zhōu shě xú miǎn
周舍 徐勉

zhōu shě, zì shēng yì, rǔ nán ān chéng rén, jìn zuǒ guāng lù dài fū biàn zhī bā shì sūn yě. fù yóng, qí zhōng shū shì láng, yǒu míng yú shí. shě yòu cōng yǐng, yóng yì zhī, lín zú wèi yuē: rǔ bù huàn bù fù guì, dàn dāng chí zhī yǐ dào dé. jì zhǎng, bó xué duō tōng, yóu jīng yì lǐ, shàn sòng shū, bèi wén fěng shuō, yīn yùn qīng biàn. qǐ jiā qí tài xué bó shì, qiān hòu jūn xíng cān jūn. jiàn wǔ zhōng, wèi rén wú bāo nán guī, yǒu rú xué, shàng shū pú shè jiāng shí zhāo bāo jiǎng. shě zào zuò, lèi zhé bāo, cí lǐ qiú yì, yóu shì míng wèi kǒu biàn. wáng liàng wèi dān yáng yǐn, wén ér yuè zhī, pì wèi zhǔ bù, zhèng shì duō wěi yān. qiān tài cháng chéng.
周舍，字升逸，汝南安城人，晉左光祿大夫抃之八世孫也。父顒，齊中書侍郎， 有名於時。舍幼聰潁，顒異之，臨卒謂曰：「汝不患不富貴，但當持之以道德。」 既長，博學多通，尤精義理，善誦書，背文諷說，音韻清辯。起家齊太學博士，遷 後軍行參軍。建武中，魏人吳包南歸，有儒學，尚書僕射江祏招包講。舍造坐，累 折包，辭理遒逸，由是名為口辯。王亮為丹陽尹，聞而悅之，闢為主簿，政事多委 焉。遷太常丞。

liáng tái jiàn, wèi fèng cháng chéng. gāo zǔ jí wèi, bó qiú yì néng zhī shì. lì bù shàng shū fàn yún yǔ yóng sù shàn, zhòng shě cái qì, yán zhī yú gāo zǔ, zhào bài shàng shū cí bù láng. shí tiān xià cǎo chuàng, lǐ yí sǔn yì, duō zì shě chū. xún wèi hòu jūn jì shì cān jūn mò líng lìng. rù wèi zhōng shū tōng shì shè rén, lèi qiān tài zǐ xǐ mǎ, sàn qí cháng shì, zhōng shū shì láng, hóng lú qīng. shí wáng liàng dé zuì guī jiā, gù rén mò yǒu zhì zhě, shě dú dūn ēn jiù, jí zú, shēn yíng bìn zàng, shí rén chēng zhī. qiān shàng shū lì bù láng, tài zǐ yòu wèi lǜ, yòu wèi jiāng jūn, suī jū zhí lǚ xǐ, ér cháng liú shěng nèi, hǎn dé xiū xià. guó shǐ zhào gào, yí tǐ fǎ lǜ, jūn lǚ móu mó, jiē jiān zhǎng zhī. rì yè shì shàng, yù jī mì, èr shí yú nián wèi cháng lí zuǒ yòu. shě sù biàn gěi, yǔ rén fàn lùn tán xuè, zhōng rì bù jué kǒu, ér jìng wú yī yán lòu xiè jī shì, zhòng yóu tàn fú zhī. xìng jiǎn sù, yī fú qì yòng, jū chù chuáng xí, rú bù yī zhī pín zhě. měi rù guān fǔ, suī guǎng shà huá táng, guī gé zhòng suì, shě jū zhī zé chén āi mǎn jī. yǐ dí wèi zhāng, huài yì bù yíng. wèi yòu wèi, mǔ yōu qù zhí, qǐ wèi míng wēi jiāng jūn yòu xiāo qí jiāng jūn. fú què, chú shì zhōng, lǐng bù bīng xiào wèi, wèi bài, réng qiān yuán wài sàn qí cháng shì tài zǐ zuǒ wèi lǜ. qǐng zhī, jiā sàn qí cháng shì běn zhōu dà zhōng zhèng, qiān tài zǐ zhān shì.
梁台建，為奉常丞。高祖即位，博求異能之士。吏部尚書范雲與顒素善，重舍 才器，言之於高祖，召拜尚書祠部郎。時天下草創，禮儀損益，多自捨出。尋為後 軍記室參軍、秣陵令。入為中書通事舍人，累遷太子洗馬，散騎常侍，中書侍郎， 鴻臚卿。時王亮得罪歸家，故人莫有至者，舍獨敦恩舊，及卒，身營殯葬，時人稱 之。遷尚書吏部郎，太子右衛率，右衛將軍，雖居職屢徙，而常留省內，罕得休下。 國史詔誥，儀體法律，軍旅謀謨，皆兼掌之。日夜侍上，預機密，二十餘年未嘗離 左右。舍素辯給，與人泛論談謔，終日不絕口，而竟無一言漏泄機事，眾尤嘆服之。 性儉素，衣服器用，居處床蓆，如布衣之貧者。每入官府，雖廣廈華堂，閨閣重邃， 舍居之則塵埃滿積。以荻為鄣，壞亦不營。為右衛，母憂去職，起為明威將軍、右 驍騎將軍。服闋，除侍中，領步兵校尉，未拜，仍遷員外散騎常侍、太子左衛率。 頃之，加散騎常侍、本州大中正，遷太子詹事。

pǔ tōng wǔ nián, nán jīn huò wǔ líng tài shǒu bái wō shū, xǔ yí shě miàn qián bǎi wàn, jīn sī yǐ wén. suī shū zì wài rù, yóu wèi yǒu sī suǒ zòu, shě zuò miǎn. qiān yòu xiāo qí jiāng jūn, zhī tài zǐ zhān shì. yǐ qí nián zú, shí nián wǔ shí liù. shàng lín kū, āi tòng zuǒ yòu. zhào yuē: tài zǐ zhān shì yù zhōu dà zhōng zhèng shě, yǎn zhì yǔn sàng, cè chuàng yú huái. qí xué sī jiān míng, zhì xíng kāi mǐn, qú láo jī yào, duō lì suì nián, cái yòng wèi qióng, mí kě jiē tòng. yí lóng zhuī yuǎn, yǐ jīng shàn rén. kě zèng shì zhōng hù jūn jiāng jūn, gǔ chuī yī bù, gěi dōng yuán mì qì, cháo fú yī jù, yī yī xí, sàng shì suí yóu zī gěi. shì yuē jiǎn zi. míng nián, yòu zhào yuē: gù shì zhōng hù jūn jiāng jūn jiǎn zi shě, yì gāi xuán rú, bó qióng wén shǐ, fèng qīn néng xiào, shì jūn jǐn zhōng, lì zhǎng jī mì, qīng zhēn zì jū. shí bù chóng wèi, shēn mí jiān yī. zhōng wáng zhī rì, nèi wú qī qiè, wài wú tián zhái, liǎng ér dān pín, yǒu guò gǔ liè. wǎng zhě, nán sī bái wō zhī hé, kǒng wài yì wèi zhèn yǒu sī, zhì cǐ chù miǎn, zhuī kuì ruò rén yī jiè zhī shàn. wài kě liàng jiā bāo yì, yǐ jīng shàn rén. èr zi: hóng yì, hóng xìn.
普通五年，南津獲武陵太守白渦書，許遺舍面錢百萬，津司以聞。雖書自外入， 猶為有司所奏，舍坐免。遷右驍騎將軍，知太子詹事。以其年卒，時年五十六。上 臨哭，哀慟左右。詔曰：「太子詹事、豫州大中正舍，奄至殞喪，惻愴於懷。其學 思堅明，志行開敏，劬勞機要，多歷歲年，才用未窮，彌可嗟慟。宜隆追遠，以旌 善人。可贈侍中、護軍將軍，鼓吹一部，給東園秘器，朝服一具，衣一襲，喪事隨 由資給。諡曰簡子。」明年，又詔曰：「故侍中、護軍將軍簡子舍，義該玄儒，博 窮文史，奉親能孝，事君盡忠，歷掌機密，清貞自居。食不重味，身靡兼衣。終亡 之日，內無妻妾，外無田宅，兩兒單貧，有過古烈。往者，南司白渦之劾，恐外議 謂朕有私，致此黜免，追愧若人一介之善。外可量加褒異，以旌善人。」二子：弘 義，弘信。

xú miǎn, zì xiū rén, dōng hǎi tán rén yě. zǔ zhǎng zōng, sòng gāo zǔ bà fǔ xíng cān jūn. fù róng, nán chāng xiāng. miǎn yòu gū pín, zǎo lì qīng jié. nián liù suì, shí shǔ lín yǔ, jiā rén qí jì, lǜ ěr wèi wén, jiàn chēng qí sù. jí zhǎng, dǔ zhì hǎo xué. qǐ jiā guó zi shēng. tài wèi wén xiàn gōng wáng jiǎn shí wèi jì jiǔ, měi chēng miǎn yǒu zǎi fǔ zhī liàng. shè cè jǔ gāo dì, bǔ xī yáng wáng guó shì láng. xún qiān tài xué bó shì, zhèn jūn cān jūn, shàng shū diàn zhōng láng, yǐ gōng shì miǎn. yòu chú zhōng bīng láng lǐng jūn zhǎng shǐ. láng yá wáng yuán zhǎng cái míng shén shèng, cháng yù yǔ miǎn xiāng shí, měi tuō rén zhào zhī. miǎn wèi rén yuē: wáng láng míng gāo wàng cù, nán kě qīng mí yī jū. é ér yuán zhǎng jí huò, shí rén mò bù fú qí jī jiàn.
徐勉，字修仁，東海郯人也。祖長宗，宋高祖霸府行參軍。父融，南昌相。勉 幼孤貧，早勵清節。年六歲，時屬霖雨，家人祈霽，率爾為文，見稱耆宿。及長， 篤志好學。起家國子生。太尉文憲公王儉時為祭酒，每稱勉有宰輔之量。射策舉高 第，補西陽王國侍郎。尋遷太學博士，鎮軍參軍，尚書殿中郎，以公事免。又除中 兵郎、領軍長史。琅邪王元長才名甚盛，嘗欲與勉相識，每托人召之。勉謂人曰： 「王郎名高望促，難可輕醿衣裾。」俄而元長及禍，時人莫不服其機鑒。

chū yǔ zhǎng shā xuān wǔ wáng yóu, gāo zǔ shēn qì shǎng zhī. jí yì bīng zhì jīng yì, miǎn yú xīn lín yè jiàn, gāo zǔ shén jiā ēn lǐ, shǐ guǎn shū jì. gāo zǔ jiàn zuò, bài zhōng shū shì láng, qiān jiàn wēi jiāng jūn hòu jūn zī yì cān jūn běn yì zhōng zhèng shàng shū zuǒ chéng. zì zhǎng shū xiàn, duō suǒ jiū jǔ, shí lùn yǐ wèi chēng zhí. tiān jiān èr nián, chú gěi shì huáng mén shì láng shàng shū lì bù láng, cān zhǎng dà xuǎn. qiān shì zhōng. shí wáng shī běi fá, hòu yì tián wěi. miǎn cān zhǎng jūn shū, qú láo sù yè, dòng jīng shù xún, nǎi yī hái zhái. měi hái, qún quǎn jīng fèi. miǎn tàn yuē: wú yōu guó wàng jiā, nǎi zhì yú cǐ. ruò wú wáng hòu, yì shì chuán zhōng yī shì. liù nián, chú gěi shì zhōng wǔ bīng shàng shū, qiān lì bù shàng shū. miǎn jū xuǎn guān, yí lún yǒu xù, jì xián chǐ dú, jiān shàn cí lìng, suī wén àn tián jī, zuò kè chōng mǎn, yīng duì rú liú, shǒu bù tíng bǐ. yòu gāi zōng bǎi shì, jiē wèi bì huì. cháng yǔ mén rù yè jí, kè yǒu yú hào qiú zhān shì wǔ guān, miǎn zhèng sè dá yún: jīn xī zhǐ kě tán fēng yuè, bù yí jí gōng shì. gù shí rén xián fú qí wú sī.
初與長沙宣武王游，高祖深器賞之。及義兵至京邑，勉於新林謁見，高祖甚加 恩禮，使管書記。高祖踐阼，拜中書侍郎，遷建威將軍、後軍諮議參軍、本邑中正、 尚書左丞。自掌樞憲，多所糾舉，時論以為稱職。天監二年，除給事黃門侍郎、尚 書吏部郎，參掌大選。遷侍中。時王師北伐，候驛填委。勉參掌軍書，劬勞夙夜， 動經數旬，乃一還宅。每還，群犬驚吠。勉嘆曰：「吾憂國忘家，乃至於此。若吾 亡後，亦是傳中一事。」六年，除給事中、五兵尚書，遷吏部尚書。勉居選官，彝 倫有序，既閒尺牘，兼善辭令，雖文案填積，坐客充滿，應對如流，手不停筆。又 該綜百氏，皆為避諱。常與門入夜集，客有虞皓求詹事五官，勉正色答云：「今夕 止可談風月，不宜及公事。」故時人咸服其無私。

chú sàn qí cháng shì, lǐng yóu jī jiāng jūn, wèi bài, gǎi lǐng tài zǐ yòu wèi lǜ. qiān zuǒ wèi jiāng jūn, lǐng tài zǐ zhōng shù zi, shì dōng gōng. zhāo míng tài zǐ shàng yòu, chì zhī gōng shì. tài zǐ lǐ zhī shén zhòng, měi shì xún móu. cháng yú diàn nèi jiǎng xiào jīng, lín chuān jìng huì wáng shàng shū lìng shěn yuē bèi èr fù, miǎn yǔ guó zi jì jiǔ zhāng chōng wèi zhí jīng, wáng yíng zhāng jì liǔ chéng wáng jiǎn wèi shì jiǎng. shí xuǎn jí qīn xián, miào jǐn shí yù, miǎn chén ràng shù sì. yòu yǔ shěn yuē shū, qiú huàn shì jiǎng, zhào bù xǔ, rán hòu jiù yān. zhuǎn tài zǐ zhān shì, lǐng yún qí jiāng jūn, xún jiā sàn qí cháng shì, qiān shàng shū yòu pū shè, zhān shì rú gù. yòu gǎi shòu shì zhōng, pín biǎo jiě gōng zhí, yōu zhào bù xǔ.
除散騎常侍，領游擊將軍，未拜，改領太子右衛率。遷左衛將軍，領太子中庶 子，侍東宮。昭明太子尚幼，敕知宮事。太子禮之甚重，每事詢謀。嘗於殿內講 《孝經》，臨川靖惠王、尚書令沈約備二傅，勉與國子祭酒張充為執經，王瑩、張 稷、柳憕、王暕為侍講。時選極親賢，妙盡時譽，勉陳讓數四。又與沈約書，求換 侍講，詔不許，然後就焉。轉太子詹事，領雲騎將軍，尋加散騎常侍，遷尚書右仆 射，詹事如故。又改授侍中，頻表解宮職，優詔不許。

shí rén jiān sàng shì, duō bù zūn lǐ, cháo zhōng xī bìn, xiāng shàng yǐ sù. miǎn shàng shū yuē: lǐ jì wèn sàng yún: sān rì ér hòu liǎn zhě, yǐ qí qí shēng yě. sān rì ér bù shēng, yì bù shēng yǐ. zì qǐng yǐ lái, bù zūn sī zhì. sòng zhōng zhī lǐ, bìn yǐ qī rì, rùn wū háo jiā, nǎi huò bàn guǐ, yī qīn guān guǒ, yǐ sù wèi róng, qīn qī tú lì, gè niàn xiū fǎn. gù shǔ kuàng cái bì, huī dīng yǐ jù, wàng hú shǔ zhī gù bù, kuì yàn què zhī huái xiáng. shāng qíng miè lǐ, mò cǐ wèi dà. qiě rén zǐ chéng qīn zhī shí, zhì mèn xīn jué, sàng shì suǒ zī, xī guān tā shǒu, ài zēng shēn qiǎn, shì shí nán yuán. rú chān shì huò shuǎng, cún méi wéi làn, shǐ wàn yǒu qí yī, yuàn kù yǐ duō. qǐ ruò huǎn qí gào liǎn zhī chén, shēn qí wàng shēng zhī jì. qǐng zì jīn shì shù, yí xī yī gǔ, sān rì dà liǎn. rú yǒu bù fèng, jiā yǐ jiū shéng. zhào kě qí zòu.
時人間喪事，多不遵禮，朝終夕殯，相尚以速。勉上疏曰：「《禮記問喪》云： 『三日而後斂者，以俟其生也。三日而不生，亦不生矣。』自頃以來，不遵斯制。 送終之禮，殯以期日，潤屋豪家，乃或半晷，衣衾棺槨，以速為榮，親戚徒隸，各 念休反。故屬纊才畢，灰釘已具，忘狐鼠之顧步，愧燕雀之徊翔。傷情滅理，莫此 為大。且人子承衾之時，志懣心絕，喪事所資，悉關他手，愛憎深淺，事實難原。 如覘視或爽，存沒違濫，使萬有其一，怨酷已多。豈若緩其告斂之晨，申其望生之 冀。請自今士庶，宜悉依古，三日大斂。如有不奉，加以糾繩。」詔可其奏。

xún shòu xuān huì jiāng jūn, zhì zuǒ shǐ, shì zhōng pú shè rú gù. yòu chú shàng shū pú shè zhòng wèi jiāng jūn. miǎn yǐ jiù ēn, yuè shēng zhòng wèi, jǐn xīn fèng shàng, zhī wú bù wèi. yuán zì xiǎo xuǎn, qì yú cǐ zhí, cháng cān zhǎng héng shí, shén dé shì xīn. jìn shěng zhōng shì, wèi cháng lòu xiè. měi yǒu biǎo zòu, zhé fén gǎo cǎo. bó tōng jīng shǐ, duō shí qián zài. cháo yí guó diǎn, hūn guān jí xiōng, miǎn jiē yù tú yì. pǔ tōng liù nián, shàng xiū wǔ lǐ biǎo yuē:
尋授宣惠將軍，置佐史，侍中、僕射如故。又除尚書僕射、中衛將軍。勉以舊 恩，越升重位，盡心奉上，知無不為。爰自小選，迄於此職，常參掌衡石，甚得士 心。禁省中事，未嘗漏泄。每有表奏，輒焚藁草。博通經史，多識前載。朝儀國典， 婚冠吉凶，勉皆預圖議。普通六年，上修五禮表曰：

chén wén lì tiān zhī dào, yuē yīn yǔ yáng lì rén zhī dào, yuē rén yǔ yì. gù chēng dǎo zhī yǐ dé, qí zhī yǐ lǐ. fū lǐ suǒ yǐ ān shàng zhì mín, hóng fēng xùn sú, jīng guó jiā, lì hòu sì zhě yě. táng yú sān dài, xián bì yóu zhī. zài hu yǒu zhōu, xiàn zhāng yóu bèi, yīn yīn gé xià, sǔn yì kě zhī. suī fù jīng lǐ sān bǎi, qū lǐ sān qiān, jīng wén sān bǎi, wēi yí sān qiān, qí dà guī yǒu wǔ, jí zōng bó suǒ zhǎng diǎn lǐ: jí wèi shàng, xiōng cì zhī, bīn cì zhī, jūn cì zhī, jiā wèi xià yě. gù cí jì bù yǐ lǐ, zé bù qí bù zhuāng sàng jì bù yǐ lǐ, zé bèi sǐ wàng shēng zhě zhòng bīn kè bù yǐ lǐ, zé cháo jìn shī qí yí jūn lǚ bù yǐ lǐ, zé zhì luàn yú shī lǜ guān hūn bù yǐ lǐ, zé nán nǚ shī qí shí. wèi guó xiū shēn, yú sī yōu jí.
臣聞「立天之道，曰陰與陽；立人之道，曰仁與義。」故稱「導之以德，齊之 以禮」。夫禮所以安上治民，弘風訓俗，經國家，利後嗣者也。唐虞三代，咸必由 之。在乎有周，憲章尤備，因殷革夏，損益可知。雖復經禮三百，曲禮三千，經文 三百，威儀三千，其大歸有五，即宗伯所掌典禮：吉為上，凶次之，賓次之，軍次 之，嘉為下也。故祠祭不以禮，則不齊不莊；喪紀不以禮，則背死忘生者眾；賓客 不以禮，則朝覲失其儀；軍旅不以禮，則致亂於師律；冠婚不以禮，則男女失其時。 為國修身，於斯攸急。

jì zhōu shì dà huài, wáng dào jì shuāi, guān shǒu sī wén, rì shī qí xù. lǐ lè zhēng fá, chū zì zhū hóu, xiǎo yǎ jǐn fèi, jiù zhāng quē yǐ. shì yǐ hán xuān shì lǔ, zhī zhōu gōng zhī dé shū hóu zài jìn, biàn jiāo láo zhī yí. zhàn guó cóng héng, zhèng jiào yù mǐn bào qín miè xué, sǎo dì wú yú. hàn shì yù xìng, rì bù xiá gěi, yóu mìng shū sūn yú wài yě, fāng zhī dì wáng zhī wèi guì. mò yè fēn lún, dì yǒu xìng huǐ, huò yǐ wǔ gōng ruì zhì, huò hǎo huáng lǎo zhī yán, lǐ yì zhī shì, yú yān zhōng zhǐ. jí dōng jīng cáo bāo, nán gōng zhì shù, jí qí sàn lüè, bǎi yǒu yú piān, suī xiě yǐ chǐ jiǎn, ér zhōng què píng zòu. qí hòu bīng gé xiāng xún, yì duān hù qǐ, zhāng jù jì lún, zǔ dòu sī chuò. fāng lǐng jǔ bù zhī róng, shì miè yú jīng gǔ lán tái shí shì zhī wén, yòng jǐn yú wéi gài. zhì hū jìn chū, yuán dìng xīn lǐ, xún biàn zhì zhī yú qián, zhì yú shān zhī yú mò. jì ér zhōng yuán sàng luàn, hǎn yǒu suǒ yí jiāng zuǒ cǎo chuàng, yīn xún ér yǐ. lí gé zhī fēng, shì zé wèi xiá.
洎周室大壞，王道既衰，官守斯文，日失其序。禮樂征伐，出自諸侯，《小雅》 盡廢，舊章缺矣。是以韓宣適魯，知周公之德；叔侯在晉，辨郊勞之儀。戰國從橫， 政教愈泯；暴秦滅學，掃地無餘。漢氏郁興，日不暇給，猶命叔孫於外野，方知帝 王之為貴。末葉紛綸，遞有興毀，或以武功銳志，或好黃老之言，禮義之式，於焉 中止。及東京曹褒，南宮制述，集其散略，百有餘篇，雖寫以尺簡，而終闕平奏。 其後兵革相尋，異端互起，章句既淪，俎豆斯輟。方領矩步之容，事滅於旌鼓；蘭 台石室之文，用盡於帷蓋。至乎晉初，爰定新禮，荀抃制之於前，摯虞刪之於末。 既而中原喪亂，罕有所遺；江左草創，因循而已。釐革之風，是則未暇。

fú wéi bì xià ruì míng qǐ yùn, xiān tiān gǎi wù, bō luàn wéi wǔ, jīng shì yǐ wén. zuò lè zài hu gōng chéng, zhì lǐ hóng yú yè dìng. guāng qǐ èr xué, huáng zhī děng yú guì yóu pì zī wǔ guǎn, cǎo lái shēng yǐ hǎo jué. yuán zì shòu mìng, qì yú gào chéng, shèng dé xíng róng bèi yǐ, tiān xià néng shì bì yǐ. míng míng mù mù, wú dé ér chēng yān. zhì ruò xuán fú líng kuàng zhī xiáng, fú míng jī shān zhī jìn, gù yì rì shū zuǒ shǐ, fù zài sī cún, jīn kě dé ér lüè yě. shì yǐ mìng bǐ qún cái, sōu gān quán zhī fǎ yán zī shuò xué, chǎn qū tái zhī yí. zī shàng yān zhōng zhī rú, lián zōng jì guǐ fù jí huái qiān zhī yàn, fěi dàn yī xī. liàng yǐ huà mù sān yōng, rén cóng wǔ diǎn, zhì zōng zhī jiào, bó yān yǐ xìng.
伏惟陛下睿明啟運，先天改物，撥亂惟武，經世以文。作樂在乎功成，制禮弘 於業定。光啟二學，皇枝等於貴游；辟茲五館，草萊升以好爵。爰自受命，迄於告 成，盛德形容備矣，天下能事畢矣。明明穆穆，無德而稱焉。至若玄符靈貺之祥， 浮溟機山之贐，固亦日書左史，副在司存，今可得而略也。是以命彼群才，搜甘泉 之法；延茲碩學，闡曲台之儀。淄上淹中之儒，連蹤繼軌；負笈懷鉛之彥，匪旦伊 夕。諒以化穆三雍，人從五典，秩宗之教，勃焉以興。

fú xún suǒ dìng wǔ lǐ, qǐ qí yǒng míng sān nián, tài zǐ bù bīng xiào wèi fú màn róng biǎo qiú zhì yī dài lǐ lè, yú shí cān yì zhì xīn jiù xué shì shí rén, zhǐ xiū wǔ lǐ, zī bǐng wèi jiāng jūn dān yáng yǐn wáng jiǎn, xué shì yì fēn zhù jùn zhōng, zhì zuò lì nián, yóu wèi kè jiù. jí wén xiàn hōng cú, yí wén sàn yì, hòu yòu yǐ shì fù guó zi jì jiǔ hé yìn, jīng shè jiǔ zài, yóu fù wèi bì. jiàn wǔ sì nián, yìn hái dōng shān, qí míng dì chì wěi shàng shū lìng xú xiào sì. jiù shì běn mò, suí zài nán dì. yǒng yuán zhōng, xiào sì yú cǐ yù huò, yòu duō líng luò. dāng shí jiū liǎn suǒ yú, quán fù shàng shū zuǒ chéng cài zhòng xióng xiāo qí jiāng jūn hé tóng zhī, gòng zhǎng qí shì. shí xiū lǐ jú zhù zài guó zi xué zhōng mén wài, dōng hūn zhī dài, pín yǒu jūn huǒ, qí suǒ sàn shī, yòu yú tài bàn. tiān jiān yuán nián, tóng zhī qǐ shěn shěng zhì zhī yí, chì shǐ wài xiáng. shí shàng shū cān xiáng, yǐ tiān dì chū gé, shù wù quán yú, yí qí lóng píng, xú yì shān zhuàn. yù qiě shěng lǐ jú, bìng hái shàng shū yí cáo. zhào zhǐ yún: lǐ huài lè quē, gù guó yì jiā shū, shí yí yǐ shí xiū dìng, yǐ wèi yǒng zhǔn. dàn qǐng zhī xiū zhuàn, yǐ qíng qǔ rén, bù yǐ xué jìn qí zhǎng zhī zhě, yǐ guì zǒng yī, bù yǐ jī gǔ, suǒ yǐ lì nián bù jiù, yǒu míng wú shí. cǐ jì jīng guó suǒ xiān, wài kě yì qí rén, rén dìng, biàn jí zhuàn cì. yú shì shàng shū pú shè shěn yuē děng cān yì, qǐng wǔ lǐ gè zhì jiù xué shì yī rén, rén gè zì jǔ xué shì èr rén, xiāng zhù chāo zhuàn. qí zhōng yǒu yí zhě, yī qián hàn shí qú hòu hàn bái hǔ, suí yuán yǐ wén, qǐng zhǐ duàn jué. nǎi yǐ jiù xué shì yòu jūn jì shì cān jūn míng shān bīn zhǎng jí lǐ, zhōng jūn qí bīng cān jūn yán zhí zhī zhǎng xiōng lǐ, zhōng jūn tián cáo xíng cān jūn jiān tài cháng chéng hè qiàn zhǎng bīn lǐ, zhēng lǔ jì shì cān jūn lù liǎn zhǎng jūn lǐ, yòu jūn cān jūn sī mǎ péi zhǎng jiā lǐ, shàng shū zuǒ chéng hé tóng zhī zǒng cān qí shì. tóng zhī wáng hòu, yǐ zhèn běi zī yì cān jūn fú péng dài zhī. hòu yòu yǐ péng dài yán zhí zhī zhǎng xiōng lǐ. péng xún qiān guān, yǐ wǔ jīng bó shì móu zhāo zhǎng xiōng lǐ. fù yǐ lǐ yí shēn guǎng, jì zài cán quē, yí xū bó lùn, gòng jǐn qí zhì, gèng shǐ zhèn jūn jiāng jūn dān yáng yǐn shěn yuē tài cháng qīng zhāng chōng jí chén sān rén tóng cān jué wù. chén yòu fèng bié chì, zǒng zhī qí shì. mò yòu shǐ zhōng shū shì láng zhōu shě yǔ yú líng èr rén fù yù cān zhī. ruò yǒu yí yì, suǒ zhǎng xué shì dāng zhí xiān lì yì, tōng zī wǔ lǐ jiù xué shì jí cān zhī, gè yán tóng yì, tiáo dié qǐ wén, jué zhī zhì zhǐ. yí shì jì duō, suì shí yòu jī, zhì zhǐ cái duàn, qí shù bù shǎo. mò bù wǎng luó jīng gào, yù zhèn jīn shēng, yì guàn yōu wēi, lǐ rù shén qì. qián rú suǒ bù shì, hòu xué suǒ wèi wén. fán zhū zòu jué, jiē zài piān shǒu, jù liè shèng zhǐ, wèi bù kān zhī zé. hóng guī shèng fàn, guān jué bǎi wáng mào shí yīng shēng, fāng chuí qiān zài. níng xiào xuān zhī néng nǐ, qǐ xiào zhāng zhī zú yún.
伏尋所定五禮，起齊永明三年，太子步兵校尉伏曼容表求制一代禮樂，於時參 議置新舊學士十人，止修五禮，諮稟衛將軍丹陽尹王儉，學士亦分住郡中，製作歷 年，猶未克就。及文憲薨殂，遺文散逸，後又以事付國子祭酒何胤，經涉九載，猶 復未畢。建武四年，胤還東山，齊明帝敕委尚書令徐孝嗣。舊事本末，隨在南第。 永元中，孝嗣於此遇禍，又多零落。當時鳩斂所余，權付尚書左丞蔡仲熊、驍騎將 軍何佟之，共掌其事。時修禮局住在國子學中門外，東昏之代，頻有軍火，其所散 失，又逾太半。天監元年，佟之啟審省置之宜，敕使外詳。時尚書參詳，以天地初 革，庶務權輿，宜俟隆平，徐議刪撰。欲且省禮局，並還尚書儀曹。詔旨云：「禮 壞樂缺，故國異家殊，實宜以時修定，以為永准。但頃之修撰，以情取人，不以學 進；其掌知者，以貴總一，不以稽古，所以歷年不就，有名無實。此既經國所先， 外可議其人，人定，便即撰次。」於是尚書僕射沈約等參議，請五禮各置舊學士一 人，人各自舉學士二人，相助抄撰。其中有疑者，依前漢石渠、後漢白虎，隨源以 聞，請旨斷決。乃以舊學士右軍記室參軍明山賓掌吉禮，中軍騎兵參軍嚴植之掌凶 禮，中軍田曹行參軍兼太常丞賀蒨掌賓禮，征虜記室參軍陸璉掌軍禮，右軍參軍司 馬裴掌嘉禮，尚書左丞何佟之總參其事。佟之亡後，以鎮北諮議參軍伏芃代之。後 又以芃代嚴植之掌凶禮。芃尋遷官，以《五經》博士繆昭掌凶禮。復以禮儀深廣， 記載殘缺，宜須博論，共盡其致，更使鎮軍將軍丹陽尹沈約、太常卿張充及臣三人 同參厥務。臣又奉別敕，總知其事。末又使中書侍郎周舍、庾於陵二人復豫參知。 若有疑義，所掌學士當職先立議，通諮五禮舊學士及參知，各言同異，條牒啟聞， 決之制旨。疑事既多，歲時又積，制旨裁斷，其數不少。莫不網羅經誥，玉振金聲， 義貫幽微，理入神契。前儒所不釋，後學所未聞。凡諸奏決，皆載篇首，具列聖旨， 為不刊之則。洪規盛范，冠絕百王；茂實英聲，方垂千載。寧孝宣之能擬，豈孝章 之足雲。

wǔ lǐ zhī zhí, shì yǒu fán jiǎn, jí qí liè bì, bù dé tóng shí. jiā lǐ yí zhù yǐ tiān jiān liù nián wǔ yuè qī rì shàng shàng shū, hé shí yǒu èr zhì, yī bǎi yī shí liù juǎn, wǔ bǎi sān shí liù tiáo bīn lǐ yí zhù yǐ tiān jiān liù nián wǔ yuè èr shí rì shàng shàng shū, hé shí yǒu qī zhì, yī bǎi sān shí sān juǎn, wǔ bǎi sì shí wǔ tiáo jūn lǐ yí zhù yǐ tiān jiān jiǔ nián shí yuè èr shí jiǔ rì shàng shàng shū, hé shí yǒu bā zhì, yī bǎi bā shí jiǔ juǎn, èr bǎi sì shí tiáo jí lǐ yí zhù yǐ tiān jiān shí yī nián shí yī yuè shí rì shàng shàng shū, hé èr shí yǒu liù zhì, èr bǎi èr shí sì juǎn, yī qiān wǔ tiáo xiōng lǐ yí zhù yǐ tiān jiān shí yī nián shí yī yuè shí qī rì shàng shàng shū, hé sì shí yǒu qī zhì, wǔ bǎi yī shí sì juǎn, wǔ qiān liù bǎi jiǔ shí sān tiáo: dà fán yī bǎi èr shí zhì, yī qiān yī bǎi qī shí liù juǎn, bā qiān yī shí jiǔ tiáo. yòu liè fù mì gé jí wǔ jīng diǎn shū gè yī tòng, shàn xiě xiào dìng, yǐ pǔ tōng wǔ nián èr yuè shǐ huò xǐ bì.
五禮之職，事有繁簡，及其列畢，不得同時。《嘉禮儀注》以天監六年五月七 日上尚書，合十有二秩，一百一十六卷，五百三十六條；《賓禮儀注》以天監六年 五月二十日上尚書，合十有七秩，一百三十三卷，五百四十五條；《軍禮儀注》以 天監九年十月二十九日上尚書，合十有八秩，一百八十九卷，二百四十條；《吉禮 儀注》以天監十一年十一月十日上尚書，合二十有六秩，二百二十四卷，一千五條； 《凶禮儀注》以天監十一年十一月十七日上尚書，合四十有七秩，五百一十四卷， 五千六百九十三條：大凡一百二十秩，一千一百七十六卷，八千一十九條。又列副 秘閣及《五經》典書各一通，繕寫校定，以普通五年二月始獲洗畢。

qiè yǐ zhuàn zhèng lǚ lǐ, lì dài hǎn jiù, huáng míng zài yùn, jué gōng kè chéng. zhōu dài sān qiān, jǔ qí yíng shù jīn zhī bā qiān, suí shì fù yì. zhì wén xiāng biàn, gù qí shù jiān bèi, yóu rú bā guà zhī yáo, yīn ér zhòng zhī, cuò zōng chéng liù shí sì yě. xī wén wǔ èr wáng, suǒ yǐ gāng jì zhōu shì, jūn lín tiān xià, gōng dàn xiū zhī, yǐ zhì tài píng lóng fèng zhī ruì. zì sī jué hòu, fǔ bèi zī rì. kǒng zǐ yuē: qí yǒu jì zhōu, suī bǎi shì kě zhī. qǐ suǒ wèi qí gōng bǐ měi zhě yú! chén yǐ yōng shí, miù sī qí rèn, yān liú lì rěn, yǔn dāng sī zé jiān lēi chéng zhī chū, wèi huáng biǎo shàng, shí yóu cái qīng wù guǎng, sī lì bù zhōu, yǒng yán cán tì, wú wàng wù mèi. zì jīn chūn yú jià jiāng qīn liù shī, sōu xún jūn lǐ, yuè qí tiáo zhāng, mí bù gāi bèi. suǒ wèi yù yù wén zāi, huàn hū yáng yì, xìn kě yǐ xuán zhū rì yuè, bān zhī tiān xià zhě yǐ. yú xīn xǐ biàn, mí sī chén shù jiān qián hòu lián guān, yī shí jiē shì, chén suī xìng cún, mào yǐ jiāng jí, lǜ huáng shì dà diǎn, suì què téng zòu, bù rèn xià qíng, zhé jù zài zhuàn xiū shǐ mò, bìng zhí zhǎng rén suǒ chéng juǎn zhì tiáo mù zhī shù, jǐn bài biǎo yǐ wén.
竊以撰正履禮，歷代罕就，皇明在運，厥功克成。周代三千，舉其盈數；今之 八千，隨事附益。質文相變，故其數兼倍，猶如八卦之爻，因而重之，錯綜成六十 四也。昔文武二王，所以綱紀周室，君臨天下，公旦修之，以致太平龍鳳之瑞。自 斯厥後，甫備茲日。孔子曰：「其有繼周，雖百世可知。」豈所謂齊功比美者歟！ 臣以庸識，謬司其任，淹留歷稔，允當斯責；兼勒成之初，未遑表上，實由才輕務 廣，思力不周，永言慚惕，無忘寤寐。自今春輿駕將親六師，搜尋軍禮，閱其條章， 靡不該備。所謂鬱郁文哉，煥乎洋溢，信可以懸諸日月，頒之天下者矣。愚心喜抃， 彌思陳述；兼前後聯官，一時皆逝，臣雖倖存，耄已將及，慮皇世大典，遂闕騰奏， 不任下情，輒具載撰修始末，並職掌人、所成卷秩、條目之數，謹拜表以聞。

zhào yuē: jīng lǐ dà bèi, zhèng diǎn zài hóng, jīn zhào yǒu sī, àn yǐ xíng shì yě. yòu zhào yuē: miǎn biǎo rú cǐ. yīn gé yǔn lí, xiàn zhāng kǒng bèi, gōng chéng yè dìng, yú shì hū zài. kě yǐ guāng bèi bā biǎo, shī zhū bǎi dài, bǐ wàn shì zhī xià, zhī sī wén zài sī. zhǔ zhě qí àn yǐ zūn xíng, wù yǒu shī zhuì. xún jiā zhōng shū lìng, gěi qīn xìn èr shí rén. miǎn yǐ jí zì chén, qiú jiě nèi rèn. zhào bù xǔ, nǎi lìng tíng xià shěng, sān rì yī zhāo, yǒu shì qiǎn zhǔ shū lùn jué. jiǎo jí zhuǎn jù, jiǔ què cháo jìn, gù chén qiú jiě, zhào nǎi lài jiǎ, xū jí chà hái shěng.
詔曰：「經禮大備，政典載弘，今詔有司，案以行事也。」又詔曰：「勉表如 此。因革允厘，憲章孔備，功成業定，於是乎在。可以光被八表，施諸百代，俾萬 世之下，知斯文在斯。主者其按以遵行，勿有失墜。」尋加中書令，給親信二十人。 勉以疾自陳，求解內任。詔不許，乃令停下省，三日一朝，有事遣主書論決。腳疾 轉劇，久闕朝覲，固陳求解，詔乃賚假，須疾差還省。

miǎn suī jū xiǎn wèi, bù yíng chǎn yè, jiā wú xù jī, fèng lù fēn shàn qīn zú zhī qióng fá zhě. mén rén gù jiù huò cóng róng zhì yán. miǎn nǎi dá yuē: rén yí zi sūn yǐ cái, wǒ yí zhī yǐ qīng bái. zi sūn cái yě, zé zì zhì zī píng rú qí bù cái, zhōng wèi tā yǒu. cháng wèi shū jiè qí zi sōng yuē:
勉雖居顯位，不營產業，家無蓄積，俸祿分贍親族之窮乏者。門人故舊或從容 致言。勉乃答曰：「人遺子孫以財，我遺之以清白。子孫才也，則自致輜軿；如其 不才，終為他有。」嘗為書誡其子崧曰：

wú jiā shì qīng lián, gù cháng jū pín sù, zhì yú chǎn yè zhī shì, suǒ wèi cháng yán, fēi zhí bù jīng yíng ér yǐ. báo gōng zāo féng, suì zhì jīn rì, zūn guān hòu lù, kě wèi bèi zhī. měi niàn dāo qiè ruò sī, qǐ yóu cái zhì, yǎng jí xiān dài fēng fàn jí yǐ fú qìng, gù zhēn cǐ ěr. gǔ rén suǒ wèi yǐ qīng bái yí zi sūn, bù yì hòu hū! yòu yún: yí zi huáng jīn mǎn zǒng, bù rú yī jīng. xiáng qiú cǐ yán, xìn fēi tú yǔ. wú suī bù mǐn, shí yǒu běn zhì, shù dé zūn fèng sī yì, bù gǎn zhuì shī. suǒ yǐ xiǎn guì yǐ lái, jiāng sān shí zài, mén rén gù jiù, jí jiàn pián yí, huò shǐ chuàng pì tián yuán, huò quàn xìng lì dǐ diàn, yòu yù zhú lú yùn zhì, yì lìng huò zhí jù liǎn. ruò cǐ zhòng shì, jiē jù ér bù nà. fēi wèi bá kuí qù zhī, qiě yù shěng xī fēn yún.
吾家世清廉，故常居貧素，至於產業之事，所未嘗言，非直不經營而已。薄躬 遭逢，遂至今日，尊官厚祿，可謂備之。每念叨竊若斯，豈由才致，仰藉先代風範 及以福慶，故臻此耳。古人所謂「以清白遺子孫，不亦厚乎！」又云：「遺子黃金 滿惣，不如一經。」詳求此言，信非徒語。吾雖不敏，實有本志，庶得遵奉斯義， 不敢墜失。所以顯貴以來，將三十載，門人故舊，亟薦便宜，或使創闢田園，或勸 興立邸店，又欲舳艫運致，亦令貨殖聚斂。若此眾事，皆距而不納。非謂拔葵去織， 且欲省息紛紜。

zhōng nián liáo yú dōng tián jiān yíng xiǎo yuán zhě, fēi zài bō yì, yǐ yào lì rù, zhèng yù chuān chí zhǒng shù, shǎo jì qíng shǎng. yòu yǐ jiāo jì xián kuàng, zhōng kě wèi zhái, tǎng huò xuán chē zhì shì, shí yù gē kū yú sī. huì rì shí zhù děng, jì yīng yíng hūn, yòu xū zhù zhǐ, wú qīng míng mén zhái, wú xiāng róng chù. suǒ yǐ ěr zhě, yì fù yǒu yǐ qián gē xī biān shī xuān wǔ sì, jì shī xī xiāng, bù fù fāng fú, yì yì wèi cǐ nì lǚ shè ěr, hé shì xū huá? cháng hèn shí rén wèi shì wǒ zhái. gǔ wǎng jīn lái, háo fù jì zhǒng, gāo mén jiǎ dì, lián tà dòng fáng, wǎn qí sǐ yǐ, dìng shì shuí shì? dàn bù néng bù wèi péi lǒu zhī shān, jù shí yí guǒ, zá yǐ huā huì, yǐ yú xiū mù, yòng tuō xìng líng. suí biàn jià lì, bù zài guǎng dà, wéi gōng dé chù, xiǎo yǐ wèi hǎo. suǒ yǐ nèi zhōng bī cù, wú fù fáng yǔ. jìn yíng dōng biān ér sūn èr zhái, nǎi jí shí zhù nán hái zhī zī, qí zhōng suǒ xū, yóu wèi bù shǎo, jì qiān wǎn bù zhì, yòu bù kě zhōng tú ér chuò, jiāo jiān zhī yuán, suì bù bàn bǎo, huò yǔ wéi àn, nǎi huò bǎi jīn, chéng jiù liǎng zhái, yǐ xiāo qí bàn. xún yuán jià suǒ de, hé yǐ zhì cǐ? yóu wú jīng shǐ lì nián, cū yǐ chéng lì, táo lǐ mào mì, tóng zhú chéng yīn, chéng mò jiāo tōng, qú quǎn xiāng shǔ, huá lóu jiǒng xiè, pō yǒu lín tiào zhī měi gū fēng cóng báo, bù wú jiū fēn zhī xìng. dú zhōng bìng ráo gū jiǎng, hú lǐ shū fù jì lián. suī yún rén wài, chéng què mì ěr, wéi shēng yù zhī, yì yǎ yǒu qíng qù. zhuī shù cǐ shì, fēi yǒu lìn xīn, gài shì bǐ shì suǒ zhì ěr. yì xiè líng yùn shān jiā shī yún: zhōng wèi tiān dì wù, jīn chéng bǐ fū yǒu. wú cǐ yuán yǒu zhī èr shí zài yǐ, jīn wèi tiān dì wù, wù zhī yǔ wǒ, xiāng xiào jǐ hé zāi! cǐ wú suǒ yú, jīn yǐ fēn rǔ, yíng xiǎo tián shè, qīn lèi jì duō, lǐ yì xū cǐ. qiě shì shì zhī jiào, yǐ cái wù wèi zhī wài mìng rú diǎn yì chēng hé yǐ jù rén yuē cái. kuàng rǔ cáo cháng qíng, ān dé wàng cǐ. wén rǔ suǒ mǎi gū shú tián dì, shén wèi xì lǔ, mí fù hé ān. suǒ yǐ rú cǐ, fēi wù jìng gù yě. suī shì yì qǐn qiū, liáo kě fǎng fú. kǒng zǐ yuē: jū jiā lǐ zhì, kě yí yú guān. jì yǐ yíng zhī, yí shǐ chéng lì. jìn tuì liǎng wáng, gèng yí chǐ xiào. ruò yǒu suǒ shōu huò, rǔ kě zì fēn shàn nèi wài dà xiǎo, yí lìng dé suǒ, fēi wú suǒ zhī, yòu fù yīng zhān zhī zhū nǚ ěr. rǔ jì jū zhǎng, gù yǒu cǐ jí.
中年聊於東田間營小園者，非在播藝，以要利入，正欲穿池種樹，少寄情賞。 又以郊際閒曠，終可為宅，儻獲懸車致事，實欲歌哭於斯。慧日、十住等，既應營 婚，又須住止，吾清明門宅，無相容處。所以爾者，亦復有以；前割西邊施宣武寺， 既失西廂，不複方幅，意亦謂此逆旅舍耳，何事須華？常恨時人謂是我宅。古往今 來，豪富繼踵，高門甲第，連闥洞房，宛其死矣，定是誰室？但不能不為培塿之山， 聚石移果，雜以花卉，以娛休沐，用托性靈。隨便架立，不在廣大，惟功德處，小 以為好。所以內中逼促，無復房宇。近營東邊兒孫二宅，乃藉十住南還之資，其中 所須，猶為不少，既牽挽不至，又不可中塗而輟，郊間之園，遂不辦保，貨與韋黯， 乃獲百金，成就兩宅，已消其半。尋園價所得，何以至此？由吾經始歷年，粗已成 立，桃李茂密，桐竹成陰，塍陌交通，渠畎相屬，華樓迥榭，頗有臨眺之美；孤峰 叢薄，不無糾紛之興。瀆中並饒菰蔣，湖裡殊富芰蓮。雖雲人外，城闕密邇，韋生 欲之，亦雅有情趣。追述此事，非有吝心，蓋是筆勢所至耳。憶謝靈運《山家詩》 云：「中為天地物，今成鄙夫有。」吾此園有之二十載矣，今為天地物，物之與我， 相校幾何哉！此吾所余，今以分汝，營小田舍，親累既多，理亦須此。且釋氏之教， 以財物謂之外命；儒典亦稱「何以聚人曰財」。況汝曹常情，安得忘此。聞汝所買 姑孰田地，甚為舄鹵，彌復何安。所以如此，非物競故也。雖事異寢丘，聊可仿佛。 孔子曰：「居家理治，可移於官。」既已營之，宜使成立。進退兩亡，更貽恥笑。 若有所收穫，汝可自分贍內外大小，宜令得所，非吾所知，又復應沾之諸女耳。汝 既居長，故有此及。

fán wèi rén zhǎng, shū fù bù yì, dāng shǐ zhōng wài xié jī, rén wú jiān yán, xiān wù hòu jǐ, rán hòu kě guì. lǎo shēng yún: hòu qí shēn ér shēn xiān. ruò néng ěr zhě, gèng zhāo jù lì. rǔ dāng zì xù, jiàn xián sī qí, bù yí hū lüè yǐ qì rì yě. fēi tú qì rì, nǎi shì qì shēn, shēn míng měi è, qǐ bù dà zāi! kě bù shèn yú? jīn zhī suǒ chì, lüè yán cǐ yì. zhèng wèi wèi jiā yǐ lái, bù shì zī chǎn, jì lì shù shě, yǐ guāi jiù yè, chén qí shǐ mò, wú kuì huái bào. jiān wú nián shí xiǔ mù, xīn lì shāo dān, qiān kè fèng gōng, lüè bù kè jǔ, qí zhōng yú xiá, cái kě zì xiū. huò fù dōng rì zhī yáng, xià rì zhī yīn, liáng chén měi jǐng, wén àn jiān xì, fù zhàng niè lǚ, xiāo yáo lòu guǎn, lín chí guān yú, pī lín tīng niǎo, zhuó jiǔ yī bēi, dàn qín yī qǔ, qiú shù kè zhī zàn lè, shù jū cháng yǐ dài zhōng, bù yí fù láo jiā jiān xì wù. rǔ jiāo guān jì dìng, cǐ shū yòu xíng, fán suǒ zī xū, fù gěi rú bié. zì zī yǐ hòu, wú bù fù yán jí tián shì, rǔ yì wù fù yǔ wú yán zhī. jiǎ shǐ yáo shuǐ tāng hàn, wú qǐ zhī rú hé ruò qí mǎn yǔ yíng xiāng, ěr zhī xìng yù. rú sī zhī shì, bìng wú qí lìng wú zhī yě. jì yún: fū xiào zhě, shàn jì rén zhī zhì, shàn shù rén zhī shì. jīn qiě wàng rǔ quán wú cǐ zhì, zé wú suǒ hèn yǐ.
凡為人長，殊復不易，當使中外諧緝，人無間言，先物後己，然後可貴。老生 云：「後其身而身先。」若能爾者，更招巨利。汝當自勖，見賢思齊，不宜忽略以 棄日也。非徒棄日，乃是棄身，身名美惡，豈不大哉！可不慎歟？今之所敕，略言 此意。正謂為家已來，不事資產，既立墅舍，以乖舊業，陳其始末，無愧懷抱。兼 吾年時朽暮，心力稍殫，牽課奉公，略不克舉，其中餘暇，裁可自休。或復冬日之 陽，夏日之陰，良辰美景，文案間隙，負杖躡履，逍遙陋館，臨池觀魚，披林聽鳥， 濁酒一杯，彈琴一曲，求數刻之暫樂，庶居常以待終，不宜復勞家間細務。汝交關 既定，此書又行，凡所資須，付給如別。自茲以後，吾不復言及田事，汝亦勿復與 吾言之。假使堯水湯旱，吾豈知如何；若其滿庾盈箱，爾之幸遇。如斯之事，並無 俟令吾知也。《記》云：「夫孝者，善繼人之志，善述人之事。」今且望汝全吾此 志，則無所恨矣。

miǎn dì èr zi fěi zú, tòng dào shèn zhì, bù yù jiǔ fèi wáng wù, nǎi wèi dá kè yù. qí cí yuē:
勉第二子悱卒，痛悼甚至，不欲久廢王務，乃為《答客喻》。其辭曰：

pǔ tōng wǔ nián chūn èr yuè dīng chǒu, yú dì èr xī jìn ān nèi shǐ fěi sàng zhī wèn zhì yān, jǔ jiā shāng dào, xīn qíng ruò yǔn. èr gōng bìng jiàng zhōng shǐ, yǐ xiāng wèi xù, qīn yóu bīn kè, bì lái diào wèn, zhé tòng kū shī shēng, bēi bù zì yǐ, suǒ wèi fù zi tiān xìng, bù zhī tì zhī suǒ cóng lái yě.
普通五年春二月丁丑，余第二息晉安內史悱喪之問至焉，舉家傷悼，心情若隕。 二宮並降中使，以相慰勖，親游賓客，畢來弔問，輒慟哭失聲，悲不自已，所謂父 子天性，不知涕之所從來也。

yú shì mén rén lǜ qí sì qíng suǒ zhōng, róng zhì wěi dùn, nǎi liǎn rèn ér jìn yuē: pū wén gǔ wǎng jīn lái, lǐ yùn zhī cháng shù chūn róng qiū luò, qì xiàng zhī dìng qī. rén jū qí jiān, pì zhū nì lǚ, shēng jì sǐ guī, zhe yú tōng lùn, shì yǐ shēn shí zhī shì, yōu ěr wàng huái. dōng mén guī wú zhī zhǐ, jiàn chēng wǎng zhé xī hé sàng míng zhī guò, qǔ qiào yǒu péng. zú xià shòu yù yú cháo, rèn jū duān yòu, yōu shēn zé zhòng, xiū qī shì jūn, yí qí yí qíng xià liú, zhǐ āi jiā fàn, shàng cún fèng guó, fǔ shì lóng jiā. qǐ kě zòng cǐ wú yì, tóng zhī ér nǚ, shāng shén sǔn shí, huò kuī shēng wù. mén xià qiè yì, xián wèi jūn hóu bù qǔ yě.
於是門人慮其肆情所鍾，容致委頓，乃斂衽而進曰：「仆聞古往今來，理運之 常數；春榮秋落，氣象之定期。人居其間，譬諸逆旅，生寄死歸，著於通論，是以 深識之士，悠爾忘懷。東門歸無之旨，見稱往哲；西河喪明之過，取誚友朋。足下 受遇於朝，任居端右，憂深責重，休戚是均，宜其遺情下流，止哀加飯，上存奉國， 俯示隆家。豈可縱此無益，同之兒女，傷神損識，或虧生務。門下竊議，咸為君侯 不取也。」

yú xuě qì ér dá yuē: péng shāng zhī dá yì, yán wú zhī yǎ yán, yì cháng wén zhī yǐ gù suǒ yǐ wèi néng mǐ yì zhě, qǐng chén qí shuō. fū zhí shù jiē tíng, qīn kē yè zhī mào wèi shān lèi rèn, xī fù kuì zhī gōng. gù xiù ér bù shí, ní fù wèi zhī tàn xī xī bǐ qí lù, yáng zi suǒ yǐ liú lián. shì yǒu kě shēn, shèng xián mí yì. jīn wú suǒ bēi, yì yǐ fěi shǐ yú lì suì, xiào tì zhī zhì, zì yòu ér zhǎng, wén zhāng zhī měi, dé zhī tiān rán, hǎo xué bù juàn, jū wú chén zá, duō suǒ zhù shù, yíng zhì mǎn sì, dàn rán dé shī zhī jì, bù jiàn xǐ yùn zhī róng. jí hàn fēi dōng cháo, cān wǔ shèng liè, qí suǒ yóu wǎng, jiē yī shí cái jùn, fù shī sòng yǒng, zhōng rì wàng pí. měi cóng róng wèi wú yǐ zāo féng shí lái, wèi lóng rèn yào, dāng yīng tuī xián xià shì, xiān wù hòu shēn, rán hòu kě yǐ bào ēn míng zhǔ, kè bǎo yuán jí. bǐ yú èr jì zhī zhōng, tiǎn qiè ruò shì, xìng wú dà guò zhě, yī cǐ zi zhī zhù yān. zì chū mǐn qū, zhèng cún qīng jìng, jì qí xuán fǎn, shǎo wèi shuāi mù, yán niàn jīn rì, miǎo rán zhǎng wǎng. jiā yǐ hé guān qiān lǐ zhī wài, wèi zhī guī gǔ zhī qī, suī fù wú qíng zhī lún, yōng jù bù tòng yú xī! yí fǔ hái bào zhōng wù, shàng jǐn tòng yǐ dài bīn ān rén wèi jí qī xún, yóu yīn qín yú cí fù. kuàng fū míng lì huàn chéng, bàn tú ér fèi zhě, yì yān kě yǐ yǐ zāi. qiú qí cǐ huái, kě wèi miáo shí zhī yì. zhū xián jì yí gé yán, yù yǐ dà lǐ, jí rì chuò āi, mìng jià xiū zhí shì yān.
余雪泣而答曰：「彭殤之達義，延吳之雅言，亦常聞之矣；顧所以未能弭意者， 請陳其說。夫植樹階庭，欽柯葉之茂；為山累仞，惜覆簣之功。故秀而不實，尼父 為之嘆息；析彼歧路，楊子所以留連。事有可深，聖賢靡抑。今吾所悲，亦以悱始 逾立歲，孝悌之至，自幼而長，文章之美，得之天然，好學不倦，居無塵雜，多所 著述，盈帙滿笥，淡然得失之際，不見喜慍之容。及翰飛東朝，參伍盛列，其所游 往，皆一時才俊，賦詩頌詠，終日忘疲。每從容謂吾以遭逢時來，位隆任要，當應 推賢下士，先物後身，然後可以報恩明主，克保元吉。俾餘二紀之中，忝竊若是， 幸無大過者，繄此子之助焉。自出閩區，政存清靜，冀其旋反，少慰衰暮，言念今 日，眇然長往。加以闔棺千里之外，未知歸骨之期，雖復無情之倫，庸詎不痛於昔！ 夷甫孩抱中物，尚盡慟以待賓；安仁未及七旬，猶殷勤於詞賦。況夫名立宦成，半 途而廢者，亦焉可已已哉。求其此懷，可謂苗實之義。諸賢既貽格言，喻以大理， 即日輟哀，命駕修職事焉。」

zhōng dà tōng sān nián, yòu yǐ jí zì chén, yí shòu tè jìn yòu guāng lù dài fū shì zhōng zhōng wèi jiāng jūn, zhì zuǒ shǐ, yú rú gù. zēng qīn xìn sì shí rén. liǎng gōng cān wèn, guān gài jié zhé fú shàn yī yào, jiē zī tiān fǔ. yǒu chì měi yù lín xìng, miǎn yǐ bài fú yǒu kuī, pín qǐ tíng chū, zhào xǔ zhī, suì tíng yú jià. dà tóng yuán nián, zú, shí nián qī shí. gāo zǔ wén ér liú tì, jí rì chē jià lín bìn, nǎi zhào zèng tè jìn yòu guāng lù dài fū kāi fǔ yí tóng sān sī, yú bìng rú gù. gěi dōng yuán mì qì, cháo fú yī jù, yī yī xí. zèng qián èr shí wàn, bù bǎi pǐ. huáng tài zǐ yì jǔ āi cháo táng. shì yuē jiǎn sù gōng.
中大通三年，又以疾自陳，移授特進、右光祿大夫、侍中、中衛將軍，置佐史， 余如故。增親信四十人。兩宮參問，冠蓋結轍；服膳醫藥，皆資天府。有敕每欲臨 幸，勉以拜伏有虧，頻啟停出，詔許之，遂停輿駕。大同元年，卒，時年七十。高 祖聞而流涕，即日車駕臨殯，乃詔贈特進、右光祿大夫、開府儀同三司，余並如故。 給東園秘器，朝服一具，衣一襲。贈錢二十萬，布百匹。皇太子亦舉哀朝堂。諡曰 簡肅公。

miǎn shàn shǔ wén, qín zhù shù, suī dāng jī wù, xià bǐ bù xiū. cháng yǐ qǐ jū zhù fán zá, nǎi jiā shān zhuàn wèi bié qǐ jū zhù liù bǎi juǎn zuǒ chéng dàn shì wǔ juǎn zài xuǎn cáo, zhuàn xuǎn pǐn wǔ juǎn qí shí, zhuàn tài miào zhù wén èr juǎn yǐ kǒng shì èr jiào shū tú tóng guī, zhuàn huì lín wǔ shí juǎn. fán suǒ zhe qián hòu èr jí sì shí wǔ juǎn, yòu wèi fù rén jí shí juǎn, jiē xíng yú shì. dà tóng sān nián, gù zuǒ shǐ shàng shū zuǒ chéng liú lǎn děng yì què chén miǎn xíng zhuàng, qǐng kān shí jì dé, jí jiàng zhào xǔ lì bēi yú mù yún.
勉善屬文，勤著述，雖當機務，下筆不休。嘗以起居注煩雜，乃加刪撰為《別 起居注》六百卷；《左丞彈事》五卷；在選曹，撰《選品》五卷；齊時，撰《太廟 祝文》二卷；以孔釋二教殊途同歸，撰《會林》五十卷。凡所著前後二集四十五卷， 又為《婦人集》十卷，皆行於世。大同三年，故佐史尚書左丞劉覽等詣闕陳勉行狀， 請刊石紀德，即降詔許立碑於墓雲。

fěi zì jìng yè, yòu cōng mǐn, néng shǔ wén. qǐ jiā zhù zuò zuǒ láng, zhuǎn tài zǐ shè rén, zhǎng shū jì zhī rèn. lèi qiān xǐ mǎ zhōng shè rén, yóu guǎn shū jì. chū rù gōng fāng zhě lì rěn, yǐ zú jí chū wèi xiāng dōng wáng yǒu, qiān jìn ān nèi shǐ.
悱字敬業，幼聰敏，能屬文。起家著作佐郎，轉太子舍人，掌書記之任。累遷 洗馬、中舍人，猶管書記。出入宮坊者歷稔，以足疾出為湘東王友，遷晉安內史。

chén lì bù shàng shū yáo chá yuē: xú miǎn shǎo ér lì zhì wàng shí, fā fèn xiū shēn, shèn yán xíng, zé jiāo yóu jiā yùn shǔ xìng wáng, yī guāng rì yuè, gù néng míng jīng shù yǐ wǎn qīng zǐ, chū lǘ yán ér qǔ qīng xiàng. jí jū zhòng rèn, jié chéng shì zhǔ, dòng shī gǔ shǐ, yī zé xiān wáng, tí héng duān guǐ, wù wú yì yì, wèi liáng zōng chén, shèng yǐ.
陳吏部尚書姚察曰：徐勉少而厲志忘食，發憤修身，慎言行，擇交遊；加運屬 興王，依光日月，故能明經術以綰青紫，出閭閻而取卿相。及居重任，竭誠事主， 動師古始，依則先王，提衡端軌，物無異議，為梁宗臣，盛矣。