huáng shēng, gù jiā zǐ, cái qíng pō shàn, sù zhì gāo qiān. cūn wài lán ruò yǒu jū sēng mǒu, sù yǔ fēn shēn, jì ér sēng yún yóu, qù shí yú nián fù guī. jiàn huáng, tàn yuē: wèi jūn téng dá yǐ jiǔ, jīn shàng bái zhù yé? xiǎng fú mìng gù báo ěr. qǐng wèi jūn huì míng zhōng zhǔ zhě. néng zhì shí qiān fǒu? dá yán: bù néng. sēng yuē: qǐng miǎn bàn qí bàn, yú dāng dài jiǎ zhī. sān rì wèi yuē. huáng nuò zhī. jié lì diǎn zhì rú shù.
黃生，故家子，才情頗贍，夙志高騫。村外蘭若有居僧某，素與分深，既而僧雲遊，去十餘年復歸。見黃，嘆曰：「謂君騰達已久，今尚白紵耶？想福命固薄耳。請為君賄冥中主者。能置十千否？」答言：「不能。」僧曰：「請勉辦其半，余當代假之。三日為約。」黃諾之。竭力典質如數。
sān rì, sēng guǒ yǐ wǔ qiān lái fù huáng. huáng jiā jiù yǒu jí shuǐ jǐng, shēn bù jié, yún tōng hé hǎi. sēng mìng shù zhì jǐng biān, jiè yuē: yuē wǒ dào sì, jí tuī duò jǐng zhōng. hòu bàn chuī shí, yǒu yī qián fàn qǐ, dāng bài zhī. nǎi qù. huáng bù jiě hé shù, zhuǎn niàn xiào fǒu wèi dìng, ér shí qiān kě xī. nǎi nì qí jiǔ, ér yǐ yī qiān tóu zhī. shǎo jiān jù pào tū qǐ, kēng rán ér pò, jí yǒu yī qián fú chū, dà rú chē lún. huáng dà hài, jì bài, yòu qǔ sì qiān tóu yān. là xià jī chù yǒu shēng, wèi dà qián suǒ gé bù dé chén. rì mù sēng zhì, qiào ràng zhī yuē: hú bù jǐn tóu? huáng yún: yǐ jǐn tóu yǐ. sēng yuē: míng zhōng shǐ zhě zhǐ jiāng yī qiān qù, hé nǎi wàng yán? huáng shí gào zhī, sēng tàn yuē: bǐ lìn zhě bì fēi dà qì. cǐ zi zhī mìng hé yǐ míng jīng zhōng, bù rán jiǎ kē lì zhì yǐ. huáng dà huǐ, qiú zài ráng zhī, sēng gù cí ér qù. huáng shì jǐng zhōng qián yóu fú, yǐ gěng diào shàng, dà qián nǎi chén. shì suì, huáng yǐ fù bǎng zhǔn gòng, zú rú sēng yán.
三日，僧果以五千來付黃。黃家舊有汲水井，深不竭，雲通河海。僧命束置井邊，戒曰：「約我到寺，即推墮井中。候半炊時，有一錢泛起，當拜之。」乃去。黃不解何術，轉念效否未定，而十千可惜。乃匿其九，而以一千投之。少間巨泡突起，鏗然而破，即有一錢浮出，大如車輪。黃大駭，既拜，又取四千投焉。落下擊觸有聲，為大錢所隔不得沉。日暮僧至，譙讓之曰：「胡不盡投？」黃云：「已盡投矣。」僧曰：「冥中使者止將一千去，何乃妄言？」黃實告之，僧嘆曰：「鄙吝者必非大器。此子之命合以明經終，不然甲科立致矣。」黃大悔，求再禳之，僧固辭而去。黃視井中錢猶浮，以綆釣上，大錢乃沉。是歲，黃以副榜准貢，卒如僧言。
yì shǐ shì yuē: qǐ míng zhōng yì kāi juān nà zhī kē yé? shí qiān ér dé yī dì, zhí yì lián yǐ. rán yī qiān zhǔn gòng, yóu áng guì ěr. míng jīng bù dì, hé zhí yī qián!
異史氏曰：「豈冥中亦開捐納之科耶？十千而得一第，直亦廉矣。然一千准貢，猶昂貴耳。明經不第，何值一錢！」
