guō qián guàn zhāng sōng
○郭虔瓘 張嵩
guō zhī yùn zi yīng jié
郭知運 子英傑
wáng jūn jiǎ shī shùn fù
王君 賈師順附
zhāng shǒu guī niú xiān kè wáng zhōng sì
張守珪 牛 仙客 王忠嗣
guō qián guàn, qí zhōu lì chéng rén yě. kāi yuán chū, lèi qiān yòu xiāo wèi jiāng jūn, jiān běi tíng dōu hù. èr nián chūn, tū jué mò chuài qiǎn qí zi yí jiāng kè hán jí tóng é tè lè lǜ jīng qí wéi bī běi tíng, qián guàn lǜ zhòng gù shǒu. tóng é tè lè dān qí qīn bī chéng xià, qián guàn shǐ yǒng shì fú yú lù zuǒ, tū qǐ zhǎn zhī. zéi zhòng jì zhì, shī tóng é, xiāng shuài yú chéng xià qǐ xiáng, qǐng jǐn jūn zhōng yī zī qì zhàng yǐ shú tóng é. jí wén qí sǐ, sān jūn tòng kū, biàn yǐn tuì. mò chuài nǚ xù huǒ bá xié lì fā shí ā shī bì shí yǔ tóng é tè lè tóng lǐng bīng, yǐ tóng é zhī sǐ, jù bù gǎn guī, suì jiāng qí qī guī jiàng. qián guàn yǐ pò zéi zhī gōng, bài guān jūn dà jiāng jūn, xíng yòu xiāo wèi dà jiāng jūn. yòu xià zhì yuē:
郭虔瓘,齊州歷城人也。開元初,累遷右驍衛將軍,兼北庭都護。二年春,突 厥默啜遣其子移江可汗及同俄特勒率精騎圍逼北庭,虔瓘率眾固守。同俄特勒單騎 親逼城下,虔瓘使勇士伏於路左,突起斬之。賊眾既至,失同俄,相率於城下乞降, 請盡軍中衣資器杖以贖同俄。及聞其死,三軍慟哭,便引退。默啜女婿火拔頡利發 石阿失畢時與同俄特勒同領兵,以同俄之死,懼不敢歸,遂將其妻歸降。虔瓘以破 賊之功,拜冠軍大將軍,行右驍衛大將軍。又下制曰:
zhèn wén shǎng yǒu gōng bào yǒu dé zhě, zhèng zhī jí yě. ruò gōng bù shǎng, dé bù bào, zé rén hé wèi zāi. yún huī jiāng jūn jiǎn xiào yòu xiāo wèi jiāng jūn, jiān běi tíng dōu hù hàn hǎi jūn jīng lüè shǐ jīn shān dào fù dà zǒng guǎn zhāo wèi yíng tián děng shǐ shàng zhù guó tài yuán xiàn kāi guó zi guō qián guàn, xuān wēi jiāng jūn shǒu yòu xiāo wèi yì fǔ zhōng láng jiāng jiǎn xiào yī zhōu cì shǐ jiān yī wú jūn shǐ jiè zǐ jīn yú dài shàng zhù guó guō zhī yùn děng, zǎo fù míng jié, jiàn chēng yì yǒng. qǐng zhě liǔ zhōng jīn mǎn, piān shī yù dí, xiāo tiáo qióng mò zhī wài, bēn pò gū chéng zhī xià. qiáng kòu yì qīn, yuán bīng bù zhì, jì shǒu ér zhàn, zì qiū shè dōng, lì mǎ zhǎng sī, shù rén yuǎn wàng. móu yǐ shí shèng, chéng qí jiǔ jù. suì néng cuī rì zhú zhī yí zhǒng, zhǎn tiān jiāo zhī ài xī. qǐ gěng gōng bān chāo, dú gāo qián shǐ jiāng lián pō lǐ mù, yǔ zhèn tóng shí. juàn yán mào xūn, shì suǒ jiā tàn. xìn kě yǐ chóu qí jǐng yì, zhāo shì xiá ěr, bǐ láo chén guān ér nuò fū lì yān. qián guàn kě jìn fēng tài yuán jùn kāi guó gōng, zhī yùn kě fēng jiè xiū xiàn kāi guó gōng.
朕聞賞有功、報有德者,政之急也。若功不賞,德不報,則人何謂哉。雲麾將 軍、檢校右驍衛將軍,兼北庭都護、翰海軍經略使、金山道副大總管、招慰營田等 使、上柱國、太原縣開國子郭虔瓘,宣威將軍、守右驍衛翊府中郎將、檢校伊州刺 史兼伊吾軍使、借紫金魚袋、上柱國郭知運等,早負名節,見稱義勇。頃者柳中、 金滿,偏師禦敵,蕭條窮漠之外,奔迫孤城之下。強寇益侵,援兵不至,既守而戰, 自秋涉冬,櫪馬長嘶,戍人遠望。謀以十勝,成其九拒。遂能摧日逐之遺種,斬天 驕之愛息。豈耿恭、班超,獨高前史;將廉頗、李牧,與朕同時。眷言茂勛,是所 嘉嘆。信可以疇其井邑,昭示遐邇,俾勞臣觀而懦夫立焉。虔瓘可進封太原郡開國 公,知運可封介休縣開國公。
qián guàn é zhuǎn ān xī fù dà dū hù shè yù shǐ dài fū sì zhèn jīng lüè ān fǔ shǐ, jìn fēng lù guó gōng, cì shí fēng yī bǎi hù qián guàn jí zòu qǐng mù guān zhōng bīng yī wàn rén wǎng ān xī tǎo jī, jiē gěi gōng chéng, jiān gōng shú shí, chì xǔ zhī. jiāng zuò dà jiàng wéi còu shàng shū yuē:
虔瓘俄轉安西副大都護、攝御史大夫、四鎮經略安撫使,進封潞國公,賜實封 一百戶虔瓘及奏請募關中兵一萬人往安西討擊,皆給公乘,兼供熟食,敕許之。將 作大匠韋湊上疏曰:
chén wén bīng zhě xiōng qì, bù hù jǐ ér yòng zhī. jīn xī yù zhū fān, mò bù shùn guǐ. zòng shǔ qiè gǒu dào, yǒu shù zú zhèn bīng, zú xuān shì è zhī wēi, fēi jiàng hè sī zhī nù. cǐ shī zhī chū, wèi jiàn qí míng. chén yòu wén ān bù wàng wēi, lǐ bì zī bèi. zì jìn jí yuǎn, qiáng gàn ruò zhī, shì yǐ hàn shí guān zhōng, xǐ zhū háo zú. jīn guān fǔ hù kǒu, jī jiǔ bū táo, chéng qián xiān xū, jiàn yóu wèi shí. shǔ běi lǔ fàn sāi, xī róng hài biān, fán zài dīng zhuàng, zhēng xíng lüè jǐn. qǐ yí gèng mù xiāo yǒng, yuǎn zī huāng fú. yòu yī wàn xíng rén, yì liù qiān yú lǐ, xián gěi dì tuó, bìng gōng shú shí, dào cì zhōu xiàn, jiāng hé yǐ gōng? qín lǒng zhī xī, rén hù jiàn shǎo, liáng zhōu yǐ qù, shā qì yōu rán. qiǎn bǐ jū rén, rú hé dé jì? yòu wàn rén shǎng cì, fèi yòng jí duō wàn lǐ zī liáng, pò sǔn yóu guǎng. zòng lìng bì kè, qí huò jǐ hé? tǎng jī tiān zhū, wú nǎi shén sǔn! qǐng lìng jì yì suǒ yòng suǒ de, xiào qí duō shǎo, jí zhī lì hài. kuàng yòng zhě bì shǎng, huò zhě wèi liàng, hé yào cǐ xíng, dùn kōng jī diān. qiě shàng gǔ zhī shí, dà tóng zhī huà, bù dú zi zi, bù dú qīn qīn, hé gé huá róng, wù jūn ān jìng. jì huáng dào xiè gǔ, dì dé cán huáng, yóu shàng suī huái, bù cóng zhēng fá, yǒu zhàn fēng chān yǔ zhī kè, wú yuè hǎi yú shān zhī shī. qí hòu hàn wǔ yīng tú, zhì huī tǔ yǔ, xī tōng jué yù, běi jī xiōng nú. suī guǎng huò zhēn qí, duō zhǎn shǒu jí, ér zhōng guó pí hào, dài zhì wēi wáng. shì yǐ sú hào shēng píng jūn chēng shèng dé zhě, xián zhǐ táng yáo zhī dài, bù guī hàn wǔ zhī nián. qí yāo gōng bù chéng zhě, fù yān zú bǐ yì? wéi bì xià tú zhī.
臣聞兵者兇器,不護己而用之。今西域諸蕃,莫不順軌。縱鼠竊狗盜,有戍卒 鎮兵,足宣式遏之威,非降赫斯之怒。此師之出,未見其名。臣又聞安不忘危,理 必資備。自近及遠,強幹弱枝,是以漢實關中,徙諸豪族。今關輔戶口,積久逋逃, 承前先虛,見猶未實。屬北虜犯塞,西戎駭邊,凡在丁壯,征行略盡。豈宜更募驍 勇,遠資荒服。又一萬行人,詣六千餘里,咸給遞馱,並供熟食,道次州縣,將何 以供?秦、隴之西,人戶漸少,涼州已去,沙磧悠然。遣彼居人,如何得濟?又萬 人賞賜,費用極多;萬里資糧,破損尤廣。縱令必克,其獲幾何?儻稽天誅,無乃 甚損!請令計議所用所得,校其多少,即知利害。況用者必賞,獲者未量,何要此 行,頓空畿甸。且上古之時,大同之化,不獨子子,不獨親親,何隔華戎,務均安 靖。洎皇道謝古,帝德慚皇,猶尚綏懷,不從征伐,有占風覘雨之客,無越海逾山 之師。其後漢武膺圖,志恢土宇,西通絕域,北擊匈奴。雖廣獲珍奇,多斬首級, 而中國疲耗,殆至危亡。是以俗號昇平君稱盛德者,咸指唐堯之代,不歸漢武之年。 其要功不成者,復焉足比議?惟陛下圖之。
qián guàn jìng wú kè huò zhī gōng. xún qiān yòu wēi wèi dà jiāng jūn, yǐ jí zú.
虔瓘竟無克獲之功。尋遷右威衛大將軍,以疾卒。
qí hòu, yòu yǐ zhāng sōng wèi ān xī dōu hù yǐ dài qián guàn. sōng shēn zhǎng qī chǐ, wěi zī yí. chū jìn shì jǔ, cháng yǐ biān rèn zì xǔ. jí zài ān xī, wù nóng zhòng zhàn, ān xī fǔ kù, suì wèi chōng shí. shí nián, zhuǎn tài yuán yǐn, zú guān. é yòu yǐ huáng mén shì láng dù xiān dài sōng wèi ān xī dōu hù.
其後,又以張嵩為安西都護以代虔瓘。嵩身長七尺,偉姿儀。初進士舉,常以 邊任自許。及在安西,務農重戰,安西府庫,遂為充實。十年,轉太原尹,卒官。 俄又以黃門侍郎杜暹代嵩為安西都護。
guō zhī yùn zì féng shí, guā zhōu cháng lè rén. zhuàng yǒng shàn shè, pō yǒu dǎn lüè. chū wèi qín zhōu sān dù fǔ guǒ yì, yǐ zhàn gōng lèi chú zuǒ xiāo wèi zhōng láng jiāng hàn hǎi jūn jīng lüè shǐ, yòu zhuǎn jiǎn xiào yī zhōu cì shǐ, jiān yī wú jūn shǐ. kāi yuán èr nián chūn, fù guō qián guàn pò tū jué yú běi tíng, yǐ gōng fēng jiè xiū xiàn gōng, jiā yún huī jiāng jūn, zhuó bài yòu wǔ wèi jiāng jūn. qí qiū, tǔ bō rù kòu lǒng yòu, lüè jiān mù mǎ ér qù, zhào zhī yùn lǜ zhòng jī zhī. zhī yùn yǔ xuē nè wáng jiǎo děng jǐ jiǎo jī bài zhī, bài zhī yùn shàn zhōu dū du lǒng yòu zhū jūn jié dù dà shǐ. sì nián dōng, tū jué jiàng hù ā xī làn jiā diē sī tài děng lǜ zhòng fǎn pàn, dān yú fù dōu hù zhāng zhī yùn wèi zéi suǒ zhí, zhào xuē nè lǐng bīng tǎo zhī. pàn zéi zhì suī zhōu jiè, zhào zhī yùn lǐng shuò fāng bīng mù héng jī zhī, dà pò zéi zhòng yú hēi shān hū yán gǔ, zéi shě jiǎ zhàng bìng qì zhāng zhī yùn zǒu. liù nián, zhī yùn yòu lǜ bīng rù tǎo tǔ bō, zéi tú wú bèi, suì yǎn zhì jiǔ qǔ, huò suǒ jí jiǎ mǎ hào niú děng shù wàn jì. zhī yùn xiàn jié, suì fēn cì jīng wén wǔ wǔ pǐn yǐ shàng qīng guān jí cháo jí shǐ, bài zhī yùn wèi jiān hóng lú qīng shè yù shǐ zhōng chéng, jiā fēng tài yuán jùn gōng. bā nián, liù zhōu hú kāng dài bīn děng fǎn, zhào zhī yùn yǔ wáng jiǎo tǎo píng zhī, bài zuǒ wǔ wèi dà jiāng jūn, shòu yī zi guān, cì jīn yín qì bǎi shì zá cǎi qiān duàn. jiǔ nián, zú yú jūn, zèng liáng zhōu dū du, xī mǐ sù wǔ bǎi hú juàn bó wǔ bǎi duàn, réng lìng zhōng shū lìng zhāng shuō wèi qí bēi wén. zhī yùn zì jū xī chuí, shén wèi fān yí suǒ dàn, qí hòu wáng jūn yì hào yǒng jiāng, shí rén chēng wáng guō yān. zi yīng jié yīng yì.
郭知運字逢時,瓜州常樂人。壯勇善射,頗有膽略。初為秦州三度府果毅,以 戰功累除左驍衛中郎將、瀚海軍經略使,又轉檢校伊州刺史,兼伊吾軍使。開元二 年春,副郭虔瓘破突厥於北庭,以功封介休縣公,加雲麾將軍,擢拜右武衛將軍。 其秋,吐蕃入寇隴右,掠監牧馬而去,詔知運率眾擊之。知運與薛訥、王皎等掎角 擊敗之,拜知運鄯州都督、隴右諸軍節度大使。四年冬,突厥降戶阿悉爛、夾跌 思太等率眾反叛,單于副都護張知運為賊所執,詔薛訥領兵討之。叛賊至綏州界, 詔知運領朔方兵募橫擊之,大破賊眾於黑山呼延谷,賊舍甲仗並棄張知運走。六年, 知運又率兵入討吐蕃,賊徒無備,遂掩至九曲,獲鎖及甲馬耗牛等數萬計。知運獻 捷,遂分賜京文武五品已上清官及朝集使,拜知運為兼鴻臚卿、攝御史中丞,加封 太原郡公。八年,六州胡康待賓等反,詔知運與王皎討平之,拜左武衛大將軍,授 一子官,賜金銀器百事、雜彩千段。九年,卒於軍,贈涼州都督,錫米粟五百斛、 絹帛五百段,仍令中書令張說為其碑文。知運自居西陲,甚為蕃夷所憚,其後王君 亦號勇將,時人稱王、郭焉。子英傑、英乂。
yīng jié guān zhì zuǒ wèi jiāng jūn. kāi yuán èr shí yī nián, yōu zhōu zhǎng shǐ xuē chǔ yù qiǎn yīng jié jí bì jiāng wú kè qín wū zhī yì luó shǒu zhōng děng lǜ jīng qí wàn rén jí jiàng xī zhī zhòng yǐ tǎo qì dān, tún bīng yú yú guān zhī wài qì dān shǒu lǐng kě tū gàn yǐn tū jué zhī zhòng jù zhàn yú dōu shān zhī xià. guān jūn bù lì, zhī yì shǒu zhōng lǜ huī xià biàn dào dùn guī. yīng jié yǔ kè qín féng zéi lì zhàn, jiē méi yú zhèn. qí xià jīng ruì liù qiān yú rén réng yǔ zéi kǔ zhàn, zéi yǐ yīng jié zhī shǒu shì zhī, jìng bù jiàng, jǐn wèi zéi suǒ shā. yīng yì, jiàn nán xī chuān jié dù shǐ, zì yǒu chuán.
英傑官至左衛將軍。開元二十一年,幽州長史薛楚玉遣英傑及裨將吳克勤、烏 知義、羅守忠等率精騎萬人及降奚之眾以討契丹,屯兵於榆關之外;契丹首領可突 干引突厥之眾拒戰於都山之下。官軍不利,知義、守忠率麾下便道遁歸。英傑與克 勤逢賊力戰,皆沒於陣。其下精銳六千餘人仍與賊苦戰,賊以英傑之首示之,竟不 降,盡為賊所殺。英乂,劍南西川節度使,自有傳。
wáng jūn, guā zhōu cháng lè rén yě. chū, wèi guō zhī yùn bié zòu, xiāo yǒng shàn qí shè, yǐ zhàn gōng lèi chú yòu wèi fù lǜ. jí zhī yùn zú, suì dài zhī yùn wèi hé xī lǒng yòu jié dù shǐ, qiān yòu yǔ lín jūn jiāng jūn, pàn liáng zhōu dū du shì. kāi yuán shí liù nián dōng, tǔ bō dà jiāng xī nuò luó lǜ zhòng rù kòu dà dǒu gǔ, yòu yí gōng gān zhōu, fén shāo shì lǐ ér qù. jūn yǐ qí bīng pí, zhěng shì mǎ yǐ yǎn qí hòu. huì dà xuě, zéi tú dòng sǐ zhě shén zhòng, zéi suì qǔ jī shí jūn xī lù ér hái. jūn lìng fù shǐ mǎ yuán qìng bì jiāng chē méng zhuī zhī, bù jí. jūn xiān lìng rén qián rù zéi jìng, yú guī lù shāo cǎo. fān nuò luó hái zhì dà fēi chuān, jiāng xī jiǎ mù mǎ, ér yě cǎo jiē jǐn, mǎ sǐ guò bàn. jūn xí qí hòu, rù zhì qīng hǎi zhī xī, shí hǎi shuǐ bīng hé, jūn yǔ qín zhōu dū du zhāng jǐng shùn děng lǜ jiāng shì bìng chéng bīng ér dù. huì xī nuò luó yǐ dù dà fēi shān, zī zhòng jí pí bīng shàng zài qīng hǎi zhī cè, jūn zòng bīng jǐn fú huò zhī, jí yáng mǎ wàn shù. jūn yǐ gōng qiān yòu yǔ lín jūn dà jiāng jūn, shè yù shǐ zhōng chéng, yī jiù pàn liáng zhōu dū du, fēng jìn chāng bó. bài qí fù shòu wèi shào fǔ jiān, réng tīng zhì shì. shàng yòu cháng yú guǎng dá lóu yǐn jūn jí qī xià shì shè yàn, cì yǐ jīn bó. xià shì yì yǒu zhàn gōng, gù tè shǎng zhī, fēng wèi wǔ wēi jùn fū rén. qí dōng, tǔ bō kòu xiàn guā zhōu, zhí cì shǐ tián rén xiàn jí jūn fù shòu, shā lüè rén hù, bìng qǔ jūn zī jí cāng liáng. yòu jìn gōng yù mén jūn jí cháng lè xiàn. réng zòng sēng tú shǐ guī liáng zhōu, wèi jūn yuē: jiāng jūn cháng yù yǐ zhōng yǒng bào guó, jīn rì hé bù yī zhàn? jūn wén fù bèi zhí, dēng pí xī xiàng ér kū, jìng bù gǎn chū bīng.
王君,瓜州常樂人也。初,為郭知運別奏,驍勇善騎射,以戰功累除右衛副 率。及知運卒,遂代知運為河西、隴右節度使,遷右羽林軍將軍,判涼州都督事。 開元十六年冬,吐蕃大將悉諾邏率眾入寇大斗谷,又移攻甘州,焚燒市里而去。君 以其兵疲,整士馬以掩其後。會大雪,賊徒凍死者甚眾,賊遂取積石軍西路而還。 君令副使馬元慶、裨將車蒙追之,不及。君先令人潛入賊境,于歸路燒草。番 諾邏還至大非川,將息甲牧馬,而野草皆盡,馬死過半。君襲其後,入至青海之 西,時海水冰合,君與秦州都督張景順等率將士並乘冰而渡。會悉諾邏已度大非 山,輜重及疲兵尚在青海之側,君縱兵盡俘獲之,及羊馬萬數。君以功遷右羽 林軍大將軍,攝御史中丞,依舊判涼州都督,封晉昌伯。拜其父壽為少府監,仍聽 致仕。上又嘗於廣達樓引君及妻夏氏設宴,賜以金帛。夏氏亦有戰功,故特賞之, 封為武威郡夫人。其冬,吐蕃寇陷瓜州,執刺史田仁獻及君父壽,殺掠人戶,並 取軍資及倉糧。又進攻玉門軍及常樂縣。仍縱僧徒使歸涼州,謂君曰:「將軍常 欲以忠勇報國,今日何不一戰?」君聞父被執,登陴西向而哭,竟不敢出兵。
chū, liáng zhōu jiè yǒu huí hé qì bì sī jié hún sì bù luò, dài wèi qiú zhǎng, jūn wēi shí wǎng lái liáng fǔ, wèi huí hé děng suǒ qīng. jí jūn wèi hé xī jié dù shǐ, huí hé děng yàng yàng, chǐ zài qí huī xià. jūn yǐ fǎ shéng zhī, huí hé děng jī yuàn, mì shǐ rén yì dōng dōu zì chén wǎng zhuàng. jūn jù fā yì zòu huí hé bù luò nán zhì, qián yǒu pàn móu. shàng shǐ zhōng shǐ wǎng àn wèn zhī, huí hé děng jìng bù de lǐ. yóu shì hàn hǎi dà dū dū huí hé chéng zōng zhǎng liú ráng zhōu, hún dà dé zhǎng liú jí zhōu, hè lán dū du qì bì chéng míng zhǎng liú téng zhōu, lú shān dū du sī jié guī guó zhǎng liú qióng zhōu. yòu sàn qí cháng shì lǐ lìng wèn tè jìn qì bì sōng yǐ yǔ huí hé děng jié hūn, biǎn lìng wèn wèi fǔ zhōu bié jià, sōng wèi lián zhōu bié jià. yú shì chéng zōng zhī dǎng hàn hǎi zhōu sī mǎ hù shū jiū hé dǎng yǔ, móu shā jūn, yǐ fù qí yuàn. huì tǔ bō shǐ jiān dào wǎng tū jué, jūn lǜ jīng qí wǎng sù zhōu yǎn zhī, hái zhì gān zhōu nán gǒng xiǎn yì, hù shū fú bīng tū qǐ, duó jūn jīng jié, xiān shā qí zuǒ yòu zōng zhēn, pōu qí xīn, yún shì qí shǐ móu yě. jūn cóng shù shí rén yǔ zéi lì zhàn, zì cháo zhì bū, zuǒ yòu jǐn sǐ. suì shā jūn, tuó qí shī yǐ bēn tǔ bō. zhuī jí zhī, hù shū suì qì jūn shī ér zǒu. shàng shén tòng xī zhī, zhì zèng tè jìn jīng zhōu dà dū dū, gěi líng yú dì guī jīng shī, zàng yú jīng chéng zhī dōng, guān gōng sàng shì. réng lìng zhāng shuō wèi qí bēi wén, shàng zì shū shí yǐ chǒng yì zhī.
初,涼州界有回紇、契苾、思結、渾四部落,代為酋長,君微時往來涼府, 為回紇等所輕。及君為河西節度使,回紇等怏怏,恥在其麾下。君以法繩之, 回紇等積怨,密使人詣東都自陳枉狀。君遽發驛奏「回紇部落難制,潛有叛謀。」 上使中使往按問之,回紇等竟不得理。由是瀚海大都督回紇承宗長流瀼州,渾大德 長流吉州,賀蘭都督契苾承明長流藤州,盧山都督思結歸國長流瓊州。右散騎常侍 李令問、特進契苾嵩以與回紇等結婚,貶令問為撫州別駕,嵩為連州別駕。於是承 宗之黨瀚海州司馬護輸糾合黨與,謀殺君,以復其怨。會吐蕃使間道往突厥,君 率精騎往肅州掩之,還至甘州南鞏幰驛,護輸伏兵突起,奪君旌節,先殺其左 右宗貞,剖其心,雲是其始謀也。君從數十人與賊力戰,自朝至晡,左右盡死。 遂殺君,馱其屍以奔吐蕃。追及之,護輸遂棄君屍而走。上甚痛惜之,制贈特 進、荊州大都督,給靈輿遞歸京師,葬於京城之東,官供喪事。仍令張說為其碑文, 上自書石以寵異之。
tǔ bō zhī kòu guā zhōu yě, fēn qiǎn fù jiāng mǎng bù zhī gōng cháng lè xiàn, xiàn lìng jiǎ shī shùn yīng chéng gù shǒu. jí guā zhōu chéng xiàn, dà jiāng xī nuò luó yòu jǐn yǐn qí zhòng chéng shì yǐ gōng zhī, shù rì bù xiàn. zéi zhōng yǒu fèn dé hàn kǒu wèi qī zhě, qí qī dì zài cháng lè chéng zhōng, xī nuò luó shǐ yè jiù chéng xià zhà wèi sī jiàn, wèi shī shùn yuē: guā zhōu yǐ pò, tǔ bō jǐn zhòng lái cǐ, qǐ yǒu jù shǒu zhī lǐ? xiǎo rén qī dì zài chéng, qíng yǒu suǒ niàn, míng fǔ hé bù zǎo jiàng, yǐ quán chéng zhōng zhī zhòng. shī shùn dá yuē: hàn fǎ, jiàng zéi zhě jiǔ zú wèi lù, wú shòu guó guān jué, zhī kě yǐ sǐ jù kòu, qǐ dé bèi ēn jiàng zéi! xī nuò luó zhī shī shùn bù jiàng, yòu gōng chéng bā rì, fù lìng qián shǐ wèi shī shùn yuē: míng fǔ jì bù kěn jiàng, wú zhòng yù hái, chéng zhōng qǐ wú cái wù yǐ xiāng zèng yé? shī shùn qǐng tuō shì zú yī shang yǐ wèi lù. xī nuò luó zhī chéng zhōng wú cái bó, yè shāo sǐ rén, shōu yíng ér qù, yǐn zhòng huǐ guā zhōu chéng. shī shùn jù kāi mén shōu qì xiè, gèng xiū shǒu bèi. tǔ bō guǒ shǐ jīng qí huí xí, ér xún chéng zhī yǒu bèi, shǐ qù.
吐蕃之寇瓜州也,分遣副將莽布支攻常樂縣,縣令賈師順嬰城固守。及瓜州城 陷,大將悉諾邏又盡引其眾乘勢以攻之,數日不陷。賊中有分得漢口為妻者,其妻 弟在常樂城中,悉諾邏使夜就城下詐為私見,謂師順曰:「瓜州已破,吐蕃盡眾來 此,豈有拒守之理?小人妻弟在城,情有所念,明府何不早降,以全城中之眾。」 師順答曰:「漢法,降賊者九族為戮,吾受國官爵,祗可以死拒寇,豈得背恩降賊!」 悉諾邏知師順不降,又攻城八日,復令前使謂師順曰:「明府既不肯降,吾眾欲還, 城中豈無財物以相贈耶?」師順請脫士卒衣裳以為賂。悉諾邏知城中無財帛,夜燒 死人,收營而去,引眾毀瓜州城。師順遽開門收器械,更修守備。吐蕃果使精騎回 襲,而巡城知有備,始去。
jiǎ shī shùn zhě, qí zhōu rén yě. yǐ shǒu chéng zhī gōng, lèi qiān shàn zhōu dū du lǒng yòu jié dù shǐ. rù wèi zuǒ lǐng jūn jiāng jūn, bìng zú.
賈師順者,岐州人也。以守城之功,累遷鄯州都督、隴右節度使。入為左領軍 將軍,病卒。
zhāng shǒu guī, shǎn zhōu hé běi rén yě. chū yǐ zhàn gōng shòu píng lè fǔ bié jià, cóng guō qián guàn yú běi tíng zhèn, qiǎn shǒu guī lǜ zhòng jiù yuán, zài lù féng zéi shén zhòng, shǒu guī shēn xiān shì zú, yǔ zhī kǔ zhàn, zhǎn shǒu qiān yú jí, shēng qín zéi lǜ xié jīn yī rén. kāi yuán chū, tū jué yòu kòu běi tíng, qián guàn lìng shǒu guī jiān dào rù jīng zòu shì, shǒu guī yīn shàng shū chén lì hài, qǐng yǐn bīng zì pú chāng lún tái yì ér jī zhī. jí zéi bài, shǒu guī yǐ gōng tè jiā yóu jī jiāng jūn, zài zhuǎn yōu zhōu liáng shè fǔ guǒ yì. shǒu guī yí xíng guī zhuàng, shàn qí shè, xìng kāng kǎi, yǒu jié yì. shí lú qí qīng wèi yōu zhōu cì shǐ, shēn lǐ yù zhī, cháng gòng tà ér zuò, wèi yuē: zú xià shù nián wài bì jié dù yōu liáng, wèi guó zhī liáng jiāng, fāng yǐ zi sūn xiāng tuō, qǐ dé yǐ liáo shǔ cháng lǐ xiāng qī yé! shǒu guī hòu lèi zhuǎn zuǒ jīn wú yuán wài jiāng jūn, wèi jiàn kāng jūn shǐ.
張守珪,陝州河北人也。初以戰功授平樂府別駕,從郭虔瓘於北庭鎮,遣守珪 率眾救援,在路逢賊甚眾,守珪身先士卒,與之苦戰,斬首千餘級,生擒賊率頡斤 一人。開元初,突厥又寇北庭,虔瓘令守珪間道入京奏事,守珪因上書陳利害,請 引兵自蒲昌、輪台翼而擊之。及賊敗,守珪以功特加游擊將軍,再轉幽州良社府果 毅。守珪儀形瑰壯,善騎射,性慷慨,有節義。時盧齊卿為幽州刺史,深禮遇之, 常共榻而坐,謂曰:「足下數年外必節度幽、涼,為國之良將,方以子孫相托,豈 得以僚屬常禮相期耶!」守珪後累轉左金吾員外將軍,為建康軍使。
shí wǔ nián, tǔ bō kòu xiàn guā zhōu, wáng jūn sǐ, hé xī xiōng jù. yǐ shǒu guī wèi guā zhōu cì shǐ mò lí jūn shǐ, lǐng yú zhòng xiū zhù zhōu chéng. bǎn dié cái lì, zéi yòu bào zhì chéng xià, chéng zhōng rén xiāng gù shī sè, suī xiāng shuài dēng pí, lüè wú shǒu yù zhī yì. shǒu guī yuē: bǐ zhòng wǒ guǎ, yòu chuàng yí zhī hòu, bù kě yǐ shǐ shí xiāng chí, xū yǐ quán dào zhì zhī yě. nǎi yú chéng shàng zhì jiǔ zuò lè, yǐ huì jiāng shì. zéi yí chéng zhōng yǒu bèi, jìng bù gǎn gōng chéng ér tuì. shǒu guī zòng bīng jī bài zhī. yú shì xiū fù xiè yǔ, shōu hé liú wáng, jiē fù jiù yè. shǒu guī yǐ zhàn gōng jiā yín qīng guāng lù dài fū, réng yǐ guā zhōu wèi dōu dū fǔ, yǐ shǒu guī wèi dū du. guā zhōu dì duō shā qì, bù yí jià sè, měi nián shào yǔ, yǐ xuě shuǐ gài tián. zhì shì qú yàn jǐn wèi zéi suǒ huǐ, jì dì shǎo lín mù, nán wèi xiū qì. shǒu guī shè jì qí dǎo, jīng sù ér shān shuǐ bào zhì, dà piào cái mù, sāi jiàn ér liú, zhí zhì chéng xià. shǒu guī shǐ qǔ chōng yàn, yú shì shuǐ dào fù jiù, zhōu rén kè shí yǐ jì qí shì. míng nián, qiān shàn zhōu dū du, réng chōng lǒng yòu jié dù.
十五年,吐蕃寇陷瓜州,王君死,河西恟懼。以守珪為瓜州刺史、墨離軍使, 領餘眾修筑州城。板堞才立,賊又暴至城下,城中人相顧失色,雖相率登陴,略無 守御之意。守珪曰:「彼眾我寡,又創痍之後,不可以矢石相持,須以權道制之也。」 乃於城上置酒作樂,以會將士。賊疑城中有備,竟不敢攻城而退。守珪縱兵擊敗之。 於是修復廨宇,收合流亡,皆復舊業。守珪以戰功加銀青光祿大夫,仍以瓜州為都 督府,以守珪為都督。瓜州地多沙磧,不宜稼穡,每年少雨,以雪水溉田。至是渠 堰盡為賊所毀,既地少林木,難為修葺。守珪設祭祈禱,經宿而山水暴至,大漂材 木,塞澗而流,直至城下。守珪使取充堰,於是水道復舊,州人刻石以紀其事。明 年,遷鄯州都督,仍充隴右節度。
èr shí yī nián, zhuǎn yōu zhōu zhǎng shǐ jiān yù shǐ zhōng chéng yíng zhōu dū du hé běi jié dù fù dà shǐ, é yòu jiā hé běi cǎi fǎng chù zhì shǐ. xiān shì, qì dān jí xī lián nián wèi biān huàn, qì dān yá guān kě tū gàn xiāo yǒng yǒu móu lüè, pō wèi yí rén suǒ fú. zhào hán zhāng xuē chǔ yù děng qián hòu wèi yōu zhōu zhǎng shǐ, jìng bù néng jù. jí shǒu guī dào guān, pín chū jī zhī, měi zhàn jiē jié. qì dān shǒu lǐng qū lá yǔ kě tū gàn kǒng jù, qiǎn shǐ zhà jiàng. shǒu guī chá zhī qí wěi, qiǎn guǎn jì yòu wèi qí cáo wáng huǐ yì qí bù luò jiù móu zhī. huǐ zhì qū lá zhàng, zéi tú chū wú jiàng yì, nǎi yí qí yíng zhàng jiàn xiàng xī běi, mì qiǎn shǐ yǐn tū jué, jiāng shā huǐ yǐ pàn. huì qì dān bié shuài lǐ guò zhé yǔ kě tū gàn zhēng quán bù yè, huǐ qián yòu zhī, zhǎn qū lá kě tū gàn, jǐn zhū qí dǎng, lǜ yú zhòng yǐ jiàng. shǒu guī yīn chū shī cì yú zǐ méng chuān, dà yuè jūn shí, yàn shǎng jiāng shì, chuán qū lá kě tū gān děng shǒu yú dōng dōu, xiāo yú tiān jīn qiáo zhī nán. zhào fēng lǐ guò zhé wèi běi píng wáng, shǐ tǒng qí zhòng, xún wèi kě tū gàn yú dǎng suǒ shā. èr shí sān nián chūn, shǒu guī yì dōng dōu xiàn jié, huì jí tián lǐ bì pú yàn, biàn wèi shǒu guī yǐn zhì zhī lǐ, shàng fù shī yǐ bāo měi zhī. suì bài shǒu guī wèi fǔ guó dà jiāng jūn yòu yǔ lín dà jiāng jūn jiān yù shǐ dài fū, yú guān bìng rú gù. réng cì zá cǎi yī qiān pǐ jí jīn yín qì wù děng, yǔ èr zi guān, réng zhào yú yōu zhōu lì bēi yǐ jì gōng shǎng.
二十一年,轉幽州長史、兼御史中丞、營州都督、河北節度副大使,俄又加河 北採訪處置使。先是,契丹及奚連年為邊患,契丹衙官可突干驍勇有謀略,頗為夷 人所伏。趙含章、薛楚玉等前後為幽州長史,竟不能拒。及守珪到官,頻出擊之, 每戰皆捷。契丹首領屈剌與可突干恐懼,遣使詐降。守珪察知其偽,遣管記右衛騎 曹王悔詣其部落就謀之。悔至屈剌帳,賊徒初無降意,乃移其營帳漸向西北,密遣 使引突厥,將殺悔以叛。會契丹別帥李過折與可突干爭權不葉,悔潛誘之,斬屈剌 可突干,盡誅其黨,率餘眾以降。守珪因出師次於紫蒙川,大閱軍實,宴賞將士, 傳屈剌、可突乾等首於東都,梟於天津橋之南。詔封李過折為北平王,使統其眾, 尋為可突干餘黨所殺。二十三年春,守珪詣東都獻捷,會籍田禮畢酺宴,便為守珪 飲至之禮,上賦詩以褒美之。遂拜守珪為輔國大將軍、右羽林大將軍、兼御史大夫, 餘官並如故。仍賜雜彩一千匹及金銀器物等,與二子官,仍詔於幽州立碑以紀功賞。
èr shí liù nián, shǒu guī bì jiāng zhào kān bái zhēn tuó luó děng jiǎ yǐ shǒu guī zhī mìng, bī píng lú jūn shǐ wū zhī yì lìng lǜ qí yāo pàn xī yú zhòng yú huáng shuǐ zhī běi, jiāng jiàn qí hé jià. zhī yì chū yóu gù cí, zhēn tuó luó yòu zhà chēng zhào mìng yǐ pò zhī, zhī yì bù dé yǐ ér xíng. jí féng zéi, chū shèng hòu bài, shǒu guī yǐn qí bài zhuàng ér wàng zòu kè huò zhī gōng. shì pō xiè, shàng lìng yè zhě niú xiān tóng wǎng àn zhī. shǒu guī hòu lù xiān tóng, suì fù huì qí shì, dàn guī zuì yú bái zhēn tuó luó, bī lìng zì yì ér sǐ. èr shí qī nián, xiān tóng shì lù fú fǎ, shǒu guī yǐ jiù gōng jiǎn zuì, zuǒ qiān kuò zhōu cì shǐ, dào guān wú jǐ, jū fā bèi ér zú.
二十六年,守珪裨將趙堪、白真陁羅等假以守珪之命,逼平盧軍使烏知義令率 騎邀叛奚餘眾於湟水之北,將踐其禾稼。知義初猶固辭,真陁羅又詐稱詔命以迫之, 知義不得已而行。及逢賊,初勝後敗,守珪隱其敗狀而妄奏克獲之功。事頗泄,上 令謁者牛仙童往按之。守珪厚賂仙童,遂附會其事,但歸罪於白真陁羅,逼令自縊 而死。二十七年,仙童事露伏法,守珪以舊功減罪,左遷括州刺史,到官無幾,疽 發背而卒。
dì shǒu qí, zuǒ xiāo wèi jiāng jūn shǒu yú, jīn wú jiāng jūn. shǒu guī zi xiàn chéng shǒu yú zi xiàn gōng shǒu qí zi xiàn fǔ, sān rén jiē wèi xìng yuán jié dù shǐ, gè zì yǒu chuán.
弟守琦,左驍衛將軍;守瑜,金吾將軍。守珪子獻城、守瑜子獻恭、守琦子獻 甫,三人皆為興元節度使,各自有傳。
niú xiān kè, jīng zhōu chún gū rén yě. chū wèi xiàn xiǎo lì, xiàn lìng fù wén jìng shén zhòng zhī. wén jìng hòu wèi lǒng yòu yíng tián shǐ, yǐn xiān kè cān yù qí shì, suì yǐ jūn gōng lèi zhuǎn táo zhōu sī mǎ. kāi yuán chū, wáng jūn wèi hé xī jié dù shǐ, yǐ xiān kè wèi pàn guān, shén wěi xìn zhī. shí yòu yǒu pàn guān sòng zhēn, yǔ xiān kè jù wèi fù xīn zhī rèn. jí jūn sǐ, sòng zhēn yì wèi huí hé suǒ shā, xiān kè yǐ bù cóng huò miǎn. é ér xiāo sōng dài jūn wèi hé xī jié dù, yòu yǐ jūn zhèng wěi yú xiān kè. xiān kè qīng qín bù juàn, jiē dài shàng xià, bì yǐ chéng xìn. jí sōng rù zhī zhèng shì, shù chēng jiàn zhī. shāo qiān tài pú shǎo qīng, pàn liáng zhōu bié jià shì, réng zhī jié dù liú hòu shì. jìng dài sōng wèi hé xī jié dù shǐ, pàn liáng zhōu shì. lì tài pú qīng diàn zhōng jiān, jūn shǐ rú gù.
牛仙客,涇州鶉觚人也。初為縣小吏,縣令傅文靜甚重之。文靜後為隴右營田 使,引仙客參預其事,遂以軍功累轉洮州司馬。開元初,王君為河西節度使,以 仙客為判官,甚委信之。時又有判官宋貞,與仙客俱為腹心之任。及君死,宋貞 亦為回紇所殺,仙客以不從獲免。俄而蕭嵩代君為河西節度,又以軍政委於仙客。 仙客清勤不倦,接待上下,必以誠信。及嵩入知政事,數稱薦之。稍遷太僕少卿, 判涼州別駕事,仍知節度留後事。竟代嵩為河西節度使,判涼州事。歷太僕卿、殿 中監,軍使如故。
kāi yuán èr shí sì nián qiū, dài xìn ān wáng yī wèi shuò fāng xíng jūn dà zǒng guǎn, yòu sàn qí cháng shì cuī xī yì dài xiān kè zhī hé xī jié dù shì. chū, xiān kè zài hé xī jié dù shí, shěng yòng suǒ jī jù wàn, xī yì yǐ qí shì zòu wén, shàng lìng xíng bù yuán wài láng zhāng lì zhēn chí chuán wǎng fù shì zhī. xiān kè suǒ jī cāng kù yíng mǎn, qì xiè jīng jìn, jiē rú xī yì zhī zhuàng. shàng dà yuè, yǐ xiān kè wèi shàng shū. zhōng shū lìng zhāng jiǔ líng zhí zòu yǐ wèi bù kě, nǎi jiā shí fēng èr bǎi hù. qí nián shí yī yuè, jiǔ líng děng bà zhī zhèng shì, suì yǐ xiān kè wèi gōng bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià sān pǐn, réng zhī mén xià shì. shí yǒu jiān chá yù shǐ zhōu zi liàng qiè yán yú yù shǐ dài fū lǐ kuò zhī yuē: niú xiān kè bù cái, làn dēng xiàng wèi, dài fū guó zhī yì qīn, qǐ dé zuò guān qí shì? shì zhī jù zòu zi liàng zhī yán, shàng dà nù, tíng jié zhī, zi liàng cí qióng, yú cháo táng jué pèi liú ráng zhōu, xíng zhì lán tián ér sǐ.
開元二十四年秋,代信安王禕為朔方行軍大總管,右散騎常侍崔希逸代仙客知 河西節度事。初,仙客在河西節度時,省用所積鉅萬,希逸以其事奏聞,上令刑部 員外郎張利貞馳傳往覆視之。仙客所積倉庫盈滿,器械精勁,皆如希逸之狀。上大 悅,以仙客為尚書。中書令張九齡執奏以為不可,乃加實封二百戶。其年十一月, 九齡等罷知政事,遂以仙客為工部尚書、同中書門下三品,仍知門下事。時有監察 御史周子諒竊言於御史大夫李适之曰:「牛仙客不才,濫登相位,大夫國之懿親, 豈得坐觀其事?」適之遽奏子諒之言,上大怒,廷詰之,子諒辭窮,於朝堂決配流 瀼州,行至藍田而死。
xiān kè jì jū xiàng wèi, dú shàn qí shēn, wéi nuò ér yǐ. suǒ yǒu xī jī, jiē jiān fēng bù qǐ. bǎi sī yǒu suǒ zī jué, xiān kè yuē: dàn yī lìng shì kě yě, bù gǎn cuò shǒu cái jué. míng nián, tè fēng bīn guó gōng, zèng qí fù yì wèi lǐ bù shàng shū, zǔ huì wèi jīng zhōu cì shǐ. é yòu jìn bài shì zhōng, jiān bīng bù shàng shū. tiān bǎo nián, gǎi yì guān míng, bài zuǒ xiāng, shàng shū rú gù. qí nián qī yuè zú, nián liù shí bā. nèi chū juàn yī qiān pǐ bù wǔ bǎi duān, qiǎn zhōng shǐ sòng zhì zhái yǐ fù zhī, zèng shàng shū zuǒ chéng, shì yuē zhēn jiǎn.
仙客既居相位,獨善其身,唯諾而已。所有錫齎,皆緘封不啟。百司有所諮決, 仙客曰:「但依令式可也』,不敢措手裁決。明年,特封豳國公,贈其父意為禮部 尚書,祖會為涇州刺史。俄又進拜侍中,兼兵部尚書。天寶年,改易官名,拜左相, 尚書如故。其年七月卒,年六十八。內出絹一千匹、布五百端,遣中使送至宅以賻 之,贈尚書左丞,諡曰貞簡。
chū, xiān kè wèi shuò fāng jūn shǐ, yǐ yáo chóng sūn hóng wèi pàn guān. jí zhī zhèng shì, hóng lèi qiān shì yù shǐ, zì yún néng tōng guǐ dào, yù zhī xiū jiù. xiān kè pō xìn huò zhī. jí jí shén, hóng qǐng wèi xiān kè qí dǎo, zài qí mén xià, suì bī xiān kè lìng zuò yí biǎo jiàn hóng shū shàng shū yòu chéng yì jí bīng bù shì láng lú huàn kān dài jǐ, hóng wèi qǐ cǎo. xiān kè shí jì wēi dài, shǔ zì bù chéng, qí qī yīn zhōng shǐ lái diào, yǐ qí biǎo shàng. xuán zōng lǎn ér nù zhī, zuǒ qiān yì wèi yǒng yáng tài shǒu, lú huàn wèi lín zī tài shǒu, cì hóng sǐ.
初,仙客為朔方軍使,以姚崇孫閎為判官。及知政事,閎累遷侍御史,自雲能 通鬼道,預知休咎。仙客頗信惑之。及疾甚,閎請為仙客祈禱,在其門下,遂逼仙 客令作遺表薦閎叔尚書右丞弈及兵部侍郎盧奐堪代己,閎為起草。仙客時既危殆, 署字不成,其妻因中使來吊,以其表上。玄宗覽而怒之,左遷弈為永陽太守,盧奐 為臨淄太守,賜閎死。
wáng zhōng sì, tài yuán qí rén yě, jiā yú huá zhōu zhī zhèng xiàn. fù hǎi bīn, tài zǐ yòu wèi lǜ fēng ān jūn shǐ tài gǔ nán, yǐ xiāo yǒng wén lǒng shàng. kāi yuán èr nián qī yuè, tǔ bō rù kòu, cháo tíng qǐ xuē nè shè zuǒ yǔ lín jiāng jūn, wèi lǒng yòu fáng yù shǐ, lǜ dù bīn kè guō zhī yùn wáng jùn ān sī shùn yǐ yù zhī, yǐ hǎi bīn wèi xiān fēng. jí zéi yú wèi zhōu xī jiè wǔ jiē yì, kǔ zhàn shèng zhī, shā huò shén zhòng. zhū jiāng jí qí gōng, àn bīng bù jiù, hǎi bīn yǐ zhòng guǎ bù dí, mò yú zhèn. dà jūn chéng qí shì jī zhī, zhǎn shǒu yī wàn qī qiān jí, huò mǎ qī wàn wǔ qiān pǐ, yáng niú shí sì wàn tóu. xuán zōng wén ér lián zhī, zhào zèng zuǒ jīn wú dà jiāng jūn.
王忠嗣,太原祁人也,家於華州之鄭縣。父海賓,太子右衛率、豐安軍使、太 谷男,以驍勇聞隴上。開元二年七月,吐蕃入寇,朝廷起薛訥攝左羽林將軍,為隴 右防禦使,率杜賓客、郭知運、王晙、安思順以御之,以海賓為先鋒。及賊於渭州 西界武階驛,苦戰勝之,殺獲甚眾。諸將嫉其功,按兵不救,海賓以眾寡不敵,歿 於陣。大軍乘其勢擊之,斬首一萬七千級,獲馬七萬五千匹,羊牛十四萬頭。玄宗 聞而憐之,詔贈左金吾大將軍。
zhōng sì chū míng xùn, nián jiǔ suì, yǐ fù sǐ wáng shì, qǐ fù bài cháo sàn dài fū shàng niǎn fèng yù, cì míng zhōng sì, yǎng yú jìn zhōng lěi nián. sù zōng zài zhōng dǐ, yǔ zhī yóu chù. jí zhǎng, xióng yì guǎ yán, yán zhòng yǒu wǔ lüè. xuán zōng yǐ qí bīng jiā zǐ, yǔ zhī lùn bīng, yīng duì zòng héng, jiē chū yì biǎo. xuán zōng wèi zhī yuē: ěr hòu bì wèi liáng jiāng. shí bā nián, yòu zèng qí fù ān xī dà dū hù.
忠嗣初名訓,年九歲,以父死王事,起復拜朝散大夫、尚輦奉御,賜名忠嗣, 養于禁中累年。肅宗在忠邸,與之游處。及長,雄毅寡言,嚴重有武略。玄宗以其 兵家子,與之論兵,應對縱橫,皆出意表。玄宗謂之曰:「爾後必為良將。」十八 年,又贈其父安西大都護。
qí hòu, suì cóng hé xī jié dù bīng bù shàng shū xiāo sōng, hé dōng fù yuán shuài xìn ān wáng yī, bìng yǐn wèi bīng mǎ shǐ. èr shí yī nián zài zhuǎn zuǒ lǐng jūn wèi láng jiāng hé xī tǎo jī fù shǐ zuǒ wēi wèi jiāng jūn cì zǐ jīn yú dài qīng yuán nán, jiān jiǎn xiào dài zhōu dū du. cháng duǎn huáng fǔ wéi míng yì dì wáng yù, hàn yān, suì wèi suǒ xiàn, biǎn dōng yáng fǔ zuǒ guǒ yì. shǔ hé xī jié dù shǐ dù xī wàng móu bá xīn chéng, huò yán zhōng sì zhī cái zú yǐ jí shì, bì yù qǔ shèng, fēi qí rén bù kě. xī wàng jí zòu wén, zhào zhuī zhōng sì fù hé xī. jì xià xīn chéng, zhōng sì zhī gōng jū duō, yīn shòu zuǒ wēi wèi láng jiāng, zhuān zhī xíng jūn bīng mǎ. shì qiū, tǔ bō dà xià, bào xīn chéng zhī yì, chén yā guān jūn, zhòng guǎ bù dí., shī rén jiē jù yān. zhōng sì nǎi yǐ suǒ bù cè mǎ ér qián, zuǒ yòu chí tū, dāng zhě wú bù pì yì, chū ér fù hé, shā shù bǎi rén, zéi zhòng suì luàn. sān jūn yì ér jī zhī, tǔ bō dà bài. yǐ gōng zuì, zhào bài zuǒ jīn wú wèi jiāng jūn tóng zhèng yuán, xún yòu jiān zuǒ yǔ lín jūn shàng jiāng jūn hé dōng jié dù fù shǐ, jiān dà tóng jūn shǐ. èr shí bā nián, yǐ běn guān jiān dài zhōu dū du, shè yù shǐ dài fū, jiān chōng hé dōng jié dù, yòu jiā yún huī jiāng jūn. èr shí jiǔ nián, dài wéi guāng chéng wèi shuò fāng jié dù shǐ, réng jiā quán zhī hé dōng jié dù shì. qí yuè, yǐ tián rén wǎn chōng hé dōng jié dù shǐ, zhōng sì yī jiù shuò fāng jié dù.
其後,遂從河西節度、兵部尚書蕭嵩,河東副元帥、信安王禕,並引為兵馬使。 二十一年再轉左領軍衛郎將、河西討擊副使、左威衛將軍、賜紫金魚袋、清源男, 兼檢校代州都督。嘗短皇甫惟明義弟王昱,憾焉,遂為所陷,貶東陽府左果毅。屬 河西節度使杜希望謀拔新城,或言忠嗣之材足以輯事,必欲取勝,非其人不可。希 望即奏聞,詔追忠嗣赴河西。既下新城,忠嗣之功居多,因授左威衛郎將,專知行 軍兵馬。是秋,吐蕃大下,報新城之役,晨壓官軍,眾寡不敵。,師人皆懼焉。忠 嗣乃以所部策馬而前,左右馳突,當者無不辟易,出而複合,殺數百人,賊眾遂亂。 三軍翼而擊之,吐蕃大敗。以功最,詔拜左金吾衛將軍同正員,尋又兼左羽林軍上 將軍、河東節度副使,兼大同軍使。二十八年,以本官兼代州都督,攝御史大夫, 兼充河東節度,又加雲麾將軍。二十九年,代韋光乘為朔方節度使,仍加權知河東 節度事。其月,以田仁琬充河東節度使,忠嗣依舊朔方節度。
tiān bǎo yuán nián, jiān líng zhōu dū du. shì suì běi fá, yǔ xī nù jiē zhàn yú sāng gān hé, sān bài zhī, dà lǔ qí zhòng, yào wǔ mò běi, gāo huì ér xuán. shí tū jué yè hù xīn yǒu nèi nán, zhōng sì shèng bīng qì kǒu yǐ wēi zhèn zhī. wū sū mǐ shī kě hàn jù ér qǐng jiàng, jìng qiān yán bù zhì. zhōng sì nǎi zòng fǎn jiān yú bá xī mì yǔ gé luó lù huí hé sān bù luò, gōng mǐ shī kè hán zǒu zhī. zhōng sì yīn chū bīng fá zhī, qǔ qí yòu xiāng ér guī, qí xī yè hù jí pí jiā kě dūn nán shā gé là duō lǜ qí bù luò qiān yú zhàng rù cháo, yīn jiā zuǒ wǔ wèi dà jiāng jūn. míng nián, yòu zài pò nù jiē jí tū jué zhī zhòng. zì shì sài wài yàn rán, lǔ bù gǎn rù. tiān bǎo sān zài, tū jué jiǔ xìng bá xī mì yè děng jìng gōng shā wū sū mǐ shī kè hán, chuán shǒu jīng shī. sì zài, jiā shè yù shǐ dài fū, chōng hé dōng jié dù cǎi fǎng shǐ. wǔ yuè, jìn fēng qīng yuán xiàn gōng.
天寶元年,兼靈州都督。是歲北伐,與奚怒皆戰於桑乾河,三敗之,大虜其眾, 耀武漠北,高會而旋。時突厥葉護新有內難,忠嗣盛兵磧口以威振之。烏蘇米施可 汗懼而請降,竟遷延不至。忠嗣乃縱反間於拔悉密與葛邏祿、回紇三部落,攻米施 可汗走之。忠嗣因出兵伐之,取其右廂而歸,其西葉護及毗伽可敦、男殺葛臘哆率 其部落千餘帳入朝,因加左武衛大將軍。明年,又再破怒皆及突厥之眾。自是塞外 晏然,虜不敢入。天寶三載,突厥九姓拔悉密葉等竟攻殺烏蘇米施可汗,傳首京師。 四載,加攝御史大夫,充河東節度採訪使。五月,進封清源縣公。
zhōng sì shǎo yǐ yǒng gǎn zì fù, jí jū jié jiāng, yǐ chí zhòng ān biān wèi wù. cháng wèi rén yún: guó jiā shēng píng zhī shí, wèi jiāng zhě zài fǔ qí zhòng ér yǐ. wú bù yù pí zhōng guó zhī lì, yǐ jiǎo gōng míng ěr. dàn xùn liàn shì mǎ, quē zé bǔ zhī. yǒu qī gōng bǎi wǔ shí jīn, cháng zhù zhī dài zhōng, shì wú suǒ yòng. jūn zhōng jiē rì yè sī zhàn, yīn duō zòng jiān dié yǐ cì lǔ zhī xì, shí yǐ qí bīng xí zhī, gù shì lè wèi yòng, shī chū bì shèng. měi jūn chū, jí gè zhào běn jiāng fù qí bīng qì, lìng gěi shì zú, suī yī gōng yī jiàn, bì shū qí míng xìng yú shàng yǐ jì zhī, jūn bà què nà. ruò yí shī, jí yàn qí míng zuì zhī. gù rén rén zì quàn, jiǎ zhàng chōng rèn yǐ.
忠嗣少以勇敢自負,及居節將,以持重安邊為務。嘗謂人云:「國家昇平之時, 為將者在撫其眾而已。吾不欲疲中國之力,以徼功名耳。」但訓練士馬,缺則補之。 有漆弓百五十斤,嘗貯之袋中,示無所用。軍中皆日夜思戰,因多縱間諜以伺虜之 隙,時以奇兵襲之,故士樂為用,師出必勝。每軍出,即各召本將付其兵器,令給 士卒,雖一弓一箭,必書其名姓於上以記之,軍罷卻納。若遺失,即驗其名罪之。 故人人自勸,甲仗充牣矣。
sì zài, yòu jiān hé dōng jié dù cǎi fǎng shǐ. zì shuò fāng zhì yún zhōng, yuán biān shù qiān lǐ, dāng yào hài dì kāi tà jiù chéng, huò zì chuàng zhì, chì dì gè shù bǎi lǐ. zì zhāng rén dǎn zhī hòu sì shí yú nián, zhōng sì jì zhī, běi sāi zhī rén, fù bà zhàn yǐ. wǔ nián zhēng yuè, hé lǒng yǐ huáng fǔ wéi míng bài nǜ zhī hòu, yīn zhōng sì yǐ chí jié chōng xī píng jùn tài shǒu, pàn wǔ wēi jùn shì, chōng hé xī lǒng yòu jié dù shǐ. qí yuè, yòu quán zhī shuò fāng hé dōng jié dù shǐ shì. zhōng sì pèi sì jiāng yìn, kòng zhì wàn lǐ, jìn bīng zhòng zhèn, jiē guī zhǎng wò, zì guó chū yǐ lái, wèi zhī yǒu yě. xún qiān hóng lú qīng, yú rú gù, yòu jiā jīn zǐ guāng lù dài fū, réng shòu yī zi wǔ pǐn guān. hòu pín zhàn qīng hǎi jī shí, jiē dà kè jié. xún yòu fá tǔ gǔ hún yú mò lí, lǔ qí quán guó ér guī. chū, zhōng sì zài hé dōng shuò fāng rì jiǔ, bèi ān biān shì, dé shì zú xīn. jí zhì hé lǒng, pō bù xí qí wù qíng, yòu yǐ gōng míng fù guì zì chù, wàng jiǎn yú wǎng rì yǐ. qí zài sì yuè, gù ràng shuò fāng hé dōng jié dù, xǔ zhī.
四載,又兼河東節度採訪使。自朔方至雲中,緣邊數千里,當要害地開拓舊城, 或自創製,斥地各數百里。自張仁亶之後四十餘年,忠嗣繼之,北塞之人,復罷戰 矣。五年正月,河隴以皇甫惟明敗衄之後,因忠嗣以持節充西平郡太守,判武威郡 事,充河西、隴右節度使。其月,又權知朔方、河東節度使事。忠嗣佩四將印,控 制萬里,勁兵重鎮,皆歸掌握,自國初已來,未之有也。尋遷鴻臚卿,餘如故,又 加金紫光祿大夫,仍授一子五品官。後頻戰青海、積石,皆大克捷。尋又伐吐谷渾 於墨離,虜其全國而歸。初,忠嗣在河東、朔方日久,備諳邊事,得士卒心。及至 河、隴,頗不習其物情,又以功名富貴自處,望減於往日矣。其載四月,固讓朔方、 河東節度,許之。
xuán zōng fāng shì shí bǎo chéng, zhào wèn yǐ gōng qǔ zhī lüè, zhōng sì zòu yún: shí bǎo xiǎn gù, tǔ bō jǔ guó ér shǒu zhī. ruò dùn bīng jiān chéng zhī xià, bì sǐ zhě shù wàn, rán hòu shì kě tú yě. chén kǒng suǒ de bù rú suǒ shī, qǐng xiū bīng mò mǎ, guān xìn ér qǔ zhī, jì zhī shàng zhě. xuán zōng yīn bù kuài. lǐ lín fǔ yóu jì zhōng sì, rì qiú qí guò. liù zài, huì dǒng yán guāng xiàn cè qǐng xià shí bǎo chéng, zhào zhōng sì fēn bīng yīng jiē zhī. zhōng sì mǐn fǔ ér cóng, yán guāng bù yuè. hé xī bīng mǎ shǐ lǐ guāng bì wēi zhī, jù ér rù gào. jiāng jí yú tíng, zhōng sì yuē: lǐ jiāng jūn yǒu hé shì hū? guāng bì jìn ér yán yuē: qǐng yì jūn. zhōng sì yuē: hé yě? duì yuē: xiàng zhě dài fū yǐ shì zú wèi xīn, yǒu jù dǒng yán guāng zhī sè, suī yuē shòu zhào, shí duó qí móu. hé zhě? dài fū yǐ shù wàn zhòng fù zhī, ér bù xuán zhòng shǎng, zé hé yǐ jiǎ sān jūn zhī yǒng hū? dài fū cái bó yíng kù, hé xī shù wàn duàn zhī shǎng yǐ dù qí chán kǒu hū! bǐ rú bù jié, guī zuì yú dài fū yǐ. zhōng sì yuē: lǐ jiāng jūn, zhōng sì jì yǐ jué yǐ. píng shēng shǐ wàng, qǐ jí guì hū? jīn zhēng yī chéng, dé zhī wèi zhì yú dí, bù dé zhī wèi hài yú guó, zhōng sì qǐ yǐ shù wàn rén zhī mìng yì yī guān zāi? jiǎ rú míng zhǔ jiàn zé, qǐ shī yī jīn wú yǔ lín jiāng jūn, guī cháo sù wèi hū! qí cì, qǐ shī yī qián zhōng shàng zuǒ hū? cǐ suǒ gān xīn yě. suī rán, gōng shí ài wǒ. guāng bì xiè yuē: xiàng zhě kǒng lèi dài fū, gǎn yǐ zhōng gào. dài fū néng xíng gǔ rén zhī shì, fēi guāng bì suǒ jí yě. suì qū ér chū. jí yán guāng guò qī bù kè, sù zhōng sì huǎn shī, gù shī chū wú gōng. lǐ lín fǔ yòu lìng jì yáng bié jià wèi lín gào zhōng sì, chēng wǎng rèn shuò zhōu cì shǐ, zhōng sì wèi hé dōng jié dù, yún zǎo yǔ zhōng wáng tóng yǎng gōng zhōng, wǒ yù zūn fèng tài zǐ. xuán zōng dà nù, yīn zhēng rù cháo, lìng sān sī tuī xùn zhī, jǐ xiàn jí xíng. huì gē shū hàn dài zhōng sì wèi lǒng yòu jié dù, tè chéng ēn gù, yīn zòu zhōng sì zhī wǎng, cí shén kěn qiè, qǐng yǐ jǐ guān jué shú zuì. xuán zōng nù shāo jiě. shí yī yuè, biǎn hàn yáng tài shǒu. qī zài, liàng yí hàn dōng jùn tài shǒu. míng nián, bào zú, nián sì shí wǔ. zi zhèn, tiān bǎo zhōng mì shū chéng.
玄宗方事石堡城,詔問以攻取之略,忠嗣奏云:「石堡險固,吐蕃舉國而守之。 若頓兵堅城之下,必死者數萬,然後事可圖也。臣恐所得不如所失,請休兵秣馬, 觀釁而取之,計之上者。」玄宗因不快。李林甫尤忌忠嗣,日求其過。六載,會董 延光獻策請下石堡城,詔忠嗣分兵應接之。忠嗣僶俯而從,延光不悅。河西兵馬使 李光弼危之,遽而入告。將及於庭,忠嗣曰:「李將軍有何事乎?」光弼進而言曰: 「請議軍。」忠嗣曰:「何也?」對曰:「向者大夫以士卒為心,有拒董延光之色, 雖曰受詔,實奪其謀。何者?大夫以數萬眾付之,而不懸重賞,則何以賈三軍之勇 乎?大夫財帛盈庫,何惜數萬段之賞以杜其讒口乎!彼如不捷,歸罪於大夫矣。」 忠嗣曰:「李將軍,忠嗣計已決矣。平生始望,豈及貴乎?今爭一城,得之未制於 敵,不得之未害於國,忠嗣豈以數萬人之命易一官哉?假如明主見責,豈失一金吾 羽林將軍,歸朝宿衛乎!其次,豈失一黔中上佐乎?此所甘心也。雖然,公實愛我。」 光弼謝曰:「向者恐累大夫,敢以衷告。大夫能行古人之事,非光弼所及也。」遂 趨而出。及延光過期不克,訴忠嗣緩師,故師出無功。李林甫又令濟陽別駕魏林告 忠嗣,稱往任朔州刺史,忠嗣為河東節度,雲「早與忠王同養宮中,我欲尊奉太子。」 玄宗大怒,因征入朝,令三司推訊之,幾陷極刑。會哥舒翰代忠嗣為隴右節度,特 承恩顧,因奏忠嗣之枉,詞甚懇切,請以己官爵贖罪。玄宗怒稍解。十一月,貶漢 陽太守。七載,量移漢東郡太守。明年,暴卒,年四十五。子震,天寶中秘書丞。
qí hòu gē shū hàn dà jǔ bīng fá shí bǎo chéng, bá zhī, sǐ zhě dà bàn, jìng rú zhōng sì zhī yán, dāng dài chēng wèi míng jiāng. xiān shì, zhōng sì zhī zài shuò fāng yě, měi zhì hù shì shí, jí gāo gū mǎ jià yǐ yòu zhī, zhū fān wén zhī, jìng lái qiú shì, lái zhé mǎi zhī. gù fān mǎ yì shǎo, ér hàn jūn yì zhuàng. jí zhì hé lǒng, yòu zòu qǐng xǐ shuò fāng hé dōng róng mǎ jiǔ qiān pǐ yǐ shí zhī, qí jūn yòu zhuàng. qì yú tiān bǎo mò, zhàn mǎ fān xī. bǎo yīng yuán nián, zhuī zèng bīng bù shàng shū.
其後哥舒翰大舉兵伐石堡城,拔之,死者大半,竟如忠嗣之言,當代稱為名將。 先是,忠嗣之在朔方也,每至互市時,即高估馬價以誘之,諸蕃聞之,競來求市, 來輒買之。故蕃馬益少,而漢軍益壯。及至河、隴,又奏請徙朔方、河東戎馬九千 匹以實之,其軍又壯。迄於天寶末,戰馬蕃息。寶應元年,追贈兵部尚書。
shǐ chén yuē: guō qián guàn guō zhī yùn wáng jūn zhāng shǒu guī niú xiān kè wáng zhōng sì, lì gōng biān yù, wèi shì hǔ chén, bān chāo fù jiè zǐ zhī liú yě. rán qián guàn yǐ wàn rén zhēng xī, qǐng gěi gōng chéng shú shí, kě wèi móu zhī bù zāng yǐ. jūn yǐ fù zhí dēng pí, bīng jìng bù chū, cǐ zé bù zhī mén wài zhī shì, yì duàn ēn yě. shǒu guī yǐ zhì chéng gǎn shén, qǔ cái chéng yàn, yǔ fū gěng gōng bài jǐng, yǒu hé yì yān? xiān kè yuán zì fāng yú, zhòu dēng láng miào, xiǎn zhāo wù yì, dú shàn qí shēn, gài cái yǒu bù zhōu, mèi yú chén lì jiù liè. zhōng sì yīn qīng yíng zhī diǎn, jǐ wēi qí shēn, chán rén zhī yán, chéng kě wèi yě!
史臣曰:郭虔瓘、郭知運、王君、張守珪、牛仙客、王忠嗣,立功邊域,為 世虎臣,班超、傅介子之流也。然虔瓘以萬人征西,請給公乘、熟食,可謂謀之不 臧矣。君以父執登陴,兵竟不出,此則不知門外之事,義斷恩也。守珪以至誠感 神,取材成堰,與夫耿恭拜井,有何異焉?仙客爰自方隅,驟登廊廟,顯招物議, 獨善其身,蓋才有不周,昧於陳力就列。忠嗣因青蠅之點,幾危其身,讒人之言, 誠可畏也!
zàn yuē: lǒng shān zhī xī, yōu líng zhī běi, yuán yǒu róng yí, shì wèi cán zéi. èr guō èr wáng, shǒu guī xiān kè, yù kòu zhī gōng, cún hū fāng cè.
贊曰:隴山之西,幽陵之北,爰有戎夷,世為殘賊。二郭、二王,守珪、仙客, 禦寇之功,存乎方策。