xún lì
循吏

jí hàn dù jì shēn tián dù huì dù ruǎn zhǎng zhī zhēn fǎ chóng fù yǎn
吉翰 杜驥 申恬 杜慧度 阮長之 甄法崇 傅琰

yú yuàn wáng hóng fàn shěn yǔ fàn shù céng sūn qiān hé yuǎn guō zǔ shēn
虞願 王洪範 沈瑀 范述曾 孫謙 何遠 郭祖深

xī hàn xuān dì yǐ wèi zhèng píng sòng lǐ, qí wéi liáng èr qiān dàn hū. qián shǐ yì yún, jīn zhī jùn shǒu, gǔ zhī zhū hóu yě. gù zhǎng lì zhī zhí, hào yuē qīn rén. zhì yú dào dé qí lǐ, yí fēng yì sú, wèi yǒu bù yóu zhī yǐ.
昔漢宣帝以爲「政平訟理，其惟良二千石乎」。前史亦云, 今之郡守，古之諸侯也。故長吏之職，號曰親人。至於道德齊 禮，移風易俗，未有不由之矣。

sòng wǔ qǐ zì pǐ shù, zhī rén shì jiān nán, jí dēng yōng zuò zǎi, liú xīn lì zhí. ér wáng lüè wài jǔ, wèi huáng nèi wù, fèng shī zhī fèi, rì hào qiān jīn. bō zī kuān jiǎn, suī suǒ wèi xiá, ér chù jǐ píng yù, yǐ jiǎn yù shēn, zuǒ yòu wú xìng yè zhī sī, guī fáng wú wén qǐ zhī shì. gù néng róng chē suì jià, bāng diān bù rǎo. wén dì yòu ér kuān rén, rù zuǎn dà yè, jí nán xìng shǎn fú, liù róng báo fá, xìng shī mìng jiāng, dòng zài jì shí. fèi yóu fǔ shí, shì wú wài rǎo. zì cǐ fāng nèi yàn ān, méng shù fān xī, fèng shàng gòng yáo, zhǐ yú suì fù, chén chū mù guī, zì shì ér yǐ. shǒu zǎi zhī zhí yǐ liù qī wèi duàn, suī méi shì bù xǐ, wèi jí nǎng shí, ér rén yǒu suǒ xì, lì wú gǒu dé, jiā gěi rén zú, jí shì suī nán, zhuǎn sǐ gōu qú, yú shí kě miǎn. fán bǎi hù zhī xiāng, yǒu shì zhī yì, gē yáo wǔ dǎo, chù chù chéng qún, gài sòng shì zhī jí shèng yě. jì yuán jiā èr shí qī nián, jǔ jìng wài hàn, yú shì qīng zī sǎo xù, yóu yǒu wèi gōng, shēn fù hòu liǎn, tiān xià sāo dòng. zì zī qì yú xiào jiàn, bīng lián bù xī. yǐ qū qū jiāng dōng, zuì ěr pò ài, jiàn zhī yǐ shī lǚ, yīn zhī yǐ xiōng huāng, xiàng shí zhī shèng, zì cǐ shuāi yǐ. jìn shì zhū dì duō chù nèi fáng, cháo yàn suǒ lín, dōng xī èr táng ér yǐ. xiào wǔ mò nián, qīng shǔ fāng gòu, jí yǒng chū shòu mìng, wú suǒ gǎi zuò, suǒ jū wéi chēng xī diàn, bù zhì jiā míng, wén dì yīn zhī, yì yǒu hé diàn zhī chēng. jí xiào wǔ chéng tǒng, zhì dù zī zhǎng, quǎn mǎ yú shū sù, tǔ mù yī tí xiù. zhuī lòu qián guī, gèng zào zhèng guāng yù zhú zǐ jí zhū diàn. diāo luán qǐ jié, zhū chuāng wǎng hù, bì nǚ xìng chén, cì qīng fǔ cáng, jié sì hǎi bù gōng qí yù, dān rén mìng wèi kuài qí xīn. míng huáng jì zuò, mí dǔ fú chǐ, ēn bù xù xià, yǐ zhì héng liú. lì rén zhī guān, qiān biàn suì shǔ, tū bù dé qián, xí wèi xiá nuǎn, pú mì zhī huà, shì wèi yì jiē. qǐ tú lì bù jí gǔ, rén guāi yú xī, gài yóu wèi shàng suǒ rǎo, zhì huà mò cóng.
宋武起自匹庶，知人事艱難，及登庸作宰，留心吏職。而 王略外舉，未遑內務，奉師之費，日耗千金。播茲寬簡，雖所 未暇，而黜己屏欲，以儉御身，左右無幸謁之私，閨房無文綺 之飾。故能戎車歲駕，邦甸不擾。文帝幼而寬仁，入纂大業， 及難興陝服，六戎薄伐，興師命將，動在濟時。費由府實，事 無外擾。自此方內晏安，甿庶蕃息，奉上供徭，止於歲賦，晨 出暮歸，自事而已。守宰之職以六期爲斷，雖沒世不徙，未及 曩時，而人有所系，吏無苟得，家給人足，即事雖難，轉死溝 渠，於時可免。凡百戶之鄉，有市之邑，歌謠舞蹈，觸處成群， 蓋宋世之極盛也。暨元嘉二十七年，舉境外捍，於是傾資掃蓄， 猶有未供，深賦厚斂，天下騷動。自茲迄於孝建，兵連不息。 以區區江東，蕞爾迫隘，薦之以師旅，因之以凶荒，向時之盛， 自此衰矣。晉世諸帝多處內房，朝宴所臨，東西二堂而已。孝 武末年，清暑方構，及永初受命，無所改作，所居唯稱西殿， 不制嘉名，文帝因之，亦有合殿之稱。及孝武承統，制度滋長， 犬馬餘菽粟，土木衣綈繡。追陋前規，更造正光、玉燭、紫極 諸殿。雕欒綺節，珠窗網戶，嬖女幸臣，賜傾府藏，竭四海不 供其欲，殫人命未快其心。明皇繼祚，彌篤浮侈，恩不恤下， 以至橫流。蒞人之官，遷變歲屬，突不得黔，席未暇暖，蒲、 密之化，事未易階。豈徒吏不及古，人乖於昔，蓋由爲上所擾， 致化莫從。

qí gāo dì chéng sī shē zòng, fǔ lì yòu zhǔ, sī zhèn rén mò, fēng yí bǎi chéng. wèi zhèng wèi qī, zhuó shān yīn lìng fù yǎn wèi yì zhōu cì shǐ, nǎi sǔn huá fǎn pǔ, gōng jǐ nán miàn, dǎo rén yǐ gōng, yì cún wù rǎo. yǐ shān yīn dà yì, yù sòng fán zī, jiàn yuán sān nián, bié zhì yù chéng, yǔ jiàn kāng wèi bǐ. yǒng míng jì yùn, chuí xīn zhèng shù, zhàng wēi shàn duàn, yóu duō lòu wǎng, zhǎng lì fàn fǎ, fēng rèn xíng zhū. jùn xiàn jū zhí, yǐ sān zhōu wèi xiǎo mǎn. shuǐ hàn zhī zāi, zhé jiā zhèn xù. shí xǔ nián zhōng, bǎi xìng wú quǎn fèi zhī jīng, dū yì zhī shèng, shì nǚ chāng yì, gē shēng wǔ jié, xuàn fú huá zhuāng. táo huā lù shuǐ zhī jiān, qiū yuè chūn fēng zhī xià, wú wǎng fēi shì. míng dì zì zài bù yī, dá yú lì shì, jí jū chén yǐ, zhuān wù dāo bǐ. wèi cháng wǎng fǎ shēn ēn, shǒu zǎi yóu sī ér zhèn. shǔ yǐ wèi jūn rù fá, jiāng yì dà rǎo, bīng chē lián suì, bù huáng qǐ jū, jūn guó mí hào, cóng cǐ shuāi yǐ. jì yǐ hūn luàn, zhèng yóu qún niè, fù diào yún qǐ, yáo yì wú dù. shǒu zǎi duō yǐ fù quán mén, hù zhǎng tān nüè, póu kè jù liǎn, qīn rǎo lí méng. tiān xià yáo dòng, wú suǒ cuò qí shǒu zú.
齊高帝承斯奢縱，輔立幼主，思振人瘼，風移百城。爲政 未期，擢山陰令傅琰爲益州刺史，乃損華反樸，恭己南面，導 人以躬，意存勿擾。以山陰大邑，獄訟繁滋，建元三年，別置 獄丞，與建康爲比。永明繼運，垂心政術，杖威善斷，猶多漏 網，長吏犯法，封刃行誅。郡縣居職，以三周爲小滿。水旱之 災，輒加振恤。十許年中，百姓無犬吠之驚，都邑之盛，士女 昌逸，歌聲舞節，袨服華妝。桃花淥水之間，秋月春風之下， 無往非適。明帝自在布衣，達於吏事，及居宸扆，專務刀筆。 未嘗枉法申恩，守宰由斯而震。屬以魏軍入伐，疆埸大擾，兵 車連歲，不遑啓居，軍國糜耗，從此衰矣。繼以昏亂，政由群 孽，賦調雲起，傜役無度。守宰多倚附權門，互長貪虐，裒刻 聚斂，侵擾黎甿。天下搖動，無所措其手足。

liáng wǔ zài tián, zhī rén jí kǔ, jí dìng luàn zhī shǐ, réng xià kuān shū. dōng hūn shí zá diào xián xī chú shěng, yú shì sì hǎi zhī nèi shǐ dé xī jiān. jí jiàn huáng jí, gōng lǎn shù shì, rì zè tīng zhèng, qiú mò xù yǐn. nǎi mìng yóu xuān yǐ xǐng fāng sú, zhì fèi shí yǐ dá qióng rén. láo jǐ suǒ xiān, shì wéi jí bìng. yuán nián, shǐ qù rén zī, jì dīng wèi bù. zài shēn fú huàn zhuó zhī yī, yù fǔ wú wén jǐn zhī shì. tài guān cháng shàn, wéi yǐ cài shū, yuán àn suǒ chén, bù guò sān zhǎn, gài yǐ jiǎn xiān hǎi nèi yě. gù měi xuǎn zhǎng lì, wù jiǎn lián píng, jiē zhào jiàn yú qián, qīn xù zhèng dào. shǐ zhuó shàng shū diàn zhōng láng dào gài wèi jiàn ān nèi shǐ, zuǒ hù shì láng liú zōng wèi jìn ān tài shǒu. gài děng jū guān, bìng yǐ lián jié zhe. yòu zhe lìng: xiǎo xiàn yǒu néng, qiān wèi dà xiàn lìng, dà xiàn yǒu néng, qiān wèi èr qiān dàn. yú shì shān yīn lìng qiū zhòng fú yǒu yì jī, yǐ wèi zhǎng shā nèi shǐ, wǔ kāng lìng hé yuǎn qīng gōng, yǐ wèi xuān chéng tài shǒu. pōu fú wèi lì zhě, wǎng wǎng chéng fēng yān. sī yì jìn dài jiǎng quàn zhī fāng yě.
梁武在田，知人疾苦，及定亂之始，仍下寬書。東昏時雜 調咸悉除省，於是四海之內始得息肩。及踐皇極，躬覽庶事， 日昃聽政，求瘼恤隱。乃命輶軒以省方俗，置肺石以達窮人。 勞己所先，事唯急病。元年，始去人貲，計丁爲布。在身服浣 濯之衣，御府無文錦之飾。太官常膳，唯以菜蔬，圓案所陳， 不過三盞，蓋以儉先海內也。故每選長吏，務簡廉平，皆召見 於前，親勖政道。始擢尚書殿中郎到溉爲建安內史，左戶侍郎 劉鬷爲晉安太守。溉等居官，並以廉潔着。又着令：小縣有能， 遷爲大縣令，大縣有能，遷爲二千石。於是山陰令丘仲孚有異 績，以爲長沙內史，武康令何遠清公，以爲宣城太守。剖符爲 吏者，往往承風焉。斯亦近代獎勸之方也。

àn qián shǐ gè lì xún lì chuán, xù qí dé měi, jīn bìng duō cǎi qí shì, yǐ bèi cǐ piān yún.
案前史各立循吏傳，序其德美，今並掇采其事，以備此篇 雲。

jí hàn zì xiū wén, féng yì chí yáng rén yě. chū wèi lóng xiāng jiāng jūn liú dào lián cān jūn, suí fǔ zhuǎn zhēng lǔ zuǒ jūn cān jūn, suí dào lián běi zhēng guǎng gù, cì jué jiàn chéng xiàn wǔ děng hóu. cān sòng wǔ dì zhōng jūn jūn shì lín huái tài shǒu. fù wèi dào lián biāo qí zhōng bīng cān jūn, cóng shì zhōng láng. wèi jiāng zuǒ shí yú nián, qīng jǐn qín zhèng, shén wèi wǔ dì suǒ zhī shǎng.
吉翰字休文，馮翊池陽人也。初爲龍驤將軍劉道憐參軍， 隨府轉征虜左軍參軍，隨道憐北征廣固，賜爵建城縣五等侯。 參宋武帝中軍軍事、臨淮太守。復爲道憐驃騎中兵參軍，從事 中郎。爲將佐十餘年，清謹勤正，甚爲武帝所知賞。

yuán jiā zhōng, lì wèi liáng nán qín èr zhōu cì shǐ, xǐ yì zhōu cì shǐ, jiā dū. zài rèn zhe měi jī, shén dé fāng bó zhī tǐ, lùn zhě chēng zhī.
元嘉中，歷位梁、南秦二州刺史，徙益州刺史，加督。在 任着美績，甚得方伯之體，論者稱之。

lèi qiān xú zhōu cì shǐ jiān xú yǎn èr zhōu yù zhōu zhī liáng jùn zhū jūn shì, shí yǒu sǐ zuì qiú, diǎn qiān yì yù huó zhī, yīn hàn bā guān zhāi chéng shì, hàn shěng qì, yǔ lìng qiě qù, míng kě gèng chéng. míng dàn, diǎn qiān bù gǎn fù rù, hū zhī nǎi lái. qǔ zuó suǒ chéng shì shì qì, wèi yuē: qīng yì dāng yù yòu cǐ qiú sǐ mìng. zuó yú zhāi zuò jiàn qí shì, yì yǒu xīn huó zhī. dàn cǐ qiú zuì zhòng, bù kě quán dài, jì yù jiā ēn, qīng biàn dāng dài rèn qí zuì. yīn mìng zuǒ yòu shōu diǎn qiān fù yù shā zhī, yuán cǐ qiú shēng mìng. qí xíng zhèng lèi rú cǐ. zì xià wèi fú, mò gǎn fàn jìn. zú yú guān.
累遷徐州刺史、監徐兗二州豫州之梁郡諸軍事，時有死罪 囚，典簽意欲活之，因翰八關齋呈事，翰省訖，語令且去，明 可更呈。明旦，典簽不敢復入，呼之乃來。取昨所呈事視訖， 謂曰：「卿意當欲宥此囚死命。昨於齋坐見其事，亦有心活之。 但此囚罪重，不可全貸，既欲加恩，卿便當代任其罪。」因命 左右收典簽付獄殺之，原此囚生命。其刑政類如此。自下畏服， 莫敢犯禁。卒於官。

dù jì zì dù shì, jīng zhào dù líng rén yě. gāo zǔ yù, jìn zhēng nán jiāng jūn. zēng zǔ dān, bì nán hé xī, yīn shì zhāng shì. fú jiān píng liáng zhōu, fù zǔ shǐ hái guān zhōng.
杜驥字度世，京兆杜陵人也。高祖預，晉征南將軍。曾祖 耽，避難河西，因仕張氏。苻堅平涼州，父祖始還關中。

xiōng tǎn pō shè shǐ chuán, sòng wǔ dì píng zhǎng ān, suí cóng nán hái. yuán jiā zhōng, wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ, wǎn dù běi rén, nán cháo cháng yǐ cāng huāng yù zhī, suī fù rén cái kě shī, měi wèi qīng tú suǒ gé, tǎn héng yǐ cǐ kǎi rán. cháng yǔ wén dì yán jí shǐ jí, shàng yuē : jīn rì dī zhōng xiào chún shēn, hàn cháo mò jí, hèn jīn shì wú fù cǐ bèi rén. tǎn yuē: rì dī zhī měi, chéng rú shèng zhào, jiǎ shǐ chū hū jīn shì, yǎng mǎ bù xiá, qǐ bàn jiàn zhī. shàng biàn sè yuē: qīng hé liàng cháo tíng zhī báo yě. tǎn yuē: qǐng yǐ chén yán zhī, chén běn zhōng huá gāo zú, wáng zēng zǔ yīn jìn shì sàng luàn, bō qiān liáng tǔ, zhí yǐ nán dù bù zǎo, biàn yǐ huāng cāng cì gé. rì dī hú rén, shēn wèi mù yǔ, biàn chāo rù nèi shì, chǐ liè míng xián. shèng cháo suī fù bá cái, chén kǒng wèi bì néng yě. shàng mò rán.
兄坦頗涉史傳，宋武帝平長安，隨從南還。元嘉中，位青、 冀二州刺史，晚度北人，南朝常以傖荒遇之，雖復人才可施， 每爲清途所隔，坦恆以此慨然。嘗與文帝言及史籍，上曰 ： 「金日磾忠孝淳深，漢朝莫及，恨今世無復此輩人。」坦曰： 「日磾之美，誠如聖詔，假使出乎今世，養馬不暇，豈辦見知。」 上變色曰：「卿何量朝廷之薄也。」坦曰：「請以臣言之，臣 本中華高族，亡曾祖因晉氏喪亂，播遷涼土，直以南度不早， 便以荒傖賜隔。日磾胡人，身爲牧圉，便超入內侍，齒列名賢。 聖朝雖復拔才，臣恐未必能也。」上默然。

běi tǔ jiù fǎ, wèn jí bì qiǎn zǐ dì. jì nián shí sān, fù shǐ hòu tóng jùn wéi huá. huá zi xuán yǒu gāo míng, jiàn ér yì zhī, yǐ nǚ qī yān. lèi qiān zhǎng shā wáng yì xīn hòu jūn lù shì cān jūn.
北土舊法，問疾必遣子弟。驥年十三，父使候同郡韋華。 華子玄有高名，見而異之，以女妻焉。累遷長沙王義欣後軍錄 事參軍。

yuán jiā qī nián, suí dào yàn zhī rù hé nán, jiā jiàn wǔ jiāng jūn. wèi chè hé nán shù xī guī hé běi, yàn zhī shǐ jì shǒu luò yáng. luò yáng chéng fèi jiǔ, yòu wú liáng shí, jí yàn zhī bài tuì, jì yù qì chéng zǒu, lǜ wèi wén dì zhū. chū, wǔ dì píng guān luò, zhì zhōng jù jiù qì nán hái. yī dà zhōng zhuì luò shuǐ zhōng, zhì shì dì qiǎn jiāng yáo sǒng fū lǐng qiān wǔ bǎi rén yíng zhì zhī. shí sǒng fū zhèng lǜ suǒ lǐng qiān zhōng yú luò shuǐ, jì nǎi qiǎn shǐ dài zhī yuē: lǔ jì nán dù, luò chéng shì ruò, jīn xiū lǐ chéng chí, bìng yǐ jiān gù, jūn liáng yòu zú, suǒ fá zhě rén ěr. jūn lǜ zhòng jiàn jiù, gòng shǒu cǐ chéng, dà gōng jì lì, qǔ zhōng wú wǎn. sǒng fū xìn zhī, lǜ suǒ lǐng jiù jì. jí zhì chéng bù kě shǒu, yòu wú liáng shí, yú shì yǐn zhòng qù, jì yì wěi chéng nán bēn. bái wén dì: běn yù yǐ sǐ gù shǒu, yáo sǒng fū rù chéng biàn zǒu, rén qíng jǔ bài, bù kě fù jìn. shàng nù, shǐ jiàn wēi jiāng jūn zhèng shùn zhī shā sǒng fū yú shòu yáng. sǒng fū, wú xìng wǔ kāng rén, yǒng guǒ yǒu qì lì, sòng piān bì xiǎo jiāng mò jí.
元嘉七年，隨到彥之入河南，加建武將軍。魏撤河南戍悉 歸河北，彥之使驥守洛陽。洛陽城廢久，又無糧食，及彥之敗 退，驥欲棄城走，慮爲文帝誅。初，武帝平關、洛，致鍾虡舊 器南還。一大鍾墜洛水中，至是帝遣將姚聳夫領千五百人迎致 之。時聳夫政率所領牽鍾於洛水，驥乃遣使紿之曰：「虜既南 度，洛城勢弱，今修理城池，並已堅固，軍糧又足，所乏者人 耳。君率衆見就，共守此城，大功既立，取鍾無晚。」聳夫信 之，率所領就驥。及至城不可守，又無糧食，於是引衆去，驥 亦委城南奔。白文帝：「本欲以死固守，姚聳夫入城便走，人 情沮敗，不可復禁。」上怒，使建威將軍鄭順之殺聳夫於壽陽。 聳夫，吳興武康人，勇果有氣力，宋偏裨小將莫及。

shí qī nián, jì wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ, zài rèn bā nián, huì huà zhe yú qí tǔ. zì yì xī zhì yú sòng mò, cì shǐ wéi yáng mù zhī jí jì wèi lì rén suǒ chēng yǒng. hòu zhēng wèi zuǒ jūn jiāng jūn, xiōng tǎn dài wèi cì shǐ, běi tǔ yǐ wèi róng yān.
十七年，驥爲青、冀二州刺史，在任八年，惠化着於齊土。 自義熙至於宋末，刺史唯羊穆之及驥爲吏人所稱詠。後征爲左 軍將軍，兄坦代爲刺史，北土以爲榮焉。

tǎn zhǎng zi wǎn wèi yuán wài sàn qí shì láng, wén dì cháng yǒu hán zhào chì tǎn, wǎn zhé kāi shì. xìn wèi jí fā, yòu zhuī qǔ zhī, chì hán yǐ fā, dà xiāng tuī jiǎn. shàng qiǎn zhǔ shū jié zé jì, bìng jiǎn kāi hán zhī zhǔ. jì dá yuē: kāi hán shì chén dì sì xī jì wén, fú dài xíng zuò. shàng tè yuán bù wèn. zú guān.
坦長子琬爲員外散騎侍郎，文帝嘗有函詔敕坦，琬輒開視。 信未及發，又追取之，敕函已發，大相推檢。上遣主書詰責驥， 並檢開函之主。驥答曰：「開函是臣第四息季文，伏待刑坐。」 上特原不問。卒官。

dì wǔ zǐ yòu wén báo yú xíng, míng dì chū, yǐ jūn gōng fēng shào yáng xiàn nán, xún zuò qiǎo wàng duó jué. hòu yǐ fā tài wèi lú jiāng wáng huī móu fǎn shì, bài gěi shì huáng mén shì láng. fèi dì yuán huī zhōng wèi sàn qí cháng shì. yòu wén suǒ lì tān héng, jiā lěi qiān jīn. yǔ shěn bó sūn chāo zhī jū zhǐ jiē jìn, yòu bìng yǔ ruǎn diàn fū hòu shàn. diàn fū jì sǐ, fèi dì shēn jí zhī. dì wēi xíng, yè zhé zài yòu wén mén yōng jiān tīng qí xián guǎn, jī jiǔ zhuǎn bù néng píng, yú shì zì lǜ sù wèi bīng zhū yòu wén bó chāo zhī děng. xiōng shū wén wèi zhǎng shuǐ xiào wèi, yì zhū.
第五子幼文薄於行，明帝初，以軍功封邵陽縣男，尋坐巧 妄奪爵。後以發太尉廬江王褘謀反事，拜給事黃門侍郎。廢帝 元徽中爲散騎常侍。幼文所蒞貪橫，家累千金。與沈勃、孫超 之居止接近，又並與阮佃夫厚善。佃夫既死，廢帝深疾之。帝 微行，夜輒在幼文門墉間聽其弦管，積久轉不能平，於是自率 宿衛兵誅幼文、勃、超之等。兄叔文爲長水校尉，亦誅。

shēn tián zì gōng xiū, wèi jùn wèi rén yě. zēng zǔ zhōng, wèi shí jì lóng sī tú. sòng wǔ dì píng guǎng gù, tián fù xuān xuān cóng fù xiōng yǒng jiē dé guī jìn, bìng yǐ gàn yòng jiàn zhī. wǔ dì jiàn zuò, bài tài zhōng dài fū. xuān yuán jiā chū, lì yǎn qīng èr zhōu cì shǐ. tián xiōng mó yǔ zhū xiū zhī shǒu huá tái. wèi kè huá tái jiàn lǔ. hòu dé hái, wèi jìng líng tài shǒu.
申恬字公休，魏郡魏人也。曾祖鍾，爲石季龍司徒。宋武 帝平廣固，恬父宣、宣從父兄永皆得歸晉，並以干用見知。武 帝踐阼，拜太中大夫。宣元嘉初，歷兗、青二州刺史。恬兄謨 與朱修之守滑台。魏克滑台見虜。後得還，爲竟陵太守。

tián chū wèi biāo qí liú dào lián zhǎng jiān xíng cān jūn. sòng shòu mìng, pì dōng gōng diàn zhōng jiāng jūn, dù hái tái, zhí shěng shí nián, bù qǐng xiū jí. lì xià pī běi hǎi èr jùn tài shǒu, suǒ zhì jiē yǒu zhèng jī. yòu wèi běi qiào liáng èr jùn tài shǒu. jùn jìng biān jiē rèn zhēn, lǚ bèi kòu chāo. tián dào rèn, mì zhī zéi lái, nǎi fú bīng yào hài, chū qí bù yì, xī jiē qín tiǎn.
恬初爲驃騎劉道憐長兼行參軍。宋受命，辟東宮殿中將軍， 度還台，直省十年，不請休急。歷下邳、北海二郡太守，所至 皆有政績。又爲北譙、梁二郡太守。郡境邊接任榛，屢被寇抄。 恬到任，密知賊來，乃伏兵要害，出其不意，悉皆禽殄。

yuán jiā shí èr nián, qiān dū lǔ dōng píng jì běi sān jùn zhū jūn shì tài shān tài shǒu, wēi huì jiān zhe, lì rén biàn zhī. èr shí yī nián, jì zhōu yí zhèn lì xià, yǐ tián wèi jì zhōu cì shǐ, jiā dū. míng nián, jiā jì nán tài shǒu. xiào wǔ jiàn zuò, wèi qīng zhōu cì shǐ, xún jiā dū. qí dì lián suì xìng bīng, bǎi xìng diāo bì, tián fáng yù biān jìng, quàn kè nóng sāng, èr sān nián jiān, suì jiē yōu shí.
元嘉十二年，遷督魯東平濟北三郡諸軍事、泰山太守，威 惠兼着，吏人便之。二十一年，冀州移鎮歷下，以恬爲冀州刺 史，加督。明年，加濟南太守。孝武踐阼，爲青州刺史，尋加 督。齊地連歲興兵，百姓雕弊，恬防禦邊境，勸課農桑，二三 年間，遂皆優實。

xìng qīng yuē, pín chù zhōu jùn, qī zǐ bù miǎn jī hán, shì yǐ cǐ chēng zhī. hòu bài yù zhōu cì shǐ, yǐ jí zhēng hái, dào zú. sǐ zhī rì, jiā wú yí cái.
性清約，頻處州郡，妻子不免饑寒，世以此稱之。後拜豫 州刺史，以疾征還，道卒。死之日，家無遺財。

zi shí, nán qiào tài shǒu. mó zi yuán sì, hǎi líng tài shǒu. yuán sì dì qiān, lín chuān nèi shǐ.
子寔，南譙太守。謨子元嗣，海陵太守。元嗣弟謙，臨川 內史。

yǒng zi tǎn, xiào jiàn chū wèi tài zǐ yòu wèi lǜ, xú zhōu cì shǐ. dà míng yuán nián, wèi gōng yǎn zhōu, xiào wǔ qiǎn tài zǐ zuǒ wèi lǜ xuē ān dōu dōng yáng tài shǒu shěn fǎ xì běi hàn, zhì yǎn zhōu, wèi jūn yǐ qù. tǎn jiàn yì rèn zhēn wáng mìng, lǚ fàn biān rén, jīn jūn chū wú gōng, yí yīn cǐ jiǎn pū, shàng cóng zhī. wáng mìng xiān yǐ wén zhī, jǔ cūn táo zǒu, ān dōu fǎ xì zuò bái yī lǐng zhí, tǎn qì shì, qún chén wèi qǐng mò de. jiāng xíng xíng, shǐ xìng gōng shěn qìng zhī rù shì bào tǎn tòng kū yuē: qīng wú zuì, wèi cháo tíng suǒ wǎng zhū, wǒ rù shì yì dāng bù jiǔ. shì guān yǐ bái shàng, nǎi yuán shēng mìng, xì shàng fāng. xún bèi yòu, fù wèi xiāo qí jiāng jūn. jí zú.
永子坦，孝建初爲太子右衛率，徐州刺史。大明元年，魏 攻兗州，孝武遣太子左衛率薛安都、東陽太守沈法系北捍，至 兗州，魏軍已去。坦建議任榛亡命，屢犯邊人，今軍出無功， 宜因此翦撲，上從之。亡命先已聞知，舉村逃走，安都、法系 坐白衣領職，坦棄市，群臣爲請莫得。將行刑，始興公沈慶之 入市抱坦慟哭曰：「卿無罪，爲朝廷所枉誅，我入市亦當不久。」 市官以白上，乃原生命，系尚方。尋被宥，復爲驍騎將軍。 疾卒。

zi lìng sūn, míng dì shí wèi xú zhōu cì shǐ, tǎo xuē ān dōu. xíng zhì huái yáng, jí yǔ ān dōu hé. dì chǎn shí wèi jì yīn tài shǒu, shù suī líng chéng, fèng shùn bù tóng ān dōu, ān dōu gōng wéi bù néng kè. huì lìng sūn zhì, qiǎn wǎng suī líng shuō chǎn, chǎn jiàng, shā zhī. lìng sūn yì jiàn shā.
子令孫，明帝時爲徐州刺史，討薛安都。行至淮陽，即與 安都合。弟闡時爲濟陰太守，戍睢陵城，奉順不同安都，安都 攻圍不能克。會令孫至，遣往睢陵說闡，闡降，殺之。令孫亦 見殺。

dù huì dù, jiāo zhǐ zhū yuān rén yě. běn shǔ jīng zhào. zēng zǔ yuán wèi níng pǔ tài shǒu, suì jū jiāo zhǐ. fù yuàn zì dào yán, shì zhōu fǔ wèi rì nán jiǔ dé jiāo zhǐ tài shǒu. chū, jiǔ zhēn tài shǒu lǐ xùn fù zǐ yǒng zhuàng yǒu quán lì, wēi zhì jiāo tǔ, wén cì shǐ téng dùn zhī dāng zhì, fēn qiǎn èr zi duàn è shuǐ lù jīn yào, yuàn shōu zhòng zhǎn xùn, zhōu jìng huò níng. hòu wèi lóng xiāng jiāng jūn jiāo zhōu cì shǐ. sòng wǔ dì yì qí jiàn, jìn hào guān jūn jiāng jūn. lú xún qiè jù guǎng zhōu, qiǎn shǐ tōng hǎo, yuàn zhǎn zhī. yì xī liù nián zú, nián bā shí sì, zèng yòu jiāng jūn.
杜慧度，交址朱鳶人也。本屬京兆。曾祖元爲甯浦太守， 遂居交址。父瑗字道言，仕州府爲日南、九德、交址太守。初， 九真太守李遜父子勇壯有權力，威制交土，聞刺史滕遯之當至， 分遣二子斷遏水陸津要，瑗收衆斬遜，州境獲寧。後爲龍驤將 軍、交州刺史。宋武帝義旗建，進號冠軍將軍。盧循竊據廣州， 遣使通好，瑗斬之。義熙六年卒，年八十四，贈右將軍。

huì dù, yuàn dì wǔ zǐ yě. qī nián, chú jiāo zhōu cì shǐ, zhào shū wèi dào, qí nián chūn, lú xún xí pò hé pǔ, jìng xiàng jiāo zhōu, huì dù nǎi lǜ wén wǔ liù qiān rén jù xún yú shí qí, pò zhī. xún suī pò, yú dǎng jiē xí bīng shì, lǐ xùn zi sūn lǐ yì lǐ yí lǐ tuō děng jiē bēn cuàn shí qí, pán jié lǐ liáo, gè yǒu bù qǔ. xún zhī yì děng yǔ dù shì yǒu yuàn, qiǎn shǐ zhāo zhī. yì děng shòu xún jié dù. liù yuè gēng zǐ, xún chén zào nán jīn, lìng sān jūn rù chéng nǎi shí. huì dù xī chū zōng zú sī cái yǐ chōng quàn shǎng, zì dēng gāo jiàn hé zhàn, fàng huǒ jiàn, xún zhòng jiàn jù rán, yī shí sàn kuì. xún zhōng jiàn fù shuǐ sǐ. zhǎn xún jí fù gǔ bìng xún èr zi, bìng chuán shǒu jiàn yè. fēng huì dù lóng biān xiàn hóu.
慧度，瑗第五子也。七年，除交州刺史，詔書未到，其年 春，盧循襲破合浦，徑向交州，慧度乃率文武六千人拒循於石 碕，破之。循雖破，餘黨皆習兵事，李遜子孫李弈、李移、李 脫等皆奔竄石碕，盤結俚、獠，各有部曲。循知弈等與杜氏有 怨，遣使招之。弈等受循節度。六月庚子，循晨造南津，令三 軍入城乃食。慧度悉出宗族私財以充勸賞，自登高艦合戰，放 火箭，循衆艦俱然，一時散潰。循中箭赴水死。斬循及父嘏並 循二子，並傳首建鄴。封慧度龍編縣侯。

wǔ dì jiàn zuò, jìn hào fǔ guó jiāng jūn. qí nián, nán tǎo lín yì, lín yì qǐ xiáng, shū shēng kǒu dà xiàng jīn yín gǔ bèi děng, nǎi shì zhī. qiǎn zhǎng shǐ jiāng yōu fèng biǎo xiàn jié. huì dù bù yī shū shí, jiǎn yuē zhì sù. néng dàn qín, pō hǎo zhuāng lǎo. jìn duàn yín sì, chóng xiū xué xiào, suì huāng rén jī, zé yǐ sī lù zhèn gěi. wèi zhèng xiān mì, yǒu rú jū jiā, yóu shì wēi huì zhān qià, jiān dào bù qǐ. nǎi zhì chéng mén bù yè bì, dào bù shí yí. zú, zhuī zèng zuǒ jiāng jūn. yǐ huì dù zhǎng zi hóng wén wèi zhèn yuǎn jiāng jūn jiāo zhōu cì shǐ.
武帝踐阼，進號輔國將軍。其年，南討林邑，林邑乞降， 輸生口大象金銀古貝等，乃釋之。遣長史江攸奉表獻捷。慧度 布衣蔬食，儉約質素。能彈琴，頗好莊、老。禁斷淫祀，崇修 學校，歲荒人飢，則以私祿振給。爲政纖密，有如居家，由是 威惠沾洽，奸盜不起。乃至城門不夜閉，道不拾遺。卒，追贈 左將軍。以慧度長子弘文爲振遠將軍、交州刺史。

chū, wǔ dì běi zhēng guān luò, huì dù bǎn hóng wén xíng jiǔ zhēn tài shǒu. jí jì fù wèi cì shǐ, yì yǐ kuān hé dé zhòng, xí jué lóng biān hóu. yuán jiā sì nián, wén dì yǐ tíng wèi wáng huī wèi jiāo zhōu cì shǐ, hóng wén bèi zhēng, huì dé zhòng jí, qiān yǐ jiù lù. qīn jiù jiàn qí huàn dǔ, quàn dài bìng yù. hóng wén yuē: wú shì hé huáng ēn, zhàng jié sān shì. cháng yù tóu qū dì tíng, yǐ bào suǒ hé kuàng qīn bèi zhēng mìng, ér kě yàn rán zhě hū. hóng wén mǔ ruǎn nián lǎo, jiàn hóng wén yú jí jiù lù, bù rěn bié, yǔ dào guǎng zhōu, suì zú. lín sǐ, qiǎn dì hóng yóu yì jiàn yè, cháo tíng shén āi zhī.
初，武帝北征關、洛，慧度板弘文行九真太守。及繼父爲 刺史，亦以寬和得衆，襲爵龍編侯。元嘉四年，文帝以廷尉王 徽爲交州刺史，弘文被征，會得重疾，牽以就路。親舊見其患 篤，勸待病癒。弘文曰：「吾世荷皇恩，杖節三世。常欲投軀 帝庭，以報所荷；況親被征命，而可晏然者乎。」弘文母阮年 老，見弘文輿疾就路，不忍別，與到廣州，遂卒。臨死，遣弟 弘猷詣建鄴，朝廷甚哀之。

xiào jiàn zhōng, yǐ yù zhāng tài shǒu tán hé zhī wèi yù zhōu cì shǐ, hé zhī xiān lì shǐ xìng tài shǒu jiāo zhōu cì shǐ, suǒ zài yǒu wēi míng, dào zéi píng jī. měi chū liè, měng shòu fú bù gǎn qǐ.
孝建中，以豫章太守檀和之爲豫州刺史，和之先曆始興太 守、交州刺史，所在有威名，盜賊屏跡。每出獵，猛獸伏不敢 起。

ruǎn zhǎng zhī zì jǐng mào, yī zì shàn yè, chén liú wèi shì rén yě. zǔ sī kuàng, jīn zǐ guāng lù dài fū. fù pǔ, biāo qí zī yì cān jūn.
阮長之字景茂，一字善業，陳留尉氏人也。祖思曠，金紫 光祿大夫。父普，驃騎諮議參軍。

zhǎng zhī nián shí wǔ sàng fù, yǒu xiào xìng, āi gǎn bàng rén. chú fú, shū shí zhě yóu jī zài. xián jū dǔ xué, wèi cháng yǒu duò róng.
長之年十五喪父，有孝性，哀感傍人。除服，蔬食者猶積 載。閒居篤學，未嘗有惰容。

chū wèi zhū fǔ cān jūn, mǔ lǎo, qiú bǔ xiāng yuán lìng, dū yóu wú lǐ biān zhī, qù zhí. hòu bài wǔ chāng tài shǒu. shí wáng hóng wèi jiāng zhōu, yǎ xiàng zhī zhòng, yǐn wèi chē qí cóng shì zhōng láng.
初爲諸府參軍，母老，求補襄垣令，督郵無禮鞭之，去職。 後拜武昌太守。時王弘爲江州，雅相知重，引爲車騎從事中郎。

yuán jiā shí yī nián, chú lín hǎi tài shǒu, zài guān cháng yōng bài xù. zhì jùn shǎo shí, mǔ wáng, zàng bì bù shèng yōu zú.
元嘉十一年，除臨海太守，在官常擁敗絮。至郡少時，母 亡，葬畢不勝憂卒。

shí jùn tián lù yǐ máng zhǒng wèi duàn, cǐ qián qù guān zhě zé yī nián zhì lù jiē rù hòu rén. shǐ yǐ yuán jiā mò gǎi cǐ kē, jì yuè fèn lù. zhǎng zhī qù wǔ chāng jùn, dài rén wèi zhì, yǐ máng zhǒng qián yī rì jiě yìn shòu. chū fā dōu, qīn gù huò yǐ qì wù zèng bié, dé biàn jiān lù, hòu guī, xī yǐ hái zhī. wèi zhōng shū láng zhí shěng, yè wǎng lín shěng, wù zhe jī chū hé, yī shì zì liè. mén xià yǐ àn yè rén bù zhī, bù shòu liè. zhǎng zhī gù qiǎn sòng yuē: yī shēng bù wǔ àn shì. qián hòu suǒ lì guān, jiē yǒu fēng zhèng, wèi hòu rén suǒ sī. sòng shì yán shàn zhèng zhě xián chēng zhī. wén dì shēn xī zhī, yuē: jǐng mào fāng kān dà yòng, qǐ zhí yǐ qīng kǔ jiàn xī. zi shī mén, yuán xiāng lìng.
時郡田祿以芒種爲斷，此前去官者則一年秩祿皆入後人。 始以元嘉末改此科，計月分祿。長之去武昌郡，代人未至，以 芒種前一日解印綬。初發都，親故或以器物贈別，得便緘錄， 後歸，悉以還之。爲中書郎直省，夜往鄰省，誤着屐出合，依 事自列。門下以闇夜人不知，不受列。長之固遣送曰：「一生 不侮暗室。」前後所蒞官，皆有風政，爲後人所思。宋世言善 政者咸稱之。文帝深惜之，曰：「景茂方堪大用，豈直以清苦 見惜。」子師門，原鄉令。

yuán jiā chū, wén dì qiǎn dà shǐ xún xíng sì fāng, jiān sàn qí cháng shì wáng xīn zhī děng shàng yán: xuān wēi jiāng jūn chén nán dùn èr jùn tài shǒu lǐ yuán dé qīng qín jūn píng, jiān dào zhǐ xī . péng chéng nèi shǐ wèi gōng zi lián xī xiū shèn, zài gōng wàng sī, ān yuē shǒu jiǎn, jiǔ ér mí gù. qián sòng xiàn lìng chéng pǔ wèi zhèng kuān jì, yí yǒng zài rén. qián tóng yáng lìng lǐ xī guó zài shì yǒu fāng, rén sī qí zhèng. gù shān sāng lìng hé dào zì shǎo qīng lián, bái shǒu mí lì. yīng jiā bāo lài, yǐ quàn yú hòu. gè bèi bāo cì. xīn zhī zì shū dào, hé dōng rén. zēng zǔ qiān qī yǒu míng jìn shì, guān zhì nán mán xiào wèi. xīn zhī wèi zuǒ hù shàng shū guāng lù dài fū, zú guān.
元嘉初，文帝遣大使巡行四方，兼散騎常侍王歆之等上言： 「宣威將軍、陳南頓二郡太守李元德清勤均平，奸盜止息 。 彭城內史魏恭子廉惜修慎，在公忘私，安約守儉，久而彌固。 前宋縣令成浦爲政寬濟，遺詠在人。前鮦陽令李熙國在事有方， 人思其政。故山桑令何道自少清廉，白首彌厲。應加褒賚，以 勸於後。」各被褒賜。歆之字叔道，河東人。曾祖愆期有名晉 世，官至南蠻校尉。歆之位左戶尚書、光祿大夫，卒官。

zhēn fǎ chóng, zhōng shān rén yě. fù kuāng, wèi shào fǔ qīng, yǐ qīng wén. fǎ chóng, sòng yǒng chū zhōng wèi jiāng líng lìng, zài rèn yán zhěng, xiàn jìng sù rán. yú shí, nán píng móu shì tōng wèi jiāng ān lìng zú guān, zhì qí nián mò, fǎ chóng zài tīng shì, shì tōng qián jiàn. fǎ chóng zhī qí yǐ wáng, è rán wèi yán. zuò dìng, yún: qīng xiàn rén sòng yǎ jiàn fù mǐ qiān yú shí bù hái, lìng ér qióng bì bù zì cún, gù zì sù. fǎ chóng yīn mìng kǒu shòu wèi cí, yīn xùn xiè xià xí. ér fǎ chóng wèi wèn, sòng jiā láng bèi shū sòng. tài shǒu wáng huá wén ér tàn měi zhī.
甄法崇，中山人也。父匡，位少府卿，以清聞。法崇，宋 永初中爲江陵令，在任嚴整，縣境肅然。於時，南平繆士通爲 江安令卒官，至其年末，法崇在聽事，士通前見。法崇知其已 亡，愕然未言。坐定，云：「卿縣人宋雅見負米千餘石不還， 令兒窮弊不自存，故自訴。」法崇因命口受爲辭，因遜謝下席。 而法崇爲問，宋家狼狽輸送。太守王華聞而嘆美之。

fǎ chóng sūn bīn. bīn yǒu xíng yè, xiāng dǎng chēng shàn. cháng yǐ yī shù níng jiù zhōu zhǎng shā sì kù zhì qián, hòu shú níng hái, yú níng shù zhōng de wǔ liǎng jīn, yǐ shǒu jīn guǒ zhī, bīn dé, sòng hái sì kù. dào rén jīng yún: jìn yǒu rén yǐ cǐ jīn zhì qián, shí yǒu shì bù dé jǔ ér shī. tán yuè nǎi néng jiàn hái, zhé yǐ jīn bàn yǎng chóu. wǎng fù shí yú, bīn jiān rán bù shòu, yīn wèi yuē wǔ yuè pī yáng qiú ér fù xīn, qǐ shí yí jīn zhě xié. zú hái jīn. liáng wǔ dì bù yī ér wén zhī, jí jiàn zuò, yǐ xī chāng hóu zǎo wèi yì zhōu cì shǐ, nǎi yǐ bīn wèi fǔ lù shì cān jūn, dài pí xiàn lìng. jiāng xíng, tóng liè wǔ rén, dì jiè yǐ lián shèn. zhì bīn, dú yuē: qīng xī yǒu hái jīn zhī měi, gù bù fù yǐ cǐ yán xiāng shǔ. yóu cǐ míng dé yì zhāng. jí zài shǔ, zǎo lǐ zhī shén hòu yún.
法崇孫彬。彬有行業，鄉黨稱善。嘗以一束苧就州長沙寺 庫質錢，後贖苧還，於苧束中得五兩金，以手巾裹之，彬得， 送還寺庫。道人驚云：「近有人以此金質錢，時有事不得舉而 失。檀越乃能見還，輒以金半仰酬。」往復十餘，彬堅然不受， 因謂曰；「五月披羊裘而負薪，豈拾遺金者邪。」卒還金。梁 武帝布衣而聞之，及踐阼，以西昌侯藻爲益州刺史，乃以彬爲 府錄事參軍，帶郫縣令。將行，同列五人，帝誡以廉慎。至彬， 獨曰：「卿昔有還金之美，故不復以此言相屬。」由此名德益 彰。及在蜀，藻禮之甚厚雲。

fù yǎn zì jì guī, běi dì líng zhōu rén yě. zēng zǔ hóng rén, sòng wǔ dì zhī wài dì, yǐ zhōng biǎo lì xiǎn guān, wèi tài cháng qīng. zǔ shào zì yàn xiān, yuán wài sàn qí shì láng. fù sēng yòu, shān yīn lìng, yǒu néng míng.
傅琰字季珪，北地靈州人也。曾祖弘仁，宋武帝之外弟， 以中表歷顯官，位太常卿。祖劭字彥先，員外散騎侍郎。父僧 佑，山陰令，有能名。

yǎn měi zī yí, shì sòng wèi wǔ kāng lìng, qiān shān yīn lìng, bìng zhe néng míng, èr xiàn jiē wèi zhī fù shèng. cì jué xīn tíng hòu. yuán huī zhōng, qiān shàng shū zuǒ chéng. mǔ sàng, lín jiā shī huǒ, yán shāo yǎn wū, bào jiù bù dòng. lín rén jìng lái fù jiù, nǎi dé jù quán. yǎn gǔ bì zhī jiān yǐ bèi yān yàn.
琰美姿儀，仕宋爲武康令，遷山陰令，並着能名，二縣皆 謂之傅聖。賜爵新亭侯。元徽中，遷尚書左丞。母喪，鄰家失 火，延燒琰屋，抱柩不動。鄰人競來赴救，乃得俱全。琰股髀 之間已被煙焰。

qí gāo dì fǔ zhèng, yǐ shān yīn yù sòng fán jī, fù yǐ yǎn wèi shān yīn lìng. mài zhēn mài táng lǎo mǔ zhēng tuán sī lái yì yǎn, yǎn guà tuán sī yú zhù biān zhī, mì shì yǒu tiě xiè, nǎi fá mài táng zhě. yòu èr yě fù zhēng jī, yǎn gè wèn hé yǐ shí jī, yī rén yún sù, yī rén yún dòu. nǎi pò jī dé sù, zuì yán dòu zhě. xiàn nèi chēng shén míng, wú gǎn wèi tōu. yǎn fù zi bìng zhe qí jī, shí yún zhū fù yǒu lǐ xiàn pǔ, zi sūn xiāng chuán, bù yǐ shì rén.
齊高帝輔政，以山陰獄訟煩積，復以琰爲山陰令。賣針、 賣糖老姥爭團絲來詣琰，琰掛團絲於柱鞭之，密視有鐵屑，乃 罰賣糖者。又二野父爭雞，琰各問何以食雞，一人云粟，一人 雲豆。乃破雞得粟，罪言豆者。縣內稱神明，無敢爲偷。琰父 子並着奇績，時雲諸傅有理縣譜，子孫相傳，不以示人。

shēng míng zhōng, qiān yì zhōu cì shǐ. zì xiàn qiān zhōu, jìn shì hǎn yǒu. qí jiàn yuán sì nián, zhēng xiāo qí jiāng jūn huáng mén láng. yǒng míng zhōng, wèi lú líng wáng ān xī zhǎng shǐ nán jùn nèi shǐ, xíng jīng zhōu shì. zú. yǎn sàng xī hái, yǒu zhào chū lín kū.
升明中，遷益州刺史。自縣遷州，近世罕有。齊建元四年， 征驍騎將軍、黃門郎。永明中，爲廬陵王安西長史、南郡內史， 行荊州事。卒。琰喪西還，有詔出臨哭。

shí zhǎng shā tài shǒu wáng shěn xīn cài tài shǒu liú wén wèi jìn píng tài shǒu qiū zhòng qǐ zhǎng chéng xiàn lìng hé jìng shū gù zhāng xiàn lìng qiū jì zhī, jiē yǒu néng míng, ér bù jí yǎn yě. shěn zì yàn liú, dōng hǎi rén, lì qián táng shān yīn mò líng lìng, nán píng zhǎng shā tài shǒu, qīng lián jiè shèn, shēn héng jū lù ér jū chù rì pín. sǐ zhī rì wú zhái kě qì, gù lì wèi yíng guān jiù. wén wèi zì yǒu chuán. zhòng qǐ jiàn shěn xiàn chuán, jìng shū jiàn zi sī chéng chuán.
時長沙太守王沈、新蔡太守劉聞慰、晉平太守丘仲起、長 城縣令何敬叔、故鄣縣令丘寂之，皆有能名，而不及琰也。沈 字彥流，東海人，歷錢唐、山陰、秣陵令，南平、長沙太守， 清廉戒慎，身恆居祿而居處日貧。死之日無宅可憩，故吏爲營 棺柩。聞慰自有傳。仲起見沈憲傳，敬叔見子思澄傳。

jì zhī zì dé xuán, wú xìng wū chéng rén. nián shí qī, wèi zhōu xī cáo, jiān zhí zhǔ bù. cì shǐ wáng yù xíng xiàn yè hái, qián qū yǐ zhì, ér jì zhī bù kěn kāi mén, yuē: bù fèng mò zhǐ. yù fāng yú chē zhōng wèi jiào, rán hòu kāi. yù tàn yuē: bù yì zhì jūn zhāng jìn zài hé xià. jí zhuǎn wèi zhǔ bù. zài xiàn zhuān yǐ lián jié yù xià. yú shí dān tú xiàn lìng shěn cuán zhī yǐ qīng lián dǐ zuì, jì zhī wén zhī yuē: qīng lì zhēn bù kě wèi yě, zhèng dāng chù jì mèng zhī jiān hū.
寂之字德玄，吳興烏程人。年十七，爲州西曹，兼直主簿。 刺史王彧行縣夜還，前驅已至，而寂之不肯開門，曰：「不奉 墨旨。」彧方於車中爲教，然後開。彧嘆曰：「不意郅君章近 在合下。」即轉爲主簿。在縣專以廉潔御下。於時丹徒縣令沈 巑之以清廉抵罪，寂之聞之曰：「清吏真不可爲也，政當處季、 孟之間乎。」

cuán zhī wú xìng wǔ kāng rén, xìng shū zhí, zài xiàn zì yǐ qīng lián bù shì zuǒ yòu, jìn rùn rì zhì, suì suǒ xì shàng fāng . tàn yuē: yī jiàn tiān zǐ zú yǐ. shàng zhào wèn yuē : fù yù hé chén? dá yuē: chén zuò qīng suǒ yǐ huò zuì. shàng yuē: qīng fù hé yǐ huò zuì? yuē: wú yǐ chéng fèng yào rén. shàng yuē: yào rén wèi shuí? cuán zhī yǐ shǒu bǎn sì miàn zhǐ yuē: cǐ chì yī zhū xián jiē shì. ruò chén dé gèng míng, bì lìng qīng yù rì zhì. cuán zhī suī wēi yán, shàng yì bù zé. hòu zhī qí wú zuì, zhòng chú dān tú lìng. rù xiàn jiè, lì rén hòu zhī, wèi yuē: wǒ jīn zhòng lái, dāng yǐ rén gān dài mǐ, bù rán qīng míng bù lì.
巑之吳興武康人，性疏直，在縣自以清廉不事左右，浸潤 日至，遂鎖系尚方 。嘆曰：「一見天子足矣。」上召問曰 ： 「復欲何陳？」答曰：「臣坐清所以獲罪。」上曰：「清復何以 獲罪？」曰：「無以承奉要人。」上曰：「要人爲誰？」巑之 以手板四面指曰：「此赤衣諸賢皆是。若臣得更鳴，必令清譽 日至。」巑之雖危言，上亦不責。後知其無罪，重除丹徒令。 入縣界，吏人候之，謂曰：「我今重來，當以人肝代米，不然 清名不立。」

yòu yǒu rǔ nán zhōu qià, lì jù róng qū ā shàng yú wú lìng, lián yuē wú sī, zú yú dōu shuǐ shǐ zhě. wú yǐ bìn liǎn, lì rén wèi mǎi guān qì. qí wǔ dì wén ér fēi zhī, yuē: qià lèi lì míng yì ér jū chù bù lǐ, suì zuò wú chē zhái sǐ, lìng lì yī guān zhī, cǐ gù yí zuì biǎn, wú lùn bāo xù. nǎi chì bù gěi zèng fù. yǎn zi huì, wèi guān yì yǒu néng míng, hòu wèi wú lìng, bié jiàn kāng lìng sūn lián, lián yīn wèn yuē: wén zhàng rén fā jiān tī fú, huì huà rú shén, hé yǐ zhì cǐ ? dá yuē : wú tā yě, wéi qín ér qīng. qīng zé xiàn gāng zì xíng, qín zé shì wú bù lǐ. xiàn gāng zì xíng zé lì bù néng qī, shì zì lǐ zé wù wú yí zhì, yù bù lǐ dé hū. shí lín huái liú xuán míng yì yǒu lì néng, lì shān yīn jiàn kāng lìng, zhèng cháng wèi tiān xià dì yī, zhōng yú sī nóng qīng. hòu huì yòu dài xuán míng wèi shān yīn lìng, wèn xuán míng yuē: yuàn yǐ jiù zhèng gào xīn lìng yǐn. dá yuē: wǒ yǒu qí shù, qīng jiā pǔ suǒ bù zài, lín bié dāng xiāng shì. jì ér yuē: zuò xiàn lìng wéi rì shí yī shēng fàn ér mò yǐn jiǔ, cǐ dì yī cè yě. huì tiān jiān zhōng wèi jiàn kāng lìng, fù yǒu néng míng, wèi biāo qí zī yì. zi qí.
又有汝南周洽，歷句容、曲阿、上虞、吳令，廉約無私， 卒於都水使者。無以殯斂，吏人爲買棺器。齊武帝聞而非之， 曰：「洽累歷名邑而居處不理，遂坐無車宅死，令吏衣棺之， 此故宜罪貶，無論褒恤。」乃敕不給贈賻。 琰子翽，爲官亦有能名，後爲吳令，別建康令孫廉，廉因 問曰：「聞丈人發奸擿伏，惠化如神，何以至此 ？」答曰 ： 「無他也，唯勤而清。清則憲綱自行，勤則事無不理。憲綱自 行則吏不能欺，事自理則物無疑滯，欲不理得乎。」時臨淮劉 玄明亦有吏能，歷山陰、建康令，政常爲天下第一，終於司農卿。 後翽又代玄明爲山陰令，問玄明曰：「願以舊政告新令尹。」 答曰：「我有奇術，卿家譜所不載，臨別當相示。」既而曰： 「作縣令唯日食一升飯而莫飲酒，此第一策也。」翽天監中爲 建康令，復有能名，位驃騎諮議。子岐。

qí zì jǐng píng, shì liáng qǐ jiā nán kāng wáng zuǒ cháng shì, hòu jiān shàng shū jīn bù láng, mǔ yōu qù zhí, jū sàng jǐn lǐ. fú què hòu jí fèi jiǔ zhī, fù chú shǐ xīn lìng. xiàn rén yǒu yīn dòu xiāng ōu ér sǐ, sǐ jiā sù jùn, jùn lù qí chóu rén, kǎo lüè bèi zhì, zhōng bù yǐn jiù. jùn nǎi yí yù yú xiàn, qí jí lìng tuō xiè, yǐ hé yán wèn zhī, biàn jí shǒu fú. fǎ dāng cháng sǐ, huì dōng jié zhì, qí nǎi fàng qí hái jiā. yù cáo yuàn gù zhēng yuē: gǔ zhě yǒu cǐ, jīn bù kě xíng. qí yuē: qí ruò fù xìn, xiàn lìng dāng zuò. jìng rú qī ér fǎn. tài shǒu shēn xiāng tàn yì, jù yǐ zhuàng wén. qí hòu qù xiàn, rén wú lǎo shào jiē chū jìng bài sòng, hào kū wén shù shí lǐ. zhì dōu, chú tíng wèi zhèng, rù jiān zhōng shū tōng shì shè rén, lèi qiān ān xī zhōng jì shì, jiān shè rén rú gù.
岐字景平，仕梁起家南康王左常侍，後兼尚書金部郎，母 憂去職，居喪盡禮。服闋後疾廢久之，復除始新令。縣人有因 斗相毆而死，死家訴郡，郡錄其仇人，考掠備至，終不引咎。 郡乃移獄於縣，岐即令脫械，以和言問之，便即首服。法當償 死，會冬節至，岐乃放其還家。獄曹掾固爭曰：「古者有此， 今不可行。」岐曰：「其若負信，縣令當坐。」竟如期而反。 太守深相嘆異，遽以狀聞。岐後去縣，人無老少皆出境拜送， 號哭聞數十里。至都，除廷尉正，入兼中書通事舍人，累遷安 西中記室，兼舍人如故。

qí měi róng zhǐ, bó shè néng zhàn duì. dà tóng zhōng yǔ wèi hé qīn, qí shǐ suì zhōng zài zhì, cháng qiǎn qí jiē duì yān.
岐美容止，博涉能占對。大同中與魏和親，其使歲中再至， 常遣岐接對焉。

tài qīng yuán nián, lèi qiān tài pú, sī nóng qīng, shè rén rú gù. qí zài jìn shěng shí yú nián, jī shì mì wù, yà yú zhū yì. cǐ nián dōng, zhēn yáng hóu xiāo míng fá péng chéng, bīng bài, qiú yú wèi. èr nián, míng qiǎn shǐ hái shù wèi yù tōng hé hǎo, chì yǒu sī jí jìn chén dìng yì. zuǒ wèi zhū yì yuē: biān jìng qiě dé jìng kòu xī rén, yú shì wèi biàn. yì zhě bìng rán zhī. qí dú yuē: gāo chéng jì xīn dé zhì, hé shì xū hé? bì shì shè jiān, gù lìng zhēn yáng qiǎn shǐ, lìng hóu jǐng zì yí, dāng yǐ zhēn yáng yì jǐng, jǐng yì bù ān, bì tú huò luàn. ruò xǔ tōng hǎo, zhèng shì duò qí jì zhōng. qiě péng chéng qù suì sàng shī, wō yáng fù xīn bài tuì, jīn shǐ jiù hé, yì shì guó jiā zhī ruò. hé bù kě xǔ. yì děng gù zhí, dì suì cóng zhī. jí qiǎn shǐ, jǐng guǒ yǒu cǐ yí, suì jǔ bīng rù kòu, qǐng zhū zhū yì.
太清元年，累遷太僕，司農卿，舍人如故。岐在禁省十餘 年，機事密勿，亞於朱異。此年冬，貞陽侯蕭明伐彭城，兵敗， 囚於魏。二年，明遣使還述魏欲通和好，敕有司及近臣定議。 左衛朱異曰：「邊境且得靜寇息人，於事爲便。」議者並然之。 岐獨曰：「高澄既新得志，何事須和？必是設間，故令貞陽遣 使，令侯景自疑，當以貞陽易景，景意不安，必圖禍亂。若許 通好，政是墮其計中。且彭城去歲喪師，渦陽復新敗退，今使 就和，益示國家之弱。和不可許。」異等固執，帝遂從之。及 遣使，景果有此疑，遂舉兵入寇，請誅朱異。

sān nián, qiān zhōng lǐng jūn, shè rén rú gù. èr yuè, hóu jǐng yú què qián tōng biǎo, qǐ gē jiāng yòu sì zhōu ān zhì bù xià, dāng jiě wéi hái zhèn. chì xǔ zhī, nǎi yú chéng xī lì méng. qiú qiǎn zhào xuān chéng wáng chū sòng. qí gù zhí xuān chéng wáng dí sì zhī zhòng, bù yí xǔ zhī. nǎi qiǎn shí chéng gōng dà kuǎn sòng zhī. jí yǔ jǐng méng qì, chéng zhōng wén wǔ xǐ yuè, jì dé jiě wéi. qí dú yán yú zhòng yuē: zéi jǔ bīng wèi nì, qǐ yǒu qiú hé. jí jǐng bèi méng, mò bù tàn fú. xún yǒu zhào, yǐ qí qín láo, fēng nán fēng xiàn hóu. gù cí bù shòu. gōng chéng shī shǒu, qí dài jí chū wéi, zú yú zhái.
三年，遷中領軍，舍人如故。二月，侯景於闕前通表，乞 割江右四州安置部下，當解圍還鎮。敕許之，乃於城西立盟。 求遣召宣城王出送。岐固執宣城王嫡嗣之重，不宜許之。乃遣 石城公大款送之。及與景盟訖，城中文武喜躍，冀得解圍。岐 獨言於衆曰：「賊舉兵爲逆，豈有求和。」及景背盟，莫不嘆 服。尋有詔，以岐勤勞，封南豐縣侯。固辭不受。宮城失守， 岐帶疾出圍，卒於宅。

yú yuàn zì shì gōng, huì jī yú yáo rén yě. zǔ lài, gěi shì zhōng jiān lì hóu. fù wàng zhī zǎo zú. lài zhōng tíng jú shù dōng shú, zi sūn jìng lái qǔ zhī. yuàn nián shù suì dú bù qǔ, lài jí jiā rén jiē yì zhī.
虞願字士恭，會稽餘姚人也。祖賚，給事中、監利侯。父 望之早卒。賚中庭橘樹冬熟，子孫競來取之。願年數歲獨不取， 賚及家人皆異之。

sòng yuán jiā zhōng, wèi xiāng dōng wáng guó cháng shì. jí míng dì lì, yǐ yuàn rú lì xué shè, jiān fān guó jiù ēn, yì yù shén hòu. chú tài cháng chéng, shàng shū cí bù láng, tōng zhí sàn qí shì láng. dì xìng cāi jì, tǐ féi zēng fēng, xià yuè cháng zhe xiǎo pí yī. bài zuǒ yòu èr rén wèi sī fēng lìng shǐ, fēng qǐ fāng miàn, zhé xiān qǐ wén. xīng wén zāi biàn, bù xìn tài shǐ, bù tīng wài zòu, chì líng tái zhī xīng èr rén gěi yuàn, cháng nèi shěng zhí, yǒu yì xiān qǐ, yǐ xiāng jiǎn chá.
宋元嘉中，爲湘東王國常侍。及明帝立，以願儒吏學涉， 兼蕃國舊恩，意遇甚厚。除太常丞，尚書祠部郎，通直散騎侍 郎。帝性猜忌，體肥憎風，夏月常着小皮衣。拜左右二人爲司 風令史，風起方面，輒先啓聞。星文災變，不信太史，不聽外 奏，敕靈台知星二人給願，常內省直，有異先啓，以相檢察。

dì yǐ gù zhái qǐ xiāng gōng sì, fèi jí shē chǐ. yǐ xiào wǔ zhuāng yán shā qī céng, dì yù qǐ shí céng, bù kě lì, fēn wèi liǎng shā, gè wǔ céng. xīn ān tài shǒu cháo shàng zhī bà jùn hái jiàn dì, yuē: qīng zhì xiāng gōng sì wèi? wǒ qǐ cǐ sì shì dà gōng dé. yuàn zài cè yuē: bì xià qǐ cǐ sì, jiē shì bǎi xìng mài ér tiē fù qián, fú ruò yǒu zhī, dāng bēi kū āi mǐn. zuì gāo fú tú, yǒu hé gōng dé! shàng shū lìng yuán càn zài zuò, wèi zhī shī sè. dì dà nù, shǐ rén qū yè xià diàn, yuàn xú qù wú yì róng. yǐ jiù ēn, shǎo rì zhōng yǐ fù zhào rù.
帝以故宅起湘宮寺，費極奢侈。以孝武莊嚴剎七層，帝欲 起十層，不可立，分爲兩剎，各五層。新安太守巢尚之罷郡還 見帝，曰：「卿至湘宮寺未？我起此寺是大功德。」願在側曰： 「陛下起此寺，皆是百姓賣兒貼婦錢，佛若有知，當悲哭哀 湣。罪高佛圖，有何功德！」尚書令袁粲在坐，爲之失色。帝 大怒，使人驅曳下殿，願徐去無異容。以舊恩，少日中已復召 入。

dì hǎo wéi qí, shén zhuō, qù gé qī bā dào, wù yì gòng qī wèi dì sān pǐn, yǔ dì yī pǐn wáng kàng wéi qí, yī pǐn dǔ xì. kàng ráo jiè dì, yuē: huáng dì fēi qí, chén kàng bù néng duàn. dì zhōng bù jué, yǐ wèi xìn rán, hǎo zhī yù dǔ. yuàn yòu yuē: yáo yǐ cǐ jiào dān zhū, fēi rén zhǔ suǒ yí hǎo yě. suī shù wǔ zhǐ, ér méng shǎng cì yóu yì yú rén. qiān jiān zhōng shū láng.
帝好圍碁，甚拙，去格七八道，物議共欺爲第三品，與第 一品王抗圍碁，依品賭戲。抗饒借帝，曰：「皇帝飛碁，臣抗 不能斷。」帝終不覺，以爲信然，好之愈篤。願又曰：「堯以 此教丹朱，非人主所宜好也。」雖數忤旨，而蒙賞賜猶異餘人。 遷兼中書郎。

dì qǐn jí, yuàn cháng shì yī yào. dì yóu hǎo zhú yí, yǐ yín bō shèng mì zì zhī, yī shí shù bō. wèi yáng zhōu cì shǐ wáng jǐng wén yuē: cǐ shì qí wèi, qīng pō zú bù? jǐng wén dá yuē: chén sù hǎo cǐ wù, pín sù zhì zhī shén nán. dì shén yuè. shí zhú yí jī duō, xiōng fù pǐ zhàng, qì jiāng jué. zuǒ yòu qǐ yǐn shù shēng cù jiǔ, nǎi xiāo. jí dà kùn, yī shí zhī zǐ yóu zhì sān shēng. shuǐ huàn jī jiǔ, yào bù fù xiào. dà jiàn rì, zhèng zuò hū dào rén, hé zhǎng biàn jué.
帝寢疾，願常侍醫藥。帝尤好逐夷，以銀缽盛蜜漬之，一 食數缽。謂揚州刺史王景文曰：「此是奇味，卿頗足不？」景 文答曰：「臣夙好此物，貧素致之甚難。」帝甚悅。食逐夷積 多，胸腹痞脹，氣將絕。左右啓飲數升酢酒，乃消。疾大困， 一食汁滓猶至三升。水患積久，藥不復效。大漸日，正坐呼道 人，合掌便絕。

yuàn yǐ shì jí jiǔ, zhuǎn zhèng yuán láng. chū wèi jìn píng tài shǒu. zài jùn bù shì shēng yè. qián zhèng yǔ bǎi xìng jiāo guān, zhì lù qí ér fù, yuàn qiǎn rén yú dào duó qǔ jiāng hái. zài jùn lì xué táng jiào shòu. jùn jiù chū rán shé, dǎn kě wèi yào. yǒu yí yuàn shé zhě, yuàn bù rěn shā, fàng èr shí lǐ wài shān zhōng. yī yè shé hái chuáng xià. fù sòng sì shí lǐ shān, jīng sù fù guī. lùn zhě yǐ wèi rén xīn suǒ zhì. hǎi biān yǒu yuè wáng shí, cháng yǐn yún wù, xiāng chuán yún qīng lián tài shǒu nǎi dé jiàn. yuàn wǎng jiù guān shì, qīng chè wú suǒ yǐn bì . hòu láng yá wáng xiù zhī wèi jùn, yǔ cháo shì shū yuē: cǐ jùn chéng yú gōng zhī hòu, shàn zhèng yóu cún, yí fēng yì zūn, chà dé wú shì.
願以侍疾久，轉正員郎。出爲晉平太守。在郡不事生業。 前政與百姓交關，質錄其兒婦，願遣人於道奪取將還。在郡立 學堂教授。郡舊出髯蛇，膽可爲藥。有遺願蛇者，願不忍殺， 放二十里外山中。一夜蛇還床下。復送四十里山，經宿復歸。 論者以爲仁心所致。海邊有越王石，常隱雲霧，相傳雲「清廉 太守乃得見」。願往就觀視，清徹無所隱蔽 。後琅邪王秀之爲 郡，與朝士書曰：「此郡承虞公之後，善政猶存，遺風易遵， 差得無事。」

yǐ mǔ lǎo jiě zhí, chú hòu jūn jiāng jūn. chǔ yàn huí cháng yì yuàn, yuàn bù zài, jiàn qí mián chuáng shàng jī chén āi, yǒu shū shù zhì. yàn huí tàn yuē: yú jūn zhī qīng zhì yú cǐ. lìng rén sǎo dì fú chuáng ér qù.
以母老解職，除後軍將軍。褚彥回嘗詣願，願不在，見其 眠床上積塵埃，有書數帙。彥回嘆曰：「虞君之清至於此。」 令人掃地拂床而去。

qiān zhōng shū láng, lǐng dōng guān jì jiǔ. xiōng jì wèi shàng yú lìng zú, yuàn cóng shěng bù chū hái jiā, bù dài zhào biàn guī dōng. chú xiāo qí jiāng jūn, qiān tíng wèi, jì jiǔ rú gù.
遷中書郎，領東觀祭酒。兄季爲上虞令卒，願從省步出還 家，不待詔便歸東。除驍騎將軍，遷廷尉，祭酒如故。

yuàn cháng shì sòng míng dì, qí chū, shén zhǔ qiān rǔ yīn miào, yuàn bài cí liú tì. jiàn yuán yuán nián zú. yuàn zhe wǔ jīng lùn wèn, zhuàn huì jī jì, wén hàn shù shí piān.
願嘗事宋明帝，齊初，神主遷汝陰廟，願拜辭流涕。建元 元年卒。願着五經論問，撰會稽記，文翰數十篇。

wáng hóng fàn, shàng gǔ rén yě. sòng tài shǐ zhōng, wèi kè qīng zhōu, hóng fàn dé bié jià qīng hé cuī zǔ huān nǚ, réng yǐ wèi qī. zǔ huān nǚ shuō hóng fàn nán guī. sòng guì yáng wáng zhī nán, suí qí gāo dì zhèn xīn tíng, cháng yǐ shēn hàn shǐ. gāo dì yuē: wǒ zì yǒu dùn, qīng kě zì fáng. dá yuē: tiān xià wú hóng fàn hé yǒu zāi, cāng shēng fāng luàn, qǐ kě yī rì wú gōng. dì shén shǎng zhī.
王洪範，上穀人也。宋泰始中，魏克青州，洪範得別駕清 河崔祖歡女，仍以爲妻。祖歡女說洪範南歸。宋桂陽王之難， 隨齊高帝鎮新亭，常以身捍矢。高帝曰：「我自有楯，卿可自 防。」答曰：「天下無洪範何有哉，蒼生方亂，豈可一日無公。」 帝甚賞之。

hòu wèi jìn shòu tài shǒu, duō mèi zāng huì, wèi zhōu suǒ àn. dà jù, qì jùn bēn jiàn yè. gāo dì fǔ zhèng, yǐn wèi fù xīn. jiàn wǔ chū, wèi qīng jì èr zhōu cì shǐ, huǐ wèi jìn shòu shí huò qiú suǒ bài, gèng lì qīng jié. xiān shì qīng zhōu zī yú yán zhī huò, huò qiáng jiè bǎi xìng mài dì yǐ zhǒng hóng huā, duō yǔ bù xià jiāo yì, yǐ qí lì yì. hóng fàn zhì, yī jiē duàn zhī. qǐ qiú qīn wèi, dé huáng guō yán cāng děng shù shù. hòu yù bài, sǐ shāng tú dì, shēn zì jiù zé. nǎi yú xiè lù shān nán chú dì, guǎng shè yīn xí, shā sān shēng, zhāo zhàn wáng zhě hún jì zhī. rén rén hū míng, gōng zì wò lèi, réng tòng kū bù zì shèng, yīn fā bìng ér wáng. hóng fàn jì běi rén ér yǒu qīng zhèng, zhōu rén hū wèi lǔ fù shǐ jūn, yán zhī xián luò lèi.
後爲晉壽太守，多昧贓賄，爲州所按。大懼，棄郡奔建鄴。 高帝輔政，引爲腹心。建武初，爲青、冀二州刺史，悔爲晉壽 時貨賕所敗，更勵清節。先是青州資魚鹽之貨，或強借百姓麥 地以種紅花，多與部下交易，以祈利益。洪範至，一皆斷之。 啓求侵魏，得黃郭、鹽倉等數戍。後遇敗，死傷塗地，深自咎 責。乃於謝祿山南除地，廣設茵席，殺三牲，招戰亡者魂祭之。 人人呼名，躬自沃酹，仍慟哭不自勝，因發病而亡。洪範既北 人而有清正，州人呼爲「虜父使君」，言之咸落淚。

yǒng míng zhōng, yǒu jiāng xià lǐ guī zhī zì kǒng zhāng, wèi shàng shū yòu chéng, jiān dōu shuǐ shǐ zhě, lì zhí chēng wèi qīng néng. hòu jiān shào fǔ zú.
永明中，有江夏李珪之字孔璋，位尚書右丞，兼都水使者， 歷職稱爲清能。後兼少府卒。

shěn yǔ zì bó yú, wú xìng wǔ kāng rén yě. fù chǎng, shì sòng jiàn píng wáng jǐng sù. jǐng sù móu fǎn, chǎng xiān qù zhī, jí bài zuò xì yù. yǔ yì tái chén qǐng dé miǎn zuì, yóu shì zhī míng. wèi fèng cháo qǐng, cháng yì qí shàng shū zuǒ chéng yīn mǐ, mǐ yǔ yǔ jí zhèng shì, shén qì zhī, wèi yuē: guān qīng cái gàn, dāng jū wú cǐ zhí. sī tú jìng líng wáng zǐ liáng wén yǔ míng, yǐn wèi fǔ xíng cān jūn, lǐng yáng zhōu bù chuán cóng shì. shí jiàn kāng lìng shěn huī fú shì shì ào yǔ, yǔ yǐ fǎ shéng zhī, zhòng dàn qí qiáng. zi liáng shén xiāng zhī shǎng, suī jiā shì jiē yǐ wěi yǔ. zi liáng hōng, yǔ fù shì cì shǐ shǐ ān wáng yáo guāng, cháng shǐ sòng rén dīng, sù ér wú yuàn, yáo guāng wèi tóng shǐ lì yuē: ěr hé bù xué shěn yǔ suǒ wèi. nǎi lìng yǔ zhuān zhī zhōu yù shì.
沈瑀字伯瑜，吳興武康人也。父昶，事宋建平王景素。景 素謀反，昶先去之，及敗坐系獄。瑀詣台陳請得免罪，由是知 名。爲奉朝請，嘗詣齊尚書左丞殷濔，濔與語及政事，甚器之， 謂曰：「觀卿才幹，當居吾此職。」 司徒竟陵王子良聞瑀名，引爲府行參軍，領揚州部傳從事。 時建康令沈徽孚恃勢傲瑀，瑀以法繩之，衆憚其強。子良甚相 知賞，雖家事皆以委瑀。子良薨，瑀復事刺史始安王遙光，嘗 使送人丁，速而無怨，遙光謂同使吏曰：「爾何不學沈瑀所爲。」 乃令瑀專知州獄事。

hú shú xiàn fāng shān dài gāo jùn, dōng yuè, gōng sī xíng lǚ yǐ wèi jiān. míng dì shǐ yǔ xíng xiū zhī. yǔ nǎi kāi sì hóng, duàn xíng kè jiù zuò, sān rì biàn bàn. yáng zhōu shū zuǒ sī xíng, zhà chēng zhōu shǐ, bù kěn jiù zuò, yǔ biān zhī sì shí. shū zuǒ guī sù yáo guāng, yáo guāng yuē: shěn yǔ bì bù wǎng biān rǔ. fù zhī guǒ yǒu zhà. míng dì fù shǐ yǔ zhú chì shān táng, suǒ fèi jiǎn cái guān suǒ liàng shù shí wàn. dì yì shàn zhī. wèi jiàn dé lìng, jiào rén yī dīng zhǒng shí wǔ zhū sāng sì zhū shì jí lí lì, nǚ zǐ dīng bàn zhī . rén xián huān yuè, qǐng zhī chéng lín.
湖熟縣方山埭高峻，冬月，公私行侶以爲艱。明帝使瑀行 修之。瑀乃開四洪，斷行客就作，三日便辦。揚州書佐私行， 詐稱州使，不肯就作，瑀鞭之四十。書佐歸訴遙光，遙光曰： 「沈瑀必不枉鞭汝。」覆之果有詐。明帝復使瑀築赤山塘，所 費減材官所量數十萬。帝益善之。爲建德令，教人一丁種十五 株桑、四株柿及梨栗，女子丁半之 。人咸歡悅，頃之成林。

qù guān hái dōu, jiān xíng xuǎn cáo láng, suí chén bó zhī jūn zhì jiāng zhōu. huì liáng wǔ qǐ bīng wéi yǐng chéng, yǔ shuō bó zhī yíng wǔ dì . bó zhī qì yuē: yú zi zài dōu. yǔ yuē bù rán rén qíng xiōng xiōng, jiē sī gǎi jì ruò bù zǎo tú, zhòng sàn nán hé. bó zhī suì jiàng. chū, yǔ zài jìng líng wáng jiā, sù yǔ fàn yún shàn, qí mò cháng jiù yún sù, mèng zuò wū liáng zhù shàng, yǎng jiàn tiān zhōng yǒu zì yuē fàn shì zhái. zhì shì yǔ wèi dì shuō zhī, dì yuē: yún dé bù sǐ, cǐ mèng kě yàn. jí dì jí wèi, yún shēn jiàn yǔ, zì jì yáng lìng zhuó jiān shàng shū yòu chéng. shí tiān xià chū dìng, chén bó zhī yán yǔ cuī dū yùn shū, jūn guó huò jì. dì yǐ wèi néng, qiān shàng shū jià bù láng, jiān yòu chéng rú gù. yǔ jiàn zú rén shěn sēng lóng sēng zhào yǒu lì gàn, dì bìng nà zhī.
去官還都，兼行選曹郎，隨陳伯之軍至江州。會梁武起兵 圍郢城，瑀說伯之迎武帝 。伯之泣曰：「餘子在都。」瑀曰 「不然人情匈匈，皆思改計；若不早圖,衆散難合」。伯之遂降。 初，瑀在竟陵王家，素與范雲善，齊末嘗就雲宿，夢坐屋 樑柱上，仰見天中有字曰「范氏宅」。至是瑀爲帝說之,帝曰： 「雲得不死，此夢可驗。」及帝即位，雲深薦瑀，自暨陽令 擢兼尚書右丞。時天下初定，陳伯之言瑀催督運輸，軍國獲濟。 帝以爲能，遷尚書駕部郎，兼右丞如故。瑀薦族人沈僧隆、僧 照有吏干，帝並納之。

yǐ mǔ yōu qù zhí, qǐ wèi yú yáo lìng. xiàn dà xìng yú shì qiān yú jiā, qǐng yè rú shì, qián hòu lìng zhǎng mò néng jué. zì yǔ dào, fēi sòng sù wú suǒ tōng, yǐ fǎ shéng zhī. xiàn nán yòu yǒu háo zú shù bǎi jiā, zǐ dì zòng héng, dì xiāng bì yīn, hòu zì fēng zhí, bǎi xìng shén huàn zhī. yǔ zhào qí lǎo zhě wèi shí tóu cāng jiān, shǎo zhě bǔ xiàn tóng, jiē hào qì dào lù, zì shì quán yòu píng jī. yǔ chū zhì, fù lì jiē xiān yī měi fú yǐ zì zhāng bié, yǔ nù yuē: rǔ děng xià xiàn lì, hé dé zì nǐ guì rén! xī shǐ zhe máng jù cū bù, shì lì zhōng rì, zú yǒu cuō diē, zhé jiā bǎng chuí. yǔ wēi shí cháng zhì cǐ yù wǎ qì, wèi fù rén suǒ rǔ, gù yīn yǐ bào yān. yóu shì shì shù hài yuàn. yǔ lián jié zì shǒu, gù dé suì xíng qí yì.
以母憂去職，起爲餘姚令。縣大姓虞氏千餘家，請謁如市， 前後令長莫能絕。自瑀到，非訟訴無所通，以法繩之。縣南又 有豪族數百家，子弟縱橫，遞相庇蔭，厚自封植，百姓甚患之。 瑀召其老者爲石頭倉監，少者補縣僮，皆號泣道路，自是權右 屏跡。瑀初至，富吏皆鮮衣美服以自彰別，瑀怒曰：「汝等下 縣吏，何得自擬貴人！」悉使着芒屨粗布，侍立終日，足有蹉 跌，輒加榜捶。瑀微時嘗至此鬻瓦器，爲富人所辱，故因以報 焉。由是士庶駭怨。瑀廉潔自守，故得遂行其意。

hòu wèi ān nán zhǎng shǐ xún yáng tài shǒu. jiāng zhōu cì shǐ cáo jǐng zōng zú, réng wèi xìn wēi xiāo yǐng dá zhǎng shǐ, tài shǒu rú gù. yǔ xìng qū qiáng, měi wǔ yǐng dá, yǐng dá xián zhī. tiān jiān bā nián, yīn rù zī shì, cí yòu jī lì. yǐng dá zuò sè yuē: cháo tíng yòng jūn zuò xíng shì xié? yǔ chū, wèi rén yuē: wǒ sǐ ér hòu yǐ, zhōng bù néng qīng cè miàn cóng. shì rì yú lù wèi rén suǒ shā, duō yǐ wèi yǐng dá hài yān. zi xù lèi sòng zhī. yù yǐng dá xún zú, shì bù qióng jìng. xù nǎi bù yī shū shí zhōng qí shēn.
後爲安南長史、尋陽太守。江州刺史曹景宗卒，仍爲信威 蕭穎達長史，太守如故。瑀性屈強，每忤穎達，穎達銜之。天 監八年，因入諮事，辭又激厲。穎達作色曰：「朝廷用君作行 事邪？」瑀出，謂人曰：「我死而後已，終不能傾側面從。」 是日於路爲人所殺，多以爲穎達害焉。子續累訟之。遇穎達尋 卒，事不窮竟。續乃布衣蔬食終其身。

fàn shù céng zì zi xuán, yī zì yǐng yàn, wú jùn qián táng rén yě. yòu hǎo xué, cóng yú háng lǚ dào huì shòu wǔ jīng, lüè tōng zhāng jù. dào huì yuē: cǐ zi bì wèi wáng zhě shī. qí wén huì tài zǐ jìng líng wén xuān wáng yòu shí, qí gāo dì yǐn shù céng wèi zhī shī yǒu, qǐ jiā sòng jìn xī wáng guó shì láng. qí chū zhì nán jùn wáng guó láng zhōng lìng, qiān tài zǐ bù bīng xiào wèi, dài kāi yáng lìng. shù céng wèi rén qiān è, zài gōng duō suǒ jiàn zhēng, tài zǐ suī bù néng quán yòng, rán yì fú zhī zuì yě. jìng líng wáng shēn xiāng qì zhòng, hào wèi zhōu shě. tài zǐ zuǒ wèi lǜ shěn yuē yì yǐ shù céng fāng jí àn.
范述曾字子玄，一字穎彥，吳郡錢唐人也。幼好學，從餘 杭呂道惠受五經，略通章句。道惠曰：「此子必爲王者師。」 齊文惠太子、竟陵文宣王幼時，齊高帝引述曾爲之師友，起家 宋晉熙王國侍郎。齊初至南郡王國郎中令，遷太子步兵校尉， 帶開陽令。述曾爲人騫諤，在宮多所諫爭，太子雖不能全用， 然亦弗之罪也。竟陵王深相器重，號爲周舍。太子左衛率沈約 亦以述曾方汲黯。

qí míng dì jí wèi, wèi yǒng jiā tài shǒu. wèi zhèng qīng píng, bù shàng wēi měng, méng sú biàn zhī. suǒ bù héng yáng xiàn shān gǔ xiǎn jùn, wèi bū táo suǒ jù, qián hòu èr qiān dàn tǎo bǔ mò néng xī. shù céng xià chē, kāi shì ēn xìn, fán zhū xiōng dǎng, qiǎng fù ér chū, biān hù shǔ jí zhě èr bǎi yú jiā. zì shì shāng lǚ liú tōng, jū rén ān yè. lì zhì qīng bái, bù shòu kuì yí. míng dì xià zhào bāo měi, zhēng wèi yóu jī jiāng jūn. jùn sòng gù jiù qián èr shí yú wàn, yī wú suǒ shòu, wéi dé bái tóng mù huǒ lóng pǔ shí yú méi ér yǐ. dōng
齊明帝即位，爲永嘉太守。爲政清平，不尚威猛，甿俗便 之。所部橫陽縣山谷嶮峻，爲逋逃所聚，前後二千石討捕莫能 息。述曾下車，開示恩信，凡諸凶黨，繈負而出，編戶屬籍者 二百餘家。自是商旅流通，居人安業。勵志清白，不受饋遺。 明帝下詔褒美，征爲游擊將軍。郡送故舊錢二十餘萬，一無所 受，唯得白桐木火籠朴十餘枚而已。 東

hūn shí, bài zhōng sàn dài fū, hái xiāng lǐ. liáng wǔ dì jiàn zuò, nǎi qīng xíng yì què, réng cí hái. wǔ dì xià zhào bāo měi, yǐ wèi tài zhōng dài fū. shù céng shēng píng suǒ de fèng lù, jiē yǐ fēn shī, jí lǎo suì bì lì wú zī. yǐ tiān jiān bā nián zú. zhù yì wén yán, zhe zá shī fù shù shí piān.
昏時，拜中散大夫，還鄉里。梁武帝踐阼，乃輕行詣闕， 仍辭還。武帝下詔褒美，以爲太中大夫。述曾生平所得奉祿， 皆以分施，及老遂壁立無資。以天監八年卒。注易文言，着雜 詩賦數十篇。

hòu yǒu wú xìng qiū shī shī yì lián jié chēng, bà lín ān xiàn hái, wéi yǒu èr shí lóng bù shū, bìng shì cāng kù quàn tiē. dāng shí yǐ bǐ shù céng. wèi zhì tái láng.
後有吳興丘師施亦廉潔稱，罷臨安縣還，唯有二十籠簿書， 並是倉庫券帖。當時以比述曾。位至台郎。

sūn qiān zì zhǎng xùn, dōng guǎn jǔ rén yě. kè jū lì yáng, gōng gēng yǐ yǎng dì mèi, xiāng lǐ chēng qí dūn mù. shì sòng wèi jù róng lìng, qīng shèn qiáng jì, xiàn rén hào wèi shén míng. sòng míng dì yǐ wèi bā dōng jiàn píng èr jùn tài shǒu. jùn jū sān xiá, héng yǐ wēi lì zhèn zhī. qiān jiāng shù zhí, chì mù qiān rén zì suí. qiān yuē: mán yí bù bīn, gài dài zhī shī jié ěr. hé fán bīng yì, yǐ wèi guó fèi. gù cí bù shòu. zhì jùn, bù ēn huì zhī huà, mán liáo huái zhī, jìng xiǎng jīn bǎo. qiān wèi yù ér qiǎn, yī wú suǒ nà. jí lüè dé shēng kǒu, jiē fàng hái jiā. fèng zhì chū lì rén zhě, xī yuán chú zhī. jùn jìng xī rán, wēi ēn dà zhe.
孫謙字長遜，東莞莒人也。客居歷陽，躬耕以養弟妹，鄉 里稱其敦睦。仕宋爲句容令，清慎強記，縣人號爲神明。宋明 帝以爲巴東、建平二郡太守。郡居三峽，恆以威力鎮之。謙將 述職，敕募千人自隨。謙曰：「蠻夷不賓，蓋待之失節耳。何 煩兵役，以爲國費。」固辭不受。至郡，布恩惠之化，蠻獠懷 之，競餉金寶。謙慰喻而遣，一無所納。及掠得生口，皆放還 家。奉秩出吏人者，悉原除之。郡境翕然，威恩大着。

shì shì sān nián, zhēng hái wèi fǔ jūn zhōng bīng cān jūn, qiān yuè qí xiào wèi zhēng běi sī mǎ. fǔ zhǔ jiàn píng wáng jiāng chēng bīng, huàn qiān qiáng zhí, tuō shì qiǎn shǐ zhì dōu, rán hòu zuò luàn. jí jiàn píng zhū, qiān zuǒ jūn jiāng jūn.
視事三年，征還爲撫軍中兵參軍，遷越騎校尉、征北司馬。 府主建平王將稱兵，患謙強直，託事遣使至都，然後作亂。及 建平誅，遷左軍將軍。

qí chū, wèi qián táng lìng, yù fán yǐ jiǎn, yù wú xì qiú. jí qù guān, bǎi xìng yǐ qiān zài zhí bù shòu xiǎng yí, zhuī zài jiān bó yǐ sòng zhī. qiān cí bù shòu. měi qù guān zhé wú sī zhái, jiè kōng chē jiù jū yān.
齊初，爲錢唐令，御煩以簡，獄無繫囚。及去官，百姓以 謙在職不受餉遺，追載縑帛以送之。謙辭不受。每去官輒無私 宅，借空車廄居焉。

yǒng míng chū, wèi jiāng xià tài shǒu, zuò bèi dài zhé qù jùn, xì shàng fāng, qǐng zhī, miǎn wèi zhōng sàn dài fū. míng dì jiāng fèi lì, yù yǐn qiān wèi xīn lǚ, shǐ jiān wèi wèi, gěi jiǎ zhàng bǎi rén. qiān bù yuàn chù jì huì, zhé sàn jiǎ shì, dì suī bù zuì ér fú fù rèn yān.
永明初，爲江夏太守，坐被代輒去郡，系尚方，頃之，免 爲中散大夫。明帝將廢立，欲引謙爲心膂，使兼衛尉，給甲仗 百人。謙不願處際會，輒散甲士，帝雖不罪而弗復任焉。

liáng tiān jiān liù nián, wèi líng líng tài shǒu, nián yǐ shuāi lǎo, yóu qiáng lì wèi zhèng, lì rén ān zhī. xiān shì jùn duō měng shòu bào, qiān zhì jué jī. jí qù guān zhī yè, měng shòu jí hài jū rén. qiān wèi jùn xiàn, cháng qín quàn kè nóng sāng, wù jǐn dì lì, shōu rù cháng duō yú lín jìng. jiǔ nián, yǐ lǎo zhēng wèi guāng lù dài fū. jí zhì, dì jiā qí qīng jié, shén lǐ yì yān. měi cháo jiàn, yóu qǐng jù zhí zì xiào. dì xiào zhī yuē: zhèn dāng shǐ qīng zhì, bù shǐ qīng lì. shí sì nián, zhào jiā yōu zhì, gěi qīn xìn èr shí rén, bìng gěi fú.
梁天監六年，爲零陵太守，年已衰老，猶強力爲政，吏人 安之。先是郡多猛獸暴，謙至絕跡。及去官之夜，猛獸即害居 人。謙爲郡縣，常勤勸課農桑，務盡地利，收入常多於鄰境。 九年，以老征爲光祿大夫。及至，帝嘉其清潔，甚禮異焉。 每朝見，猶請劇職自效。帝笑之曰：「朕當使卿智，不使卿力。」 十四年，詔加優秩，給親信二十人，並給扶。

qiān zì shǎo jí lǎo, lì èr xiàn wǔ jùn, suǒ zài lián jié. jū shēn jiǎn sù, chuáng shī qú chú píng fēng. dōng zé bù bèi guǎn xí. xià rì wú chóu zhàng, ér yè wò wèi cháng yǒu wén ruì, rén duō yì yān. nián yú jiǔ shí, qiáng zhuàng rú wǔ liù shí zhě. měi cháo huì, zhé xiān zhòng dào gōng mén. lì yú rén yì, xíng jǐ guò rén shén yuǎn. cóng xiōng líng qìng cháng bìng jì qiān, qiān xíng chū, hái wèn qǐ jū, líng qìng yuē: xiàng yǐn lěng rè bù diào, jí shí yóu kě. qiān tuì qiǎn qí qī. yǒu péng chéng liú róng xíng qǐ, jí dǔ wú suǒ guī, yǒu rén yú sòng qiān shě, qiān kāi tīng shì yǐ shòu zhī. jí róng sǐ, yǐ lǐ bìn zàng, zhòng xián fú qí xíng yì. mò nián, tóu shēng èr ròu jiǎo, gè zhǎng yī cùn.
謙自少及老，歷二縣五郡，所在廉潔。居身儉素，床施蘧 蒢屏風。冬則布被莞席。夏日無幬帳，而夜臥未嘗有蚊蚋，人 多異焉。年逾九十，強壯如五六十者。每朝會，輒先衆到公門。 力於仁義，行己過人甚遠。從兄靈慶嘗病寄謙，謙行出，還問 起居，靈慶曰：「向飲冷熱不調，即時猶渴。」謙退遣其妻。 有彭城劉融行乞，疾篤無所歸，友人輿送謙舍，謙開聽事以受 之。及融死，以禮殯葬，衆咸服其行義。末年，頭生二肉角， 各長一寸。

shí wǔ nián, zú guān, shí nián jiǔ shí èr. lín zhōng yí mìng zhū zǐ yuē: wú shǎo wú rén jiān yì, gù zì bù qiú wén dá, ér shì lì sān dài, guān chéng liǎng cháo, rú wǒ zī míng, huò méng zèng shì, zì gōng tǐ ěr. qì jué jí yǐ fú jīn jiù zàng, měi cún jiǎn lǜ. bǐ jiàn xū chē guò jīng, fēi wú zhì yě. shì ān shù yǐ qú chú, wáng sūn luǒ rù hòu dì, suī shì pǐ fū zhī jié, qǔ yú rén qíng wèi yǔn. jīn shǐ guān zú zhōu shēn, kuàng zú róng jiù. zhào shū jué lǐ, wú yuē bù rán. liú biǎo mìng shù, chā kě tíng xī. zhí jiù nuò chuáng, zhuāng zhī yǐ xí. yǐ cháng suǒ chéng zhě wèi hún chē, tā wú suǒ yòng. dì èr zi zhēn qiǎo, nǎi zhī xì xí zhuāng xū, yǐ miè wèi líng pèi, suī sù ér huá. dì wèi jǔ āi, shén dào xī zhī.
十五年，卒官，時年九十二。臨終遺命諸子曰：「吾少無 人間意，故自不求聞達，而仕歷三代，官成兩朝，如我資名， 或蒙贈諡，自公體耳。氣絕即以幅巾就葬，每存儉率。比見鑐 車過精，非吾志也。士安束以蘧蒢，王孫裸入後地，雖是匹夫 之節，取於人情未允。今使棺足周身，壙足容柩。旐書爵里， 無曰不然。旒表命數，差可停息。直僦糯床，裝之以席。以常 所乘者爲魂車，他無所用。」第二子貞巧，乃織細席裝鑐，以 篾爲鈴佩，雖素而華。帝爲舉哀，甚悼惜之。

cóng zi lián zì sī yuē. fù fèng bó wèi shào fǔ qīng huái nán tài shǒu. lián biàn pì qiǎo huàn, qí shí yǐ lì dà xiàn, shàng shū yòu chéng. tiān jiān chū, shěn yuē fàn yún dāng cháo yòng shì, lián qīng yì fèng zhī. jí zhōng shū shè rén huáng mù zhī děng, yì yóu suǒ jié fù. fán guì yào měi shí, lián bì rì jìn zī zhǐ, jiē shǒu zì jiān diào, bù cí qín jù, suì dé wèi liè qīng, yù shǐ zhōng chéng, jìn líng wú xìng tài shǒu. guǎng líng gāo shuǎng yǒu xiǎn báo cái, kè yú lián, lián wěi yǐ wén jì. shuǎng cháng yǒu qiú bù suí, nǎi wèi jī mí yǐ yù lián yuē: cì bí bù zhī tì, tà miàn bù zhī chēn, niè chǐ zuò bù shù, chí cǐ dé shèng rén. jī qí bù jì chǐ rǔ, yǐ cǐ qǔ míng wèi. rán chù guān píng zhí, suì yǐ shàn zhèng chēng. wǔ dì cháng yuē: dōng guǎn èr sūn, qiān lián ér yǐ.
從子廉字思約。父奉伯位少府卿、淮南太守。廉便辟巧宦， 齊時已歷大縣，尚書右丞。天監初，沈約、范雲當朝用事，廉 傾意奉之。及中書舍人黃睦之等，亦尤所結附。凡貴要每食， 廉必日進滋旨，皆手自煎調，不辭勤劇，遂得爲列卿，御史中 丞，晉陵吳興太守。廣陵高爽有險薄才，客於廉，廉委以文記。 爽嘗有求不遂，乃爲屐謎以喻廉曰：「刺鼻不知嚏，蹋面不知 嗔，齧齒作步數，持此得勝人。」譏其不計恥辱，以此取名位。 然處官平直，遂以善政稱。武帝嘗曰：「東莞二孫，謙、廉而 已。」

hé yuǎn zì yì fāng, dōng hǎi tán rén yě. fù huì jù, qí shàng shū láng. yuǎn shì qí wèi fèng cháo qǐng, yù cuī huì jǐng bài wáng shì, dǐ shàng shū lìng xiāo yì, yì shēn bǎo nì yān. huì shè chū. qǐng zhī, yì zāo nán, zǐ dì jiē qián fú, yuǎn qiú dé yì dì róng cáng zhī. jì ér fā jué, yuǎn yú yuán yǐ miǎn, róng yù huò, yuǎn jiā shǔ xì shàng fāng. yuǎn suì wáng dù jiāng, yīn jiàng wèi. rù shòu yáng jiàn cì shǐ wáng sù, qiú yíng liáng wǔ dì, sù qiǎn bīng yuán sòng. wǔ dì jiàn yuǎn wèi zhāng hóng cè yuē: hé yuǎn zhàng fū, ér néng pò jiā bào jiù dé, wèi yì jí yě. wǔ dì jiàn zuò, yǐ fèng yíng xūn, fēng guǎng xìng nán, wèi hòu jūn pó yáng wáng huī lù shì cān jūn. yuǎn yǔ huī sù shàn, zài fǔ jǐn qí zhì lì, zhī wú bù wèi. huī yì tuī xīn zhàng zhī, ēn jì shén mì.
何遠字義方，東海郯人也。父慧炬，齊尚書郎。遠仕齊爲 奉朝請，豫崔慧景敗亡事，抵尚書令蕭懿，懿深保匿焉。會赦 出。頃之，懿遭難，子弟皆潛伏，遠求得懿弟融藏之。既而發 覺，遠踰垣以免，融遇禍，遠家屬系尚方。遠遂亡度江，因降 魏。入壽陽見刺史王肅，求迎梁武帝，肅遣兵援送。武帝見遠 謂張弘策曰：「何遠丈夫，而能破家報舊德，未易及也。」 武帝踐阼，以奉迎勛，封廣興男，爲後軍鄱陽王恢錄事參 軍。遠與恢素善，在府盡其志力，知無不爲。恢亦推心仗之， 恩寄甚密。

qiān wǔ chāng tài shǒu. yuǎn běn tì tǎng, shàng qīng xiá. zhì shì nǎi zhé jié wèi lì, dù jué jiāo yóu, kuì yí qiū háo wú suǒ shòu. wǔ chāng sú jiē jí jiāng shuǐ, shèng xià, yuǎn huàn shuǐ wēn, měi yǐ qián mǎi rén jǐng hán shuǐ. bù qǔ qián zhě, zé liǎn shuǐ hái zhī, qí tā shì lǜ duō rú cǐ. jī suī shì wěi, ér néng wěi qū yòng yì. chē fú yóu bì sù, qì wù wú tóng qī. jiāng zuǒ shuǐ zú shén jiàn, yuǎn měi shí bù guò gān yú shù piàn ér yǐ. rán xìng gāng yán, lì rén duō yǐ xì shì shòu biān fá, suì wèi rén suǒ sòng, zhēng xià tíng wèi, bèi hé shí shù tiáo. dāng shí shì dài fū zuò fǎ jiē bù shòu cè, yuǎn dù jǐ wú zāng, jiù cè lì sān qī rì bù kuǎn, yóu yǐ sī cáng jìn zhàng chú míng. hòu wèi wǔ kāng lìng, yù lì lián jié, chú yín sì, zhèng shēn lǜ zhí, rén shén chēng zhī. tài shǒu wáng bīn xún shǔ xiàn, zhū xiàn jiē shèng gōng zhàng yǐ dài yān. zhì wǔ kāng, yuǎn dú shè qiǔ shuǐ ér yǐ. bīn qù, yuǎn sòng zhì jìng, jìn dǒu jiǔ zhǐ é ér bié. bīn xì yuē: qīng lǐ yǒu guò lù nà, jiāng bù wèi gǔ rén suǒ xiào hū. wǔ dì wén qí néng, zhuó wèi xuān chéng tài shǒu. zì xiàn wèi jìn jī dà jùn, jìn dài wèi zhī yǒu yě. jùn jīng kòu chāo, yuǎn jǐn xīn suī lǐ, fù zhe míng jī. qī nián, qiān shù gōng jiāng jūn shǐ xìng nèi shǐ. shí quán líng hóu lǎng wèi guì zhōu, yuán dào duō piāo lüè, rù shǐ xìng jiè, cǎo mù wú suǒ fàn.
遷武昌太守。遠本倜儻，尚輕俠。至是乃折節爲吏，杜絕 交遊，饋遺秋毫無所受。武昌俗皆汲江水，盛夏，遠患水溫， 每以錢買人井寒水。不取錢者，則摙水還之，其他事率多如此。 跡雖似僞，而能委曲用意。車服尤弊素，器物無銅漆。江左水 族甚賤，遠每食不過乾魚數片而已。然性剛嚴，吏人多以細事 受鞭罰，遂爲人所訟，征下廷尉，被劾十數條。當時士大夫坐 法皆不受測，遠度己無贓，就測立三七日不款，猶以私藏禁仗 除名。 後爲武康令，愈厲廉節，除淫祀，正身率職，人甚稱之。 太守王彬巡屬縣，諸縣皆盛供帳以待焉。至武康，遠獨設糗水 而已。彬去，遠送至境，進斗酒只鵝而別。彬戲曰：「卿禮有 過陸納，將不爲古人所笑乎。」武帝聞其能，擢爲宣城太守。 自縣爲近畿大郡，近代未之有也。郡經寇抄，遠盡心綏理，復 着名跡。期年，遷樹功將軍、始興內史。時泉陵侯朗爲桂州， 緣道多剽掠，入始興界，草木無所犯。

yuǎn zài guān hǎo kāi tú xiàng, xiū qì qiáng wū, rén jū shì lǐ, chéng huáng jiù kù, suǒ guò ruò yíng jiā yān. tián zhì fèng qián, bìng wú suǒ qǔ, suì mù zé rén yóu qióng zhě chōng qí zū diào, yǐ cǐ wèi cháng. rán qí tīng sòng yóu rén yě, bù néng guò jué. ér xìng guǒ duàn, rén wèi ér xī zhī, suǒ zhì jiē shēng wèi lì cí, biǎo yán zhèng zhuàng, dì měi yōu zhào dá yān. hòu lì gěi shì huáng mén shì láng, xìn wǔ jiāng jūn, jiān wú jùn. zài wú pō yǒu jiǔ shī. qiān dōng yáng tài shǒu. yuǎn chù zhí, jí qiáng fù rú chóu chóu, shì pín xì rú zǐ dì, tè wèi háo yòu suǒ wèi dàn. zài dōng yáng suì yú, fù wèi shòu fá zhě suǒ bàng, zuò miǎn guī.
遠在官好開途巷，修葺牆屋，人居市里，城隍廄庫，所過 若營家焉。田秩奉錢，並無所取，歲暮擇人尤窮者充其租調， 以此爲常。然其聽訟猶人也，不能過絕。而性果斷，人畏而惜 之，所至皆生爲立祠，表言政狀，帝每優詔答焉。後歷給事黃 門侍郎，信武將軍，監吳郡。在吳頗有酒失。遷東陽太守。遠 處職，疾強富如仇讎，視貧細如子弟，特爲豪右所畏憚。在東 陽歲餘，復爲受罰者所謗，坐免歸。

yuǎn xìng gěng jiè, wú sī qū, jū rén jiān jué qǐng yè, bù zào yì. yǔ guì jiàn shū shū, kàng lǐ rú yī. qí suǒ huì yù, wèi cháng yǐ yán sè xià rén. shì yǐ duō wèi sú shì suǒ jí è. qí qīng gōng shí wèi tiān xià dì yī. jū shù jùn, jiàn kě yù zhōng bù biàn qí xīn, qī zǐ jī hán rú xià pín zhě. jí qù dōng yáng guī jiā, jīng nián suì, kǒu bù yán róng rǔ, shì lèi yì yǐ cǐ duō zhī. qí qīng cái hǎo yì, zhōu rén zhī jí, yán bù xū wàng, gài tiān xìng yě. měi xì yǔ rén yún: qīng néng dé wǒ yī wàng yǔ, zé xiè qīng yǐ yī jiān. zhòng gòng cì zhī, bù néng jì yě. hòu wèi zhēng xī zī yì cān jūn zhōng fǔ jūn sī mǎ, zú.
遠性耿介，無私曲，居人間絕請謁，不造詣。與貴賤書疏， 抗禮如一。其所會遇，未嘗以顔色下人。是以多爲俗士所疾惡。 其清公實爲天下第一。居數郡，見可欲終不變其心，妻子饑寒 如下貧者。及去東陽歸家，經年歲，口不言榮辱，士類益以此 多之。其輕財好義，周人之急，言不虛妄，蓋天性也。每戲語 人云：「卿能得我一妄語，則謝卿以一縑。」衆共伺之，不能 記也。後爲征西諮議參軍、中撫軍司馬，卒。

guō zǔ shēn, xiāng yáng rén yě. liáng wǔ dì chū qǐ, yǐ kè cóng. hòu suí cài dào gōng zài sī zhōu. xiàn běi hái, shàng shū yán jìng shàng shì, bù jiàn yòng. xuǎn wèi zhǎng jiān nán liáng jùn chéng, xǐ hòu jūn xíng cān jūn. dì nì qíng nèi jiào, cháo zhèng zòng chí, zǔ shēn yú chèn yì què shàng fēng shì, qí lüè yuē:
郭祖深，襄陽人也。梁武帝初起，以客從。後隨蔡道恭在 司州。陷北還，上書言境上事，不見用。選爲長兼南梁郡丞， 徙後軍行參軍。帝溺情內教，朝政縱弛，祖深輿櫬詣闕上封事， 其略曰：

dà liáng yīng yùn, gōng gāo bǎi wáng, cí bēi jì hóng, xiàn lǜ rú tì. yú bèi wǎng shí, chǐ màn sī zuò. gè jìng shē chǐ, tān huì suì shēng. pō yóu bì xià chǒng xūn tài guò, yù xià tài kuān, gù lián jié zhě zì jìn wú tú, tān kē zhě qǔ rù duō jìng, zhí xián zhě lún nì gōu hè, qū gōu zhě shēng jìn zhòng tà. shì kǒu lì cí, jìng xiāng tuī jiàn, nè zhí shǒu xìn, zuò jiàn mái méi. láo shēn xūn hòu, lù shǎng wèi jūn, wú gōng cè rù, fǎn jiā chǒng zhuó. xī sòng rén mài jiǔ, quǎn è zhì suān, bì xià zhī quǎn, qí shén yǐ zāi.
大梁應運，功高百王，慈悲既弘，憲律如替。愚輩罔識， 褫慢斯作。各競奢侈，貪穢遂生。頗由陛下寵勛太過，馭下太 寬，故廉潔者自進無途，貪苛者取入多徑，直弦者淪溺溝壑， 曲鈎者升進重遝。飾口利辭，競相推薦，訥直守信，坐見埋沒。 勞深勛厚，祿賞未均，無功側入，反加寵擢。昔宋人賣酒，犬 惡致酸，陛下之犬，其甚矣哉。

chén wén rén wèi guó běn, shí wèi rén mìng, gù lǐ yuē guó wú liù nián zhī chǔ, wèi fēi qí guó yě. tuī cǐ ér yán, nóng wèi jí wù. ér jùn xiàn kē bào, bù jiā quàn jiǎng, jīn nián fēng suì rěn, yóu rén yǒu jī sè, shè yù shuǐ hàn, hé yǐ jiù zhī? bì xià xī suì shàng xué, zhì lì wǔ guǎn, xíng yín zuò yǒng, sòng shēng yì jìng. bǐ lái mù fǎ, pǔ tiān xìn xiàng, jiā jiā zhāi jiè, rén rén chàn lǐ, bù wù nóng sāng, kōng tán bǐ àn. fū nóng sāng zhě jīn rì jì yù, gōng dé zhě jiāng lái shèng yīn, qǐ kě duò běn qín mò, zhì ěr xiào shē yě. jīn shāng lǚ zhuǎn fán, yóu shí zhuǎn zhòng, gēng fū rì shǎo, zhù zhóu rì kōng. bì xià ruò guǎng xìng tún tián, jiàn jīn guì sù, qín nóng sāng zhě zhuó yǐ jiē jí, duò gēng zhī zhě gào yǐ míng xíng. rú cǐ shù nián, zé jiā gěi rén zú, lián ràng kě shēng.
臣聞人爲國本，食爲人命，故禮曰國無六年之儲，謂非其 國也。推此而言，農爲急務。而郡縣苛暴，不加勸獎，今年豐 歲稔，猶人有飢色，設遇水旱，何以救之？陛下昔歲尚學，置 立五館，行吟坐詠，誦聲溢境。比來慕法，普天信向，家家齋 戒，人人懺禮，不務農桑，空談彼岸。夫農桑者今日濟育，功 德者將來勝因，豈可墮本勤末，置邇效賒也。今商旅轉繁，游 食轉衆，耕夫日少，杼軸日空。陛下若廣興屯田，賤金貴粟， 勤農桑者擢以階級，惰耕織者告以明刑。如此數年，則家給人 足，廉讓可生。

fū jūn zǐ xiǎo rén, zhì jì bù tóng, jūn zǐ zhì yú dào, xiǎo rén móu yú lì. zhì yú dào zhě ān guó jì rén, zhì yú lì zhě sǔn wù tú jǐ. dào rén zhě hài guó xiǎo rén yě, zhōng liáng zhě hàn guó jūn zǐ yě. chén jiàn jí zhě yì dào shì zé quàn zòu zhāng, sēng ní zé lìng zhāi jiǎng, sú shī zé guǐ huò xū jiě, yī zhěn zé tāng yùn sàn wán, jiē xiān zì wèi yě. chén wèi wèi guó zhī běn, yǔ liáo bìng xiāng lèi, liáo bìng dāng qù wū guǐ, xún huá biǎn, wèi guó dāng chù nìng xié, yòng guǎn yàn. jīn zhī suǒ rèn, fù bèi zhī máo ěr. lùn wài zé yǒu miǎn shě, shuō nèi zé yǒu yún mín. yún mín suǒ yì zé shāng sú shèng fǎ, miǎn shě zhī zhì wéi yuàn ān zhěn jiāng dōng. zhǔ cí chén kuāng, xī móu wài diān, shǐ zhōng guó shì nǚ nán wàng huái yuān, ruò jiǎ yì zhòng shēng, qǐ bù tòng kū. chén jīn zhí yán fàn yán, zuì huò róng yòu, ér guāi wǔ guì chén, zé huò zài bù cè. suǒ yǐ bù dàn dǐng huò qū qū bì wén zhě, zhèng yǐ shè jì jì zhòng ér lóu yǐ mìng qīng. shǐ chén yán rù shēn miè, chén hé suǒ hèn.
夫君子小人，智計不同，君子志於道，小人謀於利。志於 道者安國濟人，志於利者損物圖己。道人者害國小人也，忠良 者捍國君子也。臣見疾者詣道士則勸奏章，僧尼則令齋講，俗 師則鬼禍須解，醫診則湯熨散丸，皆先自爲也。臣謂爲國之本， 與療病相類，療病當去巫鬼，尋華、扁，爲國當黜佞邪，用管、 晏。今之所任，腹背之毛耳。論外則有勉、舍，說內則有雲、 旻。雲、旻所議則傷俗盛法，勉、舍之志唯願安枕江東。主慈 臣恇，息謀外甸，使中國士女南望懷冤，若賈誼重生，豈不慟 哭。臣今直言犯顔，罪或容宥，而乖忤貴臣，則禍在不測。所 以不憚鼎鑊區區必聞者，正以社稷計重而螻蟻命輕。使臣言入 身滅，臣何所恨。

fū móu chén liáng jiāng, hé dài wú zhī, guì zài jiàn zhī, yào zài yòng ěr. bì xià huáng jī zhào yùn èr shí yú zài, chén zǐ zhī jié, jiàn zhēng shì shuí? zhí shì jiē tóng ér bù hé, dá wèn wěi wěi ér yǐ. rù duì zé yán shèng zhǐ shén zhōng, chū lùn zé yún shuí gǎn nì ěr. guò shí zài xià ér zhé jiàn yú shàng, suì shǐ shèng huáng jiàng chéng, gōng zì yǐn jiù, zǎi fǔ yàn rán, céng wú qiān tuì. qiě bǎi liáo qīng shì, shǎo yǒu fèng gōng, shī lù jìng lì, bù shàng lián jié. lèi jīn jī qiǎng, shì liè rú xiān, bù tián bù shāng, hé gù ér ěr? fǎ zhě rén zhī fù mǔ, huì zhě rén zhī chóu chóu, fǎ yán zé rén sī shàn, dé duō zé wù shēng è, è bù kě zhǎng, yù bù kě zòng. fú yuàn qù tān zhuó, jìn lián píng, míng fǎ lìng, yán xíng fá, jìn shē chǐ, báo fù liǎn, zé tiān xià xìng shén. jǐn shàng fēng shì èr shí jiǔ tiáo, fú yuàn yì dú duàn zhī míng, shǎo chá yú gǔ. shí dì dà hóng shì diǎn, jiāng yǐ yì sú, gù zǔ shēn yóu yán qí shì, tiáo yǐ wèi:
夫謀臣良將，何代無之，貴在見知，要在用耳。陛下皇基 兆運二十餘載，臣子之節，諫爭是誰？執事皆同而不和，答問 唯唯而已。入對則言聖旨神衷，出論則雲誰敢逆耳。過實在下 而謫見於上，遂使聖皇降誠，躬自引咎，宰輔晏然，曾無謙退。 且百僚卿士，少有奉公，尸祿競利，不尚廉潔。累金積鏹，侍 列如仙，不田不商，何故而爾？法者人之父母，惠者人之仇讎， 法嚴則人思善，德多則物生惡，惡不可長，欲不可縱。伏願去 貪濁，進廉平，明法令，嚴刑罰，禁奢侈，薄賦斂，則天下幸 甚。謹上封事二十九條，伏願抑獨斷之明，少察愚瞽。時帝大 弘釋典，將以易俗，故祖深尤言其事，條以爲：

dū xià fó sì wǔ bǎi yú suǒ, qióng jí hóng lì. sēng ní shí yú wàn, zī chǎn fēng wò. suǒ zài jùn xiàn, bù kě shèng yán. dào rén yòu yǒu bái tú, ní zé jiē chù yǎng nǚ, jiē bù guàn rén jí, tiān xià hù kǒu jǐ wáng qí bàn. ér sēng ní duō fēi fǎ, yǎng nǚ jiē fú luó wán, qí dù sú shāng fǎ, yì yóu yú cǐ. qǐng jīng jiā jiǎn kuò, ruò wú dào héng, sì shí yǐ xià, jiē shǐ hái sú fù nóng. bà bái tú yǎng nǚ, tīng chù nú bì. bì wéi zhe qīng bù yī, sēng ní jiē lìng shū shí. rú cǐ, zé fǎ xìng sú shèng, guó fù rén yīn. bù rán, kǒng fāng lái chù chù chéng sì, jiā jiā tì luò, chǐ tǔ yī rén, fēi fù guó yǒu.
都下佛寺五百餘所，窮極宏麗。僧尼十餘萬，資産豐沃。 所在郡縣，不可勝言。道人又有白徒，尼則皆畜養女，皆不貫 人籍，天下戶口幾亡其半。而僧尼多非法，養女皆服羅紈，其 蠹俗傷法，抑由於此。請精加檢括，若無道行，四十已下，皆 使還俗附農。罷白徒養女，聽畜奴婢。婢唯着青布衣，僧尼皆 令蔬食。如此，則法興俗盛，國富人殷。不然，恐方來處處成 寺，家家剃落，尺土一人，非復國有。

cháo tíng zhuó yòng xūn jiù, wèi sān chuí zhōu jùn, bù gù yù rén zhī dào, wéi yǐ tān cán wèi wù. pò xié liáng shàn, hài shén chái láng. jiāng xiāng rén yóu shòu qí bì. zì sān guān yǐ wài, shì chù zāo dú. ér cǐ xūn rén tóu huà zhī shǐ, dàn yǒu yī shēn, jí bèi rèn yòng, jiē mù bù qū. ér yáng xú zhī rén, bī yǐ zhòng yì, duō tóu qí mù, lì qí huò cái. jiē xū míng shàng bù, zhǐ sòng chū sān jīn, míng zài yuǎn yì, shēn guī xiāng lǐ. yòu jù běn shǔ jiǎn wèn, yú shì táo wáng tā jìng, qiáo hù zhī xìng, liáng yóu cǐ gù. yòu liáng xìng yǐ lái, fā rén zhēng yì, hào wèi sān wǔ. jí tóu mù jiāng kè, zhǔ jiāng wú ēn, cún xù shī lǐ, duō yǒu wù gù, zhé cì pàn wáng. huò yǒu shēn yǔn zhàn chǎng, ér míng zài pàn mù, jiān fú xià tǎo, chēng wèi bū pàn, lù zhì jiā dīng. hé jiā yòu pàn, zé qǔ tóng jí, tóng jí yòu pàn, zé qǔ bǐ wǔ, bǐ wǔ yòu pàn, zé wàng cūn ér qǔ. yī rén yǒu fàn, zé hé cūn jiē kōng. suī sì shěng shí jiàng, dàng dí wéi shǐ, ér jiān fú yóu xià jiù rì, xiàn yǐ yán chéng. shàng bù rèn xìn xià, zhuǎn xiāng dū cù. tái shǐ dào zhōu, zhōu yòu qiǎn yā shǐ zhì jùn, zhōu jùn jìng jí qiè, tóng qù xià chéng. lìng zǎi duō yōng cái, wàng fēng wèi fú. yú shì liǎn hù kè, jiàn qí kuāng fěi, shǐ rén nà zhòng huò, xǔ lì kōng wén. qí bǎi lǐ wēi yù jiǎo sú, zé yán kē lì zhì, zì shì suǒ zài zì yì tān lì, yǐ shì shàng guān. yòu qǐng duàn jiè shǒu jiāng shēng kǒu rù běi, jí guān jīn fèi tì, xū jiā jiū tī yòu yán lú líng nián shào, bù yí zhèn xiāng yáng zuǒ pú shè wáng jiǎn zài sàng, bèi qǐ wèi wú jùn, céng wú cí ràng. qí yán shēn kè . yòu qǐng fù jiāo sì xīng. dì suī bù néng xī yòng, rán jiā qí zhèng zhí, zhuó wèi yù zhāng zhōng líng lìng, yuán wài sàn qí cháng shì.
朝廷擢用勛舊，爲三陲州郡，不顧御人之道，唯以貪殘爲 務。迫脅良善，害甚豺狼。江、湘人尤受其弊。自三關以外， 是處遭毒。而此勛人投化之始，但有一身，及被任用，皆募部 曲。而揚、徐之人，逼以衆役，多投其募，利其貨財。皆虛名 上簿，止送出三津，名在遠役，身歸鄉里。又懼本屬檢問，於 是逃亡他境，僑戶之興，良由此故。又梁興以來，發人征役， 號爲三五。及投募將客，主將無恩，存恤失理，多有物故，輒 刺叛亡。或有身殞戰場，而名在叛目，監符下討，稱爲逋叛， 錄質家丁。合家又叛，則取同籍，同籍又叛，則取比伍，比伍 又叛，則望村而取。一人有犯，則合村皆空。雖肆眚時降，盪 滌惟始，而監符猶下舊日，限以嚴程。上不任信下，轉相督促。 台使到州，州又遣押使至郡，州郡競急切，同趣下城。令宰多 庸才，望風畏伏。於是斂戶課，薦其筐篚，使人納重貨，許立 空文。其百里微欲矯俗，則嚴科立至，自是所在恣意貪利，以 事上官。又「請斷界首將生口入北，及關津廢替,須加糾擿」； 又言「廬陵年少，不宜鎮襄陽；左僕射王暕在喪，被起爲吳郡， 曾無辭讓」。其言深刻 。又「請復郊四星」。帝雖不能悉用， 然嘉其正直，擢爲豫章鍾陵令，員外散騎常侍。

pǔ tōng qī nián, gǎi nán zhōu jīn wèi nán jīn xiào wèi, yǐ zǔ shēn wèi zhī. jiā yún qí jiāng jūn, zhì èr qiān dàn. shǐ mù bù qǔ èr qiān. jí zhì nán zhōu, gōng yán qīng kè. yóu lái wáng hóu shì jiā chū rù jīn, bù jì xiàn gāng, xiá cáng wáng mìng. zǔ shēn sōu jiǎn jiān è, bù bì qiáng yù, dòng zhì xíng pì. zòu jiāng zhōu cì shǐ shào líng wáng tài zǐ zhān shì zhōu shě zāng zuì. yuǎn jìn cè zú, mò gǎn zòng zì. huái nán tài shǒu wèi zhī rú shàng fǔ.
普通七年，改南州津爲南津校尉，以祖深爲之。加雲騎將 軍，秩二千石。使募部曲二千。及至南州，公嚴清刻。由來王 侯勢家出入津，不忌憲綱，俠藏亡命。祖深搜檢奸惡，不避強 御，動致刑辟。奏江州刺史邵陵王、太子詹事周舍贓罪。遠近 側足，莫敢縱恣。淮南太守畏之如上府。

cháng fú gù bù rú, sù mù àn, shí bù guò yī ròu. yǒu lǎo xiǎng yī zǎo qīng guā, zǔ shēn bào yǐ pǐ bó. hòu yǒu fù rén xiào zhī yǐ huò, biān ér xùn zhòng. cháo yě dàn zhī, jué yú gàn qǐng. suǒ lǐng jiē jīng bīng, lìng xíng jìn zhǐ. yǒu suǒ tǎo zhú, yuè jìng zhuī qín. jiāng zhōng cháng yǒu zéi, zǔ shēn zì lǜ tǎo zhī, liè zhèn wèi gǎn jìn, réng lìng suǒ qīn rén xiān dēng, bù shí jìn, zhǎn zhī. suì dà pò zéi, wēi zhèn yuǎn jìn, zhǎng jiāng sù qīng.
常服故布襦，素木案，食不過一肉。有姥餉一早青瓜，祖 深報以疋帛。後有富人效之以貨，鞭而徇衆。朝野憚之，絕於 干請。所領皆精兵，令行禁止。有所討逐，越境追禽。江中嘗 有賊，祖深自率討之，列陣未敢進，仍令所親人先登，不時進， 斬之。遂大破賊，威振遠近，長江肅清。

lùn yuē: shàn zhèng zhī yú rén, yóu liáng gōng zhī yú zhí yě, yòng gōng guǎ ér chéng qì duō yān. hàn shì hù kǒu yīn shèng, xíng wù jiǎn kuò, jùn xiàn zhī zhí, wài wú héng rǎo, quàn shǎng wēi xíng, shì duō zhuān duàn, chǐ yī zhào shū, xī jīng bāng yì. lì jū guān zhě huò zhǎng zi sūn, jiē fū dé zhèng yǐ jǐn rén hé, xìng yì ràng yǐ cún jiǎn jiǔ. gù gōng huáng zhī huà, yì yǐ yǒu chéng. jiàng jí wǎn dài, qíng wěi fán qǐ, rén jiǎn xī shí, wù yīn qián shì. lì jī chuí fēng, nán yì bǎi bèi. ruò yǐ shàng gǔ zhī huà, yù cǐ shì zhī rén, jīn lì zhī liáng, fǔ qián dài zhī sú, zé wǔ chéng xián gē, jiāng yǒu wèi xiá, huái yáng wò zhèn, rú huò kě miǎn. wèi bì jīn cái lòu gǔ, gài huà yǒu chún báo zhě yě.
論曰：善政之於人，猶良工之於埴也，用功寡而成器多焉。 漢世戶口殷盛，刑務簡闊，郡縣之職，外無橫擾，勸賞威刑， 事多專斷，尺一詔書，希經邦邑。吏居官者或長子孫，皆敷德 政以盡人和，興義讓以存簡久。故龔、黃之化，易以有成。降 及晚代，情僞繁起，人減昔時，務殷前世。立績垂風，難易百 倍。若以上古之化，御此世之人，今吏之良，撫前代之俗，則 武城弦歌，將有未暇，淮陽臥鎮，如或可勉。未必今才陋古， 蓋化有醇薄者也。