wáng yīng xióng hé wú zōu zhāng zhì fā kǒng zhēn yùn huáng shì jùn liú yǔ liàng xuē guó guān yuán kǎi chéng guó xiáng cài guó yòng fàn fù cuì fāng féng nián zhāng sì zhī děng chén yǎn wèi zǎo dé lǐ jiàn tài
王应熊(何吾驺) 张至发(孔贞运 黄士俊 刘宇亮) 薛国观(袁恺)程国祥(蔡国用 范复粹 方逢年 张四知等)陈演 魏藻德(李建泰)
wáng yīng xióng, zì fēi xióng, bā xiàn rén. wàn lì sì shí yī nián jìn shì. tiān qǐ zhōng, lì guān zhān shì, yǐ yōu guī.
王应熊,字非熊,巴县人。万历四十一年进士。天启中,历官詹事,以忧归。
chóng zhēn sān nián, zhào bài lǐ bù yòu shì láng. míng nián dōng, dì qiǎn huàn guān chū shǒu biān zhèn, yīng xióng shàng yán:" bì xià jiāo láo qiú zhì, hé yī bù yǐ xìn qún chén, nǎi qún chén bù kěn rèn láo rèn yuàn, zhì bì xià wàn bù huò yǐ, quán qiǎn jìn shì jiān lǐ. shū zhī qīng shǐ, wèi yǒu shèng míng bù shì chū zhī zhǔ, ér qún gōng bù kè yǎng chéng, zhí dāng kuì sǐ. qiě zì shén zōng yǐ lái, shì xí rén xīn bù zhī zhí zhǎng hé shì, yǒu jǔ huì diǎn lǜ lì gào zhī zhě, fǎn yà wèi shēn hán xíng míng. jìn rì zhū chén zhī bìng, fēi lín shì bù dān dāng zhī gù, nǎi píng shí wèi jiǎng qiú zhī guò yě yì fēi yīn xún yú sù xí zhī gù, shí qiān wàng yú jiù zhāng zhī guò yě." yǔ jiē yíng dì yì, suì méng juàn zhù. cháng xù jiǔ, gòu shàng shū huáng rǔ liáng, wèi jǐ shì zhōng féng yuán biāo suǒ hé, rǔ liáng wèi zhī yǐn, nǎi jiě. wǔ nián, jìn zuǒ shì láng, yuán biāo fā qí tān wū zhuàng, dì bù xǐng.
崇祯三年,召拜礼部右侍郎。明年冬,帝遣宦官出守边镇,应熊上言:“陛下焦劳求治,何一不倚信群臣,乃群臣不肯任劳任怨,致陛下万不获已,权遣近侍监理。书之青史,谓有圣明不世出之主,而群工不克仰承,直当愧死。且自神宗以来,士习人心不知职掌何事,有举《会典》律例告之者,反讶为申、韩刑名。近日诸臣之病,非临事不担当之故,乃平时未讲求之过也;亦非因循于夙习之故,实愆忘于旧章之过也。”语皆迎帝意,遂蒙眷注。尝酗酒,诟尚书黄汝良,为给事中冯元飙所劾,汝良为之隐,乃解。五年,进左侍郎,元飙发其贪污状,帝不省。
yīng xióng bó xué duō cái, shú ān diǎn gù, ér xìng xī kè qiáng hěn, rén duō wèi zhī. zhōu yán rú wēn tǐ rén yuán yǐ zì zhù, xián yǔ qīn shàn. jí yán rú bà, tǐ rén yuán yì lì. liù nián dōng, tíng tuī gé chén, yīng xióng wàng qīng bù yǔ, tè zhǐ zhuó lǐ bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì, yǔ hé wú zōu bìng rù cān jī wù. mìng xià, cháo yě xū hài. jǐ shì zhōng zhāng zhèng chén hé zhī yuē:" yīng xióng qiáng bì zì zhāng, zòng héng wèi xí, xiǎo cái zú fù duǎn, xiǎo biàn zú jì tān, jīn dà yòng, bì qiě shān chú yì jǐ, bào fù ēn chóu, hùn xiáo huǐ yù. kuàng láng jí fēng mí, lún yú shì xíng. yuàn shōu hái chéng mìng, bié xuǎn zhōng liáng. qiě é yán wèi zuǒ yòu xiān róng, yóu tā tú yǐ jìn, shǐ tiān xià xūn xīn jié zú zhī tú chí chěng ér qǐ, wèi shèng dé lèi bù xiǎo." dì dà nù, xià zhèng chén zhào yù, xuē jí guī. yǒu quàn yīng xióng wéi wén yàn bó zhě, yīng xióng fú rán, yáng jù shū yǐn tuì, yǔ duō fèn jī. lǚ wèi jǐ shì zhōng fàn shū tài yù shǐ wú lǚ zhōng suǒ gōng, dì jiē bù wèn.
应熊博学多才,熟谙典故,而性谿刻强很,人多畏之。周延儒、温体仁援以自助,咸与亲善。及延儒罢,体仁援益力。六年冬,廷推阁臣,应熊望轻不与,特旨擢礼部尚书兼东阁大学士,与何吾驺并入参机务。命下,朝野胥骇。给事中章正宸劾之曰:“应熊强愎自张,纵横为习,小才足覆短,小辨足济贪,今大用,必且芟除异己,报复恩仇,混淆毁誉。况狼籍封靡,沦于市行。愿收还成命,别选忠良。且讹言谓左右先容,由他途以进,使天下薰心捷足之徒驰骋而起,为圣德累不小。”帝大怒,下正宸诏狱,削籍归。有劝应熊为文彦博者,应熊咈然,佯具疏引退,语多愤激。屡为给事中范淑泰、御史吴履中所攻,帝皆不问。
bā nián zhēng yuè, liú zéi xiàn fèng yáng, huǐ huáng líng. xún fǔ yáng yī péng, yīng xióng zuò zhǔ xún àn wú zhèn yīng, tǐ rén yīn yě. èr rén kǒng dì zhèn nù, liú yī péng zhèn yīng shū wèi shàng, qí huī fù bào tóng zòu zhī, suì nǐ zhǐ lìng fǔ àn dài zuì. zhǔ shì zhèng ěr shuō hú jiāng jiāo zhāng dǐ yīng xióng tǐ rén péng bǐ wù guó, dì nù zhé èr rén, ér jǐ shì zhōng hé kǎi xǔ yù qīng fàn shū tài, yù shǐ zhāng zuǎn céng wú lǚ zhōng zhāng kěn táng yán zhī bù yǐ. shū tài yán:" yī péng huī fù shū yǐ zhēng yuè èr shí yī rì, hé chá shī shì qíng xíng shū yǐ zhēng yuè èr shí bā rì, tiān xià yǒu wèi shī shì xiān huī fù zhě zāi? yīng xióng gǎi tián yuè rì, qī kuáng zhī zuì nán cí." qiě hé qí tā shòu huì shì. dì gù yīng xióng hòu, jiē bù tīng, ér juān kǎi zuǎn céng zhì, wèi yù yīng xióng. yīng xióng yì lǚ shū biàn, wèi:" zuò zhǔ mén shēng, yì bù róng báo, gǎn cí bǐ zhī míng. piào nǐ shí chén qǐ cǎo, gǎn cí wù zhī zuì." kǎi yì fèn, lǚ shū jiū zhī, zuì hòu fù shū yán:" gù shì, zòu zhāng fēi fā chāo, wài rén wú yóu wén fēi fèng zhǐ, dǐ bào bù xǔ chāo chuán. chén shū liù yuè chū shí rì shàng, shí sì rì shǐ fèng míng zhǐ, yīng xióng nǎi yú shí sān rì zòu biàn, zhǐ shàng wèi xià, yīng xióng hé yóu zhī? chén bù jiě zhě yī. qiě zhǐ xià bì yóu liù kē chāo fā. chén shū shí sì rì xià, ér bǎi hù zhào guāng xiū xiān sòng jǐn yī táng shàng guān, zé shū kě bù yóu kē chāo yǐ. chén bù jiě zhě èr." yīng xióng shǐ jù, jù shū yǐn zuì. dì xià qí jiā rén jí zhí rì zhōng shū qī rén yú yù. yù jù, jiā rén shù biān, zhōng shū biǎn èr zhì. yīng xióng nǎi lǚ shū qǐ xiū qù, chéng chuán cì dào lǐ fèi, xíng rén hù xíng. dì yì zhī yīng xióng bù xié rén wàng, tè jǐ suǒ bá zhuó, bù yù yǐ rén yán qù yě.
八年正月,流贼陷凤阳,毁皇陵。巡抚杨一鹏,应熊座主;巡按吴振缨,体仁姻也。二人恐帝震怒,留一鹏、振缨疏未上,俟恢复报同奏之,遂拟旨令抚按戴罪。主事郑尔说、胡江交章诋应熊、体仁朋比误国,帝怒谪二人,而给事中何楷、许誉卿、范淑泰,御史张缵曾、吴履中、张肯堂言之不已。淑泰言:“一鹏《恢复疏》以正月二十一日,《核察失事情形疏》以正月二十八日,天下有未失事先恢复者哉?应熊改填月日,欺诳之罪难辞。”且劾其他受贿事。帝顾应熊厚,皆不听,而镌楷、缵曾秩,慰谕应熊。应熊亦屡疏辩,谓:“座主门生,谊不容薄,敢辞比之名。票拟实臣起草,敢辞误之罪。”楷益愤,屡疏纠之,最后复疏言:“故事,奏章非发抄,外人无由闻;非奉旨,邸报不许抄传。臣疏六月初十日上,十四日始奉明旨,应熊乃于十三日奏辩,旨尚未下,应熊何由知?臣不解者一。且旨下必由六科抄发。臣疏十四日下,而百户赵光修先送锦衣堂上官,则疏可不由科抄矣。臣不解者二。”应熊始惧,具疏引罪。帝下其家人及直日中书七人于狱。狱具,家人戍边,中书贬二秩。应熊乃屡疏乞休去,乘传赐道里费,行人护行。帝亦知应熊不协人望,特己所拔擢,不欲以人言去也。
shí èr nián qiǎn guān cún wèn. qí dì yīng xī héng yú xiāng, xiāng rén yì quē jī dēng wén gǔ, liè zhuàng zhì sì bǎi bā shí yú tiáo, zāng yī bǎi qī shí yú wàn, cí lián yīng xióng. zhào xià fǔ àn kān jiū. huì yīng xióng fù zhào, shì dé jiě.
十二年遣官存问。其弟应熙横于乡,乡人诣阙击登闻鼓,列状至四百八十余条,赃一百七十余万,词连应熊。诏下抚按勘究。会应熊复召,事得解。
shí yán rú zài xiāng, huàn yán zhě gōng jǐ, dú niàn yīng xióng gāng hěn, kě jiè yǐ zhì zhī, lì yán yú dì. shí wǔ nián dōng, qiǎn xíng rén zhào yīng xióng. míng nián liù yuè, yīng xióng wèi zhì, yán rú yǐ bà guī. jǐ shì zhōng gōng dǐng zī mì shū yán:" bì xià zhào yīng xióng, bì yīn qí bǐng guó zhī rì, zhòng kǒu jiāo gōng, yǐ wéi gū lì wú dǎng shú zhī qí tóng nián mì qì, fèi fǔ shēn lián, shì yán rú zài yě. chén qù nián rù dōu, wén yīng xióng huì yán rú wèi zài zhào jì. yán rú duì zhòng dà yán, zhì zūn yù qǐ bā xiàn. bā xiàn zhě, yīng xióng yě. wèi jǐ, zhào mìng guǒ xià. yǐ zhèng běn zhòng dì, sī xiāng yuán yǐn, shì yán rú suī qù yóu wèi qù, tiān xià shì hé kān zài wù!" dì dé shū xīn dòng, liú wèi xià. yǐ ér yán rú bèi dǎi, bù jí fù, qí yīng xióng zhì, shǐ wěi zhī xíng. yī rì, dì gù zhōng guān yuē:" yán rú hé jiǔ bù zhì?" duì yuē:" xū wáng yīng xióng xiān rù ěr." dì yì yí zhī. jiǔ yuè, yīng xióng zhì, sù cháo fáng. qǐng rù duì, bù xǔ qǐng guī tián, xǔ zhī, nǎi cán jǔ ér fǎn.
时延儒再相,患言者攻己,独念应熊刚很,可藉以制之,力言于帝。十五年冬,遣行人召应熊。明年六月,应熊未至,延儒已罢归。给事中龚鼎孳密疏言:“陛下召应熊,必因其秉国之日,众口交攻,以为孤立无党;孰知其同年密契,肺腑深联,恃延儒在也。臣去年入都,闻应熊贿延儒为再召计。延儒对众大言,至尊欲起巴县。巴县者,应熊也。未几,召命果下。以政本重地,私相援引,是延儒虽去犹未去,天下事何堪再误!”帝得疏心动,留未下。已而延儒被逮,不即赴,俟应熊至,始尾之行。一日,帝顾中官曰:“延儒何久不至?”对曰:“需王应熊先入耳。”帝益疑之。九月,应熊至,宿朝房。请入对,不许;请归田,许之,乃惭沮而返。
shí qī nián sān yuè, jīng shī xiàn. wǔ yuè, fú wáng lì yú nán jīng. bā yuè, zhāng xiàn zhōng xiàn sì chuān. nǎi gǎi yīng xióng bīng bù shàng shū jiān wén yuān gé dà xué shì, zǒng dū chuān hú yún guì jūn wù, zhuān bàn chuān kòu. shí chuān zhōng zhū jùn, wéi zūn yì wèi xià, yīng xióng rù shǒu zhī, gǎo sù shì shī, kāi mù fǔ, chuán xí tǎo zéi. míng nián zòu shàng fāng lüè, qǐng chì chuān shǎn hú guì liǎng zǒng dū, yún yáng hú guǎng guì zhōu yún nán sì xún fǔ chū shī hé tǎo, bìng hé sì chuān xún fǔ mǎ tǐ gān zòng bīng yín lüè, gé zhí tí wèn. mìng wèi dá ér nán dōu wáng, tǐ gān jū zhí rú gù. yǐ ér xiàn zhōng sǐ, zhū jiàng yáng zhǎn děng gè jù zhōu xiàn zì xióng, yīng xióng bù néng zhì. qí bù jiàng céng yīng zuì yǒu gōng, fù chóng qìng, lǚ pò zéi bīng. wáng xiáng yì chū shī qí jiāng xiāng jī jiǎo. xiáng cái wǔ bù jí yīng, ér yīng xióng wěi rèn guò zhī. yòu míng nián shí yuè, xiàn zhōng yú dǎng sūn kě wàng lǐ dìng guó děng nán zǒu chóng qìng, yīng zhàn mò. kě wàng xí pò zūn yì, yīng xióng dùn rù yǒng níng shān zhōng, xuán zú yú bì jié wèi. yī zi yáng xǐ, sǐ yú bīng, jìng wú hòu.
十七年三月,京师陷。五月,福王立于南京。八月,张献忠陷四川。乃改应熊兵部尚书兼文渊阁大学士,总督川、湖、云、贵军务,专办川寇。时川中诸郡,惟遵义未下,应熊入守之,缟素誓师,开幕府,传檄讨贼。明年奏上方略,请敕川陕、湖贵两总督,郧阳、湖广、贵州、云南四巡抚出师合讨,并劾四川巡抚马体乾纵兵淫掠,革职提问。命未达而南都亡,体乾居职如故。已而献忠死,诸将杨展等各据州县自雄,应熊不能制。其部将曾英最有功,复重庆,屡破贼兵。王祥亦出师綦江相犄角。祥才武不及英,而应熊委任过之。又明年十月,献忠余党孙可望、李定国等南走重庆,英战殁。可望袭破遵义,应熊遁入永宁山中,旋卒于毕节卫。一子阳禧,死于兵,竟无后。
hé wú zōu, xiāng shān rén. wàn lì sì shí qī nián jìn shì. yóu shù jí shì lì guān shǎo zhān shì. chóng zhēn wǔ nián, zhuó lǐ bù yòu shì láng. liù nián shí yī yuè, jiā shàng shū, tóng wáng yīng xióng rù gé. wēn tǐ rén jiǔ bǐng zhèng, yù chì jǐ shì zhōng xǔ yù qīng. yǐ nǐ zhǐ, wén zhèn mèng zhēng zhī, wú zōu yì zhù wèi yán. tǐ rén jié zòu, dì duó zhèn mèng guān, jiān bà wú zōu. xiáng jiàn zhèn mèng chuán.
何吾驺,香山人。万历四十七年进士。由庶吉士历官少詹事。崇祯五年,擢礼部右侍郎。六年十一月,加尚书,同王应熊入阁。温体仁久柄政,欲斥给事中许誉卿。已拟旨,文震孟争之,吾驺亦助为言。体仁讦奏,帝夺震孟官,兼罢吾驺。详见《震孟传》。
jū jiǔ zhī, táng wáng zì lì yú fú zhōu, zhào wéi shǒu fǔ, yǔ zhèng zhī lóng yì shì zhé xiāng dǐ wǔ. mǐn jiāng jì shī, liàng qiàng huí guǎng zhōu. yǒng míng wáng yǐ yuán guān zhào zhī, wèi jǐ shì zhōng jīn bǎo dà lǐ sì shǎo qīng zhào yù děng suǒ gōng. yǐn jí cí qù, zú yú jiā.
居久之,唐王自立于福州,召为首辅,与郑芝龙议事辄相牴牾。闽疆既失,踉跄回广州。永明王以原官召之,为给事中金堡、大理寺少卿赵昱等所攻。引疾辞去,卒于家。
zhāng zhì fā, zī chuān rén. wàn lì èr shí jiǔ nián jìn shì. lì zhī yù tián zūn huà. xíng qǔ, shòu lǐ bù zhǔ shì, gǎi yù shǐ. shí qí chǔ zhè sān dǎng fāng chì, zhì fā, qí dǎng yě, shàng shū chén nèi jiàng zhī bì. yīn yán:" bì xià è jié dǎng, ér bǐng kuí zhě xiān bù néng chāo rán mén hù wài. qǐng dú kē chén shū yún:' rì lái wèi yù fǔ chén wēn zhǐ, fǔ chén yǔ sī lǐ zì xiāng cān dìng, fāng tīng yù pī.' guǒ ruò rén yán, tiān xià shì shàng kě wèn yé?" yǔ jiē cì yè xiàng gāo, dì bù bào. shí yán guān zhēng pái dōng lín, hù bù láng zhōng lǐ pǔ bù píng, kàng shū zhēng. zhì fā suì hé pǔ bèi gōng sǐ dǎng, kuáng yǔ qī jūn, dì yì bù bào.
张至发,淄川人。万历二十九年进士。历知玉田、遵化。行取,授礼部主事,改御史。时齐、楚、浙三党方炽,至发,齐党也,上疏陈内降之弊。因言:“陛下恶结党,而秉揆者先不能超然门户外。顷读科臣疏云:‘日来慰谕辅臣温旨,辅臣与司礼自相参定,方听御批。’果若人言,天下事尚可问耶?”语皆刺叶向高,帝不报。时言官争排东林,户部郎中李朴不平,抗疏争。至发遂劾朴背公死党,诳语欺君,帝亦不报。
xún chū àn hé nán. fú wáng zhī fān luò yáng, zhōng shǐ xiāng wàng yú dào. zhì fā yǐ lǐ cái zhī, wú gǎn héng. zōng lù bù gěi, wèi zhì yì tián, yǐ shàn pín zhě. sì shí sān nián, yù shěng jī, qǐng liú xiǎng bèi zhèn, yòu qǐng gǎi zhé cáo liáng, jiē bào wén. hái cháo, yǐn bìng guī.
寻出按河南。福王之藩洛阳,中使相望于道。至发以礼裁之,无敢横。宗禄不给,为置义田,以赡贫者。四十三年,豫省饥,请留饷备振,又请改折漕粮,皆报闻。还朝,引病归。
tiān qǐ yuán nián, jìn dà lǐ sì chéng. sān nián qǐng zhōng yǎng. wèi zhōng xián dǎng jiàn zhī, jiǎo zhǐ lìng lì bù zhuó yòng, zhì fā fāng yǎng qīn bù chū.
天启元年,进大理寺丞。三年请终养。魏忠贤党荐之,矫旨令吏部擢用,至发方养亲不出。
chóng zhēn wǔ nián, qǐ shùn tiān fǔ chéng, jìn guāng lù qīng. jīng hé jī bì, duō suǒ lí zhèng, suì shòu dì zhī. bā nián chūn, qiān xíng bù yòu shì láng. liù yuè, dì jiāng zēng zhì gé chén, yǐ hàn lín bù xí shì wù, sī yòng tā guān cān zhī, zhào tíng chén shù shí rén, gè shòu yī shū, lìng nǐ zhǐ. suì zhuó zhì fā lǐ bù zuǒ shì láng jiān dōng gé dà xué shì, yǔ wén zhèn mèng tóng rù zhí. zì shì zōng cháo xǔ zàn hòu, wài liáo rù gé, zì zhì fā shǐ.
崇祯五年,起顺天府丞,进光禄卿。精核积弊,多所厘正,遂受帝知。八年春,迁刑部右侍郎。六月,帝将增置阁臣,以翰林不习世务,思用他官参之,召廷臣数十人,各授一疏,令拟旨。遂擢至发礼部左侍郎兼东阁大学士,与文震孟同入直。自世宗朝许赞后,外僚入阁,自至发始。
shí wēn tǐ rén wéi shǒu fǔ, qián shì shēng wáng yīng xióng hé wú zōu cì zhī. yuè èr nián, tǐ rén bèi jǐn qù, zhì fā suì wéi shǒu fǔ. wàn lì zhōng, shēn shí xíng wáng xī jué xiān hòu bǐng zhèng, dà zhǐ xiāng shào shù, wèi zhī" chuán yī bō". zhì fā dài tǐ rén, yī qiè shǒu qí suǒ wéi, ér cái zhì jī biàn xùn zhī, yǐ wèi cì jū shǒu, fēi dì zhī suǒ zhù yě. cháng jiǎn dōng gōng jiǎng guān, bìn huáng dào zhōu, wèi jǐ shì zhōng féng yuán biāo suǒ cì. zhì fā nù, liǎng shū dǐ dào zhōu, ér jí sòng tǐ rén gū zhí bù qī, fù wèi biān xiū wú wěi yè suǒ hé. jiǎng guān xiàng yù lùn zhì fā bǎ chí kǎo xuǎn, bì ér nǚ yīn rèn jùn ér yì chéng yǒng. zhì fā shàng zhāng biàn, dì suì zhú yù qù.
时温体仁为首辅,钱士升、王应熊、何吾驺次之。越二年,体仁辈尽去,至发遂为首辅。万历中,申时行、王锡爵先后柄政,大旨相绍述,谓之“传衣钵”。至发代体仁,一切守其所为,而才智机变逊之,以位次居首,非帝之所注也。尝简东宫讲官,摈黄道周,为给事中冯元飙所刺。至发怒,两疏诋道周,而极颂体仁孤执不欺,复为编修吴伟业所劾。讲官项煜论至发把持考选,庇儿女姻任浚而抑成勇。至发上章辩,帝遂逐煜去。
nèi gé zhōng shū huáng yīng ēn hàn lì, tǐ rén zhì fā bèi yǐ rèn zhī, shì shì zì héng. jí wèi zhèng zì, bù dàng fù wèi dōng gōng shì shū, kǒng dì yǔ tài zǐ kāi jiǎng tóng rì yě. zhì fā bù ān gù shì, lìng jiān zhī. yīng ēn bù néng jiān, jiǎng guān zhuàn jiǎng yì sòng yīng ēn shàn lù, jù bù nà. jiǎn tǎo yáng shì cōng lùn zhī, zhì fā jiē qǐn qí shū, shì cōng fù shàng shū gé zhōng, jí lùn qí shì, zhì fā zhōng bì zhī. huì fù gù zǒng dū yáng hè guān, xǔ gěi gào mìng, yīng ēn dāng zhuàn wén. yīn qí zǐ sì chāng dé jūn, lì wèi xǐ xuě. wǔ zhǐ, jiāng jiā zuì, zhì fā nǐ gōng jiē jiù. tóng guān kǒng zhēn yùn fù guān yuē:" nǎng xǔ shì róu shì, wú bèi wèi cháng jiù, dú jiù yìng ēn hé yě?" zhì fā fú rán yuē:" gōng děng bù jiù, wǒ zì jiù zhī." lián shàng sān jiē. dì bù tīng, tè jiàng yù xuē yīng ēn jí, sì chāng shū jiù, yì bù tīng. wú hé, dà lǐ sì fù cáo quán fā yīng ēn qiú qǐng shì, cí lián zhì fā. zhì fā fèn, lián shū qǐng kān. dì suī yōu zhǐ bāo dá, zú xià yīng ēn yù. zhì fā nǎi jù shū, zì wèi dāng qù zhě sān, ér wèi cháng yǐn jí, hū dé zhǐ huí jí tiáo lǐ, shí rén chuán xiào, yǐ wéi zūn zhǐ huàn bìng yún.
内阁中书黄应恩悍戾,体仁、至发辈倚任之,恃势恣横。及为正字,不当复为东宫侍书,恐帝与太子开讲同日也。至发不谙故事,令兼之。应恩不能兼,讲官撰讲义送应恩缮录,拒不纳。检讨杨士聪论之,至发揭寝其疏,士聪复上书阁中,极论其事,至发终庇之。会复故总督杨鹤官,许给诰命,应恩当撰文。因其子嗣昌得君,力为洗雪。忤旨,将加罪,至发拟公揭救。同官孔贞运、傅冠曰:“曩许士柔事,吾辈未尝救,独救应恩何也?”至发咈然曰:“公等不救,我自救之。”连上三揭。帝不听,特降谕削应恩籍,嗣昌疏救,亦不听。无何,大理寺副曹荃发应恩赇请事,词连至发。至发愤,连疏请勘。帝虽优旨褒答,卒下应恩狱。至发乃具疏,自谓当去者三,而未尝引疾,忽得旨回籍调理,时人传笑,以为遵旨患病云。
zhì fā pō qīng qiáng. qǐ zì wài lì, zhū hàn lín duō bù fú, yòu shǐ zhōng è yì jǐ, bù néng xū gōng yán lǎn. dì yì è qí xiè lòu jī mì, tīng zhī qù. qiě bù qiǎn xíng rén hù xíng, dàn lìng chéng chuán, cì dào lǐ fèi liù shí jīn cǎi bì èr biǎo lǐ, shì shǒu fǔ qù guó yí diǎn, jǐn dé bàn yān. jì guī, juān zī gǎi jiàn zī chéng, cì chì yōu jiǎng. é yǐ huī hào lǐ chéng, qiǎn guān cún wèn. shí sì nián xià, dì sī yòng jiù chén, tè chì zhào zhōu yán rú hè féng shèng jí zhì fā, dú zhì fā sì shū cí. míng nián qī yuè bìng mò. xiān lǚ jiā tài zǐ tài fù lǐ bù shàng shū wén yuān gé dà xué shì. jí zú, zèng shǎo bǎo, jì zàng, yīn zi rú zhì.
至发颇清强。起自外吏,诸翰林多不服,又始终恶异己,不能虚公延揽。帝亦恶其泄漏机密,听之去。且不遣行人护行,但令乘传,赐道里费六十金、彩币二表里,视首辅去国彝典,仅得半焉。既归,捐赀改建淄城,赐敕优奖。俄以徽号礼成,遣官存问。十四年夏,帝思用旧臣,特敕召周延儒、贺逢圣及至发,独至发四疏辞。明年七月病殁。先屡加太子太傅、礼部尚书、文渊阁大学士。及卒,赠少保,祭葬,荫子如制。
dài zhì fā wéi shǒu fǔ zhě, kǒng zhēn yùn. dài zhēn yùn zhě, liú yǔ liàng. zhēn yùn, jù róng rén, zhì shèng shí sān dài sūn yě. wàn lì sì shí qī nián yǐ diàn shì dì èr rén shòu biān xiū. tiān qǐ zhōng, chōng jīng yán zhǎn shū guān, zuǎn xiū liǎng cháo shí lù. zhuāng liè dì sì wèi, zhēn yùn jìn jiǎng huáng míng bǎo xùn, chēng shù zǔ zōng qín zhèng jiǎng xué shì, dì jiā nà zhī.
代至发为首辅者,孔贞运。代贞运者,刘宇亮。贞运,句容人,至圣十三代孙也。万历四十七年以殿试第二人授编修。天启中,充经筵展书官,纂修《两朝实录》。庄烈帝嗣位,贞运进讲《皇明宝训》,称述祖宗勤政讲学事,帝嘉纳之。
chóng zhēn yuán nián, zhuó guó zǐ jiàn jì jiǔ, xún jìn shǎo zhān, réng guǎn jiān shì. èr nián zhēng yuè, dì lín yōng, zhēn yùn jìn jiǎng shū jīng. táng zhēn guān shí, jì jiǔ kǒng yǐng dá jiǎng xiào jīng, yǒu shì diàn sòng. kǒng shì zǐ sūn yǐ guó shī jìn jiǎng, zhì zhēn yùn nǎi zài jiàn. dì yǐ shèng yì gù, cóng yōu cì yī pǐn fú. dōng shí yuè, jī fǔ bèi bīng, tiáo shàng yù dí chéng shǒu yìng yuán shù cè. xún yǐ jiān guī. liù nián fú què, qǐ nán jīng lǐ bù shì láng. yuè èr nián, qiān lì bù zuǒ shì láng.
崇祯元年,擢国子监祭酒,寻进少詹,仍管监事。二年正月,帝临雍,贞运进讲《书经》。唐贞观时,祭酒孔颖达讲《孝经》,有释奠颂。孔氏子孙以国师进讲,至贞运乃再见。帝以圣裔故,从优赐一品服。冬十月,畿辅被兵,条上御敌城守应援数策。寻以艰归。六年服阕,起南京礼部侍郎。越二年,迁吏部左侍郎。
jiǔ nián liù yuè, yǔ hè féng shèng huáng shì jùn bìng rù nèi gé. shí tǐ rén dāng guó, yù zhòng zhì fù shè, zhí qí zài gào, zhēn yùn cóng kuān jié zhī. tǐ rén nù yǔ rén yuē:" jù róng yì tīng rén tí suǒ yǐ." zì shì bù gǎn yǒu suǒ jiàn bái. jí zhì fā qù wèi, zhēn yùn dài zhī, nǎi jiē jiù zhèng sān jùn qián qiān yì, jù cóng kuān nǐ. dì qīn dìng kǎo xuǎn zhū chén, xià fǔ chén zài yuè, zhēn yùn jí xuē guó guān yǒu suǒ gèng. dài mìng xià, gé nǐ xī bù cóng, ér dì yǐ suǒ zé shí bā juǎn xià bù yì xíng. shì xīn yù shǐ guō jǐng chāng děng yè zhēn yùn yú cháo fáng, zhēn yùn yán suǒ xià zhū juǎn, shuō duō nàn xíng. jǐng chāng yǔ biàn, tuì jí shàng shū hé zhī. dì suī duó jǐng chāng fèng, zhēn yùn zú yǐn guī. shí qī nián wǔ yuè, zhuāng liè dì āi zhào zhì, zhēn yùn kū lín, tòng jué bù néng qǐ. yú guī, dé jí jù zú.
九年六月,与贺逢圣、黄士俊并入内阁。时体仁当国,欲重治复社,值其在告,贞运从宽结之。体仁怒语人曰:“句容亦听人提索矣。”自是不敢有所建白。及至发去位,贞运代之,乃揭救郑三俊、钱谦益,俱从宽拟。帝亲定考选诸臣,下辅臣再阅,贞运及薛国观有所更。迨命下,阁拟悉不从,而帝以所择十八卷下部议行。适新御史郭景昌等谒贞运于朝房,贞运言所下诸卷,说多难行。景昌与辩,退即上疏劾之。帝虽夺景昌俸,贞运卒引归。十七年五月,庄烈帝哀诏至,贞运哭临,恸绝不能起。舁归,得疾遽卒。
huáng shì jùn, shùn dé rén. wàn lì sān shí wǔ nián diàn shì dì yī. shòu xiū zhuàn, lì guān lǐ bù shàng shū. chóng zhēn jiǔ nián rù gé, lěi jiā shǎo fù, yǔ gào guī. fù mǔ jù zài táng, jǐn yī shì yǎng, rén yǐ wéi róng. táng wáng yǐ yuán guān zhào, wèi fù. hòu xiāng yǒng míng wáng, mào bù néng jué shì, shù wèi tái shěng lùn liè. cí guī ér zú.
黄士俊,顺德人。万历三十五年殿试第一。授修撰,历官礼部尚书。崇祯九年入阁,累加少傅,予告归。父母俱在堂,锦衣侍养,人以为荣。唐王以原官召,未赴。后相永明王,耄不能决事,数为台省论列。辞归而卒。
liú yǔ liàng, mián zhú rén. wàn lì sì shí qī nián jìn shì. lǚ qiān lì bù yòu shì láng. chóng zhēn shí nián bā yuè, zhuó lǐ bù shàng shū, yǔ fù guān xuē guó guān tóng rù gé. yǔ liàng duǎn xiǎo jīng hàn, shàn jī jiàn. jū hàn lín, cháng yǔ jiā tóng jué zhú wéi lè. xìng bù shì shū, guǎn zhōng zuǎn xiū zhí jiǎng diǎn shì zhū shì, jiē bù dé yǔ. zuò zhǔ qián shì shēng wèi zhī yuán, yòu lì pái tóng xiāng wáng yīng xióng, zhāng jǐ shēng yù, jìng huò dà yòng. míng nián liù yuè, zhēn yùn bà guī, suì dài wéi shǒu fǔ. qí dōng, dū chéng jiè yán, mìng yuè shì sān dà yíng jí yǒng wèi yíng jūn shì, liǎng rì ér bì. yòu yuè shì nèi chéng jiǔ mén, wài chéng qī mén, jiē gǒu qiě zú shì.
刘宇亮,绵竹人。万历四十七年进士。屡迁吏部右侍郎。崇祯十年八月,擢礼部尚书,与傅冠、薛国观同入阁。宇亮短小精悍,善击剑。居翰林,常与家僮角逐为乐。性不嗜书,馆中纂修、直讲、典试诸事,皆不得与。座主钱士升为之援,又力排同乡王应熊,张己声誉,竟获大用。明年六月,贞运罢归,遂代为首辅。其冬,都城戒严,命阅视三大营及勇卫营军士,两日而毕。又阅视内城九门,外城七门,皆苟且卒事。
shí dà qīng bīng shēn rù, dì yōu shén, yǔ liàng zì qǐng dū chá jūn qíng. dì xǐ, jí gé zǒng dū lú xiàng shēng rèn, mìng yǔ liàng wǎng dài. zì liàng qǐng dū chá, ér dì hū gǎi wéi zǒng dū, dà jù, yǔ guó guān jí yáng sì chāng móu, qiě jù shū zì yán. nǎi liú xiàng shēng, ér yǔ liàng réng wǎng dū chá, gè zhèn qín wáng bīng jiē shǔ yān. fǔ dǐ bǎo dìng, wén xiàng shēng zhàn mò, guò ān píng, zhēn zhě bào dà qīng bīng jiāng zhì, xiāng gù wú rén sè, jí qū jìn zhōu bì zhī, zhī zhōu chén hóng xù bì mén bù nà, shì mín yì shà xuè shì bù yán yī bīng. yǔ liàng dà nù, chuán lìng jiàn: jí nà shī, fǒu zé jūn fǎ cóng shì. hóng xù yì chuán yǔ yuē:" dū shī zhī lái yǐ yù dí yě, jīn dí qiě zhì, nài hé bì zhī? chú liáng bù jì, zé yǒu sī, yù rù chéng, bù gǎn wén mìng." yǔ liàng nǎi chí shū hé zhī, yǒu zhǐ dǎi zhì. zhōu mín yì quē sòng yuān, yuàn yǐ shēn dài zhě qiān jì, hóng xù dé juān jí diào yòng. dì zì shì yí yǔ liàng bù rèn shì, tú rǎo mín yǐ.
时大清兵深入,帝忧甚,宇亮自请督察军情。帝喜,即革总督卢象升任,命宇亮往代。字亮请督察,而帝忽改为总督,大惧,与国观及杨嗣昌谋,且具疏自言。乃留象升,而宇亮仍往督察,各镇勤王兵皆属焉。甫抵保定,闻象升战殁,过安平,侦者报大清兵将至,相顾无人色,急趋晋州避之,知州陈弘绪闭门不纳,士民亦歃血誓不延一兵。宇亮大怒,传令箭:亟纳师,否则军法从事。弘绪亦传语曰:“督师之来以御敌也,今敌且至,奈何避之?刍粮不继,责有司,欲入城,不敢闻命。”宇亮乃驰疏劾之,有旨逮治。州民诣阙讼冤,愿以身代者千计,弘绪得镌级调用。帝自是疑宇亮不任事,徒扰民矣。
míng nián zhēng yuè zhì tiān jīn. fèn zhū jiàng tuì bì, shū lùn zhī, yīn jí zǒng bīng liú guāng zuò dòu liú zhuàng. guó guān fāng jì wéi shǒu fǔ, yǔ sì chāng móu qīng yǔ liàng, jù nǐ zhǐ jūn qián zhǎn guāng zuò. bǐ zhǐ xià, guāng zuò shì yǒu wǔ qīng zhī jié, yǔ liàng nǎi xì guāng zuò yú yù, ér jù shū qǐ yòu, jì shàng wǔ qīng jié yīn. guó guān nǎi nǐ yán zhǐ, zé yǐ qián hòu máo dùn, xià jiǔ qīng kē dào yì. qiān wèi yǔ liàng wán nòng guó xiàn, dà bù jìng. yǔ liàng shū biàn, bù yì luò zhí xián zhù, jǐ shì zhōng chén qǐ xīn shěn xùn fù zhòng hé zhī, gǎi nǐ xuē jí. dì lìng dài zuì tú gōng, shì píng zài yì. yǔ liàng jìng yǐ cǐ qù wèi, ér guó guān dài wéi shǒu fǔ yǐ. yǐ ér dìng shī shì zhě wǔ àn, yǔ liàng zhōng miǎn yì. jiǔ zhī, zú yú jiā.
明年正月至天津。愤诸将退避,疏论之,因及总兵刘光祚逗遛状。国观方冀为首辅,与嗣昌谋倾宇亮,遽拟旨军前斩光祚。比旨下,光祚适有武清之捷,宇亮乃系光祚于狱,而具疏乞宥,继上武清捷音。国观乃拟严旨,责以前后矛盾,下九卿科道议。佥谓宇亮玩弄国宪,大不敬。宇亮疏辩,部议落职闲住,给事中陈启新、沈迅复重劾之,改拟削籍。帝令戴罪图功,事平再议。宇亮竟以此去位,而国观代为首辅矣。已而定失事者五案,宇亮终免议。久之,卒于家。
xuē guó guān, hán chéng rén. wàn lì sì shí qī nián jìn shì. shòu lái zhōu tuī guān. tiān qǐ sì nián, zhuó hù bù jǐ shì zhōng, shù yǒu jiàn bái. wèi zhōng xián shàn quán, cháo shì zhēng jī dōng lín. guó guān suǒ hé yù shǐ yóu shì rèn cāo jiāng dū yù shǐ xióng míng yù bǎo dìng xún fǔ zhāng fèng xiáng bīng bù shì láng xiāo jìn gāo xíng bù shàng shū qiáo yǔn shēng, jiē dōng lín yě. xún qiān bīng kē yòu jǐ shì zhōng, yú jiāng shì yì duō suǒ lùn zòu. zhōng xián qiǎn nèi chén chū zhèn, xié tóng guān shū zhēng. qī nián, zài qiān xíng kē dōu jǐ shì zhōng.
薛国观,韩城人。万历四十七年进士。授莱州推官。天启四年,擢户部给事中,数有建白。魏忠贤擅权,朝士争击东林。国观所劾御史游士任、操江都御史熊明遇、保定巡抚张凤翔、兵部侍郎萧近高、刑部尚书乔允升,皆东林也。寻迁兵科右给事中,于疆事亦多所论奏。忠贤遣内臣出镇,偕同官疏争。七年,再迁刑科都给事中。
chóng zhēn gǎi yuán, zhōng xián yí dǎng yǒu yù yòng wáng huà zhēn, kuān gāo, chū hú jiā dòng zhě, guó guān lì chí bù kě. fèng mìng jì běi zhèn yī wú lǘ, hái yán guān nèi wài yíng wǔ xū hào jiāng lì qīn kè zhī bì, yīn jiàn dà jiàng mǎn guì cái. dì bāo yǐ zhōng dǎng, lìng zhǐ jiāng lì qīn kè zhě míng, liè shàng fù jiāng wáng yīng huī děng liù rén, zhào jù shǔ zhī lì. shǎn xī dào qǐ, xié xiāng rén shì yú cháo zhě, qǐng shè fáng sù jiǎo, bìng zhuī lùn gù xún fǔ qiáo yīng jiǎ nà huì zòng dào zuì. xuē yīng jiǎ jí, jí qí zāng. guó guān xiān fù zhōng xián, zhì shì dà zhì zhōng xián dǎng, wèi nán jīng yù shǐ yuán yào rán suǒ hé. guó guān jù, qiě yú guà chá diǎn, sī suǒ yǐ náo zhī, nǎi hé lì kē dōu jǐ shì zhōng shěn wéi bǐng bīng kē jǐ shì zhōng xǔ yù qīng, yán:" liǎng rén zhǔ méng dōng lín, yǔ qú shì sì zhǎng wò méi bǔ. wén huá zhào duì, bì xià è zhāng yǔn rú wàng yán, yán zhǐ chǔ fèn. yù qīng nǎi chí yī shū shòu wéi bǐng, shǐ tóng guān liú sī xún yāo chén liè míng, chén jù bù yīng, suì shǐ yào rán hé chén. chén zì lì yǒu pǐn, bù rù dōng lín, suì lí qí hài. jīn zhāo jú wéi lùn dōng lín yì tóng xiàng bèi, jiè cuī wèi wèi tí, bào chóu qīng xiàn. jīn yòu bǎ chí jīng chá, ér shì sì yǐ bèi chì zhī rén, jiǔ jū guō wài, yáo zhì chá diǎn, jǔ cháo wú gǎn yán." mò dǐ yào rán huì liú hóng xùn dé yù shǐ. dì suī yǐ náo chá diǎn zé zhī, guó guān zú miǎn chá. rán qīng yì bù róng, xuán yǐ zhōng yǎng qù.
崇祯改元,忠贤遗党有欲用王化贞,宽高,出胡嘉栋者,国观力持不可。奉命祭北镇医无闾,还言关内外营伍虚耗、将吏侵克之弊,因荐大将满桂才。帝褒以忠谠,令指将吏侵克者名,列上副将王应晖等六人,诏俱属之吏。陕西盗起,偕乡人仕于朝者,请设防速剿,并追论故巡抚乔应甲纳贿纵盗罪。削应甲籍,籍其赃。国观先附忠贤,至是大治忠贤党,为南京御史袁耀然所劾。国观惧,且虞挂察典,思所以挠之,乃劾吏科都给事中沈惟炳、兵科给事中许誉卿,言:“两人主盟东林,与瞿式耜掌握枚卜。文华召对,陛下恶章允儒妄言,严旨处分。誉卿乃持一疏授惟炳,使同官刘斯珣邀臣列名,臣拒不应,遂使耀然劾臣。臣自立有品,不入东林,遂罹其害。今朝局惟论东林异同向背,借崔、魏为题,报仇倾陷。今又把持京察,而式耜以被斥之人,久居郭外,遥制察典,举朝无敢言。”末诋耀然贿刘鸿训得御史。帝虽以挠察典责之,国观卒免察。然清议不容,旋以终养去。
sān nián qiū, yòng yù shǐ chén qí yóu jiàn, qǐ bīng kē dōu jǐ shì zhōng. zāo mǔ yōu, fú què, qǐ lǐ kē dōu jǐ shì zhōng, qiān tài cháng shǎo qīng. jiǔ nián, zhuó zuǒ qiān dōu yù shǐ. míng nián bā yuè, bài lǐ bù zuǒ shì láng jiān dōng gé dà xué shì, rù cān jī wù. guó guān wéi rén yīn zhì xī kè, bù xué shǎo wén. wēn tǐ rén yīn qí sù chóu dōng lín, mì jiàn yú dì, suì chāo zhuó dà yòng zhī.
三年秋,用御史陈其猷荐,起兵科都给事中。遭母忧,服阕,起礼科都给事中,迁太常少卿。九年,擢左佥都御史。明年八月,拜礼部左侍郎兼东阁大学士,入参机务。国观为人阴鸷谿刻,不学少文。温体仁因其素仇东林,密荐于帝,遂超擢大用之。
shí yī nián liù yuè, jìn lǐ bù shàng shū. qí dōng, shǒu fǔ liú yǔ liàng chū dū shī, guó guān yǔ yáng sì chāng bǐ, gòu bà yǔ liàng. míng nián èr yuè dài qí wèi. xù jiǎo kòu gōng, jiā tài zǐ tài bǎo hù bù shàng shū, jìn wén yuān gé xù chéng shǒu gōng, jiā shǎo bǎo lì bù shàng shū, jìn wǔ yīng diàn.
十一年六月,进礼部尚书。其冬,首辅刘宇亮出督师,国观与杨嗣昌比,构罢宇亮。明年二月代其位。叙剿寇功,加太子太保、户部尚书,进文渊阁;叙城守功,加少保、吏部尚书,进武英殿。
xiān wéi shǒu fǔ zhě, tǐ rén zuì dāng dì yì, jū wèi jiǔ. jí zhāng zhì fā kǒng zhēn yùn liú yǔ liàng jì zhī, jiē fēi dì yì suǒ shǔ, gù xuán bà qù. guó guān dé zhì, yī zhǒng tǐ rén suǒ wéi, dǎo dì yǐ shēn kè, ér cái zhì mí bù jí, cāo shǒu yì fú rú. dì chū pō xìn xiǎng zhī, jiǔ ér jué qí jiān, suì jí yú huò.
先为首辅者,体仁最当帝意,居位久。及张至发、孔贞运、刘宇亮继之,皆非帝意所属,故旋罢去。国观得志,一踵体仁所为,导帝以深刻,而才智弥不及,操守亦弗如。帝初颇信响之,久而觉其奸,遂及于祸。
shǐ dì yàn jiàn guó guān, yǔ jí cháo shì tān lán. guó guān duì yuē:" shǐ chǎng wèi dé rén, ān gǎn rú shì." dōng chǎng tài jiàn wáng dé huà zài cè, hàn liú zhān bèi, yú shì zhuān chá qí yīn shì. guó guān rèn zhōng shū wáng bì yàn, ér è zhōng shū zhōu guó xìng yáng yú hóng, yǐ lòu zhào zhǐ zhāo quán lì hé zhī, bìng xià zhào yù. liǎng rén lǎo yǐ, bì tíng zhàng xià, qí jiā rén mì jī guó guān tōng huì shì, bào dōng chǎng. ér guó guān qián nì shǐ shī suǒ jì yín, zhōu yáng liǎng jiā yòu yòu shī cāng tóu shǒu gào. yóu shì zhū shì xī shàng wén, dì yì jiàn yí.
始帝燕见国观,语及朝士贪婪。国观对曰:“使厂卫得人,安敢如是。”东厂太监王德化在侧,汗流沾背,于是专察其阴事。国观任中书王陛彦,而恶中书周国兴、杨余洪,以漏诏旨、招权利劾之,并下诏狱。两人老矣,毙廷杖下,其家人密缉国观通贿事,报东厂。而国观前匿史褷所寄银,周、杨两家又诱褷苍头首告。由是诸事悉上闻,帝意渐移。
shǐ shī zhě, qīng yuàn rén. wèi yù shǐ wú xíng, shàn jié nà zhōng guān, wèi wáng yǒng guāng sǐ dǎng. xún àn huái yáng, kuò kù zhōng zāng fá yín shí yú wàn rù jǐ tuó. shè xún yán, yòu yǎn qǔ qián guān zhāng xī mìng zhù kù yín èr shí yú wàn. jí yǐ shǎo qīng jiā jū, jiǎn tǎo yáng shì cōng hé lì bù shàng shū tián wéi jiā nà zhōu rǔ bì jīn bā qiān tuī yán suí xún fǔ, shī jū jiān, bìng fā shī dào yán kè shì. shī dé zhǐ zì chén, suì jié shì cōng, ér yán kè zé qǐng chì huái yáng jiān dū zhōng guān yáng xiǎn míng hé zòu. é ér xī mìng zi hàng jié shī, jǐ shì zhōng liú kūn fāng fù hé shī qīn dào yǒu jù. yòu cháng lēi fù rén yú chéng zǔ wàn jīn, shì fā, zé qiǎn jiā rén jī zhòng zī móu yú xiá lì, tú gǎi jiù jí. dì nǎi nù, chǐ shī zhí, shī jí xié shù wàn jīn rù dōu, zhǔ guó guān dǐ. móu jì dìng, chū shū gōng kūn fāng jí qí dì bǐng fāng wěi fāng. gé chén duō xùn shī, nǐ yán zhǐ, dì bù tīng, zhǐ duó kūn fāng guān hòu xùn. jí xiǎn míng hé shū shàng, lì wèi shī jiě, ér bù néng huì zhě liù wàn jīn shī xià yù. huì yǒu bīng shì, yù jiǔ bù jié, yǔ sǐ. dōu rén jí jí wèi shī suǒ xié zī jǐn wèi guó guān yǒu, jiā rén zhèng zhī, shì dà zhe. guó guān yóu lì biàn shī zāng wèi dǎng rén gòu xiàn, dì bù tīng.
史褷者,清苑人。为御史无行,善结纳中官,为王永光死党。巡按淮、扬,括库中赃罚银十余万入己橐。摄巡盐,又掩取前官张锡命贮库银二十余万。及以少卿家居,检讨杨士聪劾吏部尚书田唯嘉纳周汝弼金八千推延绥巡抚,褷居间,并发褷盗盐课事。褷得旨自陈,遂讦士聪,而盐课则请敕淮、扬监督中官杨显名核奏。俄而锡命子沆讦褷,给事中刘焜芳复劾褷侵盗有据。又尝勒富人于承祖万金,事发,则遣家人赍重赀谋于黠吏,图改旧籍。帝乃怒,褫褷职,褷急携数万金入都,主国观邸。谋既定,出疏攻焜芳及其弟炳芳、炜芳。阁臣多徇褷,拟严旨,帝不听,止夺焜芳官候讯。及显名核疏上,力为褷解,而不能讳者六万金;褷下狱。会有兵事,狱久不结,瘐死。都人籍籍谓褷所携赀尽为国观有,家人证之,事大著。国观犹力辨褷赃为党人构陷,帝不听。
dì chū yōu guó yòng bù zú, guó guān qǐng jiè zhù, yán:" zài wài qún liáo, chén děng rèn zhī zài nèi qī wǎn, fēi dú duàn bù kě." yīn yǐ wǔ qīng hóu lǐ guó ruì wèi yán. guó ruì zhě, xiào dìng tài hòu xiōng sūn, dì zēng zǔ mǔ jiā yě. guó ruì báo shù xiōng guó chén, guó chén fèn, guǐ yán" fù zī sì shí wàn, chén dāng de qí bàn, jīn qǐng zhù guó wèi jūn zī". dì chū wèi yǔn, yīn guó guān yán, yù jǐn jiè suǒ yán sì shí wàn zhě, bù yīng zé lēi qī yán zhuī. huò jiào guó ruì nì zī wù xiàn, chāi huǐ jū dì, chén shí qì tōng qú yù zhī, shì wú suǒ yǒu. jiā dìng bó zhōu kuí yǔ yǒu lián, dài wéi qǐng. dì nù, duó guó ruì jué, guó ruì jì sǐ. yǒu sī zhuī bù yǐ, qī wǎn jiē zì wēi. yīn huáng wǔ zǐ bìng, jiāo tōng huàn guān gōng qiè, chàng yán xiào dìng tài hòu yǐ wèi jiǔ lián pú sà, kōng zhōng zé dì báo wài jiā, zhū huáng zǐ jǐn dāng yāo, jiàng shén yú huáng wǔ zǐ. é huáng zǐ zú, dì dà kǒng, jí fēng guó ruì qī suì ér cún shàn wèi hóu, jǐn hái suǒ nà jīn yín, ér zhuī hèn guó guān, dài xì ér fā.
帝初忧国用不足,国观请借助,言:“在外群僚,臣等任之;在内戚畹,非独断不可。”因以武清侯李国瑞为言。国瑞者,孝定太后兄孙,帝曾祖母家也。国瑞薄庶兄国臣,国臣愤,诡言“父赀四十万,臣当得其半,今请助国为军赀”。帝初未允,因国观言,欲尽借所言四十万者,不应则勒期严追。或教国瑞匿赀勿献,拆毁居第,陈什器通衢鬻之,示无所有。嘉定伯周奎与有连,代为请。帝怒,夺国瑞爵,国瑞悸死。有司追不已,戚畹皆自危。因皇五子病,交通宦官宫妾,倡言孝定太后已为九莲菩萨,空中责帝薄外家,诸皇子尽当殀,降神于皇五子。俄皇子卒,帝大恐,急封国瑞七岁儿存善为侯,尽还所纳金银,而追恨国观,待隙而发。
guó guān sù è xíng rén wú chāng shí. jí kǎo xuǎn, chāng shí yú guó guān yì jǐ, yīn qí mén rén yǐ qiú jiàn. guó guān wěi yǔ jiāo huān, nǐ dì yī, dāng de lì kē. dài mìng xià, nǎi dé lǐ bù zhǔ shì. chāng shí dà hèn, yǐ wéi mài jǐ, yǔ suǒ shàn dōng chǎng lǐ xíng wú dào zhèng móu, fā dīng yōu shì láng cài yì chēn xíng huì guó guān shì. dì wén zhī, yì yí.
国观素恶行人吴昌时。及考选,昌时虞国观抑己,因其门人以求见。国观伪与交欢,拟第一,当得吏科。迨命下,乃得礼部主事。昌时大恨,以为卖己,与所善东厂理刑吴道正谋,发丁忧侍郎蔡奕琛行贿国观事。帝闻之,益疑。
shí sān nián liù yuè, yáng sì chāng chū dū shī, yǒu suǒ chén zòu. dì lìng nǐ yù, guó guān nǎi nǐ zhǐ yǐ jìn. dì suì fā nù, xià wǔ fǔ jiǔ qīng kē dào yì zòu. zhǎng dū du fǔ wèi guó gōng xú yǔn zhēn lì bù shàng shū fù yǒng chún děng bù cè dì yì, yì pō qīng, qǐng lìng zhì shì huò xián zhù. dì dù kē dào bì yán zhī, dú jǐ shì zhōng yuán kǎi huì yì bù shǔ míng, qiě shū lùn yǒng chún xùn sī zhuàng, ér wēi dǐ guó guān miǎo sì dù jí. dì bù yì, dǐ shū yú dì yuē:" chéng hé jiū shū!" suì duó guó guān zhí, fàng zhī guī, nù yóu wèi yǐ.
十三年六月,杨嗣昌出督师,有所陈奏。帝令拟谕,国观乃拟旨以进。帝遂发怒,下五府九卿科道议奏。掌都督府魏国公徐允祯、吏部尚书傅永淳等不测帝意,议颇轻,请令致仕或闲住。帝度科道必言之,独给事中袁恺会议不署名,且疏论永淳徇私状,而微诋国观藐肆妒嫉。帝不怿,抵疏于地曰:“成何纠疏!”遂夺国观职,放之归,怒犹未已。
guó guān chū dōu, zhòng chē lěi lěi, zhēn shì zhě fù yǐ wén. ér dōng chǎng suǒ qiǎn cì guó guān dǐ zhě, zhí bì yàn zhì, zhí zhī, dé qí zhāo yáo tōng huì zhuàng. cí suǒ lián jí, yǒng chún yì chēn jì tōng zhèng shǐ lǐ mèng chén xíng bù zhǔ shì zhū yǒng yòu děng shí yī rén. mìng xià bì yàn zhào yù qióng zhì. qǐng zhī, kǎi zài shū, jǐn fā guó guān nà huì zhū shì, yǒng chún yì chēn yǔ yān. guó guān lián shū lì biàn, dǐ kǎi shòu chāng shí zhǐ shǐ, dì bù nà.
国观出都,重车累累,侦事者复以闻。而东厂所遣伺国观邸者,值陛彦至,执之,得其招摇通贿状。词所连及,永淳、奕琛暨通政使李梦辰、刑部主事朱永佑等十一人。命下陛彦诏狱穷治。顷之,恺再疏,尽发国观纳贿诸事,永淳、奕琛与焉。国观连疏力辨,诋恺受昌时指使,帝不纳。
zhì shí yuè, bì yàn yù wèi chéng, dì yǐ xíng huì yǒu jù, jí mìng qì shì, ér qiǎn shǐ dǎi guó guān. guó guān qiān yán jiǔ bù fù, míng nián qī yuè rù dōu. lìng dài mìng wài dǐ, bù yǐ shǔ lì, guó guān zì wèi bì bù sǐ. bā yuè chū bā rì xī, jiān xíng zhě zhì mén, yóu hān shuì. jí wén zhào shǐ jiē fēi yī, jué rán yuē:" wú sǐ yǐ!" cāng huáng mì xiǎo mào bù dé, qǔ cāng tóu mào fù zhī. xuān zhào bì, dùn shǒu bù néng chū shēng, dàn yán" wú chāng shí shā wǒ", nǎi jiù yì. míng rì, shǐ zhě hái zòu. yòu míng rì xǔ shōu liǎn, xuán liáng zhě liǎng rì yǐ. fǔ chén lù sǐ, zì shì miào xià yán hòu, cǐ zài jiàn yún. fǎ sī zuò qí zāng jiǔ qiān, mò rù tián liù bǎi mǔ, gù zhái yī qū.
至十月,陛彦狱未成,帝以行贿有据,即命弃市,而遣使逮国观。国观迁延久不赴,明年七月入都。令待命外邸,不以属吏,国观自谓必不死。八月初八日夕,监刑者至门,犹鼾睡。及闻诏使皆绯衣,蹶然曰:“吾死矣!”仓皇觅小帽不得,取苍头帽覆之。宣诏毕,顿首不能出声,但言“吴昌时杀我”,乃就缢。明日,使者还奏。又明日许收敛,悬梁者两日矣。辅臣戮死,自世庙夏言后,此再见云。法司坐其赃九千,没入田六百亩,故宅一区。
guó guān xiǎn zhì, rán zuì bù zhì sǐ, dì tú yǐ sī fèn shā zhī, zāng yòu xuán zuò, rén pō yǒu yuān zhī zhě.
国观险忮,然罪不至死,帝徒以私愤杀之,赃又悬坐,人颇有冤之者。
yuán kǎi, liáo chéng rén. jì hé zuì guó guān, hòu wèi jǐ shì zhōng sòng zhī pǔ suǒ qīng, bà qù. fú wáng shí, qǐ gù guān, dào zú.
袁恺,聊城人。既劾罪国观,后为给事中宋之普所倾,罢去。福王时,起故官,道卒。
chéng guó xiáng, zì zhòng ruò, shàng yuán rén. jǔ wàn lì sān shí èr nián jìn shì. lì zhī què shān guāng shān èr xiàn, yǒu qīng míng. qiān nán jīng lì bù zhǔ shì, qǐ yǎng guī. fú què, qǐ lǐ bù zhǔ shì. tiān qǐ sì nián, lì bù shàng shū zhào nán xīng zhī qí kě rèn, diào wèi jǐ shǔ, gèng lì sì sī. fā yù shǐ yáng yù kē qǐng shǔ, yù kē bèi zhé, guó xiáng yì yǐn jí guī. qí dōng, wèi zhōng xián jì zhú nán xīng, yù shǐ zhāng nè hé guó xiáng wèi nán xīng xié dǎng, suì chú míng.
程国祥,字仲若,上元人。举万历三十二年进士。历知确山、光山二县,有清名。迁南京吏部主事,乞养归。服阕,起礼部主事。天启四年,吏部尚书赵南星知其可任,调为己属,更历四司。发御史杨玉珂请属,玉珂被谪,国祥亦引疾归。其冬,魏忠贤既逐南星,御史张讷劾国祥为南星邪党,遂除名。
chóng zhēn èr nián, qǐ jī xūn yuán wài láng. qiān kǎo gōng láng zhōng, zhǔ wài jì, shí chēng gōng shèn. yù shǐ gōng shǒu zhōng dǐ guó xiáng tōng huì, guó xiáng shū biàn. dì bāo yǐ qīng zhí, xià dū chá yuàn hé zòu, shì dé bái, shǒu zhōng zuò chǐ guān. xún qiān dà lǐ yòu sì chéng. lì tài cháng qīng nán jīng tōng zhèng shǐ, jiù qiān gōng bù shì láng, fù diào hù bù.
崇祯二年,起稽勋员外郎。迁考功郎中,主外计,时称公慎。御史龚守忠诋国祥通贿,国祥疏辩。帝褒以清执,下都察院核奏,事得白,守忠坐褫官。寻迁大理右寺丞。历太常卿、南京通政使,就迁工部侍郎,复调户部。
jiǔ nián dōng, zhào bài hù bù shàng shū. yáng sì chāng yì zēng xiǎng, guó xiáng bù gǎn wéi. ér shì shí dù zhī yì kuì, sì fāng zòu bào zāi shāng zhě xiāng jì. guó xiáng duō fāng qū huà, yì shí yǒu suǒ juān jiǎn, zuì hòu jiàn yì, jiè dū chéng lìn shě yī jì zū, kě dé wǔ shí wàn, dì suì xíng zhī. xūn qī yǎn shù xī yǐn nì bù zòu, suǒ de jǐn shí sān wàn, ér yuàn shēng zài tú. rán dì yóu shì juàn guó xiáng.
九年冬,召拜户部尚书。杨嗣昌议增饷,国祥不敢违。而是时度支益匮,四方奏报灾伤者相继。国祥多方区画,亦时有所蠲减,最后建议,借都城赁舍一季租,可得五十万,帝遂行之。勋戚奄竖悉隐匿不奏,所得仅十三万,而怨声载途。然帝由是眷国祥。
shí yī nián liù yuè, dì jiāng zēng zhì gé chén, chū yù zhōng jí diàn, zhào tíng chén qī shí yú rén qīn shì zhī. fā cè yán:" nián lái tiān zāi pín réng, jīn xià hàn yì shén, jīn xīng zhòu jiàn wǔ xún, sì yuè shān xī dà xuě. cháo tíng fù xīn ěr mù chén, wù bì xián yuàn. yǒu sī jǔ hé, qíng huì guān qí xīn. kè qī píng zéi wú gōng, ér jiǎo bīng nán chè. wài dí shēng xīn, biān xiǎng rì chù. mín pín jì shén, zhèng gōng yóu jiān. yǒu sī qīn xuē bǎi fāng, rú huǒ yì rè. ruò hé chǔ zhì dé yí, jìn jí yǒu fǎ, qīng děng xī xīn yǐ duì." huì tiān dà yǔ, zhū chén miàn duì hòu, lòu yǐ shēn, zhōng kǎo zhě zhǐ sān shí qī rén. gù dì yì yǐ qián dìng, tè jiǎ shì wéi míng ěr. jū shù rì, gǎi guó xiáng lǐ bù shàng shū, yǔ yáng sì chāng fāng féng nián cài guó yòng fàn fù cuì jù jiān dōng gé dà xué shì, rù cān jī wù. shí liú yǔ liàng wéi shǒu fǔ, fù guān xuē guó guān cì zhī, yòu zhòu zēng guó xiáng děng wǔ rén. guó guān sì chāng zuì yòng shì, guó xiáng wēi yí qí jiān, zì shǒu ér yǐ. míng nián sì yuè zhào duì, wú yī yán. dì chuán yù zé guó xiáng jiān mò, dà fù wěi rèn, guó xiáng suì qǐ xiū qù.
十一年六月,帝将增置阁臣,出御中极殿,召廷臣七十余人亲试之。发策言:“年来天灾频仍,今夏旱益甚,金星昼见五旬,四月山西大雪。朝廷腹心耳目臣,务避嫌怨。有司举劾,情贿关其心。克期平贼无功,而剿兵难撤。外敌生心,边饷日绌。民贫既甚,正供犹艰。有司侵削百方,如火益热。若何处置得宜,禁戢有法,卿等悉心以对。”会天大雨,诸臣面对后,漏已深,终考者止三十七人。顾帝意已前定,特假是为名耳。居数日,改国祥礼部尚书,与杨嗣昌、方逢年、蔡国用、范复粹俱兼东阁大学士,入参机务。时刘宇亮为首辅,傅冠、薛国观次之,又骤增国祥等五人。国观、嗣昌最用事,国祥委蛇其间,自守而已。明年四月召对,无一言。帝传谕责国祥缄默,大负委任,国祥遂乞休去。
guó xiáng shǐ shòu yè yú jiāo hóng, lì rèn qīng xiàng, bù yī shū shí, bù gǎi rú sù. yǔ qí zi shàng jù zhuàn yǒu shī jí. guó xiáng mò hòu, jiā pín, bù néng jǔ huǒ. shàng yíng zàng bì, gǎn jí zú, wú sì.
国祥始受业于焦竑,历任卿相,布衣蔬食,不改儒素。与其子上俱撰有诗集。国祥殁后,家贫,不能举火。上营葬毕,感疾卒,无嗣。
cài guó yòng, jīn xī rén. wàn lì sān shí bā nián jìn shì. yóu zhōng shū shè rén zhuó yù shǐ. tiān qǐ wǔ nián chén shí zhèng liù shì, dǐ yè xiàng gāo zhào nán xīng, ér jiàn qí shī jiào zhào xīng bāng shào fǔ zhōng yáo zōng wén děng qī rén, wèi zhōng xián xǐ, jiǎo zhǐ bāo nà. xún wǔ dāng yì, lè lìng xián zhù.
蔡国用,金溪人。万历三十八年进士。由中书舍人擢御史。天启五年陈时政六事,诋叶向高、赵南星,而荐亓诗教、赵兴邦、邵辅忠、姚宗文等七人,魏忠贤喜,矫旨褒纳。寻忤珰意,勒令闲住。
chóng zhēn yuán nián qǐ gù guān, lǚ qiān gōng bù yòu shì láng. dū xiū dū chéng, xū shí shén jí, bù kè bàn. guó yòng jiàn yì qǔ yá shí yòng zhī. yá shí zhě, jiù liè chóng wén xuān wǔ liǎng jiē, bèi jià chū chú dào zhě yě. dì yuè chéng, jiā qí gōng, suì yù dà yòng. shí yī nián liù yuè, tíng tuī gé chén, guó yòng wàng qīng, bù huò yǔ, tè zhǐ zhuó lǐ bù shàng shū, rù gé bàn shì. lěi jiā shǎo bǎo, gǎi lì bù shàng shū wǔ yīng diàn. shí sān nián liù yuè zú yú guān, zèng tài bǎo, shì wén kè. guó yòng jū wèi qīng jǐn, yǔ tóng liè zhāng sì zhī jiē yōng cái, lù lù wú suǒ jiàn.
崇祯元年起故官,屡迁工部右侍郎。督修都城,需石甚急,不克办。国用建议取牙石用之。牙石者,旧列崇文、宣武两街,备驾出除道者也。帝阅城,嘉其功,遂欲大用。十一年六月,廷推阁臣,国用望轻,不获与,特旨擢礼部尚书,入阁办事。累加少保,改吏部尚书、武英殿。十三年六月卒于官,赠太保,谥文恪。国用居位清谨,与同列张四知皆庸才,碌碌无所见。
fàn fù cuì, huáng xiàn rén. wàn lì sì shí qī nián jìn shì. chú kāi fēng fǔ tuī guān. chóng zhēn yuán nián wèi yù shǐ. tíng yì yí máo wén lóng nèi dì, fù cuì yán:" hǎi wài yì wàn shēng líng shuí fēi chì zǐ, tǎng qī shēn wú suǒ, bì gè jù yī dǎo wèi dào, hòu huàn fāng shēn." yòu yán:" yuán chóng huàn gōng zài quán liáo, ér shàng bǎo qīng dǒng mào zhōng dǐ wèi nì dǎng suǒ bì, chí lùn kuáng miù." mào zhōng suì luò zhí, wén lóng yì bù guǒ yí.
范复粹,黄县人。万历四十七年进士。除开封府推官。崇祯元年为御史。廷议移毛文龙内地,复粹言:“海外亿万生灵谁非赤子,倘栖身无所,必各据一岛为盗,后患方深。”又言:“袁崇焕功在全辽,而尚宝卿董懋中诋为逆党所庇,持论狂谬。”懋中遂落职,文龙亦不果移。
xún àn jiāng xī, qǐng jìn yǒu sī hài mín liù shì. shí dà lí yóu chuán jī bì, jiǎn xiāo guò shèn, fǎn lèi mín, fù cuì jí chén bù biàn. dīng jiān guī. fú què, hái cháo, chū àn shǎn xī. chén zhì biāo zhì běn zhī cè: yǐ rèn jiāng shè fáng liú xiǎng wèi zhì biāo guǎng tún juān fù zhāo fǔ wèi zhì běn. dì bāo nà zhī. tíng yì yǒu sī dū fù quē é, jiān zuì fǔ àn, fù cuì lì yán bù kě.
巡按江西,请禁有司害民六事。时大厘邮传积弊,减削过甚,反累民,复粹极陈不便。丁艰归。服阕,还朝,出按陕西。陈治标治本之策:以任将、设防、留饷为治标;广屯、蠲赋、招抚为治本。帝褒纳之。廷议有司督赋缺额,兼罪抚按,复粹力言不可。
yóu dà lǐ yòu sì chéng jìn zuǒ shǎo qīng. jū wú hé, chāo bài lǐ bù zuǒ shì láng jiān dōng gé dà xué shì. shí tóng mìng zhě wǔ rén, hàn lín wéi fāng féng nián, yú jiē wài liáo, ér fù cuì yóu shǎo qīng, yóu shǔ yì shù. gài dì yù gé chén tōng zhī liù bù shì, gù měi bù jiǎn yī rén: shǒu fǔ liú yǔ liàng yóu lì bù, guó xiáng yǐ hù, féng nián yǐ lǐ, sì chāng yǐ bīng, guó yòng yǐ gōng, xíng bù wú rén, fù cuì yǐ dà lǐ dài zhī. lěi jiā shǎo bǎo, jìn lì bù shàng shū wǔ yīng diàn.
由大理右寺丞进左少卿。居无何,超拜礼部左侍郎兼东阁大学士。时同命者五人,翰林惟方逢年,余皆外僚,而复粹由少卿,尤属异数。盖帝欲阁臣通知六部事,故每部简一人:首辅刘宇亮由吏部,国祥以户,逢年以礼,嗣昌以兵,国用以工,刑部无人,复粹以大理代之。累加少保,进吏部尚书、武英殿。
shí sān nián liù yuè, guó guān bà, fù cuì wéi shǒu fǔ. jǐ shì zhōng huáng yún shī yán" zǎi xiàng xū cái shí dù sān zhě", fù cuì huì, yīn zì chén sān zhě wú yī, qǐng bà, wēn zhǐ wèi liú. yù shǐ wèi jǐng qí hé fù cuì jí zhāng sì zhī xué qiǎn cái shū, bàn shí zhōng shū, yí jī hǎi nèi. dì yǐ wàng dǐ xià zhī lì. míng nián, jiā shǎo fù jiān tài zǐ tài fù, gǎi jiàn jí diàn. zéi xiàn luò yáng, fù cuì děng yǐn zuì qǐ bà, bù yǔn. dì yù qián qīng gōng zuǒ shì, zhào duì tíng chén, yǔ jí fú wáng bèi hài, qì xià. fù cuì yuē:" cǐ nǎi tiān shù." dì yuē:" suī qì shù, yì lài rén shì wǎn huí." fù cuì děng bù néng duì. dì jí chū yù, dà shè tiān xià, mìng fù cuì lù qiú, zì shàng shū fù zōng lóng yǐ xià, duō suǒ jiǎn miǎn. shì nián wǔ yuè zhì shì. guó biàn hòu, zú yú jiā.
十三年六月,国观罢,复粹为首辅。给事中黄云师言“宰相须才识度三者”,复粹恚,因自陈三者无一,请罢,温旨慰留。御史魏景琦劾复粹及张四知学浅才疏,伴食中书,遗讥海内。帝以妄诋下之吏。明年,加少傅兼太子太傅,改建极殿。贼陷洛阳,复粹等引罪乞罢,不允。帝御乾清宫左室,召对廷臣,语及福王被害,泣下。复粹曰:“此乃天数。”帝曰:“虽气数,亦赖人事挽回。”复粹等不能对。帝疾初愈,大赦天下,命复粹录囚,自尚书傅宗龙以下,多所减免。是年五月致仕。国变后,卒于家。
fāng féng nián, suì ān rén. wàn lì sì shí sì nián jìn shì. tiān qǐ sì nián, yǐ biān xiū diǎn hú guǎng shì, fā cè yǒu" jù dāng dà dù" yǔ, qiě yún" yǔ nèi qǐ wú rén yān? yǒu báo shì dài fū ér mì gāo kuí jì qì yú huáng yī yān yǐn zhī liú zhě". wèi zhōng xián jiàn zhī, nù, biǎn sān zhì diào wài. yù shǐ xú fù yáng xī zhǐ hé zhī, xuē jí wèi mín.
方逢年,遂安人。万历四十四年进士。天启四年,以编修典湖广试,发策有“巨珰大蠹”语,且云“宇内岂无人焉?有薄士大夫而觅皋、夔、稷、契于黄衣阉尹之流者”。魏忠贤见之,怒,贬三秩调外。御史徐复阳希指劾之,削籍为民。
chóng zhēn chū, qǐ yuán guān, lèi qiān lǐ bù shì láng. shí yī nián zhào tíng chén jǔ biān cái, féng nián yǐ wāng qiáo nián yīng. wèi jǐ, zhuó lǐ bù shàng shū, rù gé fǔ zhèng. qí dōng, xíng kē zòu zhāi cān wèi wán shū, féng nián yǐ fàn zāng sī zhě, rén wáng chǎn jué, qīn qī zuò lèi, jǐ tóng guā wàn, suì qīng nǐ yǐ shàng. ér dì yì yù zuì xíng bù shàng shū liú zhī fèng, zé féng nián shū hū. féng nián yǐn zuì, jí bà guī.
崇祯初,起原官,累迁礼部侍郎。十一年诏廷臣举边才,逢年以汪乔年应。未几,擢礼部尚书,入阁辅政。其冬,刑科奏摘参未完疏,逢年以犯赃私者,人亡产绝,亲戚坐累,几同瓜蔓,遂轻拟以上。而帝意欲罪刑部尚书刘之凤,责逢年疏忽。逢年引罪,即罢归。
fú wáng shí, fù yuán guān, bù zhào. lǔ wáng sān zhào zhī, yòng qí yì, dìng chēng lǔ jiān guó. shào xīng pò, wáng háng hǎi, féng nián zhuī bù jí, yǔ fāng guó ān děng jiàng yú wǒ dà qīng. yǐ ér yǐ là wán shū tōng mǐn, shì xiè bèi zhū.
福王时,复原官,不召。鲁王三召之,用其议,定称鲁监国。绍兴破,王航海,逢年追不及,与方国安等降于我大清。已而以蜡丸书通闽,事泄被诛。
zhāng sì zhī zhě, fèi xiàn rén. tiān qǐ èr nián jìn shì. yóu shù jí shì shòu jiǎn tǎo. chóng zhēn zhōng, lì guān lǐ bù yòu shì láng. mào qǐn shén, cháng huàn è yáng. shí yī nián liù yuè, tíng tuī gé chén hū jí zhī. jǐ shì zhōng zhāng chún hé qí wèi jì jiǔ shí tān wū zhuàng, sì zhī fèn, dì qián lì biàn, yán jǐ gū lì, wèi tíng chén suǒ jí. dì yì pō dòng, xuē guó guān yīn lì yuán zhī. míng nián wǔ yuè yǔ yáo míng gōng wèi zhào chéng jù bài lǐ bù shàng shū jiān dōng gé dà xué shì.
张四知者,费县人。天启二年进士。由庶吉士授检讨。崇祯中,历官礼部右侍郎。貌寝甚,尝患恶疡。十一年六月,廷推阁臣忽及之。给事中张淳劾其为祭酒时贪污状,四知愤,帝前力辨,言己孤立,为廷臣所嫉。帝意颇动,薛国观因力援之。明年五月与姚明恭、魏照乘俱拜礼部尚书兼东阁大学士。
míng gōng, qí shuǐ rén. chū zhào xīng bāng mén, gōng lùn sù bù yǔ. chóng zhēn shí yī nián, yóu zhān shì qiān lǐ bù shì láng, jiào xí shù jí shì. jǐ shì zhōng gěng shǐ rán hé qí yǔ fù dōu yù shǐ yuán jīng bǐ ér wèi jiān lì, dì bù tīng. míng nián suì bǐng yòng.
明恭,蕲水人。出赵兴邦门,公论素不予。崇祯十一年,由詹事迁礼部侍郎,教习庶吉士。给事中耿始然劾其与副都御史袁鲸比而为奸利,帝不听。明年遂柄用。
zhào chéng, huá rén. tiān qǐ shí, wèi lì bù dōu jǐ shì zhōng. chóng zhēn shí yī nián, lì guān bīng bù shì láng. míng nián, guó guān yǐn rù gé.
照乘,滑人。天启时,为吏部都给事中。崇祯十一年,历官兵部侍郎。明年,国观引入阁。
sān rén zhě, jiē yōng liè chōng wèi ér yǐ. sì zhī jiā tài zǐ tài bǎo, jìn lì bù shàng shū wǔ yīng diàn. míng gōng jiā tài zǐ tài bǎo, jìn hù bù shàng shū wén yuān gé. zhào chéng jiā tài zǐ shǎo fù, jìn hù bù shàng shū wén yuān gé. dì zì jí wèi, wù yì yán guān, bù yù yǐ qí yán chì miǎn dà chén. dàn zhāng yù duō, wèi yù gù. sì zhī bǐng zhèng sì zài, wèi jǐ shì zhōng mǎ jiā zhí, yù shǐ zhèng kūn zhēn cáo róng děng suǒ hé, dì jiē bù nà, shí wǔ nián liù yuè shǐ zhì shì. zhào chéng yì sì zài, yù shǐ yáng rén yuàn xú diàn chén liú zhī bó xiāng jì lùn hé, yǐn jí qù. míng gōng fǔ yī zài, xiāng rén yì quē sòng zhī, qǐng gào guī. hòu sì zhī jiàng yú wǒ dà qīng.
三人者,皆庸劣充位而已。四知加太子太保,进吏部尚书、武英殿。明恭加太子太保,进户部尚书、文渊阁。照乘加太子少傅,进户部尚书、文渊阁。帝自即位,务抑言官,不欲以其言斥免大臣。弹章愈多,位愈固。四知秉政四载,为给事中马嘉植,御史郑昆贞、曹溶等所劾,帝皆不纳,十五年六月始致仕。照乘亦四载,御史杨仁愿、徐殿臣、刘之渤相继论劾,引疾去。明恭甫一载,乡人诣阙讼之,请告归。后四知降于我大清。
chén yǎn, jǐng yán rén. zǔ xiào, wàn lì jiān yǐ yù shǐ jiān zhēng wō jūn, zú yú cháo xiǎn, zèng guāng lù qīng. yǎn dēng tiān qǐ èr nián jìn shì, gǎi shù jí shì, shòu biān xiū. chóng zhēn shí, lì guān shǎo zhān shì, zhǎng hàn lín yuàn, zhí jiǎng yán. shí sān nián zhēng yuè, zhuó lǐ bù yòu shì láng, xié lǐ zhān shì fǔ.
陈演,井研人。祖效,万历间以御史监征倭军,卒于朝鲜,赠光禄卿。演登天启二年进士,改庶吉士,授编修。崇祯时,历官少詹事,掌翰林院,直讲筵。十三年正月,擢礼部右侍郎,协理詹事府。
yǎn yōng cái guǎ xué, gōng jié nà. chū rù guǎn, jí yǔ nèi shì tōng. zhuāng liè dì jiǎn yòng gé chén, měi qīn fā cè, yǐ suǒ tiáo duì chān néng fǒu. qí nián sì yuè, zhōng guān tàn dé dì suǒ yù wèn shù shì, mì shòu yǎn, tiáo duì dú chēng zhǐ, jí bài lǐ bù zuǒ shì láng jiān dōng gé dà xué shì, yǔ xiè shēng tóng rù gé. míng nián, jìn lǐ bù shàng shū, gǎi wén yuān gé. shí wǔ nián, yǐ shān dōng píng dào gōng jiā tài zǐ shǎo bǎo, gǎi hù bù shàng shū wǔ yīng diàn. bèi hé qǐ bà, yōu zhǐ wèi liú. míng nián wǔ yuè, zhōu yán rú qù wèi, suì wéi shǒu fǔ. xún yǐ chéng shǒu gōng, jiā tài zǐ tài bǎo. shí qī nián zhēng yuè kǎo mǎn, jiā shǎo bǎo, gǎi lì bù shàng shū jiàn jí diàn. yú yuè bà zhèng. zài yú yuè, dū chéng xiàn, suì jí yú nán.
演庸才寡学,工结纳。初入馆,即与内侍通。庄烈帝简用阁臣,每亲发策,以所条对觇能否。其年四月,中官探得帝所欲问数事,密授演,条对独称旨,即拜礼部左侍郎兼东阁大学士,与谢升同入阁。明年,进礼部尚书,改文渊阁。十五年,以山东平盗功加太子少保,改户部尚书、武英殿。被劾乞罢,优旨慰留。明年五月,周延儒去位,遂为首辅。寻以城守功,加太子太保。十七年正月考满,加少保,改吏部尚书、建极殿。逾月罢政。再逾月,都城陷,遂及于难。
yǎn wéi rén jì yōng qiě kè. è fù dōu yù shǐ fáng kě zhuàng hé nán dào zhāng xuān bù shòu shǔ, yīn huì tuī gé chén chán yú dì, kě zhuàng děng liù rén jù xià lì. wáng yīng xióng zhào zhì, xuán fàng hái, yǎn yǒu lì yān.
演为人既庸且刻。恶副都御史房可壮、河南道张煊不受属,因会推阁臣谗于帝,可壮等六人俱下吏。王应熊召至,旋放还,演有力焉。
zì yán rú bà hòu, dì zuì yǐ xìn yǎn. tái shěng fù yán rú zhě, jǐn qū yǎn mén. dàng shì shí, guó shì léi luǎn, zhōng wài jǔ zhī qí bù zhī. yǎn wú suǒ chóu huà, gù yǐ huì wén. jí lǐ zì chéng xiàn shǎn xī, bī shān xī, tíng yì chè níng yuǎn wú sān guì bīng rù shǒu shān hǎi guān, cè yìng jīng shī. dì yì yì rán zhī, yǎn chí bù kě. hòu dì jué jì xíng zhī, sān guì shǐ yòng hǎi chuán dù liáo mín rù guān, wǎng fǎn zhě zài, ér zéi yǐ xiàn xuān dà yǐ. yǎn jù bù zì ān, yǐn jí qiú bà. zhào xǔ zhī, cì dào lǐ fèi wǔ shí jīn, cǎi bì sì biǎo lǐ, chéng chuán xíng.
自延儒罢后,帝最倚信演。台省附延儒者,尽趋演门。当是时,国势累卵,中外举知其不支。演无所筹画,顾以贿闻。及李自成陷陕西,逼山西,廷议撤宁远吴三桂兵入守山海关,策应京师。帝意亦然之,演持不可。后帝决计行之,三桂始用海船渡辽民入关,往返者再,而贼已陷宣、大矣。演惧不自安,引疾求罢。诏许之,赐道里费五十金,彩币四表里,乘传行。
yǎn jì xiè shì, jì liáo zǒng dū wáng yǒng jí shàng shū lì dǐ qí zuì, qǐng zhì zhī diǎn xíng, jǐ shì zhōng wāng wéi xiào sūn chéng zé yì jí lùn zhī. yǎn rù cí, wèi zuǒ lǐ wú zhuàng, zuì dāng sǐ. dì nù yuē:" rǔ yī sǐ bù zú bì gū!" chì zhī qù. yǎn zī duō, bù néng jù xíng. zéi xiàn jīng shī, yǔ wèi zǎo dé děng jù bèi zhí, xì zéi jiāng liú zōng mǐn yíng zhōng. qí rì xiàn yín sì wàn, zéi xǐ, bù jiā xíng. sì yuè bā rì, yǐ dé shì. shí èr rì, zì chéng jiāng dōng yù sān guì, lǜ zhū dà chén wèi hòu huàn, jǐn shā zhī. yǎn yì yù hài.
演既谢事,蓟辽总督王永吉上疏力诋其罪,请置之典刑,给事中汪惟效、孙承泽亦极论之。演入辞,谓佐理无状,罪当死。帝怒曰:“汝一死不足蔽辜!”叱之去。演赀多,不能遽行。贼陷京师,与魏藻德等俱被执,系贼将刘宗敏营中。其日献银四万,贼喜,不加刑。四月八日,已得释。十二日,自成将东御三桂,虑诸大臣为后患,尽杀之。演亦遇害。
wèi zǎo dé, shùn tiān tōng zhōu rén. chóng zhēn shí sān nián jǔ jìn shì. jì diàn shì, dì sī dé yì cái, fù zhào sì shí bā rén yú wén huá diàn, wèn:" jīn rì nèi wài jiāo hòng, hé yǐ bào chóu xuě chǐ?" zǎo dé jí yǐ" zhī chǐ" duì, yòu zì xù shí yī nián shǒu tōng zhōu gōng. dì shàn zhī, zhuó zhì dì yī, shòu xiū zhuàn.
魏藻德,顺天通州人。崇祯十三年举进士。既殿试,帝思得异才,复召四十八人于文华殿,问:“今日内外交讧,何以报仇雪耻?”藻德即以“知耻”对,又自叙十一年守通州功。帝善之,擢置第一,授修撰。
shí wǔ nián, dū chéng jiè yán, shū chén bīng shì. míng nián sān yuè, zhào duì chèn zhǐ. zǎo dé yǒu kǒu cái. dì yǐ jǐ suǒ qīn zhuó, qiě yì qí yǒu bào fù, wǔ yuè, zhòu zhuó lǐ bù yòu shì láng jiān dōng gé dà xué shì, rù gé fǔ zhèng. zǎo dé lì cí bù xián, nǎi gǎi shǎo zhān shì. zhèng tǒng mò nián, bīng shì kǒng jí, péng shí yǐ diàn shì dì yī rén, yú nián jí rù gé, rán réng gù guān xiū zhuàn, wèi yǒu chāo bài dà xué shì zhě. chén yǎn jiàn dì yù zhī hòu, qū xiāng bǐ fù. bā yuè, bǔ háng huì shì yǐn wèi fù zǒng cái, yuè jiǎng dé jǐng huáng jǐng fǎng ér yòng zhī. zǎo dé jū wèi, yī wú jiàn bái, dàn chàng yì lìng bǎi guān juān zhù ér yǐ. shí qī nián èr yuè, zhào jiā bīng bù shàng shū jiān gōng bù shàng shū wén yuān gé dà xué shì, zǒng dū hé dào tún tián liàn bīng zhū shì, zhù tiān jīn, ér mìng fāng yuè gòng zhù jǐ níng, gài yù chū tài zǐ nán jīng, bǐ xiān qīng dào lù yě. yǒu yán bǎi guān bù kě lìng chū, chū jí qián dùn zhě, suì zhǐ bù xíng.
十五年,都城戒严,疏陈兵事。明年三月,召对称旨。藻德有口才。帝以己所亲擢,且意其有抱负,五月,骤擢礼部右侍郎兼东阁大学士,入阁辅政。藻德力辞部衔,乃改少詹事。正统末年,兵事孔棘,彭时以殿试第一人,逾年即入阁,然仍故官修撰,未有超拜大学士者。陈演见帝遇之厚,曲相比附。八月,补行会试引为副总裁,越蒋德璟、黄景昉而用之。藻德居位,一无建白,但倡议令百官捐助而已。十七年二月,诏加兵部尚书兼工部尚书、文渊阁大学士,总督河道、屯田、练兵诸事,驻天津,而命方岳贡驻济宁,盖欲出太子南京,俾先清道路也。有言百官不可令出,出即潜遁者,遂止不行。
jí yǎn bà, zǎo dé suì wéi shǒu fǔ. tóng shì zhě lǐ jiàn tài fāng yuè gòng fàn jǐng wén qiū yú, jiē xīn rù zhèng fǔ, mò néng bǔ jiù. zhì sān yuè, dū chéng xiàn, jǐng wén sǐ zhī, zǎo dé yuè gòng yú bìng bèi zhí, yōu liú zōng mǐn suǒ. zéi xià lìng lēi nèi gé shí wàn jīn, jīng qīng jǐn yī qī wàn, huò wǔ sān wàn, jǐ shì yù shǐ lì bù hàn lín wǔ wàn zhì yī wàn yǒu chà, bù cáo shù qiān, xūn qī wú dìng shù. zǎo dé shū wàn jīn, zéi yǐ wéi shǎo, kù xíng wǔ rì yè, nǎo liè ér sǐ. fù dǎi qí zi zhuī zhēng, sù yán:" jiā yǐ qìng jìn. fù zài, yóu kě gài zhū mén shēng gù jiù. jīn yǐ sǐ, fù hé suǒ dài?" zéi huī rèn zhǎn zhī.
及演罢,藻德遂为首辅。同事者李建泰、方岳贡、范景文、邱瑜,皆新入政府,莫能补救。至三月,都城陷,景文死之,藻德、岳贡、瑜并被执,幽刘宗敏所。贼下令勒内阁十万金,京卿、锦衣七万,或五三万,给事、御史、吏部、翰林五万至一万有差,部曹数千,勋戚无定数。藻德输万金,贼以为少,酷刑五日夜,脑裂而死。复逮其子追征,诉言:“家已罄尽。父在,犹可丐诸门生故旧。今已死,复何所贷?”贼挥刃斩之。
lǐ jiàn tài, qǔ wò rén. tiān qǐ wǔ nián jìn shì. lì guān guó zǐ jì jiǔ, pō zhe shēng wàng. chóng zhēn shí liù nián wǔ yuè, zhuó lì bù yòu shì láng. shí yī yuè, yǐ běn guān jiān dōng gé dà xué shì, yǔ fāng yuè gòng bìng mìng. shū chén shí zhèng qiè yào shí shì, dì jiē yǔn xíng.
李建泰,曲沃人。天启五年进士。历官国子祭酒,颇著声望。崇祯十六年五月,擢吏部右侍郎。十一月,以本官兼东阁大学士,与方岳贡并命。疏陈时政切要十事,帝皆允行。
míng nián zhēng yuè, lǐ zì chéng bī shān xī. jiàn tài lǜ xiāng bāng bèi huò, ér jiā fù yú zī, kě jiè yǐ zuǒ jūn, yì rán yǒu miè zéi zhì, cháng yǔ tóng guān yán zhī. huì píng yáng xiàn, dì lín cháo tàn yuē:" zhèn fēi wáng guó zhī jūn, shì shì jiē wáng guó zhī xiàng. zǔ zōng zhì fēng mù yǔ zhī tiān xià, yī zhāo shī zhī, hé miàn mù jiàn yú dì xià! zhèn yuàn dū shī qīn jué yī zhàn, shēn sǐ shā chǎng wú suǒ hèn, dàn sǐ bù míng mù ěr!" yǔ bì tòng kū. chén yǎn jiǎng dé jǐng zhū fǔ chén qǐng dài, jù bù xǔ. jiàn tài dùn shǒu yuē:" chén jiā qǔ wò, yuàn chū sī cái xiǎng jūn, bù fán guān tǎng, qǐng tí shī yǐ xī." dì dà xǐ, wèi láo zài sān, yuē:" qīng ruò xíng, zhèn fǎng gǔ tuī gǔ lǐ." jiàn tài tuì, jí qǐng fù gù yù shǐ wèi zhēn gù guān shòu jìn shì líng jiōng zhí fāng zhǔ shì, bìng jiān jūn cān jiāng guō zhōng jié wèi fù zǒng bīng, lǐng zhōng jūn shì jiàn jìn shì shí gāng lián luò yán níng gān gù yì shì, tǎo zéi lì gōng. dì jù cóng zhī. jiā jiàn tài bīng bù shàng shū, cì shàng fāng jiàn, pián yí cóng shì.
明年正月,李自成逼山西。建泰虑乡邦被祸,而家富于赀,可藉以佐军,毅然有灭贼志,常与同官言之。会平阳陷,帝临朝叹曰:“朕非亡国之君,事事皆亡国之象。祖宗栉风沐雨之天下,一朝失之,何面目见于地下!朕愿督师亲决一战,身死沙场无所恨,但死不瞑目耳!”语毕痛哭。陈演、蒋德璟诸辅臣请代,俱不许。建泰顿首曰:“臣家曲沃,愿出私财饷军,不烦官帑,请提师以西。”帝大喜,慰劳再三,曰:“卿若行,朕仿古推毂礼。”建泰退,即请复故御史卫桢固官;授进士凌駉职方主事,并监军;参将郭中杰为副总兵,领中军事;荐进士石釭联络延、宁、甘、固义士,讨贼立功。帝俱从之。加建泰兵部尚书,赐尚方剑,便宜从事。
èr shí liù rì, xíng qiǎn jiàng lǐ. fù mǎ dū wèi wàn wěi yǐ tè shēng gào tài miào. rì jiāng wǔ, dì yù zhèng yáng mén lóu, wèi shì dōng xī liè, zì wǔ mén dǐ chéng wài, jīng qí jiǎ zhàng shén shè. nèi gé wǔ fǔ liù bù dū chá yuàn zhǎng yìn guān jí jīng yíng wén wǔ dà chén shì lì, hóng lú zàn lǐ, yù shǐ jiū yí. jiàn tài qián zhì cí, dì jiǎng láo yǒu jiā, cì zhī yàn. yù xí jū zhōng, zhū chén péi shì, jiǔ qī xíng, dì shǒu jīn zhī qīn zhuó jiàn tài zhě sān, jí yǐ cì zhī, nǎi chū shǒu chì yuē" dài zhèn qīn zhēng". yàn bì, nèi chén wèi pī hóng zān huā, yòng gǔ yuè dǎo shàng fāng jiàn ér chū. jiàn tài dùn shǒu xiè, qiě cí xíng, dì mù sòng zhī. xíng shù lǐ, suǒ chéng jiān yú hū zhé, zhòng yǐ wéi bù xiáng.
二十六日,行遣将礼。驸马都尉万炜以特牲告太庙。日将午,帝御正阳门楼,卫士东西列,自午门抵城外,旌旗甲仗甚设。内阁五府六部都察院掌印官及京营文武大臣侍立,鸿胪赞礼,御史纠仪。建泰前致辞,帝奖劳有加,赐之宴。御席居中,诸臣陪侍,酒七行,帝手金卮亲酌建泰者三,即以赐之,乃出手敕曰“代朕亲征”。宴毕,内臣为披红簪花,用鼓乐导尚方剑而出。建泰顿首谢,且辞行,帝目送之。行数里,所乘肩舆忽折,众以为不祥。
jiàn tài yǐ zǎi fǔ dū shī, bīng shí bìng chù, suǒ xié zhǐ wǔ bǎi rén. fǔ chū dōu, wén qǔ wò yǐ pò, jiā zī jǐn méi, jīng dá ér bìng. rì xíng sān shí lǐ, shì zú duō dào wáng. zhì dìng xīng, chéng mén bì bù nà. liú sān rì, gōng pò zhī, chī qí zhǎng lì. dǐ bǎo dìng, zéi fēng yǐ bī, bù gǎn qián, rù tún chéng zhōng. yǐ ér chéng xiàn, zhī fǔ hé fù xiāng guān zhāng luó yàn děng bìng sǐ zhī. jiàn tài zì wěn bù shū, wèi zéi jiāng liú fāng liàng suǒ zhí, sòng zéi suǒ.
建泰以宰辅督师,兵食并绌,所携止五百人。甫出都,闻曲沃已破,家赀尽没,惊怛而病。日行三十里,士卒多道亡。至定兴,城门闭不纳。留三日,攻破之,笞其长吏。抵保定,贼锋已逼,不敢前,入屯城中。已而城陷,知府何复、乡官张罗彦等并死之。建泰自刎不殊,为贼将刘方亮所执,送贼所。
zéi jì bài, dà qīng zhào wèi nèi yuàn dà xué shì. wèi jǐ, bà guī. jiāng xiāng fǎn dà tóng, jiàn tài yáo yīng zhī. bīng bài bèi qín, fú zhū.
贼既败,大清召为内院大学士。未几,罢归。姜瓖反大同,建泰遥应之。兵败被擒,伏诛。
zàn yuē: tiān xià zhì luàn, xì yú zǎi fǔ. zì wēn tǐ rén dǎo dì yǐ kè shēn, zhì shàng cāo qiè, yóu shì jiē zhǒng yī jī. yīng xióng gāng hěn, zhì fā xiǎn zhì. guó guān yīn zhì, yī xiào tǐ rén zhī suǒ wéi, ér guó jiā zhī yuán qì yǐ suǒ rán dài jìn yǐ. zhì yú yǎn zǎo dé zhī tú, jī zhì fú rú, ér yōng yōng yì shén, huò zhōng yú guó, xuán jí qí shēn, bēi fū!
赞曰:天下治乱,系于宰辅。自温体仁导帝以刻深,治尚操切,由是接踵一迹。应熊刚很,至发险忮。国观阴鸷,一效体仁之所为,而国家之元气已索然殆尽矣。至于演、藻德之徒,机智弗如,而庸庸益甚,祸中于国,旋及其身,悲夫!