xìng zōng èr
興宗二
shí nián chūn zhēng yuè xīn hài shuò, sòng qiǎn liáng shì zhāng cóng yī fù bì zhào rì xuān lái hè. jiǎ zǐ, fù qiǎn wú yù féng dài lái hè yǒng shòu jié. èr yuè gēng chén shuò, zhào pú lú máo duǒ bù guī hé sū guǎn hù zhī méi rù zhě shǐ fù yè. jiǎ shēn, běi shū mì yuàn yán, nán běi èr wáng fǔ jí zhū bù jié dù shì wèi zhī hòu láng jūn, jiē chū zú zhàng, jì miǎn yǔ mín shù biān, qí zhī hòu shì, qǐng yì dé yǐ bù qǔ dài xíng. zhào cóng qí qǐng. xià sì yuè, zhào bà xiū yā lù jiāng fú liáng jí hàn bīng tún shù zhī yì. yòu yǐ dōng jīng liú shǒu xiāo sā bā yán, chí dōng jīng jī jū zhī jìn. liù yuè wù yín shuò, yǐ xiāo níng yē lǜ tǎn cuī yǔ chēng mǎ shì liáng yē lǜ rén xiān liú liù fú chōng hè sòng shēng chén shǐ fù yē lǜ shù chéng zhào chéng yē lǜ liè zhāng dàn chōng lái suì hè sòng zhēng dàn shǐ fù. qiū qī yuè rén xū, zhào zhū zhí guān sī qǔ guān wù zhě, yǐ zhèng dào lùn. zhū gǎn yǐ xiān cháo yǐ duàn shì xiāng gào yán zhě, zuì zhī. zhū zhàng láng jūn děng yú jìn dì shè lù, jué sān bǎi, bù zhēng cháng xiǎo jiāng jūn jué èr bǎi yǐ xià jí bǎi xìng fàn zhě, zuì tóng láng jūn lùn. bā yuè bǐng xū, yǐ yī zhě dèng yán zhēn zhì xiáng wěn xiāo liú níng jí yàn, zèng qí fù mǔ guān yǐ jiǎng zhī. jiǔ yuè xīn hài, cháo huáng tài hòu. guó jiù liú níng hōng. gēng shēn, huáng tài hòu shè huò xióng, shàng jìn jiǔ wèi shòu. guǐ hài, shàng liè mǎ mèng shān, cǎo mù méng mì, kǒng liè zhě wù shè shāng rén, mìng yē lǜ dí gū gè shū xìng míng yú shǐ yǐ zhì zhī. bǐng yín, xià guó xiàn sòng fú. yǐ shí yìng zhài tài bǎo guō sān bì hǔ bù shè, miǎn guān. dōng shí yuè bǐng xū, zhào dōng jīng liú shǒu xiāo xiào zhōng chá guān lì yǒu lián gàn qīng qiáng zhě, jù yǐ míng wén. gēng yín, yǐ nǚ zhí tài shī tái yā wèi hé sū guǎn dōu dài wáng. xīn mǎo, yǐ huáng zǐ hú lú wò lǐ shēng, běi zǎi xiàng fù mǎ sā bā níng yíng shàng zhì qí dì yàn yǐn, shàng mìng wèi shì yǔ hàn rén jiǎo wèi lè. rén chén, fù yǐn huáng tài hòu diàn, yǐ huáng zǐ shēng, sì shè. xī, fù yǐn gōng zhǔ fù mǎ jí nèi zú dà chén rù qǐn diàn jù yǐn. jiǎ wǔ, xìng zhōng jīng. gēng zǐ, yǐ fù mǎ dū wèi xiāo hū liè wèi guó jiù xiáng wěn. shí yī yuè bǐng chén, huí gú qiǎn shǐ lái gòng. shí èr yuè bǐng zǐ shuò, sòng qiǎn liú hàng wáng zhěng lái hè yīng shèng jié. yǐ wèi, zhì tà shù bù gū qiú zhǎng. yǐ hú tà lá wèi píng zhāng shì. shàng wén sòng shè guān hé, zhì háo qiàn, kǒng wèi biān huàn, yǔ nán běi shū mì wú guó wáng xiāo xiào mù zhào guó wáng xiāo guàn níng móu qǔ sòng jiù gē guān nán shí xiàn dì, suì qiǎn xiāo yīng liú liù fú shǐ sòng. gēng yín, sòng qiǎn zhāng miǎn hóu zōng liàng xuē shēn shì qí jùn shī chāng yán pān yǒng zhào lái hè yǒng shòu jié jí lái suì zhēng dàn. yǐ xuān zhèng diàn xué shì yáng jí wèi lì bù shàng shū pàn shùn yì jūn jié dù shǐ shì. dīng yǒu, yì fá sòng, zhào yù zhū dào.
十年春正月辛亥朔,宋遣梁適、張從一、富弼、趙日宣來賀。甲子,復遣吳育、馮戴來賀永壽節。二月庚辰朔,詔蒲盧毛朵部歸曷蘇館戶之沒入者使復業。甲申,北樞密院言,南、北二王府及諸部節度侍衛祗候郎君,皆出族帳,既免與民戍邊,其祗候事,請亦得以部曲代行。詔從其請。夏四月,詔罷修鴨淥江浮梁及漢兵屯戍之役。又以東京留守蕭撒八言,馳東京擊鞠之禁。六月戊寅朔,以蕭寧、耶律坦、崔禹稱、馬世良、耶律仁先、劉六符充賀宋生辰使副;耶律庶成、趙成、耶律烈、張旦充來歲賀宋正旦使副。秋七月壬戌,詔諸職官私取官物者,以正盜論。諸敢以先朝已斷事相告言者,罪之。諸帳郎君等于禁地射鹿,決三百,不征償;小將軍決二百以下;及百姓犯者,罪同郎君論。八月丙戌,以醫者鄧延貞治詳穩蕭留寧疾驗,贈其父母官以獎之。九月辛亥,朝皇太后。國舅留寧薨。庚申,皇太后射獲熊,上進酒為壽。癸亥,上獵馬孟山,草木蒙密,恐獵者誤射傷人,命耶律迪姑各書姓名於矢以志之。丙寅,夏國獻宋俘。以石硬砦太保郭三避虎不射,免官。冬十月丙戌,詔東京留守蕭孝忠察官吏有廉干清強者,具以名聞。庚寅,以女直太師台押為曷蘇館都大王。辛卯,以皇子胡盧斡里生,北宰相、駙馬撒八寧迎上至其第宴飲,上命衛士與漢人角為樂。壬辰,復飲皇太后殿,以皇子生,肆赦。夕,復引公主、駙馬及內族大臣入寢殿劇飲。甲午,幸中京。庚子,以駙馬都尉蕭忽列為國舅詳穩。十一月丙辰,回鶻遣使來貢。十二月丙子朔,宋遣劉沆、王整來賀應聖節。乙未,置撻術不姑酋長。以胡撻剌為平章事。上聞宋設關河,治壕塹,恐為邊患,與南、北樞密吳國王蕭孝穆、趙國王蕭貫寧謀取宋舊割關南十縣地,遂遣蕭英、劉六符使宋。庚寅,宋遣張沔、侯宗亮、薛申、侍其浚、施昌言、潘永照來賀永壽節及來歲正旦。以宣政殿學士楊佶為吏部尚書、判順義軍節度使事。丁酉,議伐宋,詔諭諸道。
shí yī nián chūn zhēng yuè wù shēn, fèng yíng huáng tài hòu yú nèi diàn. gēng xū, qiǎn nán yuàn xuān huī shǐ xiāo tè mò hàn lín xué shì liú liù fú shǐ sòng, qǔ jìn yáng jí wǎ qiáo yǐ nán shí xiàn dì qiě wèn xìng shī fá xià jí yán biān shū jùn shuǐ zé zēng yì bīng shù zhī gù. èr yuè rén yín, rú yuān yāng luò. xià sì yuè jiǎ xū shuò, bān nán zhēng shǎng fá lìng. liù yuè yǐ hài, sòng qiǎn fù bì zhāng mào shí fèng shū lái pìn, yǐ shū dá zhī. rén wǔ, yù hán liáng diàn, fàng jìn shì wáng shí děng liù shí sì rén. jìn zhān yín yù rù sòng. qiū qī yuè rén yín shuò, zhào dào yì guān mǎ zhě jiǎn sǐ lùn. wài lù guān qín cuì zhèng zhí zhě, kǎo mǎn dài bù zhì shì zhě jí yì zhī. bā yuè bǐng shēn, sòng fù qiǎn fù bì zhāng mào shí fèng shū lái pìn, qǐ zēng suì bì yín juàn, yǐ shū dá zhī. jiǔ yuè rén yín, qiǎn běi yuàn shū mì fù shǐ yē lǜ rén xiān hàn rén xíng gōng fù bù shǔ liú liù fú shǐ sòng yuē hé. shì shí, fù bì wèi shàng yán, dà yì wèi liáo yǔ sòng hé, zuò huò suì bì, zé lì zài guó jiā, chén xià wú yǔ yǔ sòng jiāo bīng, zé lì zài chén xià, hài zài guó jiā. shàng gǎn qí yán, hé hǎo shǐ dìng. rùn yuè guǐ wèi, yē lǜ rén xiān qiǎn rén bào, sòng suì zēng yín juàn shí wàn liǎng pǐ, wén shū chēng gòng, sòng zhì bái gōu dì xǐ, yàn qún chén yú zhāo qìng diàn. shì rì, zhèn xù sān fù zú zhī pín zhě. xīn mǎo, rén xiān liú liù fú hái, jìn sòng guó shì shū. dōng shí yī yuè dīng hài, qún chén jiā shang zūn hào yuē cōng wén shèng wǔ yīng lüè shén gōng ruì zhé rén xiào huáng dì, cè huáng hòu xiāo shì yuē zhēn yì xuān cí chóng shèng huáng hòu. tài shè. liáng wáng hóng jī jìn fēng yàn guó wáng. shí èr yuè guǐ mǎo, cháo huáng tài hòu. jiǎ chén, fēng huáng tài dì zhòng yuán zǐ niè lǔ gǔ wèi ān dìng jùn wáng. jǐ yǒu, yǐ xuān xiàn huáng hòu jì rì, shàng yǔ huáng tài hòu sù fú, fàn sēng yú yán shòu mǐn zhōng sān xué sān sì. xīn hài, zhào juān yù bèi fá sòng zhū bù zū shuì yī nián. rén zǐ, yǐ tǔ hún dǎng xiàng duō yù mǎ xià guó, zhào jǐn biān fáng. jǐ wèi, sòng qiǎn hè zhēng dàn jí yǒng shòu jié shǐ jū dǐ, dì wēi fú wǎng guān. dīng mǎo, jìn sàng zàng shā niú mǎ jí cáng zhēn bǎo.
十一年春正月戊申,奉迎皇太后於內殿。庚戌,遣南院宣徽使蕭特末、翰林學士劉六符使宋,取晉陽及瓦橋以南十縣地;且問興師伐夏及沿邊疏浚水澤、增益兵戍之故。二月壬寅,如鴛鴦濼。夏四月甲戌朔,頒南征賞罰令。六月乙亥,宋遣富弼、張茂實奉書來聘,以書答之。壬午,御含涼殿,放進士王寔等六十四人。禁氈、銀鬻入宋。秋七月壬寅朔,詔盜易官馬者減死論。外路官勤瘁正直者,考滿代;不治事者即易之。八月丙申,宋復遣富弼、張茂實奉書來聘,乞增歲幣銀絹,以書答之。九月壬寅,遣北院樞密副使耶律仁先、漢人行宮副部署劉六符使宋約和。是時,富弼為上言,大意謂遼與宋和,坐獲歲幣,則利在國家,臣下無與;與宋交兵,則利在臣下,害在國家。上感其言,和好始定。閏月癸未,耶律仁先遣人報,宋歲增銀、絹十萬兩、匹,文書稱貢,送至白溝;帝喜,宴群臣於昭慶殿。是日,振恤三父族之貧者。辛卯,仁先、劉六符還,進宋國誓書。冬十一月丁亥,群臣加上尊號曰聰文聖武英略神功睿哲仁孝皇帝,冊皇后蕭氏曰貞懿宣慈崇聖皇后。太赦。梁王洪基進封燕國王。十二月癸卯,朝皇太后。甲辰,封皇太弟重元子涅魯古為安定郡王。己酉,以宣獻皇后忌日,上與皇太后素服,飯僧於延壽、憫忠、三學三寺。辛亥,詔蠲預備伐宋諸部租稅一年。壬子,以吐渾、党項多鬻馬夏國,詔謹邊防。己未,宋遣賀正旦及永壽節使居邸,帝微服往觀。丁卯,禁喪葬殺牛馬及藏珍寶。
shí èr nián chūn zhēng yuè xīn wèi, qiǎn tóng zhī xī jīn fǔ shì yē lǜ dí liè shū mì yuàn dōu chéng zhǐ wáng wéi jí yù xià guó yǔ sòng hé. rén shēn, yǐ wú guó wáng xiāo xiào mù wèi nán yuàn shū mì shǐ, běi fǔ zǎi xiàng xiāo xiào zhōng běi yuàn shū mì shǐ, fēng chǔ wáng, hán guó wáng xiāo huì běi fǔ zǎi xiàng tóng zhī yuán shuài fǔ shì, hán bā nán yuàn dài wáng, yē lǜ hóu shěn dōng jīng liú shǒu, běi yuàn shū mì fù shǐ yē lǜ rén xiān tóng zhī dōng jīng liú shǒu shì, běi miàn lín yá xiāo gé běi yuàn shū mì fù shǐ. jiǎ xū, rú wǔ qīng zhài wěi diàn. èr yuè rén yín, jìn guān nán hàn mín gōng shǐ. jǐ yǒu, xià guó yǐ jiā shang zūn hào, qiǎn shǐ lái hè. jiǎ yín, yē lǜ dí liè děng shǐ xià guó hái, zòu yuán hào bà bīng, jí qiǎn shǐ bào sòng. sān yuè xīn mǎo, xìng nán jīng. rén chén, gāo lì guó yǐ jiā shang zūn hào, qiǎn shǐ lái hè. xià sì yuè jǐ hài, zhì huí bá bù xiáng wěn dōu jiān. gēng zǐ, xià guó qiǎn shǐ jìn mǎ tuó. wǔ yuè xīn mǎo, wò lǔ pú lú máo duǒ bù èr shǐ lái gòng shī qī, yòu ér qiǎn hái. yǐ wèi, zhào fù dìng lǐ zhì. shì yuè, xìng shān xī. liù yuè bǐng wǔ, zhào shì xuǎn zǎi xiàng jié dù shǐ zú shǔ jí shēn wèi jié dù shǐ zhī jiā, xǔ zàng yòng yín qì réng jìn shā shēng yǐ jì. gēng xū, zhào hàn rén gōng fēn hù jué, héng chǎn yǐ qīn zú jì zhī. xīn hài, zǔ bo dài wáng tún tū gǔ sī dì tài wèi sā gé lǐ lái cháo. bǐng chén, huí gú qiǎn shǐ lái gòng. jiǎ zǐ, yǐ nán yuàn shū mì shǐ wú guó wáng xiāo xiào mù wèi běi yuàn shū mì shǐ, xǐ fēng qí guó wáng. qiū qī yuè bǐng yín shuò, běi yuàn shū mì shǐ xiāo xiào zhōng hōng, tè shì xì qiú. gēng yín, xià guó qiǎn shǐ shàng biǎo, qǐng fá sòng, bù cóng. bā yuè bǐng shēn, yè qìng líng. xīn chǒu, yàn guó wáng hóng jī jiā shàng shū lìng, zhī běi nán yuàn shū mì shǐ shì, jìn fēng yàn zhào guó wáng. wù wǔ, yǐ qián xī běi lù zhāo tǎo shǐ xiāo tǎ liè gé wèi yòu yí lí bì. gēng shēn, yú yuè yē lǜ hóng gǔ hōng. jiǎ zǐ, zǔ bo lái gòng. jiǔ yuè rén shēn, cháo huáng tài hòu, yè wàng xiān diàn. rén wǔ, yè huái líng. dōng shí yuè dīng yǒu, zhù bì zhōng huì chuān. jǐ hài, běi yuàn shū mì shǐ xiāo xiào mù hōng, zhuī zèng dà chéng xiàng jìn guó wáng. gēng zǐ, zhào zhū lù shàng zhòng qiú, qiǎn guān xiáng yàn. xīn hài, cān zhī zhèng shì hán shào fāng wèi guǎng dé jūn jié dù shǐ, sān sī shǐ liú liù fú zhǎng níng jūn jié dù shǐ. rén zǐ, yǐ xià rén qīn dǎng xiàng, qiǎn yán chāng gōng shǐ gāo jiā nú ràng zhī. jiǎ zǐ, běi fǔ zǎi xiàng xiāo huì wèi běi yuàn shū mì shǐ, bīn wáng suì gē wèi tì yǐn, tì yǐn dí lǔ gǔ fēng qī shuǐ jùn wáng xī běi lù zhāo tǎo shǐ, shū mì fù shǐ xiāo ā lá tóng zhī běi yuàn xuān huī shì. chū fēi lóng jiù mǎ, fēn cì qún chén. shí yī yuè dīng chǒu, zhuī fēng chǔ wáng xiāo xiào zhōng wèi chǔ guó wáng. dīng hài, yǐ shàng jīng suì jiǎn, fù qí mín zū shuì. guǐ sì, cháo huáng tài hòu. shí èr yuè wù shēn, gǎi zhèng shì shěng wèi zhōng shū shěng.
十二年春正月辛未,遣同知析津府事耶律敵烈、樞密院都承旨王惟吉諭夏國與宋和。壬申,以吳國王蕭孝穆為南院樞密使,北府宰相蕭孝忠北院樞密使,封楚王,韓國王蕭惠北府宰相、同知元帥府事,韓八南院大王,耶律侯哂東京留守,北院樞密副使耶律仁先同知東京留守事,北面林牙蕭革北院樞密副使。甲戌,如武清寨葦淀。二月壬寅,禁關南漢民弓矢。己酉,夏國以加上尊號,遣使來賀。甲寅,耶律敵烈等使夏國還,奏元昊罷兵,即遣使報宋。三月辛卯,幸南京。壬辰,高麗國以加上尊號,遣使來賀。夏四月己亥,置回跋部詳穩、都監。庚子,夏國遣使進馬、駝。五月辛卯,斡魯、蒲盧毛朵部二使來貢失期,宥而遣還。乙未,詔復定禮制。是月,幸山西。六月丙午,詔世選宰相、節度使族屬及身為節度使之家,許葬用銀器;仍禁殺牲以祭。庚戌,詔漢人宮分戶絕,恆產以親族繼之。辛亥,阻卜大王屯禿古斯弟太尉撒葛里來朝。丙辰,回鶻遣使來貢。甲子,以南院樞密使吳國王蕭孝穆為北院樞密使,徙封齊國王。秋七月丙寅朔,北院樞密使蕭孝忠薨,特釋繫囚。庚寅,夏國遣使上表,請伐宋,不從。八月丙申,謁慶陵。辛丑,燕國王洪基加尚書令,知北南院樞密使事,進封燕趙國王。戊午,以前西北路招討使蕭塔烈葛為右夷離畢。庚申,于越耶律洪古薨。甲子,阻卜來貢。九月壬申,朝皇太后,謁望仙殿。壬午,謁懷陵。冬十月丁酉,駐蹕中會川。己亥,北院樞密使蕭孝穆薨,追贈大丞相、晉國王。庚子,詔諸路上重囚,遣官詳讞。辛亥,參知政事韓紹芳為廣德軍節度使,三司使 劉六符長寧軍節度使。壬子,以夏人侵党項,遣延昌宮使高家奴讓之。甲子,北府宰相蕭惠為北院樞密使,豳王遂哥為惕隱,惕隱敵魯古封漆水郡王、西北路招討使,樞密副使蕭阿剌同知北院宣徽事。出飛龍廄馬,分賜群臣。十一月丁丑,追封楚王蕭孝忠為楚國王。丁亥,以上京歲儉,復其民租稅。癸巳,朝皇太后。十二月戊申,改政事省為中書省。
shí sān nián chūn zhēng yuè jiǎ zǐ shuò, cháo huáng tài hòu. wù chén, rú hùn tóng jiāng. xīn wèi, liè wù lǔ guǎn gāng. èr yuè gēng xū, rú yú ér luò. bǐng chén, yǐ cān zhī zhèng shì dù fáng wèi nán fǔ zǎi xiàng. sān yuè dīng hài, gāo lì qiǎn shǐ lái gòng. yǐ xuān zhèng diàn xué shì yáng jí cān zhī zhèng shì. shì yuè, zhì qì dān jǐng xún yuàn. xià sì yuè jǐ yǒu, qiǎn dōng jīng liú shǒu yē lǜ hóu shěn zhī huáng lóng fǔ shì yē lǜ ōu lǐ sī jiāng bīng gōng pú lú máo duǒ bù. jiǎ yín, nán yuàn dài wáng yē lǜ gāo shí zòu dǎng xiàng děng bù pàn fù xià guó. bǐng chén, xī nán miàn zhāo tǎo dōu jiān luó hàn nú xiáng wěn wò lǔ mǔ děng zòu, shān xī bù zú jié dù shǐ qū liè yǐ wǔ bù pàn rù xī xià, qǐ nán běi fǔ bīng yuán sòng shí wēi sāi zhōu hù. zhào fù zhě qiǎn xíng, yú liú tún tián tiān dé jūn. wǔ yuè rén xū shuò, luó hàn nú zòu suǒ fā bù bīng yǔ dǎng xiàng zhàn bù lì, zhāo tǎo shǐ xiāo pǔ dá sì jié jūn xiáng wěn zhāng fú nú mò yú zhèn. lǐ yuán hào lái yuán pàn dǎng. wù chén, zhào zhēng zhū dào bīng huì xī nán biān yǐ tǎo yuán hào. liù yuè jiǎ wǔ, zǔ bo qiú zhǎng wū bā qiǎn qí zi zhí yuán hào suǒ qiǎn qiú yuán shǐ wā yì gǎi lái, qǐ yǐ bīng zhù zhàn, cóng zhī. zhù bì yǒng ān shān. yǐ jiāng fá xià, qiǎn yán chāng gōng shǐ yē lǜ gāo jiā nú gào sòng. bǐng shēn, zhào qián nán yuàn dài wáng yē lǜ gǔ yù hàn lín dōu lín yá yē lǜ shù chéng děng biān jí guó cháo shàng shì yǐ lái shì jī. bǐng wǔ, gāo lì qiǎn shǐ lái gòng. dīng wèi, lù qiú. qiū qī yuè xīn yǒu, xiāng hé xiàn mín lǐ yí ér yǐ zuǒ dào huò zhòng, fú zhū. gēng wǔ, xíng zài shēng lǐ. gēng chén, xià guó qiǎn shǐ lái cháo. bā yuè yǐ wèi, yǐ xià shǐ duì bù yǐ qíng, jī zhī. dīng sì, xià guó fù qiǎn shǐ lái, xún yǐ shì yí, yòu bù yǐ shí duì, chī zhī. jiǔ yuè wù chén, sòng yǐ qīn zhēng xià guó, qiǎn yú jìng zhì jìn lǐ. rén shēn, huì dà jūn yú jiǔ shí jiǔ quán, yǐ huáng tài dì zhòng yuán běi yuàn shū mì shǐ hán guó wáng xiāo huì jiāng xiān fēng bīng xī zhēng. dōng shí yuè gēng yín, jì tiān dì. bǐng shēn, huò dǎng xiàng zhēn rén, shè guǐ jiàn. dīng yǒu, lǐ yuán hào shàng biǎo xiè zuì. jǐ hài, yuán hào qiǎn shǐ lái zòu, yù shōu pàn dǎng yǐ xiàn, cóng zhī. xīn hài, yuán hào qiǎn shǐ lái jìn fāng wù, zhào běi yuàn shū mì fù shǐ xiāo gé yà zhī. rén zǐ, jūn yú hé qū. gé yán yuán hào qīn lǜ dǎng xiàng sān bù lái, zhào gé jié qí nà pàn bèi méng, yuán hào fú zuì, cì jiǔ. xǔ yǐ zì xīn, qiǎn zhī. zhào qún chén yì, jiē yǐ dà jūn jì jí, yí jiā tǎo fá. guǐ chǒu, dū shù lù bīng yǎn xí, shā shù qiān rén, fù mǎ dū wèi xiāo hú dǔ wèi xià rén suǒ zhí. dīng sì, yuán hào qiǎn shǐ yǐ xiān bèi zhí zhě lái guī, zhào suǒ liú xià shǐ yì hái qí guó. shí yī yuè xīn yǒu, cì yǒu gōng jiāng xiào yǒu chà. jiǎ zǐ, bān shī. dīng mǎo, gǎi yún zhōu wèi xī jīng. xīn sì, cháo huáng tài hòu. shí èr yuè jǐ chǒu, xìng xī jīng. wù xū, yǐ běi yuàn shū mì fù shǐ yē lǜ dí liè wèi yòu yí lí bì. jǐ hài, gāo lì qiǎn shǐ lái gòng. wù shēn, xiāo hú dǔ zì xià lái guī.
十三年春正月甲子朔,朝皇太后。戊辰,如混同江。辛未,獵兀魯館岡。二月庚戌,如魚兒濼。丙辰,以參知政事杜防為南府宰相。三月丁亥,高麗遣使來貢。以宣政殿學士楊佶參知政事。是月,置契丹警巡院。夏四月己酉,遣東京留守耶律侯哂、知黃龍府事耶律歐里斯將兵攻蒲盧毛朵部。甲寅,南院大王耶律高十奏党項等部叛附夏國。丙辰,西南面招討都監羅漢奴、詳穩斡魯母等奏,山西部族節度使屈烈以五部叛入西夏,乞南、北府兵援送實威塞州戶。詔富者遣行,餘留屯田天德軍。五月壬戌朔,羅漢奴奏所發部兵與党項戰不利,招討使蕭普達、四捷軍詳穩張佛奴歿於陣。李元昊來援叛黨。戊辰,詔征諸道兵會西南邊以討元昊。六月甲午,阻卜酋長烏八遣其子執元昊所遣求援使窊邑改來,乞以兵助戰,從之。駐蹕永安山。以將伐夏,遣延昌宮使耶律高家奴告宋。丙申,詔前南院大王耶律谷欲、翰林都林牙耶律庶成等編集國朝上世以來事跡。丙午,高麗遣使來貢。丁未,錄囚。秋七月辛酉,香河縣民李宜兒以左道惑眾,伏誅。庚午,行再生禮。庚辰,夏國遣使來朝。八月乙未,以夏使對不以情,羈之。丁巳,夏國復遣使來,詢以事宜,又不以實對,笞之。九月戊辰,宋以親征夏國,遣余靖致贐禮。壬申,會大軍於九十九泉,以皇太弟重元、北院樞密使韓國王蕭惠將先鋒兵西征。冬十月庚寅,祭天地。丙申,獲党項偵人,射鬼箭。丁酉,李元昊上表謝罪。己亥,元昊遣使來奏,欲收叛黨以獻,從之。辛亥,元昊遣使來進方物,詔北院樞密副使蕭革迓之。壬子,軍於河曲。革言元昊親率党項三部來,詔革詰其納叛背盟,元昊伏罪,賜酒。許以自新,遣之。召群臣議,皆以大軍既集,宜加討伐。癸丑,督數路兵掩襲,殺數千人,駙馬都尉蕭胡睹為夏人所執。丁巳,元昊遣使以先被執者來歸,詔所留夏使亦還其國。十一月辛酉,賜有功將校有差。甲子,班師。丁卯,改雲州為西京。辛巳,朝皇太后。十二月己丑,幸西京。戊戌,以北院樞密副使耶律敵烈為右夷離畢。己亥,高麗遣使來貢。戊申,蕭胡睹自夏來歸。
shí sì nián chūn zhēng yuè gēng shēn, yǐ shì zhōng xiāo xū liè wèi nán yuàn tǒng jūn shǐ, fēng liáo xī jùn wáng. gēng wǔ, rú yuān yāng luò. rén wǔ, yǐ jīn wú wèi dà jiāng jūn dí lǔ gǔ wèi yǐ shì dài wáng. jiǎ shēn, xià guó qiǎn shǐ jìn gú. yǐ cháng shì wò gǔ dé zhàn mò, mìng qí zi xí luó wèi shuài. èr yuè gēng zǐ, cháo huáng tài hòu. zhù bì sā lá luò. sān yuè jǐ mǎo, sòng yǐ fá xià shī hái, qiǎn shǐ lái hè. sì yuè xīn hài, gāo lì qiǎn shǐ lái gòng. rùn wǔ yuè guǐ chǒu, qīng shǔ yǒng ān shān. liù yuè dīng mǎo, yè qìng líng. jǐ mǎo, zǔ bo dài wáng tún tū gǔ sī lǜ zhū qiú zhǎng lái cháo. gēng chén, xià guó qiǎn shǐ lái gòng. xīn sì, yǐ xī nán miàn zhāo tǎo shǐ xiāo pǔ dá zhàn mò, zèng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. qiū qī yuè wù shēn, zhù bì zhōng huì chuān. dōng shí yuè jiǎ zǐ, wàng sì mù yè shān. shí yī yuè rén wǔ shuò, huí gú ā sà lán qiǎn shǐ lái gòng. jiǎ chén, yǐ tóng zhī běi yuàn xuān huī shì xiāo ā lá wèi běi fǔ zǎi xiàng. shí èr yuè guǐ chǒu, guān hàn jūn xí pào shè jī cì. guǐ hài, jué zhì yù.
十四年春正月庚申,以侍中蕭虛烈為南院統軍使,封遼西郡王。庚午,如鴛鴦濼。壬午,以金吾衛大將軍敵魯古為乙室大王。甲申,夏國遣使進鶻。以常侍斡古得戰歿,命其子習羅為帥。二月庚子,朝皇太后。駐蹕撒剌濼。三月己卯,宋以伐夏師還,遣使來賀。四月辛亥,高麗遣使來貢。閏五月癸丑,清暑永安山。六月丁卯,謁慶陵。己卯,阻卜大王屯禿古斯率諸酋長來朝。庚辰,夏國遣使來貢。辛巳,以西南面招討使蕭普達戰歿,贈同中書門下平章事。秋七月戊申,駐蹕中會川。冬十月甲子,望祀木葉山。十一月壬午朔,回鶻阿薩蘭遣使來貢。甲辰,以同知北院宣徽事蕭阿剌為北府宰相。十二月癸丑,觀漢軍習炮射擊刺。癸亥,決滯獄。
shí wǔ nián chūn zhēng yuè yǐ yǒu, rú hùn tóng jiāng. jìn qì dān yǐ nú bì yù yǔ hàn rén. èr yuè yǐ mǎo, rú zhǎng chūn hé. bǐng yín, pú lú máo duǒ jiè hé lǎn hé hù lái fù, zhào fǔ zhī. sān yuè jiǎ shēn, cháo huáng tài hòu. yǐ yǒu, yǐ yīng shèng jié, jiǎn sǐ zuì, shì tú yǐ xià. xīn mǎo, cháo huáng tài hòu. dīng yǒu, gāo lì qiǎn shǐ lái gòng. zhào zhū dào suì jù yù sòng yǐ wén. xià sì yuè xīn hài shuò, jìn wǔ jīng lì mín jī jū. wù wǔ, bà yáo niǎn zhàng shù jūn. rén xū, yǐ běi nǚ zhí xiáng wěn xiāo gāo liù wèi xī liù bù dài wáng. jiǎ zǐ, qīng shǔ yǒng ān shān. jiǎ xū, pú lú máo duǒ hé lǎn hé bǎi bā shí hù lái fù. liù yuè guǐ chǒu, yǐ xī jīng liú shǒu yē lǜ mǎ liù wèi hàn rén xíng gōng dōu bù shǔ, cān zhī zhèng shì yáng jí chū wèi wǔ dìng jūn jié dù shǐ. wù chén, yù qīng liáng diàn, fàng jìn shì wáng táng děng liù shí bā rén. jiǎ xū, xī běi lù zhāo tǎo shǐ yē lǜ dí lǔ gǔ zuò zāng miǎn guān. qiū qī yuè yǐ yǒu, bīn wáng suì gē hōng. wù zǐ, guān huò. yǐ wèi, yǐ běi yuàn xuān huī shǐ lǚ fén wèi zuǒ yí lí bì, qián nán fǔ zǎi xiàng yē lǜ xǐ sūn dōng běi lù xiáng wěn. bǐng shēn, jí zhū lù jūn. dīng yǒu, rú qiū shān. xīn chǒu, jìn hù cóng jiàn mín tián. dīng wèi, yǐ nǚ zhí bù zhǎng zhē mǔ lǜ zhòng lái fù, jiā tài shī. bā yuè guǐ chǒu, gāo lì wáng qīn hōng, qiǎn shǐ lái gào. jiǔ yuè jiǎ chén, jìn yǐ jū wǎng bǔ hú tù. dōng shí yuè jǐ yǒu, zhù bì zhōng huì chuān. shí yī yuè dīng hài, yǐ nán yuàn shū mì shǐ xiāo xiào yǒu wèi běi fǔ zǎi xiàng, qì dān xíng gōng dōu bù shǔ yē lǜ rén xiān nán yuàn dài wáng, běi fǔ zǎi xiàng xiāo gé tóng zhī běi yuàn shū mì shǐ shì, zhī yí lí bì shì yē lǜ xìn xiān hàn rén xíng gōng dōu bù shǔ, zuǒ yí lí bì lǚ fén tì yǐn, hàn rén xíng gōng dōu bù shǔ yē lǜ dí liè zuǒ yí lí bì. jǐ hài, bó hǎi bù yǐ qì dān hù lì tōng kuò jūn mǎ. yǐ sì, zhèn nán jīng pín mín. shí èr yuè rén shēn, qū shè tú yǐ xià zuì. shì rì wèi shèng zōng zài shí shēng chén.
十五年春正月乙酉,如混同江。禁契丹以奴婢鬻與漢人。二月乙卯,如長春河。丙寅,蒲盧毛朵界曷懶河戶來附,詔撫之。三月甲申,朝皇太后。乙酉,以應聖節,減死罪,釋徒以下。辛卯,朝皇太后。丁酉,高麗遣使來貢。詔諸道歲具獄訟以聞。夏四月辛亥朔,禁五京吏民擊鞠。戊午,罷遙輦帳戍軍。壬戌,以北女直詳穩蕭高六為奚六部大王。甲子,清暑永安山。甲戌,蒲盧毛朵曷懶河百八十戶來附。六月癸丑,以西京留守耶律馬六為漢人行宮都部署,參知政事楊佶出為武定軍節度使。戊辰,御清涼殿,放進士王棠等六十八人。甲戌,西北路招討使耶律敵魯古坐贓免官。秋七月乙酉,豳王遂哥薨。戊子,觀獲。乙未,以北院宣徽使旅墳為左夷離畢,前南府宰相耶律喜孫東北路詳穩。丙申,籍諸路軍。丁酉,如秋山。辛丑,禁扈從踐民田。丁未,以女直部長遮母率眾來附,加太師。八月癸丑,高麗王欽薨,遣使來告。九月甲辰,禁以罝網捕狐兔。冬十月己酉,駐蹕中會川。十一月丁亥,以南院樞密使蕭孝友為北府宰相,契丹行宮都部署耶律仁先南院大王,北府宰相蕭革同知北院樞密使事,知夷離畢事耶律信先漢人行宮都部署,左夷離畢旅墳惕隱,漢人行宮都部署耶律敵烈左夷離畢。己亥,渤海部以契丹戶例通括軍馬。乙巳,振南京貧民。十二月壬申,曲赦徒以下罪。是日為聖宗在時生辰。