ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán:" shì zūn, wéi yuàn wèi wǒ shuō yùn jiè chù shēng miè zhī xiāng. ruò wú yǒu wǒ, shuí shēng shuí miè? ér zhū fán fū yī yú shēng miè, bù qiú jǐn kǔ, bù zhèng niè pán."
尔时,大慧菩萨摩诃萨,复白佛言:“世尊,惟愿为我说蕴界处生灭之相。若无有我,谁生谁灭?而诸凡夫依于生灭,不求尽苦,不证涅槃。”
fú yán:" dà huì, dì tīng! dì tīng! dāng wèi rǔ shuō.
佛言:“大慧,谛听!谛听!当为汝说。
" dà huì, rú lái cáng, shì shàn bù shàn yīn, néng biàn xìng zào yī qiè qù shēng. pì rú jì ér, biàn xiàn zhū qù lí wǒ wǒ suǒ, yǐ bù jué gù, sān yuán hé hé ér yǒu guǒ shēng. wài dào bù zhī, zhí wèi zuò zhě, wú shǐ xū wěi è xí suǒ xūn, míng wéi cáng shí. shēng yú qī shí wú míng zhù dì, pì rú dà hǎi ér yǒu bō làng, qí tǐ xiāng xù héng zhù bù duàn. běn xìng qīng jìng, lí wú cháng guò, lí yú wǒ lùn.
“大慧,如来藏,是善不善因,能遍兴造一切趣生。譬如伎儿,变现诸趣;离我、我所,以不觉故,三缘和合而有果生。外道不知,执为作者,无始虚伪恶习所熏,名为藏识。生于七识无明住地,譬如大海而有波浪,其体相续恒注不断。本性清净,离无常过,离于我论。
" qí yú qī shí, yì yì shí děng, niàn niàn shēng miè. wàng xiǎng wèi yīn, jìng xiāng wèi yuán, hé hé ér shēng bù liǎo sè děng zì xīn suǒ xiàn, jì zhù míng xiāng, qǐ kǔ lè shòu. míng xiāng chán fù, jì cóng tān shēng fù shēng yú tān, ruò yīn jí suǒ yuán, zhū qǔ gēn miè, bù xiāng xù shēng, zì huì fēn bié kǔ lè shòu zhě, huò dé miè dìng, huò dé sì chán, huò fù shàn rù zhū dì jiě tuō, biàn wàng shēng yú dé jiě tuō xiǎng, ér shí wèi shě wèi zhuǎn rú lái cáng zhōng cáng shí zhī míng.
“其余七识,意意识等,念念生灭。妄想为因,境相为缘,和合而生;不了色等自心所现,计著名相,起苦乐受。名相缠缚,既从贪生复生于贪,若因及所缘,诸取根灭,不相续生,自慧分别苦乐受者,或得灭定,或得四禅,或复善入诸谛解脱,便妄生于得解脱想,而实未舍、未转如来藏中藏识之名。
" ruò wú cáng shí, qī shí zé miè. hé yǐ gù? yīn bǐ jí suǒ yuán ér dé shēng gù. rán fēi yī qiè wài dào èr chéng zhū xiū xíng zhě suǒ zhī jìng jiè, yǐ bǐ wéi le rén wú wǒ xìng, yú yùn jiè chù qǔ yú zì xiāng jí gòng xiāng gù. ruò jiàn rú lái cáng wǔ fǎ zì xìng zhū fǎ wú wǒ, suí dì cì dì ér jiàn zhuǎn miè, bù wéi wài dào è jiàn suǒ dòng, zhù bù dòng dì dé yú shí zhǒng sān mèi lè mén, wèi sān mèi lì zhū fú suǒ chí guān chá bù sī yì fó fǎ jí běn yuàn lì, bú zhù shí jì jí sān mèi lè huò zì zhèng zhì, bù yǔ èr chéng zhū wài dào gòng, dé shí shèng zhǒng xìng dào jí yì shēng zhì shēn lí yú zhū xíng. shì gù, dà huì, pú sà mó hē sà yù de shèng fǎ, yīng jìng rú lái cáng cáng shí zhī míng.
“若无藏识,七识则灭。何以故?因彼及所缘而得生故。然非一切外道、二乘诸修行者所知境界,以彼唯了人无我性,于蕴界处取于自相及共相故。若见如来藏五法、自性、诸法无我,随地次第而渐转灭,不为外道恶见所动,住不动地得于十种三昧乐门,为三昧力诸佛所持观察不思议佛法及本愿力,不住实际及三昧乐获自证智,不与二乘诸外道共,得十圣种性道及意生智身离于诸行。是故,大慧,菩萨摩诃萨欲得胜法,应净如来藏、藏识之名。
" dà huì, ruò wú rú lái cáng míng cáng shí zhě, zé wú shēng miè. rán zhū fán fū jí yǐ shèng rén xī yǒu shēng miè, shì gù yī qiè zhū xiū xíng zhě, suī jiàn nèi jìng jiè zhù xiàn fǎ lè, ér bù shě yú yǒng měng jīng jìn. dà huì, cǐ rú lái cáng cáng shí běn xìng qīng jìng, kè chén suǒ rǎn ér wèi bù jìng. yī qiè èr chéng jí zhū wài dào, yì duó qǐ jiàn, bù néng xiàn zhèng. rú lái yú cǐ fēn míng xiàn jiàn, rú guān zhǎng zhōng ān mó lè guǒ.
“大慧,若无如来藏名藏识者,则无生灭。然诸凡夫及以圣人悉有生灭,是故一切诸修行者,虽见内境界住现法乐,而不舍于勇猛精进。大慧,此如来藏、藏识本性清净,客尘所染而为不净。一切二乘及诸外道,臆度起见,不能现证。如来于此分明现见,如观掌中庵摩勒果。
" dà huì, wǒ wèi shèng mán fū rén jí yú shēn miào jìng zhì pú sà, shuō rú lái cáng míng cáng shí, yǔ qī shí jù qǐ, lìng zhū shēng wén jiàn fǎ wú wǒ. dà huì, wèi shèng mán fū rén shuō fú jìng jiè, fēi shì wài dào èr chéng jìng jiè. dà huì, cǐ rú lái cáng cáng shí shì fú jìng jiè, yǔ rǔ děng bǐ jìng zhì pú sà suí shùn yì zhě suǒ xíng zhī chù, fēi shì yī qiè zhí zhuó wén zì wài dào èr chéng zhī suǒ xíng chǔ. shì gù, rǔ jí zhū pú sà mó hē sà, yú rú lái cáng cáng shí, dāng qín guān chá mò dàn wén yǐ, biàn shēng zú xiǎng."
“大慧,我为胜鬘夫人及余深妙净智菩萨,说如来藏名藏识,与七识俱起,令诸声闻见法无我。大慧,为胜鬘夫人说佛境界,非是外道、二乘境界。大慧,此如来藏、藏识是佛境界,与汝等比净智菩萨随顺义者所行之处,非是一切执著文字外道、二乘之所行处。是故,汝及诸菩萨摩诃萨,于如来藏、藏识,当勤观察;莫但闻已,便生足想。”
ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yán:
尔时,世尊重说颂言:
" shén shēn rú lái cáng, ér yǔ qī shí jù,
“甚深如来藏, 而与七识俱,
zhí zhuó èr zhǒng shēng, le zhī zé yuǎn lí.
执著二种生, 了知则远离。
wú shǐ xí suǒ xūn, rú xiàng xiàn yú xīn,
无始习所熏, 如像现于心,
ruò néng rú shí guān, jìng xiāng xī wú yǒu.
若能如实观, 境相悉无有。
rú yú jiàn zhǐ yuè, guān zhǐ bù guān yuè,
如愚见指月, 观指不观月,
jì zhe wén zì zhě, bú jiàn wǒ zhēn shí.
计著文字者, 不见我真实。
xīn rú gōng jì ér, yì rú hé jì zhě,
心如工伎儿, 意如和伎者,
wǔ shí wèi bàn lǚ, wàng xiǎng guān jì zhòng."
五识为伴侣, 妄想观伎众。”
ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán:" shì zūn, yuàn wèi wǒ shuō wǔ fǎ zì xìng zhū shí wú wǒ chā bié zhī xiāng. wǒ jí zhū pú sà mó hē sà, shàn zhī cǐ yǐ, jiàn xiū zhū dì, jù zhū fó fǎ, zhì yú rú lái zì zhèng zhī wèi."
尔时,大慧菩萨摩诃萨,复白佛言:“世尊,愿为我说五法、自性、诸识、无我差别之相。我及诸菩萨摩诃萨,善知此已,渐修诸地,具诸佛法,至于如来自证之位。”
fú yán:" dì tīng! dāng wèi rǔ shuō. dà huì, wǔ fǎ zì xìng zhū shí wú wǒ, suǒ wèi míng xiāng fēn bié zhèng zhì rú rú. ruò xiū xíng zhě guān chá cǐ fǎ, rù yú rú lái zì zhèng jìng jiè, yuǎn lí cháng duàn yǒu wú děng jiàn, dé xiàn fǎ lè shén shēn sān mèi. dà huì, fán yú bù liǎo wǔ fǎ zì xìng zhū shí wú wǒ, yú xīn suǒ xiàn jiàn yǒu wài wù ér qǐ fēn bié, fēi zhū shèng rén."
佛言:“谛听!当为汝说。大慧,五法、自性、诸识、无我,所谓名、相、分别、正智、如如。若修行者观察此法,入于如来自证境界,远离常断、有无等见,得现法乐甚深三昧。大慧,凡愚不了五法、自性、诸识、无我,于心所现见有外物而起分别,非诸圣人。”
dà huì bái yán:" yún hé bù liǎo ér qǐ fēn bié?"
大慧白言:“云何不了而起分别?”
fú yán:" dà huì, fán yú bù zhī míng shì jiǎ lì, xīn suí liú dòng jiàn zhǒng zhǒng xiāng, jì wǒ wǒ suǒ rǎn zhe yú sè, fù zhàng shèng zhì qǐ tān chēn chī, zào zuò zhū yè rú cán zuò jiǎn, wàng xiǎng zì chán duò yú zhū qù shēng sǐ dà hǎi, rú jí shuǐ lún xún huán bù jué. bù zhī zhū fǎ rú huàn rú yàn rú shuǐ zhōng yuè, zì xīn suǒ jiàn wàng fēn bié qǐ, lí néng suǒ qǔ jí shēng zhù miè, wèi cóng zì zài shí jié wēi chén shèng xìng ér shēng, suí míng xiāng liú.
佛言:“大慧,凡愚不知名是假立,心随流动见种种相,计我、我所染著于色,覆障圣智起贪瞋痴,造作诸业如蚕作茧,妄想自缠堕于诸趣生死大海,如汲水轮循环不绝。不知诸法如幻、如焰、如水中月,自心所见妄分别起,离能所取及生住灭,谓从自在、时节、微尘、胜性而生,随名相流。
" dà huì, cǐ zhōng xiāng zhě, wèi yǎn shí suǒ jiàn, míng zhī wèi sè ěr bí shé shēn yì shí de zhě, míng zhī wèi shēng xiāng wèi chù fǎ, rú shì děng wǒ shuō wèi xiāng.
“大慧,此中相者,谓眼识所见,名之为色;耳、鼻、舌、身、意识得者,名之为声、香、味、触、法,如是等我说为相。
" fēn bié zhě, shī shè zhòng míng, xiǎn shì zhū xiàng, wèi yǐ xiàng mǎ chē bù nán nǚ děng míng ér xiǎn qí xiāng, cǐ shì rú shì jué dìng bù yì, shì míng fēn bié.
“分别者,施设众名,显示诸相,谓以象、马、车、步、男女等名而显其相,此事如是决定不异,是名分别。
" zhèng zhì zhě, wèi guān qí xiāng hù wèi qí kè, shí xīn bù qǐ, bù duàn bù cháng, bù suí wài dào èr chéng zhī dì, shì míng zhèng zhì.
“正智者,谓观其相互为其客,识心不起,不断不常,不随外道二乘之地,是名正智。
" dà huì, pú sà mó hē sà yǐ qí zhèng zhì, guān chá míng xiāng fēi yǒu fēi wú, yuǎn lí sǔn yì èr biān è jiàn, míng xiāng jí shí běn lái bù qǐ, wǒ shuō cǐ fǎ míng wéi rú rú.
“大慧,菩萨摩诃萨以其正智,观察名、相非有非无,远离损益二边恶见,名、相及识本来不起,我说此法名为如如。
" dà huì, pú sà mó hē sà zhù rú rú yǐ, dé wú zhào xiàn jìng, shēng huān xǐ dì, lí wài dào è qù, rù chū shì fǎ fǎ xiāng chún shú, zhī yī qiè fǎ yóu rú huàn děng, zhèng zì shèng zhì suǒ xíng zhī fǎ, lí yì duó jiàn, rú shì cì dì nǎi zhì fǎ yún zhì fǎ yún yǐ, sān mèi zhū lì zì zài shén tōng, kāi fū mǎn zú chéng yú rú lái chéng rú lái yǐ, wèi zhòng shēng gù, rú shuǐ zhōng yuè pǔ xiàn qí shēn, suí qí yù lè ér wèi shuō fǎ qí shēn qīng jìng lí xīn yì shí, bèi hóng shì jiǎ, jù zú chéng mǎn shí wú jìn yuàn. shì míng pú sà mó hē sà rù yú rú rú zhī suǒ huò dé."
“大慧,菩萨摩诃萨住如如已,得无照现境,升欢喜地,离外道恶趣,入出世法法相淳熟,知一切法犹如幻等,证自圣智所行之法,离臆度见,如是次第乃至法云;至法云已,三昧诸力自在神通,开敷满足成于如来;成如来已,为众生故,如水中月普现其身,随其欲乐而为说法;其身清净离心意识,被弘誓甲,具足成满十无尽愿。是名菩萨摩诃萨入于如如之所获得。”
ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán:" shì zūn, wèi sān xìng rù wǔ fǎ zhōng, wèi gè yǒu zì xiāng?"
尔时,大慧菩萨摩诃萨,复白佛言:“世尊,为三性入五法中,为各有自相?”
fú yán:" dà huì, sān xìng bā shí jí èr wú wǒ xī rù wǔ fǎ. qí zhōng míng jí xiāng, shì wàng jì xìng yǐ yī bǐ fēn bié xīn xīn suǒ fǎ jù shí ér qǐ, rú rì yǔ guāng, shì yuán qǐ xìng zhèng zhì rú rú bù kě huài gù, shì yuán chéng xìng. dà huì, yú zì xīn suǒ xiàn shēng zhí zhuó shí, yǒu bā zhǒng fēn bié qǐ, cǐ chā bié xiāng jiē shì bù shí, wéi wàng jì xìng. ruò néng shě lí èr zhǒng wǒ zhí, èr wú wǒ zhì jí dé shēng zhǎng. dà huì, shēng wén yuán jué pú sà rú lái, zì zhèng shèng zhì zhū dì wèi cì, yī qiè fó fǎ xī jiē shè rù cǐ wǔ fǎ zhōng.
佛言:“大慧,三性、八识及二无我悉入五法。其中名及相,是妄计性;以依彼分别心心所法俱时而起,如日与光,是缘起性;正智、如如不可坏故,是圆成性。大慧,于自心所现生执著时,有八种分别起,此差别相皆是不实,唯妄计性。若能舍离二种我执,二无我智即得生长。大慧,声闻、缘觉、菩萨、如来,自证圣智诸地位次,一切佛法悉皆摄入此五法中。
" fù cì, dà huì, wǔ fǎ zhě, suǒ wèi xiāng míng fēn bié rú rú zhèng zhì. cǐ zhōng xiāng zhě, wèi suǒ jiàn sè děng xíng zhuàng gè bié, shì míng wéi xiāng. yī bǐ zhū xiàng lì píng děng míng, cǐ rú shì, cǐ bù yì, shì míng wéi míng. shī shè zhòng míng, xiǎn shì zhū xiàng xīn xīn suǒ fǎ, shì míng fēn bié. bǐ míng bǐ xiāng bì jìng wú yǒu, dàn shì wàng xīn zhǎn zhuǎn fēn bié, rú shì guān chá, nǎi zhì jué miè, shì míng rú rú. dà huì, zhēn shí jué dìng jiū jìng gēn běn zì xìng kě dé, shì rú rú xiāng wǒ jí zhū fú suí shùn zhèng rù, rú qí shí xiàng kāi shì yǎn shuō. ruò néng yú cǐ suí shùn wù jiě, lí duàn lí cháng, bù shēng fēn bié, rù zì zhèng chù, chū yú wài dào èr chéng jìng jiè, shì míng zhèng zhì. dà huì, cǐ wǔ zhǒng fǎ sān xìng bā shí jí èr wú wǒ, yī qiè fó fǎ pǔ jiē shè jǐn. dà huì, yú cǐ fǎ zhōng, rǔ yīng yǐ zì zhì shàn qiǎo tōng dá, yì quàn tā rén lìng qí tōng dá tōng dá cǐ yǐ, xīn zé jué dìng, bù suí tā zhuǎn."
“复次,大慧,五法者,所谓相、名、分别、如如、正智。此中相者,谓所见色等形状各别,是名为相。依彼诸相立瓶等名,此如是,此不异,是名为名。施设众名,显示诸相心心所法,是名分别。彼名、彼相毕竟无有,但是妄心展转分别,如是观察,乃至觉灭,是名如如。大慧,真实决定究竟根本自性可得,是如如相;我及诸佛随顺证入,如其实相开示演说。若能于此随顺悟解,离断离常,不生分别,入自证处,出于外道、二乘境界,是名正智。大慧,此五种法、三性、八识及二无我,一切佛法普皆摄尽。大慧,于此法中,汝应以自智善巧通达,亦劝他人令其通达;通达此已,心则决定,不随他转。”
ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yán:
尔时,世尊重说颂言:
" wǔ fǎ sān zì xìng, jí yǔ bā zhǒng shí,
“五法三自性, 及与八种识,
èr zhǒng wú wǒ fǎ, pǔ shè yú dà chéng.
二种无我法, 普摄于大乘。
míng xiāng jí fēn bié, èr zhǒng zì xìng shè,
名相及分别, 二种自性摄,
zhèng zhì yǔ rú rú, shì zé yuán chéng xiāng."
正智与如如, 是则圆成相。”
ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán:" shì zūn, rú jīng zhōng shuō, guò qù wèi lái xiàn zài zhū fú rú héng hé shā, cǐ dāng yún hé? wèi rú yán ér shòu? wèi bié yǒu yì?"
尔时,大慧菩萨摩诃萨,复白佛言:“世尊,如经中说,过去、未来、现在诸佛如恒河沙,此当云何?为如言而受?为别有义?”
fú gào dà huì:" wù rú yán shòu. dà huì, sān shì zhū fú fēi rú héng shā. hé yǐ gù? rú lái zuì shèng chāo zhū shì jiān, wú yǔ děng zhě, fēi yù suǒ jí, wéi yǐ shǎo fēn wéi qí yù ěr! wǒ yǐ fán yú zhū wài dào děng, xīn héng zhí zhuó cháng yǔ wú cháng, è jiàn zēng cháng shēng sǐ lún huí, lìng qí yàn lí fā shèng xī wàng, yán fú yì chéng, yì kě féng zhí. ruò yán nán yù rú yōu tán huá, bǐ biàn tuì qiè, bù qín jīng jìn. shì gù wǒ shuō rú héng hé shā. wǒ fù yǒu shí guān shòu huà zhě, shuō fú nán zhí rú yōu tán huá. dà huì, yōu tán bō huá wú yǒu céng jiàn xiàn jiàn dāng jiàn, rú lái zé yǒu yǐ jiàn dāng jiàn. dà huì, rú shì pì yù fēi shuō zì fǎ. zì fǎ zhě, nèi zhèng shèng zhì suǒ xíng jìng jiè, shì jiān wú děng, guò zhū pì yù, yī qiè fán yú bù néng xìn shòu. dà huì, zhēn shí rú lái, chāo xīn yì yì shí suǒ jiàn zhī xiāng, bù kě yú zhōng ér lì pì yù rán yì yǒu shí ér wèi jiàn lì, yán héng hé shā děng wú yǒu xiāng wéi.
佛告大慧:“勿如言受。大慧,三世诸佛非如恒沙。何以故?如来最胜超诸世间,无与等者,非喻所及,唯以少分为其喻耳!我以凡愚诸外道等,心恒执著常与无常,恶见增长生死轮回,令其厌离发胜希望,言佛易成,易可逢值。若言难遇如优昙华,彼便退怯,不勤精进。是故我说如恒河沙。我复有时观受化者,说佛难值如优昙华。大慧,优昙钵华无有曾见、现见、当见,如来则有已见、当见。大慧,如是譬喻非说自法。自法者,内证圣智所行境界,世间无等,过诸譬喻,一切凡愚不能信受。大慧,真实如来,超心意意识所见之相,不可于中而立譬喻;然亦有时而为建立,言恒河沙等无有相违。
" dà huì, pì rú héng shā, guī yú xiàng mǎ zhī suǒ jiàn tà, bù shēng fēn bié héng jìng wú gòu rú lái shèng zhì rú bǐ héng hé, lì tōng zì zài yǐ wéi qí shā, wài dào guī yú jìng lái rǎo luàn, ér fú bù qǐ yī niàn fēn bié. hé yǐ gù? rú lái běn yuàn yǐ sān mèi lè pǔ ān zhòng shēng, rú héng hé shā wú yǒu ài zēng wú fēn bié gù.
“大慧,譬如恒沙,龟鱼象马之所贱踏,不生分别恒净无垢;如来圣智如彼恒河,力通自在以为其沙,外道龟鱼竞来扰乱,而佛不起一念分别。何以故?如来本愿以三昧乐普安众生,如恒河沙无有爱憎、无分别故。
" dà huì, pì rú héng shā shì dì zì xìng, jié jǐn shāo shí shāo yī qiè dì, ér bǐ dì dà bù shě běn xìng, héng yǔ huǒ dà jù shí shēng gù. zhū fán yú rén wèi dì bèi shāo, ér shí bù shāo, huǒ suǒ yīn gù. rú lái fǎ shēn yì fù rú shì, rú héng hé shā zhōng bù huài miè.
“大慧,譬如恒沙是地自性,劫尽烧时烧一切地,而彼地大不舍本性,恒与火大俱时生故。诸凡愚人谓地被烧,而实不烧,火所因故。如来法身亦复如是,如恒河沙终不坏灭。
" dà huì, pì rú héng shā wú yǒu xiàn liàng rú lái guāng míng yì fù rú shì, wèi yù chéng jiù wú liàng zhòng shēng, pǔ zhào yī qiè zhū fú dà huì.
“大慧,譬如恒沙无有限量;如来光明亦复如是,为欲成就无量众生,普照一切诸佛大会。
" dà huì, pì rú héng shā zhù shā zì xìng, bù gēng gǎi biàn ér zuò yú wù rú lái yì ěr, yú shì jiān zhōng bù shēng bù miè, zhū yǒu shēng yīn xī yǐ duàn gù.
“大慧,譬如恒沙住沙自性,不更改变而作余物;如来亦尔,于世间中不生不灭,诸有生因悉已断故。
" dà huì, pì rú héng shā, qǔ bù zhī jiǎn, tóu bú jiàn zēng zhū fú yì ěr, yǐ fāng biàn zhì chéng shú zhòng shēng wú jiǎn wú zēng. hé yǐ gù? rú lái fǎ shēn wú yǒu shēn gù. dà huì, yǐ yǒu shēn gù ér yǒu miè huài, fǎ shēn wú shēn gù wú miè huài.
“大慧,譬如恒沙,取不知减,投不见增;诸佛亦尔,以方便智成熟众生无减无增。何以故?如来法身无有身故。大慧,以有身故而有灭坏,法身无身故无灭坏。
" dà huì, pì rú héng shā, suī kǔ yā zhì, yù qiú sū yóu zhōng bù kě dé rú lái yì ěr, suī wèi zhòng shēng zhòng kǔ suǒ yā, nǎi zhì chǔn dòng wèi jǐn niè pán, yù lìng shě lí yú fǎ jiè zhōng shēn xīn yuàn lè yì bù kě dé. hé yǐ gù? jù zú chéng jiù dà bēi xīn gù.
“大慧,譬如恒沙,虽苦压治,欲求酥油终不可得;如来亦尔,虽为众生众苦所压,乃至蠢动未尽涅槃,欲令舍离于法界中深心愿乐亦不可得。何以故?具足成就大悲心故。
" dà huì, pì rú héng shā, suí shuǐ ér liú, fēi wú shuǐ yě rú lái yì ěr, suǒ yǒu shuō fǎ mò bù suí shùn niè pán zhī liú. yǐ shì shuō yán, zhū fú rú lái rú héng hé shā.
“大慧,譬如恒沙,随水而流,非无水也;如来亦尔,所有说法莫不随顺涅槃之流。以是说言,诸佛如来如恒河沙。
" dà huì, rú lái shuō fǎ bù suí yú qù qù shì huài yì, shēng sǐ běn jì bù kě dé zhī jì bù kě zhī, yún hé shuō qù? dà huì, qù yì shì duàn, fán yú mò zhī."
“大慧,如来说法不随于趣;趣是坏义,生死本际不可得知;既不可知,云何说趣?大慧,趣义是断,凡愚莫知。”
dà huì pú sà fù bái fó yán:" ruò shēng sǐ běn jì bù kě zhī zhě, yún hé zhòng shēng zài shēng sǐ zhōng ér dé jiě tuō?"
大慧菩萨复白佛言:“若生死本际不可知者,云何众生在生死中而得解脱?”
fú yán:" dà huì, wú shǐ xū wěi guò xí yīn miè, le zhī wài jìng zì xīn suǒ xiàn, fēn bié zhuǎn yī, míng wéi jiě tuō, fēi miè huài yě, shì gù bù dé yán wú biān jì. dà huì, wú biān jì zhě, dàn shì fēn bié yì míng. dà huì, lí fēn bié xīn wú bié zhòng shēng, yǐ zhì guān chá nèi wài zhū fǎ, zhī yǔ suǒ zhī xī jiē jì miè. dà huì, yī qiè zhū fǎ wéi shì zì xīn fēn bié suǒ jiàn, bù liǎo zhī gù fēn bié xīn qǐ, le xīn zé miè."
佛言:“大慧,无始虚伪过习因灭,了知外境自心所现,分别转依,名为解脱,非灭坏也,是故不得言无边际。大慧,无边际者,但是分别异名。大慧,离分别心无别众生,以智观察内外诸法,知与所知悉皆寂灭。大慧,一切诸法唯是自心分别所见,不了知故分别心起,了心则灭。”
ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yán:
尔时,世尊重说颂言:
" guān chá zhū dǎo shī, pì rú héng hé shā,
“观察诸导师, 譬如恒河沙,
fēi huài yì fēi qù, shì rén néng jiàn fú.
非坏亦非趣, 是人能见佛。
pì rú héng hé shā, xī lí yī qiè guò,
譬如恒河沙, 悉离一切过,
ér héng suí shùn liú, fú tǐ yì rú shì."
而恒随顺流, 佛体亦如是。”
ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán:" shì zūn, yuàn wèi wǒ shuō yī qiè zhū fǎ chà nà huài xiāng. hé děng zhū fǎ míng yǒu chà nà?"
尔时,大慧菩萨摩诃萨,复白佛言:“世尊,愿为我说一切诸法刹那坏相。何等诸法名有刹那?”
fú yán:" dì tīng! dāng wèi rǔ shuō. dà huì, yī qiè fǎ zhě, suǒ wèi shàn fǎ bù shàn fǎ yǒu wéi fǎ wú wéi fǎ shì jiān fǎ chū shì jiān fǎ yǒu lòu fǎ wú lòu fǎ yǒu shòu fǎ wú shòu fǎ. dà huì, jǔ yào yán zhī, wǔ qǔ yùn fǎ, yǐ xīn yì yì shí xí qì wèi yīn ér dé zēng zhǎng, fán yú yú cǐ ér shēng fēn bié wèi shàn bù shàn shèng rén xiàn zhèng sān mèi lè zhù, shì zé míng wéi shàn wú lòu fǎ.
佛言:“谛听!当为汝说。大慧,一切法者,所谓善法不善法、有为法无为法、世间法出世间法、有漏法无漏法、有受法无受法。大慧,举要言之,五取蕴法,以心意意识习气为因而得增长,凡愚于此而生分别谓善不善;圣人现证三昧乐住,是则名为善无漏法。
" fù cì, dà huì, shàn bù shàn zhě, suǒ wèi bā shí. hé děng wéi bā? wèi rú lái cáng míng cáng shí, yì jí yì shí bìng wǔ shí shēn. dà huì, bǐ wǔ shí shēn yǔ yì shí jù, shàn bù shàn xiāng zhǎn zhuǎn chā bié, xiāng xù bù duàn, wú yì tǐ shēng, shēng yǐ jí miè. bù liǎo yú jìng zì xīn suǒ xiàn, cì dì miè shí bié shí shēng qǐ, yì shí yǔ bǐ wǔ shí gòng jù, qǔ yú zhǒng zhǒng chā bié xíng xiāng, chà nà bú zhù, wǒ shuō cǐ děng míng chà nà fǎ. dà huì, rú lái cáng míng cáng shí, suǒ yǔ yì děng zhū xí qì jù, shì chà nà fǎ. wú lòu xí qì fēi chà nà fǎ, cǐ fēi fán yú chà nà lùn zhě zhī suǒ néng zhī. bǐ bù néng zhī yī qiè zhū fǎ yǒu shì chà nà fēi chà nà gù, bǐ jì wú wéi, tóng zhū fǎ huài duò yú duàn jiàn. dà huì, wǔ shí shēn, fēi liú zhuǎn, bù shòu kǔ lè, fēi niè pán yīn. rú lái cáng, shòu kǔ lè, yǔ yīn jù. yǒu shēng miè, sì zhǒng xí qì zhī suǒ mí fù, ér zhū fán yú fēn bié xūn xīn, bù néng le zhī qǐ chà nà jiàn.
“复次,大慧,善不善者,所谓八识。何等为八?谓如来藏名藏识,意及意识并五识身。大慧,彼五识身与意识俱,善不善相展转差别,相续不断,无异体生,生已即灭。不了于境自心所现,次第灭时别识生起,意识与彼五识共俱,取于种种差别形相,刹那不住,我说此等名刹那法。大慧,如来藏名藏识,所与意等诸习气俱,是刹那法。无漏习气非刹那法,此非凡愚刹那论者之所能知。彼不能知一切诸法有是刹那、非刹那故,彼计无为,同诸法坏堕于断见。大慧,五识身,非流转,不受苦乐,非涅槃因。如来藏,受苦乐,与因俱。有生灭,四种习气之所迷覆,而诸凡愚分别熏心,不能了知起刹那见。
" dà huì, rú jīn jīn gāng fú zhī shè lì, shì qí tè xìng, zhōng bù sǔn huài. ruò dé zhèng fǎ yǒu chà nà zhě, shèng yīng fēi shèng, ér bǐ shèng rén wèi zēng fēi shèng. rú jīn jīn gāng, suī jīng jié zhù, chēng liáng bù jiǎn. yún hé fán yú bù jiě yú wǒ mì mì zhī shuō, yú yī qiè fǎ zuò chà nà xiǎng?"
“大慧,如金、金刚、佛之舍利,是奇特性,终不损坏。若得证法有刹那者,圣应非圣,而彼圣人未曾非圣。如金、金刚,虽经劫住,称量不减。云何凡愚不解于我秘密之说,于一切法作刹那想?”
dà huì pú sà fù bái fó yán:" shì zūn cháng shuō:' liù bō luó mì ruò dé mǎn zú, biàn chéng zhèng jué.' hé děng wéi liù? yún hé mǎn zú?"
大慧菩萨复白佛言:“世尊常说:‘六波罗蜜若得满足,便成正觉。’何等为六?云何满足?”
fú yán:" dà huì, bō luó mì zhě, chā bié yǒu sān, suǒ wèi shì jiān chū shì jiān chū shì jiān shàng shàng.
佛言:“大慧,波罗蜜者,差别有三,所谓世间、出世间、出世间上上。
" dà huì, shì jiān bō luó mì zhě, wèi zhū fán yú zhe wǒ wǒ suǒ, zhí qǔ èr biān, qiú zhū yǒu shēn, tān sè děng jìng rú shì xiū xíng tán bō luó mì chí jiè rěn rǔ jīng jìn chán dìng, chéng jiù shén tōng, shēng yú fàn shì.
“大慧,世间波罗蜜者,谓诸凡愚著我、我所,执取二边,求诸有身,贪色等境;如是修行檀波罗蜜、持戒、忍辱、精进、禅定,成就神通,生于梵世。
" dà huì, chū shì jiān bō luó mì zhě, wèi shēng wén yuán jué zhí zhuó niè pán, xī qiú zì lè, rú shì xiū xí zhū bō luó mì.
“大慧,出世间波罗蜜者,谓声闻、缘觉执著涅槃,希求自乐,如是修习诸波罗蜜。
" dà huì, chū shì jiān shàng shàng bō luó mì zhě, wèi pú sà mó hē sà yú zì xīn èr fǎ, le zhī wéi shì fēn bié suǒ xiàn, bù qǐ wàng xiǎng, bù shēng zhí zhuó, bù qǔ sè xiàng, wèi yù lì lè yī qiè zhòng shēng, ér héng xiū xíng tán bō luó mì yú zhū jìng jiè bù qǐ fēn bié, shì zé xiū xíng shī bō luó mì jí yú bù qǐ fēn bié zhī shí, rěn zhī néng qǔ suǒ qǔ zì xìng, shì zé míng wéi chàn tí bō luó mì chū zhōng hòu yè qín xiū fěi xiè, suí shùn shí jiě, bù shēng fēn bié, shì zé míng wéi pí lí yé bō luó mì bù shēng fēn bié, bù qǐ wài dào niè pán zhī jiàn, shì zé míng wéi chán bō luó mì yǐ zhì guān chá, xīn wú fēn bié, bù duò èr biān, zhuǎn jìng suǒ yī ér bù huài miè, huò yú shèng zhì nèi zhèng jìng jiè, shì zé míng wéi bō rě bō luó mì."
“大慧,出世间上上波罗蜜者,谓菩萨摩诃萨于自心二法,了知唯是分别所现,不起妄想,不生执著,不取色相,为欲利乐一切众生,而恒修行檀波罗蜜;于诸境界不起分别,是则修行尸波罗蜜;即于不起分别之时,忍知能取所取自性,是则名为羼提波罗蜜;初中后夜勤修匪懈,随顺实解,不生分别,是则名为毗梨耶波罗蜜;不生分别,不起外道涅槃之见,是则名为禅波罗蜜;以智观察,心无分别,不堕二边,转净所依而不坏灭,获于圣智内证境界,是则名为般若波罗蜜。”
ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yuē:
尔时,世尊重说颂曰:
" yú fēn bié yǒu wéi, kōng wú cháng chà nà,
“愚分别有为, 空无常刹那,
fēn bié chà nà yì, rú hé dēng zhǒng zi.
分别刹那义, 如河灯种子。
yī qiè fǎ bù shēng, jì jìng wú suǒ zuò,
一切法不生, 寂静无所作,
zhū shì xìng jiē lí, shì wǒ chà nà yì.
诸事性皆离, 是我刹那义。
shēng wú jiàn jí miè, bù wéi fán yú shuō,
生无间即灭, 不为凡愚说,
wú jiàn xiāng xù fǎ, zhū qù fēn bié qǐ.
无间相续法, 诸趣分别起。
wú míng wèi qí yīn, xīn zé cóng bǐ shēng,
无明为其因, 心则从彼生,
wèi néng le sè lái, zhōng jiān hé suǒ zhù?
未能了色来, 中间何所住?
wú jiàn xiāng xù miè, ér yǒu bié xīn qǐ,
无间相续灭, 而有别心起,
bú zhù yú sè shí, hé suǒ yuán ér shēng?
不住于色时, 何所缘而生?
ruò yuán bǐ ér qǐ, qí yīn zé xū wàng,
若缘彼而起, 其因则虚妄,
yīn wàng tǐ bù chéng, yún hé chà nà miè?
因妄体不成, 云何刹那灭?
xiū xíng zhě zhèng shòu, jīn gāng fó shè lì,
修行者正受, 金刚佛舍利,
jí yǐ guāng yīn gōng, shì jiān bù huài shì.
及以光音宫, 世间不坏事。
rú lái yuán mǎn zhì, jí bǐ qiū zhèng dé,
如来圆满智, 及比丘证得,
zhū fǎ xìng cháng zhù, yún hé jiàn chà nà?
诸法性常住, 云何见刹那?
gān chéng huàn děng sè, hé gù fēi chà nà?
乾城幻等色, 何故非刹那?
dà zhǒng wú shí xìng, yún hé shuō néng zào?"
大种无实性, 云何说能造?”