xiāo wàng zhī zì cháng qiàn, dōng hǎi lán líng rén yě, xǐ dù líng. jiā shì yǐ tián wèi yè, zhì wàng zhī, hào xué, zhì qí shī, shì tóng xiàn hòu cāng qiě shí nián. yǐ lìng yì tài cháng shòu yè, fù shì tóng xué bó shì bái qí, yòu cóng xià hóu shèng wèn lún yǔ lǐ fú. jīng shī zhū rú chēng shù yān.
萧望之字长倩,东海兰陵人也,徙杜陵。家世以田为业,至望之,好学,治《齐诗》,事同县后仓且十年。以令诣太常受业,复事同学博士白奇,又从夏侯胜问《论语》、《礼服》。京师诸儒称述焉。
shì shí, dà jiàng jūn huò guāng bǐng zhèng, zhǎng shǐ bǐng jí jiàn rú shēng wáng zhòng wēng yǔ wàng zhī děng shù rén, jiē zhào jiàn. xiān shì, zuǒ jiāng jūn shàng guān jié yǔ gài zhǔ móu shā guāng, guāng jì zhū jié děng, hòu chū rù zì bèi. lì mín dāng jiàn zhě, lù suǒ qù dāo bīng, liǎng lì xié chí. wàng zhī dú bù kěn tīng, zì yǐn chū gé yuē:" bù yuàn jiàn." lì qiān chí xiōng xiōng. guāng wén zhī, gào lì wù chí. wàng zhī jì zhì qián, shuō guāng yuē:" jiāng jūn yǐ gōng dé fǔ yòu zhǔ, jiāng yǐ liú dà huà, zhì yú qià píng, shì yǐ tiān xià zhī shì yán jǐng qǐ zhǒng, zhēng yuàn zì xiào, yǐ fǔ gāo míng. jīn shì jiàn zhě jiē xiān lù suǒ xié chí, kǒng fēi zhōu gōng xiāng chéng wáng gōng tǔ wò zhī lǐ, zhì bái wū zhī yì." yú shì guāng dú bù chú yòng wàng zhī, ér zhòng wēng děng jiē bǔ dà jiàng jūn shǐ. sān suì jiān, zhòng wēng zhì guāng lù dài fu jǐ shì zhōng, wàng zhī yǐ shè cè jiǎ kē wèi láng, shǔ xiǎo yuàn dōng mén hòu. zhòng wēng chū rù cóng cāng tóu lú ér, xià chē qū mén, chuán hū shén chǒng, gù wèi wàng zhī yuē:" bù kěn lù lù, fǎn bào guān wèi?" wàng zhī yuē:" gè cóng qí zhì."
是时,大将军霍光秉政,长史丙吉荐儒生王仲翁与望之等数人,皆召见。先是,左将军上官桀与盖主谋杀光,光既诛桀等,后出入自备。吏民当见者,露索去刀兵,两吏挟持。望之独不肯听,自引出阁曰:“不愿见。”吏牵持匈匈。光闻之,告吏勿持。望之既至前,说光曰:“将军以功德辅幼主,将以流大化,致于洽平,是以天下之士延颈企踵,争愿自效,以辅高明。今士见者皆先露索挟持,恐非周公相成王躬吐握之礼,致白屋之意。”于是光独不除用望之,而仲翁等皆补大将军史。三岁间,仲翁至光禄大夫、给事中,望之以射策甲科为郎,署小苑东门候。仲翁出入从仓头庐儿,下车趋门,传呼甚宠,顾谓望之曰:“不肯录录,反抱关为?”望之曰:“各从其志。”
hòu shù nián, zuò dì fàn fǎ, bù dé sù wèi, miǎn guī wèi jùn lì. yù shǐ dài fū wèi xiāng chú wàng zhī wèi shǔ, chá lián wèi dà xíng zhì lǐ chéng.
后数年,坐弟犯法,不得宿卫,免归为郡吏。御史大夫魏相除望之为属,察廉为大行治礼丞。
shí, dà jiàng jūn guāng hōng, zi yǔ fù wèi dà sī mǎ, xiōng zi shān lǐng shàng shū, qīn shǔ jiē sù wèi nèi shì. dì jié sān nián xià, jīng shī yǔ báo, wàng zhī yīn shì shàng shū, yuàn cì qīng xián zhī yàn, kǒu chén zāi yì zhī yì. xuān dì zì zài mín jiān wén wàng zhī míng, yuē:" cǐ dōng hǎi xiāo shēng xié? xià shào fǔ sòng jī wèn zhuàng, wú yǒu suǒ huì." wàng zhī duì, yǐ wéi:" chūn qiū zhāo gōng sān nián dà yǔ báo, shì shí jì shì zhuān quán, zú zhú zhāo gōng. xiāng shǐ lǔ jūn chá yú tiān biàn, yí wú cǐ hài. jīn bì xià yǐ shèng dé jū wèi, sī zhèng qiú xián, yáo shùn zhī yòng xīn yě. rán ér shàn xiáng wèi zhēn, yīn yáng bù hé, shì dà chén rèn zhèng, yī xìng shàn shì zhī suǒ zhì yě. fù zhī dà zhě zéi běn xīn, sī jiā shèng zhě gōng shì wēi. wéi míng zhǔ gōng wàn jī, xuǎn tóng xìng, jǔ xián cái, yǐ wéi fù xīn, yǔ cān zhèng móu, lìng gōng qīng dà chén cháo jiàn zòu shì, míng chén qí zhí, yǐ kǎo gōng néng. rú shì, zé shù shì lǐ, gōng dào lì, jiān xié sāi, sī quán fèi yǐ." duì zòu, tiān zǐ bài wàng zhī wèi yè zhě. shí, shàng chū jí wèi, sī jìn xián liáng, duō shàng shū yán pián yí, zhé xià wàng zhī wèn zhuàng, gāo zhě qǐng chéng xiàng yù shǐ, cì zhě zhōng èr qiān dàn shì shì, mǎn suì yǐ zhuàng wén, xià zhě bào wén, huò bà guī tián lǐ, suǒ bái chù zòu jiē kě. lèi qiān jiàn dài fū, chéng xiàng sī zhí, suì zhōng sān qiān, guān zhì èr qiān dàn. qí hòu huò shì jìng móu fǎn zhū, wàng zhī jìn yì rèn yòng.
时,大将军光薨,子禹复为大司马,兄子山领尚书,亲属皆宿卫内侍。地节三年夏,京师雨雹,望之因是上疏,愿赐清闲之宴,口陈灾异之意。宣帝自在民间闻望之名,曰:“此东海萧生邪?下少府宋畸问状,无有所讳。”望之对,以为:“《春秋》昭公三年大雨雹,是时季氏专权,卒逐昭公。乡使鲁君察于天变,宜无此害。今陛下以圣德居位,思政求贤,尧、舜之用心也。然而善祥未臻,阴阳不和,是大臣任政,一姓擅势之所致也。附枝大者贼本心,私家盛者公室危。唯明主躬万机,选同姓,举贤材,以为腹心,与参政谋,令公卿大臣朝见奏事,明陈其职,以考功能。如是,则庶事理,公道立,奸邪塞,私权废矣。”对奏,天子拜望之为谒者。时,上初即位,思进贤良,多上书言便宜,辄下望之问状,高者请丞相御史,次者中二千石试事,满岁以状闻,下者报闻,或罢归田里,所白处奏皆可。累迁谏大夫,丞相司直,岁中三迁,官至二千石。其后霍氏竟谋反诛,望之浸益任用。
shì shí, xuǎn bó shì jiàn dài fū tōng zhèng shì zhě bǔ jùn guó shǒu xiāng, yǐ wàng zhī wèi píng yuán tài shǒu. wàng zhī yǎ yì zài běn cháo, yuǎn wèi jùn shǒu, nèi bù zì dé, nǎi shàng shū yuē:" bì xià āi mǐn bǎi xìng, kǒng dé huà zhī bù jiù, xī chū jiàn guān yǐ bǔ jùn lì, suǒ wèi yōu qí mò ér wàng qí běn zhě yě. cháo wú zhēng chén zé bù zhī guò, guó wú dá shì zé bù wén shàn. yuàn bì xià xuǎn míng jīng shù, wēn gù zhī xīn, tōng yú jī wēi móu lǜ zhī shì yǐ wéi nèi chén, yǔ cān zhèng shì. zhū hóu wén zhī, zé zhī guó jiā nà jiàn yōu zhèng, wáng yǒu quē yí. ruò cǐ bù dài, chéng kāng zhī dào qí shù jī hū! wài jùn bù zhì, qǐ zú yōu zāi?" shū wén, zhēng rù shǒu shào fǔ. xuān dì chá wàng zhī jīng míng chí zhòng, lùn yì yǒu yú, cái rèn zǎi xiàng, yù xiáng shì qí zhèng shì, fù yǐ wéi zuǒ féng yì. wàng zhī cóng shào fǔ chū wèi zuǒ qiān, kǒng yǒu bù hé yì, jí yí bìng. shàng wén zhī, shǐ shì zhōng chéng dū hóu jīn ān shàng yù yì yuē:" suǒ yòng jiē gèng zhì mín yǐ kǎo gōng. jūn qián wèi píng yuán tài shǒu rì qiǎn, gù fù shì zhī yú sān fǔ, fēi yǒu suǒ wén yě." wàng zhī jí shì shì.
是时,选博士、谏大夫通政事者补郡国守、相,以望之为平原太守。望之雅意在本朝,远为郡守,内不自得,乃上疏曰:“陛下哀愍百姓,恐德化之不究,悉出谏官以补郡吏,所谓忧其末而忘其本者也。朝无争臣则不知过,国无达士则不闻善。愿陛下选明经术,温故知新,通于几微谋虑之士以为内臣,与参政事。诸侯闻之,则知国家纳谏忧政,亡有阙遗。若此不怠,成、康之道其庶几乎!外郡不治,岂足忧哉?”书闻,征入守少府。宣帝察望之经明持重,论议有余,材任宰相,欲详试其政事,复以为左冯翊。望之从少府出为左迁,恐有不合意,即移病。上闻之,使侍中、成都侯金安上谕意曰:“所用皆更治民以考功。君前为平原太守日浅,故复试之于三辅,非有所闻也。”望之即视事。
shì suì, xī qiāng fǎn, hàn qiǎn hòu jiāng jūn zhēng zhī. jīng zhào yǐn zhāng chǎng shàng shū yán:" guó bīng zài wài, jūn yǐ xià fā, lǒng xī yǐ běi, ān dìng yǐ xī, lì mín bìng gěi zhuǎn shū, tián shì pō fèi, sù wú yú jī, suī qiāng lǔ yǐ pò, lái chūn mín shí bì fá. qióng pì zhī chù, mǎi wáng suǒ de, xiàn guān gǔ dù bù zú yǐ zhèn zhī. yuàn lìng zhū yǒu zuì, fēi dào shòu cái shā rén jí fàn fǎ bù dé shè zhě, jiē dé yǐ chà rù gǔ cǐ bā jùn shú zuì. wù yì zhì gǔ yǐ yù bèi bǎi xìng zhī jí." shì xià yǒu sī, wàng zhī yǔ shào fǔ lǐ qiáng yì, yǐ wéi:" mín hán míng yáng zhī qì, yǒu hǎo yì yù lì zhī xīn, zài jiào huà zhī suǒ zhù. yáo zài shàng, bù néng qù mín yù lì zhī xīn, ér néng lìng qí yù lì bù shèng qí hǎo yì yě suī jié zài shàng, bù néng qù mín hǎo yì zhī xīn, ér néng lìng qí hǎo yì bù shèng qí yù lì yě. gù yáo jié zhī fēn, zài yú yì lì ér yǐ, dào mín bù kě bù shèn yě. jīn yù lìng mín liàng sù yǐ shú zuì, rú cǐ zé fù zhě dé shēng, pín zhě dú sǐ, shì pín fù yì xíng ér fǎ bù yī yě. rén qíng, pín qióng, fù xiōng qiú zhí, wén chū cái dé yǐ shēng huó, wéi rén zǐ dì zhě jiāng bù gù sǐ wáng zhī huàn, bài luàn zhī xíng, yǐ fù cái lì, qiú jiù qīn qī. yī rén dé shēng, shí rén yǐ sàng, rú cǐ, bó yí zhī xíng huài, gōng chuò zhī míng miè. zhèng jiào yī qīng, suī yǒu zhōu zhào zhī zuǒ, kǒng bù néng fù. gǔ zhě zāng yú mín, bù zú zé qǔ, yǒu yú zé yǔ. shī yuē' yuán jí jīn rén, āi cǐ guān guǎ', shàng huì xià yě. yòu yuē' yǔ wǒ gōng tián, suì jí wǒ sī', xià jí shàng yě. jīn yǒu xī biān zhī yì, mín shī zuò yè, suī hù fù kǒu liǎn yǐ shàn qí kùn fá, gǔ zhī tōng yì, bǎi xìng mò yǐ wéi fēi. yǐ sǐ jiù shēng, kǒng wèi kě yě. bì xià bù dé shī jiào, jiào huà jì chéng, yáo shùn wáng yǐ jiā yě. jīn yì kāi lì lù yǐ shāng jì chéng zhī huà, chén qiè tòng zhī."
是岁,西羌反,汉遣后将军征之。京兆尹张敞上书言:“国兵在外,军以夏发,陇西以北,安定以西,吏民并给转输,田事颇废,素无余积,虽羌虏以破,来春民食必乏。穷辟之处,买亡所得,县官谷度不足以振之。愿令诸有罪,非盗受财杀人及犯法不得赦者,皆得以差入谷此八郡赎罪。务益致谷以豫备百姓之急。”事下有司,望之与少府李强议,以为:“民函明阳之气,有好义欲利之心,在教化之所助。尧在上,不能去民欲利之心,而能令其欲利不胜其好义也;虽桀在上,不能去民好义之心,而能令其好义不胜其欲利也。故尧、桀之分,在于义利而已,道民不可不慎也。今欲令民量粟以赎罪,如此则富者得生,贫者独死,是贫富异刑而法不一也。人情,贫穷,父兄囚执,闻出财得以生活,为人子弟者将不顾死亡之患,败乱之行,以赴财利,求救亲戚。一人得生,十人以丧,如此,伯夷之行坏,公绰之名灭。政教一倾,虽有周、召之佐,恐不能复。古者臧于民,不足则取,有余则予。《诗》曰‘爰及矜人,哀此鳏寡’,上惠下也。又曰‘雨我公田,遂及我私’,下急上也。今有西边之役,民失作业,虽户赋口敛以赡其困乏,古之通义,百姓莫以为非。以死救生,恐未可也。陛下布德施教,教化既成,尧、舜亡以加也。今议开利路以伤既成之化,臣窃痛之。”
yú shì tiān zǐ fù xià qí yì liǎng fǔ, chéng xiàng yù shǐ yǐ nán wèn zhāng chǎng. chǎng yuē:" shào fǔ zuǒ féng yì suǒ yán, cháng rén zhī suǒ shǒu ěr. xī xiān dì zhēng sì yí, bīng xíng sān shí yú nián, bǎi xìng yóu bù jiā fù, ér jūn yòng gěi. jīn qiāng lǔ yī yú xiǎo yí, tiào liáng yú shān gǔ jiān, hàn dàn lìng zuì rén chū cái jiǎn zuì yǐ zhū zhī, qí míng xián yú fán rǎo liáng mín héng xìng fù liǎn yě. yòu zhū dào jí shā rén fàn bù dào zhě, bǎi xìng suǒ jí kǔ yě, jiē bù dé shú shǒu nì jiàn zhī zòng suǒ bù dàng dé wèi zhī shǔ, yì zhě huò pō yán qí fǎ kě juān chú, jīn yīn cǐ lìng shú, qí biàn míng shén, hé huà zhī suǒ luàn? fǔ xíng zhī fá, xiǎo guò shè, báo zuì shú, yǒu jīn xuǎn zhī pǐn, suǒ cóng lái jiǔ yǐ, hé zéi zhī suǒ shēng? chǎng bèi zào yī èr shí yú nián, cháng wén zuì rén shú yǐ, wèi wén dào zéi qǐ yě. qiè lián liáng zhōu bèi kòu, fāng qiū ráo shí, mín shàng yǒu jī fá, bìng sǐ yú dào lù, kuàng zhì lái chūn jiāng dà kùn hū! bù zǎo lǜ suǒ yǐ zhèn jiù zhī cè, ér yǐn cháng jīng yǐ nán, kǒng hòu wéi zhòng zé. cháng rén kě yǔ shǒu jīng, wèi kě yǔ quán yě. chǎng xìng de bèi liè qīng, yǐ fǔ liǎng fǔ wèi zhí, bù gǎn bù jìn yú."
于是天子复下其议两府,丞相、御史以难问张敞。敞曰:“少府左冯翊所言,常人之所守耳。昔先帝征四夷,兵行三十余年,百姓犹不加赋,而军用给。今羌虏一隅小夷,跳梁于山谷间,汉但令罪人出财减罪以诛之,其名贤于烦扰良民横兴赋敛也。又诸盗及杀人犯不道者,百姓所疾苦也,皆不得赎;首匿、见知纵、所不当得为之属,议者或颇言其法可蠲除,今因此令赎,其便明甚,何化之所乱?《甫刑》之罚,小过赦,薄罪赎,有金选之品,所从来久矣,何贼之所生?敞备皂衣二十余年,尝闻罪人赎矣,未闻盗贼起也。窃怜凉州被寇,方秋饶时,民尚有饥乏,病死于道路,况至来春将大困乎!不早虑所以振救之策,而引常经以难,恐后为重责。常人可与守经,未可与权也。敞幸得备列卿,以辅两府为职,不敢不尽愚。”
wàng zhī qiáng fù duì yuē:" xiān dì shèng dé, xián liáng zài wèi, zuò xiàn chuí fǎ, wèi wú qióng zhī guī, yǒng wéi biān jìng zhī bù shàn, gù jīn bù lìng jiǎ yuē' biān jùn shù bèi bīng, lí jī hán, yāo jué tiān nián, fù zǐ xiāng shī, lìng tiān xià gòng gěi qí fèi', gù wèi jūn lǚ zú bào zhī shì yě. wén tiān hàn sì nián, cháng shǐ sǐ zuì rén rù wǔ shí wàn qián jiǎn sǐ zuì yī děng, háo qiáng lì mín qǐng duó jiǎ tè, zhì wéi dào zéi yǐ shú zuì. qí hòu jiān xié hèng bào, qún dào bìng qǐ, zhì gōng chéng yì, shā jùn shǒu, chōng mǎn shān gǔ, lì bù néng jìn, míng zhào qiǎn xiù yī shǐ zhě yǐ xīng bīng jī zhī, zhū zhě guò bàn, rán hòu shuāi zhǐ. yú yǐ wéi cǐ shǐ sǐ zuì shú zhī bài yě, gù yuē bù biàn." shí, chéng xiàng wèi xiāng yù shǐ dài fū bǐng jí yì yǐ wéi qiāng lǔ qiě pò, zhuǎn shū lüè zú xiāng gěi, suì bù shī chǎng yì. wàng zhī wèi zuǒ féng yì sān nián, jīng shī chēng zhī, qiān dà hóng lú.
望之、强复对曰:“先帝圣德,贤良在位,作宪垂法,为无穷之规,永惟边竟之不赡,故《金布令甲》曰‘边郡数被兵,离饥寒,夭绝天年,父子相失,令天下共给其费’,固为军旅卒暴之事也。闻天汉四年,常使死罪人入五十万钱减死罪一等,豪强吏民请夺假貣,至为盗贼以赎罪。其后奸邪横暴,群盗并起,至攻城邑,杀郡守,充满山谷,吏不能禁,明诏遣绣衣使者以兴兵击之,诛者过半,然后衰止。愚以为此使死罪赎之败也,故曰不便。”时,丞相魏相、御史大夫丙吉亦以为羌虏且破,转输略足相给,遂不施敞议。望之为左冯翊三年,京师称之,迁大鸿胪。
xiān shì, wū sūn kūn mí wēng guī mí yīn zhǎng luó hóu cháng huì shàng shū, yuàn yǐ hàn wài sūn yuán guì mí wèi sì, dé fù shàng shǎo zhǔ, jié hūn nèi fù, pàn qù xiōng nú. zhào xià gōng qīng yì, wàng zhī yǐ wéi: wū sūn jué yù, xìn qí měi yán, wàn lǐ jié hūn, fēi cháng cè yě. tiān zǐ bù tīng. shén jué èr nián, qiǎn zhǎng luó hóu huì shǐ sòng gōng zhǔ pèi yuán guì mí. wèi chū sài, wēng guī mí sǐ, qí xiōng zi kuáng wáng bèi yuē zì lì. huì cóng sāi xià shàng shū, yuàn liú shǎo zhǔ dūn huáng jùn. huì zhì wū sūn, zé yǐ fù yuē, yīn lì yuán guì mí, hái yíng shǎo zhǔ. zhào xià gōng qīng yì, wàng zhī fù yǐ wéi:" bù kě. wū sūn chí liǎng duān, wáng jiān yuē, qí xiào kě jiàn. qián shǎo zhǔ zài wū sūn sì shí yú nián, ēn ài bù qīn mì, biān jìng wèi yǐ ān, cǐ yǐ shì zhī yàn yě. jīn shǎo zhǔ yǐ yuán guì mí bù dé lì ér hái, xìn wú fù yú sì yí, cǐ zhōng guó zhī dà fú yě. shǎo zhǔ bù zhǐ, yáo yì jiāng xìng, qí yuán qǐ cǐ." tiān zǐ cóng qí yì, zhēng shǎo zhǔ hái. hòu wū sūn suī fēn guó liǎng lì, yǐ yuán guì mí wèi dà kūn mí, hàn suì bù fù yǔ jié hūn.
先是,乌孙昆弥翁归靡因长罗侯常惠上书,愿以汉外孙元贵靡为嗣,得复尚少主,结婚内附,畔去匈奴。诏下公卿议,望之以为:乌孙绝域,信其美言,万里结婚,非长策也。天子不听。神爵二年,遣长罗侯惠使送公主配元贵靡。未出塞,翁归靡死,其兄子狂王背约自立。惠从塞下上书,愿留少主敦煌郡。惠至乌孙,责以负约,因立元贵靡,还迎少主。诏下公卿议,望之复以为:“不可。乌孙持两端,亡坚约,其效可见。前少主在乌孙四十余年,恩爱不亲密,边境未以安,此已事之验也。今少主以元贵靡不得立而还,信无负于四夷,此中国之大福也。少主不止,繇役将兴,其原起此。”天子从其议,征少主还。后乌孙虽分国两立,以元贵靡为大昆弥,汉遂不复与结婚。
sān nián, dài bǐng jí wèi yù shǐ dài fū. wǔ fèng zhōng xiōng nú dà luàn, yì zhě duō yuē xiōng nú wéi hài rì jiǔ, kě yīn qí huài luàn jǔ bīng miè zhī. zhào qiǎn zhōng cháo dà sī mǎ chē qí jiāng jūn hán zēng zhū lì fù píng hóu zhāng yán shòu guāng lù xūn yáng yùn tài pú dài cháng lè wèn wàng zhī jì cè, wàng zhī duì yuē:" chūn qiū è shì gài shuài shī qīn qí, wén qí hóu zú, yǐn shī ér hái, jūn zǐ dà qí bù fá sàng, yǐ wéi ēn zú yǐ fú xiào zǐ, yì zú yǐ dòng zhū hóu. qián chán yú mù huà xiāng shàn chēng dì, qiǎn shǐ qǐng qiú hé qīn, hǎi nèi xīn rán, yí dí mò bù wén. wèi zhōng fèng yuē, bù xìng wèi zéi chén suǒ shā, jīn ér fá zhī, shì chéng luàn ér xìng zāi yě, bǐ bì bēn zǒu yuǎn dùn. bù yǐ yì dòng bīng, kǒng láo ér wú gōng. yí qiǎn shǐ zhě diào wèn, fǔ qí wēi ruò, jiù qí zāi huàn, sì yí wén zhī, xián guì zhōng guó zhī rén yì. rú suì méng ēn dé fù qí wèi, bì chēng chén fú cóng, cǐ dé zhī shèng yě." shàng cóng qí yì, hòu jìng qiǎn bīng hù fǔ hū hán xié chán yú dìng qí guó.
三年,代丙吉为御史大夫。五凤中匈奴大乱,议者多曰匈奴为害日久,可因其坏乱举兵灭之。诏遣中朝大司马车骑将军韩增、诸吏富平侯张延寿、光禄勋杨惲、太仆戴长乐问望之计策,望之对曰:“《春秋》恶士匄帅师侵齐,闻齐侯卒,引师而还,君子大其不伐丧,以为恩足以服孝子,谊足以动诸侯。前单于慕化乡善称弟,遣使请求和亲,海内欣然,夷狄莫不闻。未终奉约,不幸为贼臣所杀,今而伐之,是乘乱而幸灾也,彼必奔走远遁。不以义动兵,恐劳而无功。宜遣使者吊问,辅其微弱,救其灾患,四夷闻之,咸贵中国之仁义。如遂蒙恩得复其位,必称臣服从,此德之盛也。”上从其议,后竟遣兵护辅呼韩邪单于定其国。
shì shí, dà sī nóng zhōng chéng gěng shòu chāng zòu shè cháng píng cāng, shàng shàn zhī, wàng zhī fēi shòu chāng. chéng xiàng bǐng jí nián lǎo, shàng zhòng yān, wàng zhī yòu zòu yán:" bǎi xìng huò fá kùn, dào zéi wèi zhǐ, èr qiān dàn duō cái xià bù rèn zhí. sān gōng fēi qí rén, zé sān guāng wèi zhī bù míng, jīn shǒu suì rì yuè shǎo guāng, jiù zài chén děng." shàng yǐ wàng zhī yì qīng chéng xiàng, nǎi xià shì zhōng jiàn zhāng wèi wèi jīn ān shàng guāng lù xūn yáng yùn yù shǐ zhōng chéng wáng zhōng, bìng jié wèn wàng zhī. wàng zhī miǎn guān zhì duì, tiān zǐ yóu shì bù shuō.
是时,大司农、中丞耿寿昌奏设常平仓,上善之,望之非寿昌。丞相丙吉年老,上重焉,望之又奏言:“百姓或乏困,盗贼未止,二千石多材下不任职。三公非其人,则三光为之不明,今首岁日月少光,咎在臣等。”上以望之意轻丞相,乃下侍中建章卫尉金安上、光禄勋杨惲、御史中丞王忠,并诘问望之。望之免冠置对,天子由是不说。
hòu chéng xiàng sī zhí fán yán shòu zòu:" shì zhōng yè zhě liáng shǐ chéng zhì zhào wàng zhī, wàng zhī zài bài yǐ. liáng yǔ wàng zhī yán, wàng zhī bù qǐ, yīn gù xià shǒu, ér wèi yù shǐ yuē' liáng lǐ bù bèi'. gù shì chéng xiàng bìng, míng rì yù shǐ dài fū zhé wèn bìng cháo zòu shì huì tíng zhōng, chà jū chéng xiàng hòu, chéng xiàng xiè, dài fū shǎo jìn, yī. jīn chéng xiàng shù bìng, wàng zhī bù wèn bìng huì tíng zhōng, yǔ chéng xiàng jūn lǐ. shí yì shì bù hé yì, wàng zhī yuē:' hóu nián níng néng fù wǒ xié!' zhī yù shǐ yǒu lìng bù dé shàn shǐ, wàng zhī duō shǐ shǒu shǐ zì jǐ chē mǎ, zhī dù líng hù shì jiā shì. shǎo shǐ guān fǎ guān, wèi qī xiān yǐn, yòu shǐ mài mǎi, sī suǒ fù yì fán shí wàn sān qiān. àn wàng zhī dà chén, tōng jīng shù, jū jiǔ qīng zhī yòu, běn cháo suǒ yǎng, zhì bù fèng fǎ zì xiū, jù màn bù xùn rǎng, shòu suǒ jiān zāng èr bǎi wǔ shí yǐ shàng, qǐng dài bǔ xì zhì." shàng yú shì cè wàng zhī yuē:" yǒu sī zòu jūn zé shǐ zhě lǐ, yù chéng xiàng wáng lǐ, lián shēng bù wén, áo màn bù xùn, wáng yǐ fú zhèng, shuài xiān bǎi liáo. jūn bù shēn sī, xiàn yú zī huì, zhèn bù rěn zhì jūn yú lǐ, shǐ guāng lù xūn yùn cè zhào, zuǒ qiān jūn wèi tài zǐ tài fù, shòu yìn. qí shàng gù yìn shǐ zhě, biàn dào zhī guān. jūn qí bǐng dào míng xiào, zhèng zhí shì yǔ, shuài yì wáng qiān, mí yǒu hòu yán."
后丞相司直緐延寿奏:“侍中谒者良使承制诏望之,望之再拜已。良与望之言,望之不起,因故下手,而谓御史曰‘良礼不备’。故事丞相病,明日御史大夫辄问病;朝奏事会庭中,差居丞相后,丞相谢,大夫少进,揖。今丞相数病,望之不问病;会庭中,与丞相钧礼。时议事不合意,望之曰:‘侯年宁能父我邪!’知御史有令不得擅使,望之多使守史自给车马,之杜陵护视家事。少史冠法冠,为妻先引,又使卖买,私所附益凡十万三千。案望之大臣,通经术,居九卿之右,本朝所仰,至不奉法自修,踞慢不逊攘,受所监臧二百五十以上,请逮捕系治。”上于是策望之曰:“有司奏君责使者礼,遇丞相亡礼,廉声不闻,敖慢不逊,亡以扶政,帅先百僚。君不深思,陷于兹秽,朕不忍致君于理,使光禄勋惲策诏,左迁君为太子太傅,授印。其上故印使者,便道之官。君其秉道明孝,正直是与,帅意亡愆,靡有后言。”
wàng zhī jì zuǒ qiān, ér huáng bà dài wéi yù shǐ dài fū. shù yuè jiān, bǐng jí hōng, bà wèi chéng xiàng. bà hōng, yú dìng guó fù dài yān. wàng zhī suì jiàn fèi, bù dé xiāng. wèi tài fù, yǐ lún yǔ lǐ fú shòu huáng tài zǐ.
望之既左迁,而黄霸代为御史大夫。数月间,丙吉薨,霸为丞相。霸薨,于定国复代焉。望之遂见废,不得相。为太傅,以《论语》、《礼服》授皇太子。
chū, xiōng nú hū hán xié chán yú lái zhāo, zhào gōng qīng yì qí yí, chéng xiàng bà yù shǐ dài fū dìng guó yì yuē:" shèng wáng zhī zhì, shī dé xíng lǐ, xiān jīng shī ér hòu zhū xià, xiān zhū xià ér hòu yí dí. shī yún:' lǜ lǐ bù yuè, suì shì jì fā xiàng shì liè liè, hǎi wài yǒu jié.' bì xià shèng dé chōng sè tiān dì, guāng bèi sì biǎo, xiōng nú chán yú xiāng fēng mù huà, fèng zhēn cháo hè, zì gǔ wèi zhī yǒu yě. qí lǐ yí yí rú zhū hóu wáng, wèi cì zài xià." wàng zhī yǐ wéi:" chán yú fēi zhēng shuò suǒ jiā, gù chēng dí guó, yí dài yǐ bù chén zhī lǐ, wèi zài zhū hóu wáng shàng. wài yí qǐ shǒu chēng fān, zhōng guó ràng ér bù chén, cǐ zé jī mí zhī yì, qiān hēng zhī fú yě. shū yuē' róng dí huāng fú', yán qí lái fú, huāng hū wáng cháng. rú shǐ xiōng nú hòu sì zú yǒu niǎo cuàn shǔ fú, quē rú cháo xiǎng, bù wéi pàn chén. xìn ràng xíng hū mán háo, fú zuò liú yú wáng qióng, wàn shì zhī cháng cè yě." tiān zǐ cǎi zhī, xià zhào yuē:" gài wén wǔ dì sān wáng jiào huà suǒ bù shī, bù jí yǐ zhèng. jīn xiōng nú chán yú chēng běi fān, cháo zhēng shuò, zhèn zhī bù dǎi, dé bù néng hóng fù. qí yǐ kè lǐ dài zhī, lìng chán yú wèi zài zhū hóu wáng shàng, zàn yè chēng chén ér bù míng."
初,匈奴呼韩邪单于来朝,诏公卿议其仪,丞相霸、御史大夫定国议曰:“圣王之制,施德行礼,先京师而后诸夏,先诸夏而后夷狄。《诗》云:‘率礼不越,遂视既发;相士烈烈,海外有截。’陛下圣德充塞天地,光被四表,匈奴单于乡风慕化,奉珍朝贺,自古未之有也。其礼仪宜如诸侯王,位次在下。”望之以为:“单于非正朔所加,故称敌国,宜待以不臣之礼,位在诸侯王上。外夷稽首称藩,中国让而不臣,此则羁縻之谊,谦亨之福也。《书》曰‘戎狄荒服’,言其来服,荒忽亡常。如使匈奴后嗣卒有鸟窜鼠伏,阙如朝享,不为畔臣。信让行乎蛮貉,福祚流于亡穷,万世之长策也。”天子采之,下诏曰:“盖闻五帝、三王教化所不施,不及以政。今匈奴单于称北藩,朝正朔,朕之不逮,德不能弘覆。其以客礼待之,令单于位在诸侯王上,赞谒称臣而不名。”
jí xuān dì qǐn jí, xuǎn dà chén kě shǔ zhě, yǐn wài shǔ shì zhōng lè líng hóu shǐ gāo tài zǐ tài fù wàng zhī shǎo fù zhōu kān zhì jìn zhōng, bài gāo wèi dà sī mǎ chē qí jiāng jūn, wàng zhī wèi qián jiāng jūn guāng lù xūn, kān wèi guāng lù dài fu, jiē shòu yí zhào fǔ zhèng, lǐng shàng shū shì. xuān dì bēng, tài zǐ xí zūn hào, shì wèi xiào yuán dì. wàng zhī kān běn yǐ shī fū jiàn zūn zhòng, shàng jí wèi, shù yàn jiàn, yán zhì luàn, chén wáng shì. wàng zhī xuǎn bái zōng shì míng jīng dá xué sàn qí jiàn dài fū liú gēng shēng jǐ shì zhōng, yǔ shì zhōng jīn chǎng bìng shí yí zuǒ yòu. sì rén tóng xīn móu yì, quàn dào shàng yǐ gǔ zhì, duō suǒ yù kuāng zhèng, shàng shén xiāng nà zhī.
及宣帝寝疾,选大臣可属者,引外属侍中乐陵侯史高、太子太傅望之、少傅周堪至禁中,拜高为大司马车骑将军,望之为前将军光禄勋,堪为光禄大夫,皆受遗诏辅政,领尚书事。宣帝崩,太子袭尊号,是为孝元帝。望之、堪本以师傅见尊重,上即位,数宴见,言治乱,陈王事。望之选白宗室明经达学散骑、谏大夫刘更生给事中,与侍中金敞并拾遗左右。四人同心谋议,劝道上以古制,多所欲匡正,上甚乡纳之。
chū, xuān dì bù shèn cóng rú shù, rèn yòng fǎ lǜ, ér zhōng shū huàn guān yòng shì. zhōng shū lìng hóng gōng shí xiǎn jiǔ diǎn shū jī, míng xí wén fǎ, yì yǔ chē qí jiāng jūn gāo wèi biǎo lǐ, lùn yì cháng dú chí gù shì, bù cóng wàng zhī děng. gōng xiǎn yòu shí qīng zè jiàn qū. wàng zhī yǐ wéi zhōng shū zhèng běn, yí yǐ xián míng zhī xuǎn, zì wǔ dì yóu yàn hòu tíng, gù yòng huàn zhě, fēi guó jiù zhì, yòu wéi gǔ bù jìn xíng rén zhī yì, bái yù gèng zhì shì rén, yóu shì dà yǔ gāo gōng xiǎn wǔ. shàng chū jí wèi, qiān ràng zhòng gǎi zuò, yì jiǔ bù dìng, chū liú gēng shēng wèi zōng zhèng.
初,宣帝不甚从儒术,任用法律,而中书宦官用事。中书令弘恭、石显久典枢机,明习文法,亦与车骑将军高为表里,论议常独持故事,不从望之等。恭、显又时倾仄见诎。望之以为中书政本,宜以贤明之选,自武帝游宴后庭,故用宦者,非国旧制,又违古不近刑人之义,白欲更置士人,由是大与高、恭、显忤。上初即位,谦让重改作,议久不定,出刘更生为宗正。
wàng zhī kān shù jiàn míng rú mào cái yǐ bèi jiàn guān. kuài jī zhèng péng yīn yù fù wàng zhī, shàng shū yán chē qí jiāng jūn gāo qiǎn kè wèi jiān lì jùn guó, jí yán xǔ shǐ zǐ dì zuì guò. zhāng shì zhōu kān, kān bái lìng péng dài zhào jīn mǎ mén. péng zòu jì wàng zhī yuē:" jiāng jūn tǐ zhōu zhào zhī dé, bǐng gōng chuò zhī zhì, yǒu biàn zhuāng zhī wēi. zhì hū ěr shùn zhī nián, lǚ zhé chōng zhī wèi, hào zhì jiāng jūn, chéng shì zhī gāo zhì yě. kū xué lí shù mò bù huān xǐ, xián yuē jiāng jūn qí rén yě. jīn jiāng jūn guī mó yún ruò guǎn yàn ér xiū, suì xíng rì zè zhì zhōu zhào nǎi liú hū? ruò guǎn yàn ér xiū, zé xià zǒu jiāng guī yán líng zhī gāo, xiū nóng pǔ zhī chóu, chù jī zhǒng shǔ, qí jiàn èr zi, méi chǐ ér yǐ yǐ. rú jiāng jūn zhāo rán dù xíng, jī sī sāi xié wǎng zhī xiǎn qī, xuān zhōng yōng zhī cháng zhèng, xìng zhōu zhào zhī yí yè, qīn rì zè zhī jiān tīng, zé xià zǒu qí shù jī yuàn jié qū qū, dǐ lì fēng è, fèng wàn fēn zhī yī." wàng zhī jiàn nà péng, jiē dài yǐ yì. péng shù chēng shù wàng zhī, duǎn chē qí jiāng jūn, yán xǔ shǐ guò shī.
望之、堪数荐名儒茂才以备谏官。会稽郑朋阴欲附望之,上疏言车骑将军高遣客为奸利郡国,及言许、史子弟罪过。章视周堪,堪白令朋待诏金马门。朋奏记望之曰:“将军体周、召之德,秉公绰之质,有卞庄之威。至乎耳顺之年,履折冲之位,号至将军,诚士之高致也。窟穴黎庶莫不欢喜,咸曰将军其人也。今将军规橅云若管、晏而休,遂行日仄至周、召乃留乎?若管、晏而休,则下走将归延陵之皋,修农圃之畴,畜鸡种黍,俟见二子,没齿而已矣。如将军昭然度行,积思塞邪枉之险蹊,宣中庸之常政,兴周、召之遗业,亲日仄之兼听,则下走其庶几愿竭区区,底厉锋锷,奉万分之一。”望之见纳朋,接待以意。朋数称述望之,短车骑将军,言许、史过失。
hòu péng xíng qīng xié, wàng zhī jué bù yǔ tōng. péng yǔ dà sī nóng shǐ lǐ guān jù dài zhào, kān dú bái gōng wèi huáng mén láng. péng, chǔ shì, yuàn hèn, gèng qiú rù xǔ shǐ, tuī suǒ yán xǔ shǐ shì yuē:" jiē zhōu kān liú gēng shēng jiào wǒ, wǒ guān dōng rén, hé yǐ zhī cǐ?" yú shì shì zhōng xǔ zhāng bái jiàn péng. péng chū yáng yán yuē:" wǒ jiàn, yán qián jiāng jūn xiǎo guò wǔ, dà zuì yī. zhōng shū lìng zài páng, zhī wǒ yán zhuàng." wàng zhī wén zhī, yǐ wèn hóng gōng shí xiǎn. xiǎn gōng kǒng wàng zhī zì sòng, xià yú tā lì, jí xié péng jí dài zhào huà lóng. lóng zhě, xuān dì shí yǔ zhāng zi jiǎo děng dài zhào, yǐ xíng wū huì bù jìn, yù rù kān děng, kān děng bù nà, gù yǔ péng xiāng jié. gōng xiǎn lìng èr rén gào wàng zhī děng móu yù bà chē qí jiāng jūn shū tuì xǔ shǐ zhuàng, hòu wàng zhī chū xiū rì, lìng péng lóng shàng zhī. shì xià hóng gōng wèn zhuàng, wàng zhī duì yuē:" wài qī zài wèi duō shē yín, yù yǐ kuāng zhèng guó jiā, fēi wéi xié yě." gōng xiǎn zòu:" wàng zhī kān gēng shēng péng dǎng xiāng chèn jǔ, shù zèn sù dà chén, huǐ lí qīn qī, yù yǐ zhuān shàn quán shì, wèi chén bù zhōng, wū shàng bù dào, qǐng yè zhě zhào zhì tíng wèi." shí shàng chū jí wèi, bù xǐng" yè zhě zhào zhì tíng wèi" wéi xià yù yě. kě qí zòu. hòu shàng zhào kān gēng shēng, yuē xì yù. shàng dà jīng yuē:" fēi dàn tíng wèi wèn xié?" yǐ zé gōng xiǎn, jiē kòu tóu xiè. shàng yuē:" lìng chū shì shì." gōng xiǎn yīn shǐ gāo yán:" shàng xīn jí wèi, wèi yǐ dé huà wén yú tiān xià, ér xiān yàn shī fū, jì xià jiǔ qīng dài fū yù, yí yīn jué miǎn." yú shì zhì zhào chéng xiàng yù shǐ:" qián jiāng jūn wàng zhī fù zhèn bā nián, wáng tā zuì guò, jīn shì jiǔ yuǎn, shí wàng nán míng. qí shè wàng zhī zuì, shōu qián jiāng jūn guāng lù xūn yìn shòu, jí kān gēng shēng jiē miǎn wèi shù rén." ér péng wèi huáng mén láng.
后朋行倾邪,望之绝不与通。朋与大司农史李官俱待诏,堪独白宫为黄门郎。朋,楚士,怨恨,更求入许、史,推所言许、史事曰:“皆周堪、刘更生教我,我关东人,何以知此?”于是侍中许章白见朋。朋出扬言曰:“我见,言前将军小过五,大罪一。中书令在旁,知我言状。”望之闻之,以问弘恭、石显。显、恭恐望之自讼,下于它吏,即挟朋及待诏华龙。龙者,宣帝时与张子蟜等待诏,以行污秽不进,欲入堪等,堪等不纳,故与朋相结。恭、显令二人告望之等谋欲罢车骑将军疏退许、史状,候望之出休日,令朋、龙上之。事下弘恭问状,望之对曰:“外戚在位多奢淫,欲以匡正国家,非为邪也。”恭、显奏:“望之、堪、更生朋党相称举,数谮诉大臣,毁离亲戚,欲以专擅权势,为臣不忠,诬上不道,请谒者召致廷尉。”时上初即位,不省“谒者召致廷尉”为下狱也。可其奏。后上召堪、更生,曰系狱。上大惊曰:“非但廷尉问邪?”以责恭、显,皆叩头谢。上曰:“令出视事。”恭、显因使高言:“上新即位,未以德化闻于天下,而先验师傅,既下九卿大夫狱,宜因决免。”于是制诏丞相御史:“前将军望之傅朕八年,亡它罪过,今事久远,识忘难明。其赦望之罪,收前将军光禄勋印绶,及堪、更生皆免为庶人。”而朋为黄门郎。
hòu shù yuè, zhì zhào yù shǐ:" guó zhī jiāng xìng, zūn shī ér zhòng fù. gù qián jiāng jūn wàng zhī fù zhèn bā nián, dào yǐ jīng shù, jué gōng mào yān. qí cì wàng zhī jué guān nèi hóu, shí yì liù bǎi hù, jǐ shì zhōng, cháo shuò wàng, zuò cì jiāng jūn" tiān zǐ fāng yǐ yù yǐ wéi chéng xiàng, huì wàng zhī zǐ sàn qí zhōng láng jí shàng shū sòng wàng zhī qián shì, shì xià yǒu sī, fù zòu:" wàng zhī qián suǒ zuò míng bái, wú zèn sù zhě, ér jiào zǐ shàng shū, chēng yǐn wáng gū zhī shī, shī dà chén tǐ, bù jìng, qǐng dài bǔ." hóng gōng shí xiǎn děng zhī wàng zhī sù gāo jié, bù qū rǔ, jiàn bái:" wàng zhī qián wèi jiāng jūn fǔ zhèng, yù pái tuì xǔ shǐ, zhuān quán shàn cháo. xìng de bù zuò, fù cì jué yì, yù wén zhèng shì, bù huǐ guò fú zuì, shēn huái yuàn wàng, jiào zǐ shàng shū, guī fēi yú shàng, zì yǐ tuō shī fū, huái zhōng bù zuò. fēi pō qū wàng zhī yú láo yù, sāi qí yàng yàng xīn, zé shèng cháo wáng yǐ shī ēn hòu." shàng yuē:" xiāo tài fù sù gāng, ān kěn jiù lì?" xiǎn děng yuē:" rén mìng zhì zhòng, wàng zhī suǒ zuò, yǔ yán báo zuì, bì wáng suǒ yōu." shàng nǎi kě qí zòu.
后数月,制诏御史:“国之将兴,尊师而重傅。故前将军望之傅朕八年,道以经术,厥功茂焉。其赐望之爵关内侯,食邑六百户,给事中,朝朔望,坐次将军”天子方倚欲以为丞相,会望之子散骑中郎伋上书讼望之前事,事下有司,复奏:“望之前所坐明白,无谮诉者,而教子上书,称引亡辜之《诗》,失大臣体,不敬,请逮捕。”弘恭、石显等知望之素高节,不诎辱,建白:“望之前为将军辅政,欲排退许、史,专权擅朝。幸得不坐,复赐爵邑,与闻政事,不悔过服罪,深怀怨望,教子上书,归非于上,自以托师傅,怀终不坐。非颇诎望之于牢狱,塞其怏怏心,则圣朝亡以施恩厚。”上曰:“萧太傅素刚,安肯就吏?”显等曰:“人命至重,望之所坐,语言薄罪,必亡所忧。”上乃可其奏。
xiǎn děng fēng yǐ fù yè zhě, chì lìng zhào wàng zhī shǒu fù, yīn lìng tài cháng jí fā zhí jīn wú chē qí chí wéi qí dì. shǐ zhě zhì, zhào wàng zhī. wàng zhī yù zì shā, qí fū rén zhǐ zhī, yǐ wéi fēi tiān zǐ yì. wàng zhī yǐ wèn mén xià shēng zhū yún. yún zhě hǎo jié shì, quàn wàng zhī zì cái. yú shì wàng zhī yǎng tiān tàn yuē:" wú cháng bèi wèi jiàng xiàng, nián yú liù shí yǐ, lǎo rù láo yù, gǒu qiú shēng huó, bù yì bǐ hū!" zì wèi yún yuē:" yóu, qù huò yào lái, wú jiǔ liú wǒ sǐ!" jìng yǐn zhèn zì shā. tiān zǐ wén zhī jīng, fǔ shǒu yuē:" nǎng gù yí qí bù jiù láo yù, guǒ rán shā wú xián fù!" shì shí, tài guān fāng shàng zhòu shí, shàng nǎi què shí, wèi zhī tì qì, āi tòng zuǒ yòu. yú shì zhào xiǎn děng zé wèn yǐ yì bù xiáng. jiē miǎn guān xiè, liáng jiǔ rán hòu yǐ.
显等封以付谒者,敕令召望之手付,因令太常急发执金吾车骑驰围其第。使者至,召望之。望之欲自杀,其夫人止之,以为非天子意。望之以问门下生朱云。云者好节士,劝望之自裁。于是望之仰天叹曰:“吾尝备位将相,年逾六十矣,老入牢狱,苟求生活,不亦鄙乎!”字谓云曰:“游,趣和药来,无久留我死!”竟饮鸩自杀。天子闻之惊,拊手曰:“曩固疑其不就牢狱,果然杀吾贤傅!”是时,太官方上昼食,上乃却食,为之涕泣,哀恸左右。于是召显等责问以议不详。皆免冠谢,良久然后已。
wàng zhī yǒu zuì sǐ, yǒu sī qǐng jué qí jué yì. yǒu zhào jiā ēn, zhǎng zǐ jí sì wèi guān nèi hóu. tiān zǐ zhuī niàn wàng zhī, bù wàng měi suì shí qiǎn shǐ zhě cí jì wàng zhī zhǒng, zhōng yuán dì shì. wàng zhī bā zǐ, zhì dà guān zhě yù xián yóu.
望之有罪死,有司请绝其爵邑。有诏加恩,长子伋嗣为关内侯。天子追念望之,不忘每岁时遣使者祠祭望之冢,终元帝世。望之八子,至大官者育、咸、由。
yù zì cì jūn, shǎo yǐ fù rèn wèi tài zǐ shù zǐ. yuán dì jí wèi, wèi láng, bìng miǎn, hòu wèi yù shǐ. dà jiàng jūn wáng fèng yǐ yù míng fù zǐ, zhe cái néng, chú wèi gōng cáo, qiān yè zhě, shǐ xiōng nú fù xiào wèi. hòu wèi mào líng lìng, huì kè, yù dì liù. ér qī lìng guō shùn diàn, jiàn zé wèn, yù wèi zhī qǐng, fú fēng nù yuē:" jūn kè dì liù, cái zì tuō, hé xiá yù wèi zuǒ yòu yán?" jí bà chū, chuán zhào mào líng lìng yì hòu cáo, dāng yǐ zhí shì duì. yù jìng chū cáo, shū zuǒ suí qiān yù, yù àn pèi dāo yuē:" xiāo yù dù líng nán zǐ, hé yì cáo yě!" suì qū chū, yù qù guān. míng dàn, zhào zhào rù, bài wèi sī lì xiào wèi. yù guò fú fēng fǔ mén, guān shǔ yuàn shǐ shù bǎi rén bài yè chē xià. hòu zuò shī dà jiàng jūn zhǐ miǎn guān. fù wèi zhōng láng jiàng shǐ xiōng nú. lì jì zhōu qīng zhōu liǎng bù cì shǐ, zhǎng shuǐ xiào wèi, tài shān tài shǒu. rù shǒu dà hóng lú. yǐ hù míng zéi liáng zǐ zhèng zǔ shān wéi hài, jiǔ bù fú gū, yù wèi yòu fú fēng shù yuè, jǐn zhū zi zhèng děng. zuò yǔ dìng líng hóu chún yú zhǎng hòu shàn miǎn guān.
育字次君,少以父任为太子庶子。元帝即位,为郎,病免,后为御史。大将军王凤以育名父子,著材能,除为功曹,迁谒者,使匈奴副校尉。后为茂陵令,会课,育第六。而漆令郭舜殿,见责问,育为之请,扶风怒曰:“君课第六,裁自脱,何暇欲为左右言?”及罢出,传召茂陵令诣后曹,当以职事对。育径出曹,书佐随牵育,育案佩刀曰:“萧育杜陵男子,何诣曹也!”遂趋出,欲去官。明旦,诏召入,拜为司隶校尉。育过扶风府门,官属掾史数百人拜谒车下。后坐失大将军指免官。复为中郎将使匈奴。历冀州、青州两部刺史,长水校尉,泰山太守。入守大鸿胪。以鄠名贼梁子政阻山为害,久不伏辜,育为右扶风数月,尽诛子政等。坐与定陵侯淳于长厚善免官。
āi dì shí, nán jùn jiāng zhōng duō dào zéi, bài yù wèi nán jùn tài shǒu. shàng yǐ yù qí jiù míng chén, nǎi yǐ sān gōng shǐ chē zài yù rù diàn zhōng shòu cè, yuē:" nán jùn dào zéi qún bèi wéi hài, zhèn shén yōu zhī. yǐ tài shǒu wēi xìn sù zhe, gù wěi nán jùn tài shǒu, zhī guān, qí yú wèi mín chú hài, ān yuán yuán ér yǐ, wáng jū yú xiǎo wén." jiā cì huáng jīn èr shí jīn. yù zhì nán jùn, dào zéi jìng. bìng qù guān, qǐ jiā fù wèi guāng lù dài fu zhí jīn wú, yǐ shòu zhōng yú guān.
哀帝时,南郡江中多盗贼,拜育为南郡太守。上以育耆旧名臣,乃以三公使车载育入殿中受策,曰:“南郡盗贼群辈为害,朕甚忧之。以太守威信素著,故委南郡太守,之官,其于为民除害,安元元而已,亡拘于小文。”加赐黄金二十斤。育至南郡,盗贼静。病去官,起家复为光禄大夫执金吾,以寿终于官。
yù wéi rén yán měng shàng wēi, jū guān shù miǎn, xī qiān. shǎo yǔ chén xián zhū bó wèi yǒu, zhe wén dāng shì. wǎng zhě yǒu wáng yáng gòng gōng, gù cháng ān yǔ yuē" xiāo zhū jié shòu, wáng gòng dàn guàn", yán qí xiāng jiàn dá yě. shǐ yù yǔ chén xián jù yǐ gōng qīng zi xiǎn míng, xián zuì xiān jìn, nián shí bā, wèi zuǒ cáo, èr shí yú, yù shǐ zhōng chéng. shí, zhū bó shàng wèi dù líng tíng cháng, wèi xián yù suǒ pān yuán, rù wáng shì. hòu suì bìng lì cì shǐ jùn shǒu xiāng, jí wèi jiǔ qīng, ér bó xiān zhì jiāng jūn shàng qīng, lì wèi duō yú xián yù, suì zhì chéng xiàng. yù yǔ bó hòu yǒu xì, bù néng zhōng, gù shì yǐ jiāo wéi nán.
育为人严猛尚威,居官数免,稀迁。少与陈咸、朱博为友,著闻当世。往者有王阳、贡公,故长安语曰“萧、朱结绶,王、贡弹冠”,言其相荐达也。始育与陈咸俱以公卿子显名,咸最先进,年十八,为左曹,二十余,御史中丞。时,朱博尚为杜陵亭长,为咸、育所攀援,入王氏。后遂并历刺史、郡守相,及为九卿,而博先至将军上卿,历位多于咸、育,遂至丞相。育与博后有隙,不能终,故世以交为难。
xián zì zhòng jūn, wèi chéng xiàng shǐ, jǔ mào cái, hǎo zhì lìng, qiān huái yáng sì shuǐ nèi shǐ, zhāng yè hóng nóng hé dōng tài shǒu. suǒ jū yǒu jī, shù zēng zhì cì jīn. hòu miǎn guān, fù wèi yuè qí xiào wèi hù jūn dū wèi zhōng láng jiàng, shǐ xiōng nú, zhì dà sī nóng, zhōng guān.
咸字仲君,为丞相史,举茂材,好畤令,迁淮阳、泗水内史,张掖、弘农、河东太守。所居有迹,数增秩赐金。后免官,复为越骑校尉、护军都尉、中郎将,使匈奴,至大司农,终官。
yóu zì zi jiāo, wèi chéng xiàng xī cáo wèi jiāng jūn yuàn, qiān yè zhě, shǐ xiōng nú fù xiào wèi. hòu jǔ xián liáng, wèi dìng táo lìng, qiān tài yuán dū wèi, ān dìng tài shǒu. zhì jùn yǒu shēng, duō chēng jiàn zhě. chū, āi dì wèi dìng táo wáng shí, yóu wèi dìng táo lìng, shī wáng zhǐ, qǐng zhī, zhì shū miǎn yóu wèi shù rén. āi dì bēng, wèi fù tǔ xiào wèi jīng fǔ zuǒ fǔ dū wèi, qiān jiāng xià tài shǒu. píng jiāng zéi chéng zhòng děng yǒu gōng, zēng zhì wèi chén liú tài shǒu, yuán shǐ zhōng, zuò míng táng bì yōng, dà cháo zhū hóu, zhēng yóu wèi dà hóng lú, huì bìng, bù jí bīn zàn, hái guī gù guān, bìng miǎn. fù wèi zhōng sàn dài fū, zhōng guān. jiā zhì lì èr qiān dàn zhě liù qī rén.
由字子骄,为丞相西曹卫将军掾,迁谒者,使匈奴副校尉。后举贤良,为定陶令,迁太原都尉,安定太守。治郡有声,多称荐者。初,哀帝为定陶王时,由为定陶令,失王指,顷之,制书免由为庶人。哀帝崩,为复土校尉、京辅左辅都尉,迁江夏太守。平江贼成重等有功,增秩为陈留太守,元始中,作明堂辟雍,大朝诸侯,征由为大鸿胪,会病,不及宾赞,还归故官,病免。复为中散大夫,终官。家至吏二千石者六七人。
zàn yuē: xiāo wàng zhī lì wèi jiàng xiàng, jí shī fū zhī ēn, kě wèi qīn nì wáng jiān. jí zhì móu xiè xì kāi, chán xié gòu zhī, zú wèi biàn bì huàn shù suǒ tú, āi zāi! bù rán, wàng zhī táng táng, zhé ér bù ráo, shēn wéi rú zōng, yǒu fǔ zuǒ zhī néng, jìn gǔ shè jì chén yě.
赞曰:萧望之历位将相,籍师傅之恩,可谓亲昵亡间。及至谋泄隙开,谗邪构之,卒为便嬖宦竖所图,哀哉!不然,望之堂堂,折而不桡,身为儒宗,有辅佐之能,近古社稷臣也。