strong shī hǔ mén guān tí dū xùn guó zhàn shěng hé yáng cān zàn yáng wēi strong
失虎門關提督殉國 戰省河楊參讚揚威
qiě shuō qí shàn xìn yòng bào péng, chè tuì fáng bīng, shī qù shā jiǎo dà jiǎo liǎng pào tái jí yǔ yì lǜ shàn dìng cǎo yuē. xún fǔ yí liáng dà bù wèi rán, bìng zhī hǎi fáng kōng xū, guǎng dōng wēi zài dàn xī, zì jǐ yě yǒu shǒu tǔ zé rèn, bù dé bù bǎ jīng guò qíng xíng jù shí chū zòu. dào guāng pī yuè yí liáng de zòu zhé, gèng wèi zhèn nù, jí zhào mù zhāng ā zhì qián, dà jiā shēn chì, mǎ shàng jiàng zhǐ bǎ qí shàn gé zhí ná wèn, jí méi jiā chǎn. gù qí shàn jiē dú zhè dào cháo zhǐ, xīn zhōng yī jí, jìng rán yūn le guò qù. jīng shǒu xià guàn jiù, fāng yōu yōu xǐng zhuǎn, yòu jiāng shàng yù zhòng fù xì kàn, jiàn lǐ miàn yǒu lǎn yí liáng suǒ zòu, hé shèng fèn hèn èr yǔ, qí shàn jiù xià lèi dùn zú shuō dào: wǒ hé yí liáng tóng shì qí jí, ér qiě qián rì wú chóu, wǎng rì wú yuān, wèi shén me yào àn zhōng sǔn wǒ ne? shuō bà qì dé shǒu zú bīng lěng, zhǎng tàn bù jué. zhèng zài cǐ shí, hū yǒu shuǐ shī tí dū guān tiān péi sòng lái de gào jí qǐng yuán wén shū. nǐ xiǎng qí shàn gāng jiē dào gé zhí chāo jiā de cháo zhǐ, qì dé xiàng sǐ rén yì bān, nǎ lǐ hái yǒu xīn kàn tā, dāng xià jiù bǎ wén shū diū guò yī biān.
且說琦善信用鮑鵬,撤退防兵,失去沙角、大角兩炮台及與義律擅訂草約。巡撫怡良大不為然,並知海防空虛,廣東危在旦夕,自己也有守土責任,不得不把經過情形據實出奏。道光披閱怡良的奏摺,更為震怒,即召穆彰阿至前,大加申斥,馬上降旨把琦善革職拿問,籍沒家產。故琦善接讀這道朝旨,心中一急,竟然暈了過去。經手下灌救,方悠悠醒轉,又將上諭重複細看,見裡面有覽怡良所奏,曷勝「憤恨」二語,琦善就下淚頓足說道:「我和怡良同是旗籍,而且前日無仇,往日無冤,為什麼要暗中損我呢?」說罷氣得手足冰冷,長嘆不絕。正在此時,忽有水師提督關天培送來的告急請援文書。你想琦善剛接到革職抄家的朝旨,氣得像死人一般,哪裡還有心看他,當下就把文書丟過一邊。
qiě shuō yì lǜ pài yǒu hàn jiān zài běi jīng tàn tīng cháo zhèng, gù ěr xù pài yì shān yáng fāng lái yuè jiǎo bàn de xiāo xī tā men xiān yǐ zhī dào. yì lǜ suì hé bó mài shāng yì dào: yáng fāng wèi zhù míng shàng jiāng, yì shān yě shì zhī bīng dà yuán, bù rú chèn tā liǎ shàng wèi dào rèn zhī qián, dǎ tā gè cuò shǒu bù jí, jí sù gōng xiàn guǎng dōng shěng chéng, nà me wǒ men zhàn le yōu shì, suǒ tí chū de yāo qiú, bù pà tā bù yī ruò shì chí yán, nà yáng fāng děng yí dào, gōng dǎ jiù fèi shǒu jiǎo le. bó mài chēng shàn, lì kè diào qí jiàn duì, gāo chě hóng qí, xiàng hǔ mén jìn gōng. tí dū guān tiān péi zhèng zài jìng yuǎn pào tái shàng bǎ shǒu, wàng jiàn yīng jiàn yú guàn ér lái, lián máng yī miàn gào jí qǐ yuán, yī miàn dū bīng fáng shǒu. tiān péi qīn zì zhǐ huī kāi pào, pào dàn rú yǔ xià, qǐ chū dào yě jī zhe yīng jiàn, kě xī wèi zhōng yào hài. tiě jiǎ jiàn zhī guǎn mào xiǎn chōng rù, bǎ luò dì kāi huā pào xiàng pào tái shàng hōng jī, tái shàng de bīng zú, zhōng dàn sàng mìng de, bù jì qí shù. tiān péi zhǐ guǎn sǐ shǒu, hái wàng qí shàn pài yuán bīng qián lái jiē yīng. nà yīng jiàn yuè gōng yuè jìn, pào tái shàng de shǒu bīng yuè sǐ yuè shǎo. dí dàn wǎn rú mì yǔ bān dǎ xià, tiān péi zuǒ bì yě zhōng yī dàn, shēn biān de qīn bīng, yě dà bàn bèi dí dàn jī bì, jūn xīn huāng luàn, gè zì xià tái táo mìng. shuǐ shī tí dū guān tiān péi, nǎi shì zhì yǒng jiān bèi de yǒu míng dà jiāng, xiàn zài zuǒ bì shòu shāng, yuán bīng bù zhì, suǒ bù shì zú sǐ wáng táo kuì, yǎn jiàn zhè yī zuò pào tái wàn nán bǎo shǒu, jiù yǎng tiān dà hū dào: yīng qiú jiǎo huá kě è, qí shàn qiè ruò wú néng, lín qián dū zhōng ér bèi bàng, diān dào rú cǐ, jiào wǒ yī mù yān néng zhī dà shà? zhǐ hǎo yī shēn xùn guó le! shuō bà, xiàng běi guì bài, lì qǐ shēn lái, jí chōu chū yāo jiān pèi jiàn, xiàng jǐng xiàng zhōng yī wěn, yī dào zhōng hún zhí shēng tiān fǔ, jiù cǐ qīng shǐ liú míng, liú fāng bǎi shì. dāng shí, guān tiān péi zì wěn ér wáng, pào tái bīng shì táo bì yī kōng. yīng rén jiàn yǐ wú rén fā pào hái jī, chèn shì dēng àn, duó qǔ jìng yuǎn pào tái, jìn gōng wēi yuǎn héng dàng liǎng pào tái. shǒu tái bīng dé xī zhǔ shuài yǐ jīng zì wěn xùn guó, zhǐ huī wú rén, zì rán wú xīn yīng zhàn, fēn fēn kuì táo, suì bèi yīng jūn tuò shǒu ér dé. zǒng bīng lǐ tíng yù, fù jiāng liú dà zhōng, jiàn bù xià quán jūn kuì sàn, yě zhǐ hǎo tuì zǒu. nà hǔ mén hǎi kǒu, quán shì jìng yuǎn wēi yuǎn liǎng pào tái wèi bǎo zhàng, xiàn zài liǎng pào tái jì rán shī shǒu, yīng jiàn suì dé zhǎng qū zhí rù, rú rén wú rén zhī jìng, píng tā men yào wǔ yáng wēi.
且說義律派有漢奸在北京探聽朝政,故爾續派奕山、楊芳來粵剿辦的消息他們先已知道。義律遂和伯麥商議道:「楊芳為著名上將,弈山也是知兵大員,不如趁他倆尚未到任之前,打他個措手不及,急速攻陷廣東省城,那麼我們占了優勢,所提出的要求,不怕他不依;若是遲延,那楊芳等一到,攻打就費手腳了。」伯麥稱善,立刻調齊艦隊,高扯紅旗,向虎門進攻。提督關天培正在靖遠炮台上把守,望見英艦魚貫而來,連忙一面告急乞援,一面督兵防守。天培親自指揮開炮,炮彈如雨下,起初倒也擊着英艦,可惜未中要害。鐵甲艦隻管冒險沖入,把落地開花炮向炮台上轟擊,台上的兵卒,中彈喪命的,不計其數。天培只管死守,還望琦善派援兵前來接應。那英艦越攻越近,炮台上的守兵越死越少。敵彈宛如密雨般打下,天培左臂也中一彈,身邊的親兵,也大半被敵彈擊斃,軍心慌亂,各自下台逃命。水師提督關天培,乃是智勇兼備的有名大將,現在左臂受傷,援兵不至,所部士卒死亡逃潰,眼見這一座炮台萬難保守,就仰天大呼道:「英酋狡猾可惡,琦善怯弱無能,林前督忠而被謗,顛倒如此,叫我一木焉能支大廈?只好一身殉國了!」說罷,向北跪拜,立起身來,即抽出腰間佩劍,向頸項中一刎,一道忠魂直升天府,就此青史留名,流芳百世。當時,關天培自刎而亡,炮台兵士逃避一空。英人見已無人發炮還擊,趁勢登岸,奪取靖遠炮台,進攻威遠、橫檔兩炮台。守台兵得悉主帥已經自刎殉國,指揮無人,自然無心應戰,紛紛潰逃,遂被英軍唾手而得。總兵李廷鈺,副將劉大忠,見部下全軍潰散,也只好退走。那虎門海口,全恃靖遠、威遠兩炮台為保障,現在兩炮台既然失守,英艦遂得長驅直入,如人無人之境,憑他們耀武揚威。
bó mài chuán lìng bǎ hǔ mén kǒu gè pào tái suǒ liè dà pào sān bǎi zūn, xī yáng tóng pào èr bǎi duō zūn, yī lǜ bān qù, rán hòu jìn gōng lí shěng chéng liù shí lǐ de wū yǒng. shǒu jiāng zǒng bīng xiáng fú, lǜ tóng yóu jī shěn zhàn áo shǒu bèi hóng lián kē fèn yǒng yíng zhàn, zhǐ yīn zhòng guǎ bù dí, zǒng bīng xiáng fú jí shěn yóu jī hóng shǒu bèi, jiē zhōng dàn xùn guó. bó mài chuán lìng chéng shèng duó qǔ shěng chéng. kuī dé cān zàn dà chén yáng fāng xiān yī rì lǜ hú nán bīng sān qiān míng kāi jìn shěng chéng, wén dé yīng bīng gōng chéng, qīn zì dēng chéng, dū bīng fáng shǒu. yīng bīng lǚ gōng bù xià, zhǐ hǎo zàn tuì. cǐ shí qí shàn yǐ jīng ná wèn jìn jīng, zhǐ yǒu yí liáng shàng rèn xún fǔ, yáng fāng biàn qù bài wàng tā. yí liáng xiān bǎ qí shàn chè bīng zhǔ fǔ shī zhāo, xì shuō yī biàn, rán hòu shuō dào: xiàn zài yīng jūn yǐ rù wū yǒng, mén hù jǐn chè, hǎi miàn bù bì jiǎng le. zhǐ yǒu dǔ sè shěng hé yī fǎ, yǐ bǎo shěng chéng. shěng hé de yào sài yǒu liǎng chù, yī jiào dōng shèng sì, shì lù lù yī jiào fèng huáng gāng, shì shuǐ lù. lín dū zài rèn shí, běn yǒu zhòng bīng è shǒu, qí dū dào rèn, cái jiāng shěng hé fáng bīng chè qù, xiōng dì quàn zǔ bú zhù, xiàn zài dí bīng lín chéng xià, bù dé bù zuò wáng yáng bǔ láo zhī jì. dàn shì lù jūn shàng fū diào qiǎn, shuǐ shī chuán zhī yǐ bèi yīng bīng pào huǒ huǐ jǐn, nòng dé wú chuán wú pào, zhè què shì yī jiàn wèi nán zhī shì. yáng fāng shuō dào: jì rán méi yǒu shuǐ shī kě diào, dān yòng lù jūn bǎ shǒu hé àn, yě kě yǐ quán shí è shǒu. shāng yì yī fān, dāng jí huí yuán. lì kè lìng zǒng bīng duàn yǒng fú, lǜ lù bīng yī qiān míng, è shǒu dōng shèng sì zǒng bīng zhǎng chūn lǜ bīng yī qiān míng, è shǒu fèng huáng gāng. liǎng jiāng jiē lìng qù hòu, hū rán tàn zǐ lái bào, yīng jiàn yǐ qū rù shěng hé. yáng fāng dé bào, suí jí diǎn wǔ bǎi míng dū biāo bīng, qīn zì lǜ lǐng chū chéng jiù yīng. bīng xíng jìn fèng huáng gāng, tīng dé pào shēng lóng lóng bù jué, jí huī jūn qián jìn. gǎn zhì zhàn dì, zhǐ jiàn zǒng bīng zhǎng chūn, zhèng zài dū bīng yíng dí, yīng bīng jiàn zhàng zhe běn shēn jiān hòu, suī bèi qīng bīng pào dàn jī zhōng, sǔn shāng jí wēi, yī rán zhǐ guǎn mào yān chōng jìn. yáng fāng lián máng hé zhǎng chūn fēn zuǒ yòu liǎng yì dū zhàn, zhēn shì pào shēng rú léi, qiāng dàn rú yǔ, hǎo yī chǎng è zhàn! shuāng fāng měng liè jī zhàn le duō shí, zhí dào cháo shuǐ jiàn tuì, yīng jiàn zhī hǎo suí cháo tuì qù. dāng yè yáng fāng jiù zài fèng huáng gāng zhōng zàn sù.
伯麥傳令把虎門口各炮台所列大炮三百尊,西洋銅炮二百多尊,一律搬去,然後進攻離省城六十里的烏涌。守將總兵祥福,率同游擊沈占鰲、守備洪連科奮勇迎戰,只因眾寡不敵,總兵祥福及沈游擊、洪守備,皆中彈殉國。伯麥傳令乘勝奪取省城。虧得參贊大臣楊芳先一日率湖南兵三千名開進省城,聞得英兵攻城,親自登城,督兵防守。英兵屢攻不下,只好暫退。此時琦善已經拿問進京,只有怡良尚任巡撫,楊芳便去拜望他。怡良先把琦善撤兵主撫失着,細說一遍,然後說道:「現在英軍已入烏涌,門戶盡撤,海面不必講了。只有堵塞省河一法,以保省城。省河的要塞有兩處,一叫東勝寺,是陸路;一叫鳳凰岡,是水路。林督在任時,本有重兵扼守,琦督到任,才將省河防兵撤去,兄弟勸阻不住,現在敵兵臨城下,不得不作亡羊補牢之計。但是陸軍尚敷調遣,水師船隻已被英兵炮火毀盡,弄得無船無炮,這卻是一件為難之事。」楊芳說道:「既然沒有水師可調,單用陸軍把守河岸,也可以權時扼守。」商議一番,當即回轅。立刻令總兵段永福,率陸兵一千名,扼守東勝寺;總兵長春率兵一千名,扼守鳳凰岡。兩將接令去後,忽然探子來報,英艦已驅入省河。楊芳得報,隨即點五百名督標兵,親自率領出城救應。兵行近鳳凰岡,聽得炮聲隆隆不絕,即揮軍前進。趕至戰地,只見總兵長春,正在督兵迎敵,英兵艦仗着本身堅厚,雖被清兵炮彈擊中,損傷極微,依然只管冒煙衝進。楊芳連忙和長春分左右兩翼督戰,真是炮聲如雷,槍彈如雨,好一場惡戰!雙方猛烈激戰了多時,直到潮水漸退,英艦隻好隨潮退去。當夜楊芳就在鳳凰岡中暫宿。
cì rì, měi guó lǐng shì lái yíng bài huì, xiān xiàng yáng fāng shēn qǐng, zhǔn xǔ měi guó shāng chuán jìn bù kāi cāng. yáng fāng dá dào: wǒ cháo yǔ guì guó bìng wèi shī hǎo, jǐn kě tōng shāng, zhǐ wèi yīng rén jiè duān xún xìn, lěi jí guì guó mào yì tíng dùn, zhè shì yīng rén de bú shì, wǒ guó bìng wú yì jiàn. měi lǐng shì shuō dào: yīng rén běn yě bù yuàn duō shì zhǐ yīn guì guó bù zhǔn tā tōng shāng, shuāng fāng wù huì le, cái nòng dào bīng róng xiāng jiàn, lěi jí gè guó tōng shāng quán xíng tíng dùn. suǒ yǐ wǒ tè lái xiāng quàn, réng zhào jiù zhì zhǔn xǔ yīng rén yī lǜ tōng shāng, yǐ miǎn zhàn huò. yì lǜ yǐ yǒu wén shū, tuō wǒ zhuǎn chéng, jí qǐng shōu yuè. shuō shí qǔ chū yì lǜ bǐ jù dì guò. yáng fāng jiē lái kàn, xiě de shì hàn wén, shuō: bù tǎo bié qíng, dàn qiú zhào cháng mào yì, rú dài wéi jìn huò wù, yuàn jiāng chuán huò rù guān.
次日,美國領事來營拜會,先向楊芳申請,准許美國商船進埔開艙。楊芳答道:「我朝與貴國並未失好,盡可通商,只為英人借端尋釁,累及貴國貿易停頓,這是英人的不是,我國並無意見。」美領事說道:「英人本也不願多事;只因貴國不准他通商,雙方誤會了,才弄到兵戎相見,累及各國通商全行停頓。所以我特來相勸,仍照舊制;准許英人一律通商,以免戰禍。義律已有文書,托我轉呈,即請收閱。」說時取出義律筆據遞過。楊芳接來看,寫的是漢文,說:不討別情,但求照常貿易,如帶違禁貨物,願將船貨入官。
yáng fāng shuō dào: zhè bǐ jù shàng kě shāng liáng, bù guò yīng bīng yǐ jīng wú lǐ zhàn jù wǒ guó de dìng hǎi, qǐ kěn jiù cǐ bà xiū ne? měi lǐng shì shuō: cǐ cì kāi zhàn, yīng shāng bìng wèi cān jiā, ruò rán zhǔn tā tōng shāng, huò chuán biàn jí rù kǒu, jiù suàn yīng bīng bù kěn bà bīng, zì yǒu yīng shāng qù jiāo shè, lì hài suǒ zài, xiǎng lái jué bù zhì zài gù zhí le. yáng fāng shēn yǐ wèi rán, dá dào: jì chéng guì lǐng shì shuō qíng, běn dà chén dāng jí jù shí zòu wén, děng yǒu pī yù jì dào, zài xíng fèng gào. měi lǐng shì yīng nuò cí qù. yáng fāng huí shěng, yǔ xún fǔ yí liáng shāng liáng, yì jiàn xiāng tóng, lián xián huì zòu, dà zhì yún: dí rù táng yuè, shǒu jù quē fá, xiàn zài měi lǐng shì chū zuò diào rén, jí cǐ tuì dí shōu xiǎn, yì shǔ shàng cè.
楊芳說道:「這筆據尚可商量,不過英兵已經無理占據我國的定海,豈肯就此罷休呢?」美領事說:「此次開戰,英商並未參加,若然准他通商,貨船便即入口,就算英兵不肯罷兵,自有英商去交涉,利害所在,想來決不至再固執了。」楊芳深以為然,答道:「既承貴領事說情,本大臣當即據實奏聞,等有批諭寄到,再行奉告。」美領事應諾辭去。楊芳回省,與巡撫怡良商量,意見相同,聯銜會奏,大致云:敵入堂粵,守具缺乏,現在美領事出作調人,藉此退敵收險,亦屬上策。
yáng fāng yǐ wèi zhè zòu jìn chéng, bì dìng yǔn cóng. nǎ zhī gé le jǐ tiān, jiē dào cháo zhǐ dà jiā shēn chì, fǎn zé bèi yáng fāng zhǐ zhī qiān jiù wán shì, bù gù guó jiā dà tǐ, zhe xiān xíng jiāo bù yán yì. zhí qì dé yáng fāng fù fù tú hū. cǐ shí jìng nì jiāng jūn yì shān cān zàn lóng wén zǒng dū qí tǔ gòng děng, dài bīng dào yuè, yáng fāng máng qù yíng jiē, jiàn miàn shí jiù bǎ zhàn shì lì hài jí zòu qǐng zhǔn xǔ měi lǐng shì diào jiě qíng xíng, xì xì shuō míng. yì shān shuō dào: shèng shàng jué jì zhǔ jiǎo, suǒ yǐ cān zàn zòu qǐng bà bīng, fǎn zāo yán chì. xiōng dì yě zhī yuè dōng mén hù shī xiàn, zhàn bèi kōng xū, zhàn shǒu jiē nán, wú rú shàng mìng nán wéi, zhǐ hǎo bèi chéng yī zhàn. qí tǔ gòng yán dào: qián shí lín zhì jūn zài rèn, bàn lǐ hěn wèi yán mì, xiàn zài tā hái zài zhè lǐ, hé bù qǐng tā lái gòng tóng shāng yì. yì shān diǎn tóu chēng shàn. qí tǔ gòng jí pài qīn suí qǔ míng cì qù yāo qǐng lín dà rén.
楊芳以為這奏進呈,必定允從。哪知隔了幾天,接到朝旨大加申斥,反責備楊芳只知遷就完事,不顧國家大體,着先行交部嚴議。直氣得楊芳負負徒呼。此時靖逆將軍奕山、參贊隆文、總督祁土貢等,帶兵到粵,楊芳忙去迎接,見面時就把戰事利害及奏請准許美領事調解情形,細細說明。奕山說道:「聖上決計主剿,所以參贊奏請罷兵,反遭嚴斥。兄弟也知粵東門戶失陷,戰備空虛,戰守皆難,無如上命難違,只好背城一戰。」祁土貢言道:「前時林制軍在任,辦理很為嚴密,現在他還在這裡,何不請他來共同商議。」弈山點頭稱善。祁土貢即派親隨取名刺去邀請林大人。
qiě shuō lín gōng suī zé bèi qiǎn chè rèn, réng jiù zhù zài guǎng dōng shěng chéng lǐ, bù wèn wài shì, zhuān yǐ yín shī xiě zì zuò xiāo qiǎn. dāng hǔ mén kǒu shī xiàn, shuǐ shī tí dū guān tiān péi xùn guó de xiāo xī chuán dào tā ěr zhōng, rěn bú zhù fàng shēng dà kū. tā xiǎng zhàn sǐ shā chǎng, liú míng qīng shǐ, běn shǔ nán ér xìng shì bù guò qiān jūn yì dé, yī jiāng nán qiú. yīng bīng bù gǎn qīng shì guǎng dōng, quán zhàng guān tí dū fáng shǒu yán mì. zhǐ yīn qí shàn lì zhǔ yì hé, zuò guān chéng bài, bù fā bīng, yǐ zhì wú kě rú hé zì wěn xùn nán. suí lìng dōng nán shī yī míng jiāng? qǐ bù kě xī! kě jiàn lín gōng shēn suī zài yě, xīn réng zài guó. cǐ shí zhèng zài shū shì zhōng kàn shū, hū rán jiē dào qí tǔ gòng yāo qǐng de míng cì, liào bì shì shāng yì jūn qíng, wèi biàn tuī cí, mǎ shàng suí lái shǐ bù xíng zhì dū shǔ. qí tǔ gòng chū yíng, yán rù huā tīng yǔ yì shān yáng fāng xiāng jiàn. dōu shì sù lái xiāng shí de, yòng bù zháo fú wén kè tào. dà jiā rù zuò, yì shān shǒu xiān fā yán dào: xiōng dì cǐ cì fèng mìng lái yuè chá bàn, miàn fèng shèng xùn, bù zhǔn tí jí tōng shāng èr zì, yī yì zhǔ jiǎo, zhēng diào gè lù shuǐ lù bīng dīng yī wàn liù qiān rén, xiàn zài shàng wèi dào qí. bù guò yīng bīng yǐ lín chéng xià, hǔ mén yào sài yǐ wèi dí rén zhàn jù, fēn míng dí rù táng yuè, rú zhī nài hé? sù yǎng lǎo gē zhōng xīn bào guó, wēi zhèn wài yù, bù zhī yǒu wú tuì dí de miào jì. lín gōng zhòu méi dá dào: kòu rù táng yuè, jiǎo dǔ jiē nán, shěng chéng wú xiǎn kě è, jiān zhī shǒu bèi bù wán, bīng lì dān báo, wǎn huí cǐ sì miàn shòu dí de wēi chéng, hěn bù róng yì. wéi yǒu shè fǎ jī mí, néng gòu jì yòu yīng bīng jiàn, yī lǜ tuì zhì liè dé èr shā wěi wài miàn, lián yè xià zhuāng chén chuán, dǔ sè chū rù kǒu, yī miàn yòng zhòng bīng dà pào bǎ shǒu, shǐ yīng yí míng zhī shàng dāng, bù néng shǐ jìn shěng hé. děng dào wǒ jūn zhǔn bèi wán quán, zài xíng chéng shì huǒ gōng, fāng wèi wàn quán zhī jì. qí tǔ gòng shuō dào: cǐ wèi qū láng sāi lù zhī jì, chéng shǔ gāo miào, bù guò yīng jiàn jǐn pō zài shěng hé yī dài, yī shí yù jiāng tā men yòu zhì èr shā wěi wài, shén bù róng yì, yòu dāng yòng hé fǎ qù yòu tā men ne? lín gōng dá dào: fǎ zǐ shì yǒu de, xiōng dì wén dé měi guó lǐng shì zì yuàn chū lái zuò diào rén, zhè bú shì yī gè xiàn chéng de jī huì me? qí tǔ gòng yì shān dōu lián lián chēng miào, bìng shuō yǐ hòu gè shì, quán zhàng dà lì bāng zhù. lín gōng shuō dào: lín mǒu gū fù shèng shàng zhī yù shēn sī, zài yuè dài zuì, hèn bù néng lì kè bǎ yīng rén qū zhú jǐn jué wú rú qí zhōng táng gù zhí piān jiàn, yī wèi zhǔ hé, chè jǐn hǎi fáng, yǐ zhì hǔ mén shī shǒu, yīng bīng zhǎng qū ér rù, shǐ wǒ fù zuì yù shēn. xiàn zài méng gōng děng bù qì zuì chén, xún jí zhàn shǒu, gǎn bù jié zhōng xiào sǐ ma? dà jiā zhèng zài tán lùn, hū jiàn yī gè qí pái cōng cōng zǒu lái, bào dào: shèng zhǐ xià, qǐng lín dà rén chū jiē! lín gōng lián máng zhěng yì guān chū qù guì jiē. yuán lái shèng zhǐ shàng xì shòu lín gōng sì pǐn jīng táng, chí fù zhè jiāng huì bàn jūn wù. lín gōng jì fèng cǐ zhǐ, zhǐ hǎo yǔ qí lú yì shān gào cí, huí zhuǎn gōng guǎn, shōu shí le yī jiān xíng lǐ, jìng wǎng zhè jiāng ér qù.
且說林公雖則被譴撤任,仍舊住在廣東省城裡,不問外事,專以吟詩寫字作消遣。當虎門口失陷,水師提督關天培殉國的消息傳到他耳中,忍不住放聲大哭。他想戰死沙場,留名青史,本屬男兒幸事;不過千軍易得,一將難求。英兵不敢輕視廣東,全仗關提督防守嚴密。只因琦善力主議和,坐觀成敗,不發兵,以致無可如何自刎殉難。隨令東南失一名將?豈不可惜!可見林公身雖在野,心仍在國。此時正在書室中看書,忽然接到祁土貢邀請的名刺,料必是商議軍情,未便推辭,馬上隨來使步行至督署。祁土貢出迎,延入花廳與奕山、楊芳相見。都是素來相識的,用不着浮文客套。大家入座,奕山首先發言道:「兄弟此次奉命來粵查辦,面奉聖訓,不准提及通商二字,一意主剿,徵調各路水陸兵丁一萬六千人,現在尚未到齊。不過英兵已臨城下,虎門要塞已為敵人占據,分明敵入堂粵,如之奈何?素仰老哥忠心報國,威震外域,不知有無退敵的妙計。」林公皺眉答道:「寇入堂粵,剿堵皆難,省城無險可扼,兼之守備不完,兵力單薄,挽回此四面受敵的危城,很不容易。惟有設法羈縻,能夠計誘英兵艦,一律退至獵德二沙尾外面,連夜下樁沉船,堵塞出入口,一面用重兵大炮把守,使英夷明知上當,不能駛進省河。等到我軍準備完全,再行乘勢火攻,方為萬全之計。」祁土貢說道:「此為驅狼塞路之計,誠屬高妙,不過英艦盡泊在省河一帶,一時欲將他們誘至二沙尾外,甚不容易,又當用何法去誘他們呢?」林公答道:「法子是有的,兄弟聞得美國領事自願出來做調人,這不是一個現成的機會麼?」祁土貢、奕山都連連稱妙,並說以後各事,全仗大力幫助。林公說道:「林某辜負聖上知遇深思,在粵待罪,恨不能立刻把英人驅逐盡絕;無如琦中堂固執偏見,一味主和,撤盡海防,以致虎門失守,英兵長驅而入,使我負罪愈深。現在蒙公等不棄罪臣,詢及戰守,敢不竭忠效死嗎?」大家正在談論,忽見一個旗牌匆匆走來,報道:「聖旨下,請林大人出接!」林公連忙整衣冠出去跪接。原來聖旨上系授林公四品京堂,馳赴浙江會辦軍務。林公既奉此旨,只好與祁顱、奕山告辭,迴轉公館,收拾了一肩行李,徑往浙江而去。
qiě shuō yì lǜ zì tuō měi lǐng shì diào jiě hòu, jìng hòu yáng fāng zòu zhǔn dá fù, nǎ zhī děng le shù tiān, yǎo wú huí yīn, tā jiù qiǎn rén lái cuī cháng yān jià. yì shān chì tuì lái shǐ, jí yǔ liǎng cān zàn jì yì chū zhàn. yáng fāng shuō dào: shuǐ yǒng bù duō, bīng chuán wèi bèi, cǐ shí zhǐ yí gù shǒu, qiě děng zhǔn bèi chōng zú, rán hòu yǔ tā jué yī sǐ zhàn, fāng yǒu bì shèng de bǎ wò. yì shān shuō dào: ruò zài tún bīng bù zhàn, láo shī mí xiǎng, cháo tíng yòu yào jiàng yù shēn chì de. xiàn zài yǒu èr wàn yuè bīng, zhēng jí de bīng duì yě yǒu wàn qī qiān míng, bīng lì bù suàn dān báo, kě yǐ yǔ tā jué yī sǐ zhàn. shuō bà, chuán lìng tí dū zhāng bì lù dài bīng tún xī pào tái, chū zhōng lù lìng yáng fāng yóu ní chéng chū yòu lù lóng wén tún dōng pào tái chū zuǒ lù yòu lìng shuǐ yǒng jià xiǎo zhōu, xié dài huǒ jiàn pēn tǒng, cóng hēi yè lǐ shǐ chū shěng hé, tū gōng yīng jiàn. yīng bīng zài shuì mèng lǐ bù jí fáng bèi, shāo huǐ shān bǎn chuán èr zhī wéi chuán èr zhī xiǎo chuán shù zhī, yīng bīng yě sǐ shāng shù bǎi míng. chū bīng dé lì, yì shān kuài huó fēi cháng, mǎ shàng bǎ zuò zhàn jīng guò bài zhé zòu wén. bù liào yīng bīng shòu cǐ cuò rǔ, huái hèn zài xīn, chóng zhěng qí gǔ, dà jǔ jìn gōng, nòng dé yì shān zǒu tóu wú lù.
且說義律自托美領事調解後,靜候楊芳奏准答覆,哪知等了數天,杳無回音,他就遣人來催償煙價。奕山叱退來使,即與兩參贊計議出戰。楊芳說道:「水勇不多,兵船未備,此時只宜固守,且等準備充足,然後與他決一死戰,方有必勝的把握。」奕山說道:「若再屯兵不戰,勞師糜餉,朝廷又要降諭申斥的。現在有二萬粵兵,徵集的兵隊也有萬七千名,兵力不算單薄,可以與他決一死戰。」說罷,傳令提督張必祿帶兵屯西炮台,出中路;令楊芳由泥城出右路;隆文屯東炮台出左路;又令水勇駕小舟,攜帶火箭噴筒,從黑夜裡駛出省河,突攻英艦。英兵在睡夢裡不及防備,燒毀舢舨船二隻、桅船二隻、小船數隻,英兵也死傷數百名。出兵得利,奕山快活非常,馬上把作戰經過拜摺奏聞。不料英兵受此挫辱,懷恨在心,重整旗鼓,大舉進攻,弄得奕山走投無路。
yào zhī hòu shì rú hé, qiě dài xià huí fēn jiě.
要知後事如何,且待下回分解。