shěn jiǒng yú lì fù zài gù yě wáng yáo chá
沈炯 虞荔 傅縡 顧野王 姚察

shěn jiǒng zì chū míng, wú xìng wǔ kāng rén yě. zǔ yǔ, liáng xún yáng tài shǒu. fù xù, wáng fǔ jì shì cān jūn.
沈炯字初明，吳興武康人也。祖瑀，梁尋陽太守。父續， 王府記室參軍。

jiǒng shǎo yǒu jùn cái, wèi dāng shí suǒ zhòng. shì liáng wèi shàng shū zuǒ hù shì láng wú lìng. hóu jǐng zhī nán, wú jùn tài shǒu yuán jūn zhèng rù yuán jiàn yè, yǐ jiǒng jiān jùn. tái chéng xiàn, jǐng jiāng sòng zǐ xiān jù wú xìng, shǐ zhào jiǒng, fāng wěi yǐ shū jì, jiǒng cí yǐ jí, zi xiān nù, mìng zhǎn zhī. jiǒng jiě yī jiāng jiù lù, ài yú lù jiān sāng shù, nǎi gèng qiān wǎng tā suǒ, huò jiù zhī, jǐn ér huò miǎn. zi xiān ài qí cái, zhōng bī zhī lìng zhǎng shū jì. jí zi xiān bài, wáng sēng biàn sù wén qí míng, jūn zhōng gòu dé zhī, chóu suǒ huò zhě qián shí wàn, zì shì yǔ xí jūn shū, jiē chū yú jiǒng. jí jiǎn wén yù hài, sì fāng yuè mù shàng biǎo quàn jìn, sēng biàn lìng jiǒng zhì biǎo, dāng shí mò yǒu dǎi zhě. chén wǔ dì nán xià, yǔ sēng biàn huì bái máo wān, dēng tán shè méng, jiǒng wèi qí wén. jí jǐng dōng bēn, zhì wú jùn, huò jiǒng qī yú shì jí zi xíng jiǎn, bìng shā zhī, jiǒng dì xié qí mǔ táo miǎn. hóu jǐng píng, liáng yuán dì mǐn qí qī zǐ yīng lù, tè fēng yuán xiāng hóu. sēng biàn wèi sī tú, yǐ jiǒng wèi cóng shì zhōng láng. liáng yuán dì zhēng wèi gěi shì huáng mén shì láng, lǐng shàng shū zuǒ chéng.
炯少有俊才，爲當時所重。仕梁爲尚書左戶侍郎、吳令。 侯景之難，吳郡太守袁君正入援建鄴，以炯監郡。台城陷，景 將宋子仙據吳興，使召炯，方委以書記，炯辭以疾，子仙怒， 命斬之。炯解衣將就戮，礙於路間桑樹，乃更牽往他所，或救 之，僅而獲免。子仙愛其才，終逼之令掌書記。及子仙敗，王 僧辯素聞其名，軍中購得之，酬所獲者錢十萬，自是羽檄軍書， 皆出於炯。及簡文遇害，四方岳牧上表勸進，僧辯令炯制表， 當時莫有逮者。陳武帝南下，與僧辯會白茅灣，登壇設盟，炯 爲其文。及景東奔，至吳郡，獲炯妻虞氏及子行簡，並殺之， 炯弟攜其母逃免。侯景平，梁元帝湣其妻子嬰戮，特封原鄉侯。 僧辯爲司徒，以炯爲從事中郎。梁元帝征爲給事黃門侍郎，領 尚書左丞。

wèi kè jīng zhōu, bèi lǔ, shén jiàn lǐ yù, shòu yí tóng sān sī. yǐ mǔ zài dōng, héng sī guī guó, kǒng yǐ wén cái bèi liú, bì mén què sǎo, wú suǒ jiāo jiē. shí yǒu wén zhāng, suí jí qì huǐ, bù lìng liú bù.
魏克荊州，被虜，甚見禮遇，授儀同三司。以母在東，恆 思歸國，恐以文才被留，閉門卻掃，無所交接。時有文章，隨 即棄毀，不令流布。

cháng dú xíng jīng hàn wǔ tōng tiān tāi, wèi biǎo zòu zhī, chén jǐ sī xiāng zhī yì. yuē : chén wén qiáo shān suī yǎn, dǐng hú zhī zào kě cí yǒu lǔ suì huāng, dà tíng zhī jī wú mǐn. fú wéi bì xià jiàng dé yī lán, zuǎn líng fēng gǔ, hàn dào jì dēng, shén xiān kě wàng. shè zhī fú yú hǎi pǔ, lǐ rì guān ér chēng gōng, héng zhōng liú yú fén hé, zhǐ bǎi liáng ér gāo yàn, hé qí shén lè, qǐ bù rán yú! jì ér yùn shǔ shàng xiān, dào qióng yàn jià, jiǎ zhàng zhū lián, yī zhāo líng luò, mào líng yù wǎn, suì chū rén jiān. líng yún gù jī, yǔ yuán tián ér hū hū, bié fēng yú jī, dài líng fù ér máng máng, jī lǚ léi chén, qǐ bù là lèi. xī chéng míng jiàn yàn, yán zhù dōng guī, sì mǎ kě chéng, zhǎng qīng xī fǎn, gōng wén gù shí, qiè yǒu yú xīn. shǔ jì fēi xīn, gǎn wàng jiǎo fú. dàn què tái zhī diào, kōng chuàng wèi jūn, yōng qiū zhī cí, wèi guāng xià hòu, zhān yǎng yān xiá, fú zēng qī liàn. zòu qì, qí yè mèng yǒu gōng jìn zhī suǒ, bīng wèi shén yán, jiǒng biàn yǐ qíng shì chén sù. wén yǒu rén yán: shén bù xī fàng qīng hái, jǐ shí kě zhì. shǎo rì, biàn yǔ wáng kè děng bìng huò dōng guī. lì sī nóng qīng, yù shǐ zhōng chéng.
嘗獨行經漢武通天台，爲表奏之，陳己思鄉之意。曰 ： 「臣聞橋山雖掩，鼎湖之竈可祠；有魯遂荒，大庭之跡無泯。 伏惟陛下降德猗蘭,纂靈豐谷，漢道既登,神仙可望。射之罘於 海浦，禮日觀而稱功，橫中流於汾河，指柏梁而高宴，何其甚 樂，豈不然歟！既而運屬上仙，道窮晏駕，甲帳珠簾，一朝零 落，茂陵玉碗，遂出人間。陵雲故基，與原田而膴膴，別風餘 跡，帶陵阜而芒芒，羈旅縲臣，豈不落淚。昔承明見厭，嚴助 東歸，駟馬可乘，長卿西反，恭聞故實，竊有愚心。黍稷非馨， 敢望徼福。但雀台之吊，空愴魏君，雍丘之祠，未光夏後，瞻 仰煙霞，伏增淒戀。」奏訖，其夜夢有宮禁之所，兵衛甚嚴， 炯便以情事陳訴。聞有人言：「甚不惜放卿還，幾時可至。」 少日，便與王克等並獲東歸。歷司農卿，御史中丞。

chén wǔ dì shòu chán, jiā tōng zhí sàn qí cháng shì. biǎo qiú guī yǎng, zhào bù xǔ. wén dì sì wèi, yòu biǎo qiú qù, zhào dá yuē: dāng chì suǒ yóu, xiāng yíng zūn lèi, shǐ qīng gōng sī wú fèi yě.
陳武帝受禪，加通直散騎常侍。表求歸養，詔不許。文帝 嗣位，又表求去，詔答曰：「當敕所由，相迎尊累，使卿公私 無廢也。」

chū, wǔ dì cháng chēng jiǒng yí jū wáng zuǒ, jūn guó dà zhèng, duō yù móu mó. wén dì yòu zhòng qí cái, yù chǒng guì zhī. huì wáng lín rù kòu dà léi, liú yì yōng jù dōng jìng, dì yù shǐ jiǒng yīn shì lì gōng, nǎi jiě zhōng chéng, jiā míng wēi jiāng jūn, qiǎn hái xiāng lǐ, shōu tú zhòng. yǐ jí zú yú wú zhōng, zèng shì zhōng, shì gōng zi. yǒu jí èr shí juǎn xíng yú shì.
初，武帝嘗稱炯宜居王佐，軍國大政，多預謀謨。文帝又 重其才，欲寵貴之。會王琳入寇大雷，留異擁據東境，帝欲使 炯因是立功，乃解中丞，加明威將軍，遣還鄉里，收徒衆。以 疾卒於吳中，贈侍中，諡恭子。有集二十卷行於世。

yú lì zì shān pī, huì jī yú yáo rén yě. zǔ quán, liáng tíng wèi qīng yǒng jiā tài shǒu. fù jiǎn, píng běi shǐ xìng wáng zī yì cān jūn.
虞荔字山披，會稽餘姚人也。祖權，梁廷尉卿、永嘉太守。 父檢，平北始興王諮議參軍。

lì yòu cōng mǐn, yǒu zhì cāo. nián jiǔ suì, suí cóng bó chǎn hòu tài cháng lù chuí, chuí wèn wǔ jīng shí shì, lì duì wú yí shī, chuí shén yì zhī. yòu cháng yì zhēng shì hé yìn, shí tài shǒu héng yáng wáng yì zào zhī, yìn yán yú wáng, wáng yù jiàn lì, lì cí yuē: wèi yǒu bǎn cì, wú róng bài yè. wáng yǐ lì yǒu gāo shàng zhī zhì, yǎ xiàng qīn zhòng, hái jùn, jí pì wèi zhǔ bù, lì yòu cí yǐ nián xiǎo bù jiù. jí zhǎng, měi fēng yí, bó lǎn fén jí, shàn shǔ wén. shì liáng wèi xī zhōng láng fǎ cáo wài bīng cān jūn, jiān dān yáng zhào yù zhèng.
荔幼聰敏，有志操。年九歲，隨從伯闡候太常陸倕，倕問 五經十事，荔對無遺失，倕甚異之。又嘗詣徵士何胤，時太守 衡陽王亦造之，胤言於王，王欲見荔，荔辭曰：「未有板刺， 無容拜謁。」王以荔有高尚之志，雅相欽重，還郡，即辟爲主 簿，荔又辭以年小不就。及長，美風儀，博覽墳籍，善屬文。 仕梁爲西中郎法曹外兵參軍，兼丹陽詔獄正。

liáng wǔ dì yú chéng xī zhì shì lín guǎn, lì nǎi zhì bēi zòu shàng, dì mìng lēi zhī yú guǎn, réng yòng lì wèi shì lín xué shì. xún wèi sī wén láng, qiān tōng zhí sàn qí shì láng, jiān zhōng shū shě rén. shí zuǒ yòu zhī rèn, duō cān quán zhóu, nèi wài jī wù, hù yǒu dài zhǎng, wéi lì yǔ gù xié pō rán jìng tuì, jū yú xī shěng, dàn yǐ wén shǐ jiàn zhī. xún lǐng dà zhe zuò.
梁武帝於城西置士林館，荔乃制碑奏上，帝命勒之於館， 仍用荔爲士林學士。尋爲司文郎，遷通直散騎侍郎，兼中書舍 人。時左右之任，多參權軸，內外機務，互有帶掌，唯荔與顧 協泊然靜退，居於西省，但以文史見知。尋領大着作。

jí hóu jǐng zhī luàn, lì lǜ qīn shǔ rù tái, chú zhèn xī zī yì cān jūn, shè rén rú gù. tái chéng xiàn, táo guī xiāng lǐ. hóu jǐng píng, yuán dì zhēng wèi zhōng shū shì láng. zhēn yáng hóu jiàn wèi, shòu yáng zhōu bié jià, bìng bù jiù.
及侯景之亂，荔率親屬入台，除鎮西諮議參軍，舍人如故。 台城陷，逃歸鄉里。侯景平，元帝征爲中書侍郎。貞陽侯僭位， 授揚州別駕，並不就。

zhāng biāo zhī jù huì jī, lì shí zài yān. jí wén dì píng biāo, wǔ dì jí wén dì bìng shū zhāo zhī, pò qiè bù dé yǐ, nǎi yīng mìng zhì dōu, ér wǔ dì bēng, wén dì sì wèi, chú tài zi zhōng shù zǐ, réng shì tài zǐ dú. xún lǐng dà zhe zuò.
張彪之據會稽，荔時在焉。及文帝平彪，武帝及文帝並書 招之，迫切不得已，乃應命至都，而武帝崩，文帝嗣位，除太 子中庶子，仍侍太子讀。尋領大着作。

chū, lì mǔ suí lì rù tái, zú yú tái nèi, xún ér chéng xiàn, qíng lǐ bù shēn, yóu shì zhōng shēn shū shí bù yī, bù tīng yīn lè. suī rèn yù lóng zhòng, ér jū zhǐ jiǎn sù, dàn rán wú yíng. wén dì shēn qì zhī, cháng yǐn zài zuǒ yòu, zhāo xī gù fǎng. lì xìng shěn mì, shǎo yán lùn, fán suǒ xiàn tì, mò yǒu jiàn qí jì zhě.
初，荔母隨荔入台，卒於台內，尋而城陷，情禮不申，由 是終身蔬食布衣，不聽音樂。雖任遇隆重，而居止儉素，淡然 無營。文帝深器之，常引在左右，朝夕顧訪。荔性沈密，少言 論，凡所獻替，莫有見其際者。

dì èr dì jì, yù yú mǐn zhōng, yī chén bǎo yīng, lì měi yán zhī zhé liú tì. wén dì āi ér wèi yuē: wǒ yì yǒu dì zài yuǎn, cǐ qíng shén qiè, tā rén qǐ zhī. nǎi chì bǎo yīng qiú jì, bǎo yīng zhōng bù qiǎn. lì yīn yǐ gǎn jí, dì yù shù wǎng lín shì, lìng jiāng jiā kǒu rù shěng. lì yǐ jìn zhōng fēi sī jū zhī suǒ, qǐ tíng chéng wài, dì bù xǔ, nǎi lìng zhù lán tái. chéng yú zài sān lín wèn, shǒu chì zhōng shǐ xiāng wàng yú dào. yòu yǐ shū shí jī jiǔ, fēi léi jí suǒ kān, nǎi chì yuē: qīng nián shì yǐ duō, qì lì shāo jiǎn, fāng yù zhàng wěi, liáng xū kè zhuàng. jīn gěi qīng yú ròu, bù dé gù cóng suǒ zhí. lì zhōng bù cóng. zú, zèng shì zhōng, shì yuē dé zi. jí sàng jiù hái xiāng lǐ, shàng qīn chū lín sòng, dāng shí róng zhī. zi shì jī shì nán, bìng shǎo zhī míng.
第二弟寄，寓於閩中，依陳寶應，荔每言之輒流涕。文帝 哀而謂曰：「我亦有弟在遠，此情甚切，他人豈知。」乃敕寶 應求寄，寶應終不遣。荔因以感疾，帝欲數往臨視，令將家口 入省。荔以禁中非私居之所，乞停城外，帝不許，乃令住蘭台。 乘輿再三臨問，手敕中使相望於道。又以蔬食積久，非羸疾所 堪，乃敕曰：「卿年事已多，氣力稍減，方欲仗委，良須克壯。 今給卿魚肉，不得固從所執。」荔終不從。卒，贈侍中，諡曰 德子。及喪柩還鄉里，上親出臨送，當時榮之。子世基、世南， 並少知名。

jì zì cì ān, shǎo cōng mǐn. nián shù suì, kè yǒu zào qí fù, yù jì yú mén, cháo yuē: láng zi xìng yú, bì dāng wú zhì. jì yīng shēng yuē: wén zì bù biàn, qǐ dé fēi yú! kè dà cán. rù wèi qí fù: cǐ zi fēi cháng rén, wén jǔ zhī duì, bú shì guò yě.
寄字次安，少聰敏。年數歲，客有造其父，遇寄於門，嘲 曰：「郎子姓虞，必當無智。」寄應聲曰：「文字不辨，豈得 非愚！」客大慚。入謂其父：「此子非常人，文舉之對，不是 過也。」

jí zhǎng, hǎo xué, shàn shǔ wén. xìng chōng jìng, yǒu qī dùn zhì. ruò guàn jǔ xiù cái, duì cè gāo dì. qǐ jiā liáng xuān chéng wáng guó zuǒ cháng shì. dà tóng zhōng, cháng zhòu yǔ, diàn qián wǎng wǎng yǒu zá sè bǎo zhū, liáng wǔ guān zhī, shén yǒu xǐ sè, jì yīn shàng ruì yǔ sòng. dì wèi jì xiōng lì yuē: cǐ sòng diǎn cái qīng bá, qīng zhī shì lóng yě, jiāng rú hé zhuó yòng? jì wén zhī tàn yuē: měi shèng dé zhī xíng róng, yǐ shēn jī rǎng zhī qíng ěr, wú qǐ mǎi míng qiú shì zhě hū? nǎi bì mén chēng jí, wéi yǐ shū jí zì yú. yuè yáng wáng chá wèi huì jī tài shǒu, jì wèi zhōng jì shì, lǐng jùn wǔ guān yuàn. zài zhí jiǎn lüè fán kē, wù cún dà tǐ, cáo jú zhī nèi, zhōng rì jì rán.
及長，好學，善屬文。性沖靜，有棲遁志。弱冠舉秀才， 對策高第。起家梁宣城王國左常侍。大同中，嘗驟雨，殿前往 往有雜色寶珠，梁武觀之，甚有喜色，寄因上瑞雨頌。帝謂寄 兄荔曰：「此頌典裁清拔，卿之士龍也，將如何擢用？」寄聞 之嘆曰：「美盛德之形容，以申擊壤之情耳，吾豈買名求仕者 乎？」乃閉門稱疾，唯以書籍自娛。岳陽王察爲會稽太守，寄 爲中記室，領郡五官掾。在職簡略煩苛，務存大體，曹局之內， 終日寂然。

hóu jǐng zhī luàn, jì suí xiōng lì rù tái, jí chéng xiàn, dùn hái xiāng lǐ. zhāng biāo wǎng lín chuān, qiáng jì jù xíng. jì yǔ biāo jiāng zhèng wěi tóng zhōu ér zài, wěi cháng wǔ biāo yì, nǎi jié jì bēn jìn ān. shí chén bǎo yīng jù yǒu mǐn zhōng, dé jì shén xǐ. chén wǔ dì píng hóu jǐng, jì quàn lìng zì jié, bǎo yīng cóng zhī, nǎi qiǎn shǐ guī chéng. chéng shèng yuán nián, chú zhōng shū shì láng, bǎo yīng ài qí cái, tuō yǐ dào zǔ bù qiǎn. měi yù yǐn jì wèi liáo shǔ, wěi yǐ wén hàn, jì gù cí huò miǎn.
侯景之亂，寄隨兄荔入台，及城陷，遁還鄉里。張彪往臨 川，強寄俱行。寄與彪將鄭瑋同舟而載，瑋嘗忤彪意，乃劫寄 奔晉安。時陳寶應據有閩中，得寄甚喜。陳武帝平侯景，寄勸 令自結，寶應從之，乃遣使歸誠。承聖元年，除中書侍郎，寶 應愛其才，托以道阻不遣。每欲引寄爲僚屬，委以文翰，寄固 辭獲免。

jí bǎo yīng jié hūn liú yì, qián yǒu nì móu, jì wēi zhī qí yì, yán shuō zhī jì, měi chén nì shùn zhī lǐ, wēi yǐ fěng jiàn. bǎo yīng zhé yǐn shuō tā shì yǐ jù zhī. yòu cháng lìng zuǒ yòu dú hàn shū, wò ér tīng zhī, zhì kuǎi tōng shuō hán xìn yuē xiāng jūn zhī bèi, guì bù kě yán, bǎo yīng jué rán qǐ yuē: kě wèi zhì shì. jì zhèng sè yuē: fù lì jiāo hán, wèi zú chēng zhì, qǐ ruò bān biāo wáng mìng shí suǒ guī hū? jì zhī bǎo yīng bù kě jiàn, lǜ huò jí jǐ, nǎi wèi jū shì fú yǐ jù jué zhī. cháng jū dōng shān sì, wěi chēng jiǎo jí, bù fù qǐ. bǎo yīng yǐ wèi jiǎ tuō, qiǎn rén shāo jì suǒ wò wū, jì ān wò bù dòng. qīn jìn jiāng fú jì chū, jì yuē: wú mìng yǒu suǒ xuán, bì yù ān wǎng? suǒ zòng huǒ zhě, xuán zì jiù zhī. bǎo yīng zì cǐ fāng xìn zhī.
及寶應結昏留異，潛有逆謀，寄微知其意，言說之際，每 陳逆順之理，微以諷諫。寶應輒引說他事以拒之。又嘗令左右 讀漢書，臥而聽之,至蒯通說韓信曰「相君之背，貴不可言」， 寶應蹶然起曰：「可謂智士。」寄正色曰：「覆酈驕韓，未足 稱智，豈若班彪王命識所歸乎？」寄知寶應不可諫，慮禍及己， 乃爲居士服以拒絕之。常居東山寺，僞稱腳疾，不復起。寶應 以爲假託，遣人燒寄所臥屋，寄安臥不動。親近將扶寄出，寄 曰：「吾命有所懸，避欲安往？」所縱火者，旋自救之。寶應 自此方信之。

jí liú yì chēng bīng, bǎo yīng zī qí bù qǔ, jì nǎi yīn shū jí jiàn yuē:
及留異稱兵，寶應資其部曲，寄乃因書極諫曰：

dōng shān jū shì yú jì zhì shū yú míng jiāng jūn shǐ jūn jié xià: jì liú lí jiān gù, piāo yù guì xiāng, jiāng jūn dài yǐ shàng bīn zhī lǐ, shēn yǐ guó shì zhī juàn, yì qì suǒ gǎn, hé rì wàng zhī. ér jì shěn gù mí liú, kài yīn jiāng jǐn, cháng kǒng zú tián gōu hè, juān chén mò bào, shì yǐ gǎn bù fù xīn, mào chén dān kuǎn, yuàn jiāng jūn liú xū yú zhī lǜ, shǎo sī chá zhī, zé míng mù zhī rì, suǒ huái bì yǐ.
東山居士虞寄致書於明將軍使君節下：寄流離艱故，飄寓 貴鄉，將軍待以上賓之禮，申以國士之眷，意氣所感，何日忘 之。而寄沈痼彌留，愒陰將盡，常恐卒填溝壑，涓塵莫報，是 以敢布腹心，冒陳丹款，願將軍留須臾之慮，少思察之，則冥 目之日，所懷畢矣。

fū ān wēi zhī zhào, huò fú zhī jī, fěi dú tiān shí, yì yóu rén shì. shī zhī háo lí, chà yǐ qiān lǐ. shì yǐ míng zhì zhī shì, jù zhòng wèi ér bù qīng, zhí dà jié ér bù shī, qǐ huò yú fú cí zāi. jiāng jūn wén wǔ jiān zī, yīng wēi dòng sú, wǎng yīn duō nán, zhàng jiàn xìng shī, yuán qí shì zhòng, kàng wēi qiān lǐ. qǐ bù yǐ sì jiāo duō lěi, gòng móu wáng shì, kuāng shí bào zhǔ, níng guó bì rén hū. cǐ suǒ yǐ wǔ chǐ tóng zǐ, jiē yuàn hé jǐ ér suí jiāng jūn zhě yě. jí gāo zǔ wǔ huáng dì zhào jī cǎo mèi, chū jì jiān nán, yú shí tiān xià fèi téng, rén wú dìng zhǔ, chái láng dāng dào, jīng ní héng jī, hǎi nèi yè yè, wèi zhī suǒ cóng. jiāng jūn yùn dòng wēi zhī jiàn, zhé cóng héng zhī biàn, cè míng wěi zhì, zì tuō zōng méng, cǐ jiāng jūn miào suàn yuǎn tú, fā yú zhōng chéng zhě yě. jí zhǔ shàng jì yè, qīn míng ruì shèng, xuǎn xián yǔ néng, qún chén jí mù, jié jiāng jūn yǐ wéi chéng zhī zhòng, chóng jiāng jūn yǐ liè tǔ zhī fēng, qǐ fēi hóng mó miào lüè, tuī chì xīn yú wù zhě yě. lǚ shēn míng zhào, kuǎn dǔ yīn qín, jūn chén zhī fēn dìng yǐ, gǔ ròu zhī ēn shēn yǐ. bù yì jiāng jūn huò yú xié shuō, fān rán yì jì, jì suǒ yǐ jí shǒu tòng xīn, qì jǐn jì zhī yǐ xuè, wàn quán zhī cè, qiè wèi jiāng jūn xī zhī. jì suī jí qīn mào jí, yán wú zú cǎi, qiān lǜ yī de, qǐng chén yú suàn. yuàn jiāng jūn shǎo jí léi tíng, shē qí guǐ kè, shǐ de jǐn kuáng gǔ zhī shuō, pī gān dǎn zhī chéng, zé suī sǐ zhī rì, yóu shēng zhī nián yě.
夫安危之兆，禍福之機，匪獨天時，亦由人事。失之毫釐， 差以千里。是以明智之士，據重位而不傾，執大節而不失，豈 惑於浮辭哉。將軍文武兼資，英威動俗，往因多難，仗劍興師， 援旗誓衆，抗威千里。豈不以四郊多壘，共謀王室，匡時報主， 甯國庇人乎。此所以五尺童子，皆願荷戟而隨將軍者也。及高 祖武皇帝肇基草昧，初濟艱難，於時天下沸騰，人無定主，豺 狼當道，鯨鯢橫擊，海內業業，未知所從。將軍運動微之鑑， 折從衡之辯，策名委質，自托宗盟，此將軍妙算遠圖，發於衷 誠者也。及主上繼業，欽明睿聖，選賢與能，群臣輯睦，結將 軍以維城之重，崇將軍以裂土之封，豈非宏謨廟略，推赤心於 物者也。屢申明詔，款篤殷勤，君臣之分定矣，骨肉之恩深矣。 不意將軍惑於邪說，翻然異計，寄所以疾首痛心，泣盡繼之以 血，萬全之策，竊爲將軍惜之。寄雖疾侵耄及，言無足采，千 慮一得，請陳愚算。願將軍少戢雷霆，賒其晷刻，使得盡狂瞽 之說，披肝膽之誠，則雖死之日，猶生之年也。

zì tiān yàn liáng dé, duō nán jiàn zhēn, huán yǔ fēn bēng, yīng xióng hù qǐ, bù kě shèng jì, rén rén zì yǐ wèi dé zhī. rán yí xiōng jiǎn luàn, zhěng nì fú wēi, sì hǎi lè tuī, sān líng juàn mìng, yī ràng ér jū nán miàn zhě, chén shì yě. qǐ fēi lì shù yǒu zài, wéi tiān suǒ shòu, dāng bì yīng yùn, qí shì shén míng, yī yě. zhǔ shàng chéng jī, míng dé yuǎn bèi, tiān gāng zài zhāng, dì wéi zhòng niǔ. fū yǐ wáng lín zhī qiáng, hóu zhèn zhī lì, jìn zú yǐ yáo dàng zhōng yuán, zhēng héng tiān xià, tuì zú yǐ qū qiáng jiāng wài, xióng zhāng piān yú. rán huò mìng yī lǚ zhī shī, huò zī yī shì zhī shuō, lín jí wǎ jiě bīng pàn, tóu shēn yì yù, zhèn zé jué jiǎo jī sǎng, wěi mìng què tíng. sī yòu tiān jiǎ zhī wēi, ér chú qí huàn, qí shì shén míng, èr yě. jīn jiāng jūn yǐ fān qī zhī zhòng, yōng dōng nán zhī zhòng, jǐn zhōng fèng shàng, lù lì qín wáng, qǐ bù xūn gāo dòu róng, chǒng guò wú ruì, xī guī pàn yě, nán miàn chēng gū, qí shì shén míng, sān yě. qiě shèng cháo qì xiá wàng guò, kuān hòu dài rén, gǎi guò zì xīn, xián jiā xù zhuó. zhì rú yú xiào qǐng pān chún tuó lǐ xiào qīn ōu yáng wěi děng, xī wěi yǐ xīn fù, rèn yǐ zhǎo yá, xiōng zhōng huò rán, céng wú xiān jiè. kuàng jiāng jūn xìn fēi zhāng xiù, zuì yì bì chén, dāng hé lǜ yú wēi wáng, hé shī yú fù guì? cǐ yòu qí shì shén míng, sì yě. fāng jīn zhōu qí lín mù, jìng wài wú yú, bìng bīng yī xiàng, fěi cháo yī xī. fēi yǒu liú xiàng jìng zhú zhī jī, chǔ zhào lián cóng zhī shì, kě dé yōng róng gāo gǒng, zuò lùn xī bó, qí shì shén míng, wǔ yě. qiě liú jiāng jūn láng gù yī yú, jí jīng cuī nǜ, shēng shí kuī sàng, dǎn qì shuāi jǔ. gāo xiāng xiàng wén zhèng liú yú huáng zi yù cǐ shù rén zhě, jiāng jūn suǒ zhī, shǒu shǔ liǎng duān, wéi lì shì shì, qí yú jiāng shuài yì kě jiàn yǐ. shú néng bèi jiān zhí ruì, zhǎng qū shēn rù, xì mǎ mái lún, fèn bù gù mìng, yǐ xiān shì zú zhě hū? cǐ yòu qí shì shén míng, liù yě. qiě jiāng jūn zhī qiáng, shú rú hóu jǐng? jiāng jūn zhī zhòng, shú rú wáng lín? wǔ huáng miè hóu jǐng yú qián, jīn shàng cuī wáng lín yú hòu, cǐ nǎi tiān shí, fēi fù rén lì. qiě bīng gé yǐ hòu, rén jiē yàn luàn, qí shú néng qì fén mù, juān qī zǐ, chū wàn sǐ bù gù zhī jì, cóng jiāng jūn yú bái rèn zhī jiān hū? cǐ yòu qí shì shén míng, qī yě. lì guān qián gǔ, jiàn zhī wǎng shì, zi yáng jì mèng qīng fù xiāng xún, yú shàn yòu qú wēi wáng jì jí, tiān mìng kě wèi, shān chuān nán shì. kuàng jiāng jūn yù yǐ shù jùn zhī dì, dāng tiān xià zhī bīng, yǐ zhū hóu zhī zī, jù tiān zǐ zhī mìng, qiáng ruò nì shùn, kě dé móu hū? cǐ yòu qí shì shén míng, bā yě. qiě fēi wǒ zú lèi, qí xīn bì yì, bù ài qí qīn, qǐ néng jí wù? liú jiāng jūn shēn mí guó jué, zi shàng wáng jī, yóu qiě qì tiān shǔ ér fú gù, bèi míng jūn ér gū lì, wēi jí zhī rì, qǐ néng tóng yōu gòng huàn, bù bèi jiāng jūn zhě hū? zhì yú shī lǎo lì qū, jù zhū lì shǎng, bì yǒu hán zhì jìn yáng zhī móu, zhāng chén jǐng xíng zhī shì. cǐ yòu qí shì shén míng, jiǔ yě. qiě běi jūn wàn lǐ yuǎn dòu, fēng bù kě dāng, jiāng jūn zì zhàn qí dì, rén duō gù hòu, liáng ān bèi xiàng wèi xīn, xiū wǔ pǐ fū zhī lì, zhòng guǎ bù dí, jiāng shuài bù móu, shī yǐ wú míng ér chū, shì yǐ wú jī ér dòng, yǐ cǐ chēng bīng, wèi zhī qí lì. fū yǐ hàn cháo wú chǔ, jìn shì yǐng yóng, lián chéng shù shí, zhǎng jǐ bǎi wàn, bá běn sāi yuán, zì tú jiā guó, qí yǒu chéng gōng zhě hū? cǐ yòu qí shì shén míng, shí yě.
自天厭梁德，多難荐臻，寰宇分崩，英雄互起，不可勝紀， 人人自以爲得之。然夷凶翦亂，拯溺扶危，四海樂推，三靈眷 命，揖讓而居南面者，陳氏也。豈非歷數有在，惟天所授，當 璧應運，其事甚明，一也。主上承基，明德遠被，天綱再張， 地維重紐。夫以王琳之強，侯瑱之力，進足以搖盪中原，爭衡 天下，退足以屈強江外，雄張偏隅。然或命一旅之師，或資一 士之說，琳即瓦解冰泮，投身異域，瑱則厥角稽顙，委命闕庭。 斯又天假之威，而除其患，其事甚明，二也。今將軍以藩戚之 重，擁東南之衆，盡忠奉上，戮力勤王，豈不勛高竇融，寵過 吳芮，析珪判野，南面稱孤，其事甚明，三也。且聖朝棄瑕忘 過，寬厚待人，改過自新，咸加敘擢。至如余孝頃、潘純陀、 李孝欽、歐陽頠等，悉委以心腹，任以爪牙，胸中豁然，曾無 纖芥。況將軍釁非張繡，罪異畢諶，當何慮於危亡，何失於富 貴？此又其事甚明，四也。方今周、齊鄰睦，境外無虞，並兵 一向，匪朝伊夕。非有劉、項競逐之機，楚、趙連從之事，可 得雍容高拱，坐論西伯，其事甚明，五也。且留將軍狼顧一隅， 亟經摧衄，聲實虧喪，膽氣衰沮。高瓖、向文政、留瑜、黃子 玉此數人者，將軍所知，首鼠兩端，唯利是視，其餘將帥亦可 見矣。孰能被堅執銳，長驅深入，系馬埋輪，奮不顧命，以先 士卒者乎？此又其事甚明，六也。且將軍之強，孰如侯景？將 軍之衆，孰如王琳？武皇滅侯景於前，今上摧王琳於後，此乃 天時，非復人力。且兵革已後，人皆厭亂，其孰能棄墳墓，捐 妻子，出萬死不顧之計，從將軍於白刃之間乎？此又其事甚明， 七也。歷觀前古，鑒之往事，子陽、季孟傾覆相尋，餘善、右 渠危亡繼及，天命可畏，山川難恃。況將軍欲以數郡之地，當 天下之兵，以諸侯之資，拒天子之命，強弱逆順，可得侔乎？ 此又其事甚明，八也。且非我族類，其心必異，不愛其親，豈 能及物？留將軍身縻國爵，子尚王姬，猶且棄天屬而弗顧，背 明君而孤立，危急之日，豈能同憂共患，不背將軍者乎？至於 師老力屈，懼誅利賞，必有韓、智晉陽之謀，張、陳井陘之事。 此又其事甚明，九也。且北軍萬里遠斗，鋒不可當，將軍自戰 其地，人多顧後，梁安背向爲心，修忤匹夫之力，衆寡不敵， 將帥不侔，師以無名而出，事以無機而動，以此稱兵，未知其 利。夫以漢朝吳、楚，晉室穎、顒，連城數十，長戟百萬，拔 本塞源，自圖家國，其有成功者乎？此又其事甚明，十也。

wèi jiāng jūn jì zhě, mò ruò bù yuǎn ér fù, jué qīn liú shì, qín láng kuài láng, suí qiǎn rù zhì, shì jiǎ yǎn bīng, yī zūn zhào zhǐ. qiě cháo tíng xǔ yǐ tiě quàn zhī yào, shēn yǐ bái mǎ zhī méng, zhèn bù shí yán, shì zhī zōng shè. jì wén míng zhě jiàn wèi xíng, zhì zhě bù zài jì, cǐ chéng bài zhī xiào, jiāng jūn wù yí, jí xiōng zhī jǐ, jiān bù róng fà. fāng jīn fān wéi shàng shǎo, huáng zǐ yòu chōng, fán yù zōng zhī, jiē méng chǒng shù. kuàng yǐ jiāng jūn zhī dì, jiāng jūn zhī cái, jiāng jūn zhī míng, jiāng jūn zhī shì, ér néng kè xiū fān fú, běi miàn chēng chén, níng yǔ liú zé tóng nián ér yǔ qí gōng yè zāi? qǐ bù shēn yǔ shān hé děng ān, míng yǔ jīn shí xiāng bì? yuàn jiā sān sī, lǜ zhī wú hū.
爲將軍計者，莫若不遠而復，絕親留氏，秦郎、快郎，隨 遣入質，釋甲偃兵，一遵詔旨。且朝廷許以鐵券之要，申以白 馬之盟，朕不食言，誓之宗社。寄聞明者鑒未形，智者不再計， 此成敗之效，將軍勿疑，吉凶之幾，間不容髮。方今蕃維尚少， 皇子幼沖，凡預宗枝，皆蒙寵樹。況以將軍之地，將軍之才， 將軍之名，將軍之勢，而能克修蕃服，北面稱臣，甯與劉澤同 年而語其功業哉？豈不身與山河等安，名與金石相弊？願加三 思，慮之無忽。

jì qì lì mián wēi, yú yīn wú jǐ, gǎn ēn huái dé, bù jué kuáng yán, fū yuè zhī zhū, gān zhī rú jì. bǎo yīng lǎn shū dà nù. huò wèi bǎo yīng yuē: yú gōng bìng dǔ, yán duō cuò miù. bǎo yīng yì nǎi xiǎo shì. yì yǐ jì rén wàng, qiě róng zhī. jí bǎo yīng bài zǒu, yè zhì pú tián, gù wèi qí zi gǎn qín yuē: zǎo cóng yú gōng jì, bù zhì jīn rì. gǎn qín dàn qì ér yǐ. bǎo yīng jì qín, fán zhū bīn kè wēi yǒu jiāo shè zhě jiē zhū, wéi jì yǐ xiān shí miǎn huò.
寄氣力綿微，余陰無幾，感恩懷德，不覺狂言，鈇鉞之誅， 甘之如薺。寶應覽書大怒。或謂寶應曰：「虞公病篤，言多錯 謬。」寶應意乃小釋。亦以寄人望，且容之。及寶應敗走，夜 至蒲田，顧謂其子扞秦曰：「早從虞公計，不至今日。」扞秦 但泣而已。寶應既禽，凡諸賓客微有交涉者皆誅，唯寄以先識 免禍。

chū, shā mén huì biāo shè liè yǒu cái sī, jí bǎo yīng qǐ bīng, zuò wǔ yán shī yǐ sòng zhī yuē: sòng mǎ yóu lín shuǐ, lí qí shāo yǐn fēng. hǎo kàn jīn yè yuè, dāng zhào zǐ wēi gōng. bǎo yīng dé zhī shén yuè. huì biāo yǐ shì jì, jì yī lǎn biàn zhǐ, zhèng sè wú yán. huì biāo tuì, jì wèi suǒ qīn yuē: biāo gōng jì yǐ cǐ shǐ, bì yǐ cǐ zhōng. hòu jìng zuò shì zhū.
初，沙門慧標涉獵有才思，及寶應起兵，作五言詩以送之 曰：「送馬猶臨水，離旗稍引風。好看今夜月,當照紫微宮。」 寶應得之甚悅。慧標以示寄，寄一覽便止，正色無言。慧標退， 寄謂所親曰：「標公既以此始，必以此終。」後竟坐是誅。

wén dì xún chì dū du zhāng zhāo dá fā qiǎn jì hái cháo, jí zhì, wèi yuē: guǎn níng wú yàng, shén wèi láo huái. qǐng zhī, dì wèi dào zhòng jǔ yuē: héng yáng wáng jì chū hé, xū dé yī rén dàn xī yóu chù, jiān zhǎng shū jì, yí qiú sù shì yǒu xíng yè zhě. zhòng jǔ wèi zhī suǒ duì, dì yuē: wú zì dé zhī. nǎi shǒu chì yòng jì. jì rù xiè, dì yuē : suǒ yǐ zàn qū qīng yóu fān, fēi zhǐ yǐ wén hàn xiāng fán, nǎi lìng yǐ shī biǎo xiāng shì yě. hòu chú dōng zhōng láng jiàn ān wáng zī yì, jiā róng zhāo jiāng jūn. jì nǎi cí yǐ jí, bù kān dàn xī péi liè. wáng yú shì lìng zhǎng tíng gōng shì, qí yǒu yí yì, jiù yǐ jué zhī, dàn shuò dàn jiān xiū ér yǐ. tài jiàn bā nián, jiā tài zhōng dài fū, hòu zú.
文帝尋敕都督章昭達發遣寄還朝，及至，謂曰：「管寧無 恙，甚慰勞懷。」頃之，帝謂到仲舉曰：「衡陽王既出合，須 得一人旦夕游處，兼掌書記，宜求宿士有行業者。」仲舉未知 所對，帝曰：「吾自得之。」乃手敕用寄。寄入謝，帝曰 ： 「所以暫屈卿游蕃，非止以文翰相煩，乃令以師表相事也。」 後除東中郎建安王諮議，加戎昭將軍。寄乃辭以疾，不堪旦夕 陪列。王於是令長停公事，其有疑議，就以決之，但朔旦箋修 而已。太建八年，加太中大夫，後卒。

jì shǎo dǔ xíng, zào cì bì yú rén hòu, suī tóng shù wèi cháng jiā yǐ shēng sè. zhì lín wēi zhí jié, zé cí qì lǐn rán, bái rèn bù dàn yě. zì liú yù nán tǔ, yǔ xiōng lì gé jué, yīn gǎn qì bìng. měi dé lì shū, qì zhé bēn jù, wēi dài zhě shù yǐ. qián hòu suǒ jū guān, wèi cháng zhì zhì mǎn, cái qī yuè, biàn zì qiú jiě tuì. cháng yuē: zhī zú bù rǔ, wú zhī zú yǐ. jí xiè bìng sī tíng, měi zhū wáng wèi zhōu jiāng, xià chē bì zào mén zhì lǐ, mìng shì biān bǎn, yǐ jǐ zhàng shì zuò. cháng chū yóu jìn sì, lǘ lǐ chuán xiāng gào yǔ, lǎo yòu luó liè, wàng bài dào zuǒ. huò yán shì wèi yuē zhě, dàn zhǐ jì biàn bù qī, qí zhì xíng suǒ gǎn rú cǐ. suǒ zhì wén bǐ, zāo luàn bìng duō sàn shī.
寄少篤行，造次必於仁厚，雖僮豎未嘗加以聲色。至臨危 執節，則辭氣凜然，白刃不憚也。自流寓南土，與兄荔隔絕， 因感氣病。每得荔書，氣輒奔劇，危殆者數矣。前後所居官， 未嘗至秩滿，裁期月，便自求解退。常曰：「知足不辱，吾知 足矣。」及謝病私庭，每諸王爲州將，下車必造門致禮，命釋 鞭板，以几杖侍坐。嘗出遊近寺，閭里傳相告語，老幼羅列， 望拜道左。或言誓爲約者，但指寄便不欺，其至行所感如此。 所制文筆，遭亂並多散失。

fù zài zì yí shì, běi dì líng zhōu rén yě. fù yí, liáng lín yí lìng. zài yòu cōng mǐn, qī suì sòng gǔ shī fù zhì shí yú wàn yán. zhǎng hǎo xué, néng shǔ wén. tài qīng mò, dīng mǔ yōu, zài bīng luàn zhōng, jū sàng jǐn lǐ, āi huǐ gǔ lì, shì yǒu yǐ cǐ chēng zhī. hòu yī xiāng zhōu cì shǐ xiāo xún. xún pō hǎo shì, guǎng jí fén jí, zài sì zhì xún yuè, yīn bó tōng qún shū. wáng lín wén qí míng, yǐn wèi fǔ jì shì. lín bài, suí lín jiāng sūn chàng hái dōu. shí chén wén dì shǐ yán huǎng cì chàng zá wù, chàng tuō zài qǐ xiè, cí lǐ zhōu qià, wén wú jiā diǎn. huǎng hái yán zhī wén dì, zhào wèi zhuàn shǐ xué shì. zài qiān biāo qí ān chéng wáng zhōng jì shì, zhuàn shǐ rú gù.
傅縡字宜事，北地靈州人也。父彜，梁臨沂令。縡幼聰敏， 七歲誦古詩賦至十餘萬言。長好學，能屬文。太清末，丁母憂， 在兵亂中，居喪盡禮，哀毀骨立，士友以此稱之。後依湘州刺 史蕭循。循頗好士，廣集墳籍，縡肆志尋閱，因博通群書。王 琳聞其名，引爲府記室。琳敗，隨琳將孫瑒還都。時陳文帝使 顔晃賜瑒雜物，瑒托縡啓謝，詞理周洽，文無加點。晃還言之 文帝，召爲撰史學士。再遷驃騎安成王中記室，撰史如故。

zài dǔ xìn fó jiào, cóng xìng huáng sì huì lǎng fǎ shī shòu sān lùn, jǐn tōng qí xué. xún yǐ běn guān jiān tōng zhí sàn qí shì láng shǐ qí, hái, lèi qiān tài zǐ shù zǐ pū.
縡篤信佛教，從興皇寺慧朗法師受三論，盡通其學。尋以 本官兼通直散騎侍郎使齊，還，累遷太子庶子、仆。

hòu zhǔ jí wèi, qiān mì shū jiān yòu wèi jiāng jūn, jiān zhōng shū tōng shì shè rén, zhǎng zhào gào. zài wèi wén diǎn lì, xìng yòu mǐn sù, suī jūn guó dà shì, xià bǐ zhé chéng, wèi cháng qǐ cǎo, chén sī zhě yì wú yǐ jiā, shén wèi hòu zhǔ suǒ zhòng. rán xìng mù qiáng, bù chí jiǎn cāo, fù cái shǐ qì, líng wǔ rén wù, cháo shì duō xián zhī. huì shī wén qìng shěn kè qīng yǐ nìng jiàn xìng, zhuān zhì héng zhóu, ér zài yì shū. wén qìng děng yīn gòng zèn zhī, hòu zhǔ shōu zài xià yù. zài sù gāng, yīn fèn huì, yú yù zhōng shàng shū yuē: fū rén jūn zhě, gōng shì shàng dì, zi ài qián lí, shěng shì yù, yuǎn chǎn nìng, wèi míng qiú yī, rì gàn wàng shí, shì yǐ zé bèi qū yǔ, qìng liú zi sūn. bì xià qǐng lái jiǔ sè guò dù, bù qián jiāo miào zhī shén, zhuān mèi yín hūn zhī guǐ. xiǎo rén zài cè, huàn shù nòng quán, è zhōng zhí ruò chóu chóu, shì bǎi xìng rú cǎo jiè. hòu gōng yè qǐ xiù, jiù mǎ yú shū sù, zhào shù liú lí, zhuǎn shī bì yě, huò huì gōng xíng, tǎng zàng sǔn hào, shén nù rén yuàn, zhòng pàn qīn lí. kǒng dōng nán wáng qì, zì sī ér jǐn. shū zòu, hòu zhǔ dà nù. qǐng zhī shāo jiě, shǐ wèi yuē: wǒ yù shè qīng, qīng néng gǎi guò bù? zài duì yuē: chén xīn rú miàn, chén miàn kě gǎi, zé chén xīn kě gǎi. hòu zhǔ yú shì yì nù, lìng huàn zhě lǐ shàn dù qióng qí shì, cì sǐ yù zhōng. yǒu jí shí juǎn.
後主即位，遷秘書監、右衛將軍，兼中書通事舍人，掌詔 誥。縡爲文典麗，性又敏速，雖軍國大事，下筆輒成，未嘗起 草，沈思者亦無以加，甚爲後主所重。然性木強，不持檢操， 負才使氣，陵侮人物，朝士多銜之。會施文慶、沈客卿以佞見 幸，專制衡軸，而縡益疏。文慶等因共譖之，後主收縡下獄。 縡素剛，因憤恚，於獄中上書曰：「夫人君者，恭事上帝，子 愛黔黎，省嗜欲，遠諂佞，未明求衣，日旰忘食，是以澤被區 宇，慶流子孫。陛下頃來酒色過度，不虔郊廟之神，專媚淫昏 之鬼。小人在側，宦豎弄權，惡忠直若仇讎，視百姓如草芥。 後宮曳綺繡，廄馬餘菽粟，兆庶流離，轉屍蔽野，貨賄公行， 帑藏損耗，神怒人怨，衆叛親離。恐東南王氣，自斯而盡。」 書奏，後主大怒。頃之稍解，使謂曰：「我欲赦卿，卿能改過 不？」縡對曰：「臣心如面，臣面可改，則臣心可改。」後主 於是益怒，令宦者李善度窮其事，賜死獄中。有集十卷。

zài suī qiáng zhí yǒu cái, ér dú è ào màn, wèi dāng shì suǒ jí. jí sǐ, yǒu è shé qū wěi lái shàng líng chuáng, dāng qián shòu jì lèi, qù ér fù lái zhě bǎi yú rì. shí shí yǒu dàn zhǐ shēng.
縡雖強直有才，而毒惡傲慢，爲當世所疾。及死，有惡蛇 屈尾來上靈床，當前受祭酹，去而復來者百餘日。時時有彈指 聲。

shí yǒu wú xìng zhāng huá, zì zhòng zōng, jiā běn nóng fū, zhì huá dú hǎo xué, yǔ shì jūn zi yóu chù, pō tōng jīng shǐ, shàn shǔ wén. hóu jǐng zhī luàn, yóu lǐng nán, jū luó fú shān sì, zhuān jīng xí yè. ōu yáng wěi wèi guǎng zhōu cì shǐ, shǔ wèi nán hǎi tài shǒu. wěi zi hé bài, nǎi hái dōu. hòu zhǔ shí, chú tài shì lìng, fēi qí suǒ hǎo, nǎi cí yǐ jí. zhēn míng chū, shàng shū jí jiàn, qí dà lüè yuē: bì xià jí wèi, yú jīn wǔ nián, bù sī xiān dì zhī jiān nán, bù zhī tiān mìng zhī kě wèi. nì yú bì chǒng, huò yú jiǔ sè. cí qī miào ér bù chū, bài fēi pín ér lín xuān. lǎo chén sù jiāng, qì zhī cǎo mǎng, chǎn nìng chán xié, shēng zhī cháo tíng. jīn jiāng yì rì cù, suí jūn yā jìng, bì xià rú bù gǎi xián yì zhāng, chén jiàn mí lù fù yóu yú gū sū yǐ. shū zòu, hòu zhǔ dà nù, jí rì zhǎn zhī.
時有吳興章華，字仲宗，家本農夫，至華獨好學，與士君 子游處，頗通經史，善屬文。侯景之亂，游嶺南，居羅浮山寺， 專精習業。歐陽頠爲廣州刺史，署爲南海太守。頠子紇敗，乃 還都。後主時，除太市令，非其所好，乃辭以疾。禎明初，上 書極諫，其大略曰：「陛下即位，於今五年，不思先帝之艱難， 不知天命之可畏。溺於嬖寵，惑於酒色。祠七廟而不出，拜妃 嬪而臨軒。老臣宿將，棄之草莽，諂佞讒邪，升之朝廷。今疆 埸日蹙，隋軍壓境，陛下如不改弦易張，臣見麋鹿復游於姑蘇 矣。」書奏，後主大怒，即日斬之。

gù yě wáng zì xī féng, wú jùn wú rén yě. zǔ zi qiáo, liáng dōng zhōng láng wǔ líng wáng fǔ cān jūn shì. fù xuǎn, xìn wēi lín hè wáng jì shì, jiān běn jùn wǔ guān yuàn, yǐ rú shù zhī míng.
顧野王字希馮，吳郡吳人也。祖子喬，梁東中郎武陵王府 參軍事。父烜，信威臨賀王記室，兼本郡五官掾，以儒術知名。

yě wáng yòu hǎo xué, qī suì dú wǔ jīng, lüè zhī dà zhǐ. jiǔ suì néng shǔ wén. cháng zhì rì fù, lǐng jūn zhū yì jiàn ér qí zhī. shí èr, suí fù zhī jiàn ān, zhuàn jiàn ān dì jì èr piān. zhǎng ér biàn guān jīng shǐ, jīng jì mò shí, tiān wén dì lǐ, shī guī zhàn hòu, chóng zhuàn qí zì, wú suǒ bù tōng. wèi lín hè wáng fǔ jì shì. xuān chéng wáng wèi yáng zhōu cì shǐ, yě wáng jí láng yá wáng bāo bìng wèi bīn kè, wáng shén ài qí cái. yě wáng yòu shàn dān qīng, wáng yú dōng fǔ qǐ zhāi, lìng yě wáng huà gǔ xián, mìng wáng bāo shū zàn, shí rén chēng wèi èr jué.
野王幼好學，七歲讀五經，略知大旨。九歲能屬文。嘗制 日賦，領軍朱異見而奇之。十二，隨父之建安，撰建安地記二 篇。長而遍觀經史，精記默識，天文地理，蓍龜占候，蟲篆奇 字，無所不通。爲臨賀王府記室。宣城王爲揚州刺史，野王及 琅邪王褒並爲賓客，王甚愛其才。野王又善丹青，王於東府起 齋，令野王畫古賢，命王褒書贊，時人稱爲二絕。

jí hóu jǐng zhī luàn, yě wáng dīng fù yōu, guī běn jùn, nǎi zhào mù xiāng dǎng, suí yì jūn yuán dōu. yě wáng tǐ sù qīng léi, cái zhǎng liù chǐ, yòu jū sàng guò huǐ, dài bù shèng āi. jí zhàng gē bèi jiǎ, chén jūn chén zhī yì, nì shùn zhī lǐ, kàng cí zuò sè, jiàn zhě mò bù zhuàng zhī. chéng xiàn, táo guī huì jī.
及侯景之亂，野王丁父憂，歸本郡，乃召募鄉黨，隨義軍 援都。野王體素清羸，裁長六尺，又居喪過毀，殆不勝哀。及 杖戈被甲，陳君臣之義，逆順之理，抗辭作色，見者莫不壯之。 城陷，逃歸會稽。

chén tiān jiā zhōng, chì bǔ zhuàn shǐ xué shì. tài jiàn zhōng, wèi tài zǐ lǜ gèng lìng, xún lǐng dà zhe zuò, zhǎng guó shǐ, zhī liáng shǐ shì. hòu wèi huáng mén shì láng, guāng lù qīng, zhī wǔ lǐ shì. zú, zèng mì shū jiān, yòu wèi jiāng jūn.
陳天嘉中，敕補撰史學士。太建中，爲太子率更令，尋領 大着作，掌國史，知梁史事。後爲黃門侍郎，光祿卿，知五禮 事。卒，贈秘書監，右衛將軍。

yě wáng shǎo yǐ dǔ xué zhì xìng zhī míng, zài wù wú guò cí shī sè. guān qí róng mào, shì bù néng yán, qí lì jīng lì xíng, jiē rén suǒ mò jí. suǒ zhuàn yù piān sān shí juǎn, yú dì zhì sān shí juǎn, fú ruì tú shí juǎn, gù shì pǔ chuán shí juǎn, fēn yě shū yào yī juàn, xù dòng míng jì yī juàn, xuán xiàng biǎo yī juàn, bìng xíng yú shí. yòu zhuàn tōng shǐ yào lüè yī bǎi juǎn, guó shǐ jì chuán èr bǎi juǎn, wèi jiù ér zú. yǒu wén jí èr shí juǎn.
野王少以篤學至性知名，在物無過辭失色。觀其容貌，似 不能言，其厲精力行，皆人所莫及。所撰玉篇三十卷，輿地誌 三十卷，符瑞圖十卷，顧氏譜傳十卷，分野樞要一卷，續洞冥 記一卷，玄象表一卷，並行於時。又撰通史要略一百卷，國史 紀傳二百卷，未就而卒。有文集二十卷。

shí yǒu xiāo jì zì xiào kāng, dōng hǎi lán líng rén yě. hǎo xué, bó tōng jīng shǐ. shì liáng wèi tài zǐ shè rén. yù píng hóu jǐng gōng, fēng sōng yáng xiàn hóu. chén wén dì wèi huì jī tài shǒu, yǐ jì wèi xuān yì fǔ zhǎng shǐ. jí jí wèi, shòu shì zhōng. tài jiàn zhōng, lì wèi wǔ bīng dù zhī cí bù sān shàng shū, zú.
時有蕭濟字孝康，東海蘭陵人也。好學，博通經史。仕梁 爲太子舍人。預平侯景功，封松陽縣侯。陳文帝爲會稽太守， 以濟爲宣毅府長史。及即位，授侍中。太建中，歷位五兵、度 支、祠部三尚書，卒。

yáo chá zì bó shěn, wú xìng wǔ kāng rén, wú tài cháng qīng xìn zhī jiǔ shì sūn yě. fù sēng yuán, liáng tài yī zhèng. jí yuán dì zài jīng zhōu, wèi jìn ān wáng zī yì cān jūn. hòu rù zhōu, wèi yù shén zhòng.
姚察字伯審，吳興武康人，吳太常卿信之九世孫也。父僧 垣，梁太醫正。及元帝在荊州，爲晉安王諮議參軍。後入周， 位遇甚重。

chá yòu yǒu zhì xìng, liù suì sòng shū wàn yú yán. bù hǎo xì nòng, lì jīng xué yè, shí èr néng shǔ wén. sēng yuán jīng yī shù, zhī míng liáng dài, èr gōng suǒ de gōng cì, jiē huí gěi chá xiōng dì, wèi yóu xué zhī zī. chá bìng yòng jù xù tú shū, yóu shì wén jiàn rì bó. nián shí sān, liáng jiǎn wén dì shí zài dōng gōng, shèng xiū wén yì, jí yǐn yú xuān yóu táng tīng jiǎng lùn nán, wèi rú zhě suǒ chēng. jí jiǎn wén sì wèi, yóu jiā lǐ jiē. qǐ jiā nán hǎi wáng guó zuǒ cháng shì, jiān sī wén shì láng. hòu jiān shàng shū jià bù láng. yù liáng shì sàng luàn, suí èr qīn hái xiāng lǐ. zài luàn lí jiān, dǔ xué bù fèi. yuán dì yú jīng zhōu jí wèi, shòu chá yuán xiāng lìng. hòu wèi zuǒ zhe zuò, zhuàn shǐ.
察幼有至性，六歲誦書萬餘言。不好戲弄，勵精學業，十 二能屬文。僧垣精醫術，知名梁代，二宮所得供賜，皆回給察 兄弟，爲遊學之資。察並用聚蓄圖書，由是聞見日博。年十三， 梁簡文帝時在東宮，盛修文義，即引於宣猷堂聽講論難，爲儒 者所稱。及簡文嗣位，尤加禮接。起家南海王國左常侍，兼司 文侍郎。後兼尚書駕部郎。遇梁室喪亂，隨二親還鄉里。在亂 離間，篤學不廢。元帝於荊州即位，授察原鄉令。後爲佐着作， 撰史。

chén yǒng dìng zhōng, lì bù shàng shū xú líng lǐng dà zhe zuò, fù yǐn wèi shǐ zuǒ. tài jiàn chū, bǔ xuān míng diàn xué shì. xún wèi tōng zhí sàn qí cháng shì, bào pìn yú zhōu. jiāng zuǒ qí jiù xiān zài guān yòu zhě, xián xiāng qīng mù. pèi guó liú zhēn qiè yú gōng guǎn fǎng hàn shū yí shì shí yú tiáo, bìng wèi pōu xī, jiē yǒu jīng jù. zhēn wèi suǒ qīn yuē: míng xià dìng wú xū shì. zhe xī pìn dào lǐ jì. shǐ hái, bǔ dōng gōng xué shì, qiān shàng shū cí bù shì láng.
陳永定中，吏部尚書徐陵領大着作，復引爲史佐。太建初， 補宣明殿學士。尋爲通直散騎常侍，報聘於周。江左耆舊先在 關右者，咸相傾慕。沛國劉臻竊於公館訪漢書疑事十餘條，並 爲剖析，皆有經據。臻謂所親曰：「名下定無虛士。」着西聘 道里記。使還，補東宮學士，遷尚書祠部侍郎。

jiù wèi wáng sù zòu sì tiān dì, shè gōng xuán zhī lè, bā yì zhī wǔ, ěr hòu yīn xún bù gé. zhì liáng wǔ dì yǐ wèi shì rén lǐ rù, shì shén lǐ jiǎn, gǔ wú gōng xuán zhī wén. chén chū chéng yòng, mò yǒu sǔn yì. xuān dì yù shè bèi lè, fù yǒu sī lì yì, yǐ liáng wǔ wèi fēi. shí shuò xué míng rú, cháo duān zài wèi, xián xī zhǐ zhù tóng. chá nǎi bó yǐn jīng jí, dú wéi qún yì, jù liáng lè wèi shì. dāng shí jīng hài, mò bù cán fú. pú shè xú líng yīn gǎi tóng chá yì. qí bù shùn shí suí sú, jiē cǐ lèi yě.
舊魏王肅奏祀天地，設宮懸之樂，八佾之舞，爾後因循不 革。至梁武帝以爲事人禮縟，事神禮簡，古無宮懸之文。陳初 承用，莫有損益。宣帝欲設備樂，付有司立議，以梁武爲非。 時碩學名儒，朝端在位，咸希旨注同。察乃博引經籍，獨違群 議，據梁樂爲是。當時驚駭，莫不慚服。僕射徐陵因改同察議。 其不順時隨俗，皆此類也。

hòu lì rén wēi huái nán wáng píng nán jiàn ān wáng èr fǔ zī yì cān jūn. dīng nèi yōu qù zhí. é qǐ wèi róng zhāo jiāng jūn, zhī zhuàn liáng shǐ. hòu zhǔ lì, jiān dōng gōng tōng shì shè rén, zhī zhuàn shǐ. zhì dé yuán nián, chú zhōng shū shì láng, zhuǎn tài zǐ pū, yú bìng rú gù.
後歷仁威淮南王、平南建安王二府諮議參軍。丁內憂去職。 俄起爲戎昭將軍，知撰梁史。後主立，兼東宮通事舍人，知撰 史。至德元年，除中書侍郎，轉太子仆，余並如故。

chū, liáng shì lún méi, chá fù sēng yuán rù zhǎng ān, chá shū shí bù yī, bù tīng yīn lè, zhì shì xiōng wèn yīn pìn shǐ dào jiāng nán. shí chá mǔ wéi shì sàng zhì shì chú, hòu zhǔ yǐ chá léi jí, lǜ jiā huǐ dùn, nǎi mì qiǎn zhōng shū shè rén sī mǎ shēn jiù zhái fā āi, réng chì shēn zhuān jiā pì yì. xún yǐ zhōng yì jiāng jūn qǐ jiān dōng gōng tōng shì shè rén, chá pín ràng bù xǔ. é chì zhī zhe zuò láng shì. fú què, chú gěi shì huáng mén shì láng, lǐng zhe zuò. chá jì lèi jū yōu qī, zhāi sù rì jiǔ, yīn jiā qì jí. hòu zhǔ cháng bié zhào jiàn, wèi zhī dòng róng, mìng tíng zhǎng zhāi, lìng cóng wǎn shí. yòu zhào shòu mì shū jiān, lǐng zhe zuò, zòu zhuàn zhōng shū biǎo jí. lì dù zhī lì bù èr shàng shū.
初，梁室淪沒，察父僧垣入長安，察蔬食布衣，不聽音樂， 至是凶問因聘使到江南。時察母韋氏喪制適除，後主以察羸瘠， 慮加毀頓，乃密遣中書舍人司馬申就宅發哀，仍敕申專加譬抑。 尋以忠毅將軍起兼東宮通事舍人，察頻讓不許。俄敕知着作郎 事。服闋，除給事黃門侍郎，領着作。察既累居憂戚，齋素日 久，因加氣疾。後主嘗別召見，爲之動容，命停長齋，令從晚 食。又詔授秘書監，領着作，奏撰中書表集。歷度支、吏部二 尚書。

chá zì jū xiǎn yào, yī bù jiāo tōng. cháng yǒu sī mén shēng bù gǎn hòu xiǎng, sòng nán bù yī duān, huā shū yī pǐ. chá wèi yuē: wú suǒ yī zhuó, zhǐ shì má bù pú shū, cǐ wù yú wú wú yòng. jì yù xiāng kuǎn jiē, xìng bù fán ěr. cǐ rén xùn qǐng, chá lì sè qū chū, zì shì mò gǎn kuì yí.
察自居顯要，一不交通。嘗有私門生不敢厚餉，送南布一 端，花綀一匹。察謂曰：「吾所衣着，止是麻布蒲綀，此物於 吾無用。既欲相款接，幸不煩爾。」此人遜請，察厲色驅出， 自是莫敢饋遺。

chén wáng rù suí, zhào shòu mì shū chéng, bié chì chéng liáng chén èr shǐ. yòu chì yú zhū huá gé zhǎng cān. wén dì zhī chá shū fēi, bié rì dú zhào rù nèi diàn, cì guǒ cài, zhǐ wèi cháo chén yuē: wén yáo chá xué xíng dāng jīn wú bǐ, wǒ píng chén wéi dé cǐ yī rén.
陳亡入隋，詔授秘書丞，別敕成梁、陳二史。又敕於朱華 閣長參。文帝知察蔬菲，別日獨召入內殿，賜果菜，指謂朝臣 曰：「聞姚察學行當今無比，我平陳唯得此一人。」

kāi huáng shí sān nián, xí fēng běi jiàng jùn gōng. chá zài chén shí pìn zhōu, yīn dé yǔ fù sēng yuán xiāng jiàn, jiāng bié zhī jì, jué ér fù sū. zhì shì chéng xí, yù gèng bēi gǎn, jiàn zhě mò bù wèi zhī xū xī. dīng hòu mǔ dù shì sàng, jiě zhí. zài fú zhì zhī zhōng, yǒu bái jiū cháo yú hù shàng.
開皇十三年，襲封北絳郡公。察在陳時聘周，因得與父僧 垣相見，將別之際，絕而復甦。至是承襲，愈更悲感，見者莫 不爲之歔欷。丁後母杜氏喪，解職。在服制之中，有白鳩巢於 戶上。

rén shòu èr nián, zhào chú yuán wài sàn qí cháng shì jìn wáng shì dú. yáng dì jí wèi, shòu tài zǐ nèi shè rén. jí gǎi yì yì guān, shān dìng cháo shì, yù cān duì wèn. dà yè èr nián, zhōng yú dōng dōu. yí mìng bó zàng, yǐ sōng bǎn báo guān, cái kě róng shēn, tǔ zhōu yú guān ér yǐ. zàng rì, zhǐ cū chē jí sòng cuò jiù yíng běi. bù xū lì líng, zhì yī xiǎo chuáng, měi rì shè qīng shuǐ, liù zhāi rì shè zhāi shí cài guǒ, rèn jiā yǒu wú, bù xū bié jīng yíng yě.
仁壽二年，詔除員外散騎常侍、晉王侍讀。煬帝即位，授 太子內舍人。及改易衣冠，刪定朝式，預參對問。大業二年， 終於東都。遺命薄葬，以松板薄棺，才可容身，土周於棺而已。 葬日，止麤車即送厝舊塋北。不須立靈，置一小床，每日設清 水，六齋日設齋食菜果，任家有無，不須別經營也。

chū, chá yù dú yī cáng jīng, bìng yǐ jiū jìng, jiāng zhōng, céng wú tòng nǎo, dàn xī xiàng zuò zhèng niàn, yún yī qiè kōng jì. qí hòu shēn tǐ róu ruǎn, yán sè rú héng . liǎng gōng dào xī, zèng fèng shén hòu.
初，察欲讀一藏經，並已究竟，將終，曾無痛惱，但西向 坐正念，雲「一切空寂」。其後身體柔軟，顔色如恆 。兩宮悼 惜，贈賵甚厚。

chá zhì xiào, yǒu rén lún jiàn shí, chōng xū qiān xùn, bù yǐ suǒ zhǎng jīn rén. zhuān zhì zhe shū, bái shǒu bù juàn. suǒ zhe hàn shū xùn zuǎn sān shí juǎn, shuō lín shí juǎn, xī pìn yù xǐ jiàn kāng sān zhōng děng jì gè yī juàn, wén jí èr shí juǎn. suǒ zhuàn liáng chén shǐ, suī wèi bì gōng, suí kāi huáng zhōng, wén dì qiǎn zhōng shū shè rén yú shì jī suǒ běn, qiě jìn. lín wáng, jiè zǐ sī lián zhuàn xù. sī lián zài chén wèi héng yáng wáng fǔ fǎ cáo cān jūn huì jī wáng zhǔ bù.
察至孝，有人倫鑑識，沖虛謙遜，不以所長矜人。專志着 書，白首不倦。所着漢書訓纂三十卷，說林十卷，西聘、玉璽、 建康三鍾等記各一卷，文集二十卷。所撰梁、陳史，雖未畢功， 隋開皇中，文帝遣中書舍人虞世基索本，且進。臨亡，戒子思 廉撰續。思廉在陳爲衡陽王府法曹參軍、會稽王主簿。

lùn yuē: shěn jiǒng cái sī zhī měi, zú yǐ jì zhǒng qián liáng. rán shì yú liáng cháo, nián yǐ zhī mìng, zhǔ fēi bù wén, ér wèi cái yì zǎi. jí yú yùn féng jiāo sàng, qū chí róng mǎ, suǒ zài chēng měi, yòng shě xìn yǒu shí yān. yú lì dì xiōng, cái xíng jiān zhe, qí qū sàng luàn, bǎo zī zhēn yī, bìng qǔ guì shí zhǔ, qǐ xū dé hū. fù zài cōng jǐng tè dá, cái qì zì fù, xíng zhī píng rì, qí yóu dài zhū chù yǐ wēi bāng, sǐ qí yí yǐ. gù yáo qī tuō yì wén, dǎo lǚ qīng zhí, wén zhì bīn bīn, gè jiàn tōng xián zhī yù, měi yǐ hū!
論曰：沈炯才思之美，足以繼踵前良。然仕於梁朝，年已 知命，主非不文，而位裁邑宰。及於運逢交喪，驅馳戎馬，所 在稱美，用舍信有時焉。虞荔弟兄，才行兼着，崎嶇喪亂，保 茲貞一，並取貴時主，豈虛得乎。傅縡聰警特達，才氣自負， 行之平日，其猶殆諸；處以危邦，死其宜矣。顧、姚棲托藝文， 蹈履清直，文質彬彬，各踐通賢之域，美矣乎！