strong niàn mín jiān guà guān guī gù lǐ strong
念民艱掛冠歸故里
què shuō shí jùn fēng zài jīng hòu yàn, zhù zhì yuè yú, bìng wú yīn xìn. yī rì, zhǎng bān zǒu lái bǐng dào: xiǎo de jīn zǎo jīng guò lì bù mén qián, jiàn yǒu pái shì le. xiàn yú chū sì rì zǎo kè qí jí, dāng táng miàn yàn. jīn rì chū sān, jiù shì míng chén le. lǎo yé bǎ xuē mào yī fú, zhú yī dǎ zhěng tíng dāng. xiǎo de míng rì zǎo lái, hǎo gēn lǎo yé tóng qù. huò zuò chē, huò zuò jiào, jīn rì gù xià, shěng de míng chén máng pò. jùn fēng chēng le sān qián yín zi, zhe zhǎng bān qù gù chē zi, jiù bǎ yī mào děng wù, zhú yī jiǎn diǎn le yī fān. jiào lái xǐ jù gè bāo tuǒ. yòng guò wǔ fàn, zhuǎn shùn tiān hēi. jùn fēng zǎo zǎo guān mén shuì qù.
卻說石峻峰在京候驗,住至月余,並無音信。一日,長班走來稟道:「小的今早經過吏部門前,見有牌示了。限於初四日早刻齊集,當堂面驗。今日初三,就是明晨了。老爺把靴帽衣服,逐一打整停當。小的明日早來,好跟老爺同去。或坐車,或坐轎,今日雇下,省的明晨忙迫。」峻峰稱了三錢銀子,着長班去僱車子,就把衣帽等物,逐一檢點了一番。叫來喜俱各包妥。用過午飯,轉瞬天黑。峻峰早早關門睡去。
cì zǎo qǐ lái, jiào lái xǐ yào shuǐ xǐ le liǎn, shū le tóu, yòng guò le zǎo fàn. diàn zhǔ fāng cái qù kāi diàn mén, zhǎng bān jìn lái bǐng dào: chē zi yǐ dào, qǐng lǎo yé zǎo qù, wù zhì yǒu wù. jiù bǎ yī bāo mào hé, sòng zài chē shàng. jùn fēng shàng chē zuò dìng, zhǎng bān què xiān zǒu le. chē fū shǐ zhe chē zi, lái xǐ suí hòu gēn zhe. shà shí jiān, yǐ dào lì bù mén shǒu. zhǎng bān qián lái bǐng dào: lù běi yǒu yī gè chá guǎn, shèn shì qīng yǎ. lǎo yé xià chē, zàn xiē piàn shí, huàn le yī fú, zài shàng yá mén. jùn fēng xià de chē lái, jiàn lù běi mén miàn pù shàng, guà zhe zhǔ míng zhāi sān zì yī gè xiǎo zhāo pái. jìn dào lǐ miàn, shì sān jiān wǎ shà. liǎng biān jù shì kāi chuāng. zhōng jiān mén shàng diào zhe lián zi, yuàn nèi dōng xī liǎng biān, jù shì zǒu láng. shí dāng jiǔ yuè, dōng láng xià fàng zhe jǐ pén jīn jú. xī láng xià guà zhe liǎng lóng huà méi. jùn fēng bù rù fáng zhōng, jiàn hòu yán shàng tiē zhe liáo shèng zhǐ méi sì zì. xià biān tiē chá fù yī piān yún:
次早起來,叫來喜要水洗了臉,梳了頭,用過了早飯。店主方才去開店門,長班進來稟道:「車子已到,請老爺早去,勿致有誤。」就把衣包、帽盒,送在車上。峻峰上車坐定,長班卻先走了。車夫使着車子,來喜隨後跟着。霎時間,已到吏部門首。長班前來稟道:「路北有一個茶館,甚是清雅。老爺下車,暫歇片時,換了衣服,再上衙門。」峻峰下的車來,見路北門面鋪上,掛着「煮茗齋」三字一個小招牌。進到裡面,是三間瓦廈。兩邊俱是開窗。中間門上吊着帘子,院內東西兩邊,俱是走廊。時當九月,東廊下放着幾盆金菊。西廊下掛着兩籠畫眉。峻峰步入房中,見後檐上貼着「聊勝指梅」四字。下邊貼「茶賦」一篇云:
wéi lóng tuán zhī jīn yè, yǔ què shé zhī zhī gāo. jiě shuì yú zhī fán kě, xǐng jiǔ hòu zhī hào náo. ěr nǎi huáng yá pī zhēng, lǜ jiǎo chuí jié. bì rú fān tāo, yín sī shèng xuě. liè sān děng yǐ wèi chà, guān liù ér dú. mǐng kě wèi nú, yán kān bàn guǒ. wèi pǐn xiāng quán, pēng xū lú huǒ. shèng yù yīng qí cháng zhàn, zhuǎn jīn niǎn yǐ chéng duǒ. zhì ruò jīng zuò lù yǔ, lù zhe cài xiāng. tiān wēn nuǎn yú dōng fù, dí yán rè yú xià cháng. jì wú xù fū bīng zhī, yòu hé xiàn hū qióng jiāng.
惟龍團之津液,與雀舌之汁膏。解睡余之煩渴,醒酒後之號呶。爾乃黃芽披蒸,綠腳垂潔。碧侞翻濤,銀絲勝雪。列三等以為差,冠六□而獨□。酩可為奴,筵堪伴果。味品香泉,烹須爐火。盛玉罌其常湛,轉金碾以成垛。至若經作陸羽,錄著蔡襄。添溫暖於冬腹,滌炎熱於夏腸。既無恤夫冰卮,又何羨乎瓊漿。
liǎng páng yòu tiē yī duì lián yún:
兩旁又貼一對聯云:
kāi hù yíng huā xiào, qǐ chuāng tīng niǎo míng.
開戶迎花笑,啟窗聽鳥鳴。
jùn fēng lǐ miàn zuò le yī huì, huàn guò yī fú. zhǎng bān lái bǐng dào: dà rén jiāng jìn shēng táng, qǐng lǎo yé guò yá mén qù bà. jùn fēng gēn zhe zhǎng bān, zǒu dào yí mén qián biān, āi shěng cì zhàn dìng. dà rén yǐ shàng táng, cóng běi zhí yàn qǐ. yī shěng huò yàn zhōng èr shí duō rén, huò yàn zhōng shí wǔ liù rén. diǎn dào jùn fēng, lì bù tíng bǐ wèn dào: nǐ yuán jí hé chù? jùn fēng yīng dào: yuán jí hé nán, hòu qiān hú guǎng. lì bù yòu wèn dào: luò yáng shí jùn chuān xiān shēng, shì nǐ yī mài ma? jùn fēng yīng dào: shì jìn shì de shàng shì xiān zǔ. chuán zhì yú jīn, yǐ èr shí èr dài le. lì bù xiào dào: nǐ jì xì xiān rú miáo yì, yòu dāng nián lì jīng zhuàng, zhèng gāi wèi cháo tíng chū lì bào xiào. nài hé zhuī hāo máng zhī gāo fēng, fù wáng jiā zhī lín xuǎn. nǐ qiě xià qù, míng rì zài tīng fā luò. bìng wèi shuō yàn zhōng yǔ méi yàn zhōng. jùn fēng xià de táng lái, xīn zhōng shèn shì huǎng hū, bù gǎn jiù zǒu. zhí hòu dào gè shěng yàn wán, dà rén tuì táng, fāng cái huí yù. xīn zhōng dù liàng le yī yè. dào de cì zǎo, jiào zhǎng bān qù dǎ tīng, huí lái bǐng dào: xiǎo de jiàn lì bù shū bàn shuō: dà rén yǐ jīng qǐ zòu, zài kàn zhǐ xià rú hé? jùn fēng xīn zhōng yù jiā jīng huāng, zhù le liǎng tiān, qīn qù dǎ tīng. lì bù yǐ bǎ shèng yù tiē chū.
峻峰裡面坐了一會,換過衣服。長班來稟道:「大人將近升堂,請老爺過衙門去罷。」峻峰跟着長班,走到儀門前邊,挨省次站定。大人已上堂,從北直驗起。一省或驗中二十多人,或驗中十五六人。點到峻峰,吏部停筆問道:「你原籍何處?」峻峰應道:「原籍河南,後遷湖廣。」吏部又問道:「洛陽石浚川先生,是你一脈嗎?」峻峰應道:「是進士的上世先祖。傳至於今,已二十二代了。」吏部笑道:「你既系先儒苗裔,又當年力精壯,正該為朝廷出力報效。奈何追蒿邙之高風,負王家之遴選。你且下去,明日再聽發落。」並未說驗中與沒驗中。峻峰下的堂來,心中甚是恍惚,不敢就走。直候到各省驗完,大人退堂,方才回寓。心中度量了一夜。到得次早,叫長班去打聽,回來稟道:「小的見吏部書辦說:大人已經啟奏,再看旨下如何?」峻峰心中愈加驚慌,住了兩天,親去打聽。吏部已把聖諭貼出。
fèng tiān chéng yùn huáng dì zhào yuē: zhèn sī xián wèi guó bǎo, ān kě yě yǒu liú liáng. zī yī bù zòu, yàn zhōng jìn shì, èr bǎi bā shí rén. dà shěng èr shí míng, zhōng shěng shí wǔ míng, xiǎo shěng shí míng, gè zhào shù fā wǎng hòu quē. wéi shí é xì xiān rú hòu yì, lǐ yīng sù yòng, jí shòu shǎn xī xī ān fǔ zhǎng ān xiàn zhī xiàn. fù bù lǐng píng, wú dé chí huǎn. qīn cǐ.
奉天承運皇帝詔曰:朕思賢為國寶,安可野有留良。茲依部奏,驗中進士,二百八十人。大省二十名,中省十五名,小省十名,各照數發往候缺。惟石峨系先儒後裔,理應速用,即授陝西西安府長安縣知縣。赴部領憑,毋得遲緩。欽此。
jùn fēng jiàn le zhè dào zhǐ yì, bù shèng huān xǐ. lǐng guò píng wén, qǐng le liǎng wèi mù bīn, zhāo le jǐ míng zhǎng suí. lí le jīng chéng, zì tōng zhōu bà shàng chuán, xīng yè wǎng huáng zhōu fǔ jìn fā. jīng bào yǐ zǎo dào jiā zhōng, fū rén zhú shì jiào zhào cái dǎ sǎo kè shè, zhì bàn yáng jiǔ, hòu jùn fēng lái dào, yǐ biàn dài kè. zhù le xiē shí, jùn fēng yǐ dào jiā zhōng, qīn qī péng yǒu lái kòu xǐ zhě shéng shéng bù jué. rè nào le bàn yuè yǒu yú. jùn fēng kǒng wù le píng xiàn, jì guò zǔ fén, zé yī jí rì, lǜ lǐng jiā zhòng, zhí wǎng zhǎng ān shàng rèn qù le. zhè zhèng shì:
峻峰見了這道旨意,不勝歡喜。領過憑文,請了兩位幕賓,招了幾名長隨。離了京城,自通州壩上船,星夜往黃州府進發。京報已早到家中,夫人竺氏叫趙才打掃客舍,制辦羊酒,候峻峰來到,以便待客。住了些時,峻峰已到家中,親戚朋友來叩喜者繩繩不絕。熱鬧了半月有餘。峻峰恐誤了憑限,祭過祖墳,擇一吉日,率領家眾,直往長安上任去了。這正是:
xuě lǐ wú rén lái sòng tàn, jǐn shàng shuí bù qù tiān huā.
雪裡無人來送炭,錦上誰不去添花。
què shuō jùn fēng yī rù shǎn xī jìng jiè, jiù yǒu rén yì lái jiē. jùn fēng lüè bǎ tǔ sú mín qíng, wèn le yī fān. yīn wèn yá mén guǎng xiá zěn yàng? lái yì bǐng dào: guān yá nèi yǒu guǐ, lì lái de lǎo yé, jù zhù mín zhái. xiǎo de lái shí, zǎo yǐ gù lìn tíng dāng, xiū lǐ qí chǔ. wú fán lǎo yé zài wèi jīng xīn. jùn fēng xiào dào: běn xiàn sù xìng shì bù pà guǐ de. wǒ dìng zhù guān yá, bù jìn mín shě. nǐ děng zuò sù huí qù, gěi wǒ shōu shí guān yá, wéi zhě dào rèn zhòng zé. lái yì guì yāng zài sān, jué yú bù zhǔn. zhǐ de xīng yè gǎn huí, bǎ guān yá dǎ sǎo chū lái. jùn fēng yí dào xiàn shí, zhí jiù guān yá nèi shàng rèn. shì wǎn, gēng fū xún yè, wén yǒu guǐ shuō dào: shí qīng tiān zài cǐ jū guān, wú děng zàn qiě huí bì. cóng cǐ guān yá nèi, ān jìng wú shì le. shàng rèn sān rì, xíng xiāng fàng gào yǐ bì. chá qián rèn de àn juàn, wèi jié zhě hái yǒu èr sān shí jiàn, huò chū piào, huò chū qiān, bǎ yī gān rén fàn, jù gè jū qí. chū yī pái shì: běn xiàn nǐ yú mǒu rì, shēng táng lǐ shì. mǎn chéng shì mín, yuàn kàn zhě gài wèi bù jīn. dào de nà rì qīng chén, yá mén lǐ rén jiù tián mǎn le. jùn fēng zì fàn hòu shēng táng, zuò zhì rì xī. èr sān shí jiàn àn juàn, jù jīng lǐ qīng. dāng pī zhě pī, dāng duàn zhě duàn. gāi dǎ de dǎ, gāi fá de fá. wú bù qíng zhēn zuì dāng. yī shí kàn zhě, qún jīng wèi shén. jùn fēng bǎ zhòng rén huàn dào àn qián, xiǎo yù dào: běn xiàn chéng fá zī tǔ, suī wú páng shì lóng zhī cái, què yǒu xī mén bào zhī xīn. zài cǐ jū guān yī rì, bì bù shǐ ěr děng zuò shòu diàn wēi yě. zhòng rén kòu xiè ér sàn. lì rèn yī nián, zhèng jiǎn xíng qīng. zuò zhì sān nián, sòng shēng zài dào. chéng nèi shēn jīn xiāng jiān bǎi xìng, sòng wàn mín yī de, sòng wàn mín sǎn de. tiē dé zhèng gē de, fēn fēn bù yī. jùn fēng xī xíng zǔ què. tè chū yī gào tiáo yún:
卻說峻峰一入陝西境界,就有人役來接。峻峰略把土俗民情,問了一番。因問「衙門廣狹怎樣?」來役稟道:「官衙內有鬼,歷來的老爺,俱住民宅。小的來時,早已雇賃停當,修理齊楚。無煩老爺再為經心。」峻峰笑道:「本縣素性是不怕鬼的。我定住官衙,不進民舍。你等作速回去,給我收拾官衙,違者到任重責。」來役跪央再三,決於不准。只得星夜趕回,把官衙打掃出來。峻峰一到縣時,直就官衙內上任。是晚,更夫巡夜,聞有鬼說道:「石青天在此居官,吾等暫且迴避。」從此官衙內,安靜無事了。上任三日,行香放告已畢。查前任的案卷,未結者還有二三十件,或出票,或出簽,把一干人犯,俱各拘齊。出一牌示:「本縣擬於某日,升堂理事。滿城士民,願看者概為不禁。」到得那日清晨,衙門裡人就填滿了。峻峰自飯後升堂,坐至日夕。二三十件案卷,俱經理清。當批者批,當斷者斷。該打的打,該罰的罰。無不情真罪當。一時看者,群驚為神。峻峰把眾人喚到案前,曉諭道:「本縣承乏茲土,雖無龐士龍之材,卻有西門豹之心。在此居官一日,必不使爾等坐受阽危也。」眾人叩謝而散。歷任一年,政簡刑清。做至三年,頌聲載道。城內紳衿鄉間百姓,送萬民衣的,送萬民傘的。貼德政歌的,紛紛不一。峻峰悉行阻卻。特出一告條云:
zhǎng lì wèi mín fù mǔ, zhào mín jiē wú zi yě. fù mǔ yù zi bù wén jū gōng, zhǎng lì xù mín qǐ yì wàng bào. sì hòu mèi yú zhī shì, duàn bù kě fù.
長吏為民父母,兆民皆吾子也。父母育子不聞居功,長吏恤民豈意望報。嗣後媚諛之事,斷不可復。
yī xiàn zhī rén wú kě tú bào, suì tí shī kè shí, yǐ míng qí dé yún:
一縣之人無可圖報,遂題詩刻石,以銘其德云:
ài mín wù tú xiàn xùn huáng, qiè xìng yì hóu chēng xún liáng.
愛民勿徒羨巽黃,竊幸邑侯稱循良。
jiǎn jī bù yáo xián chún huà, wū qín kān bìng dān fù táng.
繭績不繇咸淳化,嗚琴堪並單父堂。
gē jī liáo bǎ niú dāo shì, mǎi dú xuán qìng zhú mài chǎng.
割雞聊把牛刀試,買犢旋慶築麥場。
dǐng zhù fén xiāng qíng mò jǐn, yǒng dēng zhēn mín zhì bù wàng.
頂祝焚香情莫盡,永登貞珉志不忘。
hòu tiān qǐ huáng dì dēng jī, tài jiān wèi zhōng xián zhuān quán yòng shì. jùn fēng jí yù tuì qù, gào yōu wèi xiá, hū yuè jí shēng le guǎng xī liǔ zhōu fǔ zhī fǔ. dào rèn sān yuè yí huà xiáng qià, shì guǎng xī xún fǔ tí jìn shěng yì shì. jùn fēng xīng yè fù shěng, lái jiàn xiàn tái. xún fǔ dào: chuán guì fǔ lái, fēi shāng bié shì, jīn yǒu dōng chǎng wèi dà rén fā xià yín zi sān shí wàn. jiào běn yuàn sàn gěi gè fǔ, gè fǔ sàn gěi gè xiàn, fàng yú mín jiān shǐ yòng, sān fēn qǐ xī, rán hòu běn lì cuī qí jiě sī. xià suì lǐng qù zài fàng. guì fǔ gāi dài fàng yín liù wàn liǎng. zuò sù lǐng qù, fēn pài zhōu xiàn. jùn fēng bǐng dào: dà rén zhī mìng, bēi zhí gù bù gǎn wéi, dàn liǔ zhōu fǔ dì jí mín pín, jiān zhī lián suì xiōng qiàn. yǒu zhě diǎn dāng tián zhái, wú zhě yù mài qī zǐ. zì gù bù shàn, nà yǒu yú qián, dài wèi chū xī. hái qiú dà rén jí lì wǎn zhuǎn, wù shǐ bǎi xìng jūn zhān shí huì. xún fǔ dào: zhè shì dōng chǎng dà rén de jūn zhǐ, shuí gǎn kàng wéi. jùn fēng guì yāng dào: bǎi xìng shì cháo tíng de bǎi xìng, guān yuán shì cháo tíng de guān yuán. cháo tíng shè guān, yuán wèi mù mín. bìng fēi shè guān dài rén fàng zhàng. bēi zhí zhǐ shàng zhī yǒu huáng shàng, xià zhī yǒu bǎi xìng, zhōng zhī yǒu dà rén. ruò jùn mín shēng ér féi nèi jiān, zhè děng yàng shì bēi zhí duàn bù gǎn zuò, yì bù kěn zuò. hái qiú dà rén sān sī. xún fǔ dào: rú cǐ shuō, nán dào nǐ bù gù nǐ de kǎo chéng ma? jùn fēng qǐ lái lěng xiào dào: wú rén chū shì, yuán yǐ xíng jié, fēi tú gù chǒng. bēi zhí zì yòu dú shū, pō yǒu zhì qì. xī táo yuān míng bù wèi wǔ dǒu mǐ zhé yāo, wú níng wèi wǔ mǎ róng cuò zhì hū? dà rén jì bù kěn wèi wàn mín zuò zhǔ, bēi zhí duàn bù gěi tài jiān fàng zhài. xún fǔ nù dào: nǐ zhè děng de kàng shàng, běn yuàn yí dìng tí cān. jùn fēng dá dào: yǔ qí dài dà rén tí cān, hé rú bēi zhí xiān zì yǐn tuì. suì gào cí ér chū, yín zi fēn wén bù lǐng.
後天啟皇帝登基,太監魏忠賢專權用事。峻峰急欲退去,告優未暇,忽越級升了廣西柳州府知府。到任三月怡化翔洽,適廣西巡撫提進省議事。峻峰星夜赴省,來見憲台。巡撫道:「傳貴府來,非商別事,今有東廠魏大人發下銀子三十萬。叫本院散給各府,各府散給各縣,放於民間使用,三分起息,然後本利催齊解司。下歲領去再放。貴府該代放銀六萬兩。作速領去,分派州縣。」峻峰稟道:「大人之命,卑職固不敢違,但柳州府地瘠民貧,兼之連歲凶歉。有者典當田宅,無者鬻賣妻子。自顧不贍,那有餘錢,代為出息。還求大人極力挽轉,務使百姓均沾實惠。」巡撫道:「這是東廠大人的鈞旨,誰敢抗違。」峻峰跪央道:「百姓是朝廷的百姓,官員是朝廷的官員。朝廷設官,原為牧民。並非設官代人放賬。卑職只上知有皇上,下知有百姓,中知有大人。若浚民生而肥內監,這等樣事卑職斷不敢做,亦不肯做。還求大人三思。」巡撫道:「如此說,難道你不顧你的考成嗎?」峻峰起來冷笑道:「吾人出仕,原以行節,非圖固寵。卑職自幼讀書,頗有志氣。昔陶淵明不為五斗米折腰,吾寧為五馬榮挫志乎?大人既不肯為萬民作主,卑職斷不給太監放債。」巡撫怒道:「你這等的抗上,本院一定題參。」峻峰答道:「與其待大人題參,何如卑職先自引退。」遂告辭而出,銀子分文不領。
huí dào shǔ zhōng, bǎ cāng kù jiǎn diǎn le yī fān, bìng wú bàn diǎn kuī qiàn. wèi jié de àn juàn zhú yī lǐ qīng, yīng fā de fā huí běn xiàn. bǎ tā de yìn shòu, qīn shēn sòng dào xún fǔ yá mén. fǔ yuàn yī jiàn, shèn shì bù yuè. jùn fēng bǐng dào: bǎi xìng bù kě yī rì wú guān. jū guān bù kě yī shí wú yìn. bēi zhí jì dé zuì dōng chǎng dà rén, qǐ róng bēi zhí jiǔ liú cǐ dì. wàng dà rén zàn qiě bǎ yìn shōu qù, yǐ biàn wěi rén. rú wèi dà rén jiā yǐ zuì qiǎn, jiù shì fén shī miè zú, bēi zhí yuàn yǐ shēn dāng. bìng bù lèi dà rén. shuō dào cǐ chù, nà xún fǔ jiù bǎ yìn shōu qù le. jùn fēng cóng shěng huí yá, yǎn mén dài zuì. zhù yǒu bàn yuè, bìng wú fēng xìn. suì gù le chē jiào, lǜ lǐng jiā shǔ, réng huí huáng zhōu qù le.
回到署中,把倉庫檢點了一番,並無半點虧欠。未結的案卷逐一理清,應發的發回本縣。把他的印綬,親身送到巡撫衙門。撫院一見,甚是不悅。峻峰稟道:「百姓不可一日無官。居官不可一時無印。卑職既得罪東廠大人,豈容卑職久留此地。望大人暫且把印收去,以便委人。如魏大人加以罪譴,就是焚屍滅族,卑職願以身當。並不累大人。」說到此處,那巡撫就把印收去了。峻峰從省回衙,掩門待罪。住有半月,並無風信。遂雇了車轎,率領家屬,仍回黃州去了。
bù zhī jùn fēng huí qù rú hé? zài kàn xià huí fēn jiě.
不知峻峰迴去如何?再看下回分解。