zhōu biàn huáng xiàn xú zhì jiāng gōng shēn tú pán
周变 黄宪 徐稺 姜肱 申屠蟠
yì yuē:" jūn zǐ zhī dào, huò chū huò chù, huò mò huò yǔ." kǒng zǐ chēng" qú bó yù bāng yǒu dào zé shì, bāng wú dào zé kě juǎn ér huái yě". rán yòng shě zhī duān, jūn zǐ zhī suǒ yǐ cún qí chéng yě. gù qí xíng yě, zé rú zú méng gòu, chū shēn yǐ xiào shí, jí qí zhǐ yě, zé qióng qī rú shū, zāng bǎo yǐ mí guó.
《易》曰:“君子之道,或出或处,或默或语。”孔子称“蘧伯玉邦有道则仕,邦无道则可卷而怀也”。然用舍之端,君子之所以存其诚也。故其行也,则濡足蒙垢,出身以效时,及其止也,则穷栖茹菽,臧宝以迷国。
tài yuán mǐn zhòng shū zhě, shì chēng jié shì, suī zhōu dǎng zhī jié qīng, zì yǐ fú jí yě. dǎng jiàn qí hán shū yǐn shuǐ, yí yǐ shēng suàn, shòu ér bù shí. jiàn wǔ zhōng, yīng sī tú hóu bà zhī pì. jì zhì, bà bù jí zhèng shì, tú láo kǔ ér yǐ. zhòng shū hèn yuē:" shǐ méng jiā mìng, qiě xǐ qiě jù jīn jiàn míng gōng, xǐ jù jiē qù. yǐ zhòng shū wèi bù zú wèn xié, bù dàng pì yě. pì ér bù wèn, shì shī rén yě." suì cí chū, tóu hé ér qù. fù yǐ bó shì zhēng, bù zhì. kè jū ān yì. lǎo bìng jiā pín, bù néng dé ròu, rì mǎi zhū gān yī piàn, tú zhě huò bù kěn yǔ, ān yì lìng wén, chì lì cháng gěi yān. zhòng shū guài ér wèn zhī, zhī, nǎi tàn yuē:" mǐn zhòng shū qǐ yǐ kǒu fù lèi ān yì xié?" suì qù, kè pèi. yǐ shòu zhōng.
太原闵仲叔者,世称节士,虽周党之洁清,自以弗及也。党见其含菽饮水,遗以生蒜,受而不食。建武中,应司徒侯霸之辟。既至,霸不及政事,徒劳苦而已。仲叔恨曰:“始蒙嘉命,且喜且惧;今见明公,喜惧皆去。以仲叔为不足问邪,不当辟也。辟而不问,是失人也。”遂辞出,投劾而去。复以博士征,不至。客居安邑。老病家贫,不能得肉,日买猪肝一片,屠者或不肯与,安邑令闻,敕吏常给焉。仲叔怪而问之,知,乃叹曰:“闵仲叔岂以口腹累安邑邪?”遂去,客沛。以寿终。
zhòng shū tóng jùn xún nèn, zì jūn dà, shǎo yì xiū qīng jié. zī cái qiān wàn, fù yuè zú, xī sàn yǔ jiǔ zú. yǐn jū shān zé, yǐ qiú jué zhì. wáng mǎng mò, xiōng nú kòu qí běn xiàn guǎng wǔ, wén nèn míng jié, xiāng yuē bù rù xún shì lǘ. guāng wǔ zhēng, yǐ bìng bù zhì. yǒng píng chū, dōng píng wáng cāng wèi piào qí jiāng jūn, kāi dōng B22B yán xián jùn, pì ér yīng yān. jí hòu cháo huì, xiǎn zōng xì zhī yuē:" xiān dì zhēng jūn bù zhì, piào qí pì jūn ér lái, hé yě?" duì yuē:" xiān dì bǐng dé yǐ huì xià, gù chén kě dé bù lái. piào qí zhí fǎ yǐ jiǎn xià, gù chén bù gǎn bù zhì." hòu yuè yú, bà guī, zú yú jiā.
仲叔同郡荀恁,字君大,少亦修清节。资财千万,父越卒,悉散与九族。隐居山泽,以求厥志。王莽末,匈奴寇其本县广武,闻恁名节,相约不入荀氏闾。光武征,以病不至。永平初,东平王苍为骠骑将军,开东B22B延贤俊,辟而应焉。及后朝会,显宗戏之曰:“先帝征君不至,骠骑辟君而来,何也?”对曰:“先帝秉德以惠下,故臣可得不来。骠骑执法以检下,故臣不敢不至。”后月余,罢归,卒于家。
huán dì shí, ān yáng rén wèi huán, zì zhòng yīng, yì shù bèi zhēng. qí xiāng rén quàn zhī xíng. huán yuē:" fū gàn lù qiú jìn, suǒ yǐ xíng qí zhì yě. jīn hòu gōng qiān shù, qí kě sǔn hū? jiù mǎ wàn pǐ, qí kě jiǎn hū? zuǒ yòu xī quán háo, qí kě qù hū?" jiē duì yuē:" bù kě." huán nǎi kǎi rán tàn yuē:" wèi huán shēng xíng sǐ guī, zōng zhū zǐ hé yǒu zāi!" suì yǐn shēn bù chū.
桓帝时,安阳人魏桓,字仲英,亦数被征。其乡人劝之行。桓曰:“夫干禄求进,所以行其志也。今后宫千数,其可损乎?厩马万匹,其可减乎?左右悉权豪,其可去乎?”皆对曰:“不可。”桓乃慨然叹曰:“喂桓生行死归,宗诸子何有哉!”遂引身不出。
ruò èr sān zi, kě wèi shí qù jiù zhī gài, hòu shí ér chù. fū rán, qǐ qí kū gǎo gǒu ér jǐ zāi? gài guǐ shí shěn jǐ, yǐ chéng qí dào yān. yú gù liè qí fēng liú, qū ér zài zhī.
若二三子,可谓识去就之概,候时而处。夫然,岂其枯槁苟而己哉?盖诡时审己,以成其道焉。余故列其风流,区而载之。
zhōu xiè zì yàn zǔ, rǔ nán ān chéng rén, jué cáo yuàn yàn zhī hòu yě. xiè shēng ér qīn yí zhé è, chǒu zhuàng hài rén. qí mǔ yù qì zhī, qí fù bù tīng, yuē:" wú wén xián shèng duō yǒu yì mào. xìng wǒ zōng zhě, nǎi cǐ ér yě." yú shì yǎng zhī.
周燮字彦祖,汝南安城人,决曹掾燕之后也。燮生而钦颐折頞,丑状骇人。其母欲弃之,其父不听,曰:“吾闻贤圣多有异貌。兴我宗者,乃此兒也。”于是养之。
shǐ zài tiáo ED23, ér zhī lián ràng shí suì jiù xué, néng tōng shī lùn jí zhǎng, zhuān jīng lǐ yì. bù dú fēi shèng zhī shū, bù xiū hè wèn zhī hǎo. yǒu xiān rén cǎo lú jié yú gāng pàn, xià yǒu bēi tián, cháng sì qín yǐ zì jǐ. fēi shēn suǒ gēng yú, zé bù shí yě. xiāng dǎng zōng zú xī dé jiàn zhě.
始在髫ED23,而知廉让;十岁就学,能通《诗》、《论》;及长,专精《礼》、《易》。不读非圣之书,不修贺问之好。有先人草庐结于冈畔,下有陂田,常肆勤以自给。非身所耕渔,则不食也。乡党宗族希得见者。
jǔ xiào lián, xián liáng fāng zhèng, tè zhēng, jiē yǐ jí cí. yán guāng èr nián, ān dì yǐ xuán xūn gāo bì pìn xiè, jí nán yáng féng liáng, èr jùn gè qiǎn chéng yuàn zhì lǐ. zōng zú gèng quàn zhī yuē:" fū xiū dé lì xíng, suǒ yǐ wéi guó. zì xiān shì yǐ lái, xūn chǒng xiāng chéng, jūn dú hé wéi wū dōng gāng zhī bēi hū?" xiè yuē:" wú jì bù néng yǐn chǔ cháo xué, zhuī qǐ jì zhī jī, ér yóu xiǎn rán bù yuǎn fù mǔ zhī guó, sī gù yǐ huá ní yáng bō, tóng qí liú yǐ. fū xiū dào zhě, dù qí shí ér dòng. dòng ér bù shí, yān dé hēng hū!" yīn zì zài dào yǐng chuān yáng chéng, qiǎn mén shēng sòng jìng, suì cí jí ér guī. liáng yì zài bìng dào jìn xiàn, sòng lǐ ér hái. zhào shū gào èr jùn, suì yǐ yáng jiǔ yǎng bìng.
举孝廉,贤良方正,特征,皆以疾辞。延光二年,安帝以玄纁羔币聘燮,及南阳冯良,二郡各遣丞掾致礼。宗族更劝之曰:“夫修德立行,所以为国。自先世以来,勋宠相承,君独何为呜东冈之陂乎?”燮曰:“吾既不能隐处巢穴,追绮季之迹,而犹显然不远父母之国,斯固以滑泥扬波,同其流矣。夫修道者,度其时而动。动而不时,焉得亨乎!”因自载到颍川阳城,遣门生送敬,遂辞疾而归。良亦载病到近县,送礼而还。诏书告二郡,岁以羊、酒养病。
liáng zì jūn láng. chū yú gū wēi, shǎo zuò xiàn lì. nián sān shí, wèi wèi cóng zuǒ. fèng xí yíng dū yóu, jí lù kǎi rán, chǐ zài sī yì, yīn huài chē shā mǎ, huǐ liè yì guān, nǎi dùn zhì qián wéi, cóng dù fǔ xué. qī zǐ qiú suǒ, zōng jī duàn jué. hòu nǎi jiàn cǎo zhōng yǒu bài chē sǐ mǎ, yī shang fǔ xiǔ, wèi wèi hǔ láng dào zéi suǒ hài, fā sāng zhì fú. jī shí xǔ nián, nǎi huán xiāng lǐ. zhì xíng gāo zhěng, fēi lǐ bù dòng, yù qī zǐ rú jūn chén, xiāng dǎng yǐ wéi yí biǎo. xiè liáng nián jiē qī shí yú zhōng.
良字君郎。出于孤微,少作县吏。年三十,为尉从佐。奉檄迎督邮,即路慨然,耻在厮役,因坏车杀马,毁裂衣冠,乃遁至犍为,从杜抚学。妻子求索,踪迹断绝。后乃见草中有败车死马,衣裳腐朽,谓为虎狼盗贼所害,发丧制服。积十许年,乃还乡里。志行高整,非礼不动,遇妻子如君臣,乡党以为仪表。燮、良年皆七十余终。
huáng xiàn zì shū dù, rǔ nán shèn yáng rén yě. shì pín jiàn, fù wèi niú yī.
黄宪字叔度,汝南慎阳人也。世贫贱,父为牛医。
yǐng chuān xún shū zhì shèn yáng, yù xiàn yú nì zú, shí nián shí sì, shū sǒng rán yì zhī, yī yǔ yǔ, yí rì bù néng qù. wèi xiàn yuē:" zi, wú zhī shī biǎo yě." jì ér qián zhì yuán láng suǒ, wèi jí láo wèn, nì yuē:" zi guó yǒu yán zi, níng shí zhī hū?" láng yuē:" jiàn wú shū dù xié?" shì shí, tóng jùn dài liáng cái gāo jù ào, ér jiàn xiàn wèi cháng bù zhèng róng, jí guī, wǎng rán ruò yǒu shī yě. qí mǔ wèn yuē:" rǔ fù cóng niú yī ér lái xié?" duì yuē:" liáng bú jiàn shū dù, bù zì yǐ wéi bù jí jì dǔ qí rén, zé zhān zhī zài qián, hū yān zài hòu, gù nán de ér cè yǐ." tóng jùn chén fān zhōu jǔ cháng xiāng wèi yuē:" míng yuè zhī jiān bú jiàn huáng shēng, zé bǐ lìn zhī méng fù cún hū xīn." jí fān wèi sān gōng, lín cháo tàn yuē" shū dù ruò zài, wú bù gǎn xiān pèi yìn shòu yǐ." tài shǒu wáng gōng zài jùn, lǐ jìn xián dá, duō suǒ jiàng zhì, zú bù néng qū xiàn. guō lín zōng shǎo yóu rǔ nán, xiān guò yuán láng, bù sù ér tuì, jìn wǎng cóng xiàn, lèi rì fāng hái. huò yǐ wèn lín zōng. lín zōng yuē:" fèng gāo zhī qì, pì zhū B239 làn, suī qīng ér yì yì. shū dù wāng wāng ruò qiān qǐng bēi, chéng zhī bù qīng, xiáo zhī bù zhuó, bù kě liàng yě."
颍川荀淑至慎阳,遇宪于逆族,时年十四,淑竦然异之,揖与语,移日不能去。谓宪曰:“子,吾之师表也。”既而前至袁阆所,未及劳问,逆曰:“子国有颜子,宁识之乎?”阆曰:“见吾叔度邪?”是时,同郡戴良才高倨傲,而见宪未尝不正容,及归,罔然若有失也。其母问曰:“汝复从牛医兒来邪?”对曰:“良不见叔度,不自以为不及;既睹其人,则瞻之在前,忽焉在后,固难得而测矣。”同郡陈蕃、周举常相谓曰:“明月之间不见黄生,则鄙吝之萌复存乎心。”及蕃为三公,临朝叹曰“叔度若在,吾不敢先佩印绶矣。”太守王龚在郡,礼进贤达,多所降致,卒不能屈宪。郭林宗少游汝南,先过袁阆,不宿而退,进往从宪,累日方还。或以问林宗。林宗曰:“奉高之器,譬诸B239滥,虽清而易挹。叔度汪汪若千顷陂,澄之不清,淆之不浊,不可量也。”
xiàn chū jǔ xiào lián, yòu pì gōng fǔ, yǒu rén quàn qí shì, xiàn yì bù jù zhī, zàn dào jīng shī ér hái, jìng wú suǒ jiù. nián sì shí bā zhōng, tiān xià hào yuē" zhēng jūn".
宪初举孝廉,又辟公府,友人劝其仕,宪亦不拒之,暂到京师而还,竟无所就。年四十八终,天下号曰“征君”。
lùn yuē:" huáng xiàn yán lùn fēng zhǐ, wú suǒ chuán wén, rán shì jūn zǐ jiàn zhī zhě, mí bù fú shēn yuǎn, qù C045 lìn. jiāng yǐ dào zhōu xìng quán, wú dé ér chēng hū? yú zēng zǔ mù hóu yǐ wéi xiàn tuí rán qí chù shùn, yuān hū qí shì dào, qiǎn shēn mò zhēn qí fēn, qīng zhuó wèi yì qí fāng. ruò jí mén yú kǒng shì, qí dài shù hū! gù cháng zhe lùn yún.
论曰:“黄宪言论风旨,无所传闻,然士君子见之者,靡不服深远,去C045吝。将以道周性全,无德而称乎?余曾祖穆侯以为宪隤然其处顺,渊乎其似道,浅深莫臻其分,清浊未议其方。若及门于孔氏,其殆庶乎!故尝著论云。
xú zhì zì rú zǐ, yù zhāng nán chāng rén yě. jiā pín, cháng zì gēng jià, fēi qí lì bù shí. gōng jiǎn yì ràng, suǒ jū fú qí dé. lǚ pì gōng fǔ, bù qǐ.
徐稺字孺子,豫章南昌人也。家贫,常自耕稼,非其力不食。恭俭义让,所居服其德。屡辟公府,不起。
shí chén fān wèi tài shǒu, yǐ lǐ qǐng shǔ gōng cáo, zhì bù miǎn zhī, jì yè ér tuì. fān zài jùn bù jiē bīn kè, wéi zhì lái tè shè yī tà, qù zé xiàn zhī. hòu jǔ yǒu dào, jiā bài tài yuán tài shǒu, jiē bù jiù.
时陈蕃为太守,以礼请署功曹,稺不免之,既谒而退。蕃在郡不接宾客,惟稺来特设一榻,去则县之。后举有道,家拜太原太守,皆不就。
yán xī èr nián, shàng shū lìng chén fān pú yè hú guǎng děng shàng shū jiàn zhì děng yuē:" chén wén shàn rén tiān dì zhī jì, zhèng zhī suǒ yóu yě. shī yún:' sī huáng duō shì, shēng cǐ wáng guó.' tiān tǐng jùn B06C, wèi bì xià chū, dāng fǔ bì míng shí, zuǒ yòu dà yè zhě yě. fú jiàn chǔ shì yù zhāng xú zhì péng chéng jiāng gōng rǔ nán yuán hóng jīng zhào wéi zhe yǐng chuān lǐ tán, dé xíng chún bèi, zhe yú rén tīng. ruò shǐ zhuó dēng sān shì, xié liàng tiān gōng, bì néng yì xuān shèng měi, zēng guāng rì yuè yǐ." huán dì nǎi yǐ ān chē xuán xūn, bèi lǐ zhēng zhī, bìng bù zhì. dì yīn wèn fān yuē:" xú zhì yuán hóng wéi zhe shuí wèi xiān hòu?" fān duì yuē:" hóng shēng chū gōng zú, wén dào jiàn xùn. zhe cháng yú sān fǔ lǐ yì zhī sú, suǒ wèi bù fú zì zhí, bù lòu zì diāo. zhì yú zhì zhě, EBBC zì jiāng nán bēi báo zhī yù, ér jiǎo lì jié chū, yí dāng wèi xiān."
延熹二年,尚书令陈蕃、仆射胡广等上疏荐稺等曰:“臣闻善人天地之纪,政之所由也。《诗》云:‘思皇多士,生此王国。’天挺俊B06C,为陛下出,当辅弼明时,左右大业者也。伏见处士豫章徐稺、彭城姜肱、汝南袁闳、京兆韦著、颍川李昙,德行纯备,著于人听。若使擢登三事,协亮天工,必能翼宣盛美,增光日月矣。”桓帝乃以安车玄纁,备礼征之,并不至。帝因问蕃曰:“徐稺、袁闳、韦著谁为先后?”蕃对曰:“闳生出公族,闻道渐训。著长于三辅礼义之俗,所谓不扶自直,不镂自雕。至于稺者,EBBC自江南卑薄之域,而角立杰出,宜当为先。”
zhì cháng wèi tài wèi huáng qióng suǒ pì, bù jiù. jí qióng zú guī zàng, zhì nǎi fù liáng tú bù dào jiāng xià fù zhī, shè jī jiǔ báo jì, kū bì ér qù, bù gào xìng míng. shí huì zhě sì fāng míng shì guō lín zōng děng shù shí rén, wén zhī, yí qí zhì yě, nǎi xuǎn néng yán yǔ shēng máo róng qīng qí zhuī zhī. jí yú tú, róng wèi shè fàn, gòng yán jià sè zhī shì. lín jué qù, wèi róng yuē:" wèi wǒ xiè guō lín zōng, dà shù jiāng diān, fēi yī shéng suǒ wéi, hé wéi xī xī bù huáng níng chǔ?" jí lín zōng yǒu mǔ yōu, zhì wǎng diào zhī, zhì shēng chú yī shù yú lú qián ér qù. zhòng guài, bù zhī qí gù. lín zōng yuē:" cǐ bì nán zhōu gāo shì xú rú zǐ yě. shī bù yún hū,' shēng chú yī shù, qí rén rú yù.' wú wú dé yǐ kān zhī."
稺尝为太尉黄琼所辟,不就。及琼卒归葬,稺乃负粮徒步到江夏赴之,设鸡酒薄祭,哭毕而去,不告姓名。时会者四方名士郭林宗等数十人,闻之,疑其稺也,乃选能言语生茅容轻骑追之。及于涂,容为设饭,共言稼穑之事。临诀去,谓容曰:“为我谢郭林宗,大树将颠,非一绳所维,何为栖栖不遑宁处?”及林宗有母忧,稺往吊之,置生刍一束于庐前而去。众怪,不知其故。林宗曰:“此必南州高士徐孺子也。《诗》不云乎,‘生刍一束,其人如玉。’吾无德以堪之。”
líng dì chū, yù pú lún pìn zhì, huì zú, shí nián qī shí èr.
灵帝初,欲蒲轮聘稺,会卒,时年七十二。
zi yìn zì jì dēng, dǔ xíng xiào tì, yì yǐn jū bù shì. tài shǒu huá xīn lǐ qǐng xiāng jiàn, gù bìng bù yì. hàn mò kòu zéi cóng héng, jiē jìng yìn lǐ xíng, zhuǎn xiāng yuē chì, bù fàn qí lǘ. jiàn ān zhōng zú.
子胤字季登,笃行孝悌,亦隐居不仕。太守华歆礼请相见,固病不诣。汉末寇贼从横,皆敬胤礼行,转相约敕,不犯其闾。建安中卒。
lǐ tán zì yún, shǎo gū, jì mǔ yán kù, tán shì zhī yù jǐn, wèi xiāng lǐ suǒ chēng fǎ. yǎng qīn háng dào, zhōng shēn bù shì.
李昙字云,少孤,继母严酷,昙事之愈谨,为乡里所称法。养亲行道,终身不仕。
jiāng gōng zì bó huái, péng chéng guǎng qī rén yě. jiā shì míng zú. gōng yǔ èr dì zhòng hǎi jì jiāng, jù yǐ xiào xíng zhe wén. qí yǒu ài tiān zhì, cháng gòng wò qǐ. jí gè qǔ qī, xiōng dì xiāng liàn, bù néng bié qǐn, yǐ xì sì dāng lì, nǎi dì wǎng jiù shì.
姜肱字伯淮,彭城广戚人也。家世名族。肱与二弟仲海、季江,俱以孝行著闻。其友爱天至,常共卧起。及各娶妻,兄弟相恋,不能别寝,以系嗣当立,乃递往就室。
gōng bó tōng wǔ jīng, jiān míng xīng wěi, shì zhī yuǎn lái jiù xué zhě sān qiān yú rén. zhū gōng zhēng jiā pì mìng, jiē bù jiù. èr dì míng shēng xiāng cì, yì bù yìng zhēng pìn, shí rén mù zhī.
肱博通《五经》,兼明星纬,士之远来就学者三千余人。诸公争加辟命,皆不就。二弟名声相次,亦不应征聘,时人慕之。
gōng cháng yǔ jì jiāng yè jùn, yè yú dào yù dào, yù shā zhī. gōng xiōng dì gèng xiāng zhēng sǐ, zéi suì liǎng shì yān, dàn lüè duó yī zī ér yǐ. jì zhì jùn zhōng, jiàn gōng wú yī fú, guài wèn qí gù, gōng tuō yǐ tā cí, zhōng bù yán dào. dào wén ér gǎn huǐ, hòu nǎi jiù jīng lú, qiú jiàn zhēng jūn. gōng yǔ xiāng jiàn, jiē kòu tóu xiè zuì, ér hái suǒ lüè wù. gōng bù shòu, láo yǐ jiǔ shí ér qiǎn zhī.
肱尝与季江谒郡,夜于道遇盗,欲杀之。肱兄弟更相争死,贼遂两释焉,但掠夺衣资而已。既至郡中,见肱无衣服,怪问其故,肱托以它辞,终不言盗。盗闻而感悔,后乃就精庐,求见征君。肱与相见,皆叩头谢罪,而还所略物。肱不受,劳以酒食而遣之。
hòu yǔ xú zhì jù zhēng, bù zhì. huán dì nǎi xià péng chéng shǐ huà gōng tú qí xíng zhuàng. gōng wò yú yōu àn, yǐ bèi tāo miàn, yán huàn xuàn jí, bù yù chū fēng. gōng jìng bù dé jiàn zhī.
后与徐稺俱征,不至。桓帝乃下彭城使画工图其形状。肱卧于幽暗,以被韬面,言患眩疾,不欲出风。工竟不得见之。
zhōng cháng shì cáo jié děng zhuān zhí cháo shì, xīn zhū tài fù chén fān dà jiàng jūn dòu wǔ, yù jiè chǒng xián dé, yǐ shì zhòng wàng, nǎi bái zhēng gōng wèi tài shǒu. gōng dé zhào, nǎi sī gào qí yǒu yuē:" wú yǐ xū huò shí, suì jí shēn jià. míng míng zài shàng, yóu dāng gù qí běn zhì, kuàng jīn zhèng zài yān shù, fū hé wéi zāi!" nǎi yǐn shēn dùn mìng, yuǎn fú hǎi bīn. zài yǐ xuán xūn pìn, bù jiù. jí bài tài zhōng dài fū, zhào shū zhì mén. gōng shǐ jiā rén duì yún" jiǔ bìng jiù yī". suì léi fú jiān xíng, cuàn fú qīng zhōu jiè zhōng, mài bǔ gěi shí. zhào mìng dé duàn, jiā yì bù zhī qí chù, lì nián nǎi hái. nián qī shí qī, xī píng èr nián zhōng yú jiā. dì zǐ chén liú liú cāo zhuī mù gōng dé, gòng kān shí sòng zhī.
中常侍曹节等专执朝事,新诛太傅陈蕃、大将军窦武,欲借宠贤德,以释众望,乃白征肱为太守。肱得诏,乃私告其友曰:“吾以虚获实,遂藉身价。明明在上,犹当固其本志,况今政在阉竖,夫何为哉!”乃隐身遁命,远浮海滨。再以玄纁聘,不就。即拜太中大夫,诏书至门。肱使家人对云“久病就医”。遂羸服间行,窜伏青州界中,卖卜给食。召命得断,家亦不知其处,历年乃还。年七十七,熹平二年终于家。弟子陈留刘操追慕肱德,共刊石颂之。
shēn tú pán zì zi lóng, chén liú wài huáng rén yě. jiǔ suì sàng fù, āi huǐ guò lǐ. fú chú, bù jìn jiǔ ròu shí yú nián. měi jì rì, zhé sān rì bù shí.
申屠蟠字子龙,陈留外黄人也。九岁丧父,哀毁过礼。服除,不进酒肉十余年。每忌日,辄三日不食。
tóng jùn gōu shì nǚ yù wèi fù bào chóu, shā fū shì zhī dǎng, lì zhí yù yǐ gào wài huáng lìng liáng pèi, pèi yù lùn shā yù. pán shí nián shí wǔ, wèi zhū shēng, jìn jiàn yuē:" yù zhī jié yì, zú yǐ gǎn wú chǐ zhī sūn, jī rěn rǔ zhī zǐ. bù zāo míng shí, shàng dāng biǎo jīng lú mù, kuàng zài qīng tīng, ér bù jiā āi jīn!" pèi shàn qí yán, nǎi wèi yàn dé jiǎn sǐ lùn. xiāng rén chēng měi zhī.
同郡缑氏女玉为父报仇,杀夫氏之党,吏执玉以告外黄令梁配,配欲论杀玉。蟠时年十五,为诸生,进谏曰:“玉之节义,足以感无耻之孙,激忍辱之子。不遭明时,尚当表旌庐墓,况在清听,而不加哀矜!”配善其言,乃为谳得减死论。乡人称美之。
jiā pín, yōng wèi qī gōng. guō lín zōng jiàn ér qí zhī. tóng jùn cài yōng shēn zhòng pán, jí bèi zhōu pì, nǎi cí ràng zhī yuē:" shēn tú pán bǐng qì xuán miào, xìng mǐn xīn tōng, sàng qīn jǐn lǐ, jǐ yú huǐ miè. zhì xíng měi yì, rén suǒ xiān néng. ān pín lè qián, wèi dào shǒu zhēn, bù wéi zào shī qīng zhòng, bù wéi qióng dá yì jié. fāng zhī yú yōng, yǐ chǐ zé zhǎng, yǐ dé zé xián."
家贫,佣为漆工。郭林宗见而奇之。同郡蔡邕深重蟠,及被州辟,乃辞让之曰:“申屠蟠禀气玄妙,性敏心通,丧亲尽礼,几于毁灭。至行美义,人所鲜能。安贫乐潜,味道守真,不为燥湿轻重,不为穷达易节。方之于邕,以齿则长,以德则贤。”
hòu jùn zhào wéi zhǔ bù, bù xíng. suì yǐn jū jīng xué, bó guàn wǔ jīng, jiān míng tú wěi. shǐ yǔ jì yīn wáng zǐ jū tóng zài tài xué, zi jū lín mò, yǐ shēn tuō pán, pán nǎi gōng tuī niǎn chē, sòng sàng guī xiāng lǐ. yù sī lì cóng shì yú hé gǒng zhī jiān, cóng shì yì zhī, wèi fēng chuán hù sòng, pán bù kěn shòu, tóu chuán yú dì ér qù. shì bì hái xué.
后郡召为主簿,不行。遂隐居精学,博贯《五经》,兼明图纬。始与济阴王子居同在太学,子居临殁,以身托蟠,蟠乃躬推辇车,送丧归乡里。遇司隶从事于河、巩之间,从事义之,为封传护送,蟠不肯受,投传于地而去。事毕还学。
tài wèi huáng qióng pì, bù jiù. jí qióng zú, guī zàng jiāng xià, sì fāng míng háo huì zhàng xià zhě liù qī qiān rén, hù xiāng tán lùn, mò yǒu jí pán zhě. wéi nán jùn yī shēng yǔ xiāng chóu duì, jì bié, zhí pán shǒu yuē:" jūn fēi pìn zé zhēng, rú shì xiāng jiàn yú shàng jīng yǐ." pán bó rán zuò sè yuē:" shǐ wú yǐ zi wèi kě yǔ yán yě, hé yì nǎi xiāng jū jiào lè guì zhī tú xié?" yīn zhèn shǒu ér qù, bù fù yǔ yán. zài jǔ yǒu dào, bù jiù.
太尉黄琼辟,不就。及琼卒,归葬江夏,四方名豪会帐下者六七千人,互相谈论,莫有及蟠者。唯南郡一生与相酬对,既别,执蟠手曰:“君非聘则征,如是相见于上京矣。”蟠勃然作色曰:“始吾以子为可与言也,何意乃相拘教乐贵之徒邪?”因振手而去,不复与言。再举有道,不就。
xiān shì jīng shī yóu shì rǔ nán fàn pāng děng fēi jié cháo zhèng, zì gōng qīng yǐ xià jiē zhé jié xià zhī. tài xué shēng zhēng mù qí fēng, yǐ wéi wén xué jiāng xìng, chǔ shì fù yòng. pán dú tàn yuē:" xī zhàn guó zhī shì, chǔ shì héng yì, liè guó zhī wáng, zhì wéi yōng E45D xiān qū, zú yǒu kēng rú shāo shū zhī huò, jīn zhī wèi yǐ." nǎi jué jī yú liáng dàng zhī jiān, yīn shù wéi wū, zì tóng yōng rén. jū èr nián, pāng děng guǒ lí dǎng gù, huò sǐ huò xíng zhě shù bǎi rén, pán què rán miǎn yú yí lùn. hòu pán yǒu rén chén jùn féng yōng zuò shì xì yù, yù zhōu mù huáng wǎn yù shā zhī. huò quàn pán jiù yōng, pán bù kěn xíng, yuē:" huáng zǐ yǎn wèi wú gù xié, wèi bì hé zuì. rú bù yòng wú yán, suī wǎng hé yì!" wǎn wén zhī, suì miǎn yōng zuì.
先是京师游士汝南范滂等非讦朝政,自公卿以下皆折节下之。太学生争慕其风,以为文学将兴,处士复用。蟠独叹曰:“昔战国之世,处士横议,列国之王,至为拥E45D先驱,卒有坑儒烧书之祸,今之谓矣。”乃绝迹于梁、砀之间,因树为屋,自同佣人。居二年,滂等果罹党锢,或死或刑者数百人,蟠确然免于疑论。后蟠友人陈郡冯雍坐事系狱,豫州牧黄琬欲杀之。或劝蟠救雍,蟠不肯行,曰:“黄子琰为吾故邪,未必合罪。如不用吾言,虽往何益!”琬闻之,遂免雍罪。
dà jiàng jūn hé jìn lián zhēng bù yì, jìn bì yù zhì zhī, shǐ pán tóng jùn huáng zhōng shū quàn yuē:" qián mò fǔ chū kāi, zhì rú xiān shēng, tè jiā shū lǐ, yōu ér bù míng, shēn yǐ shǒu bǐ, shè jǐ zhàng zhī zuò. jīng guò èr zài, ér xiān shēng kàng zhì mí gāo, suǒ shàng yì gù. qiè lùn xiān shēng gāo jié yǒu yú, yú shí zé wèi yě. jīn yǐng chuān xún shuǎng zài bìng zài dào, běi hǎi zhèng xuán běi miàn shòu shǔ. bǐ qǐ lè jī qiān zāi, zhī shí bù kě yì yù yě. xī rén zhī yǐn, zāo shí zé fàng shēng miè jī, cháo qī rú wēi. qí bù yù yě, zé luǒ shēn dà xiào, bèi fā kuáng gē. jīn xiān shēng chù píng rǎng, yóu rén jiān, yín diǎn jí, xí yī shang, shì yì xī rén, ér yù yuǎn dǎo qí jī, bù yì nán hū! kǒng shì kě shī, hé bì shǒu yáng." pán bù dá.
大将军何进连征不诣,进必欲致之,使蟠同郡黄忠书劝曰:“前莫府初开,至如先生,特加殊礼,优而不名,申以手笔,设几杖之坐。经过二载,而先生抗志弥高,所尚益固。窃论先生高节有余,于时则未也。今颍川荀爽载病在道,北海郑玄北面受署。彼岂乐羁牵哉,知时不可逸豫也。昔人之隐,遭时则放声灭迹,巢栖茹薇。其不遇也,则裸身大笑,被发狂歌。今先生处平壤,游人间,吟典籍,袭衣裳,事异昔人,而欲远蹈其迹,不亦难乎!孔氏可师,何必首阳。”蟠不答。
zhōng píng wǔ nián, fù yǔ shuǎng xuán jí yǐng chuān hán róng chén jì děng shí sì rén bìng bó shì zhēng, bù zhì. míng nián, dǒng zhuō fèi lì, pán jí shuǎng róng jì děng fù jù gōng chē zhēng, wéi pán bú dào. zhòng rén xián quàn zhī, pán xiào ér bù yīng. jū wú jǐ, shuǎng děng wéi zhuō suǒ xié pò, xī dōu cháng ān, jīng shī rǎo luàn. jí dà jià xī qiān, gōng qīng duō yù bīng jī, shì jiā liú sàn, róng děng jǐn yǐ shēn tuō. wéi pán chù luàn mò, zhōng quán gāo zhì. nián qī shí sì, zhōng yú jiā.
中平五年,复与爽、玄及颍川韩融、陈纪等十四人并博士征,不至。明年,董卓废立,蟠及爽、融、纪等复俱公车征,惟蟠不到。众人咸劝之,蟠笑而不应。居无几,爽等为卓所胁迫,西都长安,京师扰乱。及大驾西迁,公卿多遇兵饥,室家流散,融等仅以身脱。唯蟠处乱末,终全高志。年七十四,终于家。
zàn yuē: chēn bǎo kě huái, zhēn qī nán duì. dào gǒu wéi yùn, lǐ yòng tóng fèi. yǔ qí xiá qī, qǐ ruò méng huì? qī qī shuò rén, líng ā qióng tuì. tāo fú míng zī, gān shì yīn ài.
赞曰:琛宝可怀,贞期难对。道苟违运,理用同废。与其遐栖,岂若蒙秽?凄凄硕人,陵阿穷退。韬伏明姿,甘是堙暧。