strong lùn qián cháo shù yǔ fēn nán běi shū jiù shǐ huī háo guàn gǔ jīn strong
論前朝數語分南北 書舊史揮毫貫古今
huà shuō táng guī chén zhī tíng tíng xué wèn fēi fán, ruò tán jīng shū, wèi miǎn tú fèi chún shé, yīn tā yuǎn lǚ wài bāng, huò yú tiān cháo shǐ jiàn wèi bì liú shén, yì yù yǐ cǐ tóng tā tán tán, kàn tā zěn yàng, yīn shuō dào: qǐng jiào jiě jie: guì bāng lì cháo shǐ jiàn, zì rán yě yǔ bì chù xiāng fǎng. kě xī zūn chù jiǎn cè liú chuán bù guǎng, wǒ men jìng nán yī jiàn. jiě jie bó lǎn guǎng dú, bì xiāng lì cháo shǐ shū, gāi dōu kàn guò jí rú pán gǔ zhì jīn, nián suì duō shǎo, qián rén yì lùn bù yī, xiǎng gāo míng zì yǒu zhuō jiàn le? tíng tíng dào: mèi zǐ jì dé tiān cháo kāi bì zhī chū, zì pán gǔ shì yǐ jí tiān huáng dì huáng rén huáng zhì fú xī shì, qí zhōng nián suì, qián rén suī yǒu èr bǎi yú wàn nián zhī shuō, dàn wú kě kǎo, chūn qiū yuán mìng bāo yán: zì kāi pì zhì chūn qiū huò lín zhī suì, fán èr bǎi èr shí liù wàn liù qiān nián, ér zhāng yī guǎng yǎ yǐ sān huáng shū gē zhī lèi, fēn wèi shí jì, gòng èr bǎi qī shí liù wàn suì, yǔ yuán mìng bāo suǒ zài cān chà zhì wǔ shí wàn nián zhī duō. mèi zǐ lì jī gè shū, jìng nán dìng qí shì fǒu. zhì nián suì kě kǎo, wéi fú xī yǐ hòu, àn kǒng ān guó shàng jié xù, yǐ fú xī shén nóng xuān yuán wèi sān huáng bān gù hàn zhì, yǐ shǎo hào zhuān xū dì kù dì yáo dì shùn wèi wǔ dì. sān huáng gòng jì yī qiān bā bǎi bā shí nián, wǔ dì gòng jì sān bǎi bā shí sì nián. qí hòu xià shāng zhì jīn, jiē lì lì kě kǎo le. ruò huā dào: jìn rì shǐ shū, dōu yǐ tiān xià dì zhī jì nián, cǐ lì shǐ yú hé shí? zhì jīn gòng yǒu ruò gān nián le? tíng tíng dào: shǐ shū yǐ gān zhī jì nián, shǐ yú dì yáo.
話說唐閨臣知亭亭學問非凡,若談經書,未免徒費唇舌,因他遠屢外邦,或於天朝史鑑未必留神,意欲以此同他談談,看他怎樣,因說道:「請教姐姐:貴邦歷朝史鑑,自然也與敝處相仿。可惜尊處簡策流傳不廣,我們竟難一見。姐姐博覽廣讀,敝鄉歷朝史書,該都看過;即如盤古至今,年歲多少,前人議論不一,想高明自有卓見了?」亭亭道:「妹子記得天朝開避之初,自盤古氏以及天皇、地皇、人皇至伏羲氏,其中年歲,前人雖有二百餘萬年之說,但無可考,《春秋元命包》言:『自開闢至春秋獲麟之歲,凡二百二十六萬六千年』,而張揖《廣雅》以三皇、疏仡之類,分為十紀,共二百七十六萬歲,與《元命包》所載參差至五十萬年之多。妹子歷稽各書,竟難定其是否。至年歲可考,惟伏羲以後,按孔安國《尚節序》,以伏羲、神農、軒轅為三皇;班固《漢志》,以少昊、顓頊、帝嚳、帝堯帝舜為五帝。三皇共計一千八百八十年,五帝共計三百八十四年。其後夏、商至今,皆歷歷可考了。」若花道:「近日史書,都以天下、地支紀年,此例始於何時?至今共有若干年了?」亭亭道:「史書以干支紀年,始於帝堯。
zì dì yáo jiǎ chén jí wèi, zhì jīn wǔ tài hòu jiǎ shēn jí wèi, gòng sān qiān sì shí yī nián ruò yǐ fú xī zhì jīn ér lùn, gòng wǔ qiān yī bǎi wǔ shí sān nián le.
自帝堯甲辰即位,至今武太后甲申即位,共三千四十一年;若以伏羲至今而論,共五千一百五十三年了。」
guī chén cǔn dào: wǒ men tiān cháo nán běi cháo, wǎng wǎng rén dōu hū lüè, dà yuē tā yě wèi bì tòu chè, hé bù jiāng cǐ kǎo tā yī kǎo? yīn shuō dào: qǐng jiào jiě jie, bì chù xiàng yǒu liù cháo wǔ dài nán běi cháo, bù zhī guì chù zuò hé qū bié? tíng tíng dào: mèi zǐ jì dé: dāng rì wú sūn quán jí dōng jìn sòng qí liáng chén jù zài jīn líng jiàn dū, rén jiē hū wèi liù cháo sòng qí liáng chén suí wèi shí wú jǐ, rén huò chēng wèi wǔ dài. zhì nán běi cháo zhī fēn, shǐ yú liú sòng, zhōng yú suí chū. sòng qí liáng chén zài jīn líng jiàn dū, suǒ yǐ yǒu nán cháo zhī chēng
閨臣忖道:「我們天朝南北朝,往往人都忽略,大約他也未必透徹,何不將此考他一考?」因說道:「請教姐姐,敝處向有六朝、五代、南北朝,不知貴處作何區別?」亭亭道:「妹子記得:當日吳孫權及東晉、宋、齊、梁、陳俱在金陵建都,人皆呼為六朝;宋、齊、梁、陳、隋為時無幾,人或稱為五代。至南北朝之分,始於劉宋,終於隋初。宋、齊、梁、陳在金陵建都,所以有南朝之稱;
yuán wèi gāo qí yǔ wén zhōu zài zhōng yuán jiàn dū, suǒ yǐ yǒu běi cháo zhī chēng. nà shí tiān xià bàn guī nán cháo, bàn guī běi cháo, bǐ cǐ gè jù yī fāng, bù xiāng tǒng shǔ. yǐ nán cháo shǐ mò ér lùn, sòng dé jìn cháo tiān xià, gòng chuán wǔ zhǔ, bèi qí suǒ cuàn qí chuán qī zhǔ, bèi liáng suǒ cuàn liáng chuán sì zhǔ, bèi chén suǒ cuàn chén chuán wǔ zhǔ, bèi suí suǒ cuàn. nán cháo gòng jì yī bǎi liù shí bā nián. yǐ běi cháo shǐ mò ér lùn, wèi zài dōng jìn shí, suī yǐ chēng wáng, fú yuán shàng xiá, jí zhì jìn mò sòng chū, wèi cái yǎn yǒu zhōng yuán, wèi zhī dà wèi, chuán le yī bǎi sì shí jiǔ nián, dào le dì shí sān dài huáng dì, yīn chén zǐ gāo huān qǐ bīng zuò luàn, wèi jūn qì le běn guó, táo zhì guān xī dà dū dū yǔ wén tài chù, jiù zài guān xī wèi dì, rén dōu jiào zuò xī wèi chuán le sān dì, jì èr shí èr nián, bèi yǔ wén tài zhī zǐ zì wén jué cuàn wèi, gǎi wèi zhōu cháo.
元魏、高齊、宇文周在中原建都,所以有北朝之稱。那時天下半歸南朝,半歸北朝,彼此各據一方,不相統屬。以南朝始末而論,宋得晉朝天下,共傳五主,被齊所篡;齊傳七主,被梁所篡;梁傳四主,被陳所篡;陳傳五主,被隋所篡。南朝共計一百六十八年。以北朝始末而論,魏在東晉時,雖已稱王,幅員尚狹,及至晉末宋初,魏才奄有中原,謂之大魏,傳了一百四十九年,到了第十三代皇帝,因臣子高歡起兵作亂,魏君棄了本國,逃至關西大都督宇文泰處,就在關西為帝,人都叫作西魏;傳了三帝,計二十二年,被宇文泰之子字文覺篡位,改為周朝。
nà gāo huān zhú le wèi jūn, yòu lì wèi guó zōng shì wèi dì, rén dōu jiào zuò dōng wèi zài wèi shí qī nián, bèi gāo huān zhī zǐ gāo yáng cuàn wèi, gǎi wèi běi qí. nà shí běi cháo fēn ér wèi èr, yī wèi běi qí, yī wèi zhōu cháo, běi qí chuán le wǔ zhǔ, jì èr shí bā nián, bèi zhōu suǒ miè zhōu chuán wǔ zhǔ, qián hòu gòng èr shí liù nián, bèi chén zǐ dà sī mǎ yáng jiān cuàn wèi, gǎi guó hào wèi suí. suí jí miè le chén guó, tiān xià cái dé yī tǒng. cǐ shì nán běi cháo dà gài qíng xíng. mèi zǐ dào tīng tú shuō, bù zhī shì fǒu? shàng qiú zhǐ shì.
那高歡逐了魏君,又立魏國宗室為帝,人都叫作東魏;在位十七年,被高歡之子高洋篡位,改為北齊。那時北朝分而為二,一為北齊,一為周朝,北齊傳了五主,計二十八年,被周所滅;周傳五主,前後共二十六年,被臣子大司馬楊堅篡位,改國號為隋。隨即滅了陳國,天下才得一統。此是南北朝大概情形。妹子道聽途說,不知是否?尚求指示。」
ruò huā dào: gāng cái ā jiě yán xià shāng zhì jīn lì lì kě kǎo, qí nián hào míng xìng yě hái jì dé dà gài me.
若花道:「剛才阿姐言夏、商至今歷歷可考,其年號、名姓也還記得大概麼。」
guī chén cǔn dào: zěn me ruò huā jiě jie hū rán wèn tā zhè gè, wèi miǎn kǔ rén suǒ nán le. zhǐ tīng tíng tíng dào: mèi zǐ suī lüè lüè jì dé, dàn yī shí kǒu shuō, kǒng yǒu é cuò, yì yù xiě chū chéng jiào, èr wèi jiě jie yǐ wèi hé rú?
閨臣忖道:「怎麼若花姐姐忽然問他這個,未免苦人所難了。」只聽亭亭道:「妹子雖略略記得,但一時口說,恐有訛錯,意欲寫出呈教,二位姐姐以為何如?」
ruò huā diǎn tóu dào: rú cǐ gèng miào. tíng tíng zhèng zài mó mò rú háo, hū jiàn hóng hóng wǎn rú cóng wài miàn zǒu lái.
若花點頭道:「如此更妙。」亭亭正在磨墨濡毫,忽見紅紅、婉如從外面走來。
dà jiā jiàn lǐ ràng zuò. tíng tíng wèn le wǎn rú xìng shì, yòu xiàng hóng hóng dào: jiě jie cái dào hǎi wài, wèi hé hū yòu huí lái? hóng hóng jiàn wèn, chù dòng shū shū bèi hài zhī kǔ, bù jué lèi liú mǎn miàn, jiù bǎ tú zhōng yù dào, hòu lái tóng guī chén xiāng jù de huà, gěng gěng yè yàn, gào sù yī biàn. tíng tíng tīng le, shén wèi jiē tàn. zhòng rén bǎ hóng hóng jiě quàn èr fān, zhè cái zhǐ lèi, tíng tíng pù xià jiān zhǐ, shǒu bù tíng háo, cǎo cǎo xiě qù. sì rén tán le duō shí, tíng tíng xiě wán, dà jiā lüè lüè kàn le yī biàn, mò bù zàn qí jì xìng zhī hǎo. guī chén dào: zhè shì ruò huā jiě jie gù yì nòng zhè nán tí mù
大家見禮讓坐。亭亭問了婉如姓氏,又向紅紅道:「姐姐才到海外,為何忽又回來?」紅紅見問,觸動叔叔被害之苦,不覺淚流滿面,就把途中遇盜,後來同閨臣相聚的話,哽哽咽咽,告訴一遍。亭亭聽了,甚為嗟嘆。眾人把紅紅解勸二番,這才止淚,亭亭鋪下箋紙,手不停毫,草草寫去。四人談了多時,亭亭寫完,大家略略看了一遍,莫不贊其記性之好。閨臣道:「這是若花姐姐故意弄這難題目;
nǎ zhī jiě jie bù jiǎ sī suǒ, jìng bǎ qián cháo nián hào yǐ jí shì jī, yī huī ér jiù. ruò fēi yī bù quán shǐ liǎo rán yú zhōng, hé néng rú cǐ. mèi zǐ wéi yǒu bài dǎo yuán mén le. tíng tíng dào: mèi zǐ bù guò zhàng zhe xiǎo cōng míng, jì dé jǐ gè nián hào, suàn de shén me! jiě jie hé bì rú cǐ guò jiǎng!
那知姐姐不假思索,竟把前朝年號以及事跡,一揮而就。若非一部全史瞭然於中,何能如此。妹子惟有拜倒轅門了。」亭亭道:「妹子不過仗著小聰明,記得幾個年號,算得甚麼!姐姐何必如此過獎!」
hóng hóng dào: jiě jie: nǐ kě xiǎo dé tā men sān wèi lái yì me? tíng tíng dào: zhè shì wú tóu wú nǎo, mèi zǐ hé néng dé zhī. hóng hóng jiù bǎ tú zhōng jié bài, jīn rì lái yuē fù shì de huà shuō le. tíng tíng zhè cái míng bái, yīn cǔn yī cǔn dào: suī chéng zhū wèi jiě jie měi yì mèi zǐ shàng yǒu guǎ mǔ, nián yǐ liù xún, hé néng pāo piē yuǎn qù?
紅紅道:「姐姐:你可曉得他們三位來意麼?」亭亭道:「這事無頭無腦,妹子何能得知。」紅紅就把途中結拜,今日來約赴試的話說了。亭亭這才明白,因忖一忖道:「雖承諸位姐姐美意;妹子上有寡母,年已六旬,何能拋撇遠去?
wǒ xiàng rì suī yǒu cǐ zhì, yuán xiǎng lín bāng kāi yǒu nǚ kē, huò zhě zài wèi féng fù zhī jǔ jīn tiān cháo yuǎn gé tiān yá, ruò qù fù shì, qǐ bù wéi le shèng rén yuǎn yóu zhī jiè me? guī chén dào: jiě jie bìng wú dì xiōng, hé bù qǐng bó mǔ tóng qù, qǐ bù gēng jué fàng xīn? tíng tíng tàn dào: mèi zǐ yě céng xiǎng dào tóng qù, shù kě fàng xīn nài tiān cháo jǔ mù wú qīn, jiān qiě hán jiā sù běn dàn bó, dāng rì zǔ fù chū shì, suī zhì bó tián shù mǔ, cǐ shí yào mài, bù zú qiān jīn, hé néng fū yǎn zhǎng tú pán fèi jí tiān cháo yī shí zhī yòng? ér qiě yī jīng mài le, rì hòu huí lái, yòu jiāng hé yǐ wèi shēng? zhǐ hǎo bǎ zhè wàng xiǎng xiē le. guī chén dào: zhǐ yào bó mǔ kěn qù, qí yú dōu hǎo shāng liáng. zhì zhǎng tú lù fèi, cǐ shí tóng qù, nǎi mèi zǐ mǔ jiù zhī chuán, wú xū pò fèi yī wén. ruò lǜ dào bǐ yī shí, hán jiā suī rán bù shèn chōng zú, shàng yǒu liáng tián shù qǐng, jiān qiě xián fáng jǐn kě jū zhù. kuàng jiě jie zhǐ de èr rén, suǒ yòng wú jǐ, dào le bì chù, yī qiē yòng dù, jù zài mèi zǐ shēn shàng, jiě jie zhǐ guǎn fàng xīn! cǐ dì tián chǎn yě bù xiāo biàn mài, jiù tuō qīn qī zhào yīng, jiāng lái tǎng guī gù xiāng, shěng de yòu xū zhì mǎi, rú cǐ bàn lǐ, shù kě liǎng wú qiān guà. tíng tíng dào:
我向日雖有此志,原想鄰邦開有女科,或者再為馮婦之舉;今天朝遠隔天涯,若去赴試,豈不違了聖人『遠遊』之戒麼?」閨臣道:「姐姐並無弟兄,何不請伯母同去,豈不更覺放心?」亭亭嘆道:「妹子也曾想到同去,庶可放心;奈天朝舉目無親,兼且寒家素本淡泊,當日祖父出仕,雖置薄田數畝,此時要賣,不足千金,何能敷衍長途盤費及天朝衣食之用?而且一經賣了,日後回來,又將何以為生?只好把這妄想歇了。」閨臣道:「只要伯母肯去,其餘都好商量。至長途路費,此時同去,乃妹子母舅之船,無須破費一文。若慮到彼衣食,寒家雖然不甚充足,尚有良田數頃,兼且閒房盡可居住。況姐姐只得二人,所用無幾,到了敝處,一切用度,俱在妹子身上,姐姐只管放心!此地田產也不消變賣,就托親戚照應,將來倘歸故鄉,省得又須置買,如此辦理,庶可兩無牽掛。」亭亭道:
píng shuǐ xiàng féng, jiù méng jiě jie rú cǐ kāng kǎi, hé yǐ kè dāng! róng dāng bǐng qǐng mǔ mìng, dìng le xíng zhǐ, zài huì dēng zhōu fèng xiè. hóng hóng dào: jiě jie: nǐ shuō nǐ yǔ guī chén mèi mei píng shuǐ xiàng jìn, nán dào mèi zǐ yòu fēi píng shuǐ xiàng féng me? xiàn zài wǒ suī xì jié rán yī shēn, ruò lùn běn zú, shàng yǒu kě tóu zhī rén, cǐ shí jìn zài zhǐ chǐ, wú rú guī chén mèi mei yī piàn rè cháng, chún shì zhēn chéng, lìng rén qíng bù kě què, jìng nán shě zhī ér qù. jīn jiě jie chéng tā měi yì, jù mèi zǐ yú jiàn: qiě qù bǐng zhī shī mǔ, rú guǒ kě xíng, hǎo zài jiě jie bié wú qiān guà, jí kě yī tóng qǐ shēn.
「萍水相逢,就蒙姐姐如此慷慨,何以克當!容當稟請母命,定了行止,再會登舟奉謝。」紅紅道:「姐姐:你說你與閨臣妹妹萍水相近,難道妹子又非萍水相逢麼?現在我雖系孑然一身,若論本族,尚有可投之人,此時近在咫尺,無如閨臣妹妹一片熱腸,純是真誠,令人情不可卻,竟難捨之而去。今姐姐承他美意,據妹子愚見:且去稟知師母,如果可行,好在姐姐別無牽掛,即可一同起身。」
bù yóu fēn shuō, xié le tíng tíng jìn nèi, bǎ zhè qíng jié gào zhī zī shì.
不由分說,攜了亭亭進內,把這情節告知緇氏。
yuán lái zī shì zì yòu bǎo dú shī shū, dāng rì yě céng fù guò nǚ shì, xué wèn suī jiā, wú nài lún tā bù shàng. hòu lái shēng le tíng tíng, fū qī liǎng gè, jiā yì kè dú, yī xīn zhǐ wàng nǚ ér zhōng gè cái nǚ, hǎo tì fù mǔ zhēng qì, shuí zhī réng jiù wú yòng. zhàng fū yīn cǐ ér wáng. zī shì měi měi tí qǐ, hái shì yī qiāng mèn qì. jīn tīng cǐ yán, bù jué jì yǎng, rú hé bù xǐ! dāng shí lái dào wài miàn, zhòng rén yǔ zī shì xíng lǐ. zī shì xiàng guī chén bài xiè dào: xiǎo nǚ shēn méng hòu ài, rì hòu tǎng dé cùn jìn, mò fēi xiǎo jiě chéng quán. dàn lǎo shēn nián suī wàng liù, zhì qiè guān guāng, chéng kǒng xiàn yú nián suì, gé yú chéng lì, bù huò dāo féng qí shèng, shàng wàng xiǎo jiě fǔ niàn kǔ zhōng, shè fǎ wò xuán, tǎng yǔ shèng diǎn, lǎo shēn dé suì yī shēng wèi liǎo zhī yuàn, zì dāng shēng shēng shì shì, yǒng gǎn bù wàng. guī chén dào: bó mǔ yǒu cǐ gāo xìng, zhí nǚ gǎn bù yǎng tǐ. jiāng lái bào míng shí, nián suì suī kě yǐn mán, nài bó mǔ bìn duō bái fà, miàn yǒu zhòu wén, hé néng zhē yǎn? zī shì dào: tā men nán zǐ, wǎng wǎng zuǐ shàng yǒu xū, hái néng mào jí rù kǎo, hé kuàng wǒ yòu wú xū, qǐ bù xǐng le bá xū xǔ duō hén jī? ruò chóu bái fà, wǒ yǒu shàng hǎo wū xū yào zhì miàn shàng zhòu wén, duō cā liǎng hé yǐn jiàn yí, zài yòng jǐ xiá yù róng fěn, yě néng zhē yǎn, zhè dōu shì gǎn kǎo de jiù tào. bìng qiě nèi xiē lǎo tóng shēng, měi měi zhǔ le guǎi zhàng hái qù xiǎo kǎo, wǒ yòu bù yòng guǎi zhàng, qǐ bù gēng jué cáng zhuō? ruò fēi tān tú fù shì, zhè yàng tiáo tiáo yuǎn lù, lǎo shēn yòu hé bì qián qù? tǎng wú mén lù kě xiǎng, jiù shì xiǎo nǚ cǐ xíng yě zhǐ hǎo zhōng zhǐ le. guī chén tīng le, wèi nán bàn shǎng dào jiāng lái bó mǔ rú fù xiàn kǎo, huò fù jùn kǎo, hái kě nòng xiē shǒu jiǎo fū yǎn jìn qù, zhì yú bù shì diàn shì, fǎ lìng sēn yán, zhí nǚ hé gǎn mào mèi yīng chéng! zī shì dào: lǎo shēn wén dé jùn kǎo zhōng shì, kě dé wén xué shū nǚ biǎn é. tǎng néng rú cǐ, lǎo shēn xīn yuàn yǐ zú, nà lǐ hái qù bù shì. guī chén zhǐ de hán hu dá yīng: qí dào bǐ shí, zì dāng tì bó mǔ móu gàn cǐ shì.
原來緇氏自幼飽讀詩書,當日也曾赴過女試,學問雖佳,無奈輪他不上。後來生了亭亭,夫妻兩個,加意課讀,一心指望女兒中個才女,好替父母爭氣,誰知仍舊無用。丈夫因此而亡。緇氏每每提起,還是一腔悶氣。今聽此言,不覺技癢,如何不喜!當時來到外面,眾人與緇氏行禮。緇氏向閨臣拜謝道:「小女深蒙厚愛,日後倘得寸進,莫非小姐成全。但老身年雖望六,志切觀光,誠恐限於年歲,格於成例,不獲叨逢其盛,尚望小姐俯念苦衷,設法斡旋,倘與盛典,老身得遂一生未了之願,自當生生世世,永感不忘。」閨臣道:「伯母有此高興,侄女敢不仰體。將來報名時,年歲雖可隱瞞,奈伯母鬢多白髮,面有皺紋,何能遮掩?」緇氏道:「他們男子,往往嘴上有須,還能冒藉入考,何況我又無須,豈不省了拔鬚許多痕跡?若愁白髮,我有上好烏須藥;至面上皺紋,多擦兩盒引見胰,再用幾匣玉容粉,也能遮掩,這都是趕考的舊套。並且那些老童生,每每拄了拐杖還去小考,我又不用拐杖,豈不更覺藏拙?若非貪圖赴試,這樣迢迢遠路,老身又何必前去?倘無門路可想,就是小女此行也只好中止了。」閨臣聽了,為難半晌道;「將來伯母如赴縣考,或赴郡考,還可弄些手腳敷衍進去,至於部試、殿試,法令森嚴,侄女何敢冒昧應承!」緇氏道:「老身聞得郡考中式,可得『文學淑女』匾額。倘能如此,老身心愿已足,那裡還去部試。」閨臣只得含糊答應:「俟到彼時,自當替伯母謀幹此事。」
zī shì tīng le, zhè cái yīng yǔn tóng dào lǐng nán. tíng tíng mìng liǎng gè nǚ tóng gè zì shōu shí huí qù, jiāng fáng wū tián chǎn jí yī qiè shí wù dōu tuō qīn qī zhào yīng. tiān yǐ rì mù, lín zhī yáng bǎ xíng lǐ gù rén tiāo le, yī qí shàng chuán. lǚ shì chū lái, bǐ cǐ bài jiàn. chuán shàng zhòng rén zì cóng chī le qīng cháng dào, fù zhōng bìng bù jué è guī chén zǐ mèi zhǐ gù tán wén, gèng bǎ cǐ shì wàng le, tíng tíng què zú zú è le yī rì. xìng kuī duō jiǔ gōng bǎ mǐ mǎi lái, dāng shí shōu shí wǎn fàn, gěi tā mǔ nǚ chī le. xián huà jiān, zǐ mèi wǔ gè, fù yòu jié bài: xù qǐ nián chǐ, réng shì hóng hóng jū zhǎng, tíng tíng jū cì, qí yú zhào jiù. cóng cǐ hóng hóng tíng tíng tóng zī shì yī cāng jū zhù, guī chén réng tóng ruò huā wǎn rú zuò bàn. yí lù shùn fēng qián jìn. zhuǎn yǎn yǐ jiāo jì xià.
緇氏聽了,這才應允同到嶺南。亭亭命兩個女童各自收拾回去,將房屋田產及一切什物都托親戚照應。天已日暮,林之洋把行李僱人挑了,一齊上船。呂氏出來,彼此拜見。船上眾人自從吃了清腸稻,腹中並不覺餓;閨臣姊妹只顧談文,更把此事忘了,亭亭卻足足餓了一日。幸虧多九公把米買來,當時收拾晚飯,給他母女吃了。閒話間,姊妹五個,復又結拜:序起年齒,仍是紅紅居長,亭亭居次,其餘照舊。從此紅紅、亭亭同緇氏一艙居住,閨臣仍同若花、婉如作伴。一路順風前進。轉眼已交季夏。
zhè rì, lín zhī yáng tóng guī chén zhòng zǐ mèi xián tán, ǒu rán tán dào kǎo qī. ruò huā dào: qǐng wèn ā fù: cǐ qù lǐng nán, zài zǒu jǐ rì jiù kě dào le? lín zhī yáng xiào dào: zài zǒu jǐ rì? zhè jù shuō de dào yě róng yì! jì nǚ zhēn shì hǎo dà kǒu qì! hóng hóng dào: ruò jù shū shū zhī zhǐ, nán dào hái xū liǎng sān yuè cái néng dào me?
這日,林之洋同閨臣眾姊妹閒談,偶然談到考期。若花道:「請問阿父:此去嶺南,再走幾日就可到了?」林之洋笑道:「『再走幾日』?這句說的倒也容易!寄女真是好大口氣!」紅紅道:「若據叔叔之旨,難道還須兩三月才能到麼?」
lín zhī yáng dào: liǎng sān yuè yě hái bù gòu. wǎn rú tīng le, bù dǎng bí zhōng hēng le yī shēng dào: ruò shì liǎng sān yuè bù gòu, zì rán hái xū yī nián bàn zài le? lín zhī yáng dào: yī nián yě guò duō, bàn zài dǎo shì bù néng shǎo de.
林之洋道:「兩三月也還不夠。」婉如聽了,不黨鼻中哼了一聲道:「若是兩三月不夠,自然還須一年半載了?」林之洋道:「一年也過多,半載倒是不能少的。
ǎn men cóng xiǎo péng lái huí lái, cái zǒu liǎng yuè, nǐ men dǎo xiǎng dào le? ǎn xì xì hé suàn, ruò yù shùn fēng, cháo qián zǒu qù, yuán bù guò liǎng sān yuè chéng tú, nài qián miàn yǒu zuò mén hù shān héng zài hǎi zhōng, suí nǐ huì zǒu, yě xū bǎi rì fāng néng rào guò, lián zǒu dài rào, zǒng dé bàn nián. zhè shì shùn fēng fāng néng zhè yàng, ruò yù dǐng fēng nà jiù duō le. ǎn men lái lái wǎng wǎng, zǒng shì zhè yàng. nán dào qù nián chū lái rào nà mén hù shān, nǐ men jiù wàng le? guī chén dào: bǐ shí shēng nǚ sī qīn zhī xīn shén qiè, bìng wèi liú shén, jīn rì tí qǐ, què yǐn yǐn jì dé. jì rú cǐ, bì xū míng chūn fāng dào, wǒ men kǎo shì qǐ bù wù le? lín zhī yáng dào: ǎn wén ēn zhào zhǔn nǐ men bǔ kǎo, míng nián sì yuè diàn shì, nǐ men chūn tiān gǎn dào, pà tā zěn me! tíng tíng dào: zhí nǚ gāng cái xì kàn tiáo lì, jīn nián bā yuè xiàn kǎo, shí yuè jùn kǎo, míng nián sān yuè jiù yào bù shì. ruò bǔ xiàn kǎo jùn kǎo, bì xū gǎn zài bù shì zhī qián ruò guò bù shì, hé néng yǒu jì? jù shū shū suǒ shuō, qǐ fēi quán wú zhǐ wàng me? lín zhī yáng dào: yuán lái kǎo shì yǒu zhè xiē huā yàng, ǎn zěn de zhī. rú jīn zhǐ hǎo wú rì wú yè cháo qián gǎn qù, tǎng gǎi kǎo míng, nà jiù hǎo le! guī chén tīng le, mèn mèn bù lè, měi rì zài chuán wéi yǒu āi shēng tàn qì.
俺們從小蓬萊回來,才走兩月,你們倒想到了?俺細細核算,若遇順風,朝前走去,原不過兩三月程途,奈前面有座門戶山橫在海中,隨你會走,也須百日方能繞過,連走帶繞,總得半年。這是順風方能這樣,若遇頂風那就多了。俺們來來往往,總是這樣。難道去年出來繞那門戶山,你們就忘了?」閨臣道:「彼時甥女思親之心甚切,並未留神,今日提起,卻隱隱記得。既如此,必須明春方到,我們考試豈不誤了?」林之洋道:「俺聞恩詔准你們補考,明年四月殿試,你們春天趕到,怕他怎麼!」亭亭道:「侄女剛才細看條例,今年八月縣考,十月郡考,明年三月就要部試。若補縣考、郡考,必須趕在部試之前;若過部試,何能有濟?據叔叔所說,豈非全無指望麼?」林之洋道:「原來考試有這些花樣,俺怎得知。如今只好無日無夜朝前趕去,倘改考明,那就好了!」閨臣聽了,悶悶不樂,每日在船惟有唉聲嘆氣。
lǚ shì kǒng shēng nǚ jiāo chóu chéng bìng, mán yuàn zhàng fū bù gāi shuō chū shí qíng. zhè rì, fū qī liǎng gè qián lái zài sān ān wèi. lǚ shì dào: cǐ qù suī rán yáo yuǎn, ān zhī bù yù jí dà shùn fēng, yī rì kě xíng shù rì lù chéng. shēng nǚ mò yào jiāo xīn, nǐ rú cǐ xiào xīn, shàng tiān zì rán bǎo hù, qǐ yǒu xún qīn zhī rén, pú sà fǎn bù jiào nǐ kǎo shì! guī chén dào: shēng nǚ qù suì qǐ shēn shí, yuán jiāng kǎo shì zhì zhī dù wài, ruò tú kǎo shì, qǐ kěn yuǎn chū? dàn qián rì fèi jǐn chún shé, cái bǎ hóng hóng tíng tíng liǎng wèi jiě jie quàn lái, tā men qiān shān wàn shuǐ, bù cí láo dùn, yuán wèi de kǎo shì, nǎ zhī hū rán yù cǐ sǎo xìng zhī shì. shēng nǚ yī jīng xiǎng qǐ, jiù jué fā mèn. lín zhī yáng dào: hǎi miàn lù chéng, nà yǒu dìng zhǔn, ruò yù dà shùn fēng, yī rì sān qiān yě zǒu, wǔ qiān yě zǒu. ǎn tīng nǐ fù qīn shuō guò: shù nián qián yǒu gè cái zǐ, míng jiào wáng bó, yīn qù shěng qīn, yóu shuǐ lù yáng fān, dào chū zhōng líng, hū rán dé le yī zhèn shén fēng, yī rì yī yè yě bù zhī zǒu chū ruò gān lù chéng gǎn dào bǐ chù, shì zhí zhòng yáng, dū du dà yàn téng wáng gé, wáng bó zuò le yī piān téng wáng gé xù, dēng shí hǎi wài hōng chuán, shuí rén bù zhī, ān zhī ǎn men jiù bù yù zhe shén fēng? rú guǒ cái nǚ bǎng shàng yǒu nǐ jiě mèi zhī fēn, mò jiǎng zhè diǎn lù chéng, jiù zài jiā liǎng bèi yě shì bù pà. lín zhī yáng fū qī míng zhī bù néng gǎn shàng kǎo qī, wéi kǒng guī chén fā chóu, zhǐ hǎo jiǎ yì ān wèi.
呂氏恐甥女焦愁成病,埋怨丈夫不該說出實情。這日,夫妻兩個前來再三安慰。呂氏道:「此去雖然遙遠,安知不遇極大順風,一日可行數日路程。甥女莫要焦心,你如此孝心,上天自然保護,豈有尋親之人,菩薩反不教你考試!」閨臣道:「甥女去歲起身時,原將考試置之度外,若圖考試,豈肯遠出?但前日費盡唇舌,才把紅紅、亭亭兩位姐姐勸來,他們千山萬水,不辭勞頓,原為的考試,那知忽然遇此掃興之事。甥女一經想起,就覺發悶。」林之洋道:「海面路程,那有定準,若遇大順風,一日三千也走,五千也走。俺聽你父親說過:數年前有個才子,名叫王勃,因去省親,由水路揚帆,道出鍾陵,忽然得了一陣神風,一日一夜也不知走出若干路程;趕到彼處,適值重陽,都督大宴滕王閣,王勃做了一篇《滕王閣序》,登時海外轟傳,誰人不知,安知俺們就不遇著神風?如果才女榜上有你姐妹之分,莫講這點路程,就再加兩倍也是不怕。」林之洋夫妻明知不能趕上考期,惟恐閨臣發愁,只好假意安慰。
zhè shí shùn fēng shén dà, zhǐ tīng zhòng shuǐ shǒu dào: jīn rì zhè fēng, zhǐ cháo shàng guā, bù cháo xià guā, què yě shǎo jiàn. lín zhī yáng zǒu chū wèn dào: wèi shén zhè yàng? zhòng shuǐ shǒu dào: nǐ kàn zhè chuán bèi fēng chuī de jiù rú jià yún yì bān, bǐ wū yǎ kuài mǎ hái jí. suī rán nèn kuài, nǐ zài kàn shuǐ miàn què wú bō làng, qǐ fēi zhǐ cháo shàng guā bù cháo xià guā me? zhè yàng shén fēng, kě xī qián miàn zhè zuò mén hù shān lán zhù qù lù, rèn tā zhǐ cháo shàng guā, zhì kuài yě xū míng chūn fāng dào lǐng nán lī.
這時順風甚大,只聽眾水手道:「今日這風,只朝上刮,不朝下刮,卻也少見。」林之洋走出問道:「為甚這樣?」眾水手道:「你看這船被風吹的就如駕雲一般,比烏雅快馬還急。雖然恁快,你再看水面卻無波浪,豈非只朝上刮、不朝下刮麼?這樣神風,可惜前面這座門戶山攔住去路,任他只朝上刮,至快也須明春方到嶺南哩。」
yòu zǒu jǐ shí, lái dào shān jiǎo xià. lín zhī yáng mèn zuò wú liáo, zǒu dào duò lóu. zhèng zài fā mèn, hū tīng duō jiǔ gōng dà xiào dào: lín xiōng lái de qià hǎo, lǎo fū zhèng yào fèng qǐng, yǒu huà tán tán. qǐng jiào: yíng miàn shì hé shān míng?
又走幾時,來到山腳下。林之洋悶坐無聊,走到柁樓。正在發悶,忽聽多九公大笑道:「林兄來的恰好,老夫正要奉請,有話談談。請教:迎面是何山名?」
lín zhī yáng dào: ǎn dāng rì chū cì piāo yáng, céng wén jiǔ gōng shuō, zhè dà lǐng jiào mén hù shān, zěn me jīn rì dào lái wèn ǎn? duō jiǔ gōng dào: lǎo fū bìng fēi gù yì yào wèn, zhǐ yīn mù xià yǒu jiàn qí shì. dāng nián lǎo fū chū dào hǎi wài, lù guò cǐ chù, céng wèn lǎo nián rén: cǐ shān jì míng mén hù, wèi hé héng zài hǎi zhōng, bìng wú mén hù kě tōng, lìng rén zhuǎn wān mó jiǎo, rào zhì shù yuè zhī jiǔ, fāng cái dé guò? nà lǎo nián rén dào: dāng rì dà yǔ kāi shān, céng jiāng cǐ shān kāi chū yī tiáo shuǐ lù, zhōu jí kě tōng, hòu lái jiù jiāng cǐ shān jiào zuò mén hù shān. shuí zhī nián shēn rì jiǔ, shān zhōng zhè tiáo dào lù, hū shēng yū shā, cóng zhōng sāi zhù, yǐ zhì chuán zhī bù tōng, suī yǒu mén hù zhī míng, jìng wú kě tōng zhī lù. cǐ shì xiāng yán yǐ jiǔ, bù zhī hé shí yū duàn. gāng cái wǒ yīn chuán zhōng jǐ wèi xiǎo jiě dōu yào gǎn dào lǐng nán fù shì, bù jué xún sī dào: rú jīn dào lù shàng yuǎn, hé néng gǎn dé shàng, chú fēi cǐ shān bǎ yū chōng kāi, yě xiàng dāng nián zhōu jí kě tōng cóng cǐ chāo jìn chuān guò lǐng qù, bù dàn tā men dōu kě kǎo shì, jiù shì wǒ fèng xuān xiǎo chūn liǎng gè shēng nǚ yě kě fù jì tóng qù. zhèng zài hú sī luàn xiǎng, hū wén tāo shēng rú léi, yīn xiàng duì miàn yī kàn, nà yū duàn chù jìng zì yǒu lù kě tōng! lín zhī yáng yě bù děng shuō wán, xǐ de lián máng lì qǐ, kàn nà shān dāng zhōng, guǒ rán bō tāo gǔn gǔn, jìng bù xiàng dāng rì yū duàn guāng jǐng. zhèng zài guān kàn, chuán yǐ jìn le shān kǒu, jiù jiā kuài mǎ yì bān, cuān le jìn qù.
林之洋道:「俺當日初次飄洋,曾聞九公說,這大嶺叫門戶山,怎麼今日倒來問俺?」多九公道:「老夫並非故意要問,只因目下有件奇事。當年老夫初到海外,路過此處,曾問老年人:『此山既名「門戶」,為何橫在海中,並無門戶可通,令人轉彎磨角,繞至數月之久,方才得過?』那老年人道:『當日大禹開山,曾將此山開出一條水路,舟楫可通,後來就將此山叫作門戶山。誰知年深日久,山中這條道路,忽生淤沙,從中塞住,以致船隻不通,雖有「門戶」之名,竟無可通之路。此事相沿已久,不知何時淤斷。』剛才我因船中幾位小姐都要趕到嶺南赴試,不覺尋思道:『如今道路尚遠,何能趕得上,除非此山把淤沖開,也象當年舟楫可通;從此抄近穿過嶺去,不但他們都可考試,就是我鳳翾、小春兩個甥女也可附驥同去。』正在胡思亂想,忽聞濤聲如雷,因向對面一看,那淤斷處竟自有路可通!」林之洋也不等說完,喜的連忙立起,看那山當中,果然波濤滾滾,竟不象當日淤斷光景。正在觀看,船已進了山口,就加快馬一般,攛了進去。
wèi zhī rú hé, xià huí fēn jiě.
未知如何,下回分解。