liù zhào bìng wū mán, yòu chēng bā zhào, gài bái yán chéng shí bàng jí jiàn chuān yǐ luó shí èr zhào zhī hòu. kāi yuán yuán nián zhōng, méng guī yì gōng shí qiáo chéng, gé luó fèng gōng shí hé, yì bā zhào zhī shù yě.
六詔並烏蠻,又稱八詔,蓋白岩城時傍及劍川矣羅識二詔之後。開元元年中,蒙歸義攻石橋城,閣羅鳳攻石和,亦八詔之數也。
shí bàng mǔ, méng guī yì zhī nǚ, qī gé luó fèng àn: xīn táng shū. nán zhào chuán yún, shí bàng mǔ, guī yì nǚ, qí nǚ fù qī gé luó fèng. jù qí wén, zé cǐ qī zì shàng yīng yǒu qí nǚ fù sān zì, gài yuán běn tuō wù. chū, miē luó pí jì bài, shí bàng rù jū téng zhōu, zhāo yòu shàng làng, dé shù qiān hù. hòu wèi gé luó fèng suǒ cāi, suì qiān jū bái yá chéng. jí jiàn chuān luó shí yǔ shén chuān dū du yán yǔ jiāo tōng àn: yuán běn chuān dū du shàng tuō shén zì, jīn jù xīn táng shū zēng rù, shí bàng yǔ qí móu, jù qiú lì wèi zhào. móu xiè, shí bàng bèi shā hài. luó shí běi zǒu shén chuān, shén chuān dū du sòng luó xiē èr chéng àn: cǐ tiáo suī bù biāo zhào míng, jù shàng wén, zé shí bàng jí luó shí yì zài zhào shù yě.
時傍母,蒙歸義之女,妻閣羅鳳(案:《新唐書。南詔傳》雲,時傍母,歸義女,其女復妻閣羅鳳。據其文,則此妻字上應有「其女復」三字,蓋原本脫誤)。初,咩羅皮既敗,時傍入居邆州,招誘上浪,得數千戶。後為閣羅鳳所猜,遂遷居白崖城。及劍川羅識與神川都督言語交通(案:原本「川都督」上脫「神」字,今據《新唐書》增入),時傍與其謀,俱求立為詔。謀泄,時傍被殺害。羅識北走神川,神川都督送羅些二城(案:此條雖不標詔名,據上文,則時傍及羅識亦在詔數也)。
méng guī, yī zhào zuì dà. chū, guī fǔ shǒu zú àn: fǔ yuán běn zuò zhuǎn, jīn cóng xīn táng shū. nán zhào chuán gǎi zhèng, wú zi. yuán luó zi nián ruò, jí zhào yuán zài nán zhào. méng guī yì mì yǒu jiān tūn zhī yì, tuī ēn dàn lì, yuán zhòng guī yān. jū shù yuè, fú zhào yuán jí yuán luó zi suì, bìng qí dì.
蒙巂,一詔最大。初,巂輔首卒(案:「輔」原本作「轉」,今從《新唐書。南詔傳》改正),無子。源羅子年弱,及照源在南詔。蒙歸義密有兼吞之意,推恩啗利,源眾歸焉。居數月,俘照源及源羅子遂,並其地。
sān, yuè xī, yī zhào yě, yì wèi zhī mó xiē zhào. bù luò zài bīn jū, jiù yuè xī zhōu yě. qù náng cōng yóu yī rì chéng. yǒu háo zú zhāng xún qiú àn: zhāng yuán běn zuò zhàng, jīn cóng xīn táng shū. nán zhào chuán gǎi zhèng, bái mán yě. zhēn yuán zhōng, tōng zhào zhǔ bō chōng zhī qī, suì yīn hài bō chōng. jiàn nán jié dù xún biān zhì yáo zhōu, shǐ zhào xún qiú chī shā zhī. suì yí qí zhū bù luò, yǐ dì bìng yú nán zhào. bō chōng xiōng zi yú zèng tí xié jiā zhòng, zǒu, jiàng duó qiào àn: duó qiào nǎi bīng qì, jù hòu wù chǎn piān nèi yǒu yuè xī zhào yú zèng tiān jiàng duó qiào yún yún, yí cǐ zǒu zì shàng dāng yǒu chū zì, jiàng zì shàng dāng yǒu tiān zì. dōng běi dù lú, yì lóng qū shā, fāng yī bǎi èr shí lǐ, zhōu jiǒng shí àn, qí dì zǒng wèi zhī shuāng shě. yú zèng bù luò yì míng yáng duò, jū hé zhī dōng běi. hòu méng guī yì gé lú chéng, lín bī yú zèng, zài zhàn jiē bài. zhǎng nán gé luó fèng zì qǐng jiāng bīng, nǎi jī pò yáng duò, yú zèng tóu lú shuǐ sǐ. shù rì shǐ huò qí shī, bìng dé duó qiào.
三,越析,一詔也,亦謂之磨些詔。部落在賓居,舊越析州也。去囊蔥由一日程。有豪族張尋求(案:「張」原本作「帳」,今從《新唐書。南詔傳》改正),白蠻也。貞元中,通詔主波沖之妻,遂陰害波沖。劍南節度巡邊至姚州,使召尋求笞殺之。遂移其諸部落,以地並於南詔。波沖兄子于贈提攜家眾,走,降鐸鞘(案:「鐸鞘」乃兵器,據後《物產篇》內有越析詔于贈「天降鐸鞘」云云,疑此「走」字上當有「出」字,「降」字上當有「天」字)。東北渡瀘,邑龍佉沙,方一百二十里,周迥石岸,其地總謂之雙舍。于贈部落亦名楊墮,居河之東北。後蒙歸義隔瀘城,臨逼于贈,再戰皆敗。長男閣羅鳳自請將兵,乃擊破楊墮,于贈投瀘水死。數日始獲其屍,並得鐸鞘。
sì, làng qióng, yī zhào yě. zhào zhǔ fēng shí fēng miē xiōng dì jù zài làng qióng. hòu fēng miē xí téng tàn jū zhī, yóu shì gè wèi yī zhào. fēng shí zú, zi luó duó lì. luó duó zú, zi duó luó wàng lì, wèi làng qióng zhōu cì shǐ. yǔ nán zhào zhàn bài, yǐ bù luò tuì bǎo jiàn chuān, gù shèng chēng jiàn làng. zú, zi wàng piān lì. wàng piān zú, luó yǐ luó jūn lì àn: xīn táng shū. nán zhào chuán, wàng piān sǐ, zi piān luó yǐ lì. piān luó yǐ sǐ, zi luó jūn lì. yǔ cǐ bù tóng, yí cǐ wén yǒu tuō wù. zhēn yuán shí nián, nán zhào jī pò jiàn chuān, fú yǐ luó jūn, xǐ yǒng chāng. fán làng qióng téng tàn shī làng, zǒng wèi zhī làng rén, gù yún sān làng zhào yě.
四,浪穹,一詔也。詔主豐時、豐咩兄弟俱在浪穹。后豐咩襲邆賧居之,由是各為一詔。豐時卒,子羅鐸立。羅鐸卒,子鐸邏望立,為浪穹州刺史。與南詔戰敗,以部落退保劍川,故盛稱劍浪。卒,子望偏立。望偏卒,羅矣羅君立(案:《新唐書。南詔傳》,望偏死,子偏羅矣立。偏羅矣死,子羅君立。與此不同,疑此文有脫誤)。貞元十年,南詔擊破劍川,俘矣羅君,徙永昌。凡浪穹、邆賧、施浪,總謂之浪人,故云三浪詔也。
wǔ, téng tàn, yī zhào yě. zhǔ fēng miē, chū xí téng tàn, yù shǐ lǐ zhī gǔ àn: lǐ yuán běn zuò wèi, jīn jù xīn táng shū gǎi zhèng lǐng zhào chū wèn zuì, jí rì fú gū. qí zi miē luó pí hòu wèi téng tàn zhōu cì shǐ, yǔ méng guī yì tóng fá jìng hé mán, suì fēn jù dà lí chéng. miē luó pí nǎi guī yì zhī shēng yě, ruò ér wú móu. guī yì xí qí chéng, duó zhī, miē luó pí fù rù téng tàn, jí yǔ làng qióng shī làng liǎng zhào yuán bīng fá guī yì. yú shí jì kè dà lí, yè lóng kǒu chéng, guī yì wén sān làng bīng zhì, lǜ zhòng jù zhàn. sān làng dà bài, zhuī bēn guò téng tàn, bài zú duō xiàn sǐ yú ní shā zhī zhōng. miē luó pí cóng cǐ tuì jū yě gòng chuān. miē luó pí zú, zi pí luó téng lì. pí luó téng zú, zi téng luó diān lì. téng luó diān zú, zi diān zhī tuō lì àn: diān zhī tuō xīn táng shū zuò diān wén tuō. nán zhào jì pò jiàn chuān, shōu yě gòng, fú diān zhī tuō, xǐ yǒng chāng.
五,邆賧,一詔也。主豐咩,初襲邆賧,御史李知古(案:「李」原本作「為」,今據《新唐書》改正)領詔出問罪,即日伏辜。其子咩羅皮後為邆賧州刺史,與蒙歸義同伐靜河蠻,遂分據大厘城。咩羅皮乃歸義之甥也,弱而無謀。歸義襲其城,奪之,咩羅皮復入邆賧,即與浪穹、施浪兩詔援兵伐歸義。於時既克大厘,葉龍口城,歸義聞三浪兵至,率眾拒戰。三浪大敗,追奔過邆賧,敗卒多陷死於泥沙之中。咩羅皮從此退居野共川。咩羅皮卒,子皮羅邆立。皮羅邆卒,子邆羅顛立。邆羅顛卒,子顛之託立(案:「顛之託」《新唐書》作「顛文托」)。南詔既破劍川,收野共,俘顛之託,徙永昌。
liù, shī làng, yī zhào yě, zhào zhǔ shī wàng qiàn. chū, gé luó fèng jù shí hé chéng, fú shī gè pí, ér wàng qiàn yuán jué. hòu yǔ fēng miē miē luó pí tóng fá méng guī yì, yòu jiē bài kuì, tuì bǎo yǐ jū hé chéng. guī yì shāo cóng jiāng kǒu jìn bīng, xié qí bù luò. wú jǐ, shī wàng qiàn zhòng kuì, jǐn yǐ jiā zú zhī bàn xī zǒu yǒng chāng. chū wén guī yì yòu jūn yú lán cāng jiāng dōng, qù bì qǔ yǒng chāng, bù néng róng. wàng qiàn jì wú suǒ chū, yǒu nǚ míng yí nán, yǐ sè chēng, què qiǎn shǐ qiú zhì yí nán yú guī yì, xǔ zhī. wàng qiàn suì dù lán cāng jiāng, zhōng yú méng shě.
六,施浪,一詔也,詔主施望欠。初,閣羅鳳據石和城,俘施各皮,而望欠援絕。後與豐咩、咩羅皮同伐蒙歸義,又皆敗潰,退保矣苴和城。歸義稍從江口進兵,脅其部落。無幾,施望欠眾潰,僅以家族之半西走永昌。初聞歸義又軍於瀾滄江東,去必取永昌,不能容。望欠計無所出,有女名遺南,以色稱,卻遣使求致遺南于歸義,許之。望欠遂渡瀾滄江,終於蒙舍。
wàng qiàn dì wàng qiān, dāng yǐ jū hé chéng chū bài zhī shí, běi zǒu tǔ bō. tǔ bō lì wèi zhào, guī yú jiàn chuān, wèi zhòng shù wàn. wàng qiān shēng qiān bàng, bàng shēng bàng luó diān. nán zhào jì pò jiàn chuān, jǐn huò shī làng bù luò. bàng luó diān tuō shēn zǒu lú běi. jīn sān làng xī píng, wéi bàng luó diān yǐ shí àn: yǐ shí jí qián suǒ chēng jiàn chuān yǐ luó shí yě zi sūn zài fān zhōng. àn: wàng qiān suī bù biāo zhào míng, ér liè yú liù zhào bā zhào zhī jiān, zé yǐ dāng dì qī zhào yě.
望欠弟望千,當矣苴和城初敗之時,北走吐蕃。吐蕃立為詔,歸於劍川,為眾數萬。望千生千傍,傍生傍羅顛。南詔既破劍川,盡獲施浪部落。傍羅顛脫身走瀘北。今三浪悉平,惟傍羅顛、矣識(案:「矣識」即前所稱「劍川矣羅識」也)子孫在蕃中。(案:望千雖不標詔名,而列於六詔、八詔之間,則以當第七詔也)。
bā, méng shě, yī zhào yě. jū méng shě chuān, zài zhū bù luò zhī nán, gù chēng nán zhào yě, xìng méng. zhēn yuán nián zhōng, xiàn shū yú jiàn nán jié dù shǐ wéi gāo, zì yán běn yǒng chāng shā hú zhī yuán yě. nán zhào bā dài zǔ shě lóng, shēng lóng dú luó, yì míng xì nú luó. dāng gāo zōng shí, qiǎn shǒu lǐng shù yì jīng shī cháo cān, jiē dé zhào jiàn, shǎng jǐn páo jǐn xiù zǐ páo. xì nú luó shēng luó shèng yán, yán shēng shèng luó pí, shèng luó pí shēng gé luó fèng àn: táng shū shèng luó pí xià shàng yǒu pí luó gé yī dài, cǐ běn gài yǒu tuō zhàng. dāng tiān hòu shí, luó shèng rù cháo, qí qī fāng shēn, xíng cì yáo zhōu, shēng shèng luó pí. luó shèng yán wén ér xǐ yuē: wú qiě yǒu zi chéng jì, shēn dào hàn dì, sǐ wú hàn yǐ! jì zhì yè jiàn, dà méng ēn jiǎng, chì hóng lú ān zhì, cì jǐn páo jīn dài zēng cǎi shù bǎi pǐ, guī běn guó, kāi yuán chū zú. qí zi shèng luó pí lì, cháo tíng shòu tè jìn tái dēng jùn wáng, zhī shā hú zhōu cì shǐ. zhǎng nán gé luó fèng shòu tè jìn jiān yáng guā zhōu cì shǐ, cì nán chéng jié dù méng shě zhōu cì shǐ, cì nán chóng jiāng dōng cì shǐ, cì nán chéng jìn shuāng zhù zhōu cì shǐ. chū, yán gé wèi yǒu zi àn: táng shū yán gé wèi luó shèng yán zhǎng zi, shèng luó pí zhī xiōng, yǎng gé luó fèng wèi zi, gé luó fèng fù guī méng miē, gù míng chéng yán gé, hòu yì bù gǎi. tiān bǎo sì zài, gé luó fèng zhǎng nán fèng jiā yì rù cháo sù wèi, shòu hóng lú shǎo qīng. qī zài, méng guī yì zú àn: táng shū méng guī yì jí pí luó gé, nǎi táng suǒ cì míng yě. gé luó fèng lì, cháo tíng cè xí yún nán wáng. yǐ jiā yì dà qīng jiān yáng guā zhōu cì shǐ. gé luó fèng gōng shí qiáo chéng, qín shī gǔ pí, tǎo yuè xī, xiāo yú zèng, xī kāi xún chuán, nán tōng biāo guó. jí zhāng gān tuō xiàn yáo zhōu, xiān yú zhòng tōng zhàn jiāng kǒu, suì yǔ zhōng yuán gé jué. gé luó fèng cháng wèi hòu sì yuè guī huáng huà, jù zhǐ dà hé chéng bēi, jí biǎo shū jiù běn, chéng shì hàn shǐ, zú yǐ xuě wú qián guò yě. fèng jiā yì xiān sǐ. dà lì sì nián, gé luó fèng zú. jiā yì zhǎng nán yì móu xún jì lì, shēng xún mèng còu, yī míng gé quàn. yì móu xún měi tàn dì bēi yí zá, lǐ yí bù tōng, gé yuè zhōng huá, dù jué shēng jiào, suì xiàn shū xí, jì xī chuān jié dù shǐ wéi gāo. wéi gāo dá móu xún shū, shēn yǐ cháo tíng zhī mìng. móu xún bù móu yú xià, yīn jué dà jì. suì sān lù fā shǐ, jì yǒu yī dá. yī shǐ chū ān nán, yī shǐ chū xī chuān, yī shǐ chū qián zhōng àn: cǐ wǔ zì yuán běn tuō, jù táng shū bǔ rù. zhēn yuán shí nián, sān shǐ xī zhì què xià, cháo tíng nà qí chéng kuǎn, xǔ qí guī huà. jié dù gōng chéng zhào zhǐ, zhuān qiǎn xī chuān pàn guān àn: táng shū zuò xún guān cuī zuǒ shí qīn xìn shù rén, yuè yún nán, yǔ móu xún méng yú diàn cāng shān xià. shì wén sì běn, nèi yī běn jìn xiàn, yī běn yì móu xún zhì yú diàn cāng shān xià shén cí shí hán nèi, yī běn nà yú zǔ fù děng miào, yī běn zhì fǔ kù zhōng, yǐ shì zi sūn, bù lìng bēi nì, bù lìng qīn lüè.
八,蒙舍,一詔也。居蒙舍川,在諸部落之南,故稱南詔也,姓蒙。貞元年中,獻書於劍南節度使韋皋,自言本永昌沙壺之源也。南詔八代祖舍龍,生龍獨羅,亦名細奴邏。當高宗時,遣首領數詣京師朝參,皆得召見,賞錦袍、錦袖紫袍。細奴邏生邏盛炎,炎生盛邏皮,盛邏皮生閣羅鳳(案:《唐書》「盛羅皮」下尚有皮邏閣一代,此本蓋有脫丈)。當天后時,邏盛入朝,其妻方娠,行次姚州,生盛邏皮。邏盛炎聞而喜曰:「吾且有子承繼,身到漢地,死無憾矣!」既至謁見,大蒙恩獎,敕鴻臚安置,賜錦袍、金帶、繒彩數百匹,歸本國,開元初卒。其子盛邏皮立,朝廷授特進、台登郡王,知沙壺州刺史。長男閣羅鳳授特進兼楊瓜州刺史,次男成節度蒙舍州刺史,次男崇江東刺史,次男成進雙祝州刺史。初,炎閣未有子(案:《唐書》炎閣為邏盛炎長子,盛邏皮之兄),養閣羅鳳為子,閣羅鳳復歸蒙咩,故名承炎閣,後亦不改。天寶四載,閣羅鳳長男鳳伽異入朝宿衛,授鴻臚少卿。七載,蒙歸義卒(案:《唐書》蒙歸義即皮羅閣,乃唐所賜名也)。閣羅鳳立,朝廷冊襲雲南王。矣伽異大卿兼楊瓜州刺史。閣羅鳳攻石橋城,擒施穀皮,討越析,梟于贈,西開尋傳,南通驃國。及張乾拖陷姚州,鮮于仲通戰江口,遂與中原隔絕。閣羅鳳嘗謂後嗣悅歸皇化,俱指大和城碑,及表疏舊本,呈示漢使,足以雪吾前過也。鳳伽異先死。大曆四年,閣羅鳳卒。伽異長男異牟尋繼立,生尋夢湊,一名閤勸。異牟尋每嘆地卑夷雜,禮儀不通,隔越中華,杜絕聲教,遂獻書檄,寄西川節度使韋皋。韋皋答牟尋書,申以朝廷之命。牟尋不謀於下,陰決大計。遂三路發使,冀有一達。一使出安南,一使出西川,一使出黔中(案:此五字原本脫,據《唐書》補入)。貞元十年,三使悉至闕下,朝廷納其誠款,許其歸化。節度恭承詔旨,專遣西川判官(案:《唐書》作「巡官」)崔佐時親信數人,越雲南,與牟尋盟於玷蒼山下。誓文四本,內一本進獻,一本異牟尋置於玷蒼山下神祠石函內,一本納於祖父等廟,一本置府庫中,以示子孫,不令背逆,不令侵掠。
chén xián tōng sì nián zhēng yuè, fèng běn shǐ shàng shū cài xí yì zhǐ, lìng shū lì xiě mán wáng yì móu xún shì wén shù běn, bìng shū dié xì yú chē nǔ shàng, fēi rù zéi yíng. chén qiè lǎn móu xún shì wén, lì méng jí qiè. jīn nán mán zi sūn wéi fù qián shì, fú liào tiān dào bì zhū, róng chén qīn yú jiāng yuán fǎng mì qí shì wén, xù qí xiě lù zhēn běn jìn shàng àn: yì móu xún shì wén jīn fù juàn mò, ér cǐ yún dài fǎng mì xù xiě zhě, gài qí chū zuò cǐ piān shí shàng wèi dé shì wén, gù suǒ yán rú cǐ. qí hòu fǎng mì fù rù, ér cǐ běn wèi jí kān xuē, suì qián hòu hù yì qí shuō ěr.
臣咸通四年正月,奉本使尚書蔡襲意旨,令書吏寫蠻王異牟尋《誓文》數本,並書牒繫於車弩上,飛入賊營。臣切覽牟尋《誓文》,立盟極切。今南蠻子孫違負前誓,伏料天道必誅,容臣親於江源訪覓其《誓文》,續俟寫錄真本進上(案:異牟尋《誓文》今附卷末,而此雲待訪覓續寫者,蓋其初作此篇時尚未得《誓文》,故所言如此。其後訪覓附入,而此本未及刊削,遂前後互異其說耳)。