sì zhǔ
嗣主
sì zhǔ míng jǐng, zì bǎi yù. xiān zhǔ zhǎng zi, nián shǐ shí suì chū wèi láng, qiān zhū wèi jiāng jūn diǎn lǐng jūn shì. xiān zhǔ chū zhèn jīn líng, yǐ guó zhèng fù zhī. zhuǎn bīng bù shàng shū cān zhèng shì. míng nián yì fù jiàn kāng, bài sī tú píng zhāng shì zhī zhōng wài zhū jūn shì dōu tǒng. xiān zhǔ shòu chán, fēng wú wáng, zhū dào yuán shuài, gǎi fēng qí wáng, xún sì wèi. nǎi gǎi yuán wèi bǎo dà, zūn mǔ sòng shì wèi huáng tài hòu, fēi, zhōng shì wèi huáng hòu. yǐ tài bǎo sòng qí qiū wèi xiāng, fēng sān dì jǐng dá wèi wáng. wèi jǐ, gào jiāng chán wèi yú dōng dōu liú shǒu. jǐng dá gù ràng, bù xǔ gěi shì xiāo yǎn jí jiàn, bù tīng. fēng zhǎng zi jì wèi nán chāng wáng. shì suì qián zhōu yāo zéi zhāng yù xián zuò luàn, jiē jiàng qí yī, shí wèi zhī chì jūn zi. xí qǔ nán kāng, zhòng zhì shí yú wàn.
嗣主名璟,字百玉。先主長子,年始十歲出為郎,遷諸衛將軍典領軍事。先主出鎮金陵,以國政付之。轉兵部尚書參政事。明年亦赴建康,拜司徒平章事知中外諸軍事都統。先主受禪,封吳王,諸道元帥,改封齊王,尋嗣位。乃改元為保大,尊母宋氏為皇太后,妃,鍾氏為皇后。以太保宋齊丘為相,封三弟景達為王。未幾,告將禪位於東都留守。景達固讓,不許;給事蕭儼極諫,不聽。封長子冀為南昌王。是歲虔州妖賊張遇賢作亂,皆絳其衣,時謂之赤軍子。襲取南康,眾至十餘萬。
qián shǒu qīng zhī, shuài bīng lǚ jī jiē shī lì, yǎn zhì kōng shān, qù chéng shí yú lǐ wèi yíng. sì zhǔ qiǎn jiāng tǎo zhī, lián pò zéi zhòng. yù xián jù, qì zhòng ér zǒu. huò qí fù huáng bó xióng, zhǎn zhī. shì suì xià lìng zhōng wài shù zhèng bìng wěi qí wáng, jǐng suì cān jué. wéi shū mì shǐ wèi cén chá wén huī dé rù bái shì, yú fēi zhào duì bù jiàn. zǎi xiàng sòng qí qiū shàng shū jí jiàn, bù tīng.
虔守輕之,帥兵屢擊皆失利,奄至空山,去城十餘里為營。嗣主遣將討之,連破賊眾。遇賢懼,棄眾而走。獲其副黃伯雄,斬之。是歲下令中外庶政並委齊王,景遂參決。唯樞密使魏岑、查文徽得入白事,余非召對不見。宰相宋齊丘上疏極諫,不聽。
qí lüè yún:" chén shì xiān cháo dài sān shí nián, měi lùn yì zhī jì, cháng kǒng cháo tíng bǎi guān zhī zhōng yǒu zhōng chì kǔ kǒu zhī rén, yōng bì bù dé dá qí yì kěn. jīn shǐ jí wèi, ér bù yǔ qún chén míng jiàn, shì bì xià piān zhuān dú rèn zì shèng shì xián ér yǐ. shì yǐ gǔ zhī dì wáng yī rén bù néng dú wén, jiǎ tiān xià ěr yǐ tīng yī rén bù néng dú míng, jiǎ tiān xià mù yǐ shì. gù wú yuǎn ěr qún qíng shì tài bù bì qīn jiàn, gōng wén ér kě dé zhī zhī. gài néng yán jiē shū yuè yì fāng zhī rén wèi cháng gé jué yě. jīn shēn jū suì chù ér yù wén mín jiān jí mò jiān kǔ, yóu è yīn ér rù yú suì dào yě. rán chén lǎo yǐ, mù mù yì jì gǒng yǐ. sāng yú zhī jǐng ér kě dài yǐ dàn hū" yú shì chù qí qiū wèi rùn zhōu jié dù shǐ. jì xíng, cháo tíng yǒu wèi zhě xián qiè pái huǐ, yán yǔ qīn xìn chén jué děng shù péng dǎng zì cǐ shǐ yǐ. qí qiū yīn qǐ guī jiǔ huá jiù yǐn, suì fēng wèi jiǔ huá xiān shēng. yì zhēng jiàn zhōu. wáng yán zhèng yǔ fú zhōu xiōng yán xī yǒu xì, suì gè chēng dì, gǎi zhēng shuò, gèng xiāng wèi luàn. sì zhǔ shǐ yù yǐ huò fú, gè bù cóng, zǔ bīng xiāng cán. fù huì chá wén huī sù zhī mǐn jiàn shān lù xiǎn yì, suì yǐ biān hào yǔ wén huī shuài shī tǎo zhī. fù qiǎn zǔ quán ēn jiāng bīng zhì jiàn yáng. jiàn zhōu bīng yì gé shuǐ ér zhèn, yīn yǐ jiàn zhōu jiàng jiāng mèng jiān yǐn shī zì hòu gōng zhī. jiàn rén dà bài, tuì bǎo qí chéng. shí fú zhōu mín lǐ yì shā yán zhèng zhī zǐ zì chēng liú hòu, qiǎn shǐ nà kuǎn jiàng sì zhǔ, shǐ yǐ yì wèi fú zhōu cì shǐ. yán zhèng yóu shì shī yì shī yuán, suì píng jiàn zhōu, zhí yán zhèng yǐ guī. fēng pó yáng wáng zhèn ráo zhōu. zì shì tīng quán zhāng jiē jiàng. shì suì gǎi jiàn zhōu yán píng jīn wèi jiàn zhōu, yǐ jiàn zhōu bì jiāng chén huì wèi jiàn zhōu cì shǐ, qiǎn qí wáng jǐng dá zhēng jiǔ huá xiān shēng sòng qí qiū yǔ zhī jù hái, chóng fèng cháo qǐng ér yǐ. shì shí fú zhōu lǐ yì zhuān jù qí dì pàn, nǎi zhào jiàn zhōu fáng shù tǎo zhī. jí mìng xìn zhōu jié dù shǐ wáng jiàn fēng tóng wéi fú zhōu. yì chū qiú jiù yú yuè, yuè yǐ zhōu shī fú hǎi ér zhì, féng yán lǔ zòng zhī dēng àn ér bù néng yù dí. yuè rén nǎi chū lǐ yì jiā zú jiāng qì qí chéng, huì wáng jiàn fēng xiān yáng yán yuē:" wú jūn bài yǐ." shāo yíng ér dùn, zhū jūn xiāng gù ér kuì.
其略云:"臣事先朝迨三十年,每論議之際,常恐朝廷百官之中有忠赤苦口之人,壅蔽不得達其意懇。今始即位,而不與群臣明見,是陛下偏專獨任自聖恃賢而已。是以古之帝王一人不能獨聞,假天下耳以聽;一人不能獨明,假天下目以視。故無遠邇群情世態不必親見,躬聞而可得知之。蓋能延接疏越異方之人未嘗隔絕也。今深居邃處而欲聞民間疾瘼艱苦,猶惡陰而入於遂道也。然臣老矣,墓木亦既拱矣。桑榆之景而可待以旦乎"於是黜齊丘為潤州節度使。既行,朝廷有位者咸竊排毀,言與親信陳覺等樹朋黨自此始矣。齊丘因乞歸九華舊隱,遂封為九華先生。議征建州。王延政與福州兄延羲有隙,遂各稱帝,改正朔,更相為亂。嗣主使諭以禍福,各不從,阻兵相殘。復會查文徽素知閩建山路險易,遂以邊鎬與文徽帥師討之。復遣祖全恩將兵至建陽。建州兵亦隔水而陣,因以建州降將孟堅引師自後攻之。建人大敗,退保其城。時福州民李義殺延政之子自稱留後,遣使納款降嗣主,使以義為福州刺史。延政由是師益失援,遂平建州,執延政以歸。封鄱陽王鎮饒州。自是汀、泉、漳皆降。是歲改建州延平津為劍州,以建州裨將陳誨為劍州刺史,遣齊王景達徵九華先生宋齊丘與之俱還,崇奉朝請而已。是時福州李義專據其地叛,乃詔建州防戍討之。及命信州節度使王建封同圍福州。義初求救于越,越以舟師浮海而至,馮延魯縱之登岸而不能禦敵。越人乃出李義家族將棄其城,會王建封先楊言曰:"吾軍敗矣。"燒營而遁,諸軍相顧而潰。
sì zhǔ guī zuì yán lǔ shǐ suǒ zhì jiàn kāng, suì liú yú shū zhōu. shì shí lǔ zhǔ yē lǜ dé guāng xiàn liáng sòng, qiǎn èr shǐ lái gào. qí jià yán yǔ tōng yú zhōng guó, sì zhǔ wèn qí gù, yuē:" chén běn fàn yáng rén, lì shì guān miǎn, shì jùn wèi cóng shì, xī hòu táng qīng tài zhǔ shī yù, jìn gāo zǔ yǐ tài yuán pàn, yǔ qì dān tōng hǎo, jié wèi fù zǐ, shì zhī wèi jūn chén. jìn zǔ jì yīn lǔ bīng rù luò yáng dēng jí, gē yōu zhōu wǔ chéng zhī dì rù fān, yǐ fèng cháo gòng. gù lìng chén shì yú lǔ zhǔ, shǒu zhí wèi láng yān." sì zhǔ yuē:" qì dān wèi zhì hé rú" duì yuē:" fān bù zhì hàn, hàn bù zhì fān. fān hàn bù tóng zhì zì gǔ ér rán." sì zhǔ yuē:" cháo jiàn hé rú" duì yuē:" zhào zé hū hàn ér."" fān jiā jì wú hàn mò hé yǐ zhēng fù"
嗣主歸罪延魯使鎖至建康,遂流於舒州。是時虜主耶律德光陷梁宋,遣二使來告。其價言語通於中國,嗣主問其故,曰:"臣本范陽人,歷世冠冕,仕郡為從事,昔後唐清泰主失御,晉高祖以太原叛,與契丹通好,結為父子,事之為君臣。晉祖既因虜兵入洛陽登極,割幽州五城之地入蕃,以奉朝貢。故令臣事於虜主,守職為郎焉。"嗣主曰:"契丹為治何如"對曰:"蕃不治漢,漢不治蕃。蕃漢不同治自古而然。"嗣主曰:"朝見何如"對曰:"詔則呼漢兒。""蕃家既無翰墨何以徵賦"
duì yuē:" fān dì bù chǎn gǔ, gù wú zhēng fù. rán chén shì dān yú dài fāng shù suì, yì wèi cháng dǔ lǔ tíng zhī shì. huò chuán zhēng bīng shì chuán jiàn wèi hào, měi yī bù luò chuán jiàn yī zhī."
對曰:"蕃地不產谷,故無徵賦。然臣事單于迨方數歲,亦未嘗睹虜廷之事。或傳徵兵適傳箭為號,每一部落傳箭一隻。"
" hé yǐ xiàn duō rì."" yǐ pí wèi yuē."" hé wèi pí yuē" yuē:" zhú ài xiàng yǐ yī pí jí zhī, bīng qí guò ér jiàn yān, yǐ mí huài wèi dù, zhēng duō zé yǐ luò tuó, cì yǐ yáng yǐ tù wèi zhǔn."" qīng zhǔ suǒ yǐ mìng gū zhě jiāng xī wèi" duì yuē:" jìn shǎo zhǔ nì mìng bèi yuē, jì qiǎn rù fān. lǔ zhǔ yù yǔ jūn, jì xiān jūn zhī hǎo, jiāng cè jūn wèi zhōng yuán zhī zhǔ yǐ." sì zhǔ yuē:" gū shǒu jiāng nán shè jì, xì sì yǔ liáng sòng zǔ xiū. ruò qì dān bù wàng xiān hǎo, huì xī xíng rén, gū shòu cì duō yǐ. qí tā bù gǎn bài mìng zhī rǔ."
"何以限多日。""以皮為約。""何謂皮約"曰:"築隘巷以一皮藉之,兵騎過而踐焉,以麋壞為度,徵多則以駱駝,次以羊以兔為準。""卿主所以命孤者將奚為"對曰:"晉少主逆命背約,既遣入蕃。虜主欲與君,繼先君之好,將冊君為中原之主矣。"嗣主曰:"孤守江南社稷,系嗣與梁宋阻修。若契丹不忘先好,惠錫行人,孤受賜多矣。其他不敢拜命之辱。"
fān shǐ wén zhī suì xíng. shí zhōng yuán wú zhǔ, kòu dào zòng héng. sì zhǔ nǎi tàn yuē:" gū bù néng yīn qí wēi yùn, mìng jiāng xìng shī, kàng héng zhōng guó, huī fù gāo dà zhī shì yǔ, ér nǎi láo shī yú hǎi yú. gū shí xiān dài zhī zuì rén yě." zhì yú huǐ hèn bǎi duān bù néng zì mǐ. shí tài zhōu cì shǐ huáng fǔ huī wáng jiàn jí yán huái qún dào jiē lái jiàng. zhì míng nián mìng bīng bù shàng shū jiǎ tán rù qì dān bào pìn, yǐ tài fù sòng qí qiū wèi hóng zhōu jié dù shǐ. hàn hé zhōng jié dù shǐ shǒu sī tú lǐ shǒu zhēn wèi hàn shī suǒ wéi, qiǎn cóng shì zhū yuán lǐ píng lái qǐ shī. chū jìn shǎo zhǔ shì lǔ yē lǜ dé guāng, zài kòu hé běi, mìng shǒu zhēn fù dù zhòng wēi shuài zhòng yù zhī. zhì zhōng dù qiáo wèi lǔ zhǔ suǒ wéi, suì jiàng zhī. dé guāng jì rù liáng yuán, míng nián guī fān. hàn gāo zǔ zì hé dōng rù jiàn zuò, zhòng wēi yīn pàn. gāo zǔ zhēng zhī, chū chéng jiàng. zhì yǐn dì jí wèi, kǒng zhòng wēi fù pàn, suì zhū zhī. shǒu zhēn nǎi zhòng wēi zhī dǎng, yí bù zì ān, suì jù chéng bù shùn. yǐn dì mìng zhōu tài zǔ zhēng zhī, gōng qí chéng qiě jí, shǒu zhēn jù, nǎi qiè yuán děng zhì biǎo lüè yuē:" chén zhī xiān shì nǎi táng zhī yuǎn yì, zǔ qí chēng jiāng, dài bù jué rén, mào jī shū xūn, zhe yú jiǎn cè. xī rì cháo kòu fàn què, xī zhāo shī yù, zōng shè bǎn dàng, wèi rén suǒ yǒu. chén suī shēng yú liáng mò, yòu shī hù shì, líng dīng gū kǔ, zāo shì duō nán. dài néng zhí gē juān shēn shì jìn, zhēng tǎo gōng fá, cū lì zhàn gōng. wèi gāo zǔ jiàn zhuó, bǐ diǎn jìn wèi, pō zhe láo jī. xún shǔ gù mìng, chū shǒu pú jīn. jì shǎo zhǔ è yùn, suì mò róng lǔ. jìn yáng fù sù, tiān xià héng liú. qiáng shǒu wú zhǔ, chén bù shèng fèn wǎn, tòng xīn jí shǒu. yù xiào yú zhōng, zhū chú shé shǐ, huī fù xiān yè, shù ān yǔ nèi. gōng wèi jí lì, xiōng dǎng é lín, zhòng guǎ bù dí, suì lí wéi pò. chén suī gōng dāng shǐ shí yǐ shuài qún xià, xī lì gù shǒu. jì tiǎn quǎn yáng, yǔn shǒu bù gù, chén zhī fēn yě. rán yù bèi bù yú, yǒu bèi bù bài, gǔ zhī shàn jiào yě. chén yuǎn wén jūn wáng bà yǒu jiāng zuǒ, xióng kuà huái diān, jìn bào mǐ luàn, tuī wáng gù cún, yǒu wáng zhě zhī fēng, jiāng jì jù táng. yǒu tǔ zhě fēi jūn ér shuí kuàng chén tiǎn zōng méng, gǎn qìng chéng kuǎn. gǒu jūn wáng chá chén zhōng yǒng, lián gù běn zhī, jiù huàn xù lín, è qiáng fù shùn.
蕃使聞之遂行。時中原無主,寇盜縱橫。嗣主乃嘆曰:"孤不能因其危運,命將興師,抗衡中國,恢復高大之士宇,而乃勞師於海隅。孤實先代之罪人也。"至於悔恨百端不能自弭。時泰州刺史皇甫暉、王建及沿淮群盜皆來降。至明年命兵部尚書賈談入契丹報聘,以太傅宋齊丘為洪州節度使。漢河中節度使守司徒李守貞為漢師所圍,遣從事朱元、李平來乞師。初晉少主世虜耶律德光,再寇河北,命守貞副杜重威帥眾御之。至中渡橋為虜主所圍,遂降之。德光既入梁園,明年歸蕃。漢高祖自河東入踐阼,重威因叛。高祖征之,出城降。至隱帝即位,恐重威復叛,遂誅之。守貞乃重威之黨,疑不自安,遂據城不順。隱帝命周太祖征之,攻其城且急,守貞懼,乃竊元等至表略曰:"臣之先世乃唐之遠裔,祖俟稱將,代不絕人,茂績殊勛,着於簡策。昔日巢寇犯闕,僖、昭失御,宗社版盪,為人所有。臣雖生於梁末,幼失怙恃,零丁孤苦,遭世多難。迨能執戈捐身事晉,征討攻伐,粗立戰功。為高祖見擢,俾典禁衛,頗着勞績。尋屬顧命,出守蒲津。洎少主厄運,遂歿戎虜。晉陽覆餗,天下橫流。強守無主,臣不勝忿惋,痛心疾首。欲效愚忠,誅鉏蛇豕,恢復先業,庶安宇內。功未及立,凶黨俄臨,眾寡不敵,遂罹圍迫。臣雖躬當矢石以帥群下,悉力固守。冀殄犬羊,殞首不顧,臣之分也。然預備不虞,有備不敗,古之善教也。臣遠聞君王霸有江左,雄跨淮甸,禁暴弭亂,推亡固存,有王者之風,將繼巨唐。有土者非君而誰況臣忝宗盟,敢罄誠款。苟君王察臣忠勇,憐顧本枝,救患恤鄰,遏強附順。
yuán qiǎn piān jiāng chū wèi dōng yuán, zé jūn yǒu wǔ bà zhī fēng, bù ràng yú huán wén zhī zhǔ. gǒu huò quán jì, shí jūn zhī huì" yún yún. sì zhǔ lǎn biǎo, suì qiǎn rùn zhōu jié dù shǐ lǐ jīn quán wèi xī miàn xíng yíng zhāo tǎo shǐ, shuài zhū jūn bìng jìn, zhì huái diān wén hé zhōng chéng yǐ xiàn, shǒu zhēn shì qū, suì yǔ qī zǐ hān yàn yú lóu shàng, shǐ xià jǔ huǒ zì fén, yú shì bān shī. ér yuán děng liú jiāng nán. zhū jié dù wáng jiàn fēng. chū zhāo tǎo shǐ wáng chóng wén wéi fú zhōu, mìng jiàn fēng fēn bīng gōng shǒu qí dōng, chéng mén chuí xiàn. yīn sì zhǔ shī jī, xiān zhào chóng wén wèi fú zhōu jié dù shǐ.
爰遣偏將出為東援,則君有五霸之風,不讓於桓文之主。苟獲全濟,實君之惠"云云。嗣主覽表,遂遣潤州節度使李金全為西面行營招討使,帥諸軍並進,至淮甸聞河中城已陷,守貞勢屈,遂與妻子酣燕於樓上,使下舉火自焚,於是班師。而元等留江南。誅節度王建封。初招討使王崇文圍福州,命建封分兵攻守其東,城門垂陷。因嗣主失機,先詔崇文為福州節度使。
jiàn fēng wén zhī, xīn bù píng. suì shòu lǐ yì hòu lù, xiān shāo yíng ér dùn, guó jiā yǐ qián gōng yǐn rěn, wèi jí jiā zhū, lì zhuǎn tóng píng zhāng shì. jiàn fēng bù shí dà tǐ, qiú wǎn zhōng shū zhèng shì. sì zhǔ yuē:" qīng nǎi yī shǐ xiāng ěr, ān kě luàn cháng jiàn yú tái fǔ. rǔ wú rě nào." zì shì rén hào zhī wèi" wáng rě nào". rì zì bá hù, lèi biǎo yāo qiú, fā yán bù xùn.
建封聞之,心不平。遂受李義厚賂,先燒營而遁,國家以前功隱忍,未即加誅,例轉同平章事。建封不識大體,求綰中書政事。嗣主曰:"卿乃一使相耳,安可亂常僭於台輔。汝無惹鬧。"自是人號之為"王惹鬧"。日恣跋扈,累表邀求,發言不巽。
sì zhǔ nù fā qián hòu zuì fàn shā zhī. dǐng zhōu jié dù shǐ mǎ xī è shǐ fèng lái qǐ shī. xī è nǎi chǔ wǔ mù wáng zhī zǐ. qí jiā fǎ xiōng dì chuán guó. xiōng xī fàn wéi mìng, yuè cì lì tóng mǔ dì xī guǎng. chū xī è shòu guì lín jié dù shǐ, zì zhèn lái bēn sàng, wèi zhì, xī guǎng jù jiāng hài yǐ, shǐ yǐ zhōu shī zì shàng liú yíng wèi, sòng zhì dǐng zhōu. jì ér gòu xì, yù zhū shā è.
嗣主怒發前後罪犯殺之。鼎州節度使馬希萼使奉來乞師。希萼乃楚武穆王之子。其家法兄弟傳國。兄希范違命,越次立同母弟希廣。初希萼授桂林節度使,自鎮來奔喪,未至,希廣懼將害已,使以舟師自上流迎衛,送至鼎州。既而構隙,欲誅殺萼。
gù lái qǐ shī wèi yuán. qí biǎo lüè yuē:" xī xiān zhǔ zǎo yǐ xūn yè, jī yǒu chǔ guó. bù xìng jí shì gù mìng zhī xī, xiǎn lìng xiōng dì yǐ tiān lún shào lì, shù fèng zōng miào, huò xiǎng guó zuò.
故來乞師為援。其表略曰:"昔先主早以勳業,基有楚國。不幸即世顧命之夕,顯令兄弟以天倫紹立,庶奉宗廟,獲享國祚。
wú hé, sì jūn bù yán yǒng mìng, yǎn qì shè jì. fù gào zhì rì, chén bù shèng tòng qiè fū gǔ, xuè qì yí jié. jí shí bēn zǒu āi tíng, jì chù shān xiōng, yòng jié chén zǐ zhī xiào. bù tú tiān wèi tiǎn huò, niè shù gòu xì, jiān lí wǒ qī shǔ, mì luàn xiān xù, qián zǔ bīng gē, jiāng móu jiǎo jué. gǒu bù gēng tú, yǔn zài zhāo xī. gù chén gǎn yuǎn qiǎn xíng jià, dān bù fù xīn. wéi jūn cún xiān wáng zhī xī hǎo, zhěn dà guó zhī wǔ qī. xǔ chū bīng yuán yǐ fù bù tiǎn. shù bǐ dào dǎng miǎn nòng xiōng qì" yún yún. sì zhǔ nǎi qiǎn jiāng hé zhū yīng zhī, huì xī guǎng gōng zhī bù kè, xī è suì shuài zhōu bīng jí wǔ xī mán gōng shā xī guǎng. suì qiǎn yòu pú shè sūn jì chí jié lì xī è wèi chǔ wáng. jì lì, huāng yín jiāo zì, bù xù guó zhèng. qí jiāng xú wēi děng zuò luàn, nǎi guó xī è lì qí dì xī chóng. sì zhǔ wén zhī, qiǎn biān hào tǎo zhī. xī chóng chū jiàng, suì rù zhǎng shā yíng xī è, xī chóng guī yǐ wèi wáng. chū nán wáng liú shì zhī zǐ sì lì, wén mǎ shì xiōng dì bài luàn, xǐ jiāng nán. suì qiǎn jiāng jìn qǔ guì lín, qīn zhì guì yáng, jiān sì zhǔ qiǎn dà jiāng zhāng luán zhì chēn lián jiān, fù guī. bì jiāng yáng shèng hóu zhōng shuài yuán jí èr jùn xiāng shī hé shù qiān rén, fēn dào ér jìn zhì lín hè, yǔ guǎng rén zhàn yú chéng xià. guǎng rén bài jī. chéng shǒu shǐ yōng shàng liú yǐ yòu wǒ. zhōng děng jiàn shuǐ qiǎn, chéng shèng bèi mù shān ér rù, yīn gè zhēng gōng, zòng bīng luàn lüè. guǎng rén fú bīng jù zhī, zhōng děng shī lì, tuì yù jué shuǐ fàn yì, shì zú nì sǐ zhě dà bàn, yú zhòng xiāo dùn, yì wèi zhì guì lín. wén zhōng děng bài yú shì, yì bān shī. qiū, fēn hóng zhōu gāo ān xiàn wèi yún zhōu, yǐ yòu pú shè sūn jì wèi xiāng. dǐng zhōu liú yán pàn, xí zhǎng shā, biān hào qì chéng zǒu. hào wèi rén róu nuò, kù shì shì. fán chū zhēng fá wú wēi wǔ yán hào lìng, gǒu xìng kè jié, duō yǐ shēng jì wèi lì. chū píng jiàn zhōu, shí rén hū wèi biān luó hàn.
無何,嗣君不延永命,奄棄社稷。訃告至日,臣不勝痛切膚骨,血泣頤睫。即時奔走哀庭,冀處苫凶,用竭臣子之孝。不圖天未殄禍,孽豎構隙,間離我戚屬,汨亂先序,潛阻兵戈,將謀剿絕。苟不更圖,殞在朝夕。故臣敢遠遣行價,殫布腹心。惟君存先王之昔好,軫大國之武戚。許出兵援以附不腆。庶俾盜黨免弄兇器"云云。嗣主乃遣將何洙應之,會希廣攻之不克,希萼遂帥州兵及五溪蠻攻殺希廣。遂遣右僕射孫忌持節立希萼為楚王。既立,荒淫驕恣,不恤國政。其將徐威等作亂,乃國希萼立其弟希崇。嗣主聞之,遣邊鎬討之。希崇出降,遂入長沙迎希萼,希崇歸以為王。初南王劉氏之子嗣立,聞馬氏兄弟敗亂,徙江南。遂遣將進取桂林,侵至桂陽,監嗣主遣大將張巒至郴連間,復歸。裨將楊勝、侯忠帥袁、吉二郡鄉師合數千人,分道而進至臨賀,與廣人戰於城下。廣人敗績。城守使壅上流以誘我。忠等見水淺,乘勝被木柵而入,因各爭功,縱兵亂掠。廣人伏兵拒之,忠等失利,退遇決水泛溢,士卒溺死者大半,餘眾宵遁,亦未至桂林。聞忠等敗於是,亦班師。秋,分洪州高安縣為筠州,以右僕射孫忌為相。鼎州劉言叛,襲長沙,邊鎬棄城走。鎬為人柔懦,酷釋氏。凡出征伐無威武嚴號令,苟幸克捷,多以生濟為利。初平建州,時人呼為邊羅漢。
zhì shì zhèng chū qún xiǎo, ruò ér wú duàn, wéi shì sāng mén, guǎng shè zá shī, chǔ rén lí kǔ, wèi zhī biān hé shàng. nǎi wú shǒu yù, tuō shēn yè dùn. suì liú zhī yú ráo zhōu. shì suì zhōu tài zǔ dēng jí, míng nián jiàn kāng zāi, fén lú shě yíng shǔ yú yuè nǎi zhǐ. bǎo dà shí yī nián, jìng nèi dà hàn, zì liù yuè bù yǔ. zhì míng nián sān yuè, mín dà jī, yì sǐ dà bàn. xià lìng jùn xiàn zhǔ zhōu zhèn zhī. jī mín shí zhě jiē sǐ. chéng nèi wài bàng shuǐ jì jī, shī chòu bù kān xíng.
至是政出群小,弱而無斷,唯事桑門,廣設雜施,楚人罹苦,謂之邊和尚。乃無守御,脫身夜遁。遂流之於饒州。是歲周太祖登極,明年建康災,焚廬舍營署逾月乃止。保大十一年,境內大旱,自六月不雨。至明年三月,民大飢,疫死大半。下令郡縣煮粥賑之。饑民食者皆死。城內外傍水際積,屍臭不堪行。
shì suì yǎn zhōu jié dù shǐ mù róng yàn chāo fèng biǎo qǐ shī qiú yuán. yàn qù nǎi hàn gāo zǔ tóng mǔ yì fù dì, jiāo hěn wú móu. hàn zǔ jì dēng jí, suì shòu yǐ yǎn. dài zhōu tài zǔ zì yè rù jīng shī, yán chāo zhào shuài bù xià fǔ yǐn dì, jù zhàn, xún bài. yīn shōu jí yú qí guī yǎn, jù chéng bù shùn. zhōu tài zǔ jiāng qīn zhēng zhī, jù ér qiú yuán. sì zhǔ qiǎn bīng shù qiān, zhì huái, dà wèi zhōu shī suǒ bài, fú qí jiāng xiào, suì zhū yàn chāo. cháng yǐ jīn bó mù hǎi shàng kè, dé wǔ bǎi yú bèi, jiē kuí àn lǚ lì yǒng gǎn. jí zhōu shī wéi chéng, shuō yàn chāo yuē:" jīn wéi jí chéng qiě jiāng xiàn, qǐng kāi mén wèi gōng yǐ rè xuè xiāng bō yī chǎng, jué shèng bài. ān néng yú wēi jiǒng zhī dì zuò shǒu zhū lù" yàn chāo bù néng cóng, zhōu zǔ wén ér yì zhī, chéng xiàn, mìng kāi wéi dōng jiǎo zòng zhī. kè jié yuán zhèn ér chū. zhōu zǔ shǐ jiè zhī yuē:" zhèn jì shè rǔ, suǒ guò chéng yì wú hài mín rén." duì yuē:" chén jiē hǎi qǔ zhī mín, bù fù jié yì, ǒu wèi yàn chāo suǒ wù, bù néng chéng gōng, chén zhī chǐ yě. jīn bì xià jì shì chén děng, gù guī yú nóng yǐ fèng shèng cháo, gǎn yǒu tā zhì, zài qǔ wáng mò." yán qì jiē shān hū ér qù. tài zǔ jì píng yàn chāo, nǎi shì suǒ fú jiāng nán jiāng xiào, ér yù zhī yuē:" qīng guī yǔ rǔ zhǔ, zhèn zhēng yǒu zuì nǎi wèi jūn zhī dào. hé fán yuǎn yuán yǐ fù bù tíng. zhèn fāng hé jié lín hǎo, xiū biān jìng, shì suǒ gù yě. qīng kě yán zhī." sì zhǔ wén ér huǐ hèn wàng shí. xiān shì hàn mò qiǎn shǐ wǎng xiāng tán shì chá, huì biān hào píng mǎ shì, lì fú yú jiāng nán. sì zhǔ yīn ér yǐn duì wèi láo, suì yǐ shàng míng wàn jīn bèi rén chuán qiǎn zhī, zì xià kǒu zhuǎn lìng rù jiāng líng ér hái. shì suì zhōu shì zōng sì wèi. míng nián xià, shòu tiān wēi jūn dōu yú hòu liú rén zhān wèi shòu zhōu jié dù shǐ. dōng, zhōu shī rù huái diān. mìng yā yá tǒng jūn liú yàn zhēn shuài shī xiàng shòu chūn yǐ yù zhī, qiǎn jiāng nán jié dù shǐ huáng fǔ huī jiāng bīng wèi yuán. shí zhōu shī qì yíng tuì jù fú qiáo yǐ qí wǒ shī. yàn zhēn yì zhuī zhī, rén zhān yǐ wèi zhōu shī jiān móu, kǒng qí shè fú. bù rú yǎng ruì yǐ qí qí xì. yàn zhēn jiāng jiā zǐ, shǎo zhǎng fù guì, wéi tān lán jù liǎn wèi wù, mò zhī bīng fǎ, bù jīng zhàn dòu, duō xǐ xū yù, néng shè tiě zǐ. sú wèi zhī" liú yī jiàn." nǎi yuē:" dí zhī wú zhì, zé xiān dùn zhī. bù zhuī hé dài" bì jiāng zāng shī lǎng děng shì yǒng guǎ móu, tān gōng qīng dí, bù gù bīng qí yè fā chén shí, zhì zhèng yáng zhēng jù qí qiáo, shù zhàn bù lì. wèi zhōu shī suǒ bài, zhū jiāng jiē méi, fán sàng shī jì yǐ qī wàn. shí jiāng huái níng jiǔ, mín bù zhī bīng, dà jūn jì bài, mò bù huáng bù. zhū jùn wú bèi, jiē qì chéng ér běi. yú shì qiǎn zǎi chén sūn jì jí zhōng mó lǐ dé míng xiāng cì fèng biǎo qǐng chēng fān yǐ hé. zhōu shì zōng shǐ dé míng fù mìng, yì jǐn gē huái nán zhī dì wèi hǎo. dé míng jì hái, shèng chēng shì zōng yīng dé, dé míng gù qǐng gē dì wèi biàn, chén lǎn yóu jì dé míng, yīn shì gù zhí gē dì wú yì, qiě yán dé míng bèi guó tú lì. rán dé míng sù wú xíng yì, yán duō guò miù, jǔ cháo bù xìn. dé míng zhī shuō bù jiàn yòng, nǎi dà hū yú zhòng yuē:" zhōu shī dù jiāng, guó bì wáng yǐ." sì zhǔ nù, nǎi zhǎn dé míng. shǐ qí wáng jǐng dá yǔ chén jué shuài shī xiàng shòu chūn wèi yuán. xiān shì ràng wáng yī zú xǐ jū tài zhōu, zhì shì mìng yuán yuàn shǐ yǐn yán fàn yíng zhì jīng kǒu. shí dào lù yǐ luàn, yán fàn lǜ yǒu biàn, zhí qí èr dì liù shí yú rén shā zhī, yǐ qí fù nǚ dù jiāng. sì zhǔ dà nù, yāo zhǎn yán fàn, yáng shì suì jué. jì ér sì zhǔ qì wèi zuǒ yòu yuē:" yán fàn zhī sǐ nǎi chéng jì zhī tú yǔ. gū fēi bù zhī zhī, bù dé yǐ yǐ." chū jiāng běi zhū jùn xìng tún tián zhí shì zhě nüè yòng mín lì, rén duō nù zhī. jí zhōu shī zhì jiē yǐ niú jiǔ yíng zhī. ér zhōu shī bù néng ān fǔ, jiē nú lì fú lǔ, shì zhī rú cǎo jiè. mín nǎi bù qiè, xiāng yǔ qǐ yì, zhì nóng qì wèi bīng, biān zhǐ wèi jiǎ zhòu. chù chù bǎo jù, wèi zhī bái jiǎ zǐ. zhōu shī tǎo zhī, měi wèi suǒ yù. liú rén zhān lì zhì jiān shǒu. suì xí chéng nán dà zhài, fú zhǎn shù qiān jí, bì jiāng zhāng quán yuē zhōu ráo jiē jué yǐ sǐ shì. shí zhū lù jìn gōng, zhū yuán fù shū zhōu, jì píng kè qí zhōu, táng jìn kè tài zhōu. zhōu shī zài zhū jùn zhě jiē tuì hé shòu chūn. yuán shuài jǐng dá yǔ chén jué tún háo zhōu, jù bīng wǔ wàn, wú jué zhàn zhī jì. zhú yǒng dào yù tōng shòu chūn. zhāng quán yuē yǔ zhōu ráo bù hé, rén zhān nǎi zhǎn quán yuē, ér zhōu ráo bìng sǐ, rén zhān yì fā bìng. shí zhū yuán chén jué yǒu xì, jiāng zhàn, suì yǔ bù xià pàn. bì jiāng shí tíng hòu zhǐ zhī, yuán shā zhī ér xíng. yú shì zhū jūn dà kuì, biān hào děng wèi zhī qín jǐng dá. chén jué bēn hái. liú rén zhān jí dǔ bù néng shì shì, fù shǐ sūn yǔ yǐ chéng jiàng. wéi chǔ zhōu shǒu jiāng zhāng yàn qīng bù xià, zhōu shī wéi zhī, shǐ shí rú yǔ. mín suī sǐ kùn, shǒu yì jiān. dài yī nián shí jǐn fāng xiàn. yàn qīng, sù jiāng zhī hòu, shàn fǔ shī lǚ, gòng yǎo gān kǔ. chéng pò zhī rì yǔ jūn yī wàn. zhàn ér méi, wú yī shēng hái zhě, suì tú qí chéng. shì zōng zhào jiāng nán zhī fú liú chéng yù yù yǐ tōng hé. sì zhǔ suì qiǎn zǎi chén féng yán yǐ chén jué fèng biǎo zhì zhōu, xiàn shū lú chú hé qí huáng zhī dì yǐ hé. suì xià lìng qù dì hào, zhēng shuò cóng xiǎn dé. yǐ yíng tún yīng yuán shǐ lín rén zhào wèi rùn zhōu jié dù shǐ, zèng liú rén zhān tài shī, zhuī fēng wèi wáng, zèng sūn jì tài fù, zhuī fēng lǔ guó gōng zèng zhāng yàn qīng shì zhōng, fàng tài fù sòng qí qiū yú chí zhōu jiǔ huá jiù yǐn. chū zhū yuán zhī pàn, jǔ guó zhèn shè. shí chén jué lǐ zhēng jí měi bái sì zhǔ yán:" guó zuò jiāng wáng, sòng gōng běn zào guó shǒu. fēi cǐ gōng bù kě. qǐng jǔ guó shòu zhī. guó shì wěi xíng zhī, hòu yǐ wén.
是歲兗州節度使慕容彥超奉表乞師求援。彥趣乃漢高祖同母異父弟,驕狠無謀。漢祖既登極,遂授以兗。迨周太祖自鄴入京師,顏超召帥部下輔隱帝,拒戰,尋敗。因收集余騎歸兗,據城不順。周太祖將親征之,懼而求援。嗣主遣兵數千,至淮,大為周師所敗,俘其將校,遂誅彥超。常以金帛募海上客,得五百餘輩,皆魁岸膂力勇敢。及周師圍城,說彥超曰:"今圍急城且將陷,請開門為公以熱血相撥一場,決勝敗。安能於危窘之地坐守誅戮"彥超不能從,周祖聞而義之,城陷,命開圍東角縱之。客結圓陣而出。周祖使戒之曰:"朕既赦汝,所過城邑無害民人。"對曰:"臣皆海曲之民,不負節義,偶為彥超所誤,不能成功,臣之恥也。今陛下既釋臣等,顧歸漁農以奉聖朝,敢有他志,再取亡歿。"言訖皆山呼而去。太祖既平彥超,乃釋所俘江南將校,而諭之曰:"卿歸語汝主,朕征有罪乃為君之道。何煩遠援以附不庭。朕方和結鄰好,休邊境,是所顧也。卿可言之。"嗣主聞而悔恨忘食。先是漢末遣使往湘潭市茶,會邊鎬平馬氏,例俘於江南。嗣主因而引對慰勞,遂以上茗萬斤備人舡遣之,自夏口轉令入江陵而還。是歲周世宗嗣位。明年夏,授天威軍都虞候劉仁瞻為壽州節度使。冬,周師入淮甸。命押衙統軍劉彥貞帥師向壽春以御之,遣江南節度使皇甫暉將兵為援。時周師棄營退據浮橋以俟我師。彥貞議追之,仁瞻以為周師奸謀,恐其設伏。不如養銳以俟其隙。彥貞將家子,少長富貴,唯貪惏聚斂為務,莫知兵法,不經戰鬥,多喜虛譽,能射帖子。俗謂之"劉一箭。"乃曰:"敵知吾至,則先遁之。不追何待"裨將臧師朗等恃勇寡謀,貪功輕敵,不顧兵騎夜發晨食,至正陽爭據其橋,數戰不利。為周師所敗,諸將皆沒,凡喪師計以七萬。時江淮寧久,民不知兵,大軍既敗,莫不惶怖。諸郡無備,皆棄城而北。於是遣宰臣孫忌及鍾謨、李德明相次奉表請稱藩以和。周世宗使德明復命,議盡割淮南之地為好。德明既還,盛稱世宗英德,德明固請割地為便,陳覽尤忌德明,因是固執割地無益,且言德明背國圖利。然德明素無行義,言多過謬,舉朝不信。德明知說不見用,乃大呼於眾曰:"周師渡江,國必亡矣。"嗣主怒,乃斬德明。使齊王景達與陳覺帥師向壽春為援。先是讓王一族徙居泰州,至是命園苑使尹延范迎置京口。時道路已亂,延范慮有變,執其二弟六十餘人殺之,以其婦女渡江。嗣主大怒,腰斬延范,楊氏遂絕。既而嗣主泣謂左右曰:"延范之死乃成濟之徒與。孤非不知之,不得已矣。"初江北諸郡興屯田執事者虐用民力,人多怒之。及周師至皆以牛酒迎之。而周師不能安撫,皆奴隸俘虜,視之如草芥。民乃不愜,相與起義,治農器為兵,編紙為甲冑。處處保聚,謂之白甲子。周師討之,每為所御。劉仁瞻厲志堅守。遂襲城南大寨,俘斬數千級,裨將張全約、周饒皆決以死誓。時諸路進攻,朱元復舒州,季平克蘄州,唐進克泰州。周師在諸郡者皆退合壽春。元帥景達與陳覺屯濠州,聚兵五萬,無決戰之計。築甬道欲通壽春。張全約與周饒不和,仁瞻乃斬全約,而周饒病死,仁瞻亦發病。時朱元、陳覺有隙,將戰,遂與部下叛。裨將時廷厚止之,元殺之而行。於是諸軍大潰,邊鎬等為之擒景達。陳覺奔還。劉仁瞻疾篤不能視事,副使孫羽以城降。唯楚州守將張彥卿不下,周師圍之,矢石如雨。民雖死困,守益堅。迨一年食盡方陷。彥卿,夙將之後,善撫師旅,共舀甘苦。城破之日與軍一萬。戰而沒,無一生還者,遂屠其城。世宗召江南之俘劉承遇諭以通和。嗣主遂遣宰臣馮延已、陳覺奉表至州,獻舒、廬、滁、和、蘄、黃之地以和。遂下令去帝號,正朔從顯德。以營屯應援使林仁肇為潤州節度使,贈劉仁瞻太師,追封衛王,贈孫忌太傅,追封魯國公;贈張彥卿侍中,放太傅宋齊丘於池州九華舊隱。初朱元之叛,舉國震懾。時陳覺、李徵吉每白嗣主言:"國祚將亡,宋公本造國手。非此公不可。請舉國授之。國事委行之,後以聞。
bì xià shēn jū hòu yuàn yǔ jué shí cóng róng fèng tán shì lǎo ér yǐ." sì zhǔ nǎi mìng zhòng shū shè rén chén qiáo jù zhào, jiāng xíng, huì qiáo jí jiàn qí yì, suì zhǐ. chén jué zì fèng shǐ huí, yǐ shì zōng zhī mìng gào sì zhǔ yuē:" jiāng nán lián nián jù mìng, zhī shì zǎi xiàng yán xù suǒ wèi, kě shā yǐ xiè guò." zhōng mó wén zhī, bù xìn. bái sì zhǔ. gù qǐng běi shǐ fù shí qí shì, nǎi qiǎn mó gào xiè zì zé, yán:" fēi xù zhī zuì, cǐ nǎi běn guó zhī guò yě." shì zōng yuē:" bì shǐ xù rú shì nǎi zhōng chén yǐ. zhèn wèi tiān xià zhī zhǔ kěn shā zhōng chén hū" mó jì fǎn mìng, sì zhǔ nǎi xià mìng jǐn fā qí qián hòu zuì è, qiǎn shǐ jiān shǒu sòng qí qiū, yīn zì yì ér sǐ. biǎn chén jué lǐ zhēng gǔ, jiē shā zhī. chū jì shǐ sūn jì fèng biǎo chēng fān, ér shì zōng qiǎn lǐ dé míng fǎn mìng yì gē huái nán yǐ hé, ér bù tīng. dé míng jiàn shā, fù shǐ jǐng dá chū.
陛下深居後苑與覺時從容奉談釋老而已。"嗣主乃命中書舍人陳喬具詔,將行,會喬極諫其議,遂止。陳覺自奉使回,以世宗之命告嗣主曰:"江南連年拒命,知是宰相嚴續所為,可殺以謝過。"鍾謨聞之,不信。白嗣主。固請北使覆實其事,乃遣謨告謝自責,言:"非續之罪,此乃本國之過也。"世宗曰:"必使續如是乃忠臣矣。朕為天下之主肯殺忠臣乎"謨既反命,嗣主乃下命盡發其前後罪惡,遣使監守宋齊丘,因自縊而死。貶陳覺、李徵古,皆殺之。初既使孫忌奉表稱藩,而世宗遣李德明反命議割淮南以和,而不聽。德明見殺,復使景達出。
shì zōng wén zhī, nù jiāng nán bèi yuē. suì wèn jì jiāng nán kě qǔ xū shí, jì duì yuē:" chén běn guó suī néng jiǎ bīng shàng sān shí wàn yú, wèi yì kě tú." shì zōng ràng jì yuē:" jiāng nán bù guò shí shù jùn, ér shī lǚ tài duō, hé jiàn qī yǔ" jì yuē:" jīng jiǎ lì bīng suī jí shí yú wàn, rán zhǎng jiāng yī tiáo fēi tuān qiān lǐ, fēng tāo jī yǒng, xiǎn guò tāng chí, suǒ wèi tiān qiàn yě. sī kě dí shí wàn zhī shī. guó lǎo sòng qí qiū zhì móu hóng yuǎn, jī biàn rú shén, zhǐ shòu shī tú, zuò zhì zhī yǒng, nǎi wáng měng xiè ān zhī tú. sī yì kě qiāo shí wàn." shì zōng wén ér è zhī, nǎi zài jì shǐ yù liú rén zhān qù jiàng, jì nǎi fǎn qí cí. huì zuǒ yòu zèn jì yú shì zōng yún:" xī shuō zhū shǒu yīn yǐ biàn zhōu pàn." xún shā jì, hòu shǐ zhōng mó hái mìng yuē:" zhèn yǔ jiāng nán dà yì suī dìng, rán sòng qí qiū bù sǐ, dài nán bǎo hé hǎo."
世宗聞之,怒江南背約。遂問忌江南可取虛實,忌對曰:"臣本國雖能甲兵尚三十萬餘,未易可圖。"世宗讓忌曰:"江南不過十數郡,而師旅太多,何見欺與"忌曰:"精甲利兵雖即十餘萬,然長江一條飛湍千里,風濤激勇,險過湯池,所謂天塹也。斯可敵十萬之師。國老宋齊丘智謀宏遠,機變如神,指授師徒,坐制之勇,乃王猛、謝安之徒。斯亦可敲十萬。"世宗聞而惡之,乃載忌使諭劉仁瞻趣降,忌乃反其辭。會左右譖忌於世宗云:"昔說朱守殷以汴州叛。"尋殺忌,後使鍾謨還命曰:"朕與江南大義雖定,然宋齊丘不死,殆難保和好。"
xún qí qiū zhī sǐ, yì yóu shì yān. shí huì bèi pín jiàn dòu niú zhī fēn. yì qiān dōu yǐ bì zhī, sì zhǔ yǐ" jiàn kāng yǔ dí gé jìng, jiāng yòu zài xià liú. dí kòu ruò zhì, zé yīng chéng zì gù.
尋齊丘之死,亦由是焉。時彗孛頻見鬥牛之分。議遷都以避之,嗣主以"建康與敵隔境,江又在下流。敵寇若至,則嬰城自固。
gǒu lìng wài jùn shǒu jié, néng jiù qí nán, nǎi wèi liú yù chén bà xiān ěr. jīn wú yí dōu yù zhāng, jù qí shàng liú, ér zhì qí gēn běn, cǐ shàng cè yě." qún yì wèi jué, wéi shū mì táng hào zàn chéng qí yì. nǎi shǐ xiū qì hóng zhōu wèi dìng dū zhī jì, fēng cì zǐ cóng jiā wèi wú wáng, jū dōng gōng. biǎn lǐ bù shì láng zhōng mó, xún shā zhī. biǎn tiān wēi jūn dōu yú hòu zhāng luán yú xuān zhōu, shā zhī. yǔ zhōng mó móu nì gù yě. gǎi yù zhāng jùn wèi nán dōu. shì suì tài zǔ dēng jí.
苟令外郡守節,能救其難,乃為劉裕、陳霸先耳。今吾移都豫章,據其上流,而制其根本,此上策也。"群議未決,唯樞密唐鎬贊成其議。乃使修葺洪州為定都之計,封次子從嘉為吳王,居東宮。貶禮部侍郎鍾謨,尋殺之。貶天威軍都虞候張巒於宣州,殺之。與鍾謨謀逆故也。改豫章郡為南都。是歲太祖登極。
jiàn lóng èr nián chūn, sì zhǔ rú nán dōu, lì wú wáng cóng jiā wèi tài zǐ jiān guó. suǒ guò jùn yì wèi láo shǒu zǎi, cún wèn gāo nián jí kǔ. cì yú lú shān, yǔ cóng chén yóu yú shān zhōng sì guān, biàn lǎn shèng jǐng, fù shī tán yàn. xún rì ér xíng, sān yuè zhì nán dōu. hóng zhōu nǎi fān zhèn zhī dì, jí wèi wáng dōu zé jiǎo ài yóu jù. gōng fǔ yíng shǔ shí bù róng qí yī èr. zì gōng qīng xià zhì jūn shì zào lì jiē dàn xī sī guī, sì zhǔ kǒng shēng biàn, yōu fèn fán jì. yīn cǐ nù táng hào ā zhǐ, yù zhì jí fǎ, hào jù yì sǐ. sì zhǔ fāng yì dōng hái. wèi jǐ ér jí zuò, liù yuè cú yú hóng zhōu, nián sì shí liù. guī zàng jiàn kāng. sì zhǔ yīn róng xián yǎ, méi mù ruò huà, qù shàng qīng jié, hǎo xué ér néng shī. rán tiān xìng rú nuò, sù mèi wēi wǔ. zì sì zhǔ yǐ lái, cháng yù tuō qù jī wù, yóu yǒng dàn jì, yǐ bǎo shè jì bù huò qí yǐ. ér cōng wù mí huò, kuò yú tīng duàn. gù duō wèi zuǒ yòu suǒ jǔ, dōng zhēng xī tǎo, chū bù yóu zhōng. xíng gū lù jiān, yú yuàn shì zhì. hào lìng wú fǎ, zhǎng è rěn qiān. sàng shī xū guó, zì jǐ ér zuò. jí zhōu shī é zhì, tuí rán wú bèi, shén qíng wěi shè, ruò wú suǒ cuò. xiān zhǔ gù mìng zhī cí tú xū yǔ ěr. xiào zǐ xián jūn bù yì yuǎn hū yú shì nǜ yú gē dì, kuì zuò fān chén. qíng lǜ huāng jì, bù néng zì mào. suì yì qiān dōu, dùn qiáng qù ruò, yì shū shì jì nián. shí kě jiē dào. jì zhì nán dōu, cháng bù zì ān. jiāng yàn bǎi liáo yú diàn shàng, hū jiàn gù tài fù sòng qí qiū zì bì ér qū jìn, suì è zhī, rù ér dé jí, shù rì ér cú. shí zhě wèi xìn chán ér hài yú xián liáng zhī gù yǐ. chū xiān zhǔ jì fēng qí wáng, jiāng shòu wú chán, yǒu shàn xiāng zhě zhì. xiān zhǔ suì liè zhū zi jiàn zhī. xiāng zhě yīn zhǐ qí wáng jǐng dá yuē:" cǐ suī bù jí yú gōng, rán shàn chí shǒu zhě yě." xiān zhǔ fù lìng xiāng sì zhǔ, xiāng zhě yuē:" zhǐ kǒng bù liǎo gōng jiā shì."
建隆二年春,嗣主如南都,立吳王從嘉為太子監國。所過郡邑慰勞守宰,存問高年疾苦。次於廬山,與從臣游於山中寺觀,遍覽勝景,賦詩談宴。旬日而行,三月至南都。洪州乃藩鎮之地,及為王都則湫隘尤劇。宮府營署十不容其一二。自公卿下至軍士皂隸皆旦夕思歸,嗣主恐生變,憂忿煩悸。因此怒唐鎬阿旨,欲致極法,鎬懼縊死。嗣主方議東還。未幾而疾作,六月殂於洪州,年四十六。歸葬建康。嗣主音容閒雅,眉目若畫,趣尚清潔,好學而能詩。然天性儒懦,素昧威武。自嗣主以來,常欲脫去機務,游泳澹寂,以保社稷不獲其已。而聰悟迷惑,闊於聽斷。故多為左右所沮,東征西討,出不由衷。刑辜戮奸,於怨是致。號令無法,長惡稔愆。喪師虛國,自己而作。及周師俄至,頹然無備,神情委懾,若無所措。先主顧命之詞徒虛語爾。孝子賢君不亦遠乎於是衄於割地,愧作藩臣。情慮荒悸,不能自懋。遂議遷都,遁強趣弱,亦叔世季年。實可嗟悼。既至南都,常不自安。將宴百寮於殿上,忽見故太傅宋齊丘自陛而趨進,遂惡之,入而得疾,數日而殂。識者謂信讒而害於賢良之故矣。初先主既封齊王,將受吳禪,有善相者至。先主遂列諸子見之。相者因指齊王景達曰:"此雖不及於公,然善持守者也。"先主復令相嗣主,相者曰:"只恐不了公家事。"
xiān zhǔ bù cóng. jí sì zhǔ jì lì, cháng yù chán wèi jǐng dá yǔ sòng qí qiū, jì bù huò. hòu guǒ sàng huái diān ér guó jǐ wáng yǐ. hòu jǐng dá chū zhèn lín chuān, kāi bǎo zhōng yǐ shòu zhōng.
先主不從。及嗣主繼立,常欲禪位景達與宋齊丘,既不獲。後果喪淮甸而國幾亡矣。後景達出鎮臨川,開寶中以壽終。