攀援,入王氏。後遂並歷刺史、郡守相,及為九卿,而博先至將軍上卿,歷位多於咸、育,遂至丞相。育與博後有隙,不能終,故世以交為難。
xián zì zhòng jūn, wèi chéng xiàng shǐ, jǔ mào cái, hǎo zhì lìng, qiān huái yáng sì shuǐ nèi shǐ, zhāng yē hóng nóng hé dōng tài shǒu. suǒ jū yǒu jī, shù zēng zhì cì jīn. hòu miǎn guān, fù wèi yuè qí xiào wèi hù jūn dū wèi zhōng láng jiāng, shǐ xiōng nú, zhì dà sī nóng, zhōng guān.
咸字仲君,為丞相史,舉茂材,好畤令,遷淮陽、泗水內史,張掖、弘農、河東太守。所居有跡,數增秩賜金。後免官,復為越騎校尉、護軍都尉、中郎將,使匈奴,至大司農,終官。
yóu zì zi jiāo, wèi chéng xiàng xī cáo wèi jiāng jūn yuàn, qiān yè zhě, shǐ xiōng nú fù xiào wèi. hòu jǔ xián liáng, wèi dìng táo lìng, qiān tài yuán dū wèi, ān dìng tài shǒu. zhì jùn yǒu shēng, duō chēng jiàn zhě. chū, āi dì wèi dìng táo wáng shí, yóu wèi dìng táo lìng, shī wáng zhǐ, qǐng zhī, zhì shū miǎn yóu wèi shù rén. āi dì bēng, wèi fù tǔ xiào wèi jīng fǔ zuǒ fǔ dū wèi, qiān jiāng xià tài shǒu. píng jiāng zéi chéng zhòng děng yǒu gōng, zēng zhì wèi chén liú tài shǒu, yuán shǐ zhōng, zuò míng táng bì yōng, dà cháo zhū hóu, zhēng yóu wèi dà hóng lú, huì bìng, bù jí bīn zàn, hái guī gù guān, bìng miǎn. fù wèi zhōng sàn dài fū, zhōng guān. jiā zhì lì èr qiān dàn zhě liù qī rén.
由字子驕,為丞相西曹衛將軍掾,遷謁者,使匈奴副校尉。後舉賢良,為定陶令,遷太原都尉,安定太守。治郡有聲,多稱薦者。初,哀帝為定陶王時,由為定陶令,失王指,頃之,制書免由為庶人。哀帝崩,為復土校尉、京輔左輔都尉,遷江夏太守。平江賊成重等有功,增秩為陳留太守,元始中,作明堂辟雍,大朝諸侯,征由為大鴻臚,會病,不及賓贊,還歸故官,病免。復為中散大夫,終官。家至吏二千石者六七人。
zàn yuē: xiāo wàng zhī lì wèi jiāng xiāng, jí shī fù zhī ēn, kě wèi qīn nì wáng jiān. jí zhì móu xiè xì kāi, chán xié gòu zhī, zú wèi biàn bì huàn shù suǒ tú, āi zāi! bù rán, wàng zhī táng táng, zhé ér bù ráo, shēn wèi rú zōng, yǒu fǔ zuǒ zhī néng, jìn gǔ shè jì chén yě.
贊曰:蕭望之歷位將相,籍師傅之恩,可謂親昵亡間。及至謀泄隙開,讒邪構之,卒為便嬖宦豎所圖,哀哉!不然,望之堂堂,折而不橈,身為儒宗,有輔佐之能,近古社稷臣也。