zhū dà diǎn wáng dào kūn děng zhāng guó wéi zhāng kěn táng lǐ xiàng zhōng wú zhōng luán zhū yǒng yòu děng céng yīng zhū jì zuò tāng fēn děng yú huáng chén hán huī wáng ruì zhān lù zhèn fēi hé kǎi lín lán yǒu xióng rǔ lín qián sù lè liú zhōng zǎo zhèng zūn qiān shěn chén quán yì zi lǚ xiáng
朱大典(王道焜等) 张国维 张肯堂(李向中 吴钟峦 朱永佑等)曾樱 朱继祚(汤芬等) 余煌(陈函辉) 王瑞栴 路振飞 何楷(林兰友)熊汝霖 钱肃乐(刘中藻 郑遵谦) 沈宸荃(邑子履祥)
zhū dà diǎn, zì yán zhī, jīn huá rén. jiā shì pín jiàn. dà diǎn shǐ dú shū, wéi rén háo mài. dēng wàn lì sì shí sì nián jìn shì, chú zhāng qiū zhī xiàn. tiān qǐ èr nián zhuó bīng kē jǐ shì zhōng. zhōng guān wáng tǐ gān wèi zhōng xián děng shí èr rén jí rǔ yù kè shì, jiǎ bǎo hù gōng, yīn jǐn yī shì xí, dà diǎn kàng shū lì jiàn. wǔ nián chū wèi fú jiàn fù shǐ, jìn yòu cān zhèng, yǐ yōu guī.
朱大典,字延之,金华人。家世贫贱。大典始读书,为人豪迈。登万历四十四年进士,除章丘知县。天启二年擢兵科给事中。中官王体乾、魏忠贤等十二人及乳妪客氏,假保护功,荫锦衣世袭,大典抗疏力谏。五年出为福建副使,进右参政,以忧归。
chóng zhēn sān nián, qǐ gù guān, lì shān dōng, xún diào tiān jīn. wǔ nián sì yuè, lǐ jiǔ chéng kǒng yǒu dé wéi lái zhōu. shān dōng xún fǔ xú cóng zhì zhōng pào sǐ, zhuó dà diǎn yòu qiān dōu yù shǐ dài zhī, zhào zhù qīng zhōu, diào dù bīng shí. qī yuè, dēng lái xún fǔ xiè liǎn fù xiàn yú zéi, zǒng dū liú yǔ liè bèi dǎi. nǎi bà zǒng dū jí dēng lái xún fǔ bù shè, zhuān rèn dà diǎn, dū zhǔ kè bīng shù wàn jí guān wài jìng lǚ sì qiān bā bǎi yú rén hé jiǎo zhī. yǐ zǒng bīng jīn guó qí jiāng, lǜ fù jiāng jìn guó chén liú bāng yù, cān jiāng zǔ dà bì zǔ kuān zhāng tāo, yóu jī bǎi yǒng fú jí gù zǒng bīng wú xiāng xiāng zi sān guì děng, yǐ zhōng guān gāo qǐ qián jiān hù jūn xiǎng, dǐ dé zhōu. zéi fù fàn píng dù, fù jiāng móu wén shòu hé wéi zhōng děng jiù zhī, shā zéi kuí chén yǒu shí, wéi zhōng yì bèi shā. bā yuè, xún àn jiān jūn yù shǐ xiè sān bīn zhì chāng yì, qǐng zhǎn wáng hóng liú guó zhù, zhào dǎi zhì zhī. bīng bù shàng shū xióng míng yù yì zuò zhǔ fǔ wù guó, bà qù. sān bīn fù kàng shū qǐng jué kǒu wù yán fǔ shì.
崇祯三年,起故官,莅山东,寻调天津。五年四月,李九成、孔有德围莱州。山东巡抚徐从治中炮死,擢大典右佥都御史代之,诏驻青州,调度兵食。七月,登莱巡抚谢琏复陷于贼,总督刘宇烈被逮。乃罢总督及登莱巡抚不设,专任大典,督主、客兵数万及关外劲旅四千八百余人合剿之。以总兵金国奇将,率副将靳国臣、刘邦域,参将祖大弼、祖宽、张韬,游击柏永福及故总兵吴襄、襄子三桂等,以中官高起潜监护军饷,抵德州。贼复犯平度,副将牟文绶、何维忠等救之,杀贼魁陈有时,维忠亦被杀。八月,巡按监军御史谢三宾至昌邑,请斩王洪、刘国柱,诏逮治之。兵部尚书熊明遇亦坐主抚误国,罢去。三宾复抗疏请绝口勿言抚事。
guó qí děng zhì chāng yì, fēn sān lù. guó qí děng guān wài bīng wèi qián fēng, dèng qǐ bù bīng jì zhī, cóng zhōng lù huī bù jìn. chāng píng zǒng bīng chén hóng fàn, fù jiāng liú zé qīng fāng dēng huà, cóng nán lù píng dù jìn. cān jiāng wáng zhī fù wáng wén wěi děng cóng běi lù hǎi miào jìn. xí yóu jī xú yuán hēng děng lǜ lái yáng shī lái huì, yǐ móu wén shòu shǒu xīn hé. zhū jūn jiē xié sān rì liáng, jǐn dǐ xīn hé dōng àn, luàn liú yǐ jì. zǔ kuān zhì shā hé, yǒu dé yíng zhàn. kuān xiān jìn, guó chén jì zhī, zéi dà bài, zhū jūn chéng shèng zhuī zhì chéng xià. zéi yè bàn dōng dùn, wéi shǐ jiě. shǒu zhě yí zéi yòu, pào jù zhī. qǐ qián qiǎn zhōng shǐ rù yù, hé chéng xiāng qìng. míng rì, nán lù bīng shǐ zhì. guó qí děng suì jī zéi huáng xiàn, zhǎn shǒu wàn sān qiān, fú bā bǎi, táo sàn jí zhuì hǎi sǐ zhě shù wàn.
国奇等至昌邑,分三路。国奇等关外兵为前锋,邓玘步兵继之,从中路灰埠进。昌平总兵陈洪范,副将刘泽清、方登化,从南路平度进。参将王之富、王文纬等从北路海庙进。檄游击徐元亨等率莱阳师来会,以牟文绶守新河。诸军皆携三日粮,尽抵新河东岸,乱流以济。祖宽至沙河,有德迎战。宽先进,国臣继之,贼大败,诸军乘胜追至城下。贼夜半东遁,围始解。守者疑贼诱,炮拒之。起潜遣中使入谕,阖城相庆。明日,南路兵始至。国奇等遂击贼黄县,斩首万三千,俘八百,逃散及坠海死者数万。
zéi cuàn guī dēng zhōu, guó chén děng zhù zhǎng wéi shǒu zhī. chéng sān miàn jù shān, yī miàn jù hǎi, qiáng sān shí lǐ ér yáo, dōng xī jù dǐ hǎi. fēn fān shù, zéi bù néng chū, fā dà pào, guān jūn duō sǐ shāng. lǐ jiǔ chéng chū zhàn xiāng dāng. shí yī yuè, jiǔ chéng bó zhàn, jiàng zhě xiè qí móu. guān jūn hé jī zhī, guó yú zhèn, zéi nǎi xiǎo yè kū. zéi qú kuí wǔ, jiǔ chéng yǒu dé yǒu shí gěng zhòng míng máo chéng lù yě, jí shì shā qí èr. dì jiā jiě wéi gōng, jìn dà diǎn yòu fù dōu yù shǐ, jiāng lì shēng shǎng yǒu chà. shì yuè, guó qí zú, yǐ xiāng dài. gōng wéi jì jiǔ, zéi liáng jué, shì shuǐ chéng kě zǒu, bù jiàng. jí wáng zhī fù zǔ kuān duó qí shuǐ mén wài hù qiáng, zéi dà jù.
贼窜归登州,国臣等筑长围守之。城三面距山,一面距海,墙三十里而遥,东西俱抵海。分番戍,贼不能出,发大炮,官军多死伤。李九成出战相当。十一月,九成搏战,降者泄其谋。官军合击之,馘于阵,贼乃晓夜哭。贼渠魁五,九成、有德、有时、耿仲明、毛承禄也,及是杀其二。帝嘉解围功,进大典右副都御史,将吏升赏有差。是月,国奇卒,以襄代。攻围既久,贼粮绝,恃水城可走,不降。及王之富、祖宽夺其水门外护墙,贼大惧。
liù nián èr yuè zhōng xún, yǒu dé xiān dùn, zài zǐ nǚ cái bó chū hǎi. zhòng míng yǐ shuǐ chéng wěi fù jiāng wáng bǐng zhōng, yǐ yì yǐ dān gě dùn, guān jūn suì rù dài chéng. gōng shuǐ chéng, wèi xià. yóu jī liú liáng zuǒ xiàn hōng chéng cè, nì rén yǒng fú sì zhōng, xué chéng zhì huǒ yào, fā zhī, chéng bēng, guān jūn rù. zéi tuì bǎo péng lái gé, dà diǎn zhāo xiáng, shǐ shì jiǎ, fú qiān yú rén, huò bǐng zhōng jí wěi jiāng qī shí wǔ rén, zì yì jí tóu hǎi sǐ zhě bù kě shèng jì, zéi jǐn píng. yǒu dé děng zǒu lǚ shùn, dǎo shuài huáng lóng yāo jī, shēng qín qí dǎng máo chéng lù chén guāng fú sū yǒu gōng, zhǎn lǐ yīng yuán. wéi yǒu dé zhòng míng yì qù. nǎi xiàn chéng lù děng yú cháo. zhé zhī xiān yī rì, yǒu gōng tuō xiè zǒu. dì zhèn nù, zhǎn jiān shǒu guān, xíng bù láng duō huò zuì. wèi jǐ bèi zhí, fú zhū. xù gōng, jìn dà diǎn bīng bù yòu shì láng, shì yīn jǐn yī bǎi hù, xún fǔ rú gù.
六年二月中旬,有德先遁,载子女财帛出海。仲明以水城委副将王秉忠,已亦以单舸遁,官军遂入大城。攻水城,未下。游击刘良佐献轰城策,匿人永福寺中,穴城置火药,发之,城崩,官军入。贼退保蓬莱阁,大典招降,始释甲,俘千余人,获秉忠及伪将七十五人,自缢及投海死者不可胜计,贼尽平。有德等走旅顺,岛帅黄龙邀击,生擒其党毛承禄、陈光福、苏有功,斩李应元。惟有德、仲明逸去。乃献承禄等于朝。磔之先一日,有功脱械走。帝震怒,斩监守官,刑部郎多获罪。未几被执,伏诛。叙功,进大典兵部右侍郎,世荫锦衣百户,巡抚如故。
bā nián èr yuè, liú zéi xiàn fèng yáng, huǐ huáng líng, zǒng dū yáng yī péng bèi dǎi. zhào dà diǎn zǒng dū cáo yùn jiān xún fǔ lú fèng huái yáng sì jùn, yí zhèn fèng yáng. shí jiāng běi zhōu xiàn duō xiàn. míng nián zhēng yuè, zéi wéi chú zhōu, lián yíng bǎi yú lǐ, zǒng bīng zǔ kuān dà pò zhī. dà diǎn huì zǒng lǐ lú xiàng shēng zhuī xí, fù pò zhī. jí hái bīng è zéi zhòng yú fèng yáng, zéi shǐ tuì. shí yī nián, zéi fù rù jiāng běi, móu cuàn chá shān. dà diǎn yǔ ān qìng xún fǔ shǐ kě fǎ tí bīng è zhī, zéi nǎi xī dùn. dà diǎn xiān zuò shī zhōu xiàn, biǎn zhì shì shì. shì nián sì yuè yǐ píng zéi yú qī, zài biǎn sān zhì. xún xù yuán jiǎo jí zhuǎn cáo gōng, jǐn fù qí zhì.
八年二月,流贼陷凤阳,毁皇陵,总督杨一鹏被逮。诏大典总督漕运兼巡抚庐、凤、淮、扬四郡,移镇凤阳。时江北州县多陷。明年正月,贼围滁州,连营百余里,总兵祖宽大破之。大典会总理卢象升追袭,复破之。急还兵遏贼众于凤阳,贼始退。十一年,贼复入江北,谋窜茶山。大典与安庆巡抚史可法提兵遏之,贼乃西遁。大典先坐失州县,贬秩视事。是年四月以平贼逾期,再贬三秩。寻叙援剿及转漕功,尽复其秩。
shí sān nián, hé nán zéi dà rù hú guǎng. dà diǎn qiǎn jiàng jiù yuán, lǚ yǒu gōng, jìn zuǒ shì láng. míng nián liù yuè mìng dà diǎn zǒng dū jiāng běi jí hé nán hú guǎng jūn wù, réng zhèn fèng yáng, zhuān bàn liú zéi, ér yǐ kě fǎ dài dū cáo yùn. zéi shuài yuán shí zhōng zhòng shù wàn, héng yǐng bó jiān. dà diǎn lǜ zǒng bīng liú liáng zuǒ děng jī pò zhī, xù lài yǒu chà. dà diǎn yǒu bǎo zhàng gōng, rán bù néng chí lián, lǚ wèi jǐ shì zhōng fāng shì liàng yù shǐ zhèng kūn zhēn děng suǒ hé, zhào xuē jí hóu kān. shì wèi jìng, ér dōng yáng xǔ dōu shì fā.
十三年,河南贼大入湖广。大典遣将救援,屡有功,进左侍郎。明年六月命大典总督江北及河南、湖广军务,仍镇凤阳,专办流贼,而以可法代督漕运。贼帅袁时中众数万,横颍、亳间。大典率总兵刘良佐等击破之,叙赉有差。大典有保障功,然不能持廉,屡为给事中方士亮、御史郑昆贞等所劾,诏削籍侯勘。事未竟,而东阳许都事发。
xǔ dōu zhě, zhū shēng, fù qì, fèn xiàn lìng kē liǎn, zuò luàn, wéi jīn huá. dà diǎn zi wàn huà mù jiàn ér yù zhī, zéi píng ér suǒ mù zhě bù sàn. dà diǎn wén, jí chí guī. zhī xiàn xú diào yuán yuè dōu bīng jí yǒu wàn huà míng, suì yán dà diǎn zòng zi jiāo zéi. xún àn yù shǐ zuǒ guāng xiān wén yú cháo, dé zhǐ dǎi zhì, jí qí jiā chōng xiǎng, qiě lìng dū fù jǐ shì zhōng hán rú yù qù zhī.
许都者,诸生,负气,愤县令苛敛,作乱,围金华。大典子万化募健儿御之,贼平而所募者不散。大典闻,急驰归。知县徐调元阅都兵籍有万化名,遂言大典纵子交贼。巡按御史左光先闻于朝,得旨逮治,籍其家充饷,且令督赋给事中韩如愈趣之。
yǐ ér jīng shī xiàn, fú wáng lì. yǒu bái qí wū zhě, ér dà diǎn yì zì jié yú mǎ shì yīng ruǎn dà chéng, nǎi zhào wèi bīng bù zuǒ shì láng. yú yuè, jìn shàng shū, zǒng dū shàng jiāng jūn wù. zuǒ liáng yù xīng bīng, mìng jiān huáng dé gōng jūn yù zhī. fú wáng bēn tài píng, dà diǎn yǔ dà chéng rù jiàn zhōu zhōng, shì lì zhàn. dé gōng sǐ, wáng bèi qín, liǎng rén suì zǒu háng zhōu. huì lù wáng yì jiàng, dà diǎn nǎi huán xiāng jùn, jù chéng gù shǒu. táng wáng wén, jiù jiā dōng gé dà xué shì, dū shī zhè dōng. yú nián, chéng pò, hé mén sǐ zhī.
已而京师陷,福王立。有白其诬者,而大典亦自结于马士英、阮大铖,乃召为兵部左侍郎。逾月,进尚书,总督上江军务。左良玉兴兵,命监黄得功军御之。福王奔太平,大典与大铖入见舟中,誓力战。得功死,王被擒,两人遂走杭州。会潞王亦降,大典乃还乡郡,据城固守。唐王闻,就加东阁大学士,督师浙东。逾年,城破,阖门死之。
qí shí zhè dōng xī jùn xiàn qián hòu shī shǒu sǐ shì zhě, kàng zhōu zé yǒu tóng zhī wáng dào kūn qián táng zhī xiàn gù xián jiàn lín ān zhī xiàn táng zì cǎi, shào xīng zé yǒu bīng bù zhǔ shì gāo dài yè rǔ yá, qú zhōu zé yǒu xún àn wáng jǐng liàng zhī fǔ wǔ jīng zhèng tuī guān dèng yán zhōng jiāng shān zhī xiàn fāng zhào. ruò fú zhū shēng jí bù yī xùn yì zhě, kuài jī pān jí zhōu bo nián, shān yīn zhū wěi, zhū jì fù rì jiǒng, yín xiàn zhào jǐng lín, pǔ jiāng zhāng jūn zhèng, ruì ān zōu qīn yáo, yǒng jiā zōu zhī qí, qí yóu zhe yún.
其时浙东西郡县前后失守死事者,抗州则有同知王道焜、钱塘知县顾咸建、临安知县唐自彩,绍兴则有兵部主事高岱、叶汝厓,衢州则有巡按王景亮、知府伍经正、推官邓岩忠、江山知县方召。若夫诸生及布衣殉义者,会稽潘集、周卜年,山阴朱玮,诸暨傅日炯,鄞县赵景麟,浦江张君正,瑞安邹钦尧,永嘉邹之琦,其尤著云。
wáng dào kūn, zì zhāo píng, qián táng rén. yǐ tiān qǐ yuán nián jǔ yú xiāng. chóng zhēn shí, wèi nán píng zhī xiàn, qiān nán xióng tóng zhī. huì guāng zé kòu fā, qí fù lǎo yán fēi dào kūn bù néng píng. fǔ àn wèi qǐng, zhào gǎi shào wǔ tóng zhī, zhī guāng zé xiàn shì. fǔ jiǎo jiān shī, jìng nèi dǐ dìng. zhuāng liè dì pò gé qiú xián, jǐn zhēng tiān xià xián néng lì, fǔ àn yǐ dào kūn míng wén. fāng dài mìng ér dū chéng xiàn, wēi fú nán hái. jí háng zhōu shī shǒu, suì tóu huán sǐ.
王道焜,字昭平,钱塘人。以天启元年举于乡。崇祯时,为南平知县,迁南雄同知。会光泽寇发,其父老言非道焜不能平。抚按为请,诏改邵武同知,知光泽县事。抚剿兼施,境内底定。庄烈帝破格求贤,尽征天下贤能吏,抚按以道焜名闻。方待命而都城陷,微服南还。及杭州失守,遂投缳死。
gù xián jiàn, zì hàn shí, kūn shān rén, dà xué shì dǐng chén zēng sūn yě. chóng zhēn shí liù nián jìn shì. shòu qián táng zhī xiàn. fǔ zhī guān, wén jīng shī xiàn, rén qíng xiōng xiōng. xián jiàn jí jiān guǐ, yán jǐng bèi. xún àn yù shǐ péng yù kǎi yǐ tān cán jī biàn, lài xián jiàn tiáo hù, shì níng ér mín miǎn zhū lián. jí nán dōu shī shǒu, zhèn jiāng shǒu jiāng zhèng cǎi děng lǜ zhòng hái mǐn, yuán dào jié lüè. xián jiàn chū sī cái yíng kào, nǎi liǎn wēi qù. wáng hé, mǎ shì yīng yōng bīng zhì. qǐng zhī, dà jiàng fāng guó ān bīng yì zhì. xián jiàn móu yú shàng guān, xiān qī qiǎn shǐ xíng lù, bīng nǎi bù rù chéng. sì xiāng duō bèi yín lüè, chéng zhōng de wú rǎo. shí jiān sī jí jùn xiàn zhǎng lì xī bū cuàn, xián jiàn sàn qiǎn qī zǐ, dú shǒu guān bù qù. lù wáng jì jiàng, xián jiàn bù zhì. xún bèi zhí, sǐ zhī.
顾咸建,字汉石,昆山人,大学士鼎臣曾孙也。崇祯十六年进士。授钱塘知县。甫之官,闻京师陷,人情恟恟。咸建戢奸宄,严警备。巡按御史彭遇颽以贪残激变,赖咸建调护,事宁而民免株连。及南都失守,镇江守将郑彩等率众还闽,缘道劫掠。咸建出私财迎犒,乃敛威去。亡何,马士英拥兵至。顷之,大将方国安兵亦至。咸建谋于上官,先期遣使行赂,兵乃不入城。四乡多被淫掠,城中得无扰。时监司及郡县长吏悉逋窜,咸建散遣妻子,独守官不去。潞王既降,咸建不至。寻被执,死之。
táng zì cǎi, dá zhōu rén. wèi lín ān zhī xiàn. háng zhōu shī shǒu, zì cǎi yǔ cóng zǐ jiē yù táo shān zhōng. yǒu yán qí shòu lǔ wáng chì, yīn bù shǔ wèi biàn, suì bèi bǔ huò. zì cǎi huī jiē yù zǒu, bù cóng, jìng tóng sǐ.
唐自彩,达州人。为临安知县。杭州失守,自彩与从子阶豫逃山中。有言其受鲁王敕,阴部署为变,遂被捕获。自彩麾阶豫走,不从,竟同死。
gāo dài, zì lǔ zhān, kuài jī rén. chóng zhēn zhōng, yǐ wǔ xué shēng jǔ shùn tiān xiāng shì, lǔ wáng shòu wèi zhí fāng zhǔ shì. jí shào xīng shī shǒu, jí jué lì qí sǐ. zi lǎng zhī fù yì bù kě huí, xiān yuè rù hǎi zhōng sǐ. dài wén zhī yuē:" ér guǒ néng xiān wǒ hū!" zì shì bù fù yán, shù rì yì zú.
高岱,字鲁瞻,会稽人。崇祯中,以武学生举顺天乡试,鲁王授为职方主事。及绍兴失守,即绝粒祈死。子朗知父意不可回,先跃入海中死。岱闻之曰:“儿果能先我乎!”自是不复言,数日亦卒。
yè rǔ yá, zì héng shēng, dài tóng yì rén, yóu jǔ rén wéi bīng bù zhǔ shì. wén biàn, yǔ qī wáng shì chū jū tóng wù mù suǒ, bìng fù shuǐ sǐ.
叶汝厓,字衡生,岱同邑人,由举人为兵部主事。闻变,与妻王氏出居桐坞墓所,并赴水死。
wáng jǐng liàng, zì wǔ hòu, wú jiāng rén. chóng zhēn mò dēng jìn shì. shì fú wáng wèi zhōng shū shè rén. táng wáng lì, zhuó yù shǐ, xún fǔ jīn qú èr fǔ, jiān shì xué zhèng. wǔ jīng zhèng, ān fú rén. yóu gòng shēng wèi xī ān zhī xiàn, táng wáng chāo zhuó zhī fǔ shì. dèng yán zhōng, jiāng líng rén. yóu xiāng jǔ wèi tuī guān. qú zhōu pò, jīng zhèng fù jǐng sǐ, jǐng liàng yán zhōng jiē zì yì sǐ. lǔ wáng suǒ qiǎn zhèn jiāng zhāng péng yì yì sǐ zhī.
王景亮,字武侯,吴江人。崇祯末登进士。仕福王为中书舍人。唐王立,擢御史,巡抚金、衢二府,兼视学政。伍经正,安福人。由贡生为西安知县,唐王超擢知府事。邓岩忠,江陵人。由乡举为推官。衢州破,经正赴井死,景亮、岩忠皆自缢死。鲁王所遣镇将张鹏翼亦死之。
fāng zhào, xuān chéng rén. shǔ jiāng shān xiàn shì. jīn huá bèi tú, jí fù lǎo gào zhī yuē:" bīng qiě zhì, wú yì bù dàng qù. rán bù kě yǐ yī rén gù, zhì hé chéng bèi yāng." suì fēng qí yìn, guàn dài xiàng běi bài, fù jǐng sǐ. shì mín wèi shōu zàng, lì cí sì yān.
方召,宣城人。署江山县事。金华被屠,集父老告之曰:“兵且至,吾义不当去。然不可以一人故,致阖城被殃。”遂封其印,冠带向北拜,赴井死。士民为收葬,立祠祀焉。
zhāng guó wéi, ān yù sì, dōng yáng rén. tiān qǐ èr nián jìn shì. shòu pān yú zhī xiàn. chóng zhēn yuán nián, zhuó xíng kē jǐ shì zhōng, hé bà fù dōu yù shǐ yáng suǒ xiū yù shǐ tián jǐng xīn, jiē wèi zhōng xián dǎng yě. yǐ, chén shí zhèng wǔ shì, yán:" bì xià qiú zhì tài ruì, zōng hé tài yán. zhuō zhě jú fú yǐ bì jiù, qiǎo zhě wēi yí yǐ qǔ róng, shuí néng zhǎn bù sì tǐ, wèi guó jiā yíng zhí yè zhě. gù zhì xiàng jīng míng, ér fù xīn shǒu zú zhī yì shí báo, cǐ yīng chá yí liǎn yě. zǔ zōng cháo, gé chén yǒu fēng hái zhào zhǐ zhě, yǒu shū jiē lǚ shàng ér zhēng yī shì zhě. jīn yī fèng jié zé, zé fǔ shǒu bù huáng yī chéng gǎi nǐ, zé shùn zhǐ kǒng hòu. tǎng chǔ zhì shī yí, yì bì bù gǎn zhí zòu, cǐ jiāng shùn yí jiè yě. zhào duì běn yǐ tōng xià qíng, wèi yǒu yīn ér huò zuì zhě. jīn zé wéi chuán tiān yǔ, mò dǔ bài yáng. chén tóng guān xióng fèn wèi hái cháo shí rì, páng cuò yī cí, suì méng qiǎn zhé. bù kě shāo jiā báo fá, shì yōu róng zhī dù hū? cǐ shàng xià yí qià yě." qí èr tiáo, qǐng píng xíng fá, pǔ gào zé. dì bù néng jǐn yòng. jìn lǐ kē dōu jǐ shì zhōng. jīng shī dì zhèn, guī bì zhèng shén qiè, qiān tài cháng shǎo qīng.
张国维,安玉笥,东阳人。天启二年进士。授番禺知县。崇祯元年,擢刑科给事中,劾罢副都御史杨所修、御史田景新,皆魏忠贤党也。已,陈时政五事,言:“陛下求治太锐,综核太严。拙者跼艴以避咎,巧者委蛇以取容,谁能展布四体,为国家营职业者。故治象精明,而腹心手足之谊实薄,此英察宜敛也。祖宗朝,阁臣有封还诏旨者,有疏揭屡上而争一事者。今一奉诘责,则俯首不遑;一承改拟,则顺旨恐后。倘处置失宜,亦必不敢执奏,此将顺宜戒也。召对本以通下情,未有因而获罪者。今则惟传天语,莫睹拜扬。臣同官熊奋渭还朝十日,旁措一词,遂蒙谴谪。不可稍加薄罚,示优容之度乎?此上下宜洽也。”其二条,请平刑罚,溥膏泽。帝不能尽用。进礼科都给事中。京师地震,规弊政甚切,迁太常少卿。
qī nián, zhuó yòu qiān dōu yù shǐ, xún fǔ yìng tiān ān qìng děng shí fǔ. qí dōng, liú zéi fàn tóng chéng, guān jūn fù mò. guó wéi fāng zhuàng nián, yī xī xū fà dùn bái. míng nián zhēng yuè lǜ fù jiāng xǔ zì qiáng fù yuán, yóu jī pān kě dà zhī xiàn chén ěr míng děng shǒu tóng bù xià. zéi nǎi gōng qián shān, zhī xiàn zhào shì yàn zhòng shāng zú. gōng tài hú zhī xiàn jīn yīng yuán xùn dǎo hù yǒng níng bèi shā. guó wéi zhì, jiě tóng wéi, qiǎn shǒu bèi zhū shì yìn qū qián shān, bǎ zǒng zhāng qí wēi qū tài hú. shì yìn zhàn sǐ, zì qiáng yù zéi sù sōng, shā shāng xiāng dāng. ān qìng shān mín jié shí yǐ tóu zéi, zéi duō sǐ, nǎi yuè yīng shān huò shān ér dùn. jiǔ yuè, zéi fù yóu sù sōng rù qián shān tài hú, tā zéi sǎo dì wáng yì xiàn sù sōng děng sān xiàn. guó wéi nǎi mù tǔ zhù èr qiān rén shù zhī, ér yǐ bīng shì shǔ jiān jūn shǐ kě fǎ. míng nián zhēng yuè, zéi wéi jiāng pǔ, qiǎn shǒu bèi jiǎng ruò lái chén yú wáng zhàn què zhī. shí èr yuè, zéi fēn bīng fàn huái níng, kě fǎ jí zuǒ liáng yù mǎ kuàng è zhī. fù fàn jiāng pǔ, fù jiāng chéng lóng jí ruò lái yú wáng děng jù shǒu. zhū chéng bìng quán. yòu wéi wàng jiāng, qiǎn bīng yuán zhī, yì jiě qù.
七年,擢右佥都御史,巡抚应天、安庆等十府。其冬,流贼犯桐城,官军覆没。国维方壮年,一夕须发顿白。明年正月率副将许自强赴援,游击潘可大、知县陈尔铭等守桐不下。贼乃攻潜山,知县赵士彦重伤卒。攻太湖、知县金应元、训导扈永宁被杀。国维至,解桐围,遣守备朱士胤趋潜山,把总张其威趋太湖。士胤战死,自强遇贼宿松,杀伤相当。安庆山民桀石以投贼,贼多死,乃越英山、霍山而遁。九月,贼复由宿松入潜山、太湖,他贼扫地王亦陷宿松等三县。国维乃募土著二千人戍之,而以兵事属监军史可法。明年正月,贼围江浦,遣守备蒋若来、陈于王战却之。十二月,贼分兵犯怀宁,可法及左良玉、马爌遏之。复犯江浦,副将程龙及若来、于王等拒守。诸城并全。又围望江,遣兵援之,亦解去。
shí nián sān yuè, guó wéi lǜ lóng děng fù ān qìng, yù zéi fēng jiā diàn, lóng jūn shù qiān xī méi. zéi dōng xiàn hé zhōu hán shān dìng yuǎn, gōng xiàn liù hé, zhī xiàn zhèng tóng yuán kuì zǒu, zéi suì gōng tiān cháng. guó wéi jiàn zéi shì rì chì, qǐng yú cháo, gē ān qìng chí zhōu tài píng, bié shè xún fǔ, yǐ kě fǎ rèn zhī. ān qìng bù lì jiāng nán xún fǔ, zì cǐ shǐ yě. yì zhě yù bìng gē jiāng pǔ liù hé, bǐ guó wéi zhuān hù jiāng nán, bù xǔ.
十年三月,国维率龙等赴安庆,御贼酆家店,龙军数千悉没。贼东陷和州、含山、定远,攻陷六合,知县郑同元溃走,贼遂攻天长。国维见贼势日炽,请于朝,割安庆、池州、太平,别设巡抚,以可法任之。安庆不隶江南巡抚,自此始也。议者欲并割江浦、六合,俾国维专护江南,不许。
guó wéi wéi rén kuān hòu, dé shì dài fū xīn. shǔ jùn zāi shāng, zhé wèi qǐng mìng. zhù tài hú fán chāng èr chéng, jiàn sū zhōu jiǔ lǐ shí táng jí píng wàng nèi wài táng cháng zhōu zhì hé děng táng, xiū sōng jiāng hàn hǎi dī, jùn zhèn jiāng jí jiāng yīn cáo qú, bìng yǒu chéng jī. qiān gōng bù yòu shì láng jiān yòu qiān dōu yù shǐ, zǒng lǐ hé dào. suì dà hàn, cáo liú hé, guó wéi jùn zhū shuǐ yǐ tōng cáo. shān dōng jī, zhèn huó qióng mín wú suàn.
国维为人宽厚,得士大夫心。属郡灾伤,辄为请命。筑太湖、繁昌二城,建苏州九里石塘及平望内外塘、长洲至和等塘,修松江捍海堤,浚镇江及江阴漕渠,并有成绩。迁工部右侍郎兼右佥都御史,总理河道。岁大旱,漕流涸,国维浚诸水以通漕。山东饥,振活穷民无算。
shí sì nián xià, shān dōng dào qǐ, gǎi bīng bù yòu shì láng jiān dū huái xú lín tōng sì zhèn bīng, hù cáo yùn. dà dào lǐ qīng shān zhòng shù wàn, jù liáng shān luò, qiǎn qí dǎng fēn jù hán zhuāng děng bā zhá, yùn dào wèi gěng. zhōu yán rú fù zhào běi shàng, qīng shān yè zhī, yán lǜ zhòng hù cáo, fēi luàn yě. yán rú xǔ yán yú cháo, shòu yǐ zhí. ér qīng shān jìng jié cáo zhōu, dà fén lüè, pò lín qīng. guó wéi hé suǒ bù bīng jī jiàng zhī, xiàn fú yú cháo, zhé zhū shì. bīng bù shàng shū chén xīn jiǎ xià yù, dì zhào guó wéi dài zhī. nǎi dìng zhàn shǒu shǎng fá gé, liè shàng yán shì zhí zhuó tuī shēng shèn zī tí děng qī shì, dì jiē bào kě. huì kāi fēng xiàn, hé běi zhèn dòng, tiáo fáng hé shù cè, dì yì nà zhī.
十四年夏,山东盗起,改兵部右侍郎兼督淮、徐、临、通四镇兵,护漕运。大盗李青山众数万,据梁山泺,遣其党分据韩庄等八闸,运道为梗。周延儒赴召北上,青山谒之,言率众护漕,非乱也。延儒许言于朝,授以职。而青山竟截漕舟,大焚掠,迫临清。国维合所部兵击降之,献俘于朝,磔诸市。兵部尚书陈新甲下狱,帝召国维代之。乃定战守赏罚格,列上严世职、酌推升、慎咨题等七事,帝皆报可。会开封陷,河北震动,条防河数策,帝亦纳之。
shí liù nián sì yuè, wǒ dà qīng bīng rù jī fǔ, guó wéi xí zhào guāng biàn jù luó shān, bā zǒng bīng zhī shī jiē kuì. yán zhě dǐ guó wéi, nǎi jiě zhí, xún xià yù. dì niàn qí zhì hé gōng, dé shì. zhào duì zhōng zuǒ mén, fù gù guān, jiān yòu qiān dōu yù shǐ, chí fù jiāng nán zhè jiāng dū liàn bīng shū xiǎng zhū wù. chū dōu shí rì ér dū chéng xiàn.
十六年四月,我大清兵入畿辅,国维檄赵光抃拒螺山,八总兵之师皆溃。言者诋国维,乃解职,寻下狱。帝念其治河功,得释。召对中左门,复故官,兼右佥都御史,驰赴江南、浙江督练兵输饷诸务。出都十日而都城陷。
fú wáng zhào lìng xié lǐ róng zhèng. xún xù shān dōng tǎo zéi gōng, jiā tài zǐ tài bǎo, yīn jǐn yī qiān shì. lì bù shàng shū xú shí qí qù wèi, zhòng yì guī guó wéi. mǎ shì yīng bù yòng, yòng zhāng jié. guó wéi nǎi qǐ xǐng qīn guī.
福王召令协理戎政。寻叙山东讨贼功,加太子太保,荫锦衣佥事。吏部尚书徐石麒去位,众议归国维。马士英不用,用张捷。国维乃乞省亲归。
nán dōu fù, yú yuè, lù wáng jiān guó yú háng zhōu, bù shù rì chū jiàng. rùn liù yuè, guó wéi cháo lǔ wáng yú tái zhōu, qǐng wáng jiān guó. jí rì yí zhù shào xīng, jìn guó wéi shǎo fù jiān tài zǐ tài fù bīng bù shàng shū wǔ yīng diàn dà xué shì, dū shī jiāng shàng. zǒng bīng guān fāng guó ān yì zì jīn huá zhì. mǎ shì yīng sù shàn guó ān, nì qí jūn zhōng, qǐng rù cháo. guó wéi hé qí shí dà zuì, nǎi bù gǎn rù. lián fù fù yáng yú qián, shù mù chéng yuán jiāng yào hài, lián hé guó ān jí wáng zhī rén zhèng zūn qiān xióng rǔ lín sūn jiā jī qián sù lè zhū yíng, wèi chí jiǔ jì. shùn zhì sān nián wǔ yuè, guó ān děng zhū jūn fá xiǎng kuì, wáng zǒu tái zhōu háng hǎi, guó wéi yì hái shǒu dōng yáng. liù yuè zhī shì bù kě zhī, zuò jué mìng cí sān zhāng, fù shuǐ sǐ, nián wǔ shí yǒu èr.
南都覆,逾月,潞王监国于杭州,不数日出降。闰六月,国维朝鲁王于台州,请王监国。即日移驻绍兴,进国维少傅兼太子太傅、兵部尚书、武英殿大学士,督师江上。总兵官方国安亦自金华至。马士英素善国安,匿其军中,请入朝。国维劾其十大罪,乃不敢入。连复富阳、于潜,树木城缘江要害,联合国安及王之仁、郑遵谦、熊汝霖、孙嘉绩、钱肃乐诸营,为持久计。顺治三年五月,国安等诸军乏饷溃,王走台州航海,国维亦还守东阳。六月知势不可支,作绝命词三章,赴水死,年五十有二。
zhāng kěn táng, zì zài níng, sōng jiāng huá tíng rén. tiān qǐ wǔ nián jìn shì. shòu jùn xiàn zhī xiàn. chóng zhēn qī nián, zhuó yù shǐ. míng nián chūn, zéi xiàn fèng yáng, tiáo shàng miè zéi wǔ shì. é yǐ huáng líng zhèn jīng, shū zé fǔ chén bù yí zuò qín yuè zhī shì, dì bù wèn. chū àn fú jiàn, shù yǐ píng kòu gōng shòu lài. hái cháo, yán:" jiān sī yíng jìng fēn yún, yì suǒ yù jiù, zé bǎo liú jiǔ rèn yì suǒ yù bì, zé yì dì jiè cái. jīn suì yàn qín, míng suì mǐn yuè, dào lù wǎng fǎn, dòng jīng shù qiān, chéng xiàn jī chí, duō yú shù yuè. jiā yī fān gēng yí, zhé jiā yī fān rǎo hài." dì shì qí yán. shí èr nián shí yuè, yáng sì chāng chū dū shī. kěn táng zòu yán:" cóng gǔ kān luàn zhī fǎ, chū qǐ zé jiě sàn, shì chéng zé jiǎn chú, wèi yǒu zhuān rèn fǔ zhě. jīn fǔ chén yīng xīn mìng ér chū, zéi bì réng yòng gù jì, yáng yáo wěi qǐ lián. ér shī shì zhū chén, jì yǎn cóng qián bài jú, bì duō fāng yíng huò, réng jìn fǔ yì. qǐng tè shēn yī lìng, zhuān wù jiǎo chú. yǒu jìn zhāo fǔ shuō zhě, lì zhì zhòng diǎn." dì yǐ piān zhí yì jiàn zé zhī.
张肯堂,字载宁,松江华亭人。天启五年进士。授浚县知县。崇祯七年,擢御史。明年春,贼陷凤阳,条上灭贼五事。俄以皇陵震惊,疏责辅臣不宜作秦、越之视,帝不问。出按福建,数以平寇功受赉。还朝,言:“监司营竞纷纭,意所欲就,则保留久任;意所欲避,则易地借才。今岁燕、秦,明岁闽、粤,道路往返,动经数千,程限稽迟,多逾数月。加一番更移,辄加一番扰害。”帝是其言。十二年十月,杨嗣昌出督师。肯堂奏言:“从古戡乱之法,初起则解散,势成则剪除,未有专任抚者。今辅臣膺新命而出,贼必仍用故技,佯摇尾乞怜。而失事诸臣,冀掩从前败局,必多方荧惑,仍进抚议。请特申一令,专务剿除。有进招抚说者,立置重典。”帝以偏执臆见责之。
shí sì nián sì yuè yán:" liú kòu huī chéng pò yì, wǎng lái zòng héng, rú rù wú rén zhī jìng, cǐ dū shī sì chāng shòu shì qián suǒ wèi yǒu. mù qián dà jì, zài xiān shì sì chāng zhī quán." shū rù ér sì chāng yǐ sǐ. shí èr yuè fù yán:" jīn tǎo zéi bù kě wèi wú rén, xún fǔ zhī wài gèng yǒu fǔ zhì, zǒng dū zhī shàng yòu yǒu dū shī. wèi hào suī shū, shì quán wú bié. jīn chǔ zì bào jié, yù zì bào bài, shèn zhì nán yáng shī shǒu, huò zhōng qīn fān, dū shī zhí zhǎng ān zài. shì wèn jīn wèi dū shī zhě, jiāng jū zhōng ér yùn, yǐ fā zōng zhǐ shì wèi gōng hū, yì fēn zéi ér bàn, yǐ jiāo tóu làn é wèi shì hū? jīn wèi qín bǎo èr dū zhě, jiāng jiān gù tí fēng, xiāng wèi jǐ jiǎo zhī shì hū, yì yù zéi zhuī jiǎo, zhuān tí chū jìng zhī shī hū? jīn wèi fǔ zhě, jiāng yī bǐng dū shī zhī lìng, jìn tuì wéi qí zhǐ huī hū, yì jiān shì zéi shì zhī jí, zhàn shǒu kě yǐ zé lì hū? fán cǐ kěn qìng, yī qiè zhì bù wèn, zhōng shū míng míng ér jué, zhū chén kuì kuì ér rèn. zhì shī dì sàng shī, zhōng shū jiū dū fǔ yǐ zì jiě, dū fǔ yòu hù xiāng wěi yǐ xiè qiān, ér jiāng shì bù kě wèn yǐ." dì nà qí yán, xià suǒ sī xiáng yì. shí wǔ nián qǐng zhào hái jiàn yán qiǎn zhé zhū chén, nǎi fù jǐ shì zhōng yīn rùn lǐ qīng liú chāng, yù shǐ zhōu yī jìng guān. kěn táng qiān dà lǐ chéng, xuán zhuó yòu qiān dōu yù shǐ, xún fǔ fú jiàn.
十四年四月言:“流寇隳城破邑,往来纵横,如入无人之境,此督师嗣昌受事前所未有。目前大计,在先释嗣昌之权。”疏入而嗣昌已死。十二月复言:“今讨贼不可谓无人,巡抚之外更有抚治,总督之上又有督师。位号虽殊,事权无别。今楚自报捷,豫自报败,甚至南阳失守,祸中亲藩,督师职掌安在。试问今为督师者,将居中而运,以发踪指示为功乎,抑分贼而办,以焦头烂额为事乎?今为秦、保二督者,将兼顾提封,相为掎角之势乎,抑遇贼追剿,专提出境之师乎?今为抚者,将一禀督师之令,进退惟其指挥乎,抑兼视贼势之急,战守可以择利乎?凡此肯綮,一切置不问,中枢冥冥而决,诸臣瞆瞆而任。至失地丧师,中枢纠督抚以自解,督抚又互相委以谢愆,而疆事不可问矣。”帝纳其言,下所司详议。十五年请召还建言谴谪诸臣,乃复给事中阴润、李清、刘昌,御史周一敬官。肯堂迁大理丞,旋擢右佥都御史,巡抚福建。
zǒng bīng zhèng hóng kuí yōng táng wáng yù jiàn rù mǐn, yǔ qí xiōng nán ān bó zhī lóng jí kěn táng quàn jìn, suì jiā tài zǐ shǎo bǎo lì bù shàng shū. céng yīng zhì, yán guān qǐng lìng yīng zhǎng lì bù, nǎi lìng kěn táng zhǎng dū chá yuàn. kěn táng qǐng chū mù zhōu shī, yóu hǎi dào dǐ jiāng nán, chàng yì lǚ, ér wáng yóu xiān xiá qū zhè dōng, yǔ xiàng sheng yuán. nǎi jiā shǎo bǎo, gěi chì yìn, pián yí cóng shì. zhī lóng huái yì xīn, yīn jǔ zhī, bù chéng háng.
总兵郑鸿逵拥唐王聿键入闽,与其兄南安伯芝龙及肯堂劝进,遂加太子少保、吏部尚书。曾樱至,言官请令樱掌吏部,乃令肯堂掌都察院。肯堂请出募舟师,由海道抵江南,倡义旅,而王由仙霞趋浙东,与相声援。乃加少保,给敕印,便宜从事。芝龙怀异心,阴沮之,不成行。
shùn zhì sān nián, wáng bài sǐ, kěn táng piāo bó hǎi wài. liù nián zhì zhōu shān, lǔ wáng yòng wèi dōng gé dà xué shì. bā nián, dà qīng bīng chéng tiān wù jí luó tóu mén. dìng xī hóu zhāng míng zhèn fèng wáng háng hǎi qù, shǔ kěn táng chéng shǒu. chéng zhōng bīng liù qiān, jū mín wàn yú, jiān shǒu shí yú rì. chéng pò, kěn táng yī mǎng yù nán xiàng zuò, lìng sì qiè yī zi fù yī nǚ sūn xiān sǐ, nǎi cóng róng fù shī zì jīng.
顺治三年,王败死,肯堂飘泊海外。六年至舟山,鲁王用为东阁大学士。八年,大清兵乘天雾集螺头门。定西侯张名振奉王航海去,属肯堂城守。城中兵六千,居民万余,坚守十余日。城破,肯堂衣蟒玉南向坐,令四妾、一子妇、一女孙先死,乃从容赋诗自经。
shí tóng sǐ zhě, bīng bù shàng shū lǐ xiàng zhōng lǐ bù shàng shū wú zhōng luán lì bù shì láng zhū yǒng yòu ān yáng jiāng jūn liú shì xūn zuǒ dū du zhāng míng yáng. yòu yǒu tōng zhèng shǐ kuài jī zhèng zūn jiǎn, bīng kē jǐ shì zhōng yín xiàn dǒng zhì níng, bīng bù láng zhōng jiāng yīn zhū yǎng shí, hù bù zhǔ shì fú jiàn lín yīng sū zhōu jiāng yòng jí, lǐ bù zhǔ shì kuài jī dǒng yuán, bīng bù zhǔ shì fú jiàn zhū wàn nián cháng zhōu gù zhēn lín shān wèi lǐ kāi guó, gōng bù zhǔ shì cháng zhōu gù zhōng yáo, zhōng shū shè rén sū zhōu sū zhào rén, gōng bù suǒ zhèng yín xiàn dài zhòng míng, dìng xī hóu cān móu shùn tiān gù míng jí, zhū shēng fú jiàn lín shì yīng, jǐn yī zhǐ huī wáng cháo xiāng, nèi guān jiān tài jiàn liú cháo. fán èr shí yī rén.
时同死者,兵部尚书李向中、礼部尚书吴锺峦、吏部侍郎朱永佑、安洋将军刘世勋、左都督张名扬。又有通政使会稽郑遵俭,兵科给事中鄞县董志宁,兵部郎中江阴朱养时,户部主事福建林瑛、苏州江用楫,礼部主事会稽董元,兵部主事福建朱万年、长洲顾珍、临山卫李开国,工部主事长洲顾中尧,中书舍人苏州苏兆人,工部所正鄞县戴仲明,定西侯参谋顺天顾明楫,诸生福建林世英,锦衣指挥王朝相,内官监太监刘朝。凡二十一人。
lǐ xiàng zhōng, zhōng xiáng rén. chóng zhēn shí sān nián jìn shì. shòu cháng xīng zhī xiàn, diào xiù shuǐ. fú wáng shí, lì chē jià láng zhōng, sū sōng bīng bèi fù shǐ. táng wáng yǐ wéi shàng bǎo qīng. mǐn shì bài, bì hǎi bīn. lǔ wáng jiān guó, zhào wèi yòu qiān dōu yù shǐ, cóng háng hǎi, jìn bīng bù shàng shū, cóng zhì zhōu shān. jí shì pò, dà shuài zhào xiàng zhōng, bù fù. fā bīng bǔ zhī, yǐ shuāi sī zhì jiàn. dà shuài ā zhī yuē:" pìn rǔ bù zhì, bǔ jí zhì, hé yě.?" xiàng zhōng cóng róng yuē:" qián zé cí guān, jīn jiù lù ěr."
李向中,锺祥人。崇祯十三年进士。授长兴知县,调秀水。福王时,历车驾郎中,苏松兵备副使。唐王以为尚宝卿。闽事败,避海滨。鲁王监国,召为右佥都御史,从航海,进兵部尚书,从至舟山。及是破,大帅召向中,不赴。发兵捕之,以衰纟至见。大帅呵之曰:“聘汝不至,捕即至,何也。?”向中从容曰:“前则辞官,今就戮耳。”
wú zhōng luán, zì luán zhì, wǔ jìn rén. chóng zhēn qī nián jìn shì. shòu cháng xīng zhī xiàn. yǐ hàn lǎo, zhēng liàn xiǎng bù zhōng é, zhé shào xīng zhào mó. yú nián, yí guì lín tuī guān. wén jīng shī biàn, liú tì yuē:" mǎ jūn cháng bì néng sǐ jié." yǐ ér shì qí guǒ sǐ. fú wáng lì, qiān lǐ bù zhǔ shì. dǐ nán xióng, wén nán dōu shī, zhuǎn fù fú jiàn, tòng chén guó jì. lǔ wáng qǐ bīng, yǐ zhōng luán wèi lǐ bù shàng shū, wǎng lái pǔ tuó shān zhōng. dà qīng bīng zhì níng bō, zhōng luán kāng kǎi wèi rén yuē:" xī zhòng dá sǐ dāng huò, wú yǐ zhū shēng bù de sǐ. jūn cháng sǐ zéi nán, wú yǐ yuǎn chén bù dé cóng sǐ. jīn qí shí yǐ!" nǎi jí dù hǎi, rù chāng guó wèi zhī kǒng miào, jī xīn zuǒ wǔ xià, bào kǒng zǐ mù zhǔ zì fén sǐ. zhòng dá zhě, jiāng yīn lǐ yīng shēng, zhōng luán dì zǐ, wǔ wèi zhōng xián sǐ dǎng huò zhě yě.
吴钟峦,字峦稚,武进人。崇祯七年进士。授长兴知县。以旱潦,征练饷不中额,谪绍兴照磨。逾年,移桂林推官。闻京师变,流涕曰:“马君常必能死节。”已而世奇果死。福王立,迁礼部主事。抵南雄,闻南都失,转赴福建,痛陈国计。鲁王起兵,以钟峦为礼部尚书,往来普陀山中。大清兵至宁波,钟峦慷慨谓人曰:“昔仲达死珰祸,吾以诸生不得死。君常死贼难,吾以远臣不得从死。今其时矣!”乃急渡海,入昌国卫之孔庙,积薪左庑下,抱孔子木主自焚死。仲达者,江阴李应升,锺峦弟子,忤魏忠贤死党祸者也。
zhū yǒng yòu, zì yuán qǐ. chóng zhēn qī nián jìn shì. shòu xíng bù zhǔ shì, gǎi lì bù, bà guī. shì táng wáng, hòu zhì zhōu shān. chéng pò bèi zhí, yuàn wèi sēng, bù xǔ, nǎi jiù lù.
朱永佑,字爰启。崇祯七年进士。授刑部主事,改吏部,罢归。事唐王,后至舟山。城破被执,愿为僧,不许,乃就戮。
míng yáng, míng zhèn dì. chéng pò, mǔ fàn yǐ xià zì fén zhě shù shí rén.
名扬,名振弟。城破,母范以下自焚者数十人。
cháo xiāng wén chéng shī shǒu, hù wáng fēi chén shì guì pín zhāng shì yì yáng wáng fēi dù shì rù jǐng, yòng jù shí fù zhī, zì wěn qí páng. kāi guó mǔ, yīng míng jí qī jiē zì jìn.
朝相闻城失守,护王妃陈氏、贵嫔张氏、义阳王妃杜氏入井,用巨石覆之,自刎其旁。开国母,瑛、明楫妻皆自尽。
céng yīng, zì zhòng hán, xiá jiāng rén. wàn lì sì shí sì nián jìn shì. shòu gōng bù zhǔ shì, lì láng zhōng. tiān qǐ èr nián, shāo qiān cháng zhōu zhī fǔ. zhū yù shǐ xún yán lún jiāng cáo jí tí xué tún tián zhě, jiē cāo jǔ hé quán, wén dié rì zhì. yīng dié nán jīng dū chá yuàn yuē:" tā fāng shǒu lìng, bèn mìng yī xún àn, dú nán jī bèn mìng shù xún àn. qǐng yī qiè jiè chì, bà gōu fǎng qǔ shú zhū lòu xí." dōu yù shǐ xióng míng yù wèi shēn yuē shù yān.
曾樱,字仲含,峡江人。万历四十四年进士。授工部主事,历郎中。天启二年,稍迁常州知府。诸御史巡盐、仑、江、漕及提学、屯田者,皆操举劾权,文牒日至。樱牒南京都察院曰:“他方守令,奔命一巡按,独南畿奔命数巡按。请一切戒饬,罢钩访取赎诸陋习。”都御史熊明遇为申约束焉。
yīng chí shēn lián, wéi zhèng kǎi tì gōng píng, bù wèi qiáng yù. tún tián yù shǐ suǒ shǔ lì yīng hé zhě xìng míng, yīng bù yīng. yù shǐ wēi yán kǒng zhī, dá yuē:" liáo shǔ yǐ jǐn, wú kě jiū, zhǐ zhī fǔ wú zhuàng." yīn zì shǔ xià kǎo, dù mén dài zuì. fǔ àn jí wèi liú, nǎi qǐ shì shì. zhī zào zhōng guān lǐ shí pò zhī fǔ xíng shǔ lǐ, yīng bù cóng. shí yí xí yǐ" ěr"" rǔ" wǔ zhī, yīng yì bào yǐ" ěr"" rǔ", zú bù qū. wú xī gāo pān lóng, jiāng yīn móu chāng qī lǐ yīng shēng bèi dǎi, yīng zhù chāng qī yīng shēng zī, ér jīng jì pān lóng sǐ hòu shì, wéi wén jì zhī, chū qí zi jí tóng pú yú yù. yí xīng máo shì lóng zuò wǔ wèi zhōng xián qiǎn shù, yīng fěng shì lóng táo qù. shàng guān bǔ qí jiā rén, lài yīng yǐ miǎn. wǔ jìn sūn shèn xíng wǔ zhōng xián, dāng shù, yīng huǎn qí xíng. zhōng xián bài, shì suì jiě.
樱持身廉,为政恺悌公平,不畏强御。屯田御史索属吏应劾者姓名,樱不应。御史危言恐之,答曰:“僚属已尽,无可纠,止知府无状。”因自署下考,杜门待罪。抚按亟慰留,乃起视事。织造中官李实迫知府行属礼,樱不从。实移檄以“尔”“汝”侮之,樱亦报以“尔”“汝”,卒不屈。无锡高攀龙,江阴缪昌期、李应升被逮,樱助昌期、应升赀,而经纪攀龙死后事,为文祭之,出其子及僮仆于狱。宜兴毛士龙坐忤魏忠贤遣戍,樱讽士龙逃去。上官捕其家人,赖樱以免。武进孙慎行忤忠贤,当戍,樱缓其行。忠贤败,事遂解。
chóng zhēn yuán nián yǐ yòu cān zhèng fēn shǒu zhāng nán. jiǔ lián shān zéi fàn shàng háng, yīng mù zhuàng shì jī tuì zhī, yè dǎo qí cháo, jiān guó dài jìn. shì mín wèi yīng jiàn cí. mǔ yōu guī. fú què, qǐ gù guān, fēn shǒu xìng quán èr jùn. jìn àn chá shǐ, fēn xún fú níng. xiān shì, hóng yí kòu xìng quán, yīng qǐng xún fǔ zōu wéi liǎn yòng fù zǒng bīng zhèng zhī lóng wèi jūn fēng, guǒ zòu jié. jí liú xiāng kòu guǎng dōng, zǒng dū xióng wén càn yù de zhī lóng wèi yuán, wéi liǎn děng yǐ xiāng yǔ zhī lóng yǒu jiù, yí bù qiǎn. yīng yǐ bǎi kǒu bǎo zhī lóng, suì tǎo miè xiāng, zhī lóng gǎn yīng shén.
崇祯元年以右参政分守漳南。九莲山贼犯上杭,樱募壮士击退之,夜捣其巢,歼馘殆尽。士民为樱建祠。母忧归。服阕,起故官,分守兴、泉二郡。进按察使,分巡福宁。先是,红夷寇兴、泉,樱请巡抚邹维琏用副总兵郑芝龙为军锋,果奏捷。及刘香寇广东,总督熊文灿欲得芝龙为援,维琏等以香与芝龙有旧,疑不遣。樱以百口保芝龙,遂讨灭香,芝龙感樱甚。
shí nián dōng, dì xìn dōng chǎng yán, yǐ yīng xíng huì móu zhuó guān, mìng xiè fù jīng. yù shǐ yè chū chūn cháng wèi yīng shǔ lì, zhī qí lián, yú tā shū wēi bái zhī. yǒu zhào jié wèn, yīn jù yán yīng xián, rán bù zhī huì suǒ cóng zhì. zhào zhì mǐn, xún fǔ shěn yóu lóng xún àn zhāng kěn táng yuè chǎng xí yǒu jiān rén huáng sì chén míng. zhī lóng qián bái yuē:" sì chén, wǒ suǒ qiǎn. wǒ gǎn yīng ēn, kǒng qiān qù, lìng cóng dū xià xùn zhī. sì chén nǎi wàng yán, zhì yǒu cǐ shì." yóu lóng kěn táng yǐ rù gào, lì bái yīng yuān, zhī lóng yì jù shū qǐng zuì. shì mín yǐ yīng pín, wèi jù jīn bàn zhuāng, qí lǎo shù qiān rén suí zhì què xià, jī dēng wén gǔ sòng yuān. dì mìng wú rù yù, qí mìng jīng dǐ. xuē zhī lóng dū du xián, ér lìng yīng yǐ gù guān xún shì hǎi dào.
十年冬,帝信东厂言,以樱行贿谋擢官,命械赴京。御史叶初春尝为樱属吏,知其廉,于他疏微白之。有诏诘问,因具言樱贤,然不知贿所从至。诏至闽,巡抚沈犹龙、巡按张肯堂阅厂檄有奸人黄四臣名。芝龙前白曰:“四臣,我所遣。我感樱恩,恐迁去,令从都下讯之。四臣乃妄言,致有此事。”犹龙、肯堂以入告,力白樱冤,芝龙亦具疏请罪。士民以樱贫,为醵金办装,耆老数千人随至阙下,击登闻鼓讼冤。帝命毋入狱,俟命京邸。削芝龙都督衔,而令樱以故官巡视海道。
xún yǐ héng yǒng duō kòu, gǎi yīng hú guǎng àn chá shǐ, fēn shǒu hú nán, gěi yǐ chì. gù shì, shǒu dào wú chì, dì tè cì zhī. shí zéi yǐ cán shí yú zhōu xiàn, ér yǒng zhōu zhī fǔ tuī guān xián bù rèn zhí. yīng jiàn sū zhōu tóng zhī yàn rì shǔ guī dé tuī guān wàn yuán jí cái. liǎng rén fāng zuò shì bà guān, yǐ yīng yán bìng qǐ yòng. yīng nǎi diào zhī lóng jiǎo zéi, zéi duō jiàng, yī fāng suì ān. qiān shān dōng yòu bù zhèng shǐ, fēn shǒu dēng lái.
寻以衡、永多寇,改樱湖广按察使,分守湖南,给以敕。故事,守道无敕,帝特赐之。时贼已残十余州县,而永州知府推官咸不任职。樱荐苏州同知晏日曙、归德推官万元吉才。两人方坐事罢官,以樱言并起用。樱乃调芝龙剿贼,贼多降,一方遂安。迁山东右布政使,分守登、莱。
shí sì nián chūn, zhuó yòu fù dōu yù shǐ, dài xú rén lóng xún fǔ qí dì. míng nián qiān nán jīng gōng bù yòu shì láng, qǐ jiǎ guī. shān dōng chū bèi bīng, xún fǔ wáng yǒng jí suǒ bù jì yǎn dōng sān fǔ zhōu xiàn jǐn shī, nì bù yǐ wén. bīng tuì, yǐ huī fù bào. ér yīng suǒ bù qīng dēng lái sān fǔ shī zhōu xiàn wú jǐ, jǐn yǐ shí zòu. jí lùn zuì, yǒng jí fǎn zhuó zǒng dū, ér yīng duó guān, dǎi xià xíng bù yù. bù shí rì ér jīng shī xiàn, zéi shì zhū qiú, yīng nǎi dùn hái.
十四年春,擢右副都御史,代徐人龙巡抚其地。明年迁南京工部右侍郎,乞假归。山东初被兵,巡抚王永吉所部济、兖、东三府州县尽失,匿不以闻。兵退,以恢复报。而樱所部青、登、莱三府失州县无几,尽以实奏。及论罪,永吉反擢总督,而樱夺官,逮下刑部狱。不十日而京师陷,贼释诸囚,樱乃遁还。
qí hòu táng wáng chēng hào yú fú zhōu. zhī lóng jiàn yīng qǐ gōng bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì. wú hé, lìng zhǎng shǐ bù, xún jìn tài zǐ tài bǎo lì bù shàng shū wén yuān gé. wáng zhù yán píng, lìng yīng liú shǒu fú zhōu. dà qīng bīng pò fú zhōu, yīng qiè jiā bì hǎi wài zhōng zuǒ wèi. yuè wǔ nián, qí dì bèi bīng, suì zì yì sǐ.
其后唐王称号于福州。芝龙荐樱起工部尚书兼东阁大学士。无何,令掌使部,寻进太子太保、吏部尚书、文渊阁。王驻延平,令樱留守福州。大清兵破福州,樱挈家避海外中左卫。越五年,其地被兵,遂自缢死。
zhū jì zuò, pú tián rén. wàn lì sì shí qī nián jìn shì. gǎi shù jí shì, shòu biān xiū. tiān qǐ zhōng, yǔ xiū sān cháo yào diǎn, xún bà qù. chóng zhēn chū, fù guān. lèi qiān lǐ bù yòu shì láng, chōng shí lù zǒng cái. jǐ shì zhōng gé shū yán jì zuò cháng zuǎn xiū yào diǎn, dé zuì qīng yì, bù kě zǒng cái guó shǐ, bù tīng. jì zuò xuán xiè bìng qù. qǐ nán jīng lǐ bù shàng shū, yòu yǐ rén yán bà qù. fú wáng shí qǐ gù guān, wèi fù. nán dōu shī, táng wáng zhào wèi dōng gé dà xué shì, cóng zhì tīng zhōu. wáng bèi qín, jì zuò bēn hái qí xiāng. lǔ wáng jiān guó, jì zuò jǔ bīng yīng wáng, gōng qǔ xīng huà chéng. jì ér dà qīng bīng zhì, chéng fù pò. jì zuò jí cān zhèng tāng fēn jǐ shì zhōng lín méi zhī xiàn dōu tíng jiàn bìng sǐ zhī.
朱继祚,莆田人。万历四十七年进士。改庶吉士,授编修。天启中,与修《三朝要典》,寻罢去。崇祯初,复官。累迁礼部右侍郎,充实录总裁。给事中葛枢言继祚尝纂修《要典》,得罪清议,不可总裁国史,不听。继祚旋谢病去。起南京礼部尚书,又以人言罢去。福王时起故官,未赴。南都失,唐王召为东阁大学士,从至汀州。王被擒,继祚奔还其乡。鲁王监国,继祚举兵应王,攻取兴化城。既而大清兵至,城复破。继祚及参政汤芬、给事中林嵋、知县都廷谏并死之。
fēn, zì fāng hóu, jiā shàn rén. chóng zhēn shí liù nián jìn shì. fú wáng shí, wèi shǐ kě fǎ jiān jì tuī guān. táng wáng yǐ wéi yù shǐ. xún yǐ jiān sī fēn shǒu xìng quán dào. chéng pò, fēi yī zuò táng shàng, bèi shā. méi, zì xiǎo méi, jì zuò tóng yì rén. yóu jìn shì wèi wú jiāng zhī xiàn. sū zhōu shī, guī shì táng wáng. zhì shì zì yì sǐ. tíng jiàn, háng zhōu rén, pú tián zhī xiàn.
芬,字方侯,嘉善人。崇祯十六年进士。福王时,为史可法监纪推官。唐王以为御史。寻以监司分守兴泉道。城破,绯衣坐堂上,被杀。嵋,字小眉,继祚同邑人。由进士为吴江知县。苏州失,归仕唐王。至是自缢死。廷谏,杭州人,莆田知县。
wáng zì jiān guó èr nián zhēng yuè zhì cháng yuán, dài cì nián zhēng yuè, lián kè jiàn níng shào wǔ xīng huà sān fǔ, fú níng yī zhōu, zhāng pǔ hǎi chéng lián jiāng cháng lè děng èr shí qī xiàn, jūn shēng pō zhèn. jí shì de zhě fù shī. hǎi chéng shī, zhī xiàn hóng yǒu wén sǐ zhī. yǒng fú shī, yì rén jǐ shì zhōng yān zhèng jī yù shǐ lín féng jīng jù tóu shuǐ sǐ. cháng lè shī, yì rén yù shǐ wáng ēn jí fú dú sǐ, qī lǐ shì tóng sǐ. jiàn níng shī, shǒu jiāng wáng qí xiàng zhàn bù shèng, zì fén sǐ.
王自监国二年正月至长垣,迨次年正月,连克建宁、邵武、兴化三府,福宁一州,漳浦、海澄、连江、长乐等二十七县,军声颇振。及是得者复失。海澄失,知县洪有文死之。永福失,邑人给事中鄢正畿、御史林逢经俱投水死。长乐失,邑人御史王恩及服毒死,妻李氏同死。建宁失,守将王祈巷战不胜,自焚死。
yú huáng, zì wǔ zhēn, kuài jī rén. tiān qǐ wǔ nián jìn shì dì yī. shòu hàn lín xiū zhuàn, yǔ xiū sān cháo yào diǎn. chóng zhēn shí, yǐ nèi jiān guī. fú què, qǐ zuǒ zhōng yǔn, lì zuǒ yù dé yòu shù zǐ, chōng jīng yán jiǎng guān. jǐ shì zhōng hán yuán hé lǐ bù shì láng wú shì yuán yù shǐ huá qí fāng jí huáng jiē yǔ xiū yào diǎn, yí chì, dì zhì bù wèn. huáng shū biàn, dì fù wēn zhǐ wèi yù zhī. hù bù chóng shàng shū chéng guó xiáng qǐng jiè jīng chéng fáng zū, huáng zhēng, qǐ jiǎ guī. suì dīng wài jiān. fú chú, jiǔ bù qǐ. lǔ wáng jiān guó shào xīng, qǐ lǐ bù yòu shì láng, zài qǐ hù bù shàng shū, jiē bù jiù. míng nián yǐ wǔ jiàng héng shén, bài huáng bīng bù shàng shū, shǐ shòu mìng. shí zhū chén jìng yíng gāo jué, qǐng qǐ wú yàn. huáng shàng yán:" jīn guó shì yù wēi, cháo zhèng yù fēn, chǐ tǔ wèi fù, zhàn shǒu wú zī. zhū chén qǐng jì, zé dāng sī xiān dì zhēng cháng wèi bèi qǐng zàng, zé dāng sī xiān dì shān líng wèi yíng qǐng fēng, zé dāng sī xiān dì zōng miào wèi xiǎng qǐng yīn, zé dāng sī xiān dì zǐ sūn wèi bǎo qǐng shì, zé dāng sī xiān dì guāng liè wèi zhāo." shí yǐ wéi míng yán. dà qīng bīng guò jiāng, wáng háng hǎi dùn. liù yuè èr rì, huáng fù shuǐ, zhōu rén zhěng qǐ zhī. jū èr rì, fù tóu shēn chù, nǎi sǐ.
余煌,字武贞,会稽人。天启五年进士第一。授翰林修撰,与修《三朝要典》。崇祯时,以内艰归。服阕,起左中允,历左谕德、右庶子,充经筵讲官。给事中韩源劾礼部侍郎吴士元、御史华琪芳及煌皆与修《要典》,宜斥,帝置不问。煌疏辩,帝复温旨慰谕之。户部崇尚书程国祥请借京城房租,煌争,乞假归。遂丁外艰。服除,久不起。鲁王监国绍兴,起礼部右侍郎,再起户部尚书,皆不就。明年以武将横甚,拜煌兵部尚书,始受命。时诸臣竞营高爵,请乞无厌。煌上言:“今国势愈危,朝政愈纷,尺土未复,战守无资。诸臣请祭,则当思先帝烝尝未备;请葬,则当思先帝山陵未营;请封,则当思先帝宗庙未享;请荫,则当思先帝子孙未保;请谥,则当思先帝光烈未昭。”时以为名言。大清兵过江,王航海遁。六月二日,煌赴水,舟人拯起之。居二日,复投深处,乃死。
chén hán huī, zì mù shū, lín hǎi rén. chóng zhēn qī nián jìn shì. shòu jìng jiāng zhī xiàn, wèi yù shǐ zuǒ guāng xiān hé bà. běi dōu xiàn, shì zhòng chàng yì. huì fú wáng lì, bù xǔ cǎo zé qín wáng, nǎi yǐ. xún qǐ zhí fāng zhǔ shì, jiān jūn jiāng běi. shì bài guī, lǔ wáng zhuó wèi lǐ bù yòu shì láng. cóng wáng háng hǎi, yǐ ér xiāng shī, kū rù yún fēng shān, zuò jué mìng cí shí zhāng, tóu shuǐ sǐ.
陈函辉,字木叔,临海人。崇祯七年进士。授靖江知县,为御史左光先劾罢。北都陷,誓众倡义。会福王立,不许草泽勤王,乃已。寻起职方主事,监军江北。事败归,鲁王擢为礼部右侍郎。从王航海,已而相失,哭入云峰山,作绝命词十章,投水死。
wáng ruì zhān, zì shèng mù, yǒng jiā rén. tiān qǐ wǔ nián jìn shì. shòu sū zhōu tuī guān, jiān lǐ duì yùn. jūn mín jiāo duì, huán xiāng yà qǐ xìn. ruì méi tiáo jì dé yí, suì shěng fú fèi sān wàn jīn, shàng guān wèi lè shí zhe lìng. guì rén dì jiān fǎ, zhí wèn rú lǜ. qí rén zhōng zhī dāng dào, jiāng yì diào, suì guī. chóng zhēn qī nián, qǐ hé jiān tuī guān, qiān gōng bù zhǔ shì, diào bīng bù, zhuǎn zhí fāng yuán wài láng, zhuó hú guǎng bīng bèi qiān shì, zhù xiāng yáng. shí yī nián chūn, zhāng xiàn zhōng jù gǔ chéng qǐ fǔ, zǒng lǐ xióng wén càn xǔ zhī. ruì zhān yǐ wéi fēi jì, móu yú xún àn lín míng qiú zǒng bīng guān zuǒ liáng yù, jiāng qí qí zhì, zhí zhī. wén càn gù zhí yǐ wéi bù kě. ruì zhān yán:" zéi yǐ jì yú wǒ, wǒ bù kě wèi suǒ yú. jīn liáng yù jí zhū jiàng jiǎ yī xuǎn zhōu shì fèng zhī bīng jù zài jìn jìng, chéng hé ér jī zhī, hé huàn bù jié." wén càn nù, zé yǐ náo fǔ jú. ruì zhān yuē:" zéi wèi chuàng ér jù fǔ, bǐ jiāng wú suǒ jù. wéi shì yǐ bì jiǎo zhī shì, nǎi xīn zhé bù gǎn èr. fēi xiāng náo, shí xiàng chéng yě." wén càn bù cóng. ruì zhān nǎi liè shàng cóng zhēng guī nóng jiě sàn sān cè, wén càn yì bù yòng. ruì zhān zì wèi xí yù xiàn zhōng, xiàn zhōng shì wén càn bì jǐ, bù tīng. míng nián, xiàn zhōng pàn, ruì zhān xiān jǐ dīng yōu guī. xiàn zhōng liú shū yú bì, yán jǐ zhī pàn, zǒng lǐ shǐ rán. jù liè shàng guān xìng míng jí qǔ huì yuè rì, ér tí qí mò yuē:" bù nà wǒ jīn zhě, wáng bīng bèi yī rén ěr." yóu shì ruì zhān míng dà zhe. fú què, wèi jí yòng ér dū chéng xiàn. fú wáng shí, nǎi wèi tài pú shǎo qīng, jí chén yǒu sī nüè mín zhī zhuàng, xuán gào guī. táng wáng zhào fù fú jiàn, réng gù guān, wèi jǐ fù guī. jí mǐn dì jǐn shī, wēn zhōu yì bù shǒu, bì zhī shān zhōng. yǒu yù jiàn lìng chū zhě, nǎi bài cí jiā miào, cóng róng rù shì zì jīng sǐ.
王瑞栴,字圣木,永嘉人。天启五年进士。授苏州推官,兼理兑运。军民交兑,桓相轧启衅。瑞梅调剂得宜,岁省浮费三万金,上官为勒石著令。贵人弟奸法,执问如律。其人中之当道,将议调,遂归。崇祯七年,起河间推官,迁工部主事,调兵部,转职方员外郎,擢湖广兵备佥事,驻襄阳。十一年春,张献忠据谷城乞抚,总理熊文灿许之。瑞栴以为非计,谋于巡按林铭球、总兵官左良玉,将俟其至,执之。文灿固执以为不可。瑞栴言:“贼以计愚我,我不可为所愚。今良玉及诸将贾一选、周仕凤之兵俱在近境,诚合而击之,何患不捷。”文灿怒,责以挠抚局。瑞栴曰:“贼未创而遽抚,彼将无所惧。惟示以必剿之势,乃心折不敢贰。非相挠,实相成也。”文灿不从。瑞栴乃列上从征、归农、解散三策,文灿亦不用。瑞栴自为檄谕献忠,献忠恃文灿庇己,不听。明年,献忠叛,瑞栴先己丁忧归。献忠留书于壁,言己之叛,总理使然。具列上官姓名及取贿月日,而题其末曰:“不纳我金者,王兵备一人耳。”由是瑞栴名大著。服阕,未及用而都城陷。福王时,乃为太仆少卿,极陈有司虐民之状,旋告归。唐王召赴福建,仍故官,未几复归。及闽地尽失,温州亦不守,避之山中。有欲荐令出者,乃拜辞家庙,从容入室自经死。
lù zhèn fēi, zì jiàn bái, qǔ zhōu rén. tiān qǐ wǔ nián jìn shì. chú jīng yáng zhī xiàn. dà lì xiàn wèi zhōng xián, jiāng jiàn cí jīng yáng, zhèn fēi zhí bù cóng. yì rén zhāng wèn dá wǔ yǎn, zuò zhuī zāng shí wàn. zhèn fēi gù qiān yán, yǎn bài shì jiě. liú zéi rù jìng, jī què zhī. chóng zhēn sì nián, zhēng shòu yù shǐ. shū hé zhōu yán rú bēi wū jiān xiǎn, dǎng xié chǒu zhèng, qí lì chì yǐ qīng kuí lù, bèi zhǐ qiè zé. wèi jǐ, chén shí shì shí dà bì, yuē wù kē xì ér wàng zhèng tǐ, sàng lián chǐ ér huài guān fāng, mín yù qióng ér fù yù jí, yǒu shì jí ér wú shì huǎn, zhī xiǎn huàn ér wàng yǐn yōu, qiú zhì shì ér xiān zhì rén, zé wài zhòng ér zé nèi qīng, yán yú xiǎo ér kuān yú dà, chén rì tōu ér zhǔ rì yí, yǒu zhào zhǐ ér wú fèng xíng. shū rù, zhào fù suǒ sī. shān dōng bīng pàn, hé xún fǔ yú dà chéng sūn yuán huà, qiě lùn yán rú qū bì zuì, dì bù wèn. yǐ, hé lì bù shàng shū mǐn hóng xué jié quán shì, shù sī rén, bǐng quán yǐ lái, lì zhì rì huài, hóng xué zì yǐn qù. tíng tuī nán jīng lì bù shàng shū xiè shēng wèi zuǒ dōu yù shǐ, zhèn fēi lì dǐ qí chǒu zhuàng, shēng suì bù guǒ yòng. liù nián, xún àn fú jiàn. hǎi zéi liú xiāng shù gōu hóng yí rù fàn, zhèn fēi xuán qiān jīn lì jiàng shì, qiǎn yóu jī zhèng zhī lóng děng dà pò zhī, zhào cì yín bì. fèng mǎn, yǐ jīng qīng lù yòng. chū, zhèn fēi lùn hǎi zéi qíng xíng, wèi xún fǔ zōu wéi liǎn bù néng bàn, yǔ qīn zhī. wéi liǎn bà qù, mìng fǔ xià, shù zòu jié, zhèn fēi nǎi lì bào qí gōng, wéi liǎn fù zhào yòng.
路振飞,字见白,曲周人。天启五年进士。除泾阳知县。大吏陷魏忠贤,将建祠泾阳,振飞执不从。邑人张问达忤奄,坐追赃十万。振飞故迁延,奄败事解。流贼入境,击却之。崇祯四年,征授御史。疏劾周延儒卑污奸险,党邪丑正,祈立斥以清揆路,被旨切责。未几,陈时事十大弊,曰务苛细而忘政体,丧廉耻而坏官方,民愈穷而赋愈亟,有事急而无事缓,知显患而忘隐忧,求治事而鲜治人,责外重而责内轻,严于小而宽于大,臣日偷而主日疑,有诏旨而无奉行。疏入,诏付所司。山东兵叛,劾巡抚余大成、孙元化,且论延儒曲庇罪,帝不问。已,劾吏部尚书闵洪学结权势,树私人,秉铨以来,吏治日坏,洪学自引去。廷推南京吏部尚书谢升为左都御史,振飞历诋其丑状,升遂不果用。六年,巡按福建。海贼刘香数勾红夷入犯,振飞悬千金励将士,遣游击郑芝龙等大破之,诏赐银币。俸满,以京卿录用。初,振飞论海贼情形,谓巡抚邹维琏不能办,语侵之。维琏罢去,命甫下,数奏捷,振飞乃力暴其功,维琏复召用。
bā nián xià, dì jiāng jiǎn fǔ chén. zhèn fēi yán:" méi bǔ shèng diǎn, shǐ yín yuán zhě qiè fù zé bù guāng. rú xiàng zhě zhōu yán rú wēn tǐ rén děng gōng lùn jù qì, zhái kuí yǐ hòu, mín qióng dào xìng, rǔ jǐ zhě bì bù néng zhèng tiān xià." shí yán rú yǐ chì, ér tǐ rén fāng jū shǒu kuí, xián zhī. yǐ ér zhèn fēi àn sū sōng, qǐng chú shū bù shōu yín bái liáng shōu duì zhī sì dà huàn, mín kùn yǐ sū. huì cháng shú qián qiān yì qú shì sì wèi jiān mín zhāng hàn rú suǒ jié, tǐ rén zuò zhèn fēi shī jiū, nǐ zhǐ lìng chén zhuàng. zhèn fēi bái qiān yì wú zuì, yǔ cì tǐ rén. tǐ rén huì, jī dì nù, zhé hé nán àn chá sī jiǎn jiào. rù wèi shàng lín chéng, lǚ qiān guāng lù shǎo qīng.
八年夏,帝将简辅臣。振飞言:“枚卜盛典,使夤缘者窃附则不光。如向者周延儒、温体仁等公论俱弃,宅揆以后,民穷盗兴,辱己者必不能正天下。”时延儒已斥,而体仁方居首揆,衔之。已而振飞按苏、松,请除输布、收银、白粮、收兑之四大患,民困以苏。会常熟钱谦益、瞿式耜为奸民张汉儒所讦,体仁坐振飞失纠,拟旨令陈状。振飞白谦益无罪,语刺体仁。体仁恚,激帝怒,谪河南按察司检校。入为上林丞,屡迁光禄少卿。
shí liù nián qiū, zhuó yòu qiān dōu yù shǐ zǒng dū cáo yùn, xún fǔ huái yáng. míng nián zhēng yuè, liú zéi xiàn shān xī. zhèn fēi qiǎn jiàng jīn shēng huán děng shí qī rén fēn dào fáng hé, yóu xú sì sù qiān zhì ān dōng shù yáng. qiě tuán liàn xiāng bīng, kào yǐ niú jiǔ, dé liǎng huái jiān jìng zú shù wàn. fú zhōu lù chóng sì wáng bì zéi, tóng rì dǐ huái. dà jiàng liú zé qīng gāo jié děng yì qì xùn dì nán xià. zhèn fēi xī yán jiē zhī. sì yuè chū, wén běi dōu xiàn, fú wáng lì yú nán jīng. hé nán fù shǐ lǚ bì zhōu wèi zéi jié dù shǐ lái dài zhèn fēi, jìn shì wǔ sù wèi zéi fáng yù shǐ zhāo fǔ xú pèi, ér zéi jiāng dǒng xué lǐ jù sù qiān. zhèn fēi jī qín bì zhōu sù, zǒu xué lǐ. gān bì zhōu fǎ chǎng, mìng jūn shì rén shè sān shǐ, nǎi jiě zhé zhī. fù sù xùn zhū shì, biān bā shí, jiàn chē xiàn zhū cháo, fú zhū. wǔ yuè, mǎ shì yīng yù yòng suǒ qīn tián yǎng, nǎi bà zhèn fēi. zhèn fēi yì zāo mǔ sāng, jiā wú kě guī, liú yù sū zhōu. xún lù gōng, jí jiā jiā yòu fù dōu yù shǐ.
十六年秋,擢右佥都御史、总督漕运,巡抚淮、扬。明年正月,流贼陷山西。振飞遣将金声桓等十七人分道防河,由徐、泗、宿迁至安东、沭阳。且团练乡兵,犒以牛酒,得两淮间劲卒数万。福、周、潞、崇四王避贼,同日抵淮。大将刘泽清、高杰等亦弃汛地南下。振飞悉延接之。四月初,闻北都陷,福王立于南京。河南副使吕弼周为贼节度使来代振飞,进士武愫为贼防御使招抚徐、沛,而贼将董学礼据宿迁。振飞击擒弼周、愫,走学礼。竿弼周法场,命军士人射三矢,乃解磔之。缚愫徇诸市,鞭八十,槛车献诸朝,伏诛。五月,马士英欲用所亲田仰,乃罢振飞。振飞亦遭母丧,家无可归,流寓苏州。寻录功,即家加右副都御史。
zhèn fēi chū dū cáo, yè fèng yáng huáng líng. wàng qì zhě yán gāo qiáng yǒu tiān zǐ qì. táng wáng yù jiàn fāng yǐ zuì gù shǒu líng, zhōng guān nüè zhī. zhèn fēi shàng shū qǐ gài kuān zuì zōng, jìng de qǐng. shùn zhì èr nián, dà bīng pò nán jīng, yù jiàn zì lì yú fú zhōu, bài wèi zuǒ dōu yù shǐ. mù néng zhì zhèn fēi zhě guān wǔ gōng, cì èr qiān jīn. zhèn fēi nǎi fù zhào, dào bài tài zǐ tài bǎo lì bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì. zhì zé dà xǐ, yǔ yàn, dǐ yè fēn, chè zhú sòng guī, jiě yù dài cì zhī, guān yī zi zhí fāng yuán wài láng. yòu lù shǒu huái gōng, yīn jǐn yī shì qiān hù. wáng měi zé tíng chén dài wán, zhèn fēi yīn jìn yuē:" shàng wèi chén liáo bù gǎi yīn xún, bì zhì bài wáng. chén wèi shàng bù gǎi cāo qiè, yì wèi bì néng zhōng xīng yě. shàng yǒu ài mín zhī xīn, ér wèi jiàn ài mín zhī zhèng yǒu tīng yán zhī míng, ér wèi shōu tīng yán zhī xiào. xǐ nù qīng fā, hào lìng lǚ gèng. jiàn qún chén yōng xià ér guò yú dū zé, yīn bó jiàn shū shǐ ér wù qiú míng bèi, fán shàng suǒ zhǎng, jiē chén suǒ shén yōu yě." qí yán qǔ zhōng wáng duǎn yún. sān nián, dà qīng bīng jìn xiān xiá guān, yù jiàn zǒu tīng zhōu, zhèn fēi zhuī fù bù néng jí. tīng zhōu pò, zǒu jū hǎi dǎo, míng nián fù yǒng míng wáng zhào, zú yú tú.
振飞初督漕,谒凤阳皇陵。望气者言高墙有天子气。唐王聿键方以罪锢守陵,中官虐之。振飞上疏乞概宽罪宗,竟得请。顺治二年,大兵破南京,聿键自立于福州,拜为左都御史。募能致振飞者官五宫,赐二千金。振飞乃赴召,道拜太子太保、吏部尚书兼文渊阁大学士。至则大喜,与宴,抵夜分,撤烛送归,解玉带赐之,官一子职方员外郎。又录守淮功,荫锦衣世千户。王每责廷臣怠玩,振飞因进曰:“上谓臣僚不改因循,必致败亡。臣谓上不改操切,亦未必能中兴也。上有爱民之心,而未见爱民之政;有听言之明,而未收听言之效。喜怒轻发,号令屡更。见群臣庸下而过于督责,因博鉴书史而务求明备,凡上所长,皆臣所甚忧也。”其言曲中王短云。三年,大清兵进仙霞关,聿键走汀州,振飞追赴不能及。汀州破,走居海岛,明年赴永明王召,卒于途。
hé kǎi, zì yuán zǐ, zhāng zhōu zhèn hǎi wèi rén. tiān qǐ wǔ nián jìn shì. zhí wèi zhōng xián luàn zhèng, bù yè xuǎn ér guī. chóng zhēn shí, shòu hù bù zhǔ shì, jìn yuán wài láng, gǎi xíng kē jǐ shì zhōng. liú zéi xiàn fèng yáng, huǐ huáng líng. kǎi hé xún fǔ yáng yī péng xún àn wú zhèn yīng zuì, ér cì fǔ chén wēn tǐ rén wáng yīng xióng, yán:" zhèn yīng, tǐ rén sī rén yī péng, yīng xióng zuò zhǔ yě. nì zéi fàn huáng líng, shén rén gòng fèn. bì xià chuò jiǎng bì diàn, gǎn dòng chén mín. èr fǔ chén dú màn shì zhī, yù lìng yī péng zhèn yīng dài zuì zì shú. qíng miàn zhòng, zǔ zōng líng qǐn wèi qīng péng bǐ shēn, tiān xià jī cì bù xù." wǔ zhǐ, juān yī zhì shì shì. yòu yán:" yīng xióng tǐ rén zòu biàn, míng zì yǐn mén shēng yīn yà. xíng guān zhān xùn, shí yóu yú cǐ. qǐ xuān yù fǔ chén, wú fēn bié ēn chóu, yǐ guó shì wèi xì." yīng xióng fù zòu biàn. kǎi yán:" chén shū wèi fèng zhǐ, yīng xióng xiān yī rì zhí yǐn chén shū cí, bì yǒu lòu jìn zhōng yǔ zhě." dì yì dòng, lìng yīng xióng zì chén, yīng xióng jìng yóu shì qù. lì bù shàng shū xiè shēng yán dēng lái yào dì, xún fǔ chén yīng yuán yǐn jí, yí yǔn qí qù. jí tuī láo yǒng jiā dài yīng yuán, zé yán dēng lái xún fǔ běn zhuì yuán. kǎi yì shū bó zhī. kǎi yòu qǐng gěi zèng dōu yù shǐ gāo pān lóng guān, gào cì zuǒ guāng dòu zhū chén shì, zhào hái huì shì yáng. shū duō jiàn tīng. lǚ qiān gōng kē dōu jǐ shì zhōng.
何楷,字元子,漳州镇海卫人。天启五年进士。值魏忠贤乱政,不谒选而归。崇祯时,授户部主事,进员外郎,改刑科给事中。流贼陷凤阳,毁皇陵。楷劾巡抚杨一鹏、巡按吴振缨罪,而刺辅臣温体仁、王应熊,言:“振缨,体仁私人;一鹏,应熊座主也。逆贼犯皇陵,神人共愤。陛下辍讲避殿,感动臣民。二辅臣独漫视之,欲令一鹏、振缨戴罪自赎。情面重,祖宗陵寝为轻;朋比深,天下讥刺不恤。”忤旨,镌一秩视事。又言:“应熊、体仁奏辩,明自引门生姻娅。刑官瞻徇,实由于此。乞宣谕辅臣,毋分别恩仇,以国事为戏。”应熊复奏辩。楷言:“臣疏未奉旨,应熊先一日摭引臣疏词,必有漏禁中语者。”帝意动,令应熊自陈,应熊竟由是去。吏部尚书谢升言登、莱要地,巡抚陈应元引疾,宜允其去。及推劳永嘉代应元,则言登莱巡抚本赘员。楷亦疏驳之。楷又请给赠都御史高攀龙官,诰赐左光斗诸臣谥,召还惠世扬。疏多见听。屡迁工科都给事中。
shí yī nián wǔ yuè, dì yǐ huǒ xīng nì xíng, jiǎn shàn xiū shěng. bīng bù shàng shū yáng sì chāng fāng zhǔ kuǎn yì, lì yǐn qián shǐ yǐ jìn. kǎi yǔ nán jīng yù shǐ lín lán yǒu xiān hòu yán qí fēi. kǎi yán:" sì chāng yǐn jiàn wǔ kuǎn sāi shì, yù jiè yǐ shēn shì shǎng zhī shuō, yǐn yuán hé tián xìng shì, yù jiè yǐ shēn zhāo fǔ zhī shuō, yǐn tài píng xīng guó lián nián bīng bài shì, yù jiè yǐ shēn bù kě yòng bīng zhī shuō, tú qiǎo fù huì ěr. zhì yǒng píng èr nián mǎ huáng hòu shì, gèng bù zhī zhǐ chì ān zài." dì fāng hù sì chāng, bù tīng. yú yuè, sì chāng duó qíng rù gé, kǎi yòu hé zhī, wǔ zhǐ, biǎn èr zhì wèi nán jīng guó zǐ jiàn chéng. mǔ yōu guī. fú què, tíng chén jiāo jiàn, zhào rù jīng, dū chéng yǐ xiàn.
十一年五月,帝以火星逆行,减膳修省。兵部尚书杨嗣昌方主款议,历引前史以进。楷与南京御史林兰友先后言其非。楷言:“嗣昌引建武款塞事,欲借以申市赏之说,引元和田兴事,欲借以申招抚之说,引太平兴国连年兵败事,欲借以申不可用兵之说,徒巧附会耳。至永平二年马皇后事,更不知指斥安在。”帝方护嗣昌,不听。逾月,嗣昌夺情入阁,楷又劾之,忤旨,贬二秩为南京国子监丞。母忧归。服阕,廷臣交荐,召入京,都城已陷。
fú wáng zhuó kǎi hù bù yòu shì láng, dū lǐ qián fǎ, mìng jiān gōng bù yòu shì láng. lián shū qǐng gào, bù xǔ. shùn zhì èr nián, nán dōu pò, kǎi zǒu háng zhōu. cóng táng wáng rù mǐn, zhuó hù bù shàng shū. zhèng zhī lóng hóng kuí xiōng dì héng shén, jiāo tiān shí, chēng jí bù chū, kǎi yán zhī lóng wú rén chén lǐ. wáng jiǎng qí fèng jié, mìng zhǎng dū chá yuàn shì. hóng kuí shàn diàn shàng, kǎi ā zhǐ zhī, liǎng rén yì nù. kǎi zhī bù wéi suǒ róng, lián qǐng gào qù. tú yù zéi, jié qí yī ěr, nǎi zhī lóng suǒ shǐ bù jiàng yáng gěng yě. zhāng zhōu pò, kǎi suì yì yù ér zú.
福王擢楷户部右侍郎,督理钱法,命兼工部右侍郎。连疏请告,不许。顺治二年,南都破,楷走杭州。从唐王入闽,擢户部尚书。郑芝龙、鸿逵兄弟横甚,郊天时,称疾不出,楷言芝龙无人臣礼。王奖其凤节,命掌都察院事。鸿逵扇殿上,楷呵止之,两人益怒。楷知不为所容,连请告去。途遇贼,截其一耳,乃芝龙所使部将杨耿也。漳州破,楷遂抑郁而卒。
kǎi bó zōng qún shū, hán shǔ wù chuò, yóu suì yú jīng xué.
楷博综群书,寒暑勿辍,尤邃于经学。
lín lán yǒu, zì hàn quán, xiān yóu rén. chóng zhēn sì nián jìn shì. shòu lín guì zhī xiàn. zhuó nán jīng yù shǐ. shū hé dà xué shì zhāng zhì fā xuē guó guān, lì bù shàng shū tián wéi jiā děng, yīn lùn sì chāng zhōng xiào liǎng kuī. biǎn zhè jiāng àn chá sī zhào mó, yǔ kǎi jí huáng dào zhōu liú tóng shēng zhào shì chūn chēng" cháng ān wǔ jiàn". qiān guāng lù shǔ chéng. jīng shī xiàn, tì fā zì nì. wèi zéi suǒ zhí, kǎo lüè bèi zhì. zéi bài, nán hái. táng wáng yòng wèi tài pú shǎo qīng, qiān qiān dōu yù shǐ. shì bài, qiè jiā dùn hǎi yú, shí yú nián zú.
林兰友,字翰荃,仙游人。崇祯四年进士。授临桂知县。擢南京御史。疏劾大学士张至发、薛国观,吏部尚书田惟嘉等,因论嗣昌忠孝两亏。贬浙江按察司照磨,与楷及黄道周、刘同升、赵士春称“长安五谏”。迁光禄署丞。京师陷,薙发自匿。为贼所执,拷掠备至。贼败,南还。唐王用为太仆少卿,迁佥都御史。事败,挈家遁海隅,十余年卒。
xióng rǔ lín, zì yǔ yīn, yú yáo rén. chóng zhēn sì nián jìn shì. shòu tóng ān zhī xiàn. zhuó hù kē jǐ shì zhōng. shū chén yòng jiāng zhī shī, yán:" zì piān bì zhì fù jiāng, lì rèn yǒu gōng, fāng kě shòu jié yuè. jīn zú wèi lǚ xíng zhèn, mù fǔ yǐ shàng shǒu gōng. xū lì tí hǔ lǚ, wán kù zi wò bīng fú, hé yóu fèn dí kài. ruò dà jiàng zhī xuǎn, yí zhào fù jiāng yǒu gōng zhě, shí cì miàn duì, zé cái zhě yòng zhī. tíng chén tuī zé yǒu wù, yí yòng wén lì bǎo jǔ lián zuò fǎ." dì nà qí yán. yǐ, yán:" yáng sì chāng wèi zuì, lú xiàng shēng wèi bāo, shū cuò zhōng yì qì. zhì wéi sì chāng huà cè liàn xiǎng qū zhōng yuán wàn xìng wèi dào zhě, yuán rèn jǐ shì zhōng shěn xùn yě. wèi sì chāng yùn chóu yǐ sān qiān rén zhù xiāng yáng chéng pò zhé zǒu zhě, jiān jì zhǔ shì yú jué yě. wèi sì chāng yuán yǐn zāo xiāng fān zhī xiàn zhòng lù chén xīn jiǎ jià huò yún fǔ yuán jì xián zhě, jīn jiě rèn hóu dài zhī sòng yī hè yě. jiē wù guó zhī chén, yí zuì." bù bào.
熊汝霖,字雨殷,余姚人。崇祯四年进士。授同安知县。擢户科给事中。疏陈用将之失,言:“自偏裨至副将,历任有功,方可授节钺。今足未履行阵,幕府已上首功。胥吏提虎旅,纨裤子握兵符,何由奋敌忾。若大将之选,宜召副将有功者,时赐面对,择才者用之。廷臣推择有误,宜用文吏保举连坐法。”帝纳其言。已,言:“杨嗣昌未罪,卢象升未褒,殊挫忠义气。至为嗣昌画策练饷、驱中原万姓为盗者,原任给事中沈迅也。为嗣昌运筹、以三千人驻襄阳、城破辄走者,监纪主事余爵也。为嗣昌援引、遭襄藩之陷、重赂陈新甲、嫁祸郧抚袁继咸者,今解任侯代之宋一鹤也。皆误国之臣,宜罪。”不报。
jīng shī jiè yán, rǔ lín fēn shǒu dōng zhí mén. cháng zhào duì, yán:" jiāng bù rèn zhàn. dí nán běi wǎng fǎn, jǐn suí qí hòu, rú sī lì zhī yú guì guān, fù nǔ qián qū, wàng chén mí jí. hé míng wéi jiāng, hé míng wéi dū shī." dì shēn rán zhī. yǐ, yán:" yǒu sī chá chù zhě, bù dé làn jǔ biān cái jiān sī chá chù zhě, bù dé jù liè xún fǔ. shù fēng jiāng zhòng rèn, bù wéi fěi rén jiè tú." yòu yán:" zì jiè yán yǐ lái, chén shū fán èr shí shàng. yuán jiǎo jī yí, bǎi bù xíng yī. ér suǒ chuāi dí qíng, bù xìng yán zhōng yǐ. bǐ zhě wài xiàn nàn mín fēn fēn rù dōu, jiē yún bì bīng, bù yún bì dí. bà zhōu zhī pò, dí yóu bù duō shā lüě, guān jūn jì zhì, shǐ wú jié yí. cháo tíng suì fèi shù bǎi wàn jīn qián yǐ yǎng bīng, qǐ yù dú wǒ chì zǐ." dì è qí zhōng yǒu" yǐn qì dì xià" yǔ, zhé wèi fú jiàn àn chá sī zhào mó.
京师戒严,汝林分守东直门。尝召对,言:“将不任战。敌南北往返,谨随其后,如厮隶之于贵官,负弩前驱,望尘靡及。何名为将,何名为督师。”帝深然之。已,言:“有司察处者,不得滥举边才;监司察处者,不得遽躐巡抚。庶封疆重任,不为匪人借途。”又言:“自戒严以来,臣疏凡二十上。援剿机宜,百不行一。而所揣敌情,不幸言中矣。比者外县难民纷纷入都,皆云避兵,不云避敌。霸州之破,敌犹不多杀掠,官军继至,始无孑遗。朝廷岁费数百万金钱以养兵,岂欲毒我赤子。”帝恶其中有“饮泣地下”语,谪为福建按察司照磨。
fú wáng lì, zhào hái. shàng shū yán:" chén zì dān yáng lái, zhī zhè bīng wèi biān bīng suǒ jī, huǒ mín jū shí yú lǐ. biān shuài yǒu yán, sì zhèn yǐ shā lüě huò fēng jué, wǒ hé dàn bù wéi. chén yì sì zhèn bì yì rán běi zhēng, yī xuě cǐ chǐ, jīn liàn liàn huái yáng, hé yě? kuàng yī zhèn zhī xiǎng duō zhì liù shí wàn, shì bì bù néng gōng. jí fǎng gǔ fān zhèn fǎ, yì dāng zài dà hé yǐ běi kāi tún shè fǔ, céng ào xué jiāo zhī nèi, ér jù yǐ fān lí shì zhī." qǐng zhī, yán:" chén qiè guān mù qián dà shì, wú lùn huī fù wèi néng, jí piān ān shàng wèi kě bì. yí rì tǎo jiū bīng xiǎng zhàn shǒu, nǎi zhuān zài ēn yuàn yì tóng. xūn chén fāng zhèn, shé fēng bǐ è shì chěng, jìn qiě yǐ nì míng tiě zhú jiù chén, yǐ shū yuǎn zōng rén hé zǎi fǔ, zhōng wài fēn fēn, wèi jiāng fù chǎng wèi. fū chǎng wèi shù wēi móu lì, xiǎo mín jī quǎn wú níng rì, xiān dì zhǐ cǐ yī jié, wèi miǎn fǔ yuàn. qián shì bù yuǎn, hòu shì zhī shī. qiě xiān dì dǔ niàn zōng fān, ér wén kòu xiān táo, shuí sǐ shè jì xiān dì lóng zhòng wǔ chén, ér pàn jiàng bá hù, jiān bèi xiāng zhǒng xiān dì wěi rèn xūn chén, ér jīng yíng ruì zú tú wèi kòu jí xiān dì yǐ rèn nèi chén, ér kāi mén yán dí, zhòng kǒu xuān chuán xiān dì bù cì zhuó yòng wén chén, ér biān cái dū fǔ, shuí wèi hàn yù, chāo qiān zǎi zhí, luó bài zéi tíng. zhī qián rì zhī suǒ yǐ shī, jí zhī jīn rì zhī suǒ yǐ dé. jí jīn bù wéi, jiāng dài hé shí." shū zòu, tíng fèng. xún bǔ lì kē yòu jǐ shì zhōng.
福王立,召还。上疏言:“臣自丹阳来,知浙兵为边兵所击,火民居十余里。边帅有言,四镇以杀掠获封爵,我何惮不为。臣意四镇必毅然北征,一雪此耻,今恋恋淮、扬,何也?况一镇之饷多至六十万,势必不能供。即仿古藩镇法,亦当在大河以北开屯设府,曾奥{穴交}之内,而遽以藩篱视之。”顷之,言:“臣窃观目前大势,无论恢复未能,即偏安尚未可必。宜日讨究兵饷战守,乃专在恩怨异同。勋臣方镇,舌锋笔锷是逞,近且以匿名帖逐旧臣,以疏远宗人劾宰辅,中外纷纷,谓将复厂卫。夫厂卫树威牟利,小民鸡犬无宁日,先帝止此一节,未免府怨。前事不远,后事之师。且先帝笃念宗藩,而闻寇先逃,谁死社稷;先帝隆重武臣,而叛降跋扈,肩背相踵;先帝委任勋臣,而京营锐卒徒为寇藉;先帝倚任内臣,而开门延敌,众口喧传;先帝不次擢用文臣,而边才督抚,谁为捍御,超迁宰执,罗拜贼庭。知前日之所以失,即知今日之所以得。及今不为,将待何时。”疏奏,停俸。寻补吏科右给事中。
chū, mǎ shì yīng jiàn ruǎn dà chéng, rǔ lín zhēng bù kě. jí dà chéng qǐ zuǒ bīng bù, rǔ lín yòu yán:" dà chéng yǐ zhī bīng yòng, dāng zhì yǒu yòng dì, bù yí chù zhōng cháo." bù tīng. yú yuè, yǐ fèng shǐ bì cí, yán:" cháo duān yì lùn rì xīn, gōng fǔ chuǎi mó rì shú. zì shǎo zǎi shū èr xī fèi tíng tuī, sì pǐn jiān sī jìng jìn zhān yǐn. xī jìng dié chū, yáo zhuó fán xìng. yī rén wèi yòng, biàn mù mǎn cháo wèi dǎng rén yī guān wài qiān, zhé zī dāng shì wèi kě shā. zhì guó xù yú wǎng wén, chěng sī tú ér dé zhì. huáng bái chōng tíng, qīng zǐ sāi lù, liù cháo jiā lì, fù jiàn jīn shí. dú bù sī tā rì shuì jià hé dì yé?" bù bào.
初,马士英荐阮大铖,汝霖争不可。及大铖起佐兵部,汝霖又言:“大铖以知兵用,当置有用地,不宜处中朝。”不听。逾月,以奉使陛辞,言:“朝端议论日新,宫府揣摩日熟。自少宰枢贰悉废廷推,四品监司竟晋詹尹。蹊径叠出,谣诼繁兴。一人未用,便目满朝为党人; 一官外迁,辄訾当事为可杀。置国恤于罔闻,逞私图而得志。黄白充庭,青紫塞路,六朝佳丽,复见今时。独不思他日税驾何地耶?”不报。
wèi jǐ, nán jīng pò, shì yīng cuàn háng zhōu. rǔ lín zé qí qì zhǔ, shì yīng wú yǐ yīng. háng zhōu yì pò, yǔ sūn jiā jī tóng qǐ bīng. lǔ wáng jiān guó, zhuó yòu qiān dōu yù shǐ, dū shī fáng jiāng, zhàn lǚ bài. rù hǎi níng mù bīng wàn rén, jìn bīng bù yòu shì láng. táng wáng lì mǐn zhōng, qiǎn liú zhōng zǎo bān zhào, rǔ lín chū xí yán jù zhī. shùn zhì sān nián jìn bīng bù shàng shū, cóng lǔ wáng fàn hǎi. míng nián yǐ běn guān jiān dōng gé dà xué shì. yòu míng nián chūn, zhèng cǎi hàn rǔ lín, qiǎn bīng qián hài zhī, bìng qí yòu zǐ tóu hǎi zhōng.
未几,南京破,士英窜杭州。汝霖责其弃主,士英无以应。杭州亦破,与孙嘉绩同起兵。鲁王监国,擢右佥都御史,督师防江,战屡败。入海宁募兵万人,进兵部右侍郎。唐王立闽中,遣刘中藻颁诏,汝霖出檄严拒之。顺治三年进兵部尚书,从鲁王泛海。明年以本官兼东阁大学士。又明年春,郑彩憾汝霖,遣兵潜害之,并其幼子投海中。
qián sù lè, zì xī shēng, yín xiàn rén. lín jiāng zhī fǔ ruò gēng sūn, níng guó zhī fǔ jìng zhōng xiōng zi yě. chóng zhēn shí nián chéng jìn shì, shòu tài cāng zhī zhōu. háo jiā nú yǔ xiá lì wèi jiān, ér xiōng tú jié dǎng shā rén, fén qí shī. sù lè tòng chéng, jiē liǎn shǒu. yòu yǐ zhū bái bǎng liè shàn è rén míng, xiè bái bǎng zhě jiē xià, yǔ dà zhàng. jiǔ zhī, zhàng zhě rì shǎo. cháng shè kūn shān chóng míng shì, liǎng xiàn mín jiē lì bēi sòng dé. qiān xíng bù yuán wài láng, xún dīng nèi wài jiān.
钱肃乐,字希声,鄞县人。临江知府若赓孙,宁国知府敬忠兄子也。崇祯十年成进士,授太仓知州。豪家奴与黠吏为奸,而凶徒结党杀人,焚其尸。肃乐痛惩,皆敛手。又以朱白榜列善恶人名,械白榜者阶下,予大杖。久之,杖者日少。尝摄昆山、崇明事,两县民皆立碑颂德。迁刑部员外郎,寻丁内外艰。
shùn zhì èr nián, dà bīng qǔ háng zhōu, shǔ jùn duō yíng jiàng. rùn liù yuè, níng bō xiāng guān yì nà kuǎn, sù lè jiàn yì qǐ bīng. zhū shēng huá xià dǒng zhì níng děng zhē bài sù lè chàng shǒu, shì mín jí zhě shù wàn rén, sù lè nǎi jiàn yá háng shì. jùn zhōng jiān sī shǒu lìng jiē táo, wéi yī tóng zhī zhì fǔ shì. sù lè suǒ qǔ cāng kù jí, shàn wán shǒu jù, yǔ zǒng bīng wáng zhī rén dì méng gòng shǒu. wén lǔ wáng zài tái zhōu, qiǎn jǔ rén zhāng huáng yán fèng biǎo qǐng jiān guó. huì shào xīng yú yáo yì jǔ bīng, wáng nǎi fù shào xīng xíng jiān guó shì. zhào sù lè wèi yòu qiān dōu yù shǐ, huà qián táng ér shǒu. xún jìn yòu fù dōu yù shǐ. dàng shì shí, zhī rén jí dà jiàng fāng guó ān bìng jiā fēng jué, qí bīng shí yòng níng bō shào xīng tái zhōu sān jùn tián fù, bù néng jì, héng quē shí. yǐ, jiā bīng bù yòu shì láng. míng nián wǔ yuè, jūn shí jǐn, xī sàn qù. lǔ wáng háng hǎi, sù lè yì zhī zhōu shān. táng wáng zhào zhī, fǔ rù jìng, wáng yǐ méi. suì yǐn hǎi tán shān, cǎi shān shǔ wèi shí. míng nián, lǔ wáng cì cháng yuán, zhào wèi bīng bù shàng shū, jiàn yòng liú yí chūn wú zhōng luán děng. míng nián bài sù lè dōng gé dà xué shì.
顺治二年,大兵取杭州,属郡多迎降。闰六月,宁波乡官议纳款,肃乐建议起兵。诸生华夏、董志宁等遮拜肃乐倡首,士民集者数万人,肃乐乃建牙行事。郡中监司守令皆逃,惟一同知治府事。肃乐索取仓库籍,缮完守具,与总兵王之仁缔盟共守。闻鲁王在台州,遣举人张煌言奉表请监国。会绍兴、余姚亦举兵,王乃赴绍兴行监国事。召肃乐为右佥都御史,画钱塘而守。寻进右副都御史。当是时,之仁及大将方国安并加封爵,其兵食用宁波、绍兴、台州三郡田赋,不能继,恒缺食。已,加兵部右侍郎。明年五月,军食尽,悉散去。鲁王航海,肃乐亦之舟山。唐王召之,甫入境,王已没。遂隐海坛山,采山薯为食。明年,鲁王次长垣,召为兵部尚书,荐用刘沂春、吴钟峦等。明年拜肃乐东阁大学士。
táng wáng suī mò, ér qí jiāng xú dēng huá wéi shǒu fù níng, lǔ wáng qiǎn dà xué shì liú zhōng zǎo gōng zhī. dēng huá yù jiàng, yí wèi jué, yuē:" hǎi shàng qǐ yǒu tiān zǐ? zhōu zhōng qǐ yǒu guó gōng?" sù lè zhì shū:" jiāng jūn dú bù wén nán sòng zhī mò èr dì bìng zài zhōu zhōng hū?" dēng huá suì jiàng. zhèng cǎi zhuān bǐng, lián shā xióng rǔ lín zhèng zūn qiān. sù lè yōu fèn zú yú zhōu, gù xiāng yè xiàng gāo zēng sūn jìn chéng zàng zhī fú qīng huáng bò shān.
唐王虽殁,而其将徐登华为守富宁,鲁王遣大学士刘中藻攻之。登华欲降,疑未决,曰:“海上岂有天子?舟中岂有国公?”肃乐致书:“将军独不闻南宋之末二帝并在舟中乎?”登华遂降。郑彩专柄,连杀熊汝霖、郑遵谦。肃乐忧愤卒于舟,故相叶向高曾孙进晟葬之福清黄檗山。
liú zhōng zǎo, fú ān rén. yóu jìn shì guān xíng rén. zéi xiàn jīng shī, tì fā, bèi bàng lüè. zéi bài nán hái, shì táng wáng. jì shì lǔ wáng, gōng jiàng fú níng shǒu zhī, yí zhù fú ān. dà qīng bīng pò chéng, guàn dài zuò táng shàng, wéi wén zì jì, tūn jīn xiè sǐ.
刘中藻,福安人。由进士官行人。贼陷京师,薙发,被搒掠。贼败南还,事唐王。既事鲁王,攻降福宁守之,移驻福安。大清兵破城,冠带坐堂上,为文自祭,吞金屑死。
zhèng zūn qiān, kuài jī rén. wèi zhū shēng. lù wáng yǐ háng zhōu jiàng dà qīng, zūn qiān chàng zhòng qǐ bīng, shì lǔ wáng, qí qū zhè mǐn jiān. cóng wáng háng hǎi, yǔ rǔ lín bìng wèi cǎi hài.
郑遵谦,会稽人。为诸生。潞王以杭州降大清,遵谦倡众起兵,事鲁王,崎岖浙、闽间。从王航海,与汝霖并为彩害。
shěn chén quán, cí xī rén. chóng zhēn shí sān nián jìn shì. shòu xíng rén, fèng shǐ xuán lǐ. fú wáng lì, fù mìng. zhuó yù shǐ, shū chén wǔ shì, jiē qiè shí bìng. yǐ, lùn qún chén chǒu zhèng dǎng xié, qǐng wáng wò xīn cháng dǎn, wèi xuě chǐ bào chóu zhī jì. xún jiàn cí chén huáng dào zhōu liú tóng shēng gé shì jùn xú shui jiān wú wěi yè děng. yòu yán:" jīng lüè shān dōng hé nán zhě, wáng yǒng jí zhāng jìn yàn yě. yǒng jí shī jī, xiān dì bá wèi zǒng dū, yōng bīng jìn diān, bù jiù guó wēi. jìn yàn guān bù cáo, xiān dì zhòu zhuó diǎn zhōng shū, nǎi shuài xiān cóng zéi. jí jiā èr rén jí xíng, bù wéi guò. bì xià qū fǎ yòng zhī, ér yǒng jí guān wàng dòu liú, jìn yàn láng bèi nán cuàn. sǐ hé yǐ duì xiān dì, shēng hé yǐ duì bì xià. chāng píng xún fǔ hé qiān shī xiàn zhū líng, zuì yì dāng àn. dū chéng jì xiàn, shǒu tǔ chén yí jiē lì bīng mò mǎ, yǐ bào guó chóu, nǎi zéi chén wèi yáng, zhé xiān qù yǐ wéi mín wàng. rú hé dào zǒng dū huáng xī xiàn shān dōng xún fǔ qiū zǔ dé, shàng kě róng yǎn wò jiā yuán hū!" shū rù, qiān zǔ dé děng jiē mìng dǎi zhì, yǒng jí jìn yàn bù zuì. shí cháo zhèng dà luàn, chén quán dú chí zhèng, yào rén duō jí zhī. míng nián yǐ nián lì chū wèi sū sōng bīng bèi qiān shì. wèi fù, nán dōu pò, chén quán jǔ bīng yì zhōng. lǔ wáng jiān guó, zhuó yòu qiān dōu yù shǐ. yǐ ér shì bài, chén quán qì jiā cóng wáng hǎi wài. wáng cì cháng yuán, lián zhuó zhì dà xué shì. cóng wáng yú zhōu shān, yòu cóng fàn hǎi dǐ xià mén jīn mén. hòu yǐ zhōu nán rì shān, zāo fēng, méi yú hǎi.
沈宸荃,慈谿人。崇祯十三年进士。授行人,奉使旋里。福王立,复命。擢御史,疏陈五事,皆切时病。已,论群臣丑正党邪,请王卧薪尝胆,为雪耻报仇之计。寻荐词臣黄道周、刘同升、葛世俊、徐氵幵、吴伟业等。又言:“经略山东、河南者,王永吉、张缙彦也。永吉失机,先帝拔为总督,拥兵近甸,不救国危。缙彦官部曹,先帝骤擢典中枢,乃率先从贼。即加二人极刑,不为过。陛下屈法用之,而永吉观望逗遛,缙彦狼狈南窜。死何以对先帝,生何以对陛下。昌平巡抚何谦失陷诸陵,罪亦当按。都城既陷,守土臣宜皆厉兵秣马,以报国仇,乃贼尘未扬,辄先去以为民望。如河道总督黄希宪、山东巡抚丘祖德,尚可容偃卧家园乎!”疏入,谦、祖德等皆命逮治,永吉、缙彦不罪。时朝政大乱,宸荃独持正,要人多疾之。明年以年例出为苏松兵备佥事。未赴,南都破,宸荃举兵邑中。鲁王监国,擢右佥都御史。已而事败,宸荃弃家从王海外。王次长垣,连擢至大学士。从王于舟山,又从泛海抵厦门、金门。后舣舟南日山,遭风,没于海。
qí yì zi shěn lǚ xiáng cháng wèi zhī xiàn, jiān guó shí, yǐ yù shǐ dū xiǎng tái zhōu. chéng pò, bì shān zhōng, bèi huò sǐ zhī.
其邑子沈履祥尝为知县,监国时,以御史督饷台州。城破,避山中,被获死之。
zàn yuē: zì jiǎ shēn yǐ hòu, míng zuò jì zhōng, bù yú nián ér nán dōu yì fù, shì gù wú kě wèi yǐ. zhū dà diǎn zhāng guó wéi děng bào qū qū zhī yì, tú jiǎ míng hào yú hǎi bīn, yǐ zhī dàn xī. ér shàng tì xià líng, shì wú tǒng jì, yù yǐ shōu piān ān zhī xiào, hé kě dé hū.
赞曰:自甲申以后,明祚既终,不逾年而南都亦覆,势固无可为矣。朱大典、张国维等抱区区之义,徒假名号于海滨,以支旦夕。而上替下陵,事无统纪,欲以收偏安之效,何可得乎。