bīn zhōu yī xiù cái dú shū zhāi zhōng, yǒu kuǎn mén zhě, qǐ shì zé yī lǎo wēng, xíng mào shén gǔ. yán rù, tōng xìng shì, wēng zì yán: yǎng zhēn, xìng hú, shí hú xiān. mù jūn gāo yǎ, yuàn gòng chén xī. shēng gù kuàng dá, yì bù wèi guài. xiāng yǔ píng bó jīn gǔ, shū bó qià, lòu huā diāo huì, càn yú yá chǐ, shí chōu jīng yì, zé míng lǐ zhàn shēn, chū rén yì wài. shēng jīng fú, liú zhī shén jiǔ.
濱州一秀才讀書齋中,有款門者,啟視則一老翁,形貌甚古。延入,通姓氏,翁自言:「養真,姓胡,實狐仙。慕君高雅,願共晨夕。」生故曠達,亦不為怪。相與評駁今古,殊博洽,鏤花雕繪,粲於牙齒,時抽經義,則名理湛深,出人意外。生驚服,留之甚久。
yī rì mì qí wēng yuē: jūn ài wǒ liáng hòu. gù wǒ pín ruò cǐ, jūn dàn yī jǔ shǒu, jīn qián zì kě lì zhì, hé bù xiǎo zhōu gěi? wēng mò rán, shǎo jiān xiào yuē: cǐ dà yì shì. dàn xū dé shí shù qián zuò mǔ. shēng rú qí qǐng. wēng nǎi yǔ gòng rù mì shì zhōng, yǔ bù zuò zhòu. é qǐng, qián yǒu shù shí bǎi wàn cóng liáng jiān qiāng qiāng ér xià, shì rú zhòu yǔ, zhuǎn shùn méi xī, bá zú ér lì yòu méi huái. guǎng zhàng zhī shě, yuē shēn sān sì chǐ yú. nǎi gù shēng yuē: pō yàn jūn yì fǒu? yuē: zú yǐ. wēng yī huī, qián huà rán ér zhǐ, nǎi xiāng yǔ jiōng hù chū. shēng qiè xǐ bào fù yǐ.
一日密祈翁曰:「君愛我良厚。顧我貧若此,君但一舉手,金錢自可立致,何不小周給?」翁默然,少間笑曰:「此大易事。但須得十數錢作母。」生如其請。翁乃與共入密室中,禹步作咒。俄頃,錢有數十百萬從梁間鏘鏘而下,勢如驟雨,轉瞬沒膝,拔足而立又沒踝。廣丈之舍,約深三四尺余。乃顧生曰:「頗厭君意否?」曰:「足矣。」翁一揮,錢畫然而止,乃相與扃戶出。生竊喜暴富矣。
qǐng zhī rù shì qǔ yòng, zé ē dǔ huà wèi wū yǒu, wéi mǔ qián shí yú méi shàng zài. shēng dà shī wàng, shèng qì xiàng wēng, pō duì qí kuáng. wēng nù yuē: wǒ běn yǔ jūn wén zì jiāo, bù móu yǔ jūn zuò zéi! biàn rú xiù cái yì, zhǐ hé xún liáng shàng jūn zǐ jiāo hǎo dé, lǎo fū bù néng chéng mìng! suì fú yī qù.
頃之入室取用,則阿堵化為烏有,惟母錢十餘枚尚在。生大失望,盛氣向翁,頗懟其誑。翁怒曰:「我本與君文字交,不謀與君作賊!便如秀才意,只合尋梁上君子交好得,老夫不能承命!」遂拂衣去。