qí běn jì xià
齐本纪下
fèi dì yù lín wáng huì zhāo yè, zì yuán shàng, xiǎo zì fǎ shēn, wén huì tài zǐ zhǎng zǐ yě. gāo dì wèi xiāng wáng, zhèn dōng fǔ, shí nián wǔ suì, chuáng qián xì. gāo dì fāng lìng zuǒ yòu bá bái fā, wèn zhī yuē:" ér yán wǒ shuí yé?" dá yuē:" tài wēng." gāo dì xiào wèi zuǒ yòu yuē:" qǐ yǒu wèi rén zuò zēng zǔ ér bá bái fà zhě hū." jí zhì jìng niè. qí hòu wèn xùn, gāo dì zhǐ shì bīn kè yuē:" wǒ jī yú cǐ sì shì yǐ." jí wǔ dì jí wèi, fēng wèi nán jùn wáng, shí nián shí suì.
废帝郁林王讳昭业,字元尚,小字法身,文惠太子长子也。 高帝爲相王,镇东府,时年五岁,床前戏。高帝方令左右拔白 发,问之曰:“儿言我谁耶?”答曰:“太翁。”高帝笑谓左 右曰:“岂有爲人作曾祖而拔白发者乎。”即掷镜、镊。其后 问讯,高帝指示宾客曰:“我基于此四世矣。”及武帝即位, 封爲南郡王,时年十岁。
yǒng míng wǔ nián shí yī yuè wù zǐ, guān yú dōng gōng chóng zhèng diàn. qí rì xiǎo huì, cì wáng gōng yǐ xià bó gè yǒu chà, gěi nán jùn wáng fú èr rén.
永明五年十一月戊子,冠于东宫崇正殿。其日小会,赐王 公以下帛各有差,给南郡王扶二人。
qī nián, yǒu sī zòu gěi bān jiàn èr shí rén, gǔ chuī yī bù. gāo xuǎn yǒu xué, lǐ jué qún wáng. shí yī nián, gěi zào lún sān wàng chē. wén huì tài zǐ hōng, lì nán jùn wáng wèi huáng tài sūn, jū dōng gōng.
七年,有司奏给班剑二十人,鼓吹一部。高选友、学,礼 绝群王。十一年,给皁轮三望车。文惠太子薨,立南郡王爲皇 太孙,居东宫。
qí nián qī yuè wù yín, wǔ dì bēng, huáng tài sūn jí dì wèi, dà shè.
其年七月戊寅,武帝崩,皇太孙即帝位,大赦。
bā yuè rén wǔ, zhào chēng yí zhào, yǐ hù jūn jiāng jūn wǔ líng wáng yè wèi wèi jiāng jūn, zhēng nán dà jiàng jūn chén xiǎn dá jí běn hào, bìng kāi fǔ yí tóng sān sī. yǐ shàng shū zuǒ pú yè xī chāng hóu luán wèi shàng shū lìng, yòu pú yè wáng yàn wèi zuǒ pú yè, lì bù shàng shū xú xiào sì wèi yòu pū shè. guǐ wèi, jiā sī tú jìng líng wáng zǐ liáng wèi tài fù, zēng bān jiàn sān shí rén. juān chú sān diào jí zhòng bū zài jīn nián qī yuè sān shí rì yǐ qián zhě. shěng yù fǔ jí wú yòng chí tián dǐ yě, jiǎn guān shì zhēng shuì. xiān shì, měi yǒu juān yuán zhī zhào, duō wú shì shí, dū zé rú gù. shì shí xī chāng hóu luán rèn zhī cháo zhèng, tiān xià xián wàng fēng lái sū, zhì cǐ ēn xìn liǎng xíng, hǎi nèi mò bù xīn rán.
八月壬午,诏称遗诏,以护军将军武陵王晔爲卫将军,征 南大将军陈显达即本号,并开府仪同三司。以尚书左仆射西昌 侯鸾爲尚书令,右仆射王晏爲左仆射,吏部尚书徐孝嗣爲右仆 射。癸未,加司徒竟陵王子良位太傅,增班剑三十人。蠲除三 调及衆逋在今年七月三十日以前者。省御府及无用池田邸冶, 减关市徵税。先是,每有蠲原之诏,多无事实,督责如故。是 时西昌侯鸾任知朝政,天下咸望风来苏,至此恩信两行,海内 莫不欣然。
jiǔ yuè xīn yǒu, zhuī zūn wén huì huáng tài zǐ wèi shì zōng wén huáng dì.
九月辛酉,追尊文惠皇太子爲世宗文皇帝。
dōng shí yuè rén yín, zūn huáng tài sūn tài fēi wèi huáng tài hòu, lì huáng hòu hé shì.
冬十月壬寅,尊皇太孙太妃爲皇太后,立皇后何氏。
shí yī yuè gēng xū, wèi rén lái pìn. xīn hài, lì lín rǔ gōng zhāo wén wèi xīn ān wáng qǔ jiāng gōng zhāo xiù wèi lín hǎi wáng, huáng dì zhāo càn wèi yǒng jiā wáng.
十一月庚戌,魏人来聘。辛亥,立临汝公昭文爲新安王、 曲江公昭秀爲临海王,皇弟昭粲爲永嘉王。
lóng chāng yuán nián chūn zhēng yuè dīng wèi, dà shè, gǎi yuán. jiā tài fù jìng líng wáng zǐ liáng shū lǐ. zhèn jūn jiāng jūn xī chāng hóu luán jí běn hào wèi dà jiàng jūn, gěi gǔ chuī yī bù, qīn bīng wǔ bǎi rén. yǐ lǐng jūn pó yáng wáng qiāng wèi shàng shū yòu pú yè. zhào bǎi liáo jí chén dé shī. yòu zhào wáng gōng yǐ xià gè jǔ suǒ zhī. xīn hài, sì nán jiāo, yòu lóng chāng yuán nián yǐ lái liú rén. wù wǔ, bài chóng ān líng. jiǎ xū, shǐ sī tú cān jūn liú zàn pìn yú wèi.
隆昌元年春正月丁未,大赦,改元。加太傅竟陵王子良殊 礼。镇军将军西昌侯鸾即本号爲大将军,给鼓吹一部,亲兵五 百人。以领军鄱阳王锵爲尚书右仆射。诏百僚极陈得失。又诏 王公以下各举所知。辛亥,祀南郊,宥隆昌元年以来流人。戊 午,拜崇安陵。甲戌,使司徒参军刘瓒聘于魏。
èr yuè xīn mǎo, sì míng táng.
二月辛卯,祀明堂。
xià sì yuè xīn sì, wèi jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī wǔ líng wáng yè hōng. wù zǐ, tài fù jìng líng wáng zǐ liáng hōng. dīng yǒu, yǐ piào qí jiāng jūn lú líng wáng zǐ qīng wèi wèi jiāng jūn, shàng shū yòu pú yè pó yáng wáng qiāng wèi piào qí jiāng jūn, bìng kāi fǔ yí tóng sān sī.
夏四月辛巳,卫将军、开府仪同三司武陵王晔薨。戊子, 太傅竟陵王子良薨。丁酉,以骠骑将军庐陵王子卿爲卫将军, 尚书右仆射鄱阳王锵爲骠骑将军,并开府仪同三司。
rùn yuè dīng mǎo, yǐ zhèn jūn dà jiàng jūn xī chāng hóu luán jí běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. wǔ yuè jiǎ xū shuò, rì yǒu shí zhī.
闰月丁卯,以镇军大将军西昌侯鸾即本号开府仪同三司。 五月甲戌朔,日有蚀之。
qiū qī yuè guǐ sì, huáng tài hòu lìng fèi dì wèi yù lín wáng.
秋七月癸巳,皇太后令废帝爲郁林王。
dì shǎo měi róng zhǐ, hǎo lì shū, wǔ dì tè suǒ zhōng ài, chì huáng sūn shǒu shū bù dé wàng chū yǐ guì zhī. jìn tuì yīn tǔ, shén yǒu lìng yù. shēng ér wèi jìng líng wén xuān wáng suǒ shè yǎng, cháng zài yuán fēi jiān. jìng líng wáng yí zhù xī zhōu, dì yì suí zhù yān. xìng shén biàn huì, āi yuè guò rén. jiē duì bīn kè, jiē kuǎn qǔ zhōu zhì. jiáo qíng shì zhà, yīn huái bǐ tè. yǔ zuǒ yòu wú lài qún xiǎo èr shí xǔ rén gòng yī shí, tóng wò qǐ. fēi hé shì zé qí zhōng měi mào zhě, jiē yǔ jiāo huān. mì jiù fù shì rén qiú qián, wú gǎn bù yǔ. jí jìng líng wáng yí xī dǐ, dì dú zhù xī zhōu, měi yè zhé kāi hòu táng hé, yǔ zhū bù chěng xiǎo rén, zhì zhū yíng shǔ zhōng yín yàn. fán zhū xiǎo rén, bìng nì jiā jué wèi, jiē shū guān míng hào yú huáng zhǐ, shǐ gè náng shèng yǐ dài zhī, xǔ nán miàn zhī rì, jí biàn shī xíng. yòu bié zuò yào gōu, jiān shàn xiào rén shū, měi sī chū hái, zhé jiōng yào, fēng tí rú gù, gù rén wú zhī zhě. shī shǐ rén zǔ shì shū hú tiān yì wén zhī, xiāng yǔ móu yuē:" ruò yán zhī èr gōng, zé qí shì wèi yì, ruò yú yíng shǔ wèi yì rén suǒ ōu dǎ, jí quǎn wù suǒ shāng, qǐ zhí zuì zhǐ yī shēn, yì dāng jǐn shì jí huò. nián gè yǐ qī shí, yú shēng níng zú lìn xié." shù rì zhōng, èr rén xiāng xì zì shā, èr gōng bù zhī yě. wǔ dì yǐ jì yáng xiàn hán rén jǐ shì zhōng qí mǔ zhēn zhī dài rén zǔ, shàn xiàn hán rén mǎ chéng dài tiān yì. wén huì tài zǐ měi jìn qí qǐ jū, jié qí yòng dù. dì wèi yù zhāng wáng fēi yǔ shì yuē:" ā pó, fó fǎ yán yǒu fú shēng dì wáng jiā, jīn jiàn zuò tiān wáng, biàn shì dà zuì, zuǒ yòu zhǔ shuài, dòng jiàn jū zhí, bù rú shì biān tú gū fù ér bǎi bèi."
帝少美容止,好隶书,武帝特所锺爱,敕皇孙手书不得妄 出以贵之。进退音吐,甚有令誉。生而爲竟陵文宣王所摄养, 常在袁妃间。竟陵王移住西州,帝亦随住焉。性甚辩慧,哀乐 过人。接对宾客,皆款曲周至。矫情饰诈,阴怀鄙慝。与左右 无赖群小二十许人共衣食,同卧起。妃何氏择其中美貌者,皆 与交欢。密就富市人求钱,无敢不与。及竟陵王移西邸,帝独 住西州,每夜辄开后堂合,与诸不逞小人,至诸营署中淫宴。 凡诸小人,并逆加爵位,皆疏官名号于黄纸,使各囊盛以带之, 许南面之日,即便施行。又别作钥鈎,兼善效人书,每私出还, 辄扃钥,封题如故,故人无知者。师史仁祖、侍书胡天翼闻之, 相与谋曰:“若言之二宫,则其事未易,若于营署爲异人所殴 打,及犬物所伤,岂直罪止一身,亦当尽室及祸。年各已七十, 馀生宁足吝邪。”数日中,二人相系自杀,二宫不知也。武帝 以暨阳县寒人给事中綦母珍之代仁祖,剡县寒人马澄代天翼。 文惠太子每禁其起居,节其用度。帝谓豫章王妃庾氏曰:“阿 婆,佛法言有福生帝王家,今见作天王,便是大罪,左右主帅, 动见拘执,不如市边屠酤富儿百倍。”
wén huì tài zǐ zì jí jí hōng, dì shì jí jí jū sāng, āi róng hào huǐ, páng rén jiàn zhě, mò bù wū yè. cái hái sī shì, jí huān xiào hān yǐn, bèi shí gān zī. zàng bì, lì wèi huáng tài sūn. wèn xùn tài fēi, jié bì wèi hé, yú tài fēi fáng nèi wǎng hé shì jiān, měi rù zhé mí shí bù chū. wǔ dì wǎng dōng gōng, dì yíng bài hào tòng, jué ér fù sū, wǔ dì zì xià yú bào chí zhī, chǒng ài rì lóng. yòu zài xī zhōu lìng nǚ wū yáng shì dǎo sì, sù qiú tiān wèi. jí wén huì hōng, wèi yóu yáng shì zhī lì, bèi jiā jìng xìn, hū yáng pó. sòng shì yǐ lái, rén jiān yǒu yáng pó ér gē, gài cǐ zhēng yě. wǔ dì yǒu jí, yòu lìng yáng shì rì yè dǎo qí, lìng gōng chē zǎo yàn jià. shí hé fēi zài xī zhōu, wǔ dì wèi bēng shù rì, jí shāo wēi, yǔ hé shì shū, zhǐ zhōng yāng zuò yī dà" xǐ" zì, ér zuò sān shí liù xiǎo" xǐ" zì rào zhī. shì wǔ dì jí, yōu róng cǎn qī, yán fā lèi xià. wǔ dì měi yán jí cún wáng, dì zhé gěng yè bù zì shèng. wǔ dì yǐ cǐ wèi wèi bì néng fù hè dà yè, wèi yuē:" wǔ nián zhōng yī wěi zǎi xiàng, rǔ wù cuò yì. wǔ nián yǐ hòu, wù fù wěi rén. ruò zì zuò wú chéng, wú suǒ duō hèn." lín bēng, zhí dì shǒu yuē:" ā nú, ruò yì wēng, dāng hǎo zuò." rú cǐ zài ér bēng. dà liǎn shǐ bì, nǎi xī hū wǔ dì zhū jì, bèi zòu zhòng lè, zhū jì suī wèi wēi cóng shì, mò bù gěng yè liú tì. sù hǎo gǒu mǎ, jí wèi wèi yú xún, biàn huǐ wǔ dì suǒ qǐ zhāo wǎn diàn, yǐ cái cì yān rén xú lóng jū, yú qí chù wèi mǎ liè. chí qí zhuì mǎ, miàn é bìng shāng, chēng jí bù chū zhě shù rì. duō jù míng yīng kuài quǎn, yǐ liáng ròu fèng zhī. jí wǔ dì zǐ gōng xià zhǔ, dì yú duān mén nèi fèng cí, wēn liáng chē wèi chū duān mén, biàn chēng jí hái nèi. cái rù hé, jí yú nèi zòu hú jì, bǐng duó zhī shēng, zhèn xiǎng nèi wài. shí sī kōng wáng jìng zé wèn xīn chú shè shēng xiào wèi xiāo tǎn zhī yuē:" biàn rú cǐ, bù dàng cōng cōng xié?" tǎn zhī yuē:" cǐ zhèng shì nèi rén kū xiǎng chè ěr." zì shān líng zhī hòu, biàn yú hé nèi chéng nèi rén chē wèn xùn, wǎng huáng hòu suǒ shēng mǔ sòng shì jiān, yīn wēi fú yóu zǒu shì lǐ. yòu duō wǎng wén dì chóng ān líng suì zhōng, yǔ qún xiǎo gòng zuò zhū bǐ xiè zhì tú dǔ tiào fàng yīng zǒu gǒu zá jiǎo kuài.
文惠太子自疾及薨,帝侍疾及居丧,哀容号毁,旁人见者, 莫不呜咽。裁还私室,即欢笑酣饮,备食甘滋。葬毕,立爲皇 太孙。问讯太妃,截壁爲合,于太妃房内往何氏间,每入辄弥 时不出。武帝往东宫,帝迎拜号恸,绝而复苏,武帝自下舆抱 持之,宠爱日隆。又在西州令女巫杨氏祷祀,速求天位。及文 惠薨,谓由杨氏之力,倍加敬信,呼杨婆。宋氏以来,人间有 杨婆儿哥,盖此征也。武帝有疾,又令杨氏日夜祷祈,令宫车 早晏驾。时何妃在西州,武帝未崩数日,疾稍危,与何氏书, 纸中央作一大“喜”字,而作三十六小“喜”字绕之。侍武帝 疾,忧容惨戚,言发泪下。武帝每言及存亡,帝辄哽咽不自胜。 武帝以此谓爲必能负荷大业,谓曰:“五年中一委宰相,汝勿 厝意。五年以后,勿复委人。若自作无成,无所多恨。”临崩, 执帝手曰:“阿奴,若忆翁,当好作。”如此再而崩。大敛始 毕,乃悉呼武帝诸伎,备奏衆乐,诸伎虽畏威从事,莫不哽咽 流涕。 素好狗马,即位未逾旬,便毁武帝所起招婉殿,以材赐阉 人徐龙驹,于其处爲马埒。驰骑坠马,面额并伤,称疾不出者 数日。多聚名鹰快犬,以粱肉奉之。及武帝梓宫下渚,帝于端 门内奉辞,轀輬车未出端门,便称疾还内。裁入合,即于内奏 胡伎,鞞铎之声,震响内外。时司空王敬则问新除射声校尉萧 坦之曰:“便如此,不当匆匆邪?”坦之曰:“此政是内人哭 响彻耳。”自山陵之后,便于合内乘内人车问讯,往皇后所生 母宋氏间,因微服游走市里。又多往文帝崇安陵隧中,与群小 共作诸鄙亵掷涂赌跳、放鹰走狗杂狡狯。
dì jì shī dào, cháo shì dà xiǎo, jiē jué zhī xī chāng hóu luán, luán yǒu jiàn, duō bú jiàn cóng. jí yì shǎng cì zuǒ yòu, dòng zhì bǎi shù shí wàn. měi jiàn qián yuē:" wǒ xī sī rǔ yī gè bù dé, jīn rì de yòng rǔ wèi?" wǔ dì jù qián shàng kù wǔ yì wàn, zhāi kù yì chū sān yì wàn, jīn yín bù bó bù kě chēng jì. jí wèi wèi qī suì, suǒ yòng yǐ guò bàn, jiē cì yǔ zhū bù chěng qún xiǎo. qǔ zhū bǎo qì yǐ xiāng jī pōu pò suì zhī, yǐ wèi xiào lè. jí zhì fèi chù, fǔ kù xī kōng.
帝既失道,朝事大小,皆决之西昌侯鸾,鸾有谏,多不见 从。极意赏赐左右,动至百数十万。每见钱曰:“我昔思汝一 个不得,今日得用汝未?”武帝聚钱上库五亿万,斋库亦出三 亿万,金银布帛不可称计。即位未期岁,所用已过半,皆赐与 诸不逞群小。取诸宝器以相击剖破碎之,以爲笑乐。及至废黜, 府库悉空。
qí zài nèi, cháng luǒ tǎn, zhe hóng zǐ jǐn xiù xīn yī jǐn mào hóng hú kūn, zá cǎi yì fú. hào dòu jī, mì mǎi jī zhì shù qiān jià. wǔ dì yù wù gān cǎo zhàng, gōng rén cùn duàn yòng zhī. xú lóng jū wèi hòu hé shè rén, rì yè zài liù gōng fáng nèi. dì yǔ wén dì xìng jī huò shì yín tōng, gǎi xìng xú shì, lóng jū quàn zhǎng liú gōng nèi, shēng yún dù huò shì wèi ní, yǐ yú rén dài zhī. huáng hòu yì yín luàn, zhāi hé tōng yè dòng kāi, nèi wài xiáo zá, wú fù fēn bié. zhōng shū shè rén qí mǔ zhēn zhī zhū lóng zhī, zhí hé jiāng jūn cáo dào gāng zhōu fèng shū bìng wèi zhī yǔ yì. xī chāng hóu luán lǚ jiàn bù nà jì ér ní ǎo wài rù, pō chuán yì yǔ, nǎi yí luán yǒu yì zhì. zhōng shū lìng hé yìn yǐ huáng hòu cóng shū jiàn qīn, shǐ zhí diàn shěng. cháng suí hòu hū yìn wèi sān fù. yǔ yìn móu zhū luán, lìng yìn shòu shì, yìn bù gǎn dāng, yī wéi dù jiàn, nǎi zhǐ. yòu móu chū luán yú xī zhōu, zhōng chì yòng shì, bù fù guān zī. luán lǜ biàn, xiān shǐ xiāo chén tǎn zhī děng yú shěng zhū cáo dào gāng zhū lóng zhī děng, lǜ bīng zì shàng shū shěng rù yún lóng mén, róng fú jiā zhū yī yú shàng. bǐ rù mén, sān shī lǚ, wáng yàn xú xiào sì xiāo tǎn zhī chén xiǎn dá wáng guǎng zhī shěn wén jì xì jìn. dì zài shòu chāng diàn, luǒ shēn yǔ huò shì xiāng duì, wén wài yǒu biàn, shǐ bì nèi diàn zhū fáng hé, lìng yān rén dēng xìng guāng lóu wàng, hái bào yún : " jiàn yī rén róng fú, cóng shù bǎi rén, jí zhuāng, zài xī zhōng lóu xià." xū yú, xiāo chén lǐng bīng xiān rù gōng, dì zǒu xiàng ài jī xú shì fáng, bá jiàn zì cì bù rù, yǐ bó chán jǐng, yú jiē chū yán dé diàn. chén chū rù diàn, sù wèi jiàng shì jiē zhí gōng dùn yù zhàn, chén yuē:" suǒ qǔ zì yǒu rén, qīng děng bù xū dòng." sù wèi xìn zhī. jí dì chū, gè yù zì fèn, dì jìng wú yī yán. chū xī nòng, yù shì, nián èr shí èr. yú shī chū xú lóng jū zhái, bìn zàng yǐ wáng lǐ. huò shì jí guǎng chāng jūn sòng bìng cì sǐ, yú dǎng yì jiàn zhū.
其在内,常裸袒,着红紫锦绣新衣、锦帽、红縠褌,杂采 衵服。好斗鸡,密买鸡至数千价。武帝御物甘草杖,宫人寸断 用之。徐龙驹爲后合舍人,日夜在六宫房内。帝与文帝幸姬霍 氏淫通,改姓徐氏,龙驹劝长留宫内,声云度霍氏爲尼,以馀 人代之。皇后亦淫乱,斋合通夜洞开,内外淆杂,无复分别。 中书舍人綦母珍之、朱隆之,直合将军曹道刚、周奉叔并爲之 羽翼。 西昌侯鸾屡谏不纳;既而尼媪外入,颇传异语,乃疑鸾有 异志。中书令何胤以皇后从叔见亲,使直殿省。常随后呼胤爲 三父。与胤谋诛鸾,令胤受事,胤不敢当,依违杜谏,乃止。 又谋出鸾于西州,中敕用事,不复关谘。鸾虑变,先使萧谌、 坦之等于省诛曹道刚、朱隆之等,率兵自尚书省入云龙门,戎 服加朱衣于上。比入门,三失履,王晏、徐孝嗣、萧坦之、陈 显达、王广之、沈文季系进。帝在寿昌殿,裸身与霍氏相对, 闻外有变,使闭内殿诸房合,令阉人登兴光楼望,还报云 : “见一人戎服,从数百人,急装,在西钟楼下。”须臾,萧谌领 兵先入宫,帝走向爱姬徐氏房,拔剑自刺不入,以帛缠颈,舆 接出延德殿。谌初入殿,宿卫将士皆执弓楯欲战,谌曰:“所 取自有人,卿等不须动。”宿卫信之。及帝出,各欲自奋,帝 竟无一言。出西弄,遇弑,年二十二。舁尸出徐龙驹宅,殡葬 以王礼。霍氏及广昌君宋并赐死,馀党亦见诛。
xiān shì wén huì tài zǐ lì lóu guǎn yú zhōng shān xià, hào yuē" dōng tián", tài zǐ lǚ yóu xìng zhī," dōng tián" fǎn yǔ wèi" diān tóng" yě. wǔ dì yòu yú qīng xī lì gōng, hào yuē " jiù gōng", fǎn zhī" qióng jiù" yě. guǒ yǐ qīng juàn ér zhì yú qióng. yòu wǔ dì shí yǒu xiǎo shǐ xìng huáng míng tài zǐ, wǔ dì yuē:" huáng tài zǐ fēi míng zhī wèi", yú shì yí diǎn yú wài, yì míng wèi quǎn zǐ. chǔ shì hé diǎn yuē:" tài zǐ zhě, tiān dì zhī suǒ xuán, sān cái zhī suǒ xì, jīn huà ér wèi quǎn, bù dé lì yǐ." jì ér wén huì tài zǐ hōng, yù lín hǎi líng xiāng jì fèi chù, cǐ qí yàn yě. yǒng míng zhōng, bǎi xìng hū zhe pò hòu mào, shǐ zì jiàn yè, liú yú sì yuǎn, guì jiàn xī rán fú zhī, cǐ fú yāo yě. mào zì xiāo chén zhī jiā, qí liú suì yuǎn, tiān yì ruò yuē: wǔ mù wén zhāo jiē dāng miè, ér chén yì zhū sǐ zhī xiào yān.
先是文惠太子立楼馆于锺山下,号曰“东田”,太子屡游 幸之,“东田”反语爲“颠童”也。武帝又于青溪立宫,号曰 “旧宫”,反之“穷厩”也。果以轻狷而至于穷。又武帝时有 小史姓皇名太子,武帝曰:“皇太子非名之谓”,于是移点于 外,易名爲犬子。处士何点曰:“太子者,天地之所悬,三才 之所系,今化而爲犬,不得立矣。”既而文惠太子薨,郁林、 海陵相继废黜,此其验也。永明中,百姓忽着破后帽,始自建 业,流于四远,贵贱翕然服之,此服祅也。帽自萧谌之家,其 流遂远,天意若曰:武穆、文昭皆当灭,而谌亦诛死之效焉。
fèi dì hǎi líng gōng wáng huì zhāo wén, zì jì shàng, wén huì tài zǐ dì èr zi yě. yǒng míng sì nián, fēng lín rǔ gōng, yù lín wáng jí wèi, gǎi fēng xīn ān wáng. jí yù lín fèi, xī chāng hóu luán fèng dì zuǎn tǒng.
废帝海陵恭王讳昭文,字季尚,文惠太子第二子也。永明 四年,封临汝公,郁林王即位,改封新安王。及郁林废,西昌 侯鸾奉帝纂统。
yán xìng yuán nián qiū qī yuè dīng yǒu, huáng dì jí wèi, dà shè, gǎi yuán, cì wén wǔ wèi èr děng. yǐ zhèn jūn dà jiàng jūn xī chāng hóu luán wèi piào qí dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī lù shàng shū shì dū du yáng zhōu cì shǐ, jiā bān jiàn wèi sān shí rén, fēng xuān chéng jùn gōng, chū zhèn dōng chéng. yǐ shàng shū zuǒ pú yè wáng yàn wèi shàng shū lìng, yǐ dān yáng yǐn xú xiào sì wèi zuǒ pú yè, yǐ lǐng jūn jiāng jūn shěn wén jì wèi yòu pú yè, yǐ chē qí dà jiàng jūn chén xiǎn dá wèi sī kōng, yǐ piào qí dà jiàng jūn pó yáng wáng qiāng wèi sī tú. mìng xuān chéng gōng luán jiǎ zhàng bǎi rén rù diàn, chén xiǎn dá wáng yàn xú xiào sì xiāo chén gè wǔ shí rén rù diàn.
延兴元年秋七月丁酉,皇帝即位,大赦,改元,赐文武位 二等。以镇军大将军西昌侯鸾爲骠骑大将军、开府仪同三司、 录尚书事、都督、扬州刺史,加班剑爲三十人,封宣城郡公, 出镇东城。以尚书左仆射王晏爲尚书令,以丹阳尹徐孝嗣爲左 仆射,以领军将军沈文季爲右仆射,以车骑大将军陈显达爲司 空,以骠骑大将军鄱阳王锵爲司徒。命宣城公鸾甲仗百人入殿, 陈显达、王晏、徐孝嗣、萧谌各五十人入殿。
bā yuè rén chén, wèi rén lái pìn. jiǎ wǔ, yǐ qián sī kōng wáng jìng zé wèi tài wèi. xīn chǒu, fù zhì nán mán xiào wèi guān. jiǎ chén, zhào shǐ zhě guān shěng fēng sú.
八月壬辰,魏人来聘。甲午,以前司空王敬则爲太尉。辛 丑,复置南蛮校尉官。甲辰,诏使者观省风俗。
jiǔ yuè guǐ wèi, zhū xīn chú sī tú pó yáng wáng qiāng zhōng jūn dà jiàng jūn suí wáng zǐ lóng. qiǎn píng xī jiāng jūn wáng guǎng zhī zhū nán yǎn zhōu cì shǐ ān lù wáng zǐ jìng. yú shì jiāng zhōu cì shǐ jìn ān wáng zǐ mào qǐ bīng, qiǎn zhōng hù jūn wáng xuán miǎo tǎo zhū zhī. yǐ yǒu, yòu zhū xiāng zhōu cì shǐ nán píng wáng ruì yǐng zhōu cì shǐ jìn xī wáng qiú nán yù zhōu cì shǐ yí dū wáng kēng. dīng hài, yǐ wèi jiāng jūn lú líng wáng zǐ qīng wèi sī tú, yǐ fǔ jūn jiāng jūn guì yáng wáng shuò wèi zhōng jūn jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī.
九月癸未,诛新除司徒鄱阳王锵、中军大将军随王子隆。 遣平西将军王广之诛南兖州刺史安陆王子敬。于是江州刺史晋 安王子懋起兵,遣中护军王玄邈讨诛之。乙酉,又诛湘州刺史 南平王锐、郢州刺史晋熙王銶、南豫州刺史宜都王铿。丁亥, 以卫将军庐陵王子卿爲司徒,以抚军将军桂阳王铄爲中军将军、 开府仪同三司。
dōng shí yuè dīng yǒu, jiā xuān chéng gōng luán huáng yuè, jìn shòu dū du zhōng wài zhū jūn shì tài fù, lǐng dà jiàng jūn yáng zhōu mù, jiā shū lǐ, jìn jué wèi wáng. wù xū, zhū xīn chú zhōng jūn jiāng jūn guì yáng wáng shuò fǔ jūn jiāng jūn héng yáng wáng jūn shì zhōng mì shū jiān jiāng xià wáng fēng zhèn jūn jiāng jūn jiàn ān wáng zǐ zhēn zuǒ jiāng jūn bā líng wáng zǐ lún. shì shí xuān chéng wáng luán fǔ zhèng, dì qǐ jū jiē zī ér hòu xíng. sī shí zhēng yú cài, tài guān lìng dá wú lù gōng mìng, jìng bù yǔ. xīn hài, huáng tài hòu lìng fèi dì wèi hǎi líng wáng, shǐ xuān chéng wáng rù zuǎn huáng tǒng. jiàn wǔ yuán nián, zhào hǎi líng wáng yī hàn dōng hǎi wáng qiáng gù shì, gěi hǔ bēn máo tóu huà lún chē, shè zhōng jù gōng xiàn. shí yī yuè, chēng wáng yǒu jí, shù qiǎn yù shī wǎng shì, nǎi yǔn zhī. gěi wēn míng mì qì, liǎn yǐ gǔn miǎn zhī fú, dà hóng lú jiān hù sāng shì. zàng gěi wēn liáng chē, jiǔ liú dà lù, huáng wū zuǒ dào, qián hòu bù yǔ bǎo gǔ chuī, wǎn gē èr bù, yī dōng hǎi wáng qiáng gù shì, shì yuē gōng.
冬十月丁酉,加宣城公鸾黄钺,进授都督中外诸军事、太 傅,领大将军、扬州牧,加殊礼,进爵爲王。戊戌,诛新除中 军将军桂阳王铄、抚军将军衡阳王钧、侍中秘书监江夏王锋、 镇军将军建安王子真、左将军巴陵王子伦。是时宣城王鸾辅政, 帝起居皆谘而后行。思食蒸鱼菜,太官令答无录公命,竟不与。 辛亥,皇太后令废帝爲海陵王,使宣城王入纂皇统。建武元年, 诏海陵王依汉东海王强故事,给虎贲、旄头、画轮车,设锺簴 宫县。十一月,称王有疾,数遣御师往视,乃殒之。给温明秘 器,敛以衮冕之服,大鸿胪监护丧事。葬给轀輬车,九旒大辂, 黄屋左纛,前后部羽葆、鼓吹,挽歌二部,依东海王强故事, 諡曰恭。
xiān shì wǔ dì lì chán líng sì yú dū xià, dāng shì yǐ wèi zhuàng guān, tiān yì ruò yuē" chán " zhě chán yě," líng" zhě shén míng zhī mù yě, wǔ dì yàn jià ér dǐng yè qīng yí yě . yǒng míng shì, shì lǐ xiǎo ér yǐ tiě xiāng jī yú dì, wèi zhī" dòu záo"," záo" zhī wèi yán " zú" yě, zhì shì zōng shì zú miè yǐ. yòu wǔ dì shí yǐ yàn zhī wèi zhū yī, cháo shì jiē fú zhī, jí míng dì yǐ zōng zi rù zuǎn, cǐ yòu duó zhū zhī xiào yě. shí yòu duō yǐ shēng shā wèi mào, bàn qí qún ér xī zhī, hào yuē" yǐ quàn". xiān shì rén jiān yǔ hǎo yún" rǎo rǎng jiàn wǔ", zhì shì cháo shì quàn jìn, shí wèi cōng jù," yǐ quàn"" rǎo rǎng" zhī yán, yú shì yàn yǐ. gāo zōng míng huáng dì huì luán, zì jǐng qī, shǐ ān zhēn wáng dào shēng zhī zǐ yě, xiǎo zì xuán dù. shǎo gū, gāo dì fǔ yù guò zhū zǐ. sòng tài yù yuán nián, wèi ān jí lìng, yǒu yán néng zhī míng. shēng míng zhōng, lèi qiān huái nán xuān chéng èr jùn tài shǒu, jìn hào fǔ guó jiāng jūn. gāo dì jiàn zuò, fēng xī chāng hóu, wèi yǐng zhōu cì shǐ. yǒng míng yuán nián, wèi shì zhōng, lǐng xiāo qí jiāng jūn. wáng zǐ hóu jiù chéng chán wéi chē, dì dú chéng xià wéi, yí cóng rú sù shì. gōng shì hùn náo, fàn shí rén dān huǒ wù shāo niú bí, yù zhāng wáng yǐ bái wǔ dì, dì xiào yān. zhuǎn wèi sàn qí cháng shì zuǒ wèi jiāng jūn, qīng dào ér xíng. shí nián, lèi qiān shàng shū zuǒ pú yè, lǐng yòu wèi jiāng jūn. wǔ dì yí zhào wèi shì zhōng shàng shū lìng, xún jiā zhèn jūn jiāng jūn, gěi bān jiàn èr shí rén. lóng chāng yuán nián, jí běn hào wèi dà jiàng jūn, gěi gǔ chuī yī bù, qīn bīng wǔ bǎi rén. xún jiā zhōng shū jiān kāi fǔ yí tóng sān sī.
先是武帝立禅灵寺于都下,当世以爲壮观,天意若曰“禅 “者禅也,“灵”者神明之目也,武帝晏驾而鼎业倾移也 。永 明世,市里小儿以铁相击于地,谓之“斗凿”,“凿”之爲言 “族”也,至是宗室族灭矣。又武帝时以燕支爲朱衣,朝士皆 服之,及明帝以宗子入纂,此又夺朱之效也。时又多以生纱爲 帽,半其裙而析之,号曰“倚劝”。先是人间语好云“扰攘建 武”,至是朝士劝进,实爲匆遽,“倚劝”“扰攘”之言,于是 验矣。 高宗明皇帝讳鸾,字景栖,始安贞王道生之子也,小字玄 度。少孤,高帝抚育过诸子。宋泰豫元年,爲安吉令,有严能 之名。升明中,累迁淮南、宣城二郡太守,进号辅国将军。高 帝践阼,封西昌侯,位郢州刺史。永明元年,爲侍中,领骁骑 将军。王子侯旧乘缠帷车,帝独乘下帷,仪从如素士。公事混 挠,贩食人担火误烧牛鼻,豫章王以白武帝,帝笑焉。转爲散 骑常侍、左卫将军,清道而行。十年,累迁尚书左仆射,领右 卫将军。武帝遗诏爲侍中、尚书令,寻加镇军将军,给班剑二 十人。隆昌元年,即本号爲大将军,给鼓吹一部,亲兵五百人。 寻加中书监、开府仪同三司。
hǎi líng wáng lì, wèi piào qí dà jiàng jūn lù shàng shū shì yáng zhōu cì shǐ, jiā dū du, zēng bān jiàn wèi sān shí rén, fēng xuān chéng jùn gōng, zhèn dōng fǔ chéng, gěi bīng wǔ qiān rén, qián èr bǎi wàn, bù qiān pǐ. jiǔ jiāng shì nán, jiǎ huáng yuè, shì níng, biǎo sòng zhī. xún jiā huáng yuè dū du zhōng wài zhū jūn shì tài fù, lǐng dà jiàng jūn yáng zhōu mù, zēng bān jiàn wèi sì shí rén, gěi chuáng luò sān wàng chē, qián hòu bù yǔ bǎo gǔ chuī, jiàn lǚ shàng diàn, rù cháo bù qū, zàn bài bù míng, zhì zuǒ yòu zhǎng shǐ sī mǎ cóng shì zhōng láng yuàn shǔ gè sì rén, fēng xuān chéng wáng. wèi bài, tài hòu lìng fèi hǎi líng wáng, yǐ shàng rù zuǎn gāo dì wèi dì sān zi, qún chén sān qǐng, nǎi shòu mìng.
海陵王立,爲骠骑大将军、录尚书事、扬州刺史,加都督, 增班剑爲三十人,封宣城郡公,镇东府城,给兵五千人,钱二 百万,布千匹。九江事难,假黄钺,事宁,表送之。寻加黄钺、 都督中外诸军事、太傅,领大将军、扬州牧,增班剑爲四十人, 给幢络三望车,前后部羽葆、鼓吹,剑履上殿,入朝不趋,赞 拜不名,置左右长史、司马、从事中郎、掾、属各四人,封宣 城王。未拜,太后令废海陵王,以上入纂高帝爲第三子,群臣 三请,乃受命。
jiàn wǔ yuán nián dōng shí yuè guǐ hài, huáng dì jí wèi, dà shè, gǎi yuán, wén wǔ cì wèi èr děng. yǐ tài wèi wáng jìng zé wèi dà sī mǎ, yǐ sī kōng chén xiǎn dá wèi tài wèi. yǐ chǒu, zhào duàn yuǎn jìn shàng lǐ. dīng mǎo, zhào" zì jīn diāo wén zhuàn kè, suì shí guāng xīn, kě xī tíng shěng. fān mù shǒu zǎi, huò yǒu jiàn xiàn, shì fēi rèn tǔ, yán jiā jìn duàn".
建武元年冬十月癸亥,皇帝即位,大赦,改元,文武赐位 二等。以太尉王敬则爲大司马,以司空陈显达爲太尉。乙丑, 诏断远近上礼。丁卯,诏“自今雕文篆刻,岁时光新,可悉停 省。藩牧守宰,或有荐献,事非任土,严加禁断”。
shí yī yuè rén shēn, rì yǒu shí zhī. dì sù mù yù, bù yù nèi. qí rì, jié zhāi shū shí, duàn cháo wù, píng rén, dān yī qià wēi zuò, yǐ zhì shì bì. zhuī zūn shǐ ān zhēn wáng wèi jǐng huáng, fēi jiāng shì wèi yì hòu, bié lì qǐn miào, hào líng yuē xiū ān. fēng guì yáng wáng shuò děng zhū wáng zǐ jiē wèi liè hóu. fán zhū wáng hóu dé zuì zhě, zhū zǐ jiē fù shǔ jí. yòu zhào qiǎn dà shǐ guān shěng sì fāng. guǐ yǒu, gé yǒng míng zhī zhì, yī jìn sòng jiù diǎn, tài zǐ yǐ shī lǐ jìng shǎo fù. jiǎ xū, jìn dà sī mǎ xún yáng gōng wáng jìng zé děng shí sān rén jué yì gè yǒu chà. shěng xīn lín yuàn, xiān shì bǎi xìng dì zhě, xī yǐ huán zhǔ. fèi nán mán xiào wèi guān. jǐ mǎo, zhuī chóng fēi liú shì wèi jìng huáng hòu, hào líng yuē xīng ān. gēng chén, lì huáng zǐ bǎo yì wèi jìn ān wáng, bǎo xuán wèi jiāng xià wáng, bǎo yuán wèi lú líng wáng, bǎo yín wèi jiàn ān wáng, bǎo róng wèi suí jùn wáng, bǎo yōu wèi nán píng wáng. jiǎ shēn, duàn guān zhǎng gòng xiàn jí sī xiǎng yí. yǐ ān lù zhāo wáng miǎn dì èr zi bǎo zhì xí fēng ān lù wáng. dīng hài, zhào xì zuò zhōng shǔ cái guān chē fǔ, fán zhū gōng kě xī kāi fān jiǎ, dì lìng xiū xī. wù zǐ, lì huáng zǐ bǎo juǎn wèi huáng tài zi, cì tiān xià wèi fù hòu zhě jué yī jí. jǐ chǒu, zhào dōng gōng zhào jiàn, yuǎn jìn huò yǒu qìng lǐ, kě xī duàn zhī. yǒng míng zhōng, yù shǐ zhōng chéng shěn shēn biǎo: bǎi guān nián dēng qī shí zhě, jiē lìng zhì shì, bìng qióng kùn sī mén. gēng zǐ, zhào" zì jìn shēn nián jí, kě yī zūn yǒng míng qī nián yǐ qián quán xù zhī kē".
十一月壬申,日有蚀之。帝宿沐浴,不御内。其日,洁斋 蔬食,断朝务,屏人,单衣帢危坐,以至事毕。追尊始安贞王 爲景皇,妃江氏爲懿后,别立寝庙,号陵曰修安。封桂阳王铄 等诸王子皆爲列侯。凡诸王侯得罪者,诸子皆复属籍。又诏遣 大使观省四方。癸酉,革永明之制,依晋、宋旧典,太子以师 礼敬少傅。甲戌,进大司马寻阳公王敬则等十三人爵邑各有差。 省新林苑,先是百姓地者,悉以还主。废南蛮校尉官。己卯, 追崇妃刘氏爲敬皇后,号陵曰兴安。庚辰,立皇子宝义爲晋安 王,宝玄爲江夏王,宝源爲庐陵王,宝寅爲建安王,宝融爲随 郡王,宝攸爲南平王。甲申,断官长贡献及私饷遗。以安陆昭 王缅第二子宝晊袭封安陆王。丁亥,诏细作、中署、材官、车 府,凡诸工可悉开番假,递令休息。戊子,立皇子宝卷爲皇太 子,赐天下爲父后者爵一级。己丑,诏东宫肇建,远近或有庆 礼,可悉断之。永明中,御史中丞沈深表:百官年登七十者, 皆令致仕,并穷困私门。庚子,诏“自缙绅年及,可一遵永明 七年以前铨叙之科”。
shí èr yuè gēng xū, xuān dé tài pú liú lǎng zhī yóu jī jiāng jūn liú qú zhī zǐ, zuò bù shàn gěi xiōng zi, zhì shǐ suí mǔ tā jià, miǎn guān, jìn gù zhōng shēn, fù zhī xiāng lùn.
十二月庚戌,宣德太仆刘朗之、游击将军刘璩之子,坐不 赡给兄子,致使随母他嫁,免官,禁锢终身,付之乡论。
shì suì, wèi xiào wén huáng dì qiān dū luò yáng.
是岁,魏孝文皇帝迁都洛阳。
èr nián chūn zhēng yuè xīn wèi, jiàng dū xià xì qiú shū sǐ yǐ xià. zhào wáng gōng yǐ xià gè jǔ suǒ zhī, nèi wài qún liáo gè jìn zhōng yán, wú yǒu suǒ huì. wèi gōng yù sī xú liáng sì zhōu. rén shēn, qiǎn zhèn nán jiāng jūn wáng guǎng zhī dū sī zhōu, yòu wèi jiāng jūn xiāo tǎn zhī dū xú zhōu, shàng shū yòu pú yè shěn wén jì dū yù zhōu, yǐ jù wèi. jǐ mǎo, zhào dū xià èr xiàn, yǒu huǐ fā fén lǒng, suí yí xiū lǐ. yǐ wèi, wèi jūn gōng zhōng lí, xú zhōu cì shǐ xiāo huì xiū pò zhī. bǐng shēn, jiā tài wèi chén xiǎn dá shǐ chí jié dū du xī běi dào zhū jūn shì. dīng yǒu, nèi wài zuǎn yán. èr yuè jǐ wèi, sī zhōu cì shǐ xiāo dàn yǔ zhòng jūn gōng bài wèi jūn. zhào yōng yù sī nán yǎn xú wǔ zhōu zāo yù bīng róng zhī jiā, xī tíng jīn nián shuì diào. bǐng yín, tíng qīng zhōu mài zū. wèi jūn zì shòu chūn tuì.
二年春正月辛未,降都下系囚殊死以下。诏王公以下各举 所知,内外群僚各进忠言,无有所讳。魏攻豫、司、徐、梁四 州。壬申,遣镇南将军王广之督司州,右卫将军萧坦之督徐州, 尚书右仆射沈文季督豫州,以拒魏。己卯,诏都下二县,有毁 发坟垄,随宜修理。乙未,魏军攻锺离,徐州刺史萧惠休破之。 丙申,加太尉陈显达使持节、都督西北道诸军事。丁酉,内外 纂严。 二月己未,司州刺史萧诞与衆军攻败魏军。诏雍、豫、司、 南兖、徐五州遭遇兵戎之家,悉停今年税调。丙寅,停青州麦 租。魏军自寿春退。
sān yuè jiǎ shēn, jiě yán.
三月甲申,解严。
xià sì yuè jǐ hài shuò, qīn lù sān bǎi lǐ nèi yù sòng, zì wài wěi zhōu jùn xùn chá, sān shǔ tú lì, yuán qiǎn yǒu chà. wèi jūn wéi hàn zhōng, liáng zhōu cì shǐ xiāo yì jù tuì zhī.
夏四月己亥朔,亲录三百里内狱讼,自外委州郡讯察,三 署徒隶,原遣有差。魏军围汉中,梁州刺史萧懿拒退之。
wǔ yuè jiǎ wǔ, qǐn miào chéng, zhào jiān zuò cháng shuài cì wèi yī děng.
五月甲午,寝庙成,诏监作长帅赐位一等。
liù yuè rén xū, zhū lǐng jūn xiāo chén xī yáng wáng zǐ míng nán hǎi wáng zǐ hǎn shào líng wáng zǐ zhēn.
六月壬戌,诛领军萧谌、西阳王子明、南海王子罕、邵陵 王子贞。
qiū jiǔ yuè jǐ chǒu, gǎi fēng nán píng wáng bǎo yōu wèi shào líng wáng, shǔ jùn wáng zǐ wén wèi xī yáng wáng, guǎng hàn wáng zǐ jùn wèi héng yáng wáng, lín hǎi wáng zhāo xiù wèi bā líng wáng, yǒng jiā wáng zhāo càn wèi guì yáng wáng.
秋九月己丑,改封南平王宝攸爲邵陵王,蜀郡王子文爲西 阳王,广汉王子峻爲衡阳王,临海王昭秀爲巴陵王,永嘉王昭 粲爲桂阳王。
dōng shí yuè guǐ mǎo, zhào bà dōng tián, huǐ xìng guāng lóu, bìng zhào shuǐ héng liáng shěng yù chéng. yǐ mǎo, nà huáng tài zǐ fēi chǔ shì, dà shè, wáng gōng yǐ xià bān cì gè yǒu chà, duàn sì fāng shàng lǐ. shí èr yuè dīng yǒu, zhào jìn dì zhū líng, xī jiē xiū lǐ, bìng zēng shǒu wèi. wú jìn líng shī rěn zhī xiāng, juān sān diào yǒu chà.
冬十月癸卯,诏罢东田,毁兴光楼,并诏水衡量省御乘。 乙卯,纳皇太子妃褚氏,大赦,王公以下班赐各有差,断四方 上礼。 十二月丁酉,诏晋帝诸陵,悉皆修理,并增守卫。吴、晋 陵失稔之乡,蠲三调有差。
sān nián chūn zhēng yuè dīng mǎo, yǐ yīn píng wáng yáng jiǒng zi chóng zǔ wèi shā zhōu cì shǐ, fēng yīn píng wáng. jǐ sì, zhào shēn míng shǒu zhǎng liù zhōu zhī zhì, shì jìng bù xíng. yǐ yǒu, zhào yǐ qù suì wèi gōng yuán biān zhū zhōu jùn, jiàng shì yǒu lín zhèn jí bìng sǐ zhě, bìng sòng huán běn tǔ.
三年春正月丁卯,以阴平王杨炅子崇祖爲沙州刺史,封阴 平王。己巳,诏申明守长六周之制,事竟不行。乙酉,诏以去 岁魏攻缘边诸州郡,将士有临阵及病死者,并送还本土。
sān yuè rén wǔ, zhào chē fǔ shèng yú yǒu jīn yín xiào shì zhě, jiē tī chú zhī.
三月壬午,诏车府乘舆有金银校饰者,皆剔除之。
xià sì yuè, wèi jūn gōng sī zhōu, lì chéng shù zhǔ wèi sēng mín jī pò zhī.
夏四月,魏军攻司州,栎城戍主魏僧瑉击破之。
dōng rùn shí èr yuè wù yín, huáng tài zǐ guān, cì wáng gōng yǐ xià bó gè yǒu chà, wèi fù hòu zhě cì jué yī jí, duàn yuǎn jìn shàng lǐ.
冬闰十二月戊寅,皇太子冠,赐王公以下帛各有差,爲父 后者赐爵一级,断远近上礼。
sì nián chūn zhēng yuè gēng wǔ, dà shè. rén yín, zhào" rén chǎn zi zhě, juān qí fù mǔ diào yì yī nián, yòu cì mǐ shí hú. xīn hūn zhě, juān fū yì yī nián". bǐng chén, zhū shàng shū lìng wáng yàn.
四年春正月庚午,大赦。壬寅,诏“人産子者,蠲其父母 调役一年,又赐米十斛。新婚者,蠲夫役一年”。丙辰,诛尚 书令王晏。
èr yuè yǐ shàng shū zuǒ pú yè xú xiào sì wèi shàng shū lìng.
二月以尚书左仆射徐孝嗣爲尚书令。
qiū bā yuè jiǎ wǔ, zhuī zūn jǐng huáng suǒ shēng wáng shì wèi gōng tài hòu. wèi jūn gōng miǎn běi.
秋八月甲午,追尊景皇所生王氏爲恭太后。魏军攻沔北。
dōng shí yuè, yòu bī sī yōng èr zhōu. jiǎ xū, qiǎn tài zǐ zhōng shù zǐ xiāo yǎn yòu jūn sī mǎ zhāng jì yù zhī.
冬十月,又逼司、雍二州。甲戌,遣太子中庶子萧衍、右 军司马张稷御之。
shí yī yuè bǐng chén, yǐ dī yáng líng zhēn wèi běi qín cì shǐ, fēng chóu chí gōng wǔ dū wáng. shí èr yuè dīng chǒu, qiǎn dù zhī shàng shū cuī huì jǐng lǜ zhòng jiù yōng zhōu.
十一月丙辰,以氐杨灵珍爲北秦刺史,封仇池公、武都王。 十二月丁丑,遣度支尚书崔慧景率衆救雍州。
yǒng tài yuán nián chūn zhēng yuè guǐ wèi shuò, dà shè. zhōng jūn dà jiàng jūn xú xiào sì jí běn hào kāi fǔ yí tóng sān sī. miǎn běi zhū jùn, wèi wèi suǒ gōng, xiāng jì wáng bài, xīn yě tài shǒu liú sī jì suí yí yìng jiē, shí jǐn, zhǔ tǔ wèi zhōu, ér jiù bīng bù zhì, chéng bèi kè, sǐ zhī. yǐ sì, qiǎn tài wèi chén xiǎn dá chí jié jiù yōng zhōu. dīng wèi, zhū hé dōng wáng xuàn lín hè wáng zi yuè xī yáng wáng zǐ wén héng yáng wáng zǐ jùn nán kāng wáng zǐ lín yǒng yáng wáng zǐ mín xiāng dōng wáng zǐ jiàn nán jùn wáng zǐ xià bā líng wáng zhāo xiù guì yáng wáng zhāo càn.
永泰元年春正月癸未朔,大赦。中军大将军徐孝嗣即本号 开府仪同三司。沔北诸郡,爲魏所攻,相继亡败,新野太守刘 思忌随宜应接,食尽,煮土爲粥,而救兵不至,城被克,死之。 乙巳,遣太尉陈显达持节救雍州。丁未,诛河东王铉、临贺王 子岳、西阳王子文、衡阳王子峻、南康王子琳、永阳王子瑉、 湘东王子建、南郡王子夏、巴陵王昭秀、桂阳王昭粲。
èr yuè guǐ chǒu, qiǎn zuǒ wèi jiāng jūn xiāo huì xiū jià jié yuán shòu yáng. xīn wèi, yù zhōu cì shǐ péi shū yè bài wèi jūn yú huái běi.
二月癸丑,遣左卫将军萧惠休假节援寿阳。辛未,豫州刺 史裴叔业败魏军于淮北。
sān yuè bǐng wǔ, juān yōng zhōu yù wèi jūn zhī xiàn zū bù. wù shēn, zhào zēng zhòng ní jì zhì.
三月丙午,蠲雍州遇魏军之县租布。戊申,诏增仲尼祭秩。
shàng yǐ jí huàn bù chōu, wàng qì zhě yún yí gǎi yuán, xià sì yuè jiǎ yín, dà shè, gǎi yuán, wén wǔ cì wèi èr děng. jǐ wèi, lì wǔ líng zhāo wáng zǐ zi tǎn wèi héng yáng wáng. dīng chǒu, dà sī mǎ kuài jī tài shǒu wáng jìng zé jǔ bīng fǎn.
上以疾患不瘳,望气者云宜改元,夏四月甲寅,大赦,改 元,文武赐位二等。己未,立武陵昭王子子坦爲衡阳王。丁丑, 大司马会稽太守王敬则举兵反。
wǔ yuè rén wǔ, qiǎn fǔ guó jiāng jūn liú shān yáng lǜ jūn dōng tǎo. yǐ yǒu, zhǎn jìng zé, chuán shǒu jiàn yè, qū shè zhè dōng wú jìn líng děng qī jùn.
五月壬午,遣辅国将军刘山阳率军东讨。乙酉,斩敬则, 传首建邺,曲赦浙东吴、晋陵等七郡。
qiū qī yuè jǐ yǒu, dì bēng yú zhèng fú diàn, nián sì shí qī. yí zhào:" xú xiào sì kě chóng shēn bā mìng, zhōng shū jiàn běn guān xī rú gù. shěn wén jì kě shàng shū zuǒ pú yè, cháng shì hù jūn rú gù. jiāng shí kě yòu pú yè, jiāng sì kě shì zhōng, liú xuān kě wèi wèi qīng. jūn zhèng dà shì wěi chén tài wèi. nèi wài zhòng shì wú dà xiǎo wěi xú xiào sì yáo guāng tǎn zhī jiāng shí qí dà shì yǔ shěn wén jì jiāng sì liú xuān cān huái. xīn fù zhī rèn, kě wěi liú quān xiāo huì xiū cuī huì jǐng." qún chén shàng shì yuē míng huáng dì, miào hào gāo zōng, zàng xìng ān líng. dì míng shěn yǒu lì cái, chí fǎ wú suǒ jiè. zhì yù qīn xìng, chén xià sù qīng. qū shǐ hán rén, bù de yòng sì fú sǎn. dà cún jiǎn yuē, bà wǔ dì suǒ qǐ xīn lín yuàn, yǐ dì hái bǎi xìng. fèi wén huì tài zǐ suǒ qǐ dōng tián, chì mài zhī. yǒng míng zhōng, yú niǎn zhōu chéng, xī tī qǔ jīn yín, hái zhǔ yī kù, yǐ yá jiǎo dài zhī. cháng yòng zào jiá, qì, shòu yú luò yǔ zuǒ yòu, yuē:" cǐ yóu kān míng rì yòng." tài guān jìn yù shí, yǒu guǒ zhēng, dì shí zì huà zhī, yuē:" kě sì piàn pò zhī, yú chōng wǎn shí." ér wǔ dì yè tíng zhōng gōng diàn fú yù, yī wú suǒ gǎi. qí jiǎn yuē rú cǐ.
秋七月己酉,帝崩于正福殿,年四十七。遗诏:“徐孝嗣 可重申八命,中书监、本官悉如故。沈文季可尚书左仆射,常 侍、护军如故。江祏可右仆射,江祀可侍中,刘暄可卫尉卿。 军政大事委陈太尉。内外衆事无大小委徐孝嗣、遥光、坦之、 江祏;其大事与沈文季、江祀、刘暄参怀。心腹之任,可委刘 悛、萧惠休、崔慧景。”群臣上諡曰明皇帝,庙号高宗,葬兴 安陵。 帝明审有吏才,持法无所借。制御亲幸,臣下肃清。驱使 寒人,不得用四幅伞。大存俭约,罢武帝所起新林苑,以地还 百姓。废文惠太子所起东田,斥卖之。永明中,舆辇舟乘,悉 剔取金银,还主衣库,以牙角代之。尝用皁荚,讫,授馀泺与 左右,曰:“此犹堪明日用。”太官进御食,有裹蒸,帝十字 画之,曰:“可四片破之,馀充晚食。”而武帝掖庭中宫殿服 御,一无所改。其俭约如此。
xìng cāi jì, jí xíng zhū lù. tōng dào shù, yòng jì shù. měi chū xíng xìng, xiān zhàn lì hài. jiǎn yú chū rù, jiāng nán zé guǐ yán zhī xī, jiāng dōng zé guǐ yán zhī běi, jiē bù yǐ shí, jìng bù nán jiāo. chū yǒu jí, wú chuò tīng lǎn, qún chén mò zhī. jí jí dǔ, chì tái shěng fǔ shǔ wén bù qiú bái yú yǐ wèi yào, wài shǐ zhī zhī. shēn yī jiàng yī, fú shì jiē chì, yǐ wèi yàn shèng . wū xí yún" hòu hú shuǐ tóu jīng guò gōng nèi, zhì dì yǒu jí". dì nǎi zì zhì tài guān xíng shuǐ gōu, zuǒ yòu qǐ" tài guān wú cǐ shuǐ zé bù lì". jué yì sāi zhī, yù nán yǐn
性猜忌,亟行诛戮。通道术,用计数。每出行幸,先占利 害。简于出入,将南则诡言之西,将东则诡言之北,皆不以实, 竟不南郊。初有疾,无辍听览,群臣莫知。及疾笃,敕台省府 署文簿求白鱼以爲药,外始知之。身衣绛衣,服饰皆赤,以爲 厌胜 。巫觋云“后湖水头经过宫内,致帝有疾”。帝乃自至太 官行水沟,左右啓“太官无此水则不立”。决意塞之,欲南引
huái liú, huì bēng, shì qǐn.
淮流,会崩,事寝。
fèi dì dōng hūn hóu huì bǎo juǎn, zì zhì cáng, míng dì dì èr zi yě. běn míng míng xián, míng dì fǔ zhèng hòu gǎi yān. jiàn wǔ yuán nián, lì wèi huáng tài zǐ.
废帝东昏侯讳宝卷,字智藏,明帝第二子也。本名明贤, 明帝辅政后改焉。建武元年,立爲皇太子。
yǒng tài yuán nián qī yuè jǐ yǒu, míng dì bēng, tài zǐ jí huáng dì wèi.
永泰元年七月己酉,明帝崩,太子即皇帝位。
bā yuè gēng shēn, zhèn běi jiāng jūn jìn ān wáng bǎo yì jìn hào zhēng běi dà jiàng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī.
八月庚申,镇北将军晋安王宝义进号征北大将军、开府仪 同三司。
dōng shí yuè jǐ wèi, zhào shān shěng lǜ kē. guǐ hài, zhào xiāo tǎn zhī jiāng shí gèng zhí diàn shěng, zǒng jiān sù wèi. xīn wèi, zhào liú xuān jiāng shí gèng zhí yán míng diàn shěng.
冬十月己未,诏删省律科。癸亥,诏萧坦之、江祏更直殿 省,总监宿卫。辛未,诏刘暄、江祏更直延明殿省。
shí yī yuè wù zǐ, lì huáng hòu chǔ shì. gēng yín, shàng shū lìng xú xiào sì yì:" wáng hóu guì rén hūn, lián jǐn yǐ zhēn yín bēi, gài chū jìn sú yòu láo zhú chǐ huì, yì kuī nǎng zhì. jīn chú jīn yín lián suǒ, zì yú xīn qì, xī yòng shān táo, láo zhú huá chǐ, yì yí tíng zhī." zòu kě. yǒng yuán yuán nián chūn zhēng yuè wù yín shuò, dà shè, gǎi yuán. xīn mǎo, sì nán jiāo. dīng yǒu, gǎi fēng suí wáng bǎo róng wèi nán kāng wáng, ān lù wáng bǎo zhì wèi xiāng dōng wáng, jìng líng wáng zhāo zhòu wèi bā líng wáng.
十一月戊子,立皇后褚氏。庚寅,尚书令徐孝嗣议:“王 侯贵人昏,连卺以真银杯,盖出近俗;又牢烛侈缋,亦亏曩制。 今除金银连锁,自馀新器,悉用埏陶,牢烛华侈,亦宜停之。” 奏可。 永元元年春正月戊寅朔,大赦,改元。辛卯,祀南郊。丁 酉,改封随王宝融爲南康王,安陆王宝晊爲湘东王,竟陵王昭 胄爲巴陵王。
èr yuè, tài wèi chén xiǎn dá bài jī yú mǎ juàn. xià sì yuè bǐng wǔ shuò, wèi xiào wén huáng dì bēng. jǐ sì, lì huáng zǐ sòng wèi huáng tài zǐ, dà shè, cì wèi fù hòu zhě jué yī jí.
二月,太尉陈显达败绩于马圈。 夏四月丙午朔,魏孝文皇帝崩。己巳,立皇子诵爲皇太子, 大赦,赐爲父后者爵一级。
wǔ yuè guǐ hài, jiā fǔ jūn dà jiàng jūn shǐ ān wáng yáo guāng kāi fǔ yí tóng sān sī.
五月癸亥,加抚军大将军始安王遥光开府仪同三司。
liù yuè jiǎ zǐ, zhào yuán yōng zhōu jīn nián sān diào.
六月甲子,诏原雍州今年三调。
qiū qī yuè xīn wèi, huái shuǐ biàn chì rú xuè. bǐng xū, shā shàng shū yòu pú yè jiāng shí shì zhōng jiāng sì. dì zhèn zì cǐ zhì lái suì, zhòu yè bù zhǐ, xiǎo wū duō huài. dīng hài, dōu xià dà shuǐ, sǐ zhě shén zhòng. cì sǐ zhě cái qì, bìng jiā zhèn xù.
秋七月辛未,淮水变赤如血。丙戌,杀尚书右仆射江祏、 侍中江祀。地震自此至来岁,昼夜不止,小屋多坏。丁亥,都 下大水,死者甚衆。赐死者材器,并加振恤。
bā yuè yǐ sì, juān yù shuǐ zī cái piāo dàng zhě jīn nián diào shuì. yòu zhào wèi mǎ juàn zhàn wáng jiàng shì jǔ āi. bǐng chén, yáng zhōu cì shǐ shǐ ān wáng yáo guāng jù dōng fǔ fǎn. zhào qū shè dū xià, zhōng wài jiè yán, qiǎn lǐng jūn jiāng jūn xiāo tǎn zhī zhì tǎo. wù wǔ, zhǎn yáo guāng, chuán shǒu. jǐ sì, yǐ shàng shū lìng xú xiào sì wèi sī kōng, yǐ lǐng jūn xiāo tǎn zhī wèi shàng shū zuǒ pú yè. rùn yuè bǐng zǐ, yǐ jiāng líng gōng bǎo lǎn wèi shǐ ān wáng.
八月乙巳,蠲遇水资财漂荡者今年调税。又诏爲马圈战亡 将士举哀。丙辰,扬州刺史始安王遥光据东府反。诏曲赦都下, 中外戒严,遣领军将军萧坦之致讨。戊午,斩遥光,传首。己 巳,以尚书令徐孝嗣爲司空,以领军萧坦之爲尚书左仆射。 闰月丙子,以江陵公宝览爲始安王。
jiǔ yuè jiǎ chén, shā shàng shū zuǒ pú yè xiāo tǎn zhī, yòu wèi jiāng jūn cáo wǔ. wù wǔ, shā lǐng jūn jiāng jūn liú xuān. rén xū, yǐ pín shā dà chén, dà shè.
九月甲辰,杀尚书左仆射萧坦之,右卫将军曹武。戊午, 杀领军将军刘暄。壬戌,以频杀大臣,大赦。
dōng shí yuè yǐ wèi, zhū shàng shū lìng xīn chú sī kōng xú xiào sì yòu pú yè xīn chú zhèn jūn jiāng jūn shěn wén jì. gēng zǐ, yǐ wú xīng tài shǒu xiāo huì xiū wèi shàng shū yòu pú yè. xīn chǒu, yǐ shì zhōng wáng liàng wèi zuǒ pú yè.
冬十月乙未,诛尚书令新除司空徐孝嗣、右仆射新除镇军 将军沈文季。庚子,以吴兴太守萧惠休爲尚书右仆射。辛丑, 以侍中王亮爲左仆射。
shí yī yuè bǐng chén, tài wèi jiāng zhōu cì shǐ chén xiǎn dá jǔ bīng fǎn yú xún yáng. yǐ chǒu, jiā hù jūn jiāng jūn cuī huì jǐng píng nán jiāng jūn, dū zhòng jūn nán tǎo.
十一月丙辰,太尉、江州刺史陈显达举兵反于寻阳。乙丑, 加护军将军崔慧景平南将军,督衆军南讨。
shí èr yuè jiǎ shēn, chén xiǎn dá zhì dōu, gōng chéng yán jǐng. yǐ yǒu, zhǎn xiǎn dá, chuán qí shǒu. yú dǎng jǐn píng.
十二月甲申,陈显达至都,宫城严警。乙酉,斩显达,传 其首。馀党尽平。
èr nián chūn zhēng yuè gēng wǔ, zhào tǎo yù zhōu cì shǐ péi shū yè.
二年春正月庚午,诏讨豫州刺史裴叔业。
èr yuè jǐ chǒu, shū yè bìng sǐ, xiōng zi zhí yǐ shòu chūn jiàng wèi.
二月己丑,叔业病死,兄子植以寿春降魏。
sān yuè yǐ mǎo, mìng píng xī jiāng jūn cuī huì jǐng gōng shòu chūn. bǐng wǔ, shàng shū yòu pú yè xiāo huì xiū zú. dīng wèi, cuī huì jǐng yú guǎng líng fǎn, jǔ bīng nèi xiàng. rén zǐ, mìng yòu wèi jiāng jūn zuǒ xīng shèng dū dū xià shuǐ bù zhòng jūn yù zhī. nán xú zhōu cì shǐ jiāng xià wáng bǎo xuán yǐ jīng chéng nà huì jǐng. yǐ mǎo, qiǎn zhōng lǐng jūn wáng yíng lǜ zhòng jūn tún běi lí mén. rén xū, huì jǐng zhì, yíng děng bài jī. jiǎ zǐ, huì jǐng rù jiàn yè, tái chéng nèi bì mén jù shǒu. yù zhōu cì shǐ xiāo yì xīng bīng rù yuán. jǐ sì, yǐ yì wèi shàng shū yòu pú yè.
三月乙卯,命平西将军崔慧景攻寿春。丙午,尚书右仆射 萧惠休卒。丁未,崔慧景于广陵反,举兵内向。壬子,命右卫 将军左兴盛督都下水步衆军御之。南徐州刺史江夏王宝玄以京 城纳慧景。乙卯,遣中领军王莹率衆军屯北篱门。壬戌,慧景 至,莹等败绩。甲子,慧景入建邺,台城内闭门拒守。豫州刺 史萧懿兴兵入援。己巳,以懿爲尚书右仆射。
xià sì yuè guǐ yǒu, huì jǐng qì zhòng zǒu, zhǎn zhī. zhào qū shè dū xià jí nán xú nán yǎn èr zhōu. yǐ hài, yǐ xīn chú shàng shū yòu pú yè xiāo yì wèi shàng shū lìng. bǐng zǐ, yǐ zhōng lǐng jūn wáng yíng wèi shàng shū yòu pú yè.
夏四月癸酉,慧景弃衆走,斩之。诏曲赦都下及南徐、南 兖二州。乙亥,以新除尚书右仆射萧懿爲尚书令。丙子,以中 领军王莹爲尚书右仆射。
wǔ yuè jǐ yǒu, jiāng xià wáng bǎo xuán fú zhū. rén zǐ, shè. yǐ chǒu, qū shè dū xià jí nán xú yǎn èr zhōu.
五月己酉,江夏王宝玄伏诛。壬子,赦。乙丑,曲赦都下 及南徐、兖二州。
liù yuè gēng yín, chē jià yú lè yóu yuàn nèi huì, rú sān yuán, dū xià fàng nǚ rén guān.
六月庚寅,车驾于乐游苑内会,如三元,都下放女人观。
qiū qī yuè jiǎ chén yè, gōng nèi huǒ, wéi dōng hé nèi míng dì jiù diàn shù qū jí tài jí yǐ nán dé cún, yú jiē dàng jǐn.
秋七月甲辰夜,宫内火,唯东合内明帝旧殿数区及太极以 南得存,馀皆荡尽。
dōng shí yuè jǐ mǎo, shā shàng shū lìng xiāo yì.
冬十月己卯,杀尚书令萧懿。
shí yī yuè jiǎ yín, xī zhōng láng zhǎng shǐ xiāo yǐng zhòu qǐ bīng yú jīng zhōu.
十一月甲寅,西中郎长史萧颖胄起兵于荆州。
shí èr yuè, yōng zhōu cì shǐ xiāo yǎn qǐ bīng yú xiāng yáng.
十二月,雍州刺史萧衍起兵于襄阳。
shì suì, wèi xuān wǔ huáng dì jǐng míng yuán nián.
是岁,魏宣武皇帝景明元年。
sān nián chūn zhēng yuè bǐng shēn shuò, rì yǒu shí zhī. dì yǔ gōng rén yú yuè wǔ táng yuán huì, huáng hòu zhèng wèi, yān rén xíng yí, dì róng fú lín shì. dīng yǒu, yǐ piào qí dà jiàng jūn jìn ān wáng bǎo yì wèi sī tú, yǐ xīn chú fǔ jūn jiāng jūn jiàn ān wáng bǎo yín wèi chē qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. yǐ sì, zhǎng xīng jiàn, jìng tiān. xīn hài, sì nán jiāo, dà shè, zhào bǎi guān chén dǎng yán.
三年春正月丙申朔,日有蚀之。帝与宫人于阅武堂元会, 皇后正位,阉人行仪,帝戎服临视。丁酉,以骠骑大将军晋安 王宝义爲司徒,以新除抚军将军建安王宝寅爲车骑将军、开府 仪同三司。乙巳,长星见,竟天。辛亥,祀南郊,大赦,诏百 官陈谠言。
èr yuè bǐng yín, gàn hé diàn xī xiāng huǒ. rén wǔ, zhào qiǎn yǔ lín bīng zhēng yōng zhōu, zhōng wài zuǎn yán. shǐ nèi héng chuī wǔ bù yú diàn nèi, zhòu yè zòu zhī. rén xū, chī yóu qí jiàn. sān yuè yǐ sì, nán kāng wáng bǎo róng jí huáng dì wèi yú jiāng líng. guǐ chǒu, qiǎn píng xī jiāng jūn chén bó zhī xī zhēng.
二月丙寅,干和殿西厢火。壬午,诏遣羽林兵征雍州,中 外纂严。始内横吹五部于殿内,昼夜奏之。壬戌,蚩尤旗见。 三月乙巳,南康王宝融即皇帝位于江陵。癸丑,遣平西将 军陈伯之西征。
liù yuè, xiāo yǐng zhòu dì yǐng fú qǐ bīng lú líng. wù zǐ, shè jiāng zhōu ān chéng lú líng èr jùn. qiū qī yuè guǐ sì, qū shè jīng yōng èr zhōu. yōng zhōu cì shǐ zhāng xīn tài qián nán qiáo tài shǒu wáng líng xiù lǜ shí tou wén wǔ fèng jiàn ān wáng bǎo yín xiàng tái, zhì dù lǎo zhái, gōng mén bì, nǎi sàn zǒu. bǐng chén, lóng dòu yú jiàn kāng huái, jī shuǐ wǔ lǐ.
六月,萧颖胄弟颖孚起兵庐陵。戊子,赦江州安成、庐陵 二郡。 秋七月癸巳,曲赦荆、雍二州。雍州刺史张欣泰、前南谯 太守王灵秀率石头文武奉建安王宝寅向台,至杜姥宅,宫门闭, 乃散走。丙辰,龙斗于建康淮,激水五里。
bā yuè xīn mǎo, yǐ tài zǐ zuǒ lǜ lǐ jū shì zǒng dū xī tǎo zhū jūn shì, tún xīn tíng.
八月辛卯,以太子左率李居士总督西讨诸军事,屯新亭。
jiǔ yuè jiǎ chén, xiāo yǎn zhì nán yù zhōu, fǔ guó jiāng jūn jiān nán yù zhōu shì shēn zhòu jūn èr wàn rén yú gū shú bēn guī. bǐng chén, lǐ jū shì yǔ yǎn jūn zhàn yú xīn tíng, jiàn bài.
九月甲辰,萧衍至南豫州,辅国将军、监南豫州事申胄军 二万人于姑孰奔归。丙辰,李居士与衍军战于新亭,见败。
dōng shí yuè jiǎ xū, wáng zhēn guó yòu zhàn bài yú zhū què háng. wù yín, níng shuò jiāng jūn xú yuán yú yǐ dōng fǔ chéng jiàng. qīng jì èr zhōu cì shǐ huán hé rù wèi, tún dōng gōng, xún yì jiàng yǎn, yú shì bì gōng chéng mén zì shǒu.
冬十月甲戌,王珍国又战败于朱雀航。戊寅,甯朔将军徐 元瑜以东府城降。青、冀二州刺史桓和入卫,屯东宫,寻亦降 衍,于是闭宫城门自守。
shí èr yuè bǐng yín, xīn chú yōng zhōu cì shǐ wáng zhēn guó shì zhōng zhāng jì lǜ bīng rù diàn shā dì, shí nián shí jiǔ.
十二月丙寅,新除雍州刺史王珍国、侍中张稷率兵入殿杀 帝,时年十九。
dì zài dōng gōng, biàn hǎo nòng, bù xǐ shū xué, míng dì yì bù yǐ wèi fēi, dàn xù yǐ jiā rén zhī xíng, lìng tài zǐ qiú yī rì zài rù cháo, fā zhào bù xǔ, shǐ sān rì yī zhāo. zài gōng cháng yè bǔ shǔ dá dàn, yǐ wèi xiào lè. míng dì lín bēng, shǔ hòu shì, yǐ lóng chāng wèi jiè, yuē:" zuò shì bù kě zài rén hòu." gù wěi rèn qún xiǎo, zhū zhū zǎi chén, wú bù rú yì. xìng nè sè shǎo yán, bù yǔ cháo shì jiē. yù sù zàng, è líng zài tài jí diàn, xú xiào sì gù zhēng, dé yú yuè. měi dāng kū, zhé yún hóu tòng. tài zhōng dài fū yáng chǎn rù lín, wú fā, hào tòng fǔ yǎng, zé suì tuō dì, dì chuò kū dà xiào, wèi huàn zhě wáng bǎo sūn yuē:" cǐ wèi tū qiū tí lái hū." zì jiāng shí shǐ ān wáng yáo guāng děng zhū hòu, wú suǒ jì dàn, rì yè yú hòu táng xì mǎ, gǔ zào wèi lè. hé xī, biàn jī jīn gǔ chuī jiǎo, lìng zuǒ yòu shù bǎi rén jiào, zá yǐ qiāng hú héng chuī zhū jì. cháng yǐ wǔ gēng jiù wò, zhì bū nǎi qǐ, wáng hóu yǐ xià jié shuò cháo jiàn, bū hòu fāng qián, huò jì àn qiǎn chū. tái gé àn zòu, yuè shù shí rì nǎi bào, huò bù zhī suǒ zài. yān shù yǐ zhǐ bāo guǒ yú ròu huán jiā, bìng shì wǔ shěng huáng àn. èr nián yuán huì, shí hòu fāng chū, cháo hè cái jìng, biàn hái diàn xī xù qǐn, zì sì zhì shēn, bǎi liáo péi wèi, jiē jiāng pū cài sè. bǐ qǐ jiù huì, cōng jù ér bà.
帝在东宫,便好弄,不喜书学,明帝亦不以爲非,但勖以 家人之行,令太子求一日再入朝,发诏不许,使三日一朝。在 宫尝夜捕鼠达旦,以爲笑乐。明帝临崩,属后事,以隆昌爲戒, 曰:“作事不可在人后。”故委任群小,诛诸宰臣,无不如意。 性讷涩少言,不与朝士接。欲速葬,恶灵在太极殿,徐孝嗣固 争,得踰月。每当哭,辄云喉痛。太中大夫羊阐入临,无发, 号恸俯仰,帻遂脱地,帝辍哭大笑,谓宦者王宝孙曰:“此谓 秃鶖啼来乎。”自江祏、始安王遥光等诛后,无所忌惮,日夜 于后堂戏马,鼓噪爲乐。合夕,便击金鼓吹角,令左右数百人 叫,杂以羌胡横吹诸伎。常以五更就卧,至晡乃起,王侯以下 节朔朝见,晡后方前,或际暗遣出。台阁案奏,月数十日乃报, 或不知所在。阉竖以纸包裹鱼肉还家,并是五省黄案。二年元 会,食后方出,朝贺裁竟,便还殿西序寝,自巳至申,百僚陪 位,皆僵仆菜色。比起就会,匆遽而罢。
tài zǐ suǒ shēng mǔ huáng guì pín zǎo wáng, lìng pān fēi mǔ yǎng zhī. bài pān shì wèi guì fēi, chéng wò yú, dì qí mǎ cóng hòu, zhe zhī chéng kù zhě, jīn báo mào, zhí qī bǎo fù shuò. yòu yǒu jīn yín xiào jù, jǐn xiù zhū mào shù shí zhǒng, gè yǒu míng zì. róng fú jí zhuāng fù kù, shàng zhe jiàng shān, yǐ wèi cháng fú, bù biàn hán shǔ. líng mào yǔ xuě, bù bì kēng jǐng. chí chěng kě fá, zhé xià mǎ jiě qǔ yāo biān lí qì, zhuó shuǐ yǐn zhī, fù shàng chí qù. mǎ chéng jù yòng jǐn xiù chù, huàn wèi yǔ suǒ shī, zhī zá cǎi zhū wèi fù méng, bèi zhū diāo qiǎo. jiào huáng mén wǔ liù shí rén wèi qí kè, yòu xuǎn yíng shǔ wú lài xiǎo rén shàn zǒu zhě wèi zhú mǎ yīng quǎn, zuǒ yòu shù bǎi rén, cháng yǐ zì suí, bēn zǒu wǎng lái, lüè bù xiá xī. zhì shè zhì chǎng èr bǎi jiǔ shí liù chù, yì zhōng wéi zhàng jí bù zhàng, jiē jiá yǐ lǜ hóng jǐn, jīn yín lòu nǔ yá, dú mào tiē jiàn. měi chū, zhé yǔ yīng quǎn duì zhǔ xú lìng sūn méi yì duì zhǔ yú líng yùn qí mǎ ér zǒu, zuǒ yòu zhēng zhú zhī. yòu shén yǒu jīn lì, qiān gōng zhì sān hú wǔ dǒu. néng dān chuáng, chū xué dān chuáng, měi qīng dǎo zài chuáng miǎo zhě, bì zhì wǎn shāng. qí hòu, bái hǔ chuáng qī zhàng wǔ chǐ, chǐ shàng dān zhī, zhé chǐ bù juàn. dān chuáng zhū xiào jù fú shì, jiē zì zhì zhī, zhuì yǐ jīn huá yù jìng zhòng bǎo. shè rén zhǔ shū jí zhì zuǒ yòu zhǔ shuài, bìng jiē shì cè, chěng zhū biàn tài, céng wú kuì yán. shǐ yù qí mǎ, wèi xí qí shì, yú líng yùn wèi zuò mù mǎ, rén zài qí zhōng, xíng dòng jìn tuì, suí yì suǒ shì, qí hòu suì wèi shàn qí.
太子所生母黄贵嫔早亡,令潘妃母养之。拜潘氏爲贵妃, 乘卧舆,帝骑马从后,着织成裤褶,金薄帽,执七宝缚矟。又 有金银校具,锦绣诸帽数十种,各有名字。戎服急装缚裤,上 着绛衫,以爲常服,不变寒暑。陵冒雨雪,不避坑阱。驰骋渴 乏,辄下马解取腰边蠡器,酌水饮之,复上驰去。马乘具用锦 绣处,患爲雨所湿,织杂采珠爲覆蒙,备诸雕巧。教黄门五六 十人爲骑客,又选营署无赖小人善走者爲逐马鹰犬,左右数百 人,常以自随,奔走往来,略不暇息。置射雉场二百九十六处, 翳中帷帐及步障,皆袷以绿红锦,金银镂弩牙,毒瑁帖箭。每 出,辄与鹰犬队主徐令孙、媒翳队主俞灵韵齐马而走,左右争 逐之。又甚有筋力,牵弓至三斛五斗。能担幢,初学担幢,每 倾倒在幢杪者,必致踠伤。其后,白虎幢七丈五尺,齿上担之, 折齿不倦。担幢诸校具服饰,皆自制之,缀以金华玉镜衆宝。 舍人、主书及至左右主帅,并皆侍侧,逞诸变态,曾无愧顔。 始欲骑马,未习其事,俞灵韵爲作木马,人在其中,行动进退, 随意所适,其后遂爲善骑。
chén xiǎn dá píng, jiàn chū yóu zǒu, bù yù lìng rén jiàn zhī, qū chì bǎi xìng, wéi zhì kōng zhái ér yǐ. shì shí lǜ yī yuè èr shí yú chū, jì wǎng wú dìng chù, wèi sī cháng lǜ dé zuì, dōng xíng qū xī, nán xíng qū běi, yīng dàn chū, yè biàn qū zhú, lì sī bēn qū, jiào hū yíng lù. dǎ gǔ tà wéi, gǔ shēng suǒ wén, biàn yīng bēn zǒu, lín shí qū pò, yī bù xiá pī, nǎi zhì tú xiǎn zǒu chū, fàn jìn zhě yìng shǒu gé shā. bǎi xìng wú fù zuò yè, zhōng rì lù yú. cóng wàn chūn mén yóu dōng gōng yǐ dōng zhì jiāo wài, shù shí lǐ, jiē kōng jiā jǐn shì. xiàng mò xiàn màn wèi gāo zhàng, zhì rén fáng shǒu, wèi zhī" bǐng chú". gāo zhàng zhī nèi, shè bù wǔ yǔ yí, fù yǒu shù bù, jiē zòu gǔ chuī qiāng hú jì, gǔ jiǎo héng chuī. yè fǎn huǒ guāng zhào tiān. měi sān sì gēng zhōng, gǔ shēng sì chū, fān jǐ héng lù, bǎi xìng xuān zǒu, shì shù mò biàn. huò yú shì sì zuǒ cè guò qīn xìng jiā, huán rào wǎn zhuǎn, zhōu biàn dū xià, lǎo xiǎo zhèn jīng, tí hào sāi dào. chǔ chù jìn duàn, bù zhī suǒ guò. jí huàn kùn dǔ zhě, xī káng yí zhī. wú rén káng zhě, fú fú dào cè, lì sī yòu jiā chuí dǎ, jué mìng zhě xiāng xì. cóng qí jí zuǒ yòu yīn zhī rù fù jiā qǔ wù, wú bù dàng jǐn. gōng shāng mò bù fèi yè, qiáo sū yóu zhī lù duàn. zhì yú rǔ fù hūn yīn zhī jiā, yí chǎn jì shì, huò yú bìng qì shī, bù dé bìn zàng. yǒu qì bìng rén yú qīng xī biān zhě, lì jù wèi jiān sī suǒ wèn, tuī zhì shuǐ zhōng, ní fù qí miàn, xū yú biàn sǐ, suì shī hái gǔ. qián wèi xìng tài shǒu wáng jìng bīn xīn sǐ wèi liǎn, jiā rén bèi qū, bù dé liú shì, jí jiā rén hái, shǔ shí liǎng yǎn dōu jǐn. rú cǐ fēi yī. yòu cháng zhì shěn gōng chéng, yǒu yī fù rén dāng chǎn bù qù, dì rù qí jiā, wèn:" hé dú zài?" dá yuē:" lín chǎn bù dé qù." yīn pōu fù kàn nán nǚ. yòu zhǎng qiū qīng wáng xuān bìng dǔ, bù tīng tíng jiā, sǐ yú lù biān. dān yáng yǐn wáng zhì bèi qū jí, láng bèi bù zǒu, wéi jiāng èr mén shēng zì suí, cáng zhū què háng nán jiǔ lú zhōng, yè fāng dé yǔ yí ér guī. xǐ yóu liè, bù bì wēi xiǎn. zhì jiǎng shān dìng lín sì, yī shā mén bìng bù néng qù, cáng yú cǎo jiān, wèi jūn rén suǒ de, yìng shí shā zhī. zuǒ yòu hán huī guāng yuē:" lǎo dào rén kě niàn." dì yuē:" rǔ jiàn zhāng lù yì bù shè xié?" réng bǎi jiàn jù fā. gù guì rén fù shì zhě, jiē shù chù lì zhái, yǐ wèi bì wéi zhī shě. měi hái gōng, cháng zhì sān gēng, bǎi xìng rán hòu dé fǎn. jìn duàn yòu bù jí tōng, chǔ chù tún yàn, huò ní tú guàn zhù, huò bīng dòng yán jié, lǎo yòu tí hào, bù kě wén jiàn. shí rén yǐ qí suǒ wéi chù hào wèi" zhǎng wéi". jí jiàn kāng chéng jiàn wéi, yì míng zhǎng wéi, shí zhě yǐ wèi chèn yān.
陈显达平,渐出游走,不欲令人见之,驱斥百姓,唯置空 宅而已。是时率一月二十馀出,既往无定处,尉司常虑得罪, 东行驱西,南行驱北,应旦出,夜便驱逐,吏司奔驱,叫呼盈 路。打鼓蹋围,鼓声所闻,便应奔走,临时驱迫,衣不暇披, 乃至徒跣走出,犯禁者应手格杀。百姓无复作业,终日路隅。 从万春门由东宫以东至郊外,数十里,皆空家尽室。巷陌县幔 爲高障,置人防守,谓之“屏除”。高障之内,设部伍羽仪, 复有数部,皆奏鼓吹羌胡伎,鼓角横吹。夜反火光照天。每三 四更中,鼓声四出,幡戟横路,百姓喧走,士庶莫辨。或于市 肆左侧过亲幸家,环绕宛转,周遍都下,老小震惊,啼号塞道。 处处禁断,不知所过。疾患困笃者,悉扛移之。无人扛者,扶 匐道侧,吏司又加捶打,绝命者相系。从骑及左右因之入富家 取物,无不荡尽。工商莫不废业,樵苏由之路断。至于乳妇昏 姻之家,移産寄室,或舆病弃尸,不得殡葬。有弃病人于青溪 边者,吏惧爲监司所问,推置水中,泥覆其面,须臾便死,遂 失骸骨。前魏兴太守王敬宾新死未敛,家人被驱,不得留视, 及家人还,鼠食两眼都尽。如此非一。又尝至沈公城,有一妇 人当産不去,帝入其家,问:“何独在?”答曰:“临産不得 去。”因剖腹看男女。又长秋卿王儇病笃,不听停家,死于路 边。丹阳尹王志被驱急,狼狈步走,惟将二门生自随,藏朱雀 航南酒垆中,夜方得羽仪而归。喜游猎,不避危险。至蒋山定 林寺,一沙门病不能去,藏于草间,爲军人所得,应时杀之。 左右韩晖光曰:“老道人可念。”帝曰:“汝见獐鹿亦不射邪?” 仍百箭俱发。故贵人富室者,皆数处立宅,以爲避围之舍。每还 宫,常至三更,百姓然后得反。禁断又不即通,处处屯咽,或 泥涂灌注,或冰冻严结,老幼啼号,不可闻见。时人以其所围 处号爲“长围”。及建康城见围,亦名长围,识者以爲谶焉。
sān nián, diàn nèi huǒ, hé xī biàn fā, qí shí dì yóu wèi hái, gōng nèi zhū fáng hé yǐ bì, nèi rén bù dé chū, wài rén yòu bù gǎn zhé kāi, bǐ jí kāi, sǐ zhě xiāng zhěn. lǐng jūn jiāng jūn wáng yíng lǜ zhòng jiù huǒ, tài jí diàn dé quán. nèi wài jiào huàn, shēng dòng tiān dì. dì sān gèng zhōng fāng hái, xiān zhì dōng gōng, lǜ yǒu luàn, bù gǎn biàn rù, cān chān shěn wú yì, nǎi guī. qí hòu chū yóu, huǒ yòu shāo xuán yí yào líng děng shí yú diàn jí bǎi qǐn, běi zhì huá lín, xī zhì mì gé, sān qiān yú jiān jiē jǐn. zuǒ yòu zhào guǐ néng dú xī jīng fù, yún" bǎi liáng jì zāi, jiàn zhāng shì yíng". yú shì dà qǐ zhū diàn, fāng lè fāng dé xiān huá dà xīng hán dé qīng yào ān shòu děng diàn, yòu bié wèi pān fēi qǐ shén xiān yǒng shòu yù shòu sān diàn, jiē zā shì yǐ jīn bì. qí yù shòu zhōng zuò fēi xiān zhàng, sì miàn xiù qǐ, chuāng jiān jǐn huà shén xiān. yòu zuò qī xián, jiē yǐ měi nǚ shì cè. záo jīn yín wèi shū zì, líng shòu shén qín fēng yún huá jù, wèi zhī wán shì. chuán jué zhī duān, xī chuí líng pèi. jiāng zuǒ jiù wù, yǒu gǔ yù lǜ shù méi, xī cái yǐ diàn dí. zhuāng yán sì yǒu yù jiǔ zǐ líng, wài guó sì fú miàn yǒu guāng xiāng, chán líng sì tǎ zhū bǎo ěr, jiē bāo qǔ yǐ shī pān fēi diàn shì. xìng jí bào, suǒ zuò biàn yù sù chéng, zào diàn wèi shī liáng jué, biàn yú dì huà zhī, wéi xū hóng lì, bù zhī jīng mì. kù bù bié huà, dàn qǔ xuàn yào ér yǐ, gù zhū jiàng lài cǐ dé bù yòng qíng. yòu záo jīn wèi lián huá yǐ tiē dì, lìng pān fēi xíng qí shàng, yuē:" cǐ bù bù shēng lián huá yě." tú bì jiē yǐ shè xiāng, jǐn màn zhū lián, qióng jí qǐ lì. zhí yì gōng jiàng, zì yè dá xiǎo, yóu bù fù sù, nǎi tī qǔ zhū sì fú shā diàn zǎo jǐng xiān rén qí shòu yǐ chōng zú zhī. wǔ dì xìng guāng lóu shàng shī qīng qī, shì rén wèi zhī" qīng lóu", dì yuē:" wǔ dì bù qiǎo, hé bù chún yòng liú lí." pān shì fú yù, jí xuǎn zhēn bǎo, zhǔ yī kù jiù wù, bù fù zhōu yòng, guì shì rén jiān jīn yín bǎo wù, jià jiē shù bèi, hǔ pò chuàn yì zhī, zhí bǎi qī shí wàn. dū xià jiǔ zū, jiē zhé shū jīn, yǐ gōng zá yòng. yóu bù néng zú, xià yáng nán xú èr zhōu qiáo héng táng dài dīng jì gōng wèi zhí, liǎn qǔ jiàn qián, gōng tài lè zhǔ yī zá fèi. yóu shì suǒ zài táng dú, xī jiē huī fèi. yòu dìng chū xióng zhì tóu hè chǎng bái lù cuī, bǎi pǐn qiān tiáo, wú fù qióng yǐ. qīn xìng xiǎo rén, yīn yuán wèi jiān, kē yī shū shí. yòu gè jiù zhōu xiàn qiú wèi rén shū, zhǔn qǔ jiàn zhí, bù wèi shū sòng. shǒu zǎi jù wēi, kǒu bù dé dào, xū wù zhī chù, yǐ fù zhòng qiú. rú cǐ xiāng réng, qián hòu bù xī, bǎi xìng kùn jǐn, hào qì dào lù. shào fǔ tài guān, fán zhū shì mǎi, shì jiē jí sù, cuī qiú xiāng xì. lì sī bīn shì, yù biàn lǔ duó, shì chán lí sàn, shāng lǚ mí yī.
三年,殿内火,合夕便发,其时帝犹未还,宫内诸房合已 闭,内人不得出,外人又不敢辄开,比及开,死者相枕。领军 将军王莹率衆救火,太极殿得全。内外叫唤,声动天地。帝三 更中方还,先至东宫,虑有乱,不敢便入,参觇审无异,乃归。 其后出游,火又烧璿仪、曜灵等十余殿及柏寝,北至华林,西 至秘阁,三千馀间皆尽。左右赵鬼能读西京赋,云“柏梁既灾, 建章是营”。于是大起诸殿,芳乐、芳德、仙华、大兴、含德、 清曜、安寿等殿,又别爲潘妃起神仙、永寿、玉寿三殿,皆匝 饰以金璧。其玉寿中作飞仙帐,四面绣绮,窗间尽画神仙。又 作七贤,皆以美女侍侧。凿金银爲书字,灵兽、神禽、风云、 华炬,爲之玩饰。椽桷之端,悉垂铃佩。江左旧物,有古玉律 数枚,悉裁以钿笛。庄严寺有玉九子铃,外国寺佛面有光相, 禅灵寺塔诸宝珥,皆剥取以施潘妃殿饰。性急暴,所作便欲速 成,造殿未施梁桷,便于地画之,唯须宏丽,不知精密。酷不 别画,但取绚曜而已,故诸匠赖此得不用情。又凿金爲莲华以 帖地,令潘妃行其上,曰:“此步步生莲华也。”涂壁皆以麝 香,锦幔珠帘,穷极绮丽。絷役工匠,自夜达晓,犹不副速, 乃剔取诸寺佛刹殿藻井、仙人、骑兽以充足之。武帝兴光楼上 施青漆,世人谓之“青楼”,帝曰:“武帝不巧,何不纯用琉 璃。”潘氏服御,极选珍宝,主衣库旧物,不复周用,贵市人 间金银宝物,价皆数倍,虎珀钏一只,直百七十万。都下酒租, 皆折输金,以供杂用。犹不能足,下扬、南徐二州桥桁塘埭丁 计功爲直,敛取见钱,供太乐主衣杂费。由是所在塘渎,悉皆 隳废。又订出雄雉头、鹤氅、白鹭縗,百品千条,无复穷已。 亲幸小人,因缘爲奸,科一输十。又各就州县求爲人输,准取 见直,不爲输送。守宰惧威,口不得道,须物之处,以复重求。 如此相仍,前后不息,百姓困尽,号泣道路。少府太官,凡诸 市买,事皆急速,催求相系。吏司宾士,遇便虏夺,市廛离散, 商旅靡依。
yòu yǐ yuè wǔ táng wèi fāng lè yuàn, qióng qí jí lì. dāng shǔ zhòng shù, cháo zhǒng xī sǐ, sǐ ér fù zhǒng, lǜ wú yī shēng. yú shì zhēng qiú rén jiā, wàng shù biàn qǔ, huǐ chè qiáng wū, yǐ yí zhì zhī. dà shù hé bào, yì jiē yí jué, chā yè xì huá, qǔ wán é qǐng. huà qǔ xì cǎo, lái zhí jiē tíng, liè rì zhī rì, zhì biàn jiāo zào. fēn yún wǎng huán, wú fù yǐ jí. shān shí jiē tú yǐ cǎi sè, kuà chí shuǐ lì zǐ gé zhū lóu, bì shàng huà nán nǚ sī xiè zhī xiàng. míng dì shí duō jù jīn bǎo, zhì shì jīn yǐ wèi ní, bù zú zhōu yòng, lìng fù shì mài jīn, bù wèn duō shǎo, xiàn yǐ jiàn jià, yòu bù hái zhí. zhāng xīn tài cháng wèi shè rén péi zhǎng mù yuē : " gōng diàn hé shì dùn ěr! fū yǐ qín zhī fù, qǐ yī ē páng ér miè, jīn bù jí qín yī jùn, ér dùn qǐ shù shí ē páng, qí wēi dài yǐ." dá yuē:" fēi bù yuè zi zhī dào, gù yán bù yòng ěr."
又以阅武堂爲芳乐苑,穷奇极丽。当暑种树,朝种夕死, 死而复种,率无一生。于是徵求人家,望树便取,毁彻墙屋, 以移置之。大树合抱,亦皆移掘,插叶系华,取玩俄顷。划取 细草,来植阶庭,烈日之日,至便焦燥。纷纭往还,无复已极。 山石皆涂以采色,跨池水立紫阁诸楼,壁上画男女私亵之像。 明帝时多聚金宝,至是金以爲泥,不足周用,令富室卖金,不 问多少,限以贱价,又不还直。张欣泰尝谓舍人裴长穆曰 : “宫殿何事顿尔!夫以秦之富,起一阿房而灭,今不及秦一郡, 而顿起数十阿房,其危殆矣。”答曰:“非不悦子之道,顾言 不用耳。”
pān fēi fàng zì, wēi xíng yuǎn jìn. fù bǎo qìng yǔ zhū xiǎo gòng chěng jiān dú, fù rén xī wū wèi zuì, tián zhái zī cái, mò bù qǐ qǐ. huò yún jì fù yǐn cáng, fù jiā shōu méi, jì yī jiā jiàn xiàn, huò jí qīn lín. yòu lǜ hòu huàn, nán kǒu bì shā. míng dì zhī bēng, jìng bù yī rì shū shí, jū chǔ yī fú, wú gǎi píng cháng. pān fēi shēng nǚ, bǎi rì ér wáng, zhì zhǎn shuāi dié zhàng, yī xī cū bù. qún xiǎo lái diào, pán xuán dì zuò, jǔ shǒu shòu zhí shū shàn, jī xún bù tīng yīn jì. zuǒ yòu zhí zhǎng yān shù wáng bǎo sūn zhū rén, gòng yíng yáo xiū, yún wèi tiān zǐ jiě cài.
潘妃放恣,威行远近。父宝庆与诸小共逞奸毒,富人悉诬 爲罪,田宅赀财,莫不啓乞。或云寄附隐藏,复加收没,计一 家见陷,祸及亲邻。又虑后患,男口必杀。明帝之崩,竟不一 日蔬食,居处衣服,无改平常。潘妃生女,百日而亡,制斩衰 絰杖,衣悉粗布。群小来吊,盘旋地坐,举手受执蔬膳,积旬 不听音伎。左右直长阉竖王宝孙诸人,共营肴羞,云爲天子解 菜。
yòu yú yuàn zhōng lì diàn sì, mó dà shì, rì yóu shì zhōng, zá suǒ huò wù, yǔ gōng rén yān shù gòng wèi bì fàn. yǐ pān fēi wèi shì lìng, zì wèi shì lì lù shì, jiāng dòu zhě jiù pān fēi fá zhī. dì xiǎo yǒu de shī, pān zé yǔ zhàng, nǎi chì hǔ bēn wēi yí bù dé jìn dà jīng zi, hé nèi bù dé jìn shí zhōng dí. suī wèi pān shì, ér qiè yǔ zhū zǐ mèi yín tōng. měi yóu zǒu, pān shì chéng xiǎo yú, gōng rén jiē lù kūn, zhe lǜ sī juē, dì zì róng fú qí mǎ cóng hòu. yòu kāi qú lì dài, gōng zì yǐn chuán, dài shàng shè diàn, zuò ér tú ròu. yú shí bǎi xìng gē yún: " yuè wǔ táng, zhǒng yáng liǔ, zhì zūn tú ròu, pān fēi gū jiǔ."
又于苑中立店肆,模大市,日游市中,杂所货物,与宫人 阉竖共爲裨贩。以潘妃爲市令,自爲市吏录事,将斗者就潘妃 罚之。帝小有得失,潘则与杖,乃敕虎贲威仪不得进大荆子, 合内不得进实中荻。虽畏潘氏,而窃与诸姊妹淫通。每游走, 潘氏乘小舆,宫人皆露褌,着绿丝屩,帝自戎服骑马从后。又 开渠立埭,躬自引船,埭上设店,坐而屠肉。于时百姓歌云: “阅武堂,种杨柳,至尊屠肉,潘妃酤酒。”
yòu piān xìn jiǎng hóu shén, yíng lái rù gōng, zhòu yè qí dǎo. zuǒ yòu zhū guāng shàng zhà yún jiàn shén, dòng zhé zī qǐ, bìng yún jiàng fú. shǐ ān zhī píng, suì jiā wèi xiàng guó, mò yòu hào wèi " líng dì", chē fú yǔ yí, yī yī wáng zhě. yòu qū xìn xiǎo cí, rì yǒu shí shù, shī wū mó ǎo, yíng sòng fēn yún. guāng shàng zhé tuō yún shén yì. fàn yún wèi guāng shàng yuē:" jūn shì tiān zǐ yào rén, dāng sī bǎi quán jì." guāng shàng yuē:" zhì zūn bù kě jiàn zhèng, dāng tuō guǐ shén yǐ dá yì ěr." hòu dōng rù lè yóu, rén mǎ hū jīng, yǐ wèn guāng shàng, guāng shàng yuē: " xiàng jiàn xiān dì dà chēn, bù xǔ shǔ chū." dì dà nù, bá dāo yǔ guāng xiàng děng xún mì, jì bú jiàn chù, nǎi fù gū wèi míng dì xíng, běi xiàng zhǎn zhī, xiàn shǒu yuàn mén.
又偏信蒋侯神,迎来入宫,昼夜祈祷。左右朱光尚诈云见 神,动辄谘啓,并云降福。始安之平,遂加位相国,末又号爲 “灵帝”,车服羽仪,一依王者。又曲信小祠,日有十数,师 巫魔媪,迎送纷纭。光尚辄托云神意。范云谓光尚曰:“君是 天子要人,当思百全计。”光尚曰:“至尊不可谏正,当托鬼 神以达意耳。”后东入乐游,人马忽惊,以问光尚,光尚曰: “向见先帝大瞋,不许数出。”帝大怒,拔刀与光向等寻觅, 既不见处,乃缚菰爲明帝形,北向斩之,县首苑门。
shàng zì yǒng yuán yǐ hòu, wèi měi lái fá, jì yǐ nèi nán, yáng nán xú èr zhōu rén dīng, sān rén qǔ liǎng, yǐ cǐ wèi lǜ. yuǎn jùn xī lìng shàng mǐ zhǔn xíng, yī rén wǔ shí hú, shū mǐ jì bì, jiù yì rú gù. yòu xiān shì zhū jùn yì rén, duō yī rén shì wèi fù lì, wèi zhī " shǔ míng". yòu dōng jìng yì kǔ, bǎi xìng duō zhù jí zhà bìng, qiǎn wài yī wū, zài suǒ jiǎn zhàn zhū shǔ míng, bìng qǔ bìng shēn. fán shǔ míng duō bù hé yì, zhǐ bì xiǎo xiǎo jiǎ, bìng shì yì yīn zhī jiā. fán zhù bìng zhě, huò yǐ jī nián, jiē shè chōng jiāng yì. yòu zhuī zé bìng zhě zū bù, suí qí nián suì duō shǎo. xián mìng zhī rén, jiē gěi huò lù, suí yì zòng shě. yòu héng diào zhēng qiú, jiē chū bǎi xìng.
上自永元以后,魏每来伐,继以内难,扬、南徐二州人丁, 三人取两,以此爲率。远郡悉令上米准行,一人五十斛,输米 既毕,就役如故。又先是诸郡役人,多依人士爲附隶,谓之 “属名”。又东境役苦,百姓多注籍诈病,遣外医巫,在所检占 诸属名,并取病身。凡属名多不合役,止避小小假,并是役荫 之家。凡注病者,或已积年,皆摄充将役。又追责病者租布, 随其年岁多少。衔命之人,皆给货赂,随意纵舍。又横调徵求, 皆出百姓。
qún xiǎo yǐ chén xiǎn dá xià shù rì biàn bài, cuī huì jǐng wéi chéng zhèng dé shí rì, jí xiāo yǎn shī zhì, yì wèi wèi rán. guǒ liáng shí qiáo chú, fán suǒ xū wù, wèi bǎi rì bèi. dì wèi rú fǎ zhēn yuē:" xū lái zhì bái mén qián, dāng yī jué." jí zhì jìn jiāo, nǎi jù bīng wèi gù shǒu jì, zhào wáng hóu fēn zhì shàng shū dōu zuò jí diàn shěng. shàng shū jiù shì, xī chōng zhǐ kǎi. shǐ guàn jūn jiāng jūn wáng zhēn guó lǐng sān wàn rén jù dà héng, mò yǒu dòu zhì, qiǎn wáng bǎo sūn dū zhàn, hū wèi wáng chāng zi. bǎo sūn qiè mà zhū jiàng shuài, zhí hé jiāng jūn xí háo fā fèn tū zhèn sǐ. háo, xiāo jiàng yě, jì bì, zhòng jūn yú shì tǔ bēng. jūn rén cóng zhū què guān shàng zì tóu jí fù huái shuǐ sǐ zhě wú shù. yú shì bì chéng zì shǒu, chéng nèi jūn shì wěi wáng zhēn guó. yǎn zhōu cì shǐ zhāng jì rù wèi, yǐ jì wèi fù, shí jiǎ yóu qī wàn rén.
群小以陈显达下数日便败,崔慧景围城正得十日,及萧衍 师至,亦谓爲然。裹粮食、樵刍,凡所须物,爲百日备。帝谓 茹法珍曰:“须来至白门前,当一决。”及至近郊,乃聚兵爲 固守计,召王侯分置尚书都坐及殿省。尚书旧事,悉充纸铠。 使冠军将军王珍国领三万人据大桁,莫有斗志,遣王宝孙督战, 呼爲王伥子。宝孙切骂诸将帅,直合将军席豪发愤突阵死。豪, 骁将也,既毙,衆军于是土崩。军人从朱雀观上自投及赴淮水 死者无数。于是闭城自守,城内军事委王珍国。兖州刺史张稷 入卫,以稷爲副,实甲犹七万人。
dì zhe wū mào kù zhě, bèi yǔ yí, dēng nán yè mén lín wàng. yòu xū shè kǎi mǎ zhāi zhàng qiān rén, jiē zhāng gōng bá bái, chū dōng yè mén, chēng jiǎng wáng chū dàng. yòu shòu dāo chì děng jiào zhe wǔ yīn ér yī, dēng chéng wàng zhàn. hái yǔ yù dāo zuǒ yòu jí liù gōng yú huá guāng diàn lì jūn lěi, yǐ jīn yù wèi kǎi zhàng, qīn zì lín zhèn, zhà bèi chuàng shì, yǐ bǎn káng jiāng qù, yǐ cǐ yàn shèng. yòu yú yuè wǔ táng shè yá mén jūn dùn, měi yè yán jǐng. dì yú diàn nèi qí mǎ, cóng fèng zhuāng mén rù huī míng mén, mǎ bèi yín lián yè jù zhuāng kǎi, zá yǔ kǒng cuì jì shēng, zhú mǎ zuǒ yòu wèi cóng, zhòu mián yè qǐ rú píng cháng. wén wài gǔ chuī jiào shēng, bèi dà hóng páo, dēng jǐng yáng lóu wàng, nǔ jǐ zhōng zhī. zhòng jiē dài yuàn, bù wèi zhì lì, mù bīng chū zhàn, zhì chéng mén shù shí bù, jiē zuò jiǎ ér guī. lǜ chéng wài yǒu fú bīng, nǎi shāo chéng bàng zhū fǔ shǔ, liù mén zhī nèi jiē jǐn. chéng zhōng gé dào xī yè mén nèi, xiāng jù wèi shì, fàn sǐ niú mǎ ròu. xiāo yǎn zhǎng wéi jì lì, qiàn zhà yán gù, rán hòu chū dàng, lǚ zhàn bù jié.
帝着乌帽裤褶,备羽仪,登南掖门临望。又虚设铠马斋仗 千人,皆张弓拔白,出东掖门,称蒋王出荡。又受刀敕等教着 五音儿衣,登城望战。还与御刀左右及六宫于华光殿立军垒, 以金玉爲铠仗,亲自临阵,诈被创势,以板扛将去,以此厌胜。 又于阅武堂设牙门军顿,每夜严警。帝于殿内骑马,从凤庄门 入徽明门,马被银莲叶具装铠,杂羽孔翠寄生,逐马左右卫从, 昼眠夜起如平常。闻外鼓吹叫声,被大红袍,登景阳楼望,弩 几中之。衆皆怠怨,不爲致力,募兵出战,至城门数十步,皆 坐甲而归。虑城外有伏兵,乃烧城傍诸府署,六门之内皆尽。 城中阁道、西掖门内,相聚爲市,贩死牛马肉。萧衍长围既立, 堑栅严固,然后出荡,屡战不捷。
dì yóu xī jīn qián, bù kěn shǎng cì, rú fǎ zhēn kòu tóu qǐng zhī, dì yuē:" zéi lái dú qǔ wǒ xié, hé wèi jiù wǒ qiú wù?" hòu táng chǔ shù bǎi jù bǎng, qǐ wèi chéng fáng, dì yuē:" nǐ zuò diàn." jìng bù yǔ. chéng fáng qiǎo shǒu, ér xī lìng zuò diàn, zhòu yè bù xiū. yòu cuī yù fǔ xì zuò sān bǎi rén jīng zhàng, xū wéi jiě yǐ nǐ bǐng chú. jīn yín diāo lòu zá wù, bèi jí yú cháng. fǎ zhēn chóng ér yòu shuō dì yuē:" dà chén bù liú yì, shǐ wéi bù jiě, yí xī zhū zhī." zhēn guó zhāng jì jù huò, nǎi móu yīng xiāo yǎn, yǐ jì gào hòu hé shè rén qián qiáng. qiáng xǔ zhī, mì lìng yóu dàng zhǔ cuī shū zhì yè kāi yún lóng mén, jì jí zhēn guó lè bīng rù diàn, fēn jūn yòu cóng xī shàng hé rù hòu gōng, yù dāo fēng yǒng zhī wèi nèi yìng. shì yè, dì zài hán dé diàn. chuī shēng gē zuò nǚ ér zi, wò wèi shú, wén bīng rù, qū chū běi hù, yù hái hòu gōng. qīng yào hé yǐ bì, yān rén jìn fáng huáng tài píng dāo shāng qí xī, pū dì, gù yuē: " nú fǎn xié!" zhí hòu zhāng qí zhǎn shǒu, sòng xiāo yǎn. xuān dé tài hòu lìng yī hàn hǎi hūn hóu gù shì, zhuī fēng dōng hūn hóu.
帝尤惜金钱,不肯赏赐,茹法珍叩头请之,帝曰:“贼来 独取我邪,何爲就我求物?”后堂储数百具榜,啓爲城防,帝 曰:“拟作殿。”竟不与。城防巧手,而悉令作殿,昼夜不休。 又催御府细作三百人精仗,须围解以拟屏除。金银雕镂杂物, 倍急于常。法珍、虫儿又说帝曰:“大臣不留意,使围不解, 宜悉诛之。”珍国、张稷惧祸,乃谋应萧衍,以计告后合舍人 钱强。强许之,密令游荡主崔叔智夜开云龙门,稷及珍国勒兵 入殿,分军又从西上合入后宫,御刀丰勇之爲内应。是夜,帝 在含德殿。吹笙歌作女儿子,卧未熟,闻兵入,趋出北户,欲 还后宫。清曜合已闭,阉人禁防黄泰平刀伤其膝,仆地,顾曰: “奴反邪!”直后张齐斩首,送萧衍。宣德太后令依汉海昏侯 故事,追封东昏侯。
hé dì huì bǎo róng, zì zhì zhāo, míng dì dì bā zǐ yě. jiàn wǔ yuán nián, fēng suí jùn wáng. yǒng yuán yuán nián, gǎi fēng nán kāng wáng, chū wèi xī zhōng láng jiàng jīng zhōu cì shǐ, dū qī zhōu jūn shì.
和帝讳宝融,字智昭,明帝第八子也。建武元年,封随郡 王。永元元年,改封南康王,出爲西中郎将、荆州刺史,督七 州军事。
èr nián shí yī yuè jiǎ yín, zhǎng shǐ xiāo yǐng zhòu fèng wáng jǔ bīng. qí rì tài bái jí chén xīng jù jiàn xī fāng. yǐ mǎo, jiào zuǎn yán. bǐng chén, yǐ yōng zhōu cì shǐ xiāo yǎn wèi shǐ chí jié dū du qián fēng zhū jūn shì. wù wǔ, yǎn biǎo quàn jìn.
二年十一月甲寅,长史萧颖胄奉王举兵。其日太白及辰星 俱见西方。乙卯,教纂严。丙辰,以雍州刺史萧衍爲使持节、 都督前锋诸军事。戊午,衍表劝进。
shí èr yuè yǐ hài, qún liáo quàn jìn, bìng bù xǔ. rén chén, xiāo qí jiāng jūn xià hóu dǎn zì jiàn yè zhì jiāng líng, chēng xuān dé tài hòu lìng:" xī zhōng láng jiàng nán kāng wáng yí zuǎn chéng huáng zuò, guāng lín yì zhào, kě qiě fēng xuān chéng wáng xiàng guó jīng zhōu mù, jiā huáng yuè, zhì liáo shǔ." sān nián zhēng yuè yǐ sì, wáng shòu mìng, dà shè wéi méi chóng ér rú fǎ zhēn děng bù zài lì. shì rì, zhǎng xīng jiàn, jìng tiān. jiǎ yín, jiàn yá yú chéng nán. èr yuè jǐ sì, qún liáo shàng zūn hào, lì zōng miào jí nán běi jiāo.
十二月乙亥,群僚劝进,并不许。壬辰,骁骑将军夏侯亶 自建邺至江陵,称宣德太后令:“西中郎将南康王宜纂承皇 祚,光临亿兆,可且封宣城王、相国、荆州牧,加黄钺,置僚 属。” 三年正月乙巳,王受命,大赦;唯梅虫儿、茹法珍等不在 例。是日,长星见,竟天。甲寅,建牙于城南。二月己巳,群 僚上尊号,立宗庙及南北郊。
zhōng xīng yuán nián chūn sān yuè yǐ sì, huáng dì jí wèi, dà shè, gǎi yǒng yuán sān nián wèi zhōng xìng, wén wǔ cì wèi èr děng. shì yè huì xīng jìng tiān. yǐ xiàng guó zuǒ zhǎng shǐ xiāo yǐng zhòu wèi shàng shū lìng, jiā yōng zhōu cì shǐ xiāo yǎn shàng shū zuǒ pú yè dū du zhēng tǎo zhū jūn. yǐ jìn ān wáng bǎo yì wèi sī kōng, lú líng wáng bǎo yuán wèi chē qí jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. bǐng wǔ, yǒu sī zòu fēng shù rén bǎo juǎn wèi líng líng hóu, zhào bù xǔ. yòu zòu wèi fú líng wáng, zhào kě. xià sì yuè wù chén, zhào fán dōng tǎo zhòng jūn jí zhū xiàng yì zhī zhòng, pǔ fù chú wǔ nián. qiū qī yuè dīng sì, lǔ shān chéng zhǔ sūn lè zǔ yǐ chéng jiàng. jǐ wèi, yǐng chéng zhǔ xuē yuán sì jiàng. bā yuè bǐng zǐ, píng xī jiāng jūn chén bó zhī jiàng.
中兴元年春三月乙巳,皇帝即位,大赦,改永元三年爲中 兴,文武赐位二等。是夜彗星竟天。以相国左长史萧颖胄爲尚 书令,加雍州刺史萧衍尚书左仆射、都督征讨诸军。以晋安王 宝义爲司空,庐陵王宝源爲车骑将军、开府仪同三司。丙午, 有司奏封庶人宝卷爲零陵侯,诏不许。又奏爲涪陵王,诏可。 夏四月戊辰,诏凡东讨衆军及诸向义之衆,普复除五年。 秋七月丁巳,鲁山城主孙乐祖以城降。己未,郢城主薛元 嗣降。 八月丙子,平西将军陈伯之降。
jiǔ yuè jǐ wèi, zhào jiǎ huáng yuè xiāo yǎn, ruò dìng jīng yì, dé yǐ pián yí cóng shì. dōng shí yī yuè rén yín, shàng shū lìng zhèn jūn jiāng jūn xiāo yǐng zhòu zú.
九月己未,诏假黄钺萧衍,若定京邑,得以便宜从事。 冬十一月壬寅,尚书令、镇军将军萧颖胄卒。
shí èr yuè bǐng yín, jiàn kāng chéng píng. jǐ sì, xuān dé huáng tài hòu lìng, yǐ zhēng dōng dà jiāng jūn xiāo yǎn wèi dà sī mǎ lù shàng shū piào qí dà jiàng jūn yáng zhōu cì shǐ, fēng jiàn ān jùn gōng, yī jìn wǔ líng wáng zūn chéng zhì gù shì. rén shēn, gǎi fēng jiàn ān wáng bǎo yín wèi pó yáng wáng. guǐ yǒu, yǐ sī tú yáng zhōu cì shǐ jìn ān wáng bǎo yì wèi tài wèi, lǐng sī tú. yǐ yǒu, yǐ shàng shū yòu pú yè wáng yíng wèi zuǒ pú yè.
十二月丙寅,建康城平。己巳,宣德皇太后令,以征东大 将军萧衍爲大司马、录尚书、骠骑大将军、扬州刺史,封建安 郡公,依晋武陵王遵承制故事。壬申,改封建安王宝寅爲鄱阳 王。癸酉,以司徒、扬州刺史晋安王宝义爲太尉,领司徒。乙 酉,以尚书右仆射王莹爲左仆射。
èr nián chūn zhēng yuè wù xū, xuān dé huáng tài hòu lín cháo, rù jū nèi diàn. rén yín, dà sī mǎ xiāo yǎn dū du zhōng wài zhū jūn shì, jiā shū lǐ. jǐ yǒu, yǐ dà sī mǎ zhǎng shǐ wáng liàng wèi shǒu shàng shū lìng. jiǎ yín, jiā dà sī mǎ xiāo yǎn wèi xiàng guó, liáng gōng, bèi jiǔ xī lǐ.
二年春正月戊戌,宣德皇太后临朝,入居内殿。壬寅,大 司马萧衍都督中外诸军事,加殊礼。己酉,以大司马长史王亮 爲守尚书令。甲寅,加大司马萧衍位相国,梁公,备九锡礼。
èr yuè rén xū, zhū xiāng dōng wáng bǎo zhì. bǐng xū, jìn liáng gōng xiāo yǎn jué wèi wáng.
二月壬戌,诛湘东王宝晊。丙戌,进梁公萧衍爵爲王。
sān yuè xīn chǒu, pó yáng wáng bǎo yín bēn wèi. zhū shào líng wáng bǎo yōu jìn xī wáng bǎo sōng guì yáng wáng bǎo zhēn. gēng xū, chē jià dōng guī zhì gū shú. bǐng chén, xùn wèi yú liáng. dīng sì, lú líng wáng bǎo yuán hōng.
三月辛丑,鄱阳王宝寅奔魏。诛邵陵王宝攸、晋熙王宝嵩、 桂阳王宝贞。庚戌,车驾东归至姑孰。丙辰,逊位于梁。丁巳, 庐陵王宝源薨。
sì yuè xīn yǒu, chán zhào zhì, huáng tài hòu xùn jū wài gōng. liáng shòu mìng, fèng dì wèi bā líng wáng, gōng yú gū shú. wù chén, bā líng wáng cú, nián shí wǔ. zhuī zūn wèi qí hé dì, zàng gōng ān líng.
四月辛酉,禅诏至,皇太后逊居外宫。梁受命,奉帝爲巴 陵王,宫于姑孰。戊辰,巴陵王殂,年十五。追尊爲齐和帝, 葬恭安陵。
chū, liáng wǔ dì yù yǐ nán hǎi jùn wèi bā líng guó yì ér qiān dì yān, yǐ wèn fàn yún, yún fǔ shǒu wèi duì. shěn yuē yuē:" jīn gǔ shū shì, wèi wǔ suǒ yún,' bù kě mù xū míng ér shòu shí huò'." liáng wǔ hàn zhī. yú shì qiǎn zhèng bó qín jìn yǐ shēng jīn, dì yuē : " wǒ sǐ bù xū jīn, chún jiǔ zú yǐ." nǎi yǐn yǐn yī shēng, bó qín jiù jiā zhé yān. xiān shì, wén huì tài zǐ yǔ cái rén gòng fù qī yán shī, jù hòu zhé yún" chóu hé dì", zhì shì qí yán fāng yàn. yòu yǒng míng zhōng, wàng qì zhě yún xīn lín lóu hú qīng xī bìng yǒu tiān zǐ qì, yú qí chù dà qǐ lóu yuàn gōng guàn, wǔ dì lǚ yóu xìng yǐ yīng zhī yòu qǐ jiù gōng yú qīng xī, yǐ mǐ qí qì. ér míng dì jiù jū dōng fǔ chéng xī, yán xìng mò, míng dì lóng fēi, zhì shì liáng wǔ dì zhòng jūn chéng yú xīn lín, ér wǔ dì jiù zhái yì zài zhēng lǔ.
初,梁武帝欲以南海郡爲巴陵国邑而迁帝焉,以问范云, 云俛首未对。沈约曰:“今古殊事,魏武所云,‘不可慕虚名 而受实祸’。”梁武颔之。于是遣郑伯禽进以生金,帝曰 : “我死不须金,醇酒足矣。”乃引饮一升,伯禽就加折焉。先是, 文惠太子与才人共赋七言诗,句后辄云“愁和帝”,至是其言 方验。又永明中,望气者云新林、娄湖、青溪并有天子气,于 其处大起楼苑宫观,武帝屡游幸以应之;又起旧宫于青溪,以 弭其气。而明帝旧居东府城西,延兴末,明帝龙飞,至是梁武 帝衆军城于新林,而武帝旧宅亦在征虏。
bǎi xìng jiē zhe xià wū bái shā mào, ér fǎn qún fù dǐng. dōng hūn yuē:" qún yīng zài xià, jīn gèng zài shàng, bù xiáng." mìng duàn zhī. yú shì bǎi xìng jiē fǎn qún xiàng xià, cǐ fú yāo yě. mào zhě shǒu zhī suǒ jì, jīn ér xiàng xià, tiān yì ruò yuē, yuán shǒu fāng wèi wěi jiàn hū. dōng hūn yòu lìng zuǒ yòu zuò zhú lù mào, xíng shén zhǎi xiá, hòu guǒ yǒu zhú lù zhī shì. dōng hūn gōng lǐ yòu zuò sàn pàn fā, fǎn jì gēn xiàng hòu, bǎi xìng zhēng xué zhī, jí dōng hūn kuáng huò, tiān xià sàn pàn yǐ. dōng hūn yòu yǔ qún xiǎo bié lì mào, qiān qí kǒu ér shū liǎng chì, míng yuē" fèng dù sān qiáo ". qún xiàng hòu, zǒng ér jié zhī, míng yuē" fǎn fù huáng lì". dōng hūn yǔ dāo chì zhī tú qīn zì zhe zhī, jiē yòng jīn bǎo, záo yǐ bì dāng. yòu zuò zhe diào mào, lòu yǐ jīn yù, jiān yǐ kǒng cuì, cǐ jiē tiān yì. liáng wǔ dì jiù zhái zài sān qiáo, ér" fèng dù" zhī míng, fèng xiáng zhī yàn yě." huáng lì" zhě" huáng lí", wèi rì ér fǎn fù zhī, dōng hūn lù sǐ zhī yīng yě." diào" zhě, liáng wǔ dì zhì dōu, ér fēng sú hé diào. xiān shì bǎi xìng jí cháo shì, jiē yǐ fāng bó tián xiōng, míng yuē" jiǎ liǎng", cǐ yòu fú yāo. jiǎ fēi zhèng míng yě, chǔ liǎng ér jiǎ zhī, míng bù dé zhēn yě. dōng hūn zhū, qí zi fèi wèi shù rén, jiǎ liǎng zhī yì yě. lùn yuē: yù lín dì jū zhǎng dí, xiá xìn wèi zhāng, ér wǔ huáng zhī xīn, bù biàn zhōu dào, gù dé bǎo zī shǒu qì, zhèng wèi zūn jí. jì ér qiān bǐ nèi zuò, zhào zì gōng wéi, suī wèi hài wèi yuǎn, ér zú qīng shè jì. guō pú chēng yǒng chāng zhī míng, yǒu èr rì zhī xiàng, lóng chāng zhī hào, shí yì tóng yān. míng dì yuè zì zhī shù, rèn dāng fù hè, chéng jī ér zuò, dà zhì jiān yí, liú tì xíng zhū, fēi yún yì jǔ, shì gǒu fēi ān, néng wú nèi kuì. jì ér zì shù běn zhī, gēn yìn gū ruò, yí jué suǒ shòu, shǔ zài xiōng yú, yòng fù zōng bēng, yì qí lǐ yě. fū míng yǐ xíng yì, wǎng xián chuí fàn, bèi ér zhī chán, shù shì jiè zhī, dōng hūn yǐ" juǎn" míng, " cáng" yǐ zhōng zhī, qí zhào xiān zhēng, gài yì tiān suǒ mìng yǐ.
百姓皆着下屋白纱帽,而反裙覆顶。东昏曰:“裙应在下, 今更在上,不祥。”命断之。于是百姓皆反裙向下,此服祅也。 帽者首之所寄,今而向下,天意若曰,元首方爲猥贱乎。东昏 又令左右作逐鹿帽,形甚窄狭,后果有逐鹿之事。东昏宫里又 作散叛发,反髻根向后,百姓争学之,及东昏狂惑,天下散叛 矣。东昏又与群小别立帽,骞其口而舒两翅,名曰“凤度三桥 “。裙向后,总而结之,名曰“反缚黄丽”。东昏与刀敕之徒 亲自着之,皆用金宝,凿以璧璫。又作着调帽,镂以金玉,间 以孔翠,此皆天意。梁武帝旧宅在三桥,而“凤度”之名,凤 翔之验也。“黄丽”者“皇离”,爲日而反缚之,东昏戮死之 应也。“调”者,梁武帝至都,而风俗和调。先是百姓及朝士, 皆以方帛填胸,名曰“假两”,此又服祅。假非正名也,储两 而假之,明不得真也。东昏诛,其子废爲庶人,假两之意也。 论曰:郁林地居长嫡,瑕衅未彰,而武皇之心,不变周道, 故得保兹守器,正位尊极。既而愆鄙内作,兆自宫闱,虽爲害 未远,而足倾社稷。郭璞称永昌之名,有二日之象,隆昌之号, 实亦同焉。明帝越自支庶,任当负荷,乘机而作,大致歼夷, 流涕行诛,非云义举,事苟非安,能无内愧。既而自树本枝, 根胤孤弱,贻厥所授,属在凶愚,用覆宗祊,亦其理也。夫名 以行义,往贤垂范,备而之禅,术士诫之,东昏以“卷”名, “藏”以终之,其兆先征,盖亦天所命矣。