zhèng zhòng cài lún sūn chéng cáo téng dān chāo hóu lǎn cáo jié lǚ qiáng zhāng ràng
郑众 蔡伦 孙程 曹腾 单超 侯览 曹节 吕强 张让
yì yuē:" tiān chuí xiàng, shèng rén zé zhī." huàn zhě sì xīng, zài huáng wèi zhī cè, gù zhōu lǐ zhì guān, yì bèi qí shù. hūn zhě shǒu zhōng mén zhī jìn, sì rén zhǎng nǚ gōng zhī jiè. yòu yún" wáng zhī zhèng nèi zhě wǔ rén". yuè lìng:" zhòng dōng, mìng yān yǐn shěn mén lǘ, jǐn fáng shì." shī zhī xiǎo yǎ, yì yǒu xiàng bó cì chán zhī piān. rán huàn rén zhī zài wáng cháo zhě, qí lái jiù yǐ. jiāng yǐ qí tǐ fēi quán qì, qíng zhì zhuān liáng, tōng guān zhōng rén, yì yǐ yì yǎng hū? rán ér hòu shì yīn zhī, cái rèn shāo guǎng, qí néng zhě, zé bó diāo guǎn sū yǒu gōng yú chǔ jìn, jǐng jiān móu xián zhe yōng yú qín zhào. jí qí bì yě, zé shù diāo luàn qí, yī lì huò sòng.
《易》曰:“天垂象,圣人则之。”宦者四星,在皇位之侧,故《周礼》置官,亦备其数。阍者守中门之禁,寺人掌女宫之戒。又云“王之正内者五人”。《月令》:“仲冬,命阉尹审门闾,谨房室。”《诗》之《小雅》,亦有《巷伯》刺谗之篇。然宦人之在王朝者,其来旧矣。将以其体非全气,情志专良,通关中人,易以役养乎?然而后世因之,才任稍广,其能者,则勃貂、管苏有功于楚、晋,景监、缪贤著庸于秦、赵。及其敝也,则竖刁乱齐,伊戾祸宋。
hàn xìng, réng xí qín zhì, zhì zhōng cháng shì guān. rán yì yǐn yòng shì rén, yǐ cān qí xuǎn, jiē yín dāng zuǒ diāo, jǐ shì diàn shěng. jí gāo hòu chēng zhì, nǎi yǐ zhāng qīng wèi dà yè zhě, chū rù wò nèi, shòu xuān zhào mìng. wén dì shí, yǒu zhào tán běi gōng bó zi, pō jiàn qīn xìng. zhì yú xiào wǔ, yì ài lǐ yán nián. dì shù yàn hòu tíng, huò qián yóu lí guǎn, gù qǐng zòu jī shì, duō yǐ huàn rén zhǔ zhī. zhì yuán dì zhī shì, shǐ yóu wèi huáng mén lìng, qín xīn nà zhōng, yǒu suǒ bǔ yì. qí hòu hóng gōng shí xiǎn yǐ nìng xiǎn zì jìn, zú yǒu xiāo zhōu zhī huò, sǔn huì dì dé yān.
汉兴,仍袭秦制,置中常侍官。然亦引用士人,以参其选,皆银珰左貂,给事殿省。及高后称制,乃以张卿为大谒者,出入卧内,受宣诏命。文帝时,有赵谈、北宫伯子,颇见亲幸。至于孝武,亦爱李延年。帝数宴后庭,或潜游离馆,故请奏机事,多以宦人主之。至元帝之世,史游为黄门令,勤心纳忠,有所补益。其后弘恭、石显以佞险自进,卒有萧、周之祸,损秽帝德焉。
zhōng xīng zhī chū, huàn guān xī yòng yān rén, bù fù zá diào tā shì. zhì yǒng píng zhōng, shǐ zhì yuán shù, zhōng cháng shì sì rén, xiǎo huáng mén shí rén. hé dì jí zuò yòu ruò, ér dòu xiàn xiōng dì zhuān zǒng quán wēi, nèi wài chén liáo, mò yóu qīn jiē, suǒ yǔ jū zhě, wéi ān huàn ér yǐ. gù zhèng zhòng dé zhuān móu jìn zhōng, zhōng chú dà duì, suì xiǎng fēn tǔ zhī fēng, chāo dēng gōng qīng zhī wèi. yú shì zhōng guān shǐ shèng yān.
中兴之初,宦官悉用阉人,不复杂调他士。至永平中,始置员数,中常侍四人,小黄门十人。和帝即祚幼弱,而窦宪兄弟专总权威,内外臣僚,莫由亲接,所与居者,唯庵宦而已。故郑众得专谋禁中,终除大憝,遂享分土之封,超登宫卿之位。于是中官始盛焉。
zì míng dì yǐ hòu, qì hū yán píng, wěi yòng jiàn dà, ér qí yuán shāo zēng, zhōng cháng shì zhì yǒu shí rén, xiǎo huáng mén èr shí rén, gǎi yǐ jīn dāng yòu diāo, jiān lǐng qīng shǔ zhī zhí. dèng hòu yǐ nǚ zhǔ lín zhèng, ér wàn jī yīn yuǎn, cháo chén guó yì, wú yóu cān duàn wéi wò, chēng zhì xià lìng, bù chū fáng wéi zhī jiān, bù dé bù wěi yòng xíng rén, jì zhī guó mìng. shǒu wò wáng jué, kǒu hán tiān xiàn, fēi fù yē tíng yǒng xiàng zhī zhí, guī yǒu fáng tà zhī rèn yě. qí hòu sūn chéng dìng lì shùn zhī gōng, cáo téng cān jiàn huán zhī cè, xù yǐ wǔ hóu hé móu, liáng jì shòu yuè, jī yīn gōng zhèng, ēn gù zhǔ xīn, gù zhōng wài fú cóng, shàng xià bǐng qì. huò chēng yī huò zhī xūn, wú xiè yú wǎng zài huò wèi liáng píng zhī huà, fù xīng yú dāng jīn. suī shí yǒu zhōng gōng, ér jìng jiàn pái chì. jǔ dòng huí shān hǎi, hū xī biàn shuāng lù. ā zhǐ qū qiú, zé guāng chǒng sān zú zhí qíng wǔ yì, zé cān yí wǔ zōng. hàn zhī gāng jì dà luàn yǐ.
自明帝以后,迄乎延平,委用渐大,而其员稍增,中常侍至有十人,小黄门二十人,改以金珰右貂,兼领卿署之职。邓后以女主临政,而万机殷远,朝臣国议,无由参断帷幄,称制下令,不出房闱之间,不得不委用刑人,寄之国命。手握王爵,口含天宪,非复掖廷永巷之职,闺牖房闼之任也。其后孙程定立顺之功,曹腾参建桓之策,续以五侯合谋,梁冀受钺,迹因公正,恩固主心,故中外服从,上下屏气。或称伊、霍之勋,无谢于往载;或谓良、平之画,复兴于当今。虽时有忠公,而竟见排斥。举动回山海,呼吸变霜露。阿旨曲求,则光宠三族;直情忤意,则参夷五宗。汉之纲纪大乱矣。
ruò fú gāo guān cháng jiàn, yū zhū huái jīn zhě, bù mǎn gōng wéi jū máo fēn hǔ, nán miàn chén rén zhě, gài yǐ shí shù. fǔ shǔ dì guǎn, qí liè yú dū bǐ zǐ dì zhī fù, guò bàn yú zhōu guó. nán jīn hé bǎo bīng wán wù E067 zhī jī, yíng rèn zhēn cáng qiáng yuàn shì ér gē dān wǔ nǚ zhī wán, chōng bèi qǐ shì. gǒu mǎ shì diāo wén, tǔ mù bèi tí xiù. jiē bō gē méng lí, jìng zì shē yù. gòu hài míng xián, zhuān shù dǎng lèi. qí yǒu gèng xiāng yuán yǐn, xī fù quán qiáng zhě, jiē fǔ shēn xūn zi, yǐ zì C674 dá. tóng bì xiāng jì, gù qí tú yǒu fán, bài guó dù bài zhī shì, bù kě dān shū. suǒ yǐ hǎi nèi jiē dú, zhì shì qióng qī, kòu jù yuán jiān, yáo luàn qū xià. suī zhōng liáng huái fèn, shí huò fèn fā, ér yán chū huò cóng, xuán jiàn nú lù. yīn fù dà kǎo gōu dǎng, zhuǎn xiāng wū rǎn. fán chēng shàn shì, mò bù lí bèi zāi dú. dòu wǔ hé jìn, wèi chóng qī jìn, chéng jiǔ fú zhī xiāo yuàn, xié qún yīng zhī shì lì, ér yǐ yí liú bù duàn, zhì yú tiǎn bài. sī yì yùn zhī jí hū! suī yuán shào gōng xíng, shān yí wú yú, rán yǐ bào yì luàn, yì hé yún jí! zì cáo téng shuō liáng jì, jìng lì hūn ruò. wèi wǔ yīn zhī, suì qiān guī dǐng. suǒ wèi" jūn yǐ cǐ shǐ, bì yǐ cǐ zhōng", xìn hū qí rán yǐ!
若夫高冠长剑,纡朱怀金者,布满宫闱;苴茅分虎,南面臣人者,盖以十数。府署第馆,棋列于都鄙;子弟支附,过半于州国。南金、和宝、冰纨、雾E067之积,盈仞珍藏;嫱媛、侍兒、歌单、舞女之玩,充备绮室。狗马饰雕文,土木被缇绣。皆剥割萌黎,竞恣奢欲。构害明贤,专树党类。其有更相援引,希附权强者,皆腐身熏子,以自C674达。同敝相济,故其徒有繁,败国蠹败之事,不可单书。所以海内嗟毒,志士穷栖,寇剧缘间,摇乱区夏。虽忠良怀愤,时或奋发,而言出祸从,旋见孥戮。因复大考钩党,转相诬染。凡称善士,莫不离被灾毒。窦武、何进,位崇戚近,乘九服之嚣怨,协群英之势力,而以疑留不断,至于殄败。斯亦运之极乎!虽袁绍龚行,芟夷无余,然以暴易乱,亦何云及!自曹腾说梁冀,竟立昏弱。魏武因之,遂迁龟鼎。所谓“君以此始,必以此终”,信乎其然矣!
zhèng zhòng zì jì chǎn, nán yáng ED77 rén yě. wéi rén jǐn mǐn yǒu xīn jǐ. yǒng píng zhōng, chū jǐ shì tài zǐ jiā. sù zōng jí wèi, bài xiǎo huáng mén, qiān zhōng cháng shì. hé dì chū, jiā wèi gōu dùn lìng.
郑众字季产,南阳ED77人也。为人谨敏有心几。永平中,初给事太子家。肃宗即位,拜小黄门,迁中常侍。和帝初,加位钩盾令。
shí dòu tài hòu bǐng zhèng, hòu xiōng dà jiàng jūn xiàn děng bìng qiè wēi quán, cháo chén shàng xià mò bù fù zhī, ér zhòng dú yī xīn wáng shì, bù shì háo dǎng, dì qīn xìn yān. jí xiàn xiōng dì tú zuò bù guǐ, zhòng suì shǒu móu zhū zhī, yǐ gōng qiān dà zhǎng qiū. cè xūn bān shǎng, měi cí duō shòu shǎo. yóu shì cháng yǔ yì shì. zhōng guān yòng quán, zì zhòng shǐ yān.
时窦太后秉政,后兄大将军宪等并窃威权,朝臣上下莫不附之,而众独一心王室,不事豪党,帝亲信焉。及宪兄弟图作不轨,众遂首谋诛之,以功迁大长秋。策勋班赏,每辞多受少。由是常与议事。中官用权,自众始焉。
shí sì nián, dì niàn zhòng gōng měi, fēng wèi cháo xiāng hòu, shí yì qiān wǔ bǎi hù. yǒng chū yuán nián, hé xī huáng hòu yì fēng sān bǎi hù.
十四年,帝念众功美,封为鄛乡侯,食邑千五百户。永初元年,和熹皇后益封三百户。
yuán chū yuán nián zú, yǎng zǐ hóng sì. hóng zú, zǐ ān sì. hòu guó jué. huán dì yán xī èr nián, shào fēng zhòng zēng sūn shí chóu wèi guān nèi hóu.
元初元年卒,养子闳嗣。闳卒,子安嗣。后国绝。桓帝延熹二年,绍封众曾孙石雠为关内侯。
cài lún zì jìng zhòng, guì yáng rén yě. yǐ yǒng píng mò shǐ jǐ shì gōng yè, jiàn chū zhōng, wèi xiǎo huáng mén. jí hé dì jí wèi, zhuǎn zhōng cháng shì, yù cān wéi wò.
蔡伦字敬仲,桂阳人也。以永平末始给事宫掖,建初中,为小黄门。及和帝即位,转中常侍,豫参帷幄。
lún yǒu cái xué, jìn xīn dūn shèn, shù fàn yán yán, kuāng bì dé shī. měi zhì xiū mù, zhé bì mén jué bīn, bào tǐ tián yě. hòu jiā wèi shàng fāng lìng. yǒng yuán jiǔ nián, jiān zuò mì jiàn jí zhū qì xiè, mò bù jīng gōng jiān mì, wèi hòu shì fǎ.
伦有才学,尽心敦慎,数犯严颜,匡弼得失。每至休沐,辄闭门绝宾,暴体田野。后加位尚方令。永元九年,监作秘剑及诸器械,莫不精工坚密,为后世法。
zì gǔ shū qì duō biān yǐ zhú jiǎn, qí yòng jiān bó zhě wèi zhī wèi zhǐ. jiān guì ér jiǎn zhòng, bìng bù biàn yú rén. lún nǎi zào yì, yòng shù fū má tóu jí bì bù yú wǎng yǐ wéi zhǐ. yuán xìng yuán nián zòu shàng zhī, dì shàn qí néng, zì shì mò bù cóng yòng yān, gù tiān xià xián chēng" cài hòu zhǐ".
自古书契多编以竹简,其用缣帛者谓之为纸。缣贵而简重,并不便于人。伦乃造意,用树肤、麻头及敝布、鱼网以为纸。元兴元年奏上之,帝善其能,自是莫不从用焉,故天下咸称“蔡侯纸”。
yuán chū yuán nián, dèng tài hòu yǐ lún jiǔ sù wèi, fēng wèi lóng tíng hòu, yì sān bǎi hù. hòu wèi cháng lè tài pú. sì nián, dì yǐ jīng zhuàn zhī wén duō bù zhèng dìng, nǎi xuǎn tōng rú yè zhě liú zhēn jí bó shì liáng shǐ yì dōng guān, gè F6C5 xiào jiā fǎ, lìng lún jiān diǎn qí shì.
元初元年,邓太后以伦久宿卫,封为龙亭侯,邑三百户。后为长乐太仆。四年,帝以经传之文多不正定,乃选通儒谒者刘珍及博士良史诣东观,各F6C5校家法,令伦监典其事。
lún chū shòu dòu hòu fěng zhǐ, wū xiàn ān dì zǔ mǔ sòng guì rén. jí tài hòu bēng, ān dì shǐ qīn wàn jī, chì shǐ zì zhì tíng wèi. lún chǐ shòu rǔ, nǎi mù yù zhěng yì guān, yǐn yào ér sǐ. guó chú.
伦初受窦后讽旨,诬陷安帝祖母宋贵人。及太后崩,安帝始亲万机,敕使自致廷尉。伦耻受辱,乃沐浴整衣冠,饮药而死。国除。
sūn chéng zì zhì qīng, zhuō jùn xīn chéng rén yě. ān dì shí, wèi zhōng huáng mén, jǐ shì cháng lè gōng.
孙程字稚卿,涿郡新城人也。安帝时,为中黄门,给事长乐宫。
shí dèng tài hòu lín cháo, dì bù qīn zhèng shì. xiǎo huáng mén lǐ rùn yǔ dì rǔ mǔ wáng shèng cháng gòng zèn tài hòu xiōng zhí jīn wú kuī děng, yán yù fèi dì, lì píng yuán wáng yì, dì měi fèn jù. jí tài hòu bēng, suì zhū dèng shì ér fèi píng yuán wáng, fēng rùn yōng xiāng hòu yòu xiǎo huáng mén jiāng jīng yǐ chán chǎn jìn, chū yíng dì yú dǐ, yǐ gōng fēng dōu xiāng hòu, shí yì gè sān bǎi hù. rùn jīng bìng qiān zhōng cháng shì, jiāng jīng jiān dà zhǎng qiū, yǔ zhōng cháng shì fán fēng huáng mén lìng liú ān gōu dùn lìng chén dá jí wáng shèng shèng nǚ bó róng shān dòng nèi wài, jìng wèi chǐ nüè. yòu dì jiù dà jiàng jūn gěng bǎo huáng hòu xiōng dà hóng lú yán xiǎn gèng xiāng ā dǎng, suì wǎng shā tài wèi yáng zhèn, fèi huáng tài zǐ wèi jì yīn wáng.
时邓太后临朝,帝不亲政事。小黄门李闰与帝乳母王圣常共谮太后兄执金吾悝等,言欲废帝,立平原王翼,帝每忿惧。及太后崩,遂诛邓氏而废平原王,封闰雍乡侯;又小黄门江京以谗谄进,初迎帝于邸,以功封都乡侯,食邑各三百户。闰、京并迁中常侍,江京兼大长秋,与中常侍樊丰、黄门令刘安、钩盾令陈达及王圣、圣女伯荣扇动内外,竞为侈虐。又帝舅大将军耿宝、皇后兄大鸿胪阎显更相阿党,遂枉杀太尉杨震,废皇太子为济阴王。
míng nián dì bēng, lì běi xiāng hòu wèi tiān zǐ. xiǎn děng suì zhuān cháo zhēng quán, nǎi fěng yǒu sī zòu zhū fán fēng, fèi gěng bǎo wáng shèng, jí dǎng yǔ jiē jiàn sǐ xǐ.
明年帝崩,立北乡侯为天子。显等遂专朝争权,乃讽有司奏诛樊丰,废耿宝、王圣,及党与皆见死徙。
shí yuè, běi xiāng hòu bìng dǔ. chéng wèi jì yīn wáng yè zhě cháng xīng qú yuē:" wáng yǐ dí tǒng, běn wú shī dé, xiān dì yòng chán, suì zhì fèi chù. ruò běi xiāng jí bù qǐ, gòng duàn jiāng jīng yán xiǎn, shì nǎi kě chéng." qú děng rán zhī. yòu zhōng huáng mén nán yáng wáng kāng, xiān wèi tài zǐ fǔ shǐ, zì tài zǐ zhī fèi cháng huái tàn fèn. yòu cháng lè tài guān chéng jīng zhào wáng guó, bìng fù tóng yú chéng. zhì èr shí qī rì, běi xiāng hòu hōng. yán xiǎn bái tài hòu, zhēng zhū wǔ zǐ jiǎn wèi dì sì. wèi jí zhì, shí yī yuè èr rì, chéng suì yǔ wáng kāng děng shí bā rén, jù móu yú xī zhōng xià, jiē dài dān yī wèi shì. sì rì yè, chéng děng gòng huì chóng dé diàn shàng, yīn rù zhāng tái mén. shí, jiāng jīng liú ān jí lǐ rùn chén dá děng jù zuò shěng mén xià, chéng yǔ wáng kāng gòng jiù zhǎn jīng ān dá, yǐ lǐ rùn quán shì jī wèi shěng nèi suǒ fú, yù yǐn wéi zhǔ, yīn jǔ rèn xié rùn yuē:" jīn dāng lì jì yīn wáng, wú de yáo dòng." rùn yuē:" nuò." yú shì fú rùn qǐ, jù yú xī zhōng xià yíng jì yīn wáng lì zhī, shì wèi shùn dì. zhào shàng shū lìng pú yè yǐ xià, cóng niǎn xìng nán gōng yún tái, chéng děng liú shǒu shěng mén, zhē gǎn nèi wài.
十月,北乡侯病笃。程谓济阴王谒者长兴渠曰:“王以嫡统,本无失德,先帝用谗,遂至废黜。若北乡疾不起,共断江京、阎显,事乃可成。”渠等然之。又中黄门南阳王康,先为太子府史,自太子之废;常怀叹愤。又长乐太官丞京兆王国,并附同于程。至二十七日,北乡侯薨。阎显白太后,征诸五子简为帝嗣。未及至,十一月二日,程遂与王康等十八人,聚谋于西钟下,皆戴单衣为誓。四日夜,程等共会崇德殿上,因入章台门。时,江京、刘安及李闰、陈达等俱坐省门下,程与王康共就斩京、安、达,以李闰权势积为省内所服,欲引为主,因举刃胁闰曰:“今当立济阴王,无得摇动。”闰曰:“诺。”于是扶闰起,俱于西钟下迎济阴王立之,是为顺帝。召尚书令、仆射以下,从辇幸南宫云台,程等留守省门,遮扞内外。
yán xiǎn shí zài jìn zhōng, yōu pò bù zhī suǒ wéi, xiǎo huáng mén fán dēng quàn xiǎn fā bīng, yǐ tài hòu zhào zhào yuè qí xiào wèi féng shī hǔ bēn zhōng láng jiàng yán chóng, tún shuò píng mén, yǐ yù chéng děng. yòu shī rù shěng, tài hòu shǐ shòu zhī yìn, yuē:" néng dé jì yīn wáng zhě fēng wàn hù hòu, dé lǐ rùn zhě wǔ qiān hù hóu." xiǎn yǐ shī suǒ jiāng zhòng shǎo, shǐ yǔ dēng yíng lì shì yú zuǒ yè mén wài. shī yīn gé shā dēng, guī yíng tún shǒu. xiǎn dì wèi wèi jǐng jù cóng shěng zhōng hái wài fǔ, shōu bīng zhì shèng dé mén. chéng chuán zhào zhū shàng shū shǐ shōu jǐng. shàng shū guō zhèn shí wò bìng, wén zhī, jí shuài zhí sù yǔ lín chū nán zhǐ chē mén, féng jǐng cóng lì shì, bá bái rèn, hū bái:" wú gān bīng." zhèn jí xià chē, chí jié zhào zhī. jǐng yuē:" hé děng zhào?" yīn tīng zhèn, bù zhōng. zhèn yǐn jiàn jī jǐng duò chē, zuǒ yòu yǐ jǐ chā qí xiōng, suì qín zhī, sòng tíng wèi yù, jí yè sǐ. dàn rì, lìng shì yù shǐ shōu xiǎn děng sòng yù, yú shì suì dìng. xià zhào yuē:
阎显时在禁中,忧迫不知所为,小黄门樊登劝显发兵,以太后诏召越骑校尉冯诗、虎贲中郎将阎崇,屯朔平门,以御程等。诱诗入省,太后使授之印,曰:“能得济阴王者封万户侯,得李闰者五千户侯。”显以诗所将众少,使与登迎吏士于左掖门外。诗因格杀登,归营屯守。显弟卫尉景遽从省中还外府,收兵至盛德门。程传召诸尚书使收景。尚书郭镇时卧病,闻之,即率直宿羽林出南止车门,逢景从吏士,拔白刃,呼白:“无干兵。”镇即下车,持节诏之。景曰:“何等诏?”因听镇,不中。镇引剑击景墯车,左右以戟叉其匈,遂禽之,送廷尉狱,即夜死。旦日,令侍御史收显等送狱,于是遂定。下诏曰:
fū biǎo gōng lù shàn, gǔ jīn zhī tōng yì yě. gù zhōng cháng shì cháng lè tài pú jiāng jīng huáng mén lìng liú ān gōu dùn lìng chén dá yǔ gù chē qí jiāng jūn yán xiǎn xiōng dì móu yì è nì, qīng luàn tiān xià. zhōng huáng mén sūn chéng wáng kāng cháng lè tài guān chéng wáng guó zhōng huáng mén huáng lóng péng kǎi mèng shū lǐ jiàn wáng chéng zhāng xián shǐ fàn mǎ guó wáng dào lǐ yuán yáng tuó chén yǔ zhào fēng lǐ gāng wèi měng miáo guāng děng, huái zhōng fèn fā, lù lì xié móu, suì sào miè yuán è, yǐ dìng wáng shì. shī bù yún hū:" wú yán bù F6C5, yuán dé bù bào." chéng wèi móu shǒu, kāng guó xié tóng. qí fēng chéng wèi fú yáng hóu, shí yì wǔ hù kāng wèi huá róng hóu, guó wèi lì hóu, gè jiǔ qiān hù huáng lóng wèi xiāng nán hóu, wǔ qiān hù péng kǎi wèi xī píng chāng hóu, mèng shū wèi zhōng lú hóu, lǐ jiàn wèi fù yáng hóu, gè sì qiān èr bǎi hù wáng chéng wéi guǎng zōng hóu, zhāng xián wèi zhù ā hóu, shǐ fàn wèi lín jǔ hóu, mǎ guó wéi wén píng hóu, wáng dào wèi fàn xiàn hóu, lǐ yuán wèi bāo xìn hóu, yáng tuó wèi shān dōu hóu, chén yǔ wéi xià B36F hóu, zhào fēng wèi xī xiàn hóu, lǐ gāng wèi zhī jiāng hóu, gè sì qiān hù wèi měng wèi yí líng hóu, èr qiān hù miáo guāng wèi dōng ē hóu, qiān hù.
夫表功录善,古今之通义也。故中常侍长乐太仆江京、黄门令刘安、钩盾令陈达与故车骑将军阎显兄弟谋议恶逆,倾乱天下。中黄门孙程、王康、长乐太官丞王国、、中黄门黄龙、彭恺、孟叔、李建、王成、张贤、史汎、马国、王道、李元、杨佗、陈予、赵封、李刚、魏猛、苗光等,怀忠愤发,戮力协谋,遂埽灭元恶,以定王室。《诗》不云乎:“无言不F6C5,元德不报。”程为谋首,康、国协同。其封程为浮阳侯,食邑五户;康为华容侯,国为郦侯,各九千户;黄龙为湘南侯,五千户;彭恺为西平昌侯,孟叔为中庐侯,李建为复阳侯,各四千二百户;王成为广宗侯,张贤为祝阿侯,史汎为临沮侯,马国为文平侯,王道为范县侯,李元为褒信侯,杨佗为山都侯,陈予为下B36F侯,赵封为析县侯,李刚为枝江侯,各四千户;魏猛为夷陵侯,二千户;苗光为东阿侯,千户。
shì wèi shí jiǔ hóu. jiā cì chē mǎ jīn yín qián bó, gè yǒu chà. lǐ rùn yǐ xiān bù yù móu, gù bù fēng. suì zhuó bài chéng qí dū wèi.
是为十九侯。加赐车、马、金、银、钱、帛,各有差。李闰以先不豫谋,故不封。遂擢拜程骑都尉。
yǒng jiàn yuán nián, chéng yǔ zhāng xián mèng shū mǎ guó děng wéi sī lì xiào wèi yú xǔ sòng zuì, huái biǎo shàng diàn, hē chì zuǒ yòu. dì nù, suì miǎn chéng guān, yīn xī qiǎn shí jiǔ hóu jiù guó, hòu xǐ fēng chéng wèi yí chéng hóu. chéng jì dào guó, yuàn hèn huì duì, fēng hái yìn shòu fú cè, wáng guī jīng shī, wǎng lái shān zhōng. zhào shū zhuī qiú, fù gù jué shì, cì chē mǎ yī wù, qiǎn hái guó.
永建元年,程与张贤、孟叔、马国等为司隶校尉虞诩讼罪,怀表上殿,呵叱左右。帝怒,遂免程官,因悉遣十九侯就国,后徙封程为宜城侯。程既到国,怨恨恚怼,封还印绶、符策,亡归京师,往来山中。诏书追求,复故爵士,赐车马衣物,遣还国。
sān nián, dì niàn chéng děng gōng xūn, xī zhēng hái jīng shī. chéng yǔ wáng dào lǐ yuán jiē bài qí dū wèi, yú xī fèng cháo qǐng. yáng jiā yuán nián, chéng bìng shén, jí bài fèng chē dū wèi, wèi tè jìn. jí zú, shǐ wǔ guān zhōng láng jiàng zhuī zèng chē qí jiāng jūn yìn shòu, cì shì gāng hóu. shì yù shǐ chí jié jiān hù sāng shì, shèng yú xìng běi bù wèi chuán, zhān wàng chē qí.
三年,帝念程等功勋,悉征还京师。程与王道、李元皆拜骑都尉,余悉奉朝请。阳嘉元年,程病甚,即拜奉车都尉,位特进。及卒,使五官中郎将追赠车骑将军印绶,赐谥刚侯。侍御史持节监护丧事,乘舆幸北部尉传,瞻望车骑。
chéng lín zhōng, yí yán shàng shū, yǐ guó chuán dì měi. dì xǔ zhī, ér fēn chéng bàn, fēng chéng yǎng zǐ shòu wèi fú yáng hóu. hòu zhào shū lù wēi gōng, fēng xìng qú wèi gāo wàng tíng hòu. sì nián, zhào huàn guān yǎng zǐ xī tīng dé wèi hòu, xí fēng jué, dìng zhe hū lìng.
程临终,遗言上书,以国传弟美。帝许之,而分程半,封程养子寿为浮阳侯。后诏书录微功,封兴渠为高望亭侯。四年,诏宦官养子悉听得为后,袭封爵,定著乎令。
wáng kāng wáng guó péng kǎi wáng chéng zhào fēng wèi měng liù rén jiē zǎo zú. huáng lóng yáng tuó mèng shū lǐ jiàn zhāng xián shǐ fàn wáng dào lǐ yuán, lǐ gāng jiǔ rén yǔ ā mǔ shān yáng jūn sòng é gèng xiāng huò lù, qiú gāo guān zēng yì, yòu wū wǎng zhōng cháng shì cáo téng mèng bēn děng. yǒng hé èr nián, fā jué, bìng qiǎn jiù guó, jiǎn zǔ sì fēn zhī yī. sòng é duó jué guī tián shè. wéi mǎ guó chén yǔ miáo guāng bǎo quán fēng yì.
王康、王国、彭恺、王成、赵封、魏猛六人皆早卒。黄龙、杨佗、孟叔、李建、张贤、史汎、王道、李元,李刚九人与阿母山阳君宋娥更相货赂,求高官增邑,又诬罔中常侍曹腾、孟贲等。永和二年,发觉,并遣就国,减祖四分之一。宋娥夺爵归田舍。唯马国、陈予、苗光保全封邑。
chū, dì jiàn fèi, jiān tài zǐ jiā xiǎo huáng mén jí jiàn fù gāo fàn zhǎng qiū zhǎng zhào xī chéng liáng hè yào cháng xià zhēn jiē yǐ wú guò huò zuì, jiàn děng zuò xǐ shuò fāng. jí dì jí wèi, bìng zhuó wèi zhōng cháng shì. fàn zuò zāng zuì, jiǎn sǐ yī děng. jiàn hòu fēng dōng xiāng hòu, sān bǎi hù.
初,帝见废,监太子家小黄门籍建、傅高梵、长秋长赵熹、丞良贺、药长夏珍皆以无过获罪,建等坐徙朔方。及帝即位,并擢为中常侍。梵坐臧罪,减死一等。建后封东乡侯,三百户。
hè qīng jiǎn tuì hòu, wèi zhì dà zhǎng qiū. yáng jiā zhōng, zhào jiǔ qīng jǔ wǔ měng, hè dú wú suǒ jiàn. dì yǐn wèn qí gù, duì yuē:" chén shēng zì cǎo máo, cháng yú gōng yè, jì wú zhī rén zhī míng, yòu wèi cháng jiāo zhī shì lèi. xī wèi yāng yīn jǐng jiān yǐ jiàn, yǒu shí zhī qí bù zhōng. jīn dé chén jǔ zhě, fěi róng yī rǔ." gù cí zhī. jí zú, dì sī hè zhōng, fēng qí yǎng zǐ wèi dōu xiāng hòu, sān bǎi hù.
贺清俭退厚,位至大长秋。阳嘉中,诏九卿举武猛,贺独无所荐。帝引问其故,对曰:“臣生自草茅,长于宫掖,既无知人之明,又未尝交知士类。昔卫鞅因景监以见,有识知其不终。今得臣举者,匪荣伊辱。”固辞之。及卒,帝思贺忠,封其养子为都乡侯,三百户。
cáo téng zì jì xìng, pèi guó qiáo rén yě. ān dì shí, chú huáng mén cóng guān. shùn dì zài dōng guān, dèng tài hòu yǐ téng nián shào jǐn hòu, shǐ shì huáng tài zǐ shū, tè jiàn qīn ài. jí dì jí wèi, téng wèi xiǎo huáng mén, qiān zhōng cháng shì. huán dì dé lì, téng yǔ cháng lè tài pú zhōu fǔ děng qī rén, yǐ dìng cè gōng, jiē fēng tíng hòu, téng wèi fèi tíng hòu, qiān dà zhǎng qiū, jiā wèi tè jìn.
曹腾字季兴,沛国谯人也。安帝时,除黄门从官。顺帝在东官,邓太后以腾年少谨厚,使侍皇太子书,特见亲爱。及帝即位,腾为小黄门,迁中常侍。桓帝得立,腾与长乐太仆州辅等七人,以定策功,皆封亭侯,腾为费亭侯,迁大长秋,加位特进。
téng yòng shì shěng tà sān shí yú nián, fèng shì sì dì, wèi cháng yǒu guò. qí suǒ jìn dá, jiē hǎi nèi míng rén, chén liú yú fàng biān sháo nán yáng yán gù zhāng wēn hóng nóng zhāng huàn yǐng chuān táng xī diǎn děng. shí shǔ jùn tài shǒu yīn jì lì lù yí yú téng, yì zhōu cì shǐ zhǒng gǎo yú xié gǔ guān sōu dé qí shū, shàng zòu tài shǒu, bìng yǐ hé téng, qǐng xià tíng wèi àn zuì. dì yuē:" shū zì wài lái, fēi téng zhī guò." suì qǐn gǎo zòu. téng bù wéi xiān jiè, cháng chēng gǎo wèi néng lì, shí rén jiē měi zhī.
腾用事省闼三十余年,奉事四帝,未尝有过。其所进达,皆海内名人,陈留虞放、边韶、南阳延固、张温、弘农张奂、颍川堂谿典等。时蜀郡太守因计吏赂遗于腾,益州刺史种暠于斜谷关搜得其书,上奏太守,并以劾腾,请下廷尉案罪。帝曰:“书自外来,非腾之过。”遂寝暠奏。腾不为纤介,常称暠为能吏,时人嗟美之。
téng zú, yǎng zǐ sōng sì. zhǒng gǎo hòu wèi sī tú, gào bīn kè yuē:" jīn shēn wéi gōng, nǎi cáo cháng shì lì yān."
腾卒,养子嵩嗣。种暠后为司徒,告宾客曰:“今身为公,乃曹常侍力焉。”
sōng líng dì shí huò lù zhōng guān jí shū xī yuán qián yī yì wàn, gù wèi zhì tài wèi. jí zi cāo qǐ bīng, bù kěn xiāng suí, nǎi yǔ shǎo zǐ jí bì luàn láng yá, wèi xú zhōu cì shǐ táo qiān suǒ shā.
嵩灵帝时货赂中官及输西园钱一亿万,故位至太尉。及子操起兵,不肯相随,乃与少子疾避乱琅邪,为徐州刺史陶谦所杀。
dān chāo, hé nán rén xú huáng, xià pī liáng chéng rén jù yuàn, wèi jùn yuán chéng rén zuǒ guàn, hé nán píng yīn rén táng héng, yǐng chuān yǎn rén yě. huán dì chū, chāo huáng yuàn wèi zhōng cháng shì, guàn héng wèi xiǎo huáng mén shǐ.
单超,河南人;徐璜,下邳良城人;具瑗,魏郡元城人;左悺,河南平阴人;唐衡,颍川郾人也。桓帝初,超、璜、瑗为中常侍,悺、衡为小黄门史。
chū, liáng jì liǎng mèi wèi shùn huán èr dì huáng hòu, jì dài fù shāng wèi dà jiàng jūn, zài shì quán wēi, wēi zhèn tiān xià. jì zì zhū tài wèi lǐ gù dù qiáo děng, jiāo hèng yì shén, huáng hòu chéng shì jì zì, duō suǒ zhèn dú, shàng xià qián kǒu, mò yǒu yán zhě. dì bī wèi jiǔ, héng huái bù píng, kǒng yán xiè, bù gǎn móu zhī. yán xī èr nián, huáng hòu bēng, dì yīn rú cè, dú hū héng wèn:" zuǒ yòu yǔ wài shě bù xiāng de zhě jiē shuí hū?" héng duì yuē:" dān chāo zuǒ guàn qián yì hé nán yǐn bù yí, lǐ jìng xiǎo jiǎn, bù yí shōu qí xiōng dì sòng luò yáng yù, èr rén yì mén xiè, nǎi dé jiě. xú huáng jù yuàn cháng sī fèn jí wài shě fàng héng, kǒu bù gǎn dào." yú shì dì hū chāo guàn rù shì, wèi yuē:" liáng jiāng jūn xiōng dì zhuān gù guó cháo, pò xié wài nèi, gōng qīng yǐ xià cóng qí fēng zhǐ. jīn yù zhū zhī, yú cháng shì yì hé rú?" chāo děng duì yuē:" chéng guó jiān zéi, dāng zhū rì jiǔ. chén děng ruò liè, wèi zhī shèng yì hé rú ěr." dì yuē:" shěn rán zhě, cháng shì mì tú zhī." duì yuē:" tú zhī bù nán, dàn kǒng bì xià fù zhōng hú yí." dì yuē:" jiān chén xié guó, dāng fú qí zuì, hé yí hū!" yú shì gèng zhào huáng yuàn děng wǔ rén, suì dìng qí yì, dì niè chāo bì chū xuè wèi méng, yú shì chāo shōu jì jí zōng qīn dǎng yǔ xī zhū zhī. guàn héng qiān zhōng cháng shì. fēng chāo xīn fēng hóu, èr wàn hù, huáng wǔ yuán hóu, yuàn dōng wǔ yáng hóu, gè wàn wǔ qiān hù, cì qián gè qiān wǔ bǎi wàn guàn shàng cài hóu, héng rǔ yáng hóu, gè wàn sān qiān hù, cì qián gè qiān sān bǎi wàn. wǔ rén tóng rì fēng, gù shì wèi zhī" wǔ hóu". yòu fēng xiǎo huáng mén liú pǔ zhào zhōng děng bā rén wéi xiāng hòu. zì shì quán guī huàn guān, cháo tíng rì luàn yǐ.
初,梁冀两妹为顺、桓二帝皇后,冀代父商为大将军,再世权威,威振天下。冀自诛太尉李固、杜乔等,骄横益甚,皇后乘势忌恣,多所鸩毒,上下钳口,莫有言者。帝逼畏久,恒怀不平,恐言泄,不敢谋之。延熹二年,皇后崩,帝因如厕,独呼衡问:“左右与外舍不相得者皆谁乎?”衡对曰:“单超、左悺前诣河南尹不疑,礼敬小简,不疑收其兄弟送洛阳狱,二人诣门谢,乃得解。徐璜、具瑗常私忿疾外舍放横,口不敢道。”于是帝呼超、悺入室,谓曰:“梁将军兄弟专固国朝,迫胁外内,公卿以下从其风旨。今欲诛之,于常侍意何如?”超等对曰:“诚国奸贼,当诛日久。臣等弱劣,未知圣意何如耳。”帝曰:“审然者,常侍密图之。”对曰:“图之不难,但恐陛下复中狐疑。”帝曰:“奸臣胁国,当伏其罪,何疑乎!”于是更召璜、瑗等五人,遂定其议,帝啮超臂出血为盟,于是超收冀及宗亲党与悉诛之。悺、衡迁中常侍。封超新丰侯,二万户,璜武原侯,瑗东武阳侯,各万五千户,赐钱各千五百万;悺上蔡侯,衡汝阳侯,各万三千户,赐钱各千三百万。五人同日封,故世谓之“五侯”。又封小黄门刘普、赵忠等八人为乡侯。自是权归宦官,朝廷日乱矣。
chāo bìng, dì qiǎn shǐ zhě jiù bài chē qí jiāng jūn. míng nián hōng, cì dōng yuán mì qì, guān zhōng yù jù, zèng hóu jiāng jūn yìn shòu, shǐ zhě lǐ sàng. jí zàng, fā wǔ yíng qí shì, shì yù shǐ hù sàng, jiāng zuò dà jiàng qǐ zhǒng yíng.
超病,帝遣使者就拜车骑将军。明年薨,赐东园秘器,棺中玉具,赠侯将军印绶,使者理丧。及葬,发五营骑士,侍御史护丧,将作大匠起冢茔。
qí hòu sì hóu zhuǎn héng, tiān xià wèi zhī yǔ yuē:" zuǒ huí tiān, jù dú zuò, xú wò hǔ, táng liǎng duò." jiē jìng qǐ dì zhái, lóu guān zhuàng lì, qióng jí jì qiǎo. jīn yín jì lt ěr máo gt, shī yú quǎn mǎ. duō qǔ liáng rén měi nǚ yǐ wéi jī qiè, jiē zhēn shì huá chǐ, nǐ zé gōng rén, qí pú cóng jiē chéng niú chē ér cóng liè qí. yòu yǎng qí shū shǔ, huò qǐ sì yì xìng, huò mǎi cāng tóu wèi zi, bìng yǐ chuán guó xí fēng. xiōng dì yīn qī jiē zǎi zhōu lín jùn, gū jiào bǎi xìng, yǔ dào zéi wú yì.
其后四侯转横,天下为之语曰:“左回天,具独坐,徐卧虎,唐两墯。”皆竞起第宅,楼观壮丽,穷极伎巧。金银罽<耳毛>,施于犬马。多取良人美女以为姬妾,皆珍饰华侈,拟则宫人,其仆从皆乘牛车而从列骑。又养其疏属,或乞嗣异姓,或买苍头为子,并以传国袭封。兄弟姻戚皆宰州临郡,辜较百姓,与盗贼无异。
chāo dì ān wèi hé dōng tài shǒu, dì zǐ kuāng wèi jì yīn tài shǒu, huáng dì shèng wèi hé nèi tài shǒu, guàn dì mǐn wèi chén liú tài shǒu, yuàn xiōng gōng wèi pèi xiāng, jiē wèi suǒ zài dù hài.
超弟安为河东太守,弟子匡为济阴太守,璜弟盛为河内太守,悺弟敏为陈留太守,瑗兄恭为沛相,皆为所在蠹害。
huáng xiōng zi xuān wéi xià pī lìng, bào nüè yóu shén. xiān shì, qiú gù rǔ nán tài shǒu xià pī lǐ gǎo nǚ bù néng dé, jí dào xiàn, suì jiāng lì zú zhì gǎo jiā, zài qí nǚ guī, xì shè shā zhī, mái zhe sì nèi. shí, xià pī xiàn shǔ dōng hǎi, rǔ nán huáng fú wèi dōng hǎi xiàng, yǒu gào yán xuān zhě, fú nǎi shōu xuān jiā shǔ, wú shào zhǎng xī kǎo zhī. yuàn shǐ yǐ xià gù jiàn zhēng. fú yuē:" xú xuān guó zéi, jīn rì shā zhī, míng rì zuò sǐ, zú yǐ míng mù yǐ." jí àn xuān zuì qì shì, bào qí shī yǐ shì bǎi xìng, jùn zhōng zhèn lì. huáng yú shì sù yuàn yú dì, dì dà nù, fú zuò kūn qián, shū zuò yòu xiào. wǔ hóu zōng zú bīn kè nüè biàn tiān xià, mín bù kān mìng, qǐ wèi kòu zéi. qī nián, héng zú, yì zèng chē qí jiāng jūn, rú chāo gù shì. huáng zú, fù zèng qián bù, cì zhǒng yíng dì.
璜兄子宣为下邳令,暴虐尤甚。先是,求故汝南太守下邳李暠女不能得,及到县,遂将吏卒至暠家,载其女归,戏射杀之,埋著寺内。时,下邳县属东海,汝南黄浮为东海相,有告言宣者,浮乃收宣家属,无少长悉考之。掾史以下固谏争。浮曰:“徐宣国贼,今日杀之,明日坐死,足以瞑目矣。”即案宣罪弃市,暴其尸以示百姓,郡中震栗。璜于是诉怨于帝,帝大怒,浮坐髡钳,输作右校。五侯宗族宾客虐遍天下,民不堪命,起为寇贼。七年,衡卒,亦赠车骑将军,如超故事。璜卒,赙赠钱布,赐冢茔地。
míng nián, sī lì xiào wèi hán yǎn yīn zòu guàn zuì è, jí qí xiōng tài pú nán xiāng hòu chēng qǐng tuō zhōu jùn, jù liǎn wèi jiān, bīn kè fàng zòng, qīn fàn lì mín. guàn chēng jiē zì shā. yǎn yòu zòu yuàn xiōng pèi xiāng gōng zāng zuì, zhēng yì tíng wèi. yuàn yì yù xiè, shàng hái dōng wǔ hòu yìn shòu, zhào biǎn wèi dōu xiāng hòu, zú yú jiā. chāo jí huáng héng xí fēng zhě, bìng jiàng wèi xiāng hòu, zū rù suì jiē sān bǎi wàn, zǐ dì fēn fēng zhě, xī duó jué tǔ. liú pǔ děng biǎn wèi guān nèi hóu.
明年,司隶校尉韩演因奏悺罪恶,及其兄太仆南乡侯称请托州郡,聚敛为奸,宾客放纵,侵犯吏民。悺、称皆自杀。演又奏瑗兄沛相恭臧罪,征诣廷尉。瑗诣狱谢,上还东武侯印绶,诏贬为都乡侯,卒于家。超及璜、衡袭封者,并降为乡侯,租入岁皆三百万,子弟分封者,悉夺爵土。刘普等贬为关内侯。
hóu lǎn zhě, shān yáng fáng dōng rén. huán dì chū wèi zhōng cháng shì, yǐ nìng huá jìn, yǐ shì tān fàng, shòu nà huò yí yǐ jù wàn jì. yán xī zhōng, lián suì zhēng fá, fǔ tǎng kōng xū, nǎi jiǎ bǎi guān fèng lù, wáng hóu zū ruì. lǎn yì shàng jiān wǔ qiān pǐ, cì jué guān nèi hóu. yòu tuō yǐ yǔ yì zhū liáng jì gōng, jìn fēng gāo xiāng hòu.
侯览者,山阳防东人。桓帝初为中常侍,以佞猾进,倚势贪放,受纳货遗以巨万计。延熹中,连岁征伐,府帑空虚,乃假百官奉禄,王侯租锐。览亦上缣五千匹,赐爵关内侯。又托以与议诛梁冀功,进封高乡侯。
xiǎo huáng mén duàn guī jiā zài jì yīn, yǔ lǎn bìng lì tián yè, jìn jì běi jiè, pú cóng bīn kè qīn fàn bǎi xìng, jié lüè xíng lǚ. jì běi xiāng téng yán yī qiè shōu bǔ, shā shù shí rén, chén shī lù qú. lǎn guī dà yuàn, yǐ shì sù dì, yán zuò duō shā wú gū, zhēng yì tíng wèi, miǎn. yán zì bó xíng, běi hǎi rén, hòu wèi jīng zhào yǐn, yǒu lǐ míng, shì chēng wéi zhǎng zhě.
小黄门段珪家在济阴,与览并立田业,近济北界,仆从宾客侵犯百姓,劫掠行旅。济北相滕延一切收捕,杀数十人,陈尸路衢。览、珪大怨,以事诉帝,延坐多杀无辜,征诣廷尉,免。延字伯行,北海人,后为京兆尹,有理名,世称为长者。
lǎn děng de cǐ yù fàng zòng. lǎn xiōng cān wèi yì zhōu cì shǐ, mín yǒu fēng fù zhě, zhé wū yǐ dà nì, jiē zhū miè zhī, mò rù cái wù, qián hòu lèi yì jì. tài wèi yáng bǐng zòu cān, jiàn chē zhēng, yú dào zì shā. jīng zhào yǐn yuán féng yú lǚ shè, yuè cān chē sān bǎi yú liǎng, jiē jīn yín jǐn bó zhēn wán, bù kě shèng shǔ. lǎn zuò miǎn, xuán fù fù guān.
览等得此愈放纵。览兄参为益州刺史,民有丰富者,辄诬以大逆,皆诛灭之,没入财物,前后累亿计。太尉杨秉奏参,槛车征,于道自杀。京兆尹袁逢于旅舍,阅参车三百余两,皆金银锦帛珍玩,不可胜数。览坐免,旋复复官。
jiàn níng èr nián, sàng mǔ huán jiā, dà qǐ yíng zhǒng. dū yóu zhāng jiǎn yīn jǔ zòu lǎn tān chǐ shē zòng, qián hòu qǐng duó rén zhái sān bǎi bā shí yī suǒ, tián bǎi yī shí bā qǐng. qǐ lì dì zhái shí yǒu liù qū, jiē yǒu gāo lóu chí yuàn, táng gé xiāng wàng, shì yǐ qǐ huà dān qī zhī shǔ, zhì dù zhòng shēn, jiàn lèi gōng shěng. yòu yù zuò shòu zhǒng, shí guǒ shuāng quē, gāo wǔ bǎi chǐ, pò rén jū shì, fā jué fén mù. lǔ duó liáng rén, qī lüè fù zi, jí zhū zuì xìn, qǐng zhū zhī. ér lǎn cì hou zhē jié, zhāng jìng bù shàng. jiǎn suì pò lǎn zhǒng zhái, jí méi zī cái, jù yán zuì zhuàng. yòu zòu lǎn mǔ shēng shí jiāo tōng bīn kè, gàn luàn jùn guó. fù bù dé yù. lǎn suì wū jiǎn wèi gōu dǎng, jí gù cháng lè shào fǔ lǐ yīng tài pú dù mì děng, jiē yí miè zhī. suì dài cáo jié lǐng cháng lè tài pú.
建宁二年,丧母还家,大起茔冢。督邮张俭因举奏览贪侈奢纵,前后请夺人宅三百八十一所,田百一十八顷。起立第宅十有六区,皆有高楼池苑,堂阁相望,饰以绮画丹漆之属,制度重深,僭类宫省。又豫作寿冢,石椁双阙,高庑百尺,破人居室,发掘坟墓。虏夺良人,妻略妇子,及诸罪衅,请诛之。而览伺候遮截,章竟不上。俭遂破览冢宅,藉没资财,具言罪状。又奏览母生时交通宾客,干乱郡国。复不得御。览遂诬俭为钩党,及故长乐少府李膺、太仆杜密等,皆夷灭之。遂代曹节领长乐太仆。
xī píng yuán nián, yǒu sī jǔ zòu lǎn zhuān quán jiāo shē, cè shōu yìn shòu, zì shā. ā dǎng zhě jiē miǎn.
熹平元年,有司举奏览专权骄奢,策收印绶,自杀。阿党者皆免。
cáo jié zì hàn fēng, nán yáng xīn yě rén yě. qí běn wèi jùn rén, shì lì èr qiān dàn. shùn dì chū, yǐ xī yuán qí qiān xiǎo huáng mén. huán dì shí, qiān zhōng cháng shì, fèng chē dū wèi. jiàn níng yuán nián, chí jié jiāng zhōng huáng mén hǔ bēn yǔ lín qiān rén, běi yíng líng dì, péi chéng rù gōng. jí jí wèi, yǐ dìng cè fēng cháng ān xiāng hòu, liù bǎi hù.
曹节字汉丰,南阳新野人也。其本魏郡人,世吏二千石。顺帝初,以西园骑迁小黄门。桓帝时,迁中常侍,奉车都尉。建宁元年,持节将中黄门虎贲羽林千人,北迎灵帝,陪乘入宫。及即位,以定策封长安乡侯,六百户。
shí, dòu tài hòu lín cháo, hòu fù dà jiàng jūn wǔ yǔ tài fù chén fān móu zhū zhōng guān, jié yǔ cháng lè wǔ guān shǐ zhū yǔ cóng guān shǐ gòng pǔ zhāng liàng zhōng huáng mén wáng zūn cháng lè yè zhě téng shì děng shí qī rén, gòng jiǎo zhào yǐ cháng lè shí jiān wáng fǔ wèi huáng mén lìng, jiāng bīng zhū wǔ fān děng, shì yǐ jù fān wǔ chuán. jié qiān cháng lè wèi wèi, fēng yù yáng hóu, zēng yì sān qiān hù fǔ qiān zhōng cháng shì, huáng mén lìng rú gù yǔ fēng dōu xiāng hòu, qiān wǔ bǎi hù pǔ liàng děng wǔ rén gè sān bǎi hù yú shí yī rén jiē wèi guān nèi hóu, suì shí zū èr qiān hú.
时,窦太后临朝, 后父大将军武与太傅陈蕃谋诛中官, 节与长乐五官史朱瑀、从官史共普、张亮、中黄门王尊、长乐谒者腾是等十七人,共矫诏以长乐食监王甫为黄门令,将兵诛武、蕃等,事已具《蕃》、《武传》。节迁长乐卫尉,封育阳侯,增邑三千户;甫迁中常侍,黄门令如故;瑀封都乡侯,千五百户;普、亮等五人各三百户;余十一人皆为关内侯,岁食租二千斛。
xiān shì, yǔ děng yīn yú míng táng zhōng dǎo huáng tiān yuē:" dòu shì wú dào, qǐng huáng tiān fǔ huáng dì zhū zhī, lìng shì bì chéng, tiān xià de níng." jì zhū wǔ děng, zhào lìng tài guān gěi sāi jù, cì yǔ qián wǔ qiān wàn, yú gè yǒu chà, hòu gèng fēng huá róng hóu. èr nián, jié bìng kùn, zhào bài wèi chē qí jiāng jūn. yǒu qǐng jí chōu, shàng yìn shòu, bà, fù wèi zhōng cháng shì, wèi tè jìn, zhì zhōng èr qiān dàn, xún zhuǎn dà zhǎng qiū.
先是,瑀等阴于明堂中祷皇天曰:“窦氏无道,请皇天辅皇帝诛之,令事必成,天下得宁。”既诛武等,诏令太官给塞具,赐瑀钱五千万,余各有差,后更封华容侯。二年,节病困,诏拜为车骑将军。有顷疾瘳,上印绶,罢,复为中常侍,位特进,秩中二千石,寻转大长秋。
xī píng yuán nián, dòu tài hòu bēng, yǒu hé rén shū zhū què quē, yán" tiān xià dà luàn, cáo jié wáng fǔ yōu shā tài hòu, cháng shì hóu lǎn duō shā dǎng rén, gōng qīng jiē shī lù, wú yǒu zhōng yán zhě." yú shì zhào sī lì xiào wèi liú měng zhú bǔ, shí rì yī huì. měng yǐ fěi shū yán zhí, bù kěn jí bǔ, yuè yú, zhǔ míng bù lì. měng zuò zuǒ zhuǎn jiàn yì dài fū, yǐ yù shǐ zhōng chéng duàn DA5E dài měng, nǎi sì chū zhú bǔ, jí tài xué yóu shēng, xì zhě qiān yú rén. jié děng shù měng bù yǐ, shǐ jiǒng yǐ tā shì zòu měng, dǐ zuì shū zuǒ xiào. cháo chén duō yǐ wéi yán, nǎi miǎn xíng, fù gōng chē zhēng zhī.
熹平元年,窦太后崩,有何人书朱雀阙,言“天下大乱,曹节、王甫幽杀太后,常侍侯览多杀党人,公卿皆尸禄,无有忠言者。”于是诏司隶校尉刘猛逐捕,十日一会。猛以诽书言直,不肯急捕,月余,主名不立。猛坐左转谏议大夫,以御史中丞段DA5E代猛,乃四出逐捕,及太学游生,系者千余人。节等恕猛不已,使颎以他事奏猛,抵罪输左校。朝臣多以为言,乃免刑,复公车征之。
jié suì yǔ wáng fǔ děng wū zòu huán dì dì bó hǎi wáng kuī móu fǎn, zhū zhī. yǐ gōng fēng zhě shí èr rén. fǔ fēng guàn jūn hóu. jié yì zēng yì sì qiān liù bǎi hù, bìng qián qī qiān liù bǎi hù. fù xiōng zǐ dì jiē wèi gōng qīng liè xiào mù shǒu lìng zhǎng, bù mǎn tiān xià.
节遂与王甫等诬奏桓帝弟勃海王悝谋反,诛之。以功封者十二人。甫封冠军侯。节亦增邑四千六百户,并前七千六百户。父兄子弟皆为公卿列校、牧守令长,布满天下。
jié dì pò shí wèi yuè qí xiào wèi, yuè qí yíng wǔ bǎi qī yǒu měi sè, pò shí cóng qiú zhī, wǔ bǎi bù gǎn wéi, qī zhí yì bù kěn xíng, suì zì shā. qí yín bào wú dào, duō cǐ lèi yě.
节弟破石为越骑校尉,越骑营五百妻有美色,破石从求之,五百不敢违,妻执意不肯行,遂自杀。其淫暴无道,多此类也。
guāng hé èr nián, sī lì xiào wèi yáng qiú zòu zhū wáng fǔ jí zǐ cháng lè shào fǔ méng pèi xiāng jí, jiē sǐ yù zhōng. shí lián yǒu zāi yì, láng zhōng liáng rén shěn zhōng yǐ wéi zhū yǔ děng zuì è suǒ gǎn, nǎi shàng shū yuē:
光和二年,司隶校尉阳球奏诛王甫及子长乐少府萌、沛相吉,皆死狱中。时连有灾异,郎中梁人审忠以为朱瑀等罪恶所感,乃上书曰:
chén wén lǐ guó dé xián zé ān, shī xián zé wēi, gù shùn yǒu chén wǔ rén ér tiān xià lǐ, tāng jǔ yī yǐn bù rén zhě yuǎn. bì xià jí wèi zhī chū, wèi néng wàn jī, huáng tài hòu niàn zài fǔ yù, quán shí shè zhèng, gù zhōng cháng shì sū kāng guǎn bà yìng shí zhū tiǎn. tài fù chén fān dà jiàng jūn dòu wǔ kǎo qí dǎng yǔ, zhì qīng cháo zhèng. huá róng hóu zhū yǔ zhī shì jué lù, huò jí qí shēn, suì xìng zào nì móu, zuò luàn wáng shì, zhuàng tà shěng tà, zhí duó xǐ shòu, pò xié bì xià, jù huì qún chén, lí jiàn gǔ ròu mǔ zǐ zhī ēn, suì zhū fān wǔ jí yǐn xūn děng. yīn gòng gē liè chéng shè, zì xiāng fēng shǎng. fù zǐ xiōng dì bèi méng zūn róng, sù suǒ qīn hòu bù zài zhōu jùn, huò dēng jiǔ liè, huò jù sān sī. bù wéi lù zhòng wèi zūn zhī zé, ér gǒu yíng sī mén, duō xù cái huò, shàn xiū dì shě, lián lǐ jìng xiàng. dào qǔ yù shuǐ yǐ zuò yú diào, chē mǎ fú wán nǐ yú tiān jiā. qún gōng qīng shì dù kǒu tūn shēng, mò gǎn yǒu yán. zhōu mù jùn shǒu chéng shùn fēng zhǐ, pì zhào xuǎn jǔ, shì xián qǔ yú. gù chóng huáng wèi zhī shēng, yí kòu wèi zhī qǐ. tiān yì fèn yíng, jī shí yú nián. gù pín suì rì shí yú shàng, dì zhèn yú xià, suǒ yǐ qiǎn jiè rén zhǔ, yù lìng jué wù, zhū chú wú zhuàng. xī gāo zōng yǐ zhì B228 zhī biàn, gù huò zhōng xīng zhī gōng. jìn zhě shén qí qǐ wù bì xià, fā hè sī zhī nù, gù wáng fǔ fù zǐ yìng shí guó jié, lù rén shì nǚ mò bù chēng shàn, ruò chú fù mǔ zhī chóu. chéng guài bì xià fù rěn niè chén zhī lèi, bù xī tiǎn miè. xī qín xìn zhào gāo, yǐ wēi qí guó wú shǐ xíng rén, shēn E5DC qí huò. yú gōng bào bǎo qiān mǎ, lǔ zhāo jiàn zhú gān hóu, yǐ bù yòng gōng zhī qí zi jiā jū yǐ zhì miè rǔ. jīn yǐ bù rěn zhī ēn, shè yí zú zhī zuì, jiān móu yī chéng, huǐ yì hé jí! chén wèi láng shí wǔ nián, jiē ěr mù wén jiàn, yǔ zhī suǒ wéi, chéng huáng hòu suǒ bù fù shè. yuàn bì xià liú lòu kè zhī tīng, cái shěng chén biǎo, sào miè chǒu lèi, yǐ dá tiān nù. yǔ yǔ kǎo yàn, yǒu bù rú yán, yuàn shòu tāng huò zhī zhū, qī zǐ bìng xǐ, yǐ jué wàng yán zhī lù.
臣闻理国得贤则安,失贤则危,故舜有臣五人而天下理,汤举伊尹不仁者远。陛下即位之初,未能万机,皇太后念在抚育,权时摄政,故中常侍苏康、管霸应时诛殄。太傅陈蕃、大将军窦武考其党与,志清朝政。华容侯朱瑀知事觉露,祸及其身,遂兴造逆谋,作乱王室,撞蹋省闼,执夺玺绶,迫胁陛下,聚会群臣,离间骨肉母子之恩,遂诛蕃、武及尹勋等。因共割裂城社,自相封赏。父子兄弟被蒙尊荣,素所亲厚布在州郡,或登九列,或据三司。不惟禄重位尊之责,而苟营私门,多蓄财货,缮修第舍,连里竟巷。盗取御水以作鱼钓,车马服玩拟于天家。群公卿士杜口吞声,莫敢有言。州牧郡守承顺风旨,辟召选举,释贤取愚。故虫蝗为之生,夷寇为之起。天意愤盈,积十余年。故频岁日食于上,地震于下,所以谴戒人主,欲令觉悟,诛鉏无状。昔高宗以雉B228之变,故获中兴之功。近者神祇启悟陛下,发赫斯之怒,故王甫父子应时馘截,路人士女莫不称善,若除父母之仇。诚怪陛下复忍孽臣之类,不悉殄灭。昔秦信赵高,以危其国;吴使刑人,身E5DC其祸。虞公抱宝牵马,鲁昭见逐乾侯,以不用宫之奇、子家驹以至灭辱。今以不忍之恩,赦夷族之罪,奸谋一成,悔亦何及!臣为郎十五年,皆耳目闻见,瑀之所为,诚皇后所不复赦。愿陛下留漏刻之听,裁省臣表,埽灭丑类,以答天怒。与瑀考验,有不如言,愿受汤镬之诛,妻子并徙,以绝妄言之路。
zhāng qǐn bù bào. jié suì lǐng shàng shū lìng. sì nián, zú, zèng chē qí jiāng jūn. hòu yǔ yì bìng zú, jiē yǎng zǐ chuán guó. shěn zhōng zì gōng chéng, huàn guān zhū hòu, pì gōng fǔ.
章寝不报。节遂领尚书令。四年,卒,赠车骑将军。后瑀亦病卒,皆养子传国。审忠字公诚,宦官诛后,辟公府。
lǚ qiáng zì hàn shèng, hé nán chéng gāo rén yě. shǎo yǐ huàn zhě wèi xiǎo huáng mén, zài qiān zhōng cháng shì. wéi rén qīng zhōng fèng gōng. líng dì shí, lì fēng huàn zhě, yǐ qiáng wèi dōu xiāng hòu. qiáng cí ràng kěn cè, gù bù gǎn dāng, dì nǎi tīng zhī. yīn shàng shū chén shì yuē:
吕强字汉盛,河南成皋人也。少以宦者为小黄门,再迁中常侍。为人清忠奉公。灵帝时,例封宦者,以强为都乡侯。强辞让恳恻,固不敢当,帝乃听之。因上疏陈事曰:
chén wén zhū hóu shàng xiàng sì qī, xià liè wáng tǔ, gāo zǔ zhòng yuē fēi gōng chén bù hóu, suǒ yǐ zhòng tiān jué míng quàn jiè yě. fú wén zhōng cháng shì cáo jié wáng fǔ zhāng ràng děng, jí shì zhōng xǔ xiāng, bìng wèi liè hóu. jié děng huàn guān yòu báo, pǐn bēi rén jiàn, chán chǎn mèi zhǔ, nìng xié jiǎo chǒng, fàng dú rén wù, jí dù zhōng liáng, yǒu zhào gāo zhī huò, wèi bèi B450 liè zhī zhū, yǎn cháo tíng zhī míng, chéng sī shù zhī dǎng. ér bì xià bù wù, wàng shòu máo tǔ, kāi guó chéng jiā, xiǎo rén shì yòng. yòu bìng jí jiā rén, chóng jīn jiān zǐ, xiāng jì wèi fān fǔ. shòu guó zhòng ēn, bù niàn ěr zǔ, shù xiū jué dé, ér jiāo jié xié dǎng, xià bǐ qún nìng. bì xià huò qí suǒ cái, tè méng ēn zé. yòu shòu wèi guāi yuè, xián cái bù shēng, sù cān sī xìng, bì jiā róng zhuó. yīn yáng guāi cì, jià sè huāng shū, rén yòng bù kāng, wǎng bù yóu zī. chén chéng zhī fēng shì yǐ xíng, yán zhī wú dǎi, suǒ yǐ mào sǐ gàn chù chén yú zhōng zhě, shí yuàn bì xià sǔn gǎi jì miù, cóng cǐ yī zhǐ.
臣闻诸侯上象四七,下裂王土,高祖重约非功臣不侯,所以重天爵明劝戒也。伏闻中常侍曹节、王甫、张让等,及侍中许相,并为列侯。节等宦官祐薄,品卑人贱,谗谄媚主,佞邪徼宠,放毒人物,疾妒忠良,有赵高之祸,未被B450裂之诛,掩朝廷之明,成私树之党。而陛下不悟,妄授茅土,开国承家,小人是用。又并及家人,重金兼紫,相继为蕃辅。受国重恩,不念尔祖,述修厥德,而交结邪党,下比群佞。陛下或其琐才,特蒙恩泽。又授位乖越,贤才不升,素餐私幸,必加荣擢。阴阳乖刺,稼穑荒蔬,人用不康,罔不由兹。臣诚知封事已行,言之无逮,所以冒死干触陈愚忠者,实愿陛下损改既谬,从此一止。
chén yòu wén hòu gōng cǎi nǚ shù qiān yú rén, yī shí zhī fèi, rì shù bǎi yú, bǐ gǔ suī jiàn, ér hù yǒu jī sè. àn fǎ dāng guì ér jīn gèng jiàn zhě, yóu fù fā fán shù, yǐ jiě xiàn guān, hán bù gǎn yī, jī bù gǎn shí. mín yǒu sī è, ér mò zhī xù. gōng nǚ wú yòng, tián jī hòu tíng, tiān xià suī fù jìn lì gēng sāng, yóu bù néng gōng. xī chǔ nǚ bēi chóu, zé xī guān zhì zāi, kuàng zhōng nián jī jù, qǐ wú yōu yuàn hū! fū tiān shēng zhēng mín, lì jūn yǐ mù zhī. jūn dào dé, zé mín dài zhī rú fù mǔ, yǎng zhī yóu rì yuè, suī shí yǒu zhēng shuì, yóu wàng qí rén ēn zhī huì. yì yuē:" yuè yǐ shǐ mín, mín wàng qí láo yuè yǐ fàn nán, mín wàng qí sǐ." chǔ jūn fù zhǔ, yí fěng sòng sī yán nán miàn dāng guó, yí lǚ xíng qí shì.
臣又闻后宫彩女数千余人,衣食之费,日数百余,比谷虽贱,而户有饥色。案法当贵而今更贱者,由赋发繁数,以解县官,寒不敢衣,饥不敢食。民有斯厄,而莫之恤。宫女无用,填积后庭,天下虽复尽力耕桑,犹不能供。昔楚女悲愁,则西官致灾,况终年积聚,岂无忧怨乎!夫天生蒸民,立君以牧之。君道得,则民戴之如父母,仰之犹日月,虽时有征税,犹望其仁恩之惠。《易》曰:“悦以使民,民忘其劳;悦以犯难,民忘其死。”储君副主,宜讽诵斯言;南面当国,宜履行其事。
yòu chéng zhào shū, dāng yú hé jiān gù guó qǐ jiè dú zhī guǎn. bì xià lóng fēi jí wèi, suī cóng fān guó, rán chù jiǔ tiān zhī gāo, qǐ yí yǒu gù liàn zhī yì. qiě hé jiān shū yuǎn, jiě dú miǎo jué, ér dāng láo mín dān lì, wèi jiàn qí biàn. yòu jīn wài qī sì xìng guì xìng zhī jiā, jí zhōng guān gōng zú wú gōng dé zhě, zào qǐ guǎn shè, fán yǒu wàn shù, lóu gé lián jiē, dān qīng sù è, diāo kè zhī shì, bù kě dān yán. sāng zàng yú zhì, shē lì guò lǐ, jìng xiāng fàng xiào, mò kěn jiǎo fú. gǔ liáng chuán yuē:" cái jǐn zé yuàn, lì jìn zé duì." shī zǐ yuē:" jūn rú yú, mín rú shuǐ, yú fāng zé shuǐ fāng, yú yuán zé shuǐ yuán." shàng zhī huà xià, yóu fēng zhī mí cǎo. jīn shàng wú qù shē zhī jiǎn, xià yǒu zòng yù zhī bì, zhì shǐ qín shòu shí mín zhī gān, mù tǔ yī mín zhī bó. xī shī kuàng jiàn jìn píng gōng yuē:" liáng zhù yī xiù, mín wú hè yī chí yǒu qì jiǔ, shì yǒu kě sǐ jiù mǎ mò sù, mín yǒu jī sè. jìn chén bù gǎn jiàn, yuǎn chén bù dé chàng." cǐ zhī wèi yě.
又承诏书,当于河间故国起解渎之馆。陛下龙飞即位,虽从籓国,然处九天之高,岂宜有顾恋之意。且河间疏远,解渎邈绝,而当劳民单力,未见其便。又今外戚四姓贵幸之家,及中官公族无功德者,造起馆舍,凡有万数,楼阁连接,丹青素垩,雕刻之饰,不可单言。丧葬逾制,奢丽过礼,竞相放效,莫肯矫拂。《穀梁传》曰:“财尽则怨,力尽则怼。”《尸子》曰:“君如杅,民如水,杅方则水方,杅圆则水圆。”上之化下,犹风之靡草。今上无去奢之俭,下有纵欲之敝,至使禽兽食民之甘,木土衣民之帛。昔师旷谏晋平公曰:“梁柱衣绣,民无褐衣;池有弃酒,士有渴死;厩马秣粟,民有饥色。近臣不敢谏,远臣不得暢。”此之谓也。
yòu wén qián zhào yì láng cài yōng duì wèn yú jīn shāng mén, ér lìng zhōng cháng shì cáo jié wáng fǔ děng yǐ zhào shū yù zhǐ. yōng bù gǎn huái dào mí guó, ér qiè yán jí duì, huǐ cì guì chén, jī ā shù huàn. bì xià bù mì qí yán, zhì lìng xuān lù, qún xié xiàng lǐng, gāo chún shì shé, jìng yù jǔ jué, zào zuò fēi tiáo. bì xià huí shòu fěi bàng, zhì yōng xíng zuì, shì jiā xǐ fàng, lǎo yòu liú lí, qǐ bù fù zhōng chén zāi! jīn qún chén jiē yǐ yōng wèi jiè, shàng wèi bù cè zhī nán, xià jù jiàn kè zhī hài, chén zhī cháo tíng bù fù dé wén zhōng yán yǐ. gù tài wèi duàn B451, wǔ yǒng guān shì, xí yú biān shì, chuí fā fú róng, gōng chéng hào shǒu, lì shì èr zhǔ, xūn liè dú zhāo. bì xià jì yǐ shì xù, wèi dēng tái sī, ér wèi sī lì xiào wèi yáng qiú suǒ jiàn wū xié, yī shēn jì bì, ér qī zǐ yuǎn bō. tiān xià chóu chàng, gōng chén shī wàng. yí zhēng yōng gèng shòu rèn, fǎn B451 jiā shǔ, zé zhōng lú lù kāi, zhòng yuàn yǐ mǐ yǐ.
又闻前召议郎蔡邕对问于金商门,而令中常侍曹节、王甫等以诏书喻旨。邕不敢怀道迷国,而切言极对,毁刺贵臣,讥呵竖宦。陛下不密其言,至令宣露,群邪项领,膏脣拭舌,竞欲咀嚼,造作飞条。陛下回受诽谤,致邕刑罪,室家徙放,老幼流离,岂不负忠臣哉!今群臣皆以邕为戒,上畏不测之难,下惧剑客之害,臣知朝廷不复得闻忠言矣。故太尉段B451,武勇冠世,习于边事,垂发服戎,功成皓首,历事二主,勋烈独昭。陛下既已式序,位登台司,而为司隶校尉阳球所见诬胁,一身既毙,而妻子远播。天下惆怅,功臣失望。 宜征邕更授任, 反B451家属,则忠卢路开,众怨以弭矣。
dì zhī qí zhōng ér bù néng yòng.
帝知其忠而不能用。
shí, dì duō xù sī zāng, shōu tiān xià zhī zhēn, měi jùn guó gòng xiàn, xiān shū zhōng shǔ, míng wéi" dǎo xíng fèi". qiáng shàng shū jiàn yuē:
时,帝多稸私臧,收天下之珍,每郡国贡献,先输中署,名为“导行费”。强上疏谏曰:
tiān xià zhī cái, mò bù shēng zhī yīn yáng, guī zhī bì xià. guī zhī bì xià, qǐ yǒu gōng sī? ér jīn zhōng shàng fāng liǎn zhū jùn zhī bǎo, zhōng yù fǔ jī tiān xià zhī zēng, xī yuán yǐn sī nóng zhī zāng, zhōng jiù jù tài pú zhī mǎ, ér suǒ shū zhī fǔ, zhé yǒu dǎo xíng zhī cái. diào guǎng mín kùn, fèi duō xiàn shǎo, jiān lì yīn qí lì, bǎi xìng shòu qí bì. yòu ā mèi zhī chén, hǎo xiàn qí sī, róng chǎn gū xī, zì cǐ ér jìn.
天下之财,莫不生之阴阳,归之陛下。归之陛下,岂有公私?而今中尚方敛诸郡之宝,中御府积天下之缯,西园引司农之臧,中厩聚太仆之马,而所输之府,辄有导行之财。调广民困,费多献少,奸吏因其利,百姓受其敝。又阿媚之臣,好献其私,容谄姑息,自此而进。
jiù diǎn xuǎn jǔ wěi rèn sān fǔ, sān fǔ yǒu xuǎn, cān yì yuàn shǔ, zī qí xíng zhuàng, dù qí qì néng, shòu shì rèn yòng, zé yǐ chéng gōng. ruò wú kě chá, rán hòu fù zhī shàng shū. shàng shū jǔ hé, qǐng xià tíng wèi, fù àn xū shí, xíng qí zhū fá. jīn dàn rèn shàng shū, huò fù chì yòng. rú shì, sān gōng dé miǎn xuǎn jǔ zhī fù, shàng shū yì fù bù zuò, zé shǎng wú guī, qǐ kěn kōng zì kǔ láo hū!
旧典选举委任三府,三府有选,参议掾属,咨其行状,度其器能,受试任用,责以成功。若无可察,然后付之尚书。尚书举劾,请下廷尉,覆案虚实,行其诛罚。今但任尚书,或复敕用。如是,三公得免选举之负,尚书亦复不坐,责赏无归,岂肯空自苦劳乎!
fū lì yán wú xiǎn guò zhī jiù, míng jìng wú jiàn C045 zhī yóu. rú è lì yán yǐ jì guò, zé bù dàng xué yě bù yù míng jìng zhī jiàn C045, zé bù dàng zhào yě. yuàn bì xià xiáng sī chén yán, bù yǐ jì guò jiàn C045 wèi zé.
夫立言无显过之咎,明镜无见C045之尤。如恶立言以记过,则不当学也;不欲明镜之见C045,则不当照也。愿陛下详思臣言,不以记过见C045为责。
shū zòu bù xǐng.
书奏不省。
zhōng píng yuán nián, huáng jīn zéi qǐ, dì wèn qiáng suǒ yí shī xíng. qiáng yù xiān zhū zuǒ yòu tān zhuó zhě, dà shè dǎng rén, liào jiǎn cì shǐ èr qiān dàn néng fǒu. dì nà zhī, nǎi xiān shè dǎng rén. yú shì zhū cháng shì rén rén qiú tuì, yòu gè zì zhēng hái zōng qīn zǐ dì zài zhōu jùn zhě. zhōng cháng shì zhào zhōng xià yùn děng suì gòng gòu qiáng, yún" yǔ dǎng rén gòng yì cháo tíng, shù dú huò guāng chuán. qiáng xiōng dì suǒ zài bìng jiē tān huì". dì bù yuè, shǐ zhōng huáng mén chí bīng zhào qiáng. qiáng wén dì zhào, nù yuē:" wú sǐ, luàn qǐ yǐ. zhàng fū yù jìn zhōng guó jiā, qǐ néng duì yù lì hū!" suì zì shā. zhōng yùn fù zèn yuē:" qiáng jiàn zhào wèi zhī suǒ wèn, ér jiù chù cǎo zì píng, yǒu jiān míng shěn." suì shōu bǔ zōng qīn, mò rù cái chǎn yān.
中平元年,黄巾贼起,帝问强所宜施行。强欲先诛左右贪浊者,大赦党人,料简刺史、二千石能否。帝纳之,乃先赦党人。于是诸常侍人人求退,又各自征还宗亲子弟在州郡者。中常侍赵忠、夏恽等遂共构强,云“与党人共议朝廷,数读《霍光传》。强兄弟所在并皆贪秽”。帝不悦,使中黄门持兵召强。强闻帝召,怒曰:“吾死,乱起矣。丈夫欲尽忠国家,岂能对狱吏乎!”遂自杀。忠、恽复谮曰:“强见召未知所问,而就处草自屏,有奸明审。”遂收捕宗亲,没入财产焉。
shí, huàn zhě jì yīn dīng sù xià pī xú yǎn nán yáng guō dān rǔ yáng lǐ xún běi hǎi zhào yòu děng wǔ rén chēng wéi qīng zhōng, jiē zài lǐ xiàng, bù zhēng wēi quán. xún yǐ wéi zhū bó shì shì jiǎ yǐ kē, zhēng dì gāo xià, gèng xiāng gào yán, zhì yǒu xíng lù dìng lán tái qī shū jīng zì, yǐ hé qí sī wén zhě, nǎi bái dì, yǔ zhū rú gòng kè wǔ jīng wén yú shí, yú shì zhào cài yōng děng zhèng qí wén zì. zì hòu wǔ jīng yí dìng, zhēng zhě yòng xī. zhào yòu bó xué duō lǎn, zhù zuò jiào shū, zhū rú chēng zhī.
时,宦者济阴丁肃、下邳徐衍、南阳郭耽、汝阳李巡、北海赵祐等五人称为清忠,皆在里巷,不争威权。巡以为诸博士试甲乙科,争弟高下,更相告言,至有行赂定兰台漆书经字,以合其私文者,乃白帝,与诸儒共刻《五经》文于石,于是诏蔡邕等正其文字。自后《五经》一定,争者用息。赵祐博学多览,著作校书,诸儒称之。
yòu xiǎo huáng mén gān líng wú kàng, shàn wèi fēng jiǎo, bó dá yǒu fèng gōng chēng. zhī bù de yòng, cháng tuō bìng hái sì shě, cóng róng yǎng zhì yún.
又小黄门甘陵吴伉,善为风角,博达有奉公称。知不得用,常托病还寺舍,从容养志云。
zhāng ràng zhě, jiǒng chuān rén zhào zhōng zhě, ān píng rén yě. shǎo jiē jǐ shì zhě zhōng, huán dì shí wéi xiǎo huáng mén. zhōng yǐ yǔ zhū liáng jì gōng fēng dōu xiāng hòu. yán xī bā nián, chù wèi guān nèi hóu, shí běn xiàn zū qiān hú.
张让者,颎川人;赵忠者,安平人也。少皆给事者中,桓帝时为小黄门。忠以与诛梁冀功封都乡侯。延熹八年,黜为关内侯,食本县租千斛。
líng dì shí, ràng zhōng bìng qiān zhōng cháng shì, fēng liè hóu, yǔ cáo jié wáng fǔ děng xiāng wèi biǎo lǐ. jié sǐ hòu, zhōng lǐng dà zhǎng qiū. ràng yǒu jiān nú diǎn rèn jiā shì, jiāo tōng huò lù, wēi xíng xuān hè. fú fēng rén mèng tuó, zī chǎn ráo shàn, yǔ nú péng jié, qīng yè kuì wèn, wú suǒ yí ài. nú xián dé zhī, wèn tuó yuē:" jūn hé suǒ yù? lì néng bàn yě." yuē:" wú wàng rǔ cáo wèi wǒ yī bài ěr." shí bīn kè qiú yè ràng zhě, chē héng shù bǎi qiān liǎng, tuó shí zhǐ ràng, hòu zhì, bù dé jìn, jiān nú nǎi lǜ zhū cāng tóu yíng bài yú lù, suì gòng yù chē rù mén. bīn kè xián jīng, wèi tuó shàn yú ràng, jiē zhēng yǐ zhēn wán lù zhī. tuó fēn yǐ yí ràng, ràng dà xǐ, suì yǐ tuó wèi liáng zhōu cì shǐ.
灵帝时,让、忠并迁中常侍,封列侯,与曹节、王甫等相为表里。节死后,忠领大长秋。让有监奴典任家事,交通货赂,威形喧赫。扶风人孟佗,资产饶赡,与奴朋结,倾谒馈问,无所遗爱。奴咸德之,问佗曰:“君何所欲?力能办也。”曰:“吾望汝曹为我一拜耳。”时宾客求谒让者,车恒数百千两,佗时指让,后至,不得进,监奴乃率诸仓头迎拜于路,遂共轝车入门。宾客咸惊,谓佗善于让,皆争以珍玩赂之。佗分以遗让,让大喜,遂以佗为凉州刺史。
shì shí, ràng zhōng jí xià yùn guō shèng sūn zhāng bì lán lì sōng duàn guī gāo wàng zhāng gōng hán kuī sòng diǎn shí èr rén, jiē wèi zhōng cháng shì, fēng hóu guì chǒng, fù xiōng zǐ dì bù liè zhōu jùn, suǒ zài tān jiàn, wéi rén dù hài. huáng jīn jì zuò, dào zéi mí fèi, láng zhōng zhōng shān zhāng jūn shàng shū yuē:" qiè wéi zhāng jué suǒ yǐ néng xīng bīng zuò luàn, wàn rén suǒ yǐ lè fù zhī zhě, qí yuán jiē yóu shí cháng shì duō fàng fù xiōng zǐ dì hūn qīn bīn kè diǎn jù zhōu jùn, gū què cái lì, qīn lüè bǎi xìng, bǎi xìng zhī yuān wú suǒ gào sù, gù móu yì bù guǐ, jù wèi dào zéi. yí zhǎn shí cháng shì, xiàn tóu nán jiāo, yǐ xiè bǎi xìng, yòu qiǎn shǐ zhě bù gào tiān xià, kě bù xū shī lǚ, ér dà kòu zì xiāo." tiān zǐ yǐ jūn zhāng shì ràng děng, jiē miǎn guān tú xiǎn dùn shǒu, qǐ zì zhì luò yáng zhào yù, bìng chū jiā cái yǐ zhù jūn fèi. yǒu zhào jiē guān lǚ shì shì rú gù. dì nù jūn yuē:" cǐ zhēn kuáng zi yě. shí cháng shì gù dāng yǒu yī rén shàn zhě bù?" jūn fù zhòng shàng, yóu rú qián zhāng, zhé qǐn bù bào. zhào shǐ tíng wèi shì yù shǐ kǎo wèi zhāng jué dào zhě, yù shǐ chéng ràng děng zhǐ, suì wū zòu jūn xué huáng jīn dào, shōu lüè sǐ yù zhōng. ér ràng děng shí duō yǔ zhāng jué jiāo tōng. hòu zhōng cháng shì fēng xū xú fèng shì dú fā jué zuò zhū, dì yīn nù jí ràng děng yuē:" rǔ cáo cháng yán dǎng rén yù wèi bù guǐ, jiē lìng jìn gù, huò yǒu fú zhū. jīn dǎng rén gèng wéi guó yòng, rǔ cáo fǎn yǔ zhāng jué tōng, wèi kě zhǎn wèi?" jiē kòu tóu yún:" gù zhōng cháng shì wáng fǔ hóu lǎn suǒ wéi." dì nǎi zhǐ.
是时,让、忠及夏恽、郭胜、孙璋、毕岚、栗嵩、段珪、高望、张恭、韩悝、宋典十二人,皆为中常侍,封侯贵宠,父兄子弟布列州郡,所在贪贱,为人蠹害。黄巾既作,盗贼糜沸,郎中中山张钧上书曰:“窃惟张角所以能兴兵作乱,万人所以乐附之者,其源皆由十常侍多放父兄、子弟、婚亲、宾客典据州郡,辜榷财利,侵掠百姓,百姓之冤无所告诉,故谋议不轨,聚为盗贼。宜斩十常侍,县头南郊,以谢百姓,又遣使者布告天下,可不须师旅,而大寇自消。”天子以钧章示让等,皆免冠徒跣顿首,乞自致洛阳诏狱,并出家财以助军费。有诏皆冠履视事如故。帝怒钧曰:“此真狂子也。十常侍固当有一人善者不?”钧复重上,犹如前章,辄寝不报。诏使廷尉、侍御史考为张角道者,御史承让等旨,遂诬奏钧学黄巾道,收掠死狱中。而让等实多与张角交通。后中常侍封谞、徐奉事独发觉坐诛,帝因怒诘让等曰:“汝曹常言党人欲为不轨,皆令禁锢,或有伏诛。今党人更为国用,汝曹反与张角通,为可斩未?”皆叩头云:“故中常侍王甫、侯览所为。”帝乃止。
míng nián, nán gōng zāi. ràng zhōng děng shuō dì lìng liǎn tiān xià tián mǔ shuì shí qián, yǐ xiū gōng shì. fā tài yuán hé dōng dí dào zhū jùn cái mù jí wén shí, měi zhōu jùn bù sòng zhì jīng shī, huáng mén cháng shì zhé lìng qiǎn ā bù zhōng zhě, yīn qiáng zhé jiàn mǎi, shí fēn gù yī, yīn fù huò zhī yú huàn guān, fù bù wéi jí shòu, cái mù suì zhì fǔ jī, gōng shì lián nián bù chéng. cì shǐ tài shǒu fù zēng sī diào, bǎi xìng hū jiē. fán zhào suǒ zhēng qiú, jiē lìng xī yuán zōu mì yuē chì, hào yuē" zhōng shǐ", kǒng dòng zhōu jùn, duō shòu qiú lù. cì shǐ èr qiān dàn jí mào cái xiào lián qiān chú, jiē zé zhù jūn xiū gōng qián, dà jùn zhì èr sān qiān wàn, yú gè yǒu chà. dāng zhī guān zhě, jiē xiān zhì xī yuán xié jià, rán hòu dé qù. yǒu qián bù bì zhě, huò zhì zì shā. qí shǒu qīng zhě, qǐ bù zhī guān, jiē pò qiǎn zhī.
明年,南宫灾。让、忠等说帝令敛天下田亩税十钱,以修宫室。发太原、河东、狄道诸郡材木及文石,每州郡部送至京师,黄门常侍辄令谴呵不中者,因强折贱买,十分雇一,因复货之于宦官,复不为即受,材木遂至腐积,宫室连年不成。刺史、太守复增私调,百姓呼嗟。凡诏所征求,皆令西园驺密约敕,号曰“中使”,恐动州郡,多受赇赂。刺史、二千石及茂才孝廉迁除,皆责助军修宫钱,大郡至二三千万,余各有差。当之官者,皆先至西园谐价,然后得去。有钱不毕者,或至自杀。其守清者,乞不之官,皆迫遣之。
shí, jù lù tài shǒu hé nèi sī mǎ zhí xīn chú, yǐ yǒu qīng míng, jiǎn zé sān bǎi wàn. zhí bèi zhào, zhàng rán yuē:" wéi mín fù mǔ, ér fǎn gē bō bǎi xìng, yǐ chēng shí qiú, wú bù rěn yě." cí jí, bù tīng, xíng zhì mèng jīn, shàng shū jí chén dāng shì zhī shī, gǔ jīn huò bài zhī jiè, jí tūn yào zì shā. shū zòu, dì wèi zàn jué xiū gōng qián.
时,钜鹿太守河内司马直新除,以有清名,减责三百万。直被诏,帐然曰:“为民父母,而反割剥百姓,以称时求,吾不忍也。”辞疾,不听,行至孟津,上书极陈当世之失,古今祸败之戒,即吞药自杀。书奏,帝为暂绝修宫钱。
yòu zào wàn jīn táng yú xī yuán, yǐn sī nóng jīn qián zēng bó, rèn jī qí zhōng. yòu hái hé jiān mǎi tián zhái, qǐ dì guān. dì běn hòu jiā, sù pín, měi tàn huán dì bù néng zuò jiā jū, gù jù wèi sī zāng, fù jì xiǎo huáng mén cháng shì qián gè shù qiān wàn. cháng yún:" zhāng cháng shì shì wǒ gōng, zhào cháng shì shì wǒ B227." huàn zhě dé zhì, wú suǒ dàn wèi, bìng qǐ dì zhái, nǐ zé gōng shì. dì cháng dēng yǒng ān hòu tái, huàn guān kǒng qí wàng jiàn jū wài, nǎi shǐ zhōng dà rén shàng dàn jiàn yuē:" tiān zǐ bù dàng dēng gāo, dēng gāo zé bǎi xìng xū sàn.." zì shì bù gǎn fù shēng tái xiè.
又造万金堂于西园,引司农金钱缯帛,仞积其中。又还河间买田宅,起第观。帝本侯家,宿贫,每叹桓帝不能作家居,故聚为私臧,复寄小黄门常侍钱各数千万。常云:“张常侍是我公,赵常侍是我B227。”宦者得志,无所惮畏,并起第宅,拟则宫室。帝常登永安候台,宦官恐其望见居外,乃使中大人尚但谏曰:“天子不当登高,登高则百姓虚散。。”自是不敢复升台榭。
míng nián, suì shǐ gōu dùn lìng sòng diǎn shàn xiū nán gōng yù táng. yòu shǐ yè tíng lìng bì lán zhù tóng rén sì liè yú cāng lóng xuán wǔ quē, yòu zhù sì zhōng, jiē shòu èr qiān hú, xiàn yú yù táng jí yún tái diàn qián. yòu zhù tiān lù há ma, tǔ shuǐ yú píng mén wài qiáo dōng, zhuǎn shuǐ rù gōng. yòu zuò fān chē kě wū, xuán yú qiáo xī, yòng sǎ nán běi jiāo lù, yǐ shěng bǎi xìng sǎ dào zhī fèi. yòu zhù sì chū wén qián, qián jiē sì dào. shí zhě qiè yán chǐ nüè yǐ shèn, xíng xiàng zhào jiàn, cǐ qián chéng, bì sì dào ér qù. jí jīng shī dà luàn, qián guǒ liú bù sì hǎi. fù yǐ zhōng wèi chē qí jiāng jūn, bǎi yú rì bà.
明年,遂使钩盾令宋典缮修南宫玉堂。又使掖庭令毕岚铸铜人四列于仓龙、玄武阙,又铸四钟,皆受二千斛,县于玉堂及云台殿前。又铸天禄虾蟆,吐水于平门外桥东,转水入宫。又作翻车渴乌,旋于桥西,用洒南北郊路,以省百姓洒道之费。又铸四出文钱,钱皆四道。识者窃言侈虐已甚,形象兆见,此钱成,必四道而去。及京师大乱,钱果流布四海。复以忠为车骑将军,百余日罢。
liù nián, dì bēng. zhōng jūn xiào wèi yuán shào shuō dà jiàng jūn hé jìn, lìng zhū zhōng guān yǐ yuè tiān xià. móu xiè, ràng zhōng děng yīn jìn rù shěng, suì gòng shā jìn. ér shào lè bīng zhǎn zhōng, bǔ huàn guān wú shào zhǎng xī zhǎn zhī. ràng děng shù shí rén jié zhì tiān zǐ zǒu hé shàng. zhuī jí, ràng děng bēi kū cí yuē:" chén děng tiǎn miè, tiān xià luàn yǐ. wéi bì xià zì ài!" jiē tóu hé ér sǐ.
六年,帝崩。中军校尉袁绍说大将军何进,令诛中官以悦天下。谋泄,让、忠等因进入省,遂共杀进。而绍勒兵斩忠,捕宦官无少长悉斩之。让等数十人劫质天子走河上。追急,让等悲哭辞曰:“臣等殄灭,天下乱矣。惟陛下自爱!”皆投河而死。
lùn yuē: zì gǔ sàng dà yè jué zōng yīn zhě, qí suǒ jiàn yǒu yóu yǐ. sān dài yǐ bì sè qǔ huò, yíng shì yǐ shē nüè zhì zāi, xī jīng zì wài qī shī zuò, dōng dōu yuán yān yǐn qīng guó. chéng bài zhī lái, xiān shǐ shāng zhī jiǔ yǐ. zhì yú xìn qǐ huàn fū, qí lüè yóu huò kě yán. hé zhě? xíng yú zhī chǒu, lǐ xiè quán shēng, shēng róng wú huī yú mén fá, jī fū mò chuán yú lái tǐ, tuī qíng wèi jiàn qí bì, jí shì yì yǐ qǔ xìn, jiā jiān rǎn cháo shì, pō shí diǎn wù, gù shǎo zhǔ píng jǐn jiù zhī yōng, nǚ jūn zī chū nèi zhī mìng, gù fǎng wú cāi dàn zhī xīn, ēn xiá yǒu kě yuè zhī sè. yì yǒu zhōng hòu píng duān, huái shù jiū xié huò mǐn cái gěi duì, shì qiǎo luàn shí huò jiè yù zhēn liáng, xiān shí jiàn yù. fēi zhí gǒu zì xiōng dé, zhǐ yú bào héng ér yǐ. rán mò yé bìng xíng, qíng mào xiāng yuè, gù néng huí huò hūn yòu, mí mào shì tīng, gài yì yǒu qí lǐ yān. zhà lì jì zī, péng tú rì guǎng, zhí chén kàng yì, bì lòu xiān yán zhī jiān, zhì qī fā fèn, fāng qǐ zhuān duó zhī xì, sī zhōng xián suǒ yǐ zhì qū, shè jì gù qí wèi xū. yì yuē:" lǚ shuāng jiān bīng zhì." yún suǒ cóng lái jiǔ yǐ. jīn jī qí suǒ yǐ, yì qǐ yī zhāo yī xī zāi!
论曰:自古丧大业绝宗禋者,其所渐有由矣。三代以嬖色取祸,嬴氏以奢虐致灾,西京自外戚失祚,东都缘阉尹倾国。成败之来,先史商之久矣。至于衅起宦夫,其略犹或可言。何者?刑余之丑,理谢全生,声荣无辉于门阀,肌肤莫传于来体,推情未鉴其敝,即事易以取信,加渐染朝事,颇识典物,故少主凭谨旧之庸,女君资出内之命,顾访无猜惮之心,恩狎有可悦之色。亦有忠厚平端,怀术纠邪;或敏才给对,饰巧乱实;或借誉贞良,先时荐誉。非直苟恣凶德,止于暴横而已。然莫邪并行,情貌相越,故能回惑昏幼,迷瞀视听,盖亦有其理焉。诈利既滋,朋徒日广,直臣抗议,必漏先言之间,至戚发愤,方启专夺之隙,斯忠贤所以智屈,社稷故其为墟。《易》曰:“履霜坚冰至。”云所从来久矣。今迹其所以,亦岂一朝一夕哉!
zàn yuē:" rèn shī wú xiǎo, guò yòng zé wéi. kuàng nǎi xiàng zhí, yuǎn cān tiān jī. wǔ wén qiǎo tài, zuò huì zuò wēi. xiōng jiā hài guó, fū qǐ yì guī!
赞曰:“任失无小,过用则违。况乃巷职,远参天机。舞文巧态,作惠作威。凶家害国,夫岂异归!