jìng kāng zhōng zhì sān shí wǔ.
靖康中帙三十五。
qǐ jìng kāng yuán nián shí yuè èr shí jiǔ rì xīn yǒu, jǐn qí rì.
起靖康元年十月二十九日辛酉,尽其日。
tài wèi zhèn táo jūn jié dù shǐ tóng zhī shū mì yuàn shì zhǒng shī dào zú.
太尉镇洮军节度使同知枢密院事种师道卒。
zhǒng shī dào yǐ tóng zhī shū mì yuàn shì xún biān zhì huái zhōu yù jí zòu lì hài yú cháo yuē: jīn rén qǐng yāo jīn bì ān rán běi qù jīn. ruò fù lái shì bì jí zhū guó dà jǔ fēng ruì bù kě dāng chén qián jì bù tīng qīng cāng wèi huá jì bù sù bīng wú lí fān zhī zhù yù qǐ dà jià xìng cháng ān yǐ bì qí fēng zhì yú shǒu yù gōng zhàn zé zài jiàng shuài zhàn dòu shì fēi wàn shèng suǒ yí rèn yě. zhào shī dào fù quē jì shì hái dōu ér zú.
种师道以同知枢密院事巡边至怀州遇疾奏利害於朝曰:金人顷邀金币安然北去今。若复来是必集诸国大举锋锐不可当臣前计不听青沧卫滑既不宿兵无篱藩之助欲乞大驾幸长安以避其锋至於守御攻战责在将帅战斗事非万乘所宜任也。诏师道赴阙计事还都而卒。
jìng kāng xiǎo yǎ yuē: gōng huì shī dào yǐn jūn zhī hòu qí xiān shì héng è yì jiē wéi míng jiāng gōng fù néng shì qí jiā wēi zhe xī xià yān shān zhī yì gōng wèi dū tǒng zhì lùn bù yǔ tóng guàn hé jié zhì bù fù cóng gōng chū jì shī lǜ yǐ liú yán qìng dài zhī èr tài zǐ zhī rù kòu gǎi zuò shēn rù yě. gōng zì shǎn yòu tóng dì shī zhōng yáo píng zhòng děng tí hé lǒng jìng zú fù nàn jīng shī suì chú tóng zhī shū mì yuàn shí èr tài zǐ gōng fēng qiū mén gōng jiàn yì qǐ yōu yǐ jīn bó guān jué mù gǎn yǒng zhī shì chéng chéng zòng dí rén dēng chéng fǔ jí nǚ qiáng jí tiāo ér shā zhī. qiě lìng chéng zhōng fā hǎn bù chuò zòng huǒ yòu hú gǎi zuò dí rén shǐ dēng bù xìn sù kě jǐn lù zhī bái shí zhōng lǐ bāng yàn wú mǐn lǐ gāng jiē bù tīng jì ér qín wáng zhī shī dà jí gōng yù jiǎn kē fēn wéi sān děng shàng děng chū zhàn yú jiē shǒu chéng xiān lì hòu shǎng zhī gé yǐ shì zhī xuǎn jiāng fēn zǒng jù zéi gǎi zuò dí èr sān lǐ huán yíng shǒu zhī zǒng jué qí piāo lüè shǐ qí fá jué qù yáo gǔ yǐ suǒ lǐng xī shī huì hé shuò jiāng bīng xuǎn jīng ruì wǔ wàn rén zhì hé yáng zhù qián zhōu jìn tún zéi gǎi zuò dí yíng zhī hòu kè rì bìng lì gōng zhī cǐ bì shèng zhī cè yě. shí lǐ gāng fāng qiǎn yáo píng zhòng jié zhài. yòu bù yòng gōng yán tǎng yù chéng xià jué zhàn zé dù hé zhī hòu huì zhū dào jī zhī. yòu bù tīng píng zhòng bài jī gōng fù yán jié zhài yǐ wú gōng rán bīng jiā yì yǒu chū qí bù yì zhě jīn xī zài qiǎn bīng fēn dào gōng zhī yì yī qí yě. rú yóu bù shèng rán hòu měi xī yǐ shù qiān rén rǎo zhī bù shí rì zéi gǎi zuò dāng dùn yǐ. bāng yàn děng wèi nuò. yòu bù guǒ yòng zéi gǎi zuò dí jì tuì chú gōng xuān fǔ shǐ tún huá zhōu jì ér. yòu mìng yí tún hé yáng shí gōng nián qī shí yú lǎo bìng bèi shén zì lì shàng dào suì hōng yú tú wū hū gōng zhī liào dí zhì shèng shěn yǐ. dāng shí jiāng yóu wú chū qí yòu zhě bāng yàn yōng móu gù bù zú dào ér lǐ gāng hào wèi xǐ gōng míng zhě fù bù tīng gōng cè cǐ wèi dà hèn rán gōng zhī wèi wáng tiān xià yóu yǐ wéi zhòng jì fù xiè shì shú bù jiē xī wū hū cǐ yì tiān yě. shī yuē: zhuàng zāi! cǐ wēng móu shēn qì jìn zhōng shǐ yī jié yòu wǒ sān shèng bǎi zhàn zhī yú suǒ liào bì shèng tí shī rù yuán zéi gǎi zuò dí zhé wēi lìng dié huà liáng cè zhòng mò zhī tīng gē dì zēng bì chǒu lǔ gǎi zuò qiáng lín yì héng wàn lǐ cháng chéng shì wèi fān píng shū jiē bù lù luàn hé yǒu gǎi zuò yóu dìng jīng qí wú guāng bīng mín qī gěng yú liè zhāo zhāo fāng cè dú shèng.
靖康小雅曰:公讳师道隐君之後其先世衡谔谊皆为名将公复能世其家威著西夏燕山之役公为都统制论不与童贯合节制不复从公出既失律以刘延庆代之二太子之入寇(改作深入)也。公自陕右同弟师中姚平仲等提河陇劲卒赴难京师遂除同知枢密院时二太子攻封邱门公建议乞优以金帛官爵募敢勇之士乘城纵敌人登城甫及女墙即挑而杀之。且令城中发喊不辍纵火诱胡(改作敌)人使登不信宿可尽戮之白时中李邦彦吴敏李纲皆不听既而勤王之师大集公欲简科分为三等上等出战馀皆守城先立厚赏之格以示之选将分总距贼(改作敌)二三里环营守之总绝其剽掠使其乏绝趣姚古以所领西师会河朔将兵选精锐五万人至河阳驻潜州进屯贼(改作敌)营之後刻日并力攻之此必胜之策也。时李纲方遣姚平仲劫寨。又不用公言傥欲城下决战则渡河之後会诸道击之。又不听平仲败绩公复言劫寨已无功然兵家亦有出其不意者今夕再遣兵分道攻之亦一奇也。如犹不胜然後每夕以数千人扰之不十日贼(改作当)遁矣。邦彦等畏懦。又不果用贼(改作敌)既退除公宣抚使屯滑州既而。又命移屯河阳时公年七十馀老病惫甚自力上道遂薨於途呜呼公之料敌制胜审矣。当时将由无出其右者邦彦庸缪固不足道而李纲号为喜功名者复不听公策此为大恨然公之未亡天下犹倚为重既复谢世孰不嗟惜呜呼此亦天也。《诗》曰:壮哉!此翁谋深气劲终始一节佑我三圣百战之馀所料必胜提师入援贼(改作敌)詟威令叠画良策众莫之听割地增币丑虏(改作强邻)益横万里长城恃为藩屏倏嗟不禄乱何有(改作由)定旌旗无光兵民凄哽馀烈昭昭方策独盛。
fēng shì biān nián yuē: zhǒng shī dào hōng yóu zǐ xiāng zhī xù zhōu yǐ bó fù shī dào.
封氏编年曰:种师道薨犹子湘知叙州以伯父师道。
zì lái láo jī zòu shàng qǐ jiā bāo xù zhōng shū mén xià shěng lì bù zhuàng zhǔn sī fēng guān shào xīng wǔ nián liù yuè sān rì chì zhōng shū mén xià shěng shàng shū shěng sòng dào gù tài wèi tóng zhī shū mì yuàn shì kāi fēng yí tóng sān sī zhǒng shī dào qīn zhí gé mén xuān zàn shè rén xīn chà quán fā qiǎn xù zhōu jūn zhōu shì zhǒng xiāng zhuàng wáng bó shī dào chū rù wǔ cháo sì gēng wén wǔ zhōng liàng xiǎn zhù jiàn yú xūn yè rèn tí jǔ cháng píng rì yīn shàng yán miǎn yì děng shì rù yuán yòu dǎng jí fú niàn bó shī dào yuán xì tài wèi jiàn rèn shū chén hōng juān zhī rì méng ēn zhǐ yī sàn jié dù shǐ liú chāng zuò děng lì zèng kāi fēng yí tóng sān sī jīn bó shī dào zài wèi bié wú zǐ sūn qí gào chì děng lǚ jīng bīng huǒ bìng jiē shī qù wú yuán guān jù jīn lüè jù dà jié bìng yí biǎo lù bái zài qián yù qǐ yī yuán yòu zǎi chén lǚ dà fáng jìn lì gōng hòu xíng xià tài cháng sì dìng shì jù zèng guān lì wàng cháo tíng xiáng zhuó shī xíng fú hòu zhǐ huī sān xǐng shū mì yuàn tóng fèng shèng zhǐ zhǒng shī dào tè zèng shǎo bǎo réng lìng tài cháng sì dìng shì jīn lái tài cháng sì nǐ shì yuē: zhōng xiàn xiáng àn shì fǎ yuē: lǜ dǔ guó jiā yuē: zhōng wén wǔ kě fǎ yuē: xiàn kān huì běn guān xì tè ēn zèng shì yī zhǐ huī hé mìng cí gěi gào fú qǐ cháo tíng xiáng zhuó zhǐ huī shī xíng fú hòu zhǐ huī liù yuè èr shí yī rì fèng shèng zhǐ yī tài cháng suǒ shēn sī fēng gōng dào kān huì zhǒng shī dào shēng qián fēng yì zuó yuán dù jiāng sàn shī àn dú wú píng qì kān wài xún jiāng dù jiāng hòu yīng guǎn bù shū jiǎn zhào de wú zhǒng shī dào fēng yì chú yǐ xià zhǒng xiāng qǔ suǒ hòu dào bié jù zhuàng fú gōng shēn shī xíng fèng chì zhǐ zhǐ gǔ zhě sǐ ér wú shì zhì yú zhōu yǒu kǎo xíng yì míng fù zhī gōng lùn bāo biǎn yǔ duó mò zhī gǎn sī bǎi shì chuán yān chuí quàn tiān xià kuàng gù tài wèi zhèn táo jūn jié dù shǐ tóng zhī shū mì yuàn shì zèng shǎo bǎo zhǒng shī dào shì zài tāo lüè xìng fú rén yì zǎo qīn yǒu dào dà zì xiū chì yán xíng wú diàn chū chù kě guān lùn xīn fǎ zhī hài mín suì zuò dǎng jí yán běi fá zhī wù guó zhì shǐ chù xiū nǚ zhēn nèi qīn qǐ shòu shī bǐng chāng yán jī tǎo guó shì suǒ píng hé yì duó zhī nǎi zhì huò bài qū chí chū rù yǐ méi qí shēn tiān xià jǐn shāng jiǔ yuán nán zuò fū xīn dǔ guó jiā zhī niàn kě wèi yuē: zhōng cái jiān wén wǔ zhī zī shì yí wèi xiàn shǐ ěr bù xiǔ míng yán zài zī jīng shuǎng wèi lún shàng xīn jiā chǒng kě shì yuē: zhōng xiàn.
自来劳绩奏上乞加褒恤中书门下省吏部状准司封关绍兴五年六月三日敕中书门下省尚书省送到故太尉同知枢密院事开封仪同三司种师道亲侄閤门宣赞舍人新差权发遣叙州军州事种湘状亡伯师道出入五朝四更文武忠谅显著见於勋业任提举常平日因上言免役等事入元祐党籍伏念伯师道元系太尉见任枢臣薨捐之日蒙恩止依散节度使刘昌祚等例赠开封仪同三司今伯师道在位别无子孙其告敕等屡经兵火并皆失去无缘关具今略具大节并遗表录白在前欲乞依元祐宰臣吕大防近例恭候行下太常寺定谥具赠官例望朝廷详酌施行伏候指挥三省枢密院同奉圣旨种师道特赠少保仍令太常寺定谥今来太常寺拟谥曰:忠宪详按谥法曰:虑笃国家曰:忠文武可法曰:宪勘会本官系特恩赠谥依指挥合命词给告伏乞朝廷详酌指挥施行伏候指挥六月二十一日奉圣旨依太常所申司封供到勘会种师道生前封邑昨缘渡江散失案牍无凭契勘外寻将渡江後应管簿书检照得无种师道封邑除已下种湘取索候到别具状伏供申施行奉敕旨旨古者死而无谥至於周有考行易名付之公论褒贬予夺莫之敢私百世传焉垂劝天下矿故太尉镇洮军节度使同知枢密院事赠少保种师道世载韬略性服仁义早亲有道大自修饬言行无玷出处可观论新法之害民遂坐党籍言北伐之误国致使黜休女真内侵起授师柄昌言击讨国势所凭和议夺之乃至祸败驱驰出入以没其身天下尽伤九原难作夫心笃国家之念可谓曰:忠材兼文武之资是宜为宪使尔不朽名言在兹精爽未沦尚歆加宠可谥曰:忠宪。
gào cí yún: cái fú jiū shí dāng yú míng yù gāo yú hòu shì zì gǔ xián zhé yí hèn cháng duō zhèn fāng tīng pí gǔ ér zēng sī dào zhǎo yá zhī xiān duó sì jiā bāo xù zài yáng fēn fāng gù tài wèi zhèn táo jūn jié dù shǐ tóng zhī shū mì yuàn shì zèng kāi fēng yí tóng sān sī zhǒng shī dào wén wǔ jù yí zhōng xiào wú shuǎng xī zài yān shān zhī yì měi wǔ quán chén zhì yú jìng kāng zhī chū shǒu chén shàn jì móu jì jǔ yú hé yì shì mò suì hū! zhàn duō yǐn hèn ér zhōng chāng yán yóu zài zèng diǎn wèi jí rén qíng yù rán yīn yóu zǐ zhī kòng chén shēng yà bǎo ér zuò chǒng fū sòng shī jiàn fāng hǔ zhī liè wén pí sī pō mù zhī fēng mèng xiǎng yīn róng fǔ jiē hé yǐ ēn zhāng suǒ jí qí shàng zhī xīn kě tè zèng shǎo bǎo yú rú gù.
告词云:材弗究时当於名愈高於後世自古贤哲遗恨常多朕方听鼙鼓而增思悼爪牙之先夺肆加褒恤载扬芬芳故太尉镇洮军节度使同知枢密院事赠开封仪同三司种师道文武具宜忠孝无爽昔在燕山之役每忤权臣至於靖康之初首陈善计谋既沮於和议轼莫遂乎!战多饮恨而终昌言犹在赠典未及人情郁然因犹子之控陈升亚保而作宠夫诵诗见方虎之烈闻鼙思颇牧之风梦想音容抚嗟何已恩章所及其尚知歆可特赠少保馀如故。
zhé yàn zhì zhuàn gōng xíng zhuàng yuē: gōng huì shī dào zì yí shū qí xiān hé nán rén zēng zǔ yǐn jūn fàng zhě jiù xiào yún: guī běn yún: céng shū zǔ fàng yǐn jū zhù shū tuì jū cháng ān bào lín.
折彦质撰公行状曰:公讳师道字彝叔其先河南人曾祖隐君放者(旧校云:归本云:曾叔祖放隐居著书)退居长安豹林。
gǔ zǐ sūn yīn jiā yān zēng zǔ zhāo yǎn zèng tài bǎo zēng zǔ mǔ xú shì zèng guǎng píng jùn fū rén zǔ shì héng zèng tài fù zǔ mǔ liú shì zèng jìn níng jùn fū rén fù jì zèng tài shī mǔ yǐn shì zèng yǒng guó fū rén bó fù kāi fēng yí tóng sān sī è yǐ jiāo sì ēn bǔ gōng sān bān fèng zhí cóng pò xī xià mǐ zhī chéng qiān yòu diàn zhí yòng shì huàn fǎ rù zuǒ xuǎn rèn chéng zhōu níng zhōu zhèn táo jūn tuī guān kāi fēng gōng jì juān guǎn mù shǔ xú xūn zhé yòng yìn zuò zòu jiàn shì zhào yù shǐ wèn zhuàng xūn jí yǐn pǔ wèi zhèng pǔ kāi fǔ gōng zhī zǐ yě. gōng chí zhì jīng shī shàng shū sù zhuàng zhǎn rán zài shuāi dié zhī zhōng qǐ fù yù wén tā shì tǎng bù huò miǎn yān shì wèi xià rén bào yuàn ěr shén zōng huáng dì jí rì shè chū zhī shǎn xī zhuǎn yùn shǐ wáng qīn chén wén ér yì zhī pì yǐ wéi shǔ bà wèi xī zhōu tuī guān shuài sī yǐ bìng biān zhū shì mò jí yú dí mǎi liáng cǎo zhě suì yǐ wěi gōng jǐn chú lǎn guān bì bǐ shāng gǔ bù bìng ér jià yǐ píng shì rú qī bàn shǐ lái qǔ qí fǎ xià zhū jùn huì wèn gǔ xiàn yǒu huá lì sòng tián dǎi xì fán qī shí rén zài qī bù jué nǎi xí gōng quán xiàn shì gōng zhì qǔ àn dú yuè zhī qióng rì zhī lì bù kě biàn rán suǒ sòng zhǐ yú mǔ yǔ xiōng yě. gōng jù yǐn lì zhì zhī fǎ wèn yuē: mǔ xiōng sòng cháng yě. yān zài qī yǐ rǎo xiāng lǐ yì zú yǐ. lì fú zuì hé jìng kuài zhī yóu shì èr shí bā bǎo gè huì yī xiàng ér zhù yān gǎi yòu xuān yì láng zhī fén zhōu xīn píng xiàn zhé zōng huáng dì fāng rèn zhāng jié jīng lǐ xī shì pì chōng jīng yuán lù jīng lüè sī zhǔ guǎn jī yí wén zì qí hòu chéng méi gǎi zuò mó yān xiá qiū jìn kè chuān nán bàn huì xián pō kǒu huò liù lù tǒng jūn wéi míng ā mái xī shòu jiān jūn mèi lēi dōu bū bǎi guān rù hè yú zǐ chén diàn xiàn fú yú xuān dé mén zòu gōng yú yù líng xī xià xiāng jì qǐng zuì nà kuǎn qì shào shèng wú fù fēng chén zhī jǐng gōng zàn huà zhī lì wèi duō lèi qiān cháo sàn láng tōng pàn yuán zhōu shì zhào duì chèn zhǐ tè qiān cháo fèng dài fū qín fèng děng lù tí jǔ cháng píng huī zōng huáng dì yòng hán zhōng yàn wèi xiāng yǐ yì fǎ chà mù shú biàn jì yú zhū lù ér gōng suǒ chén wǔ céng bù cài jīng huàn zhuāng zhái shǐ zhī dé shùn jūn yán zhě lùn gōng dǐ wū xiān zhèng fù huàn cháo fèng dài fū fàng bà lì míng jiān dǎng zuò fèi jǐ shí nián shǐ chú zhǔ guǎn huá zhōu xī yuè wèi jǐ fù huàn wǔ gōng dài fū zhōng zhōu cì shǐ jīng yuán lù bīng mǎ dōu qián xiá zhī huái dé jūn jiān guǎn nèi ān fǔ shǐ zhèng hé yuán nián xià guó yì huà jiāng jiè shǐ rén jiāo yàn jiān yǐ gù dì wèi qǐng lèi shù bǎi yán gōng xú dá yuē: fán. ruò gù dì zé hàn táng yǐ lái jiē shì yě. jūn zhī jiāng tǔ yì cù yǐ. jù qǐ xiè yuē: wéi gōng mìng sì sī shì qiān gōng yuē: zì gōng shǒu jìng guó rén shòu bù rǎo zhī cì hèn bù huò shēn zǐ zhí zhī lǐ yú xià zhí shì yě. zhào chéng yì fù quē shàng gù wèn gōng biān shì gōng yuē: wú wéi kě shèng lái zé yīng zhī mǔ wàng dòng yǐ shēng shì cǐ qí dà lüè yě. cháo tíng fāng yù tú gōng yú yuǎn shēng yòu wǔ dài fū bǐ hái rèn lì qǐng fèng cí chú tí jǔ xī jīng sōng shān chóng fú gōng èr nián zài zhào fù quē nèi shì tóng guàn jìn yòng shì yǐ. yù yǐ zhū lù jìn lǐ gōng jiàn shǒu wǎng shí xīn biān suǒ zhāo zhī shù yǐ kuài shàng yì shàng zī yú gōng gōng yuē: chén kǒng qín yuǎn zhī gōng wèi lì ér jìn rǎo zhī huàn xiān jí yě. shàng xǐ qí zhōng zhí tè cì xí yī jīn dài chú qín fèng lù tí jǔ.
谷子孙因家焉曾祖昭衍赠太保曾祖母徐氏赠广平郡夫人祖世衡赠太傅祖母刘氏赠晋甯郡夫人父记赠太师母尹氏赠永国夫人伯父开封仪同三司谔以郊祀恩补公三班奉职从破西夏米脂城迁右殿直用试换法入左选任成州甯州镇洮军推官开封公既捐馆幕属徐勋辄用印作奏荐士诏御史问状勋即引朴为证朴开府公之子也。公驰至京师上书诉状斩然在衰绖之中岂复与闻他事倘不获免焉似为夏人报怨耳神宗皇帝即日赦出之陕西转运使王钦臣闻而义之辟以为属罢为熙州推官帅司以并边诸事莫急於籴买粮草者遂以委公尽除揽官弊俾商贾不病而价以平事如期办使来取其法下诸郡会问谷县有猾吏讼田逮系凡七十人再期不决乃檄公权县事公至取案牍阅之穷日之力不可遍然所讼止於母与兄也。公遽引吏置之法问曰:母兄讼常也。淹再期以扰乡里亦足矣。吏服罪阖境快之由是二十八保各绘一像而祝焉改右宣义郎知汾州新平县哲宗皇帝方任章楶经理西事辟充泾原路经略司主管机宜文字其後城没(改作摩)烟峡秋进克川南半会鹹泊口获六路统军嵬名阿埋西寿监军昧勒都逋百官入贺於紫宸殿献俘於宣德门奏功於裕陵西夏相继请罪纳款讫绍圣无复风尘之警公赞画之力为多累迁朝散郎通判原州事召对称旨特迁朝奉大夫秦凤等路提举常平徽宗皇帝用韩忠彦为相以役法差募孰便计於诸路而公所陈忤曾布蔡京换庄宅使知德顺军言者论公诋诬先政复换朝奉大夫放罢隶名奸党坐废几十年始除主管华州西岳未几复换武功大夫忠州刺史泾原路兵马都钤辖知怀德军兼管内安抚使政和元年夏国议画疆界使人焦彦坚以故地为请累数百言公徐答曰:凡。若故地则汉唐以来皆是也。君之疆土亦蹙矣。遽起谢曰:惟公命巳私事千公曰:自公守境国人受不扰之赐恨不获伸子侄之礼於下执事也。诏乘驿赴阙上顾(问公)边事公曰:无为可胜来则应之母妄动以生事此其大略也。朝廷方欲图功於远升右武大夫俾还任力请奉祠除提举西京嵩山崇福宫二年再诏赴阙内侍童贯浸用事矣。欲以诸路近里弓箭手往实新边所招之数以快上意上咨於公公曰:臣恐勤远之功未立而近扰之患先及也。上喜其忠直特赐袭衣金带除秦凤路提举。
gōng jiàn shǒu shì shí wǔ lù jiē zhì tí jǔ guān rù xiè shàng wèi gōng yuē: wéi qīng zhèn suǒ qīn zhuó yě. guàn bìng zhī fù chú gōng cí rán lài yǔ shén wò réng xuān yù wù cí liú wèi xiāng lǐ zhī fèi sì nián chú jīng yuán lù bīng mǎ dōu qián xiá zhī xī ān zhōu jiān guǎn nèi ān fǔ shǐ wǔ nián zhù wēi chuān fēi quán liǎng zhài xià rén qīn dìng biān jūn zhù fú kǒu gǔ wèi chéng míng gōng xià jūn shān cǐ sì zì liù nián yǐ běn lù zhī bīng chū lín chéng kě shén gōng zhǐ shān zhī xī lù yuē: shì dāng yǒu shuǐ mìng gōng qiú zhī dé shuǐ mǎn gǔ zhì jīn xià rén chēng zhī yǐ wéi shén qiān zuǒ wǔ dài fū kāng zhōu fáng yù shǐ shàng yì zhī gōng wèi kě rèn yǐ. suì chú lóng shén wèi sì xiāng dōu zhǐ huī shǐ míng zhōu fáng yù shǐ jīng yuán lù ān fǔ shǐ zhī wèi zhōu bā nián zhào jié zhì zhū lù bīng wǎng chéng xí wěi píng fāng shòu gōng ér xià rén bèn zhì jù hú lú hé jiān bì yù lǎo wǒ shī gōng chén yú hé hǔ. ruò jiāng jué zhàn zhě qián qiǎn piān jiàng qū kè zhào pǔ jìng chū héng lǐng bǐ dié zhě zhòu yán hàn bīng zhì yǐ. zéi fāng yí gù ér yáng kě wǔ qián chū qí hòu yáo píng zhòng lǜ jīng qí qián jī zhī zéi dà kuì zhǎn shǒu wǔ qiān huò tuó tuó niú mǎ wàn jì fú yìn shù bǎi kuí shǒu ā shān zhào jīng jǐn yǐ shēn miǎn chéng chéng ér hái shàng yǐ xià guó zhù zāng dǐ hé wèi chéng dé jūn pō wéi biān huàn qián zhě wáng shī lǚ chū wú gōng zhào gōng lǜ shǎn xī hé dōng qī lù zhè shī qī yǐ yī xún kè zhī liù yuè shī báo chéng xià fēn zhòu yè yǐ gōng lǔ cǐ zì gǎi zuò xià rén shǒu bèi shèn zhì wǒ shī yì dài piān bì yǒu jù hú gǎi zuò xíng chuáng yǐ dū yì zhě lì yā zhī shī yú jūn mén lìng zhū jiàng yuē: jīn rì chéng xià bù shì cǐ é ér chéng kuì cái bā rì yǐ. shàng shén jiā tè qiān shì wèi qīn jūn mǎ jūn fù dōu zhǐ huī shǐ yīng dào jūn chéng xuān shǐ cì lài yōu wò xuān hé yuán nián yǐ jìng xià chéng shī shǒu jiàng shòu lǒng zhōu fáng yù shǐ èr nián tóng guàn xún biān diàn qián liú yán qìng bù jūn liú zhòng wǔ cóng xíng èr liú bān zhì jiē zài gōng shàng jí qí móu shuài yě. shàng yǐ gōng wèi dū tǒng zhì èr liú fù zhī shī chū xiāo guān ér xià rén wèi gōng wēi míng qì yǒng lì hé tà ér dùn liǎng chéng jiē yào chōng yě. shī jí míng shā wú suǒ jiàn ér hái bài bǎo jìng jūn jié dù shǐ xún yǐ shuāi bìng qǐ xiū yǎng yù bǐ pī yù qīng zhī sī móu gù yún: dé jì zhèn zhī zhù yì dài jiāng fù shuí liù nián bèi zhǐ jìng yì xuān fǔ sī yì shì shí tóng guàn cài yōu yǐ zhù jūn yú xióng zhōu bǐ gōng jǐn hù zhū jiàng chū jìng gōng yuē: jīn rì zhī shì pì rú dào rù lín shè bù néng jiù. yòu chéng zhī ér fēn qí bǎo yān.. qiě fú shī chū wú míng shì gù bù chéng fā zōng zhī chū yí yǒu suǒ yǐ guàn děng yuē: jūn dì xíng miǎn zhān móu zhī bù zāng bù yǐ zuì yě. gōng qǐng xī zhōu zhī bīng sù suǒ fú shǔ zhě zhī xióng zhōu hé shēn zài zuò shèng chēng běi rén dān sì hú jiāng yù yíng wáng shī jiǔ yǐ. jì shī hé wéi guàn děng. yòu chū yù bǐ bǐ bù dé cí réng mìng shēn wèi fù gōng nǎi yuē: bǐ huò lǚ jù wáng shī yì jiāng tǎo hū! fǒu yě. guàn děng yuē: zhí yǐ wén gào kuàng yǒu chéng mìng yāo gōng ér shàn shā zhě cháng sǐ jì guò bái gōu běi rén zhòu jí jūn róng shén zhěng gòu yuē: ěr zhī shè wú jìng yě. hé gù qián jūn duō shāng gōng sù jiè rén chí yī jù tǐng lài cǐ bù dà kuì guàn děng jí zhào jūn hái dēng chéng běi wàng kǎi rán ér tàn bié qiǎn xīn qǐ zōng yòng shèng jié bīng wǎng cuò qí fēng cái jiē rèn. yòu bài běi rén zhì chéng xià shǐ rén qǐng yuē:
弓箭手是时五路皆置提举官入谢上谓公曰:唯卿朕所亲擢也。贯病之复除宫祠然赉予甚渥仍宣谕勿辞留为乡里之费四年除泾原路兵马都钤辖知西安州兼管内安抚使五年筑威川飞泉两寨夏人侵定边军筑佛口谷为城名供下军(删此四字)六年以本路之兵初临城渴甚公指山之西麓曰:是当有水命工求之得水满谷至今夏人称之以为神迁左武大夫康州防御使上益知公为可任矣。遂除龙神卫四厢都指挥使洺州防御使泾原路安抚使知渭州八年诏节制诸路兵往城席苇平方授工而夏人坌至据葫芦河坚壁欲老我师公陈於河浒。若将决战者潜遣偏将曲克赵朴径出横岭俾谍者骤言汉兵至矣。贼方疑顾而杨可武潜出其後姚平仲率精骑前击之贼大溃斩首五千获橐驼牛马万计符印数百魁首阿山兆精仅以身免城成而还上以夏国筑臧底河为成德军颇为边患前者王师屡出无功诏公率陕西河东七路这师期以一旬克之六月师薄城下分昼夜以攻虏(此字改作夏人)守备甚至我师益怠偏裨有据胡(改作行)床以督役者立押之尸於军门令诸将曰:今日城下不视此俄而城溃才八日矣。上甚嘉特迁侍卫亲军马军副都指挥使应道军承宣使赐赉优渥宣和元年以靖夏城失守降授陇州防御使二年童贯巡边殿前刘延庆步军刘仲武从行二刘班秩皆在公上及其谋帅也。上以公为都统制二刘副之师出萧关而夏人畏公威名弃永利和踏而遁两城皆要冲也。师及鸣沙无所见而还拜保静军节度使寻以衰病乞休养御笔批谕卿之私谋固云:得计朕之注意殆将付谁六年被旨径诣宣抚司议事时童贯蔡攸已驻军於雄州俾公尽护诸将出境公曰:今日之事譬如盗入邻舍不能救。又乘之而分其宝焉。。且夫师出无名事故不成发踪之初宜有所以贯等曰:君第行勉旃谋之不臧不以罪也。公请西州之兵素所服属者知雄州和诜在坐盛称北人箪食壶浆欲迎王师久矣。济师何为贯等。又出御笔俾不得辞仍命诜为副公乃曰:彼或旅拒王师亦将讨乎!否也。贯等曰:直以文告况有成命要功而擅杀者偿死既过白沟北人骤及军容甚整诟曰:尔之涉吾境也。何故前军多伤公夙戒人持一巨梃赖此不大溃贯等疾召军还登城北望慨然而叹别遣辛企宗用胜捷兵往挫其锋才接刃。又败北人至城下使人请曰:
nǚ zhēn zhī pàn běn cháo yì nán cháo zhī suǒ shén è yě. shě cǐ bù tú ér yù shè yī shí zhī lì qì bǎi nián zhī hǎo jié chái gǎi zuò hǔ láng zhī lín jī tā rì zhī huò wèi zhī dé jì kě hū! shǐ bù huò yǐ ér bà suì bì gù suǒ yuàn yě. huò shǐ guī qí qīn jiāng yì yún: cóng yě. wéi shì jiù zāi xù lín gǔ jīn tōng yì wàng liàng chá yān jì wú hē zhé zhī zhí huī lìng chū gōng jù bái yí xǔ zhī wèi wú zhī jì yì hé shàn yú cǐ bù tīng nǎi qiǎn gōng jiàn shàng rán yǐ mì qǐ hé gōng lüè yuē: tiān zī hǎo shā lín zhèn jiān yǔ zhù zéi wèi móu yǐ jǔ shèng yì jí yǒu zhǐ yā fù shū mì yuàn wèn zhuàng zhī yuàn shì zhèng jū zhōng. yòu yǐ quàn gōng gōng jiān bù cóng zǎi xiàng wáng fǔ wén zhī shén nù zé shòu yòu wèi jiāng jūn zhì shì fù yòng liú yán qìng guǒ bài jī ér guàn děng chū jīn bó zhāo sàn wáng yǐ zhuǎn shān mí dào wéi míng yòng qī shàng tīng zǔ zōng yù jūn zhī fǎ shǐ huài yǐ. qī nián xù fù xiàn zhōu cì shǐ zhī huán zhōu gōng zhī dì shī zhōng zuò shǒu yuè shí yǒu èr nián ér hòu qù mín wèi wàng wén gōng zhī lái shén qiè sī wèi zhī yuē fàn gōng zhī zhàng zhě yǒu fá gōng yì bì gé qīng jìng shàng xià sù rán xún fù qǐng guī zhào hái bǎo jìng jūn jié máo zhì shì bā nián nǚ zhēn pàn méng shǎn xī cáo chén wáng shù ǒu zòu jì zài què xià jí jiàn zǎi xiàng jí zhào gōng zǎi xiàng yóu yí zhī ér hé shēn zòu zhì yì yán nǚ zhēn shì dāng cháng qū guó jiā chéng píng rì jiǔ wú zhī míng zhī jiāng dú yǒu qǐ zhǒng shī dào wèi shuài shù shǎo kuān cháo tíng zhī yōu zǎi xiàng yǐ shì shù shù yuē: shēn yán jí cǐ, qǐ fēi pò yú gōng yì hū! nǎi qiǎn shǐ chí yì zhào gōng ér tuō yǐ ān wēi zhī yì jiàn yú chén hàn cóng shān cǐ zì chú jiǎn jiào shǎo fù jìng nán jūn jié dù shǐ jīng jī hé běi lù zhì zhì shǐ tīng yòng pián yí xí qǔ bīng shí gōng wén mìng jí fā huì yáo píng zhòng yǐ qí bīng èr qiān bù bīng yī qiān gèng shù yān shān wèi xíng suì yǔ zhī jù yuān shèng huáng dì jí wèi. yòu qiǎn kāi fēng shǎo yǐn tián hào zhōng shǐ péi yì lù shùn jǔ cù gōng gōng bǐ zhì xī jīng ér wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù tún yú jīng chéng zhī běi yǐ., huò yuē: zéi gǎi zuò dí shì zhòng ér wǒ shǒu yǐ qīng bīng fàn zhī chéng bài kě jiàn yě. sì fāng qín wáng zhī shī suì jiāng jiě tǐ bù. ruò xiǎo xù liè sì shuǐ yǐ tú quán shèng gōng yuē: wú yǐ shù qiān zhī bīng chí huí bù jìn xíng jiàn qíng qū zhī qǔ bài yān zéi gǎi zuò dí gū jūn shēn rù rì lǜ yuán bīng zhī zhì jīn. ruò jìng qù bǐ cǐ mò cè dì shǐ yī qí dào chéng mén zé jīng shī zhī qì zì zhèn hé huàn yú zéi gǎi zuò dí yuān shèng wén gōng zhì zhào kāi ān shàng mén qiǎn shàng shū yòu chéng lǐ gāng chū yíng zǎi xiàng lǐ bāng yàn děng qǐng xiáng zhào chì fù shī dào jīn rén hé yì yǐ dìng gǎn yán zhàn zhě zú shì yè yǔ zǎi zhí tóng jiàn shàng yú fú níng diàn shàng yuē: jīn rì zhī shì qīng yì rú hé gōng dàn shān cǐ zì yuē: nǚ zhēn èr zì gǎi zuò wò lǐ yǎ bù bù zhī bīng shǐ qí zhī bīng, qǐ yǒu gū jūn shēn rù rén jìng ér shàn qí guī hū! shàng yuē: yè yǐ jiǎng hǎo yǐ. gōng yuē: chén yǐ jūn lǚ zhī shì shì bì xià yú fēi suǒ gǎn zhī yě. jí chú gōng jiǎn jiào shǎo fù tóng zhī shū mì yuàn shì jiān ān fǔ shǐ gōng yīn xióng zhōu zhī yì yōu lǜ chéng jí miǎn qiǎng dào quē ēn xǔ miǎn bài jiān yú rù cháo jiā rén yē shēng diàn réng miǎn suí bān míng rì lǔ gǎi zuò dí shǐ wáng ruì bì duì shāo rú lǐ shàng gù xiào yuē: bǐ wèi qīng gù yě. zì lǔ gǎi zuò jīn rén dù hé zhū mén xīn jǐn bì shì wú xīn cài gōng qǐng qǐ.
女真之畔本朝亦南朝之所甚恶也。舍此不图而欲射一时之利弃百年之好结豺(改作虎)狼之邻基他日之祸谓之得计可乎!使不获已而罢岁币固所愿也。或使归其侵疆亦云:从也。唯是救灾卹邻古今通义望谅察焉既无诃折之直麾令出公遽白宜许之为吾之计亦何善於此不听乃遣公见上然已密启劾公略曰:天资好杀临阵肩与助贼为谋以沮圣意即有旨押赴枢密院问状知院事郑居中。又以劝公公坚不从宰相王黼闻之甚怒责授右卫将军致仕复用刘延庆果败绩而贯等出金帛招散亡以转山迷道为名用欺上听祖宗驭军之法始坏矣。七年叙复宪州刺史知环州公之弟师中作守阅十有二年而後去民未忘闻公之来甚惬私为之约犯公之杖者有罚公亦闭阁清净上下肃然寻复请归诏还保静军节旄致仕八年女贞畔盟陕西漕臣王庶偶奏计在阙下即见宰相急召公宰相犹疑之而和诜奏至亦言女真势当长驱国家承平日久无知名之将独有起种师道为帅庶少宽朝廷之忧宰相以示庶庶曰:诜言及此,岂非迫於公议乎!乃遣使驰驿召公而托以安危之意见於宸翰从(删此字)除检校少傅静难军节度使京畿河北路制置使听用便宜檄取兵食公闻命即发会姚平仲以骑兵二千步兵一千更戍燕山未行遂与之俱渊圣皇帝即位。又遣开封少尹田灏中使裴谊陆舜举促公公比至西京而斡离不(改作斡里雅布)屯於京城之北矣。,或曰:贼(改作敌)势众而我首以轻兵犯之成败可见也。四方勤王之师遂将解体不。若小序列汜水以图全胜公曰:吾以数千之兵迟回不进形见情诎祗取败焉贼(改作敌)孤军深入日虑援兵之至今。若径去彼此莫测第使一骑到城门则京师之气自振何患於贼(改作敌)渊圣闻公至诏开安上门遣尚书右丞李纲出迎宰相李邦彦等请降诏敕付师道金人和议已定敢言战者族是夜与宰执同见上於福甯殿上曰:今日之事卿意如何公但(删此字)曰:女真(二字改作斡里雅布)不知兵使其知兵,岂有孤军深入人境而善其归乎!上曰:业已讲好矣。公曰:臣以军旅之事事陛下馀非所敢知也。即除公检校少傅同知枢密院事兼安抚使公因雄州之役忧虑成疾勉强到阙恩许免拜肩舆入朝家人掖升殿仍免随班明日虏(改作敌)使王汭陛对稍如礼上顾笑曰:彼为卿故也。自虏(改作金)人渡河诸门心尽闭市无薪菜公请启。
xī bì nán bì tīng chū rù rú cháng shí rén qíng shǐ ān. yòu qǐng huǎn gěi jīn bì jìn yóu qí bù gǎn yuǎn lüè hòu bǐ duò guī è zhī yú hé zhòng kě jiān yě. gōng sù jiǎn mò zhí zhèng jiàn qí suǒ chén zhǐ cǐ pō yì zhī qián rì jǔ cháo shì hé yì dú lǐ gāng fēi zhī shàng yǐ qí shū shēng fú jiān yòng yě. zhì shì yǔ gōng yì hé fán yuàn yǒu wéi zhě jiē fèn mèi zòng yú shàng yì yǐ zéi gǎi zuò dí wèi bù zú yī yě. shān xī wàng zú wéi zhǒng yǔ yáo ér èr jiā zǐ dì měi bù xiāng xià shī zhōng shí wéi qín fèng shī píng zhòng zhī fù gǔ wèi xī hé shuài jiē yǐ bīng rù yuán qín fèng zhī bīng cì shě xī hé shàng wèi zhì píng zhòng kǒng gōng míng zhī huì dú guī yú zhǒng shì yě. xīn jì zhī nǎi yǐ shì bù dé sù zhàn yǒu yuàn yán dá yú shàng gōng zhì sī dū chéng xī yì ér píng zhòng zhù bīng yú jīn míng chí yīn shòu zhǐ chéng wài bīng mǎ huǎn jí jǐn tīng yáo píng zhòng jié zhì ér jié zhài zhī cè suì xíng shàng yī rì qiǎn shǐ zhě wǔ bèi cù gōng zhàn gōng fù zòu yuē: bì xià xiān yǐ yì hé. yòu qiǎn qīn wáng zǎi xiàng wèi zhì. yòu chì yán zhàn zhě zú jīn zhàn shèng fù wèi kě zhī yě. tā rì zhū gōng bì yǐ chén wèi shuō yuàn zhào zhí zhèng dà chén shú yì kě fǒu nǎi yǔ lǐ bāng yàn lǐ gāng jí zhī shū mì yuàn shì wú mǐn tóng duì yú fú níng diàn yì mìng yáo píng zhòng rù bāng yàn děng yǐ wéi kě jī wú yì cí shàng wèn bīng qī gōng qǐng guò chūn fēn jié shì shí xiāng qù qī bā rì shàng yǐ wéi huǎn gōng píng rì wèi cháng xún rì zhě zhī yán gài yù qí shī zhōng zhī zhì yǐ fù zhī ěr píng zhòng tàn zhī qí yì jí yù chéng gōng hòu shù rì yòng bīng bù lì shàng yuē: zhèn wù yú tīng yòng fēi qīng zhī zuì nǎi dú chù gāng yān fán zhǔ hé zhě shāo fù zhèn dōu táng wǎn jù gōng yuē: shèng bài bīng jiā zhī cháng zhèng dāng zài jī ěr zhū gōng jì zhī dōu rén fèn yān qún zào yú xuān zhèng mén wài gāng jì fù wèi ér zhī gōng chū wèi cháng bèi zhú yě. nǎi sì zì shì hé zhàn zhī lùn qiǎng rǎng héng jué wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù jì guī jí bà gōng wèi zhōng tiān yī gōng shǐ bǐ wǔ rì yí dào dōu táng yì shì jìng kāng tán ēn qiān jiǎn jiào shǎo shī shǎo rì fù chú tóng zhī shū mì yuàn shì réng bài tài wèi zhèn táo jūn jié dù shǐ chōng hé běi lù xuān yù shǐ. yòu gǎi xuān fǔ shǐ zhù jūn jì zhōu shí wèi cháng yǒu bīng yě. gōng qǐng huì shān dōng shǎn xī jīng jī zhī bīng tún yú qīng cāng jì wèi zhī yù yù wèi fáng qiū zhī jì zhū gōng yǐ jīn rén zhòng zài chū hái qǐ yì zài lái bù zú zì rǎo fèi yě. jì ér zhǒng shī zhōng sǐ yú yú cì yáo gǔ bài yú pán tuó cháo tíng zhèn cù zhào gōng hái shàng suī hòu qí ēn lǐ ér zhí zhèng fāng yù jǐ lǐ gāng shǐ qù bù fù yǒu yòng gōng zhī yì gōng yì shī ài dì lì qǐng tuì xiū suì bà xuān fǔ shǐ lìng èr rì yí dào shū mì yuàn yòng lǐ gāng wèi hé běi hé dōng lù xuān fǔ shǐ xún yǐ bài jī bèi zuì ér tài yuán yì xiāng jì bù shǒu fù qiǎn gōng yǐ shū chén xún biān gài zhū gōng xīn zhú lǐ gāng kǒng shàng yǒu yí yān yě. gōng shí bù kě xíng qiáng zhī shǐ qù zhù yú hé yáng jīn shǐ wáng ruì zhì yān shān jù shén dù zhī lǔ gǎi zuò dí qíng bì dà jǔ rù kòu jí shū qǐng jià xìng cháng ān yǐ bì qí fēng shǒu yù zhàn dòu zhī shì běn fēi wàn shèng suǒ yí rèn zé zài jiàng shuài kě yě. cháo tíng yǐ wéi qiè fù zhào hái zhì bù néng rù jiàn shàng qiǎn zhōng shǐ xié yī láo wèn wú xū rì shì nián shí yuè èr shí jiǔ rì hōng yú cì dì zhī zhèng qǐn xiǎng nián qī shí yǒu.
西壁南壁听出入如常时人情始安。又请缓给金币禁游骑不敢远掠候彼惰归扼之於河众可歼也。公素简默执政见其所陈止此颇易之前日举朝是和议独李纲非之上以其书生弗坚用也。至是与公意合凡愿有为者皆奋袂纵臾上亦以贼(改作敌)为不足一也。山西望族惟种与姚而二家子弟每不相下师中时为秦凤师平仲之父古为熙河帅皆以兵入援秦凤之兵次舍熙河尚未至平仲恐功名之会独归於种氏也。心忌之乃以士不得速战有怨言达於上公置司都城西驿而平仲驻兵於金明池因授旨城外兵马缓急尽听姚平仲节制而劫寨之策遂行上一日遣使者五辈促公战公附奏曰:陛下先以议和。又遣亲王宰相为质。又敕言战者族今战胜负未可知也。他日诸公必以臣为说愿诏执政大臣熟议可否乃与李邦彦李纲及知枢密院事吴敏同对於福甯殿亦命姚平仲入邦彦等以为可击无异词上问兵期公请过春分节是时相去七八日上以为缓公平日未尝询日者之言盖欲俟师中之至以付之耳平仲探知其意急欲成功後数日用兵不利上曰:朕误於听用非卿之罪乃独黜纲焉凡主和者稍复振都堂晚聚公曰:胜败兵家之常正当再击耳诸公惎之都人愤焉群噪於宣政门外纲既复位而知公初未尝被逐也。乃巳自是和战之论抢攘衡决斡离不(改作斡里雅布)既归即罢公为中天一宫使俾五日一到都堂议事靖康覃恩迁检校少师少日复除同知枢密院事仍拜太尉镇洮军节度使充河北路宣谕使。又改宣抚使驻军济州实未尝有兵也。公请会山东陕西京畿之兵屯於青沧济卫之域预为防秋之计诸公以金人重载初还岂易再来不足自扰费也。既而种师中死於榆次姚古败於盘陀朝廷震促召公还上虽厚其恩礼而执政方欲挤李纲使去不复有用公之意公亦失爱弟力请退休遂罢宣抚使令二日一到枢密院用李纲为河北河东路宣抚使寻以败绩被罪而太原亦相继不守复遣公以枢臣巡边盖诸公新逐李纲恐上有疑焉也。公实不可行强之使去驻於河阳金使王汭至燕山倨甚度知虏(改作敌)情必大举入寇即疏请驾幸长安以避其锋守御战斗之事本非万乘所宜任责在将帅可也。朝廷以为怯复召还至不能入见上遣中使挟医劳问无虚日是年十月二十九日薨於赐第之正寝享年七十有。
liù shàng lín kū zhī tòng chuò shì cháo wǔ rì cì yī qīn guān guǒ lóng nǎo shè qí yǐ liàn zèng kāi fǔ yí tóng sān sī jīn shàng jí wèi zài zèng tài bǎo gào cí lüè yuē: xī zài yān shān zhī yì měi wǔ quán chén zhì yú jìng kāng zhī chū shǒu chén shàn jì móu jì jǔ yú hé yì gōng mò suì yú zhàn chéng yǐn hèn ér zhōng chāng yán yóu zài tài cháng shì yì zhōng xiàn yǐ xīn dǔ guó jiā zhī niàn cái jiān wén wǔ zhī zī yě. jiàn yán yuán nián liù yuè shí wǔ rì zàng yú wàn nián xiàn shén hé yuán gōng qǔ yǐn shì zèng yí chūn jùn fū rén nán hào dí gōng láng xī bǎo yì láng gé mén zhī hòu jiē yǐ guān ér zú sūn yàn chóng yàn sōng yàn chóng sǐ yú bīng yàn sōng zǎo yāo cháo tíng mìng qí zhí hóng fèng sì gōng chū míng jiàn zhōng bì jiàn zhōng jìng guó nián hào gǎi shī jí huī zōng. yòu tè mìng míng shī dào gōng sè zhuāng qì zhuàng gù shì yǒu wēi guǎ yán xiào jǐn xǔ kě liáng dù kuò yuǎn jiē wù zhì chéng wèi zú dǎng xiāng lǐ tuī chóng kāi fǔ gōng měi yǐ gōng fǔ qī zhī shí zhě bù yǐ wéi guò shǎo cóng héng qú zhāng zài xué duō jiàn qián bèi zhǎng zhě liàn dá shì wù dòng xiǎo gǔ jīn gù yòng zhī wèi zhōu xiàn zé lì wèi mín ài shàn zhèng kě jì yòng zhī wèi jiān sī zé bǎi chéng sǒng wèi ér bù gǎn fàn fǎ yòng zhī wèi jiàng shuài zé cháo tíng zūn zhǎng gǎi zuò ān yí dí gǎi zuò dí guó shè fú bù yòng zé tuì chù tián jiān suī qí dīng gēng sǒu jiē dé qí huān xīn gài suǒ xué fēi tú wèi zhāng jù ér suǒ xíng bù xùn yú liú sú yě. wǎn nián jì dēng shū lù tiān xià zhī rén xiǎng wàng fēng cǎi ér gōng nián sì shēn yǐ. zhòng yǐ cháo tíng wú shì jǐ èr bǎi nián shì fū wú yǒu lüè zhī bīng zhě wén gōng zhī móu xiào. qiě yí ér gōng jīng shén yǐ shuāi. yòu bù néng dà zhèn fā zhī shǐ qí tuì tīng cǐ yǒu zhì zhī shì suǒ yǐ tàn xī zhì jīn ér bù néng yǐ yě. tiān yì qǐ wú yì zāi! jìng kāng zhī dōng zhān hǎn gǎi zuò ní kān wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù jiàn fàn gǎi zuò zhí bī gōng què èr shèng běi shòu bǎi liáo chén zéi gǎi zuò fú lǔ ér gōng cóng róng yǒu xià wǎn jié zhāo zhù shàn hū! shǐ zhōng bù mǐn yí yī lǎo bǐ shòu ér kāng yǐ zhōng xīng yú wáng shì cǐ qí nán chén yě. xuān hé bā nián dōng yàn zhì bèi zhào lái zì xī lù yǔ gōng xiāng zhí yú gǒng guò zhèng nǎi lián cháo tíng xǔ gē sān zhèn zhī dì jì ér yǒu zhǐ bǐ qín wáng zhī shī wèi dé bī jìn dū chéng gōng dé shū tàn yuē: wú cáo bēn chí ér lái zhāo tíng yǒu yà qí huǎn yuán shū zhě yún yún mìng jí shā zhī míng rì guò bǎn qiáo qù jīng chéng cái shù lǐ ér lǔ gǎi zuò dí rén fāng zhī qí yè lìng yáo píng zhòng tún bīng yú jīn míng chí àn jù yān gōng yuē: zuì ěr zhī bīng zhí xíng kōng kuàng zhī dì bì wèi dí suǒ kuī yǐ. cǐ bīng jiā zhī yòng nǎi bù dé bù ěr qí hòu huò yì zhě lǔ gǎi zuò dí rén yì chēng qí zhì yān yáo píng zhòng bài shì mín xiōng xiōng jiàn gōng yán sè yàn rán. ruò wú shì zhě nǎi dìng qǐng nián yǒu kè cóng gōng tǎo zéi ér èr zú bà wò yú dào jiàn ér wèn zhī bìng jì qù fù mìng lù zhī kè yǐ wèn gōng gōng yuē: wèn wèi wù yě. bù lù zé rén xiāng xiào bù yòng mìng yǐ. jí qí zhì mín wéi kǒng qí shāng tóng guàn chū yù píng shǎn xī wù jià yǐ dī áng qián fǎ shuài chén xú chù rén qián áng zuò yì yì biǎn mín jiān hōng rán wèi zhī bà shì gōng jù xià lìng yì fǎ wèi dìng gū yòng jīn yín zhǔn zhé yóu shì jīng yuán yí lù dú bù shī suǒ shǎo rì bù shǐ zhě yǐ qián tōng liú yuē tóng shàn zòu nǎi xiè bù kě yuē: wú bāng gài bù ěr yě. jùn gé kōng xū zhì yuè shù yuè sòng shì zhì.
六上临哭之恸辍视朝五日赐衣衾棺椁龙脑麝脐以殓赠开府仪同三司今上即位再赠太保告词略曰:昔在燕山之役每忤权臣至於靖康之初首陈善计谋既沮於和议功莫遂於战成饮恨而终昌言犹在太常谥议忠宪以心笃国家之念材兼文武之资也。建炎元年六月十五日葬於万年县神禾原公娶尹氏赠宜春郡夫人男浩迪功郎溪保义郎阁门祗候皆已官而卒孙彦崇彦崧彦崇死於兵彦崧早夭朝廷命其侄浤奉祀公初名建中避建中靖国年号改师极徽宗。又特命名师道公色庄气壮顾视有威寡言笑谨许可量度阔远接物至诚为族党乡里推重开府公每以公辅期之识者不以为过少从横渠张载学多见前辈长者练达事务洞晓古今故用之为州县则吏畏民爱善政可纪用之为监司则百城耸畏而不敢犯法用之为将帅则朝廷尊长(改作安)夷狄(改作敌国)慑伏不用则退处田间虽畦丁耕叟皆得其欢心盖所学非徒为章句而所行不狥於流俗也。晚年既登枢路天下之人想望风采而公年巳深矣。重以朝廷无事几二百年士夫无有略知兵者闻公之谋笑。且疑而公精神已衰。又不能大振发之使其退听此有志之士所以叹息至今而不能已也。天亦岂无意哉!靖康之冬粘罕(改作尼堪)斡离不(改作斡里雅布)荐犯(改作直逼)宫阙二圣北狩百寮臣贼(改作俘虏)而公从容牖下晚节昭著善乎!始终不愍遗一老俾寿而康以中兴於王室此其难谌也。宣和八年冬彦质被召来自西路与公相值於巩过郑乃联朝廷许割三镇之地继而有旨俾勤王之师未得逼近都城公得书叹曰:吾曹奔驰而来朝廷有讶其缓援书者云云命亟杀之明日过板桥去京城才数里而虏(改作敌)人方知其夜令姚平仲屯兵於金明池岸聚焉公曰:蕞尔之兵直行空旷之地必为敌所窥矣。此兵家之用乃不得不尔其後获译者虏(改作敌)人亦称其智焉姚平仲败士民汹汹见公颜色晏然。若无事者乃定顷年有客从公讨贼而二卒罢卧於道见而问之病既去复命戮之客以问公公曰:问为误也。不戮则人相效不用命矣。及其治民惟恐其伤童贯初欲平陕西物价以低昂钱法帅臣徐处仁钱昂坐异议贬民间哄然为之罢市公遽下令议法未定姑用金银准折由是泾原一路独不失所少日部使者以钱通流约同剡奏乃谢不可曰:吾邦盖不尔也。郡阁空虚至阅数月讼事至。
tíng qǔ bǐ shū dié wěi yǒu zuì jí chī tà. ruò xùn zǐ dì wú shè shí liú jìn zhě xū lì gào huǎn jí shì cóng huò bǐ jūn diǎn yǐ zhǔ zhī zhù sāi lè yuán yú huái dé zhī jiāo chūn qiū cóng bīn kè míng gǔ chuī shēng bāng rén xié jiǔ yáo qún zuò zé shèng tóng ér qí zhú mǎ yǐ shòu shǐ jūn xī xī rán bù zhī qí zài qióng biān jí sāi yě. píng liáng shì mín xiāng yǔ qǐ shēng cí sù gōng xiàng ér shì zhī jí wén gōng hōng zuò fó shì jiàn jiǔ shí guò qī nǎi bà lǔ gǎi zuò jīn rén chū rù dū chéng yě. qiú wú mǐn lǐ gāng liú zhé yàn zhì yǔ gōng gōng jì bù kě dé nǎi qǔ gōng zhī zhí chéng yì láng liè liè jiàn hán lǔ gǎi zuò dí zhōng yào rén yě. rì qǐng zài xióng zhōu xiè hòu yī jiàn shū mì. ruò yòng qí yán duàn wú jīn rì zhī shì yān shān shōu fù bēi yóu zài dǐ zī wéi shèn jīn shǐ zhī xī zhōng xīn wǒ yǐ. jūn yì hé zuì dāng cǐ shí liú zài páng lǚ tàn lǔ gǎi zuò jīn rén jì tuì liè děng shǐ fèng gōng jiù chū dōu sān yù qún dào jiē liè bài zhì diàn ér qù yǔ zhī jīn bì bù shòu tóng háng huò miǎn zhě shén zhòng yì yuē: zhī wēi zhī zhāng zhī róu zhī gāng wàn fū zhī wàng yú gōng jiàn zhī yǐ. gù hé shī ér bù kě zāi! yàn zhì cháng míng duān rú zhī mù yǐ. jīn fù huò zhuàng gōng xíng wén zì huāng qiǎn bù zú yǐ jì kūn zhòng zhī shèng dé dà jié rán shén míng lín zhī cí wú kuì yān zhě huò, shù jī ěr cóng shì yú xī zhōu yě. fán suǒ shī wéi ér xiān rén shí tóng zhī qí hòu yàn zhì fù zuǒ gōng mù fǔ shí gōng zuì zǎo dé gōng xíng shì zuì xiáng yún: jǐn zhuàng.
庭取笔书牒尾有罪即笞挞。若训子弟无涉时留禁者胥吏告缓急事丛或俾军典以主之筑塞乐园於怀德之郊春秋从宾客鸣鼓吹笙邦人携酒肴群坐择胜童儿骑竹马以寿使君熙熙然不知其在穷边极塞也。平凉士民相与起生祠塑公像而事之及闻公薨作佛事荐酒食过期乃罢虏(改作金)人初入都城也。求吴敏李纲刘折彦质与公公既不可得乃取公之侄承议郎洌洌见韩虏(改作敌)中要人也。日顷在雄州邂逅一见枢密。若用其言断无今日之事燕山收复碑犹在诋訾为甚今始知悉中心我矣。君亦何罪当此时刘在旁屡叹虏(改作金)人既退洌等始奉公柩出都三遇群盗皆列拜致奠而去与之金币不受同行获免者甚众《易》曰:知微知彰知柔知刚万夫之望於公见之矣。顾何施而不可哉!彦质尝铭端儒之墓矣。今复获状公行文字荒浅不足以纪昆仲之盛德大节然神明临之辞无愧焉者或,庶几尔从事於西州也。凡所施为而先人实同之其後彦质复佐公幕府识公最早得公行事最详云:谨状。
zhōng shū shè rén sūn dí xíng zèng kāi fēng yí tóng sān sī gào cí yuē: chōng guó yǐ lǎo néng gù shǒu qián yì suì qì xiān líng zhī zhū lián pō wèi shuāi zú fèi yú zhòng chán xún zhì cháng píng zhī bài juàn yǔ sù jiàng shí nǎi shì chén chū shòu lǜ yú zhāi tán rù cān móu yú wéi wò ān wēi zhī yì zhù xiǎng yóu shēn sǐ sàng zhī wēi āi tàn hé jí jù guān mǒu gāng míng ér kè duàn chén zhì ér shàn móu zǎo chóu pì guó zhī xūn jìn zhì zǒng róng zhī mìng zhé wáng huī zhī chū yì lǚ chén xǐ tū zhī yán shì lóu jìng ér fú zhū mò jiù shì qí zhī huǐ zhuī huái qián shí jìn èr běn bīng shù zī yàn nán zhī qí zì yǒu zhé chōng zhī xiào mǐn yí zhī tàn jù jīng yī jiàn zhī wáng tiǎn cuì zhī bēi hé ài bǎi shēn zhī shú shì zhāng yì shù shēn xī yí zhōng xī zhì zhōu gē bì yuán róng zhī shí chéng gǔn yī chì xì huàn mìng fú zhī jiǔ zhāng zhōng shǐ zhī jiān āi róng sī jí fǔ wéi yīng shuǎng xīn cǐ chǒng líng.
中书舍人孙觌行赠开封仪同三司告词曰:充国已老能固守前议遂讫先零之诛廉颇未衰卒废於众谗驯致长平之败眷予宿将时乃世臣出授律於斋坛入参谋於帷幄安危之意注想尤深死丧之威哀叹何及具官某刚明而克断沉鸷而善谋早筹辟国之勋进陟总戎之命折王恢之初议屡陈徙突之言释娄敬而弗诛莫救噬脐之悔追怀前识进贰本兵庶资厌难之奇自有折冲之效愍遗之叹遽惊一鉴之亡殄瘁之悲何爱百身之赎式章异数申锡遗忠锡质周戈畀元戎之十乘衮衣赤舄焕命服之九章终始之间哀荣斯极俯惟英爽歆此宠灵。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn liù shí jiào kān jì.
※卷六十校勘记。
lùn bù yǔ tóng guàn hé jié zhì bù fù cóng zhì yī zuò dù jí zhí ér shā zhī zhí wù zuò tiāo jù zéi zhài èr sān lǐ tuō zhài zì zéi dù hé zhī hòu zéi wù zuò zé gōng fù yán jié zhài yǐ wú gōng cǐ sān zì yī zuò xin wú fèn lì shàng dào fèn wù zuò zì kāi fǔ yí tóng sān sī fǔ wù zuò fēng jǐn àn shì fǎ jǐn wù zuò xiáng lǜ guó wàng jiā yuē: zhōng wù zuò lǜ dǔ guó jiā fú qǐ cháo tíng xiáng zhuó zhǐ huī shī xíng zhǐ huī èr zì yǎn
论不与童贯合节制不复从(制一作度)即执而杀之(执误作挑)距贼寨二三里(脱寨字)贼渡河之後(贼误作则)公复言劫寨已无功(此三字一作忄吴)奋力上道(奋误作自)开府仪同三司(府误作封)谨按谥法(谨误作详)虑国忘家曰:忠(误作虑笃国家)伏乞朝廷详酌指挥施行(指挥二字衍)
chí qū chū rù wù zuò qū chí cái fú jiū yú dāng shí wù zuò jiū shí dāng yú hòu dào bié jù zhuàng fú gōng shēn shī xíng fú zì shēn zì jūn yǎn fù bì sī lián pō zhī fēng fù bì wù zuò wén pí fǔ jiē hé yǐ fǔ yīng zuò dào wén wǔ jù yí jù wù zuò jù kāi fǔ gōng jì juān guǎn fǔ wù zuò fēng xīn chú lǎn guān sù bì tuō sù zì gōng jù yǐn lì zhì zhī fǎ wèn yuē: mǔ xiōng sòng cháng yě. yī zuò gōng jù zhì zhī yǐn lì wèn yuē: mǔ yú fǎ dāng sòng yě. yé qiū wěi wù zuò qiū jìn huò lù lù tǒng jūn lù wù zuò liù mèi lēi dōu bū mèi wù zuò mèi fǎng yú zhū lù fǎng wù zuò jì yàn jiān qǐ xiè yuē: tuō yàn jiān èr zì wǎng shí xīn biān ér zhǐ wèi xīn biān suǒ zhāo zhī shù tuō ér zhǐ wǔ zì zhù fú kǒu gǔ wèi chéng míng hóng xià jūn hóng xià wù zuò gōng xià fú yìn shù fāng fāng wù zuò bǎi fā zòng zhī chū cóng wù zuò zōng yí yǒu suǒ shī shī wù zuò yǐ běi rén zhòu jí jí yīng zuò zhì
驰驱出入(误作驱驰)材弗究於当时(误作究时当於)候到别具状伏供申施行(伏字申字均衍)附髀思廉颇之风(附髀误作闻鼙)抚嗟何已(抚应作悼)文武俱宜(俱误作具)开府公既捐馆(府误作封)心除揽官宿弊(脱宿字)公遽引吏置之法问曰:母兄讼常也。(一作公遽置之引吏问曰:母於法当讼也。耶)秋苇(误作秋进)获陆路统军(陆误作六)妹勒都逋(妹误作昧)访於诸路(访误作计)彦坚起谢曰:(脱彦坚二字)往实新边而指为新边所招之数(脱而指五字)筑佛口谷为城名洪夏军(洪夏误作供下)符印数方(方误作百)发纵之初(从误作踪)宜有所失(失误作以)北人骤及(及应作至)
běi rén suì zhì chéng xià shǐ lái qǐng yuē: tuō suì zì lái wù zuò rén jì wú cí yǐ zhé zhī cí wù zuò hē tuō yǐ zì ér néng shàn qí guī hū! tuō néng zì yōu huì chéng jí huì wù zuò lǜ shī lī wèi qín fèng shuài shuài wù zuò shī qún zào yú xuān dé mén wài dé wù zuò zhèng qiǎng rǎng héng jué yǐ. tuō yǐ. zì wèi zhōng tài yī gōng shǐ tài wù zuò tiān jì zhì bù néng rù jiàn tuō jì zì tài cháng yì shì wù zuò shì yì zé cháo tíng zūn chóng chóng wù zuò zhǎng ér gōng bìng yǐ shēn yǐ. bìng wù zuò nián tún bīng yú jīn míng chí zhòng yí yān zhòng yí wù zuò àn jù cǐ bīng jiā zhī yòng qiǎo qiǎo wù zuò nǎi qí hòu huò dié cái dié wù zuò yì xú chù rén yǐ qián áng zuò yì yì biǎn tuō yǐ zì xū lì gào huǎn jí shì yè yè wù zuò cóng xī dùn zhōu gē dùn wù zuò zhì.
北人遂至城下使来请曰:(脱遂字来误作人)既无词以折之(词误作诃脱以字)而能善其归乎!(脱能字)忧恚成疾(恚误作虑)师哩为秦凤帅(帅误作师)群噪於宣德门外(德误作政)抢攘衡决矣。(脱矣。字)为中太一宫使(太误作天)既至不能入见(脱既字)太常议谥(误作谥议)则朝廷尊重(重误作长)而公病已深矣。(病误作年)屯兵於金明池众疑焉(众疑误作岸聚)此兵家之用巧(巧误作乃)其後获谍才(谍误作译)徐处仁以钱昂坐异议贬(脱以字)胥吏告缓急事业(业误作丛)锡盾周戈(盾误作质)。