ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán: shì zūn, wéi yuàn wèi wǒ shuō yùn jiè chù shēng miè zhī xiāng. ruò wú yǒu wǒ, shuí shēng shuí miè? ér zhū fán fū yī yú shēng miè, bù qiú jǐn kǔ, bù zhèng niè pán.
爾時，大慧菩薩摩訶薩，復白佛言：「世尊，惟願為我說蘊界處生滅之相。若無有我，誰生誰滅？而諸凡夫依於生滅，不求盡苦，不證涅槃。」

fú yán: dà huì, dì tīng! dì tīng! dāng wèi rǔ shuō.
佛言：「大慧，諦聽！諦聽！當為汝說。

dà huì, rú lái cáng, shì shàn bù shàn yīn, néng biàn xìng zào yī qiè qù shēng. pì rú jì ér, biàn xiàn zhū qù lí wǒ wǒ suǒ, yǐ bù jué gù, sān yuán hé hé ér yǒu guǒ shēng. wài dào bù zhī, zhí wèi zuò zhě, wú shǐ xū wěi è xí suǒ xūn, míng wèi cáng shí. shēng yú qī shí wú míng zhù dì, pì rú dà hǎi ér yǒu bō làng, qí tǐ xiāng xù héng zhù bù duàn. běn xìng qīng jìng, lí wú cháng guò, lí yú wǒ lùn.
「大慧，如來藏，是善不善因，能遍興造一切趣生。譬如伎兒，變現諸趣；離我、我所，以不覺故，三緣和合而有果生。外道不知，執為作者，無始虛偽惡習所熏，名為藏識。生於七識無明住地，譬如大海而有波浪，其體相續恆注不斷。本性清淨，離無常過，離於我論。

qí yú qī shí, yì yì shí děng, niàn niàn shēng miè. wàng xiǎng wèi yīn, jìng xiāng wèi yuán, hé hé ér shēng bù liǎo sè děng zì xīn suǒ xiàn, jì zhù míng xiāng, qǐ kǔ lè shòu. míng xiāng chán fù, jì cóng tān shēng fù shēng yú tān, ruò yīn jí suǒ yuán, zhū qǔ gēn miè, bù xiāng xù shēng, zì huì fēn bié kǔ lè shòu zhě, huò dé miè dìng, huò dé sì chán, huò fù shàn rù zhū dì jiě tuō, biàn wàng shēng yú dé jiě tuō xiǎng, ér shí wèi shě wèi zhuǎn rú lái cáng zhōng cáng shí zhī míng.
「其餘七識，意意識等，念念生滅。妄想為因，境相為緣，和合而生；不了色等自心所現，計著名相，起苦樂受。名相纏縛，既從貪生復生於貪，若因及所緣，諸取根滅，不相續生，自慧分別苦樂受者，或得滅定，或得四禪，或復善入諸諦解脫，便妄生於得解脫想，而實未舍、未轉如來藏中藏識之名。

ruò wú cáng shí, qī shí zé miè. hé yǐ gù? yīn bǐ jí suǒ yuán ér dé shēng gù. rán fēi yī qiè wài dào èr chéng zhū xiū xíng zhě suǒ zhī jìng jiè, yǐ bǐ wéi le rén wú wǒ xìng, yú yùn jiè chù qǔ yú zì xiāng jí gòng xiāng gù. ruò jiàn rú lái cáng wǔ fǎ zì xìng zhū fǎ wú wǒ, suí dì cì dì ér jiàn zhuǎn miè, bù wèi wài dào è jiàn suǒ dòng, zhù bù dòng dì dé yú shí zhǒng sān mèi lè mén, wèi sān mèi lì zhū fú suǒ chí guān chá bù sī yì fó fǎ jí běn yuàn lì, bú zhù shí jì jí sān mèi lè huò zì zhèng zhì, bù yǔ èr chéng zhū wài dào gòng, dé shí shèng zhǒng xìng dào jí yì shēng zhì shēn lí yú zhū xíng. shì gù, dà huì, pú sà mó hē sà yù de shèng fǎ, yīng jìng rú lái cáng cáng shí zhī míng.
「若無藏識，七識則滅。何以故？因彼及所緣而得生故。然非一切外道、二乘諸修行者所知境界，以彼唯了人無我性，於蘊界處取於自相及共相故。若見如來藏五法、自性、諸法無我，隨地次第而漸轉滅，不為外道惡見所動，住不動地得於十種三昧樂門，為三昧力諸佛所持觀察不思議佛法及本願力，不住實際及三昧樂獲自證智，不與二乘諸外道共，得十聖種性道及意生智身離於諸行。是故，大慧，菩薩摩訶薩欲得勝法，應淨如來藏、藏識之名。

dà huì, ruò wú rú lái cáng míng cáng shí zhě, zé wú shēng miè. rán zhū fán fū jí yǐ shèng rén xī yǒu shēng miè, shì gù yī qiè zhū xiū xíng zhě, suī jiàn nèi jìng jiè zhù xiàn fǎ lè, ér bù shě yú yǒng měng jīng jìn. dà huì, cǐ rú lái cáng cáng shí běn xìng qīng jìng, kè chén suǒ rǎn ér wèi bù jìng. yī qiè èr chéng jí zhū wài dào, yì duó qǐ jiàn, bù néng xiàn zhèng. rú lái yú cǐ fēn míng xiàn jiàn, rú guān zhǎng zhōng ān mó lè guǒ.
「大慧，若無如來藏名藏識者，則無生滅。然諸凡夫及以聖人悉有生滅，是故一切諸修行者，雖見內境界住現法樂，而不舍於勇猛精進。大慧，此如來藏、藏識本性清淨，客塵所染而為不淨。一切二乘及諸外道，臆度起見，不能現證。如來於此分明現見，如觀掌中庵摩勒果。

dà huì, wǒ wèi shèng mán fū rén jí yú shēn miào jìng zhì pú sà, shuō rú lái cáng míng cáng shí, yǔ qī shí jù qǐ, lìng zhū shēng wén jiàn fǎ wú wǒ. dà huì, wèi shèng mán fū rén shuō fú jìng jiè, fēi shì wài dào èr chéng jìng jiè. dà huì, cǐ rú lái cáng cáng shí shì fú jìng jiè, yǔ rǔ děng bǐ jìng zhì pú sà suí shùn yì zhě suǒ xíng zhī chù, fēi shì yī qiè zhí zhe wén zì wài dào èr chéng zhī suǒ xíng chù. shì gù, rǔ jí zhū pú sà mó hē sà, yú rú lái cáng cáng shí, dāng qín guān chá mò dàn wén yǐ, biàn shēng zú xiǎng.
「大慧，我為勝鬘夫人及余深妙淨智菩薩，說如來藏名藏識，與七識俱起，令諸聲聞見法無我。大慧，為勝鬘夫人說佛境界，非是外道、二乘境界。大慧，此如來藏、藏識是佛境界，與汝等比淨智菩薩隨順義者所行之處，非是一切執著文字外道、二乘之所行處。是故，汝及諸菩薩摩訶薩，於如來藏、藏識，當勤觀察；莫但聞已，便生足想。」

ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yán:
爾時，世尊重說頌言：

shén shēn rú lái cáng, ér yǔ qī shí jù,
「甚深如來藏， 而與七識俱，

zhí zhe èr zhǒng shēng, le zhī zé yuǎn lí.
執著二種生， 了知則遠離。

wú shǐ xí suǒ xūn, rú xiàng xiàn yú xīn,
無始習所熏， 如像現於心，

ruò néng rú shí guān, jìng xiāng xī wú yǒu.
若能如實觀， 境相悉無有。

rú yú jiàn zhǐ yuè, guān zhǐ bù guān yuè,
如愚見指月， 觀指不觀月，

jì zhe wén zì zhě, bù jiàn wǒ zhēn shí.
計著文字者， 不見我真實。

xīn rú gōng jì ér, yì rú hé jì zhě,
心如工伎兒， 意如和伎者，

wǔ shí wèi bàn lǚ, wàng xiǎng guān jì zhòng.
五識為伴侶， 妄想觀伎眾。」

ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán: shì zūn, yuàn wèi wǒ shuō wǔ fǎ zì xìng zhū shí wú wǒ chà bié zhī xiāng. wǒ jí zhū pú sà mó hē sà, shàn zhī cǐ yǐ, jiàn xiū zhū dì, jù zhū fó fǎ, zhì yú rú lái zì zhèng zhī wèi.
爾時，大慧菩薩摩訶薩，復白佛言：「世尊，願為我說五法、自性、諸識、無我差別之相。我及諸菩薩摩訶薩，善知此已，漸修諸地，具諸佛法，至於如來自證之位。」

fú yán: dì tīng! dāng wèi rǔ shuō. dà huì, wǔ fǎ zì xìng zhū shí wú wǒ, suǒ wèi míng xiāng fēn bié zhèng zhì rú rú. ruò xiū xíng zhě guān chá cǐ fǎ, rù yú rú lái zì zhèng jìng jiè, yuǎn lí cháng duàn yǒu wú děng jiàn, dé xiàn fǎ lè shén shēn sān mèi. dà huì, fán yú bù liǎo wǔ fǎ zì xìng zhū shí wú wǒ, yú xīn suǒ xiàn jiàn yǒu wài wù ér qǐ fēn bié, fēi zhū shèng rén.
佛言：「諦聽！當為汝說。大慧，五法、自性、諸識、無我，所謂名、相、分別、正智、如如。若修行者觀察此法，入於如來自證境界，遠離常斷、有無等見，得現法樂甚深三昧。大慧，凡愚不了五法、自性、諸識、無我，於心所現見有外物而起分別，非諸聖人。」

dà huì bái yán: yún hé bù liǎo ér qǐ fēn bié?
大慧白言：「云何不了而起分別？」

fú yán: dà huì, fán yú bù zhī míng shì jiǎ lì, xīn suí liú dòng jiàn zhǒng zhǒng xiāng, jì wǒ wǒ suǒ rǎn zhe yú sè, fù zhàng shèng zhì qǐ tān chēn chī, zào zuò zhū yè rú cán zuò jiǎn, wàng xiǎng zì chán duò yú zhū qù shēng sǐ dà hǎi, rú jí shuǐ lún xún huán bù jué. bù zhī zhū fǎ rú huàn rú yàn rú shuǐ zhōng yuè, zì xīn suǒ jiàn wàng fēn bié qǐ, lí néng suǒ qǔ jí shēng zhù miè, wèi cóng zì zài shí jié wēi chén shèng xìng ér shēng, suí míng xiāng liú.
佛言：「大慧，凡愚不知名是假立，心隨流動見種種相，計我、我所染著於色，覆障聖智起貪瞋痴，造作諸業如蠶作繭，妄想自纏墮於諸趣生死大海，如汲水輪循環不絕。不知諸法如幻、如焰、如水中月，自心所見妄分別起，離能所取及生住滅，謂從自在、時節、微塵、勝性而生，隨名相流。

dà huì, cǐ zhōng xiāng zhě, wèi yǎn shí suǒ jiàn, míng zhī wèi sè ěr bí shé shēn yì shí dé zhě, míng zhī wèi shēng xiāng wèi chù fǎ, rú shì děng wǒ shuō wèi xiāng.
「大慧，此中相者，謂眼識所見，名之為色；耳、鼻、舌、身、意識得者，名之為聲、香、味、觸、法，如是等我說為相。

fēn bié zhě, shī shè zhòng míng, xiǎn shì zhū xiāng, wèi yǐ xiàng mǎ chē bù nán nǚ děng míng ér xiǎn qí xiāng, cǐ shì rú shì jué dìng bù yì, shì míng fēn bié.
「分別者，施設眾名，顯示諸相，謂以象、馬、車、步、男女等名而顯其相，此事如是決定不異，是名分別。

zhèng zhì zhě, wèi guān qí xiāng hù wèi qí kè, shí xīn bù qǐ, bù duàn bù cháng, bù suí wài dào èr chéng zhī dì, shì míng zhèng zhì.
「正智者，謂觀其相互為其客，識心不起，不斷不常，不隨外道二乘之地，是名正智。

dà huì, pú sà mó hē sà yǐ qí zhèng zhì, guān chá míng xiāng fēi yǒu fēi wú, yuǎn lí sǔn yì èr biān è jiàn, míng xiāng jí shí běn lái bù qǐ, wǒ shuō cǐ fǎ míng wèi rú rú.
「大慧，菩薩摩訶薩以其正智，觀察名、相非有非無，遠離損益二邊惡見，名、相及識本來不起，我說此法名為如如。

dà huì, pú sà mó hē sà zhù rú rú yǐ, dé wú zhào xiàn jìng, shēng huān xǐ dì, lí wài dào è qù, rù chū shì fǎ fǎ xiāng chún shú, zhī yī qiè fǎ yóu rú huàn děng, zhèng zì shèng zhì suǒ xíng zhī fǎ, lí yì duó jiàn, rú shì cì dì nǎi zhì fǎ yún zhì fǎ yún yǐ, sān mèi zhū lì zì zài shén tōng, kāi fū mǎn zú chéng yú rú lái chéng rú lái yǐ, wèi zhòng shēng gù, rú shuǐ zhōng yuè pǔ xiàn qí shēn, suí qí yù lè ér wèi shuō fǎ qí shēn qīng jìng lí xīn yì shí, bèi hóng shì jiǎ, jù zú chéng mǎn shí wú jǐn yuàn. shì míng pú sà mó hē sà rù yú rú rú zhī suǒ huò dé.
「大慧，菩薩摩訶薩住如如已，得無照現境，升歡喜地，離外道惡趣，入出世法法相淳熟，知一切法猶如幻等，證自聖智所行之法，離臆度見，如是次第乃至法雲；至法雲已，三昧諸力自在神通，開敷滿足成於如來；成如來已，為眾生故，如水中月普現其身，隨其欲樂而為說法；其身清淨離心意識，被弘誓甲，具足成滿十無盡願。是名菩薩摩訶薩入於如如之所獲得。」

ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán: shì zūn, wèi sān xìng rù wǔ fǎ zhōng, wèi gè yǒu zì xiāng?
爾時，大慧菩薩摩訶薩，復白佛言：「世尊，為三性入五法中，為各有自相？」

fú yán: dà huì, sān xìng bā shí jí èr wú wǒ xī rù wǔ fǎ. qí zhōng míng jí xiāng, shì wàng jì xìng yǐ yī bǐ fēn bié xīn xīn suǒ fǎ jù shí ér qǐ, rú rì yǔ guāng, shì yuán qǐ xìng zhèng zhì rú rú bù kě huài gù, shì yuán chéng xìng. dà huì, yú zì xīn suǒ xiàn shēng zhí zhe shí, yǒu bā zhǒng fēn bié qǐ, cǐ chà bié xiāng jiē shì bù shí, wéi wàng jì xìng. ruò néng shě lí èr zhǒng wǒ zhí, èr wú wǒ zhì jí dé shēng zhǎng. dà huì, shēng wén yuán jué pú sà rú lái, zì zhèng shèng zhì zhū dì wèi cì, yī qiè fó fǎ xī jiē shè rù cǐ wǔ fǎ zhōng.
佛言：「大慧，三性、八識及二無我悉入五法。其中名及相，是妄計性；以依彼分別心心所法俱時而起，如日與光，是緣起性；正智、如如不可壞故，是圓成性。大慧，於自心所現生執著時，有八種分別起，此差別相皆是不實，唯妄計性。若能舍離二種我執，二無我智即得生長。大慧，聲聞、緣覺、菩薩、如來，自證聖智諸地位次，一切佛法悉皆攝入此五法中。

fù cì, dà huì, wǔ fǎ zhě, suǒ wèi xiāng míng fēn bié rú rú zhèng zhì. cǐ zhōng xiāng zhě, wèi suǒ jiàn sè děng xíng zhuàng gè bié, shì míng wèi xiāng. yī bǐ zhū xiāng lì píng děng míng, cǐ rú shì, cǐ bù yì, shì míng wèi míng. shī shè zhòng míng, xiǎn shì zhū xiāng xīn xīn suǒ fǎ, shì míng fēn bié. bǐ míng bǐ xiāng bì jìng wú yǒu, dàn shì wàng xīn zhǎn zhuǎn fēn bié, rú shì guān chá, nǎi zhì jué miè, shì míng rú rú. dà huì, zhēn shí jué dìng jiū jìng gēn běn zì xìng kě dé, shì rú rú xiāng wǒ jí zhū fú suí shùn zhèng rù, rú qí shí xiāng kāi shì yǎn shuō. ruò néng yú cǐ suí shùn wù jiě, lí duàn lí cháng, bù shēng fēn bié, rù zì zhèng chù, chū yú wài dào èr chéng jìng jiè, shì míng zhèng zhì. dà huì, cǐ wǔ zhǒng fǎ sān xìng bā shí jí èr wú wǒ, yī qiè fó fǎ pǔ jiē shè jǐn. dà huì, yú cǐ fǎ zhōng, rǔ yīng yǐ zì zhì shàn qiǎo tōng dá, yì quàn tā rén lìng qí tōng dá tōng dá cǐ yǐ, xīn zé jué dìng, bù suí tā zhuǎn.
「複次，大慧，五法者，所謂相、名、分別、如如、正智。此中相者，謂所見色等形狀各別，是名為相。依彼諸相立瓶等名，此如是，此不異，是名為名。施設眾名，顯示諸相心心所法，是名分別。彼名、彼相畢竟無有，但是妄心展轉分別，如是觀察，乃至覺滅，是名如如。大慧，真實決定究竟根本自性可得，是如如相；我及諸佛隨順證入，如其實相開示演說。若能於此隨順悟解，離斷離常，不生分別，入自證處，出於外道、二乘境界，是名正智。大慧，此五種法、三性、八識及二無我，一切佛法普皆攝盡。大慧，於此法中，汝應以自智善巧通達，亦勸他人令其通達；通達此已，心則決定，不隨他轉。」

ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yán:
爾時，世尊重說頌言：

wǔ fǎ sān zì xìng, jí yǔ bā zhǒng shí,
「五法三自性， 及與八種識，

èr zhǒng wú wǒ fǎ, pǔ shè yú dà chéng.
二種無我法， 普攝於大乘。

míng xiāng jí fēn bié, èr zhǒng zì xìng shè,
名相及分別， 二種自性攝，

zhèng zhì yǔ rú rú, shì zé yuán chéng xiāng.
正智與如如， 是則圓成相。」

ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán: shì zūn, rú jīng zhōng shuō, guò qù wèi lái xiàn zài zhū fú rú héng hé shā, cǐ dāng yún hé? wèi rú yán ér shòu? wèi bié yǒu yì?
爾時，大慧菩薩摩訶薩，復白佛言：「世尊，如經中說，過去、未來、現在諸佛如恆河沙，此當云何？為如言而受？為別有義？」

fú gào dà huì: wù rú yán shòu. dà huì, sān shì zhū fú fēi rú héng shā. hé yǐ gù? rú lái zuì shèng chāo zhū shì jiān, wú yǔ děng zhě, fēi yù suǒ jí, wéi yǐ shǎo fēn wèi qí yù ěr! wǒ yǐ fán yú zhū wài dào děng, xīn héng zhí zhe cháng yǔ wú cháng, è jiàn zēng zhǎng shēng sǐ lún huí, lìng qí yàn lí fā shèng xī wàng, yán fú yì chéng, yì kě féng zhí. ruò yán nán yù rú yōu tán huá, bǐ biàn tuì qiè, bù qín jīng jìn. shì gù wǒ shuō rú héng hé shā. wǒ fù yǒu shí guān shòu huà zhě, shuō fú nán zhí rú yōu tán huá. dà huì, yōu tán bō huá wú yǒu céng jiàn xiàn jiàn dāng jiàn, rú lái zé yǒu yǐ jiàn dāng jiàn. dà huì, rú shì pì yù fēi shuō zì fǎ. zì fǎ zhě, nèi zhèng shèng zhì suǒ xíng jìng jiè, shì jiān wú děng, guò zhū pì yù, yī qiè fán yú bù néng xìn shòu. dà huì, zhēn shí rú lái, chāo xīn yì yì shí suǒ jiàn zhī xiāng, bù kě yú zhōng ér lì pì yù rán yì yǒu shí ér wèi jiàn lì, yán héng hé shā děng wú yǒu xiāng wéi.
佛告大慧：「勿如言受。大慧，三世諸佛非如恆沙。何以故？如來最勝超諸世間，無與等者，非喻所及，唯以少分為其喻耳！我以凡愚諸外道等，心恆執著常與無常，惡見增長生死輪迴，令其厭離發勝希望，言佛易成，易可逢值。若言難遇如優曇華，彼便退怯，不勤精進。是故我說如恆河沙。我復有時觀受化者，說佛難值如優曇華。大慧，優曇缽華無有曾見、現見、當見，如來則有已見、當見。大慧，如是譬喻非說自法。自法者，內證聖智所行境界，世間無等，過諸譬喻，一切凡愚不能信受。大慧，真實如來，超心意意識所見之相，不可於中而立譬喻；然亦有時而為建立，言恆河沙等無有相違。

dà huì, pì rú héng shā, guī yú xiàng mǎ zhī suǒ jiàn tà, bù shēng fēn bié héng jìng wú gòu rú lái shèng zhì rú bǐ héng hé, lì tōng zì zài yǐ wèi qí shā, wài dào guī yú jìng lái rǎo luàn, ér fú bù qǐ yī niàn fēn bié. hé yǐ gù? rú lái běn yuàn yǐ sān mèi lè pǔ ān zhòng shēng, rú héng hé shā wú yǒu ài zēng wú fēn bié gù.
「大慧，譬如恆沙，龜魚象馬之所賤踏，不生分別恆淨無垢；如來聖智如彼恆河，力通自在以為其沙，外道龜魚競來擾亂，而佛不起一念分別。何以故？如來本願以三昧樂普安眾生，如恆河沙無有愛憎、無分別故。

dà huì, pì rú héng shā shì dì zì xìng, jié jǐn shāo shí shāo yī qiè dì, ér bǐ dì dà bù shě běn xìng, héng yǔ huǒ dà jù shí shēng gù. zhū fán yú rén wèi dì bèi shāo, ér shí bù shāo, huǒ suǒ yīn gù. rú lái fǎ shēn yì fù rú shì, rú héng hé shā zhōng bù huài miè.
「大慧，譬如恆沙是地自性，劫盡燒時燒一切地，而彼地大不舍本性，恆與火大俱時生故。諸凡愚人謂地被燒，而實不燒，火所因故。如來法身亦復如是，如恆河沙終不壞滅。

dà huì, pì rú héng shā wú yǒu xiàn liàng rú lái guāng míng yì fù rú shì, wèi yù chéng jiù wú liàng zhòng shēng, pǔ zhào yī qiè zhū fú dà huì.
「大慧，譬如恆沙無有限量；如來光明亦復如是，為欲成就無量眾生，普照一切諸佛大會。

dà huì, pì rú héng shā zhù shā zì xìng, bù gēng gǎi biàn ér zuò yú wù rú lái yì ěr, yú shì jiān zhōng bù shēng bù miè, zhū yǒu shēng yīn xī yǐ duàn gù.
「大慧，譬如恆沙住沙自性，不更改變而作余物；如來亦爾，於世間中不生不滅，諸有生因悉已斷故。

dà huì, pì rú héng shā, qǔ bù zhī jiǎn, tóu bù jiàn zēng zhū fú yì ěr, yǐ fāng biàn zhì chéng shú zhòng shēng wú jiǎn wú zēng. hé yǐ gù? rú lái fǎ shēn wú yǒu shēn gù. dà huì, yǐ yǒu shēn gù ér yǒu miè huài, fǎ shēn wú shēn gù wú miè huài.
「大慧，譬如恆沙，取不知減，投不見增；諸佛亦爾，以方便智成熟眾生無減無增。何以故？如來法身無有身故。大慧，以有身故而有滅壞，法身無身故無滅壞。

dà huì, pì rú héng shā, suī kǔ yā zhì, yù qiú sū yóu zhōng bù kě dé rú lái yì ěr, suī wèi zhòng shēng zhòng kǔ suǒ yā, nǎi zhì chǔn dòng wèi jǐn niè pán, yù lìng shě lí yú fǎ jiè zhōng shēn xīn yuàn lè yì bù kě dé. hé yǐ gù? jù zú chéng jiù dà bēi xīn gù.
「大慧，譬如恆沙，雖苦壓治，欲求酥油終不可得；如來亦爾，雖為眾生眾苦所壓，乃至蠢動未盡涅槃，欲令舍離於法界中深心愿樂亦不可得。何以故？具足成就大悲心故。

dà huì, pì rú héng shā, suí shuǐ ér liú, fēi wú shuǐ yě rú lái yì ěr, suǒ yǒu shuō fǎ mò bù suí shùn niè pán zhī liú. yǐ shì shuō yán, zhū fú rú lái rú héng hé shā.
「大慧，譬如恆沙，隨水而流，非無水也；如來亦爾，所有說法莫不隨順涅槃之流。以是說言，諸佛如來如恆河沙。

dà huì, rú lái shuō fǎ bù suí yú qù qù shì huài yì, shēng sǐ běn jì bù kě dé zhī jì bù kě zhī, yún hé shuō qù? dà huì, qù yì shì duàn, fán yú mò zhī.
「大慧，如來說法不隨於趣；趣是壞義，生死本際不可得知；既不可知，云何說趣？大慧，趣義是斷，凡愚莫知。」

dà huì pú sà fù bái fó yán: ruò shēng sǐ běn jì bù kě zhī zhě, yún hé zhòng shēng zài shēng sǐ zhōng ér dé jiě tuō?
大慧菩薩復白佛言：「若生死本際不可知者，云何眾生在生死中而得解脫？」

fú yán: dà huì, wú shǐ xū wěi guò xí yīn miè, le zhī wài jìng zì xīn suǒ xiàn, fēn bié zhuǎn yī, míng wèi jiě tuō, fēi miè huài yě, shì gù bù dé yán wú biān jì. dà huì, wú biān jì zhě, dàn shì fēn bié yì míng. dà huì, lí fēn bié xīn wú bié zhòng shēng, yǐ zhì guān chá nèi wài zhū fǎ, zhī yǔ suǒ zhī xī jiē jì miè. dà huì, yī qiè zhū fǎ wéi shì zì xīn fēn bié suǒ jiàn, bù liǎo zhī gù fēn bié xīn qǐ, le xīn zé miè.
佛言：「大慧，無始虛偽過習因滅，了知外境自心所現，分別轉依，名為解脫，非滅壞也，是故不得言無邊際。大慧，無邊際者，但是分別異名。大慧，離分別心無別眾生，以智觀察內外諸法，知與所知悉皆寂滅。大慧，一切諸法唯是自心分別所見，不了知故分別心起，了心則滅。」

ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yán:
爾時，世尊重說頌言：

guān chá zhū dǎo shī, pì rú héng hé shā,
「觀察諸導師， 譬如恆河沙，

fēi huài yì fēi qù, shì rén néng jiàn fú.
非壞亦非趣， 是人能見佛。

pì rú héng hé shā, xī lí yī qiè guò,
譬如恆河沙， 悉離一切過，

ér héng suí shùn liú, fú tǐ yì rú shì.
而恆隨順流， 佛體亦如是。」

ěr shí, dà huì pú sà mó hē sà, fù bái fó yán: shì zūn, yuàn wèi wǒ shuō yī qiè zhū fǎ shā nà huài xiāng. hé děng zhū fǎ míng yǒu shā nà?
爾時，大慧菩薩摩訶薩，復白佛言：「世尊，願為我說一切諸法剎那壞相。何等諸法名有剎那？」

fú yán: dì tīng! dāng wèi rǔ shuō. dà huì, yī qiè fǎ zhě, suǒ wèi shàn fǎ bù shàn fǎ yǒu wèi fǎ wú wèi fǎ shì jiān fǎ chū shì jiān fǎ yǒu lòu fǎ wú lòu fǎ yǒu shòu fǎ wú shòu fǎ. dà huì, jǔ yào yán zhī, wǔ qǔ yùn fǎ, yǐ xīn yì yì shí xí qì wèi yīn ér dé zēng zhǎng, fán yú yú cǐ ér shēng fēn bié wèi shàn bù shàn shèng rén xiàn zhèng sān mèi lè zhù, shì zé míng wèi shàn wú lòu fǎ.
佛言：「諦聽！當為汝說。大慧，一切法者，所謂善法不善法、有為法無為法、世間法出世間法、有漏法無漏法、有受法無受法。大慧，舉要言之，五取蘊法，以心意意識習氣為因而得增長，凡愚於此而生分別謂善不善；聖人現證三昧樂住，是則名為善無漏法。

fù cì, dà huì, shàn bù shàn zhě, suǒ wèi bā shí. hé děng wèi bā? wèi rú lái cáng míng cáng shí, yì jí yì shí bìng wǔ shí shēn. dà huì, bǐ wǔ shí shēn yǔ yì shí jù, shàn bù shàn xiāng zhǎn zhuǎn chà bié, xiāng xù bù duàn, wú yì tǐ shēng, shēng yǐ jí miè. bù liǎo yú jìng zì xīn suǒ xiàn, cì dì miè shí bié shí shēng qǐ, yì shí yǔ bǐ wǔ shí gòng jù, qǔ yú zhǒng zhǒng chà bié xíng xiāng, shā nà bú zhù, wǒ shuō cǐ děng míng shā nà fǎ. dà huì, rú lái cáng míng cáng shí, suǒ yǔ yì děng zhū xí qì jù, shì shā nà fǎ. wú lòu xí qì fēi shā nà fǎ, cǐ fēi fán yú shā nà lùn zhě zhī suǒ néng zhī. bǐ bù néng zhī yī qiè zhū fǎ yǒu shì shā nà fēi shā nà gù, bǐ jì wú wèi, tóng zhū fǎ huài duò yú duàn jiàn. dà huì, wǔ shí shēn, fēi liú zhuǎn, bù shòu kǔ lè, fēi niè pán yīn. rú lái cáng, shòu kǔ lè, yǔ yīn jù. yǒu shēng miè, sì zhǒng xí qì zhī suǒ mí fù, ér zhū fán yú fēn bié xūn xīn, bù néng le zhī qǐ shā nà jiàn.
「複次，大慧，善不善者，所謂八識。何等為八？謂如來藏名藏識，意及意識並五識身。大慧，彼五識身與意識俱，善不善相展轉差別，相續不斷，無異體生，生已即滅。不了於境自心所現，次第滅時別識生起，意識與彼五識共俱，取於種種差別形相，剎那不住，我說此等名剎那法。大慧，如來藏名藏識，所與意等諸習氣俱，是剎那法。無漏習氣非剎那法，此非凡愚剎那論者之所能知。彼不能知一切諸法有是剎那、非剎那故，彼計無為，同諸法壞墮於斷見。大慧，五識身，非流轉，不受苦樂，非涅槃因。如來藏，受苦樂，與因俱。有生滅，四種習氣之所迷覆，而諸凡愚分別薰心，不能了知起剎那見。

dà huì, rú jīn jīn gāng fú zhī shè lì, shì qí tè xìng, zhōng bù sǔn huài. ruò dé zhèng fǎ yǒu shā nà zhě, shèng yīng fēi shèng, ér bǐ shèng rén wèi zēng fēi shèng. rú jīn jīn gāng, suī jīng jié zhù, chēng liàng bù jiǎn. yún hé fán yú bù jiě yú wǒ mì mì zhī shuō, yú yī qiè fǎ zuò shā nà xiǎng?
「大慧，如金、金剛、佛之舍利，是奇特性，終不損壞。若得證法有剎那者，聖應非聖，而彼聖人未曾非聖。如金、金剛，雖經劫住，稱量不減。云何凡愚不解於我秘密之說，於一切法作剎那想？」

dà huì pú sà fù bái fó yán: shì zūn cháng shuō: liù bō luó mì ruò dé mǎn zú, biàn chéng zhèng jué. hé děng wèi liù? yún hé mǎn zú?
大慧菩薩復白佛言：「世尊常說：『六波羅蜜若得滿足，便成正覺。』何等為六？云何滿足？」

fú yán: dà huì, bō luó mì zhě, chà bié yǒu sān, suǒ wèi shì jiān chū shì jiān chū shì jiān shàng shàng.
佛言：「大慧，波羅蜜者，差別有三，所謂世間、出世間、出世間上上。

dà huì, shì jiān bō luó mì zhě, wèi zhū fán yú zhe wǒ wǒ suǒ, zhí qǔ èr biān, qiú zhū yǒu shēn, tān sè děng jìng rú shì xiū xíng tán bō luó mì chí jiè rěn rǔ jīng jìn chán dìng, chéng jiù shén tōng, shēng yú fàn shì.
「大慧，世間波羅蜜者，謂諸凡愚著我、我所，執取二邊，求諸有身，貪色等境；如是修行檀波羅蜜、持戒、忍辱、精進、禪定，成就神通，生於梵世。

dà huì, chū shì jiān bō luó mì zhě, wèi shēng wén yuán jué zhí zhe niè pán, xī qiú zì lè, rú shì xiū xí zhū bō luó mì.
「大慧，出世間波羅蜜者，謂聲聞、緣覺執著涅槃，希求自樂，如是修習諸波羅蜜。

dà huì, chū shì jiān shàng shàng bō luó mì zhě, wèi pú sà mó hē sà yú zì xīn èr fǎ, le zhī wéi shì fēn bié suǒ xiàn, bù qǐ wàng xiǎng, bù shēng zhí zhe, bù qǔ sè xiàng, wèi yù lì lè yī qiè zhòng shēng, ér héng xiū xíng tán bō luó mì yú zhū jìng jiè bù qǐ fēn bié, shì zé xiū xíng shī bō luó mì jí yú bù qǐ fēn bié zhī shí, rěn zhī néng qǔ suǒ qǔ zì xìng, shì zé míng wèi chàn tí bō luó mì chū zhōng hòu yè qín xiū fěi xiè, suí shùn shí jiě, bù shēng fēn bié, shì zé míng wèi pí lí yé bō luó mì bù shēng fēn bié, bù qǐ wài dào niè pán zhī jiàn, shì zé míng wèi chán bō luó mì yǐ zhì guān chá, xīn wú fēn bié, bù duò èr biān, zhuǎn jìng suǒ yī ér bù huài miè, huò yú shèng zhì nèi zhèng jìng jiè, shì zé míng wèi bō rě bō luó mì.
「大慧，出世間上上波羅蜜者，謂菩薩摩訶薩於自心二法，了知唯是分別所現，不起妄想，不生執著，不取色相，為欲利樂一切眾生，而恆修行檀波羅蜜；於諸境界不起分別，是則修行屍波羅蜜；即於不起分別之時，忍知能取所取自性，是則名為羼提波羅蜜；初中後夜勤修匪懈，隨順實解，不生分別，是則名為毗梨耶波羅蜜；不生分別，不起外道涅槃之見，是則名為禪波羅蜜；以智觀察，心無分別，不墮二邊，轉淨所依而不壞滅，獲於聖智內證境界，是則名為般若波羅蜜。」

ěr shí, shì zūn zhòng shuō sòng yuē:
爾時，世尊重說頌曰：

yú fēn bié yǒu wèi, kōng wú cháng shā nà,
「愚分別有為， 空無常剎那，

fēn bié shā nà yì, rú hé dēng zhǒng zi.
分別剎那義， 如河燈種子。

yī qiè fǎ bù shēng, jì jìng wú suǒ zuò,
一切法不生， 寂靜無所作，

zhū shì xìng jiē lí, shì wǒ shā nà yì.
諸事性皆離， 是我剎那義。

shēng wú jiān jí miè, bù wèi fán yú shuō,
生無間即滅， 不為凡愚說，

wú jiān xiāng xù fǎ, zhū qù fēn bié qǐ.
無間相續法， 諸趣分別起。

wú míng wèi qí yīn, xīn zé cóng bǐ shēng,
無明為其因， 心則從彼生，

wèi néng le sè lái, zhōng jiān hé suǒ zhù?
未能了色來， 中間何所住？

wú jiān xiāng xù miè, ér yǒu bié xīn qǐ,
無間相續滅， 而有別心起，

bú zhù yú sè shí, hé suǒ yuán ér shēng?
不住於色時， 何所緣而生？

ruò yuán bǐ ér qǐ, qí yīn zé xū wàng,
若緣彼而起， 其因則虛妄，

yīn wàng tǐ bù chéng, yún hé shā nà miè?
因妄體不成， 云何剎那滅？

xiū xíng zhě zhèng shòu, jīn gāng fó shè lì,
修行者正受， 金剛佛舍利，

jí yǐ guāng yīn gōng, shì jiān bù huài shì.
及以光音宮， 世間不壞事。

rú lái yuán mǎn zhì, jí bǐ qiū zhèng dé,
如來圓滿智， 及比丘證得，

zhū fǎ xìng cháng zhù, yún hé jiàn shā nà?
諸法性常住， 云何見剎那？

gān chéng huàn děng sè, hé gù fēi shā nà?
乾城幻等色， 何故非剎那？

dà zhǒng wú shí xìng, yún hé shuō néng zào?
大種無實性， 云何說能造？」