zǐ lù chū jiàn kǒng zǐ, zǐ yuē: rǔ hé hǎo lè? duì yuē: hǎo zhǎng jiàn. kǒng zǐ yuē: wú fēi cǐ zhī wèn yě, tú wèi yǐ zi zhī suǒ néng, ér jiā zhī yǐ xué wèn, qǐ kě jí hū. zǐ lù yuē: xué qǐ yì zāi yě? kǒng zǐ yuē: fū rén jūn ér wú jiàn chén zé shī zhèng, shì ér wú jiào yǒu zé shī tīng. yù kuáng mǎ bù shì cè, yù kuáng mǎ zhě bù dé shì chuí cè yě cāo gōng bù fǎn qíng. gōng bù fǎn yú qíng rán hòu kě chí yě mù shòu shéng zé zhí, rén shòu jiàn zé shèng, shòu xué zhòng wèn, shú bù shùn zāi. huǐ rén è shì, bì jìn yú xíng. bàng huǐ rén zhě zēng nù shì rén bì zhǔ yú xíng yě jūn zǐ bù kě bù xué. zǐ lù yuē: nán shān yǒu zhú, bù róu zì zhí, zhǎn ér yòng zhī, dá yú xī gé. yǐ cǐ yán zhī, hé xué zhī yǒu? kǒng zǐ yuē: kuò ér yǔ zhī, zú ér lì zhī, qí rù zhī bù yì shēn hū. zǐ lù zài bài yuē: jìng ér shòu jiào.
子路初見孔子，子曰：「汝何好樂？」對曰：「好長劍。」孔子曰：「吾非此之問也，徒謂以子之所能，而加之以學問，豈可及乎。」子路曰：「學豈益哉也？」孔子曰：「夫人君而無諫臣則失正，士而無教友則失聽。御狂馬不釋策，御狂馬者不得釋棰策也操弓不反檠。弓不反於檠然後可持也木受繩則直，人受諫則聖，受學重問，孰不順哉。毀仁惡仕，必近於刑。謗毀仁者憎怒士人必主於刑也君子不可不學。」子路曰：「南山有竹，不柔自直，斬而用之，達於犀革。以此言之，何學之有？」孔子曰：「括而羽之，鏃而礪之，其入之不亦深乎。」子路再拜曰：「敬而受教。」

zǐ lù jiāng xíng, cí yú kǒng zǐ. zǐ yuē: zèng rǔ yǐ chē hū? zèng rǔ yǐ yán hū? zǐ lù yuē: qǐng yǐ yán. kǒng zǐ yuē: bù qiáng bù dá, rén bù yǐ qiáng lì zé bù néng zì dá bù láo wú gōng, bù zhōng wú qīn, bù xìn wú fù, xìn jìn yú yì yán kě fù yě jīn ér bù xìn zé wú kě fù bù gōng shī lǐ, shèn cǐ wǔ zhě ér yǐ. zǐ lù yuē: yóu qǐng zhōng shēn fèng zhī. gǎn wèn qīn jiāo qǔ qīn ruò hé? yán guǎ kě xíng ruò hé? zhǎng wèi shàn shì ér wú fàn ruò hé? kǒng zǐ yuē: rǔ suǒ wèn bāo zài wǔ zhě zhōng yǐ. qīn jiāo qǔ qīn, qí zhōng yě yán guǎ kě xíng, qí xìn hū zhǎng wèi shàn shì, ér wú fàn yú lǐ yě.
子路將行，辭於孔子。子曰：「贈汝以車乎？贈汝以言乎？」子路曰：「請以言。」孔子曰：「不強不達，人不以強力則不能自達不勞無功，不忠無親，不信無復，信近於義言可復也今而不信則無可復不恭失禮，慎此五者而矣。」子路曰：「由請終身奉之。敢問親交取親若何？言寡可行若何？長為善士而無犯若何？」孔子曰：「汝所問苞在五者中矣。親交取親，其忠也；言寡可行，其信乎；長為善士，而無犯於禮也。」

kǒng zǐ wèi lǔ sī kòu, jiàn jì kāng zi, kāng zi bù yuè. dāng wèi huán zi fēi kāng zi yě kǒng zǐ yòu jiàn zhī. zǎi yǔ jìn yuē: xī yǔ yě cháng wén zhū fū zǐ yuē, wáng gōng bù wǒ pìn zé fú dòng, jīn fū zǐ zhī yú sī kòu yě rì shǎo, wèi zài sī kòu guān shǎo rì qiǎn ér qū jié shù yǐ, wèi qū jié shù jiàn yú jì sūn bù kě yǐ yǐ hū? kǒng zǐ yuē: rán, lǔ guó yǐ zhòng xiāng líng, yǐ bīng xiāng bào zhī rì jiǔ yǐ, ér yǒu sī bù zhì, zé jiāng luàn yě, qí pìn wǒ zhě, shú dà yú shì zāi. yán pìn wǒ shǐ zài guān qí wèi zhì qǐ fù kě dà yú cǐ zhě yě lǔ rén wén zhī yuē: shèng rén jiāng zhì, hé bù xiān zì yuǎn xíng fá, zì cǐ zhī hòu, guó wú zhēng zhě. kǒng zǐ wèi zǎi yǔ yuē: wéi shān shí lǐ, huì gū zhī shēng, yóu zài yú ěr, gù zhèng shì mò rú yīng zhī. wéi qù yě huì gū diāo liáo yě diāo liáo zhī shēng qù shān shí lǐ yóu zài yú ěr yǐ qí míng ér bù yǐ yán zhèng shì xū shèn tīng zhī rán hòu xíng zhī zhě yě
孔子為魯司寇，見季康子，康子不悅。當為桓子非康子也孔子又見之。宰予進曰：「昔予也常聞諸夫子曰，王公不我聘則弗動，今夫子之於司寇也日少，謂在司寇官少日淺而屈節數矣，謂屈節數見於季孫不可以已乎？」孔子曰：「然，魯國以眾相陵，以兵相暴之日久矣，而有司不治，則將亂也，其聘我者，孰大於是哉。」言聘我使在官其為治豈復可大於此者也魯人聞之曰：「聖人將治，何不先自遠刑罰，自此之後，國無爭者。」孔子謂宰予曰：「違山十里，蟪蛄之聲，猶在於耳，故政事莫如應之。」違去也蟪蛄蛁蟟也蛁蟟之聲去山十里猶在於耳以其鳴而不已言政事須慎聽之然後行之者也

kǒng zǐ xiōng zi yǒu kǒng miè zhě, yǔ mì zi jiàn xié shì. kǒng zǐ? guò kǒng miè, ér wèn zhī yuē: zì rǔ zhī shì, hé dé hé wáng? duì yuē: wèi yǒu suǒ de, ér suǒ wáng zhě sān, wáng shì ruò lóng, lóng yí wèi zhé qián hòu xiāng yīn yě xué yān dé xí, yán bù dé xí xué yě shì xué bù dé míng yě fèng lù shǎo zhān zhōu, bù jí qīn qī, shì yǐ gǔ ròu yì shū yě gōng shì duō jí, bù dé diào sǐ wèn jí, shì péng yǒu zhī dào què yě. qí suǒ wáng zhě sān, jí wèi cǐ yě. kǒng zǐ bù yuè,? guò zi jiàn, wèn rú kǒng miè. duì yuē: zì lái shì zhě wú suǒ wáng, qí yǒu suǒ de zhě sān, shǐ sòng zhī, jīn dé ér xíng zhī, shì xué yì míng yě fèng lù suǒ gōng, bèi jí qīn qī, shì gǔ ròu yì qīn yě suī yǒu gōng shì, ér jiān yǐ diào sǐ wèn jí, shì péng yǒu dǔ yě. kǒng zǐ kuì rán, wèi zi jiàn yuē: jūn zǐ zāi ruò rén. ruò rén yóu yán shì rén zhě yě lǔ wú jūn zǐ zhě, zé zi jiàn yān qǔ cǐ. rú lǔ wú jūn zǐ zhě cǐ rén ān dé ér xué zhī yán lǔ yǒu jūn zǐ yě
孔子兄子有孔篾者，與宓子賤偕仕。孔子？過孔篾，而問之曰：「自汝之仕，何得何亡？」對曰：「未有所得，而所亡者三，王事若龍，龍宜為讋前後相因也學焉得習，言不得習學也是學不得明也；俸祿少饘粥，不及親戚，是以骨肉益疏也；公事多急，不得吊死問疾，是朋友之道闕也。其所亡者三，即謂此也。」孔子不悅，？過子賤，問如孔篾。對曰：「自來仕者無所亡，其有所得者三，始誦之，今得而行之，是學益明也；俸祿所供，被及親戚，是骨肉益親也；雖有公事，而兼以吊死問疾，是朋友篤也。」孔子喟然，謂子賤曰：「君子哉若人。若人猶言是人者也魯無君子者，則子賤焉取此。」如魯無君子者此人安得而學之言魯有君子也

kǒng zǐ shì zuò yú āi gōng, cì zhī táo yǔ shǔ yān. āi gōng yuē: qǐng shí. kǒng zǐ xiān shí shǔ ér hòu shí táo, zuǒ yòu jiē yǎn kǒu ér xiào. gōng yuē: shǔ zhě suǒ yǐ xuě xuě shì táo, fēi wèi shí zhī yě. kǒng zǐ duì yuē: qiū zhī zhī yǐ, rán fū shǔ zhě, wǔ gǔ zhī zhǎng, jiāo lǐ zōng miào yǐ wèi shàng shèng,? shǔ yǒu liù ér táo wèi xià, jì sì bù yòng, bù dēng jiāo miào, qiū wén zhī jūn zǐ yǐ jiàn xuě guì, bù wén yǐ guì xuě jiàn, jīn yǐ wǔ gǔ zhī zhǎng, xuě? zhī xià zhě, shì cóng shàng xuě xià, chén yǐ wèi fáng yú jiào, hài yú yì, gù bù gǎn. gōng yuē: shàn zāi.
孔子侍坐於哀公，賜之桃與黍焉。哀公曰：「請食。」孔子先食黍而後食桃，左右皆掩口而笑。公曰：「黍者所以雪雪拭桃，非為食之也。」孔子對曰：「丘知之矣，然夫黍者，五穀之長，郊禮宗廟以為上盛，？屬有六而桃為下，祭祀不用，不登郊廟，丘聞之君子以賤雪貴，不聞以貴雪賤，今以五穀之長，雪？之下者，是從上雪下，臣以為妨於教，害於義，故不敢。」公曰：「善哉。」

zi gòng yuē: chén líng gōng xuān yín yú cháo, líng gōng yǔ qīng gòng yín xià jī xiè zhì zhèng jiàn ér shā zhī, shì yǔ bǐ gàn jiàn ér sǐ tóng, kě wèi rén hū? zǐ yuē: bǐ gàn yú zhòu, qīn zé zhū fù, guān zé shǎo shī, zhōng bào zhī xīn zài yú zōng miào ér yǐ, gù bì yǐ sǐ zhēng zhī, jì shēn sǐ zhī hòu, zhòu jiāng huǐ wù qí běn zhì, qíng zài yú rén zhě yě xiè zhì zhī yú líng gōng, wèi zài dài fū, wú gǔ ròu zhī qīn, huái chǒng bù qù, shì yú luàn cháo, yǐ qū qū zhī yī shēn, yù zhèng yī guó zhī yín hūn, sǐ ér wú yì, kě wèi juān yǐ. shī yún: mín zhī duō pì, wú zì lì pì. pì xié pì qí xiè zhì zhī wèi hū.
子貢曰：「陳靈公宣淫於朝，靈公與卿共淫夏姬泄治正諫而殺之，是與比干諫而死同，可謂仁乎？」子曰：「比干於紂，親則諸父，官則少師，忠報之心在於宗廟而已，固必以死爭之，冀身死之後，紂將悔寤其本志，情在於仁者也；泄治之於靈公，位在大夫，無骨肉之親，懷寵不去，仕於亂朝，以區區之一身，欲正一國之淫昏，死而無益，可謂捐矣。詩云：『民之多辟，無自立辟。僻邪辟』其泄治之謂乎。」

kǒng zǐ xiāng lǔ, qí rén huàn qí jiāng bà, yù bài qí zhèng, nǎi xuǎn hǎo nǚ zǐ bā shí rén, yī yǐ wén shì ér wǔ róng jī, róng jī wǔ qǔ jí wén mǎ sì shí sì, sì sì mǎ yě yǐ yí lǔ jūn, chén nǚ lè, liè wén mǎ yú lǔ chéng nán gāo mén wài, jì huán zi wēi fú? guān zhī zài sān, jiāng shòu yān, gào lǔ jūn wèi zhōu dào yóu guān, guān zhī zhōng rì, dài yú zhèng shì. zǐ lù yán yú kǒng zǐ yuē: fū zǐ kě yǐ xíng yǐ. kǒng zǐ yuē: lǔ jīn qiě jiāo, ruò zhì fán yú dài fū, fán jì ròu yě shì zé wèi fèi qí cháng, wú yóu kě yǐ zhǐ yě. huán zi jì shòu nǚ lè, jūn chén yín huāng, sān rì bù tīng guó zhèng, jiāo yòu bù zhì fán zǔ, kǒng zǐ suì xíng. sù yú guō, tún shī yǐ sòng yuē: fū zǐ fēi zuì yě. kǒng zǐ yuē: wú gē kě hū? gē yuē: bǐ fù rén zhī kǒu, kě yǐ chū zǒu, bǐ fù rén zhī qǐng, kě yǐ sǐ bài. yán fù rén kǒu qǐng yè zú yǐ shǐ rén sǐ bài gù kě chū zǒu yōu zāi yóu zāi, liáo yǐ zú suì. yán shì bù yù yōu yóu yǐ zhōng suì yě
孔子相魯，齊人患其將霸，欲敗其政，乃選好女子八十人，衣以文飾而舞容璣，容璣舞曲及文馬四十駟，駟四馬也以遺魯君，陳女樂，列文馬於魯城南高門外，季桓子微服？觀之再三，將受焉，告魯君為周道游觀，觀之終日，怠於政事。子路言於孔子曰：「夫子可以行矣。」孔子曰：「魯今且郊，若致膰於大夫，膰祭肉也是則未廢其常，吾猶可以止也。」桓子既受女樂，君臣淫荒，三日不聽國政，郊又不致膰俎，孔子遂行。宿於郭，屯師以送曰：「夫子非罪也。」孔子曰：「吾歌可乎？歌曰：『彼婦人之口，可以出走，彼婦人之請，可以死敗。言婦人口請謁足以使人死敗故可出走優哉游哉，聊以卒歲。言士不遇優遊以終歲也』」

dàn tái zǐ yǔ yǒu jūn zǐ zhī róng, ér xíng bù shèng qí mào, zǎi wǒ yǒu wén yǎ zhī cí, ér zhì bù chōng qí biàn. kǒng zǐ yuē: lǐ yǔ yún: xiāng mǎ yǐ yú, xiàng shì yǐ jū, fú kě fèi yǐ. yǐ róng qǔ rén, zé shī zhī zǐ yǔ yǐ cí qǔ rén, zé shī zhī zǎi yǔ. kǒng zǐ yuē: jūn zǐ yǐ qí suǒ bù néng wèi rén, xiǎo rén yǐ qí suǒ bù néng bù xìn rén. gù jūn zǐ zhǎng rén zhī cái, xiǎo rén yì rén ér qǔ shèng yān.
澹臺子羽有君子之容，而行不勝其貌，宰我有文雅之辭，而智不充其辯。孔子曰：「里語云：『相馬以輿，相士以居，弗可廢矣。』以容取人，則失之子羽；以辭取人，則失之宰予。」孔子曰：「君子以其所不能畏人，小人以其所不能不信人。故君子長人之才，小人抑人而取勝焉。」

kǒng miè wèn xíng jǐ zhī dào. zǐ yuē: zhī ér fú wèi, mò rú wù zhī qīn ér fú xìn, mò rú wù qīn. lè zhī fāng zhì, lè ér wù jiāo huàn zhī jiāng zhì, sī ér wù yōu. kǒng miè yuē: xíng jǐ hū? zǐ yuē: gōng qí suǒ bù néng, bǔ qí suǒ bù bèi. wú yǐ qí suǒ bù néng yí rén, wú yǐ qí suǒ néng jiāo rén. zhōng rì yán, wú yí jǐ zhī yōu, zhōng rì xíng, bù yí jǐ huàn, wéi zhì zhě yǒu zhī.
孔篾問行己之道。子曰：「知而弗為，莫如勿知；親而弗信，莫如勿親。樂之方至，樂而勿驕；患之將至，思而勿憂。」孔篾曰：「行己乎？」子曰：「攻其所不能，補其所不備。毋以其所不能疑人，毋以其所能驕人。終日言，無遺己之憂，終日行，不遺己患，唯智者有之。」