jìng kāng zhōng zhì sì shí wǔ.
靖康中帙四十五。
qǐ jìng kāng yuán nián rùn shí yī yuè èr shí liù rì dīng sì, jǐn èr shí rì xīn yǒu.
起靖康元年闰十一月二十六日丁巳,尽二十日辛酉。
èr shí liù rì dīng sì dà xuě jīn rén huǐ sì bì shǒu jù.
二十六日丁巳大雪金人毁四壁守具。
jīn rén jǐn dé sì bì nǎi fá chéng shàng cái mù bìng zhuó qǔ guì bǎn zuò zhàng fǎn bì chéng nèi pào jià pí lí bā jiē huí zhī nèi xiàng chéng wài jǐn zuò màn dào chéng bǐng zé xì wèi diào qiáo bù sān sì rì jiē bèi chū pò chéng zéi gǎi zuò dí xià lìng zòng huǒ tú chéng hé lǜ bǎi xìng yù xiàng zhàn qí lái rú yún: yóu shì jīn bīng bù gǎn xià nǎi chàng wèi hé yì rén xīn shāo ān jīng chéng shí liù mén jiē wèi fān bīng zhàn shǒu wú bīng wú yī rén zài chéng shàng zhě dāng rì zǎo bān zhí jí zhū chù jūn duó wàn shèng mén bēn zǒu zhě sì wàn xǔ rén.
金人尽得四壁乃伐城上材木并斫取柜板作障反蔽城内礟驾貔篱巴皆回之内向城外尽作慢道城丙则系为吊桥不三四日皆备初破城贼(改作敌)下令纵火屠城何率百姓欲巷战其来如云:由是金兵不敢下乃唱为和议人心稍安京城十六门皆为番兵占守吾兵无一人在城上者当日早班直及诸处军夺万胜门奔走者四万许人。
tài shàng huáng zhèng tài hòu rù nèi jū yán fú gōng.
太上皇郑太后入内居延福宫。
jǐng wáng jí xiè kè jiā wèi qǐng mìng shǐ shǐ yú jūn.
景王及谢克家为请命使使於军。
chéng xiàn shàng jí zhào dà chén qīn wáng shì cóng ér zhì zhě sān rén xiè kè jiā qí shǒu yě. yīn yǔ tú bù rù gé zhòng jì yì é qǐng qiǎn xiè kè jiā jí jǐng wáng shǐ jūn zhōng qǐng mìng chuán wén tài shàng zhǐ yì jí qiān jiē yǐ quán huó shēng líng wéi zhǔ.
城陷上急召大臣亲王侍从而至者三人谢克家其首也。因与徒步入閤中计议俄顷遣谢克家及景王使军中请命传闻太上旨意极谦皆以全活生灵为主。
shàng jiàng qīn zhá xuān qún chén.
上降亲札宣群臣。
sūn dí cí miǎn dài zhì zòu zhuàng yuē: chén fú zì qù nián rùn shí yī yuè èr shí wǔ rì jīng shī shī shǒu yán xiōng yán xiōng yè èr gēng shàng jiàng qīn zhá xuān zhào chén děng wén mìng chí fù ér mén jìn sì bù tōng nǎi zì chéng nán xī gāng xún cài hé zhí běi yáo yí qiū mén yǐ rù tōng xī dà xuě sì miàn zòng huǒ yān yàn zhú tiān rú zhòu yì guān shì zú huǐ róng yì fú lěi lěi rán qù wàn shèng mén ér qù jiān guān luàn bīng zhōng zhì dōng huá mén qí lì jiē bù dé cóng dú chí yī hù yǐ rù yǒu qǐng zhào jiàn shàng sì wēi fú zuò xiáng xī diàn hòu nèi shì yún: shè rén yóu yù jiē shàng ér xué shì mò chóu yǐ guǎn bàn lǔ gǎi zuò jīn shǐ liú yàn wèi luàn bīng suǒ zhú bù zhī suǒ zài wú kāi ǒu dé jí jiāng pū zuò jiān gù chén dú zhǎng shū zhào fán qiǎn shǐ mìng zì jǐng wáng zhì yùn wáng jí chén guò tíng sūn fù hé děng guó shū duō zì zhuàn shù ér yǒu sī xī yǐ bēn sàn shàn xiě jiān tí. yòu chū chén shǒu yù shàn yì yǐ quē gōng chén děng èr rì bù huǒ shí wǔ rì yī bù jiě dài shàng lián chén hán shén cì yī dà páo xún wèi zhèng jiàn xióng suǒ qiè wú hé èr shí qī rì wèi shì zá rán yù yāo chē jià tiào xìng ér zéi gǎi zuò dí sì hé wú suǒ xiàng qún zào gōng tíng jié qǐng bǎi chū shǐ pái hé bù dé rù. yòu yǒu fǔ yán hé diàn mén suì huǐ chè shèng yú fú yù zhī qì tī qǔ jīn yù nà zhī huái zhōng fù rǎng jiǔ shù shí hú qún yǐn dà hū zuì nì diàn shàng shā nèi shì sì wǔ bèi bīng zhàng láng jí jiāng shī liú xiě shàng bù néng jìn mìng jià dēng xuān dé lóu ér qún zú zhēng wǎn yù yī qǐng xíng lài jǐng wáng rǎng bì huī què zhī nǎi zhǐ tuì yù xiáng xī diàn zhào wèi shì zuò liǎng wǔ xià tài guān gěi shí shàng shǒu chí yī jiàn gù chén yuē: zéi gǎi zuò dí qí xià chéng yǔ qīng děng sǐ yú cǐ.
孙觌辞免待制奏状曰:臣伏自去年闰十一月二十五日京师失守讠匈讠匈夜二更上降亲札宣召臣等闻命驰赴而门禁巳不通乃自城南西冈循蔡河直北繇宜秋门以入通夕大雪四面纵火烟焰烛天如昼衣冠士族毁容易服累累然趣万胜门而去间关乱兵中至东华门骑吏皆不得从独持一笏以入有顷召见上巳微服坐祥曦殿後内侍云:舍人由玉阶上而学士莫俦以馆伴虏(改作金)使刘晏为乱兵所逐不知所在吴开偶得疾僵仆坐间故臣独掌书诏凡遣使命自景王至郓王及陈过庭孙傅何等国书多自撰述而有司悉已奔散缮写缄题。又出臣手御膳亦已阙供臣等二日不火食五日衣不解带上怜臣寒甚赐一大袍寻为郑建雄所窃无何二十七日卫士杂然欲邀车驾跳幸而贼(改作敌)四合无所向群噪宫庭劫请百出始排阖不得入。又有斧延和殿门遂毁彻乘舆服御之器剔取金玉纳之怀中复攘酒数十壶群饮大呼醉溺殿上杀内侍四五辈兵仗狼籍僵尸流血上不能禁命驾登宣德楼而群卒争挽御衣请行赖景王攘臂麾却之乃止退御祥曦殿诏卫士坐两庑下太官给食上手持一剑顾臣曰:贼(改作敌)骑下城与卿等死於此。
liú yán qìng jí qí zi guāng guó duó wàn shèng mén chū jūn mín zhēng fù cóng zhī zhě yuē shù wàn rén.
刘延庆及其子光国夺万胜门出军民争附从之者约数万人。
yí shǐ yuē: chéng chū xiàn mǎn chéng rén dǐng fèi mò zhī suǒ cóng wén xiàng wén qún bù chěng yǒu xuān yán duó chéng ér chū kě yǐ táo xìng mìng liú yán qìng jí qí zi guāng guó zhǎn guān mén chū wàn shèng mén fēi dà qǐ, yú shì bān zhí jí xī bīng bǎi xìng xuān zào ér chū zhě shù wàn jì chū mén mò zhī suǒ xiàng xún chéng nán zhù yú qióng lín yuàn zhōng yǒu zhōng xùn láng zhāng yǒng qí zhě cháng wèi yú yán chéng xiàn zhī rì shēn zài xī shuǐ mén jiàn zuò shǒu yù guān chéng xiàn zhī yè guān bīng yóu shǒu dì fēn yì dàn fāng qì chéng táo dùn yǒng qí xià chéng shí sì wén bǎi xìng xuān chuán wàn shèng mén fàng rén chū. yòu bǎo yì láng wú qí zhě wèi nán píng jūn bīng mǎ jiān yā yǔ yú tóng liáo yì wèi yú yán chéng xiàn zhī rì shēn wéi qīn shì guān táo mìng bēn cuàn wú suǒ shì cóng cì rì lí míng wén shì rén xuān chuán wàn shèng mén kāi suì zǒu mǎ guān huā wǎng wàn shèng mén fēi guǒ dà qǐ nǎi suí zhòng ér chū jì dào qióng lín yuàn zhōng sì jiàn yán qìng fù zǐ zhěng qí rén zuò duì wǔ rán zé wàn shèng mén zì chéng pò zhī hòu xiàn qǐ yǐ. sūn mài cí miǎn dài zhì zhuàng yì yún: jīng shī shī shǒu zhī shí yè zhì èr gēng xuān zhào zì yí qiū mén yǐ rù yǐ jiàn yì guān shì sú huǐ róng yì fú lěi lěi rán qū wàn shèng mén ér chū qù rán zé wàn shèng mén zì chéng pò zhī hòu sì dà qǐ fù hé yí shì zhī yán qìng fù zǐ zhǎn guān chū bēn zài chéng pò zhī yè shí bǐng chén yě. gài yán qìng zhī dì yǔ wàn shèng mén xiāng jìn yě. jūn mín shù wàn zhēng bēn zhì dīng sì rì chén sì kè zhī jiān ér cháo yě qiān yán zhī shū zài qí shì shén míng zhì yán qìng zi guāng shì tǒng bīng hào shì zhě chǎn fèng zhī nǎi gǎi.
遗史曰:城初陷满城人鼎沸莫知所从闻巷闻群不逞有喧言夺城而出可以逃性命刘延庆及其子光国斩关(门出)万胜门扉大启,於是班直及西兵百姓喧噪而出者数万既出门莫知所向循城南驻於琼林苑中有忠训郎张永祺者尝为余言城陷之日身在西水门见作守御官城陷之夜官兵犹守地分翌旦方弃城逃遁永祺下城时巳闻百姓喧传万胜门放人出。又保义郎吴琦者为南平军兵马监押与余同僚亦为余言城陷之日身为亲事官逃命奔窜无所适从次日黎明闻市人喧传万胜门开遂走马观花往万胜门扉果大启乃随众而出既到琼林苑中巳见延庆父子整齐人作队伍然则万胜门自城破之後现启矣。孙卖辞免待制状亦云:京师失守之时夜至二更宣召自宜秋门以入已见衣冠士俗毁容易服累累然趋万胜门而出去然则万胜门自城破之後巳大启复何疑是知延庆父子斩关出奔在城破之夜实丙辰也。盖延庆之第与万胜门相近也。军民数万争奔至丁巳日辰巳刻之间而朝野佥言之书载其事甚明至延庆子光世统兵好事者谄奉之乃改。
cháo yě qiān yán yuē: shàng jí wèi shì èr qiān yú rén huán jiǎ zhòu yù wèi bì dí gǎi zuò dí zhī jì zhāng shū yè liú yán qìng quàn shàng yóu zǒu shàng wèi jué yán qìng yuē: xiān wèi bì xià duó yī mén yán qìng fù zǐ duó wàn shèng mén chū mén wài hòu jià dǔ qīn wáng èr rén zuò yú míng jié huáng hòu zhī mén tái rù jiàn zhāng hǎi zhāng hóng lǜ mǎ bīng duó mén bù kè ér qù gài chéng xiàn zhī yì rì yě. shì shí shì jǐng yán xiōng yán xiōng yóu wèi dìng shàng dēng xuān dé mén yù bǎi xìng qǐng qì jiǎ dàng shì zhī shí wèi yǒu bō qiān zhī jué ér yán qìng fù zǐ wèi cháng jiàn shàng yǐ chū bēn yǐ.. yòu yī rì fāng yǒu jiǎng xuān lǐ fú yāo jià chū bēn zhī shì shí wù wǔ yě. gù sūn dí cí miǎn dài zhì zhuàng. yòu yán èr shí qī rì wèi shì zá rán yù yāo jià tiào xìng ér zéi gǎi zuò dí qí sì hé wú suǒ xiàng cǐ shì shén míng hòu rén lǎn cháo yě qiān yán zhě dāng qiú jiù běn ér gǎi běn shī shí gù bù kě yǐ bù xiáng biàn.
朝野佥言曰:上集卫士二千馀人环甲胄欲为避狄(改作敌)之计张叔夜刘延庆劝上邮走上未决延庆曰:先为陛下夺一门延庆父子夺万胜门出门外候驾睹亲王二人坐於明节皇后之门台入见张海张宏率马兵夺门不克而去盖城陷之翌日也。是时市井讠匈讠匈犹未定上登宣德门谕百姓请器甲当是之时未有播迁之决而延庆父子未尝见上已出奔矣。。又一日方有蒋宣李福邀驾出奔之事实戊午也。故孙觌辞免待制状。又言二十七日卫士杂然欲邀驾跳幸而贼(改作敌)骑四合无所向此事甚明後人览朝野佥言者当求旧本而改本失实故不可以不详辩。
sì bì shǒu pí guān bīng jiē qì chéng.
四壁守陴官兵皆弃城。
jīng shī chéng dà mìng lìng bù xiāng tōng nán bì shī shǒu ér xī běi bì guān bīng yóu zài chéng shàng dàn yè zhōng xiāng jīng kǒng wèi zhī shī shǒu duān dì wéi chuán jiàn zhě bù zhì yì dàn jiàn chuán chéng yǐ shī shǒu, yú shì guān bīng jiē qì chéng ér qù sì bì jiē kōng.
京师城大命令不相通南壁失守而西北壁官兵犹在城上但夜中相惊恐未知失守端的惟传箭者不至翌旦渐传城已失守,於是官兵皆弃城而去四壁皆空。
chē jià yù xuān dé mén.
车驾御宣德门。
yí shǐ yuē: shì rì lí míng yǒu zhǐ bǎi xìng fù xuān dé mén qǐng jiǎ jiù jià shǐ mìng zá tà chuán hū mǎn lù qí shēng shén āi sì ér shàng yù xuān dé mén bǎi xìng.
遗史曰:是日黎明有旨百姓赴宣德门请甲救驾使命杂踏传呼满路其声甚哀巳而上御宣德门百姓。
xuān luàn bù dìng yǒu wáng lún zhě chéng shì wǎng qū yù qián shàng wèn yuē: shuí lún zòu yuē: bǎi xìng xuān luàn chén shì wáng lún néng yā zhī shàng jí mìng tán yā lún yuē: chén wèi yǒu guān, qǐ néng tán yā yīn zì jiàn qí cái shàng jí qǔ zhǐ bǐ chú pī lún wèi lì bù shì láng lún xià lóu yǐ xiān bèi è shào shù rén zài lóu xià lìng chuán hū shì láng lái lún zì zhèng dào kāi fēng rén zǎi xiàng dàn zhī hòu yǒu zòng héng zhī cái shǎo yóu shì jǐng jiān qún xiǎo jiē gāo qí néng ér fú zhī lún suì chuán zhǐ fǔ yù bǎi xìng jiē dìng shàng qīn yù jūn mín shàng lù wàn píng lán dà hū yú zhòng yuē: shì tǐ zhì cǐ jūn mín yù rú hé yǒu móu zhě jí cǐ xiàn chén zhèn dāng tīng cóng shī shǒu zhī zuì yī qiè bù wèn réng mìng bǎi xìng qǐng jiǎ jí jūn qì děng qián qù gè bǎo lǎo yòu shàng cāng huáng bù jué zhuì mào bǎi xìng zòu wén jiān chēng nǐ wǒ ér sì shì shù chū lǜ yǒu bō qiān yì yīn qì gào yú lóu xià yuē: bì xià yī chū zé shēng líng jǐn zāo tú tàn shàng dà hū yuē: guǎ rén yǐ zōng miào zhī zhòng qǐ gǎn lí cǐ shì shù hào qì shàng yì wèi zhī qì tì hé yǐ lún xiǎo rén wú gōng chú mìng tài jùn zòu jiǎo qí zhǐ zhǐ bǔ xiū zhí láng.
喧乱不定有王伦者乘势往趋御前上问曰:谁伦奏曰:百姓喧乱臣是王伦能压之上急命弹压伦曰:臣未有官,岂能弹压因自荐其才上急取纸笔除批伦为吏部侍郎伦下楼已先备恶少数人在楼下令传呼侍郎来伦字正道开封人宰相旦之後有纵横之才少游市井间群小皆高其能而伏之伦遂传旨抚谕百姓皆定上亲谕军民上露腕凭栏大呼於众曰:事体至此军民欲如何有谋者即此献陈朕当听从失守之罪一切不问仍命百姓请甲及军器等前去各保老幼上仓皇不觉坠帽百姓奏闻间称你我而巳士庶初虑有播迁意因泣告於楼下曰:陛下一出则生灵尽遭涂炭上大呼曰:寡人以宗庙之重岂敢离此士庶号泣上亦为之泣涕何以伦小人无功除命太峻奏缴其旨止补修职郎。
jǐng wáng jí xiè kè jiā huí zì jīn guó jūn qián.
景王及谢克家回自金国军前。
qì xuè lù yuē: wǔ lòu fāng zhèng jǐng wáng xiè kè jiā tóng jīn rén shǐ mìng sì rén lái yì hé kè jiā chū jiàn zhān hǎn gǎi zuò ní kān wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ bù èr qiú gǎi zuò shuài jìng chū shì wén zhā yán qián cǐ wèi pò shí sì jiàng hào lìng. ruò chéng pò rì bù xǔ shā lüě. qiě yún: guò qǐn líng yì cháng jiè yuē jūn zhōng wú xiān háo gǎn fàn. yòu yún: ruò nán cháo pò chéng hái kěn bù shā rén fǒu suī yǒu hé yì shàng yóu wèi xìn.
泣血录曰:午漏方正景王谢克家同金人使命四人来议和克家初见粘罕(改作尼堪)斡离不(改作斡里雅布)二酋(改作帅)径出示文劄言前此未破时巳降号令。若城破日不许杀掠。且云:过寝陵亦常戒约军中无纤毫敢犯。又云:若南朝破城还肯不杀人否虽有和议上犹未信。
bié lù yuē: huáng dì jǐng wáng huí jiàn huáng qí tí yuē: liǎng guó tōng hé jǐng wáng xǐ xíng xuě zhōng lái zì zhāo yáng mén cóng zhě shù rén jí lì jǐng mén mén shàng bì nǎi qì yú chéng huáng miào xū yú qǐ guān nǎi qí ér cháo.
《别录》曰:皇弟景王回建黄旗题曰:两国通和景王徙行雪中来自朝阳门从者数人及丽景门门尚闭乃憩於城隍庙须臾启关乃骑而朝。
zhān hǎn gǎi zuò ní kān qiǎn lǐ. ruò shuǐ rù chéng.
粘罕(改作尼堪)遣李。若水入城。
yí shǐ qì xuè lù jiē yuē: lǐ. ruò shuǐ chū tóng féng xiè fèng shǐ liú jūn zhōng xiè yǐ guī ér chéng xiàn guǎn bàn xié. ruò shuǐ shuō jǐng wáng qǐng mìng shū shàng yóu yǒu yù bǎo liào chéng zhōng wèi shén luàn guó xiāng jiào huī yóu lái yù lìng rù chéng. ruò shuǐ suì tóng guǎn bàn zhě zhì chéng pò chǔ jiàn zhān hǎn gǎi zuò ní kān wò lí bù gǎi zuò wò lǐ yǎ fēng yún: jīng chéng sì pò kě jù guī bào huáng dì wù xū bō qiān wǔ bǎi lǐ nèi jiē wú bīng yě.. qiě qǐng chǔ zhì nèi shì kǒng fáng nèi luàn. yòu yuē: kě lìng hé xiàng gōng lái yì shì jí shuǐ rù duì shàng jiàn. ruò shuǐ shī shēng ér jīng yuē: qīng yuán lái yě. dà shì rú hé. ruò shuǐ jù duì suì liú sù diàn zhōng.
遗史泣血录皆曰:李。若水初同冯澥奉使留军中澥已归而城陷馆伴偕。若水说景王请命书上犹有御宝料城中未甚乱国相教徽猷来欲令入城。若水遂同馆伴者至城破处见粘罕(改作尼堪)斡离不(改作斡里雅丰)云:京城巳破可遽归报皇帝勿须播迁五百里内皆吾兵也。。且请处置内事恐防内乱。又曰:可令何相公来议事藉水入对上见。若水失声而惊曰:卿元来也。大事如何。若水具对遂留宿殿中。
hé shǐ yú jīn guó jūn qián.
何使於金国军前。
zǎi xiàng hé chū shǐ jiàn zhān hǎn gǎi zuò ní kān zhān hǎn gǎi zuò ní kān wèn zhī yuē: rǔ wèi zǎi xiàng zhī wú tí bīng jiāng zhì hé bù tóu bài ér nǎi jù zhàn. yòu bù néng shǒu chéng hé yě. wú yǐ duì. yòu yuē: wén quàn sòng wáng yǔ wǒ zhàn zhě, qǐ fēi rǔ yé yuē: rán zhān hǎn gǎi zuò ní kān yuē: rǔ yǒu hé xué shù yǔ wǒ zhàn yé yuē: wú xué shù wéi guó wéi mín dāng rú shì ěr zhān hǎn gǎi zuò ní kān yuē: wǒ yù xǐ chéng rú hé cóng róng yuē: lǜ bīng xǐ chéng yuán shuài yī shí zhī wēi yě. ài mín shī dé.
宰相何出使见粘罕(改作尼堪)粘罕(改作尼堪)问之曰:汝为宰相知吾提兵将至何不投拜而乃拒战。又不能守城何也。无以对。又曰:闻劝宋王与我战者,岂非汝耶曰:然粘罕(改作尼堪)曰:汝有何学术与我战耶曰:无学术为国为民当如是耳粘罕(改作尼堪)曰:我欲洗城如何从容曰:率兵洗城元帅一时之威也。爱民施德。
yuán shuài wàn shì zhī ēn yě. zhān hǎn gǎi zuò ní kān wù yuē: gǔ yǒu nán jí yǒu běi bù kě wú yě. jīn zhī suǒ qī zài gē dì ér yǐ zài bài xiè zhān hǎn gǎi zuò ní kān yuē: xiàng gōng huí zòu huáng dì yù qǐng shàng huáng chū jiāo xiāng jiàn bù kě cí yě. wú cí yǐ duì yìng mìng ér hái.
元帅万世之恩也。粘罕(改作尼堪)悟曰:古有南即有北不可无也。今之所期在割地而已再拜谢粘罕(改作尼堪)曰:相公回奏皇帝欲请上皇出郊相见不可辞也。无辞以对应命而还。
jìng kāng yí lù yuē: shí tiān píng míng shàng mìng hé chū shǐ jūn qián huáng jù shī sè cí bù gǎn xíng shàng gù qiǎn zhī chí huí liáng jiǔ bù jué. ruò shuǐ mà yún: zhì guó jiā rú cǐ jiē ěr bèi wù shì jīn shè jì qīng wēi ěr bèi wàn sǐ hé zú sè zé bù dé yǐ nǎi shàng mǎ ér zú zhàn bù néng kuà zuǒ yòu fú shàng běi shān zhū què mén suǒ zhí mǎ biān sān zhuì dì, yú shì zhì qīng chéng jiàn zhān hǎn gǎi zuò ní kān zhān hǎn gǎi zuò ní kān zài zhōng jūn zhàng shǒu wèi yán jǐn jiē shè bīng rèn fán jīng sān cì sōu suǒ fāng zhì zhàng xià xī duī zhān gāo sān chǐ zuò yú shàng zhān hǎn gǎi zuò ní kān jù dà mù àn fú dì qǐng sǐ zhān hǎn gǎi zuò ní kān lì sè yuē: nán cháo jù zhàn shuí wèi zhī móu dá yuē: zhǔ zhàn yì zhān hǎn gǎi zuò ní kān yún: zhào huáng jiān yù jù zhàn jué yǒu cǐ fǒu dá yún: yì jiē chū yú huáng dì wú yì zhān hǎn gǎi zuò ní kān. yòu yún: wǒ xī qiǎn shǐ zhāo rǔ chū chéng ěr hé bù lái jīn chéng pò lái cǐ hé yě. dá yuē: xī zhī bù lái wéi shēng líng zhān hǎn gǎi zuò ní kān mò rán jiǔ zhī yuē: ěr yì zhōng chén rán wǒ xū jiàn zhào huáng miàn yuē hé yì rán hòu zòu wén běi cháo huáng dì bài xiè ér guī.
靖康遗录曰:时天平明上命何出使军前惶惧失色辞不敢行上固遣之迟回良久不决。若水骂云:致国家如此皆尔辈误事今社稷倾危尔辈万死何足塞责不得已乃上马而足战不能跨左右扶上北山朱雀门所执马鞭三坠地,於是至青城见粘罕(改作尼堪)粘罕(改作尼堪)在中军帐守卫严谨皆设兵刃凡经三次搜索方至帐下悉堆毡高三尺坐於上粘罕(改作尼堪)据大木案伏地请死粘罕(改作尼堪)厉色曰:南朝拒战谁为之谋答曰:主战议粘罕(改作尼堪)云:赵皇坚欲拒战决有此否答云:议皆出於皇帝无意粘罕(改作尼堪)。又云:我昔遣使招汝出城尔何不来今城破来此何也。答曰:昔之不来为生灵粘罕(改作尼堪)默然久之曰:尔亦忠臣然我须见赵皇面约和议然後奏闻北朝皇帝拜谢而归。
èr shí qī rì wù wǔ dà xuě jià yù xuān dé mén.
二十七日戊午大雪驾御宣德门。
jià dēng xuān dé mén yǒu jūn mín shù wàn jiē hū wàn suì hào qì shàng yì dà kū jīn guó shǐ rén yì mén jiàn shàng shàng yǐ shǒu jiā é yuē: níng hài zhèn wù hài chéng zhōng jūn mín shǐ rén yán liǎng guó yǐ tōng hé hǎo chéng zhōng qiū háo bù dòng, yú shì jiē bǎng yún: liǎng guó yǐ hé zhǐ hòu hé děng hái xiě shì shū yǎng jūn mín zhī xī.
驾登宣德门有军民数万皆呼万岁号泣上亦大哭金国使人诣门见上上以手加额曰:甯害朕勿害城中军民使人言两国已通和好城中秋毫不动,於是揭榜云:两国已和只候何等还写誓书仰军民知悉。
xuān hé lù yuē: qí qiáo mén jìn huáng hòu zhái mèng chāng líng jiā shén wèi yíng lán cóng xī jiā wǔ yuè guān yán shāo shù qiān jiān xiǎo mín guò chǎng miàn xià zhě lǔ gǎi zuò jīn rén zhì qián gài zhī huò wǎng fù de shù shí qiān yǔ rén yuē: yuán shuài xiàn wǒ bèi sān rì pò chéng jīn zhǐ yī rì bàn jiàn xiào zhū mén xiān cún jīn bó rú shān lǔ gǎi zuò dí xī dé zhī suǒ qì zhě qián ěr.
宣和录曰:骑桥门近皇后宅孟昌龄家神卫营蓝从熙家五岳观沿烧数千间小民过场面下者虏(改作金)人掷钱丐之或往复得数十千语人曰:元帅限我辈三日破城今只一日半见效诸门先存金帛如山虏(改作敌)悉得之所弃者钱尔。
qì xuè lù yuē: shì rì xiǎo yù zài jīng dà jīn dēng chéng liǎn bīng bù xià mìng wén wǔ bǎi guān sēng dào yì dà jīn jūn qián zhì xiè quán huó xìng mìng zhī ēn jiù xiào yún: mìng wén wǔ bǎi guān zhì xiè huó mìng zhī ēn dāng zài qīn zōng jià huí zhī hòu bié běn zuò zài chū sān rì wéi shì yuàn kào jūn zhě tīng yǐ jīn bó niú jiǔ yú nán xūn mén cì hou dà jīn zhǐ huī yǐ ér jīn shǐ shù zú chuán zhǐ yún: guó xiāng tài zǐ zhì yì jūn zhōng sù shí bù shǎo bù fán sòng dào. yòu zhì yì sēng dào fù zǐ lǎo ní yǔ bù xū dào jūn qián qǐng kàn jīng niàn fó zhù dà jīn huáng dì shèng shòu cì rì shàng bǎi xìng xiāng shuài xiè yuán shuài yǐ gān jiē jīn bó yún: xiè yuán shuài quán huó zhī ēn zhě tián yì dào lù.
泣血录曰:是日晓谕在京大金登城敛兵不下命文武百官僧道诣大金军前致谢全活性命之恩(旧校云:命文武百官致谢活命之恩当在钦宗驾回之後别本作在初三日为是)愿犒军者听以金帛牛酒於南薰门伺候大金指挥已而金使数卒传旨云:国相太子致意军中宿食不少不烦送到。又致意僧道父子老泥雨不须到军前请看经念佛祝大金皇帝圣寿次日上百姓相率谢元帅以竿揭金帛云:谢元帅全活之恩者阗溢道路。
jìng kāng xiǎo lù yuē: jīn rén rù tài xué jié lüè jīn yín yī wù shì rén jǐ bù miǎn zéi gǎi zuò dí yuē: xiù cái bèi què zhōng xiào wèi guó bú yào shā tā.
靖康小录曰:金人入太学劫掠金银衣物士人几不免贼(改作敌)曰:秀才惫却忠孝为国不要杀他。
chū chéng guān lì jūn mín shù wàn zài pǔ ān yuàn yù jīn rén kuì sàn sì zǒu liú yán.
出城官吏军民数万在普安院遇金人溃散四走刘延。
qìng bìng zi guāng guó jiē bèi shā jiù xiào yún: shǐ zuò yán qìng zhì guī ér sì wèi zhuī qí suǒ shā.
庆并子光国皆被杀(旧校云:史作延庆至龟儿寺为追骑所杀)。
yí shǐ yuē: guān lì jūn mín zhēng wàn shèng mén jiù xiào yún: shǐ zuò kāi yuǎn mén chū zhě wú lù kě xíng xī xún chéng ér nán jù yú qióng lín yuàn zhōng bù chì shí shù wàn liú yán qìng jí qí zi guāng guó zài yān yán qìng yù zhěng háng wǔ quàn yǐ tóng lì xié xīn duó lù qiú shēng zhòng jiē wěi wěi zhōng yè xuān hū, huò yuē: wú gù ér hū zhě kǒng rén xīn bù gù yǐ. shì rì zhì míng yán qìng lǜ zhòng zhí xī yǐ jìn guò pǔ ān yuàn wàng jīn rén tiě qí biàn mǎn yuán yě zhòng bù gǎn xíng yán qìng yuē: jīn rén bù zú wèi wǒ yǐ sǐ mìng dāng zhī bǐ zì bài yǐ. zhòng bù yīng yán qìng yuē: shì shǐ wǒ zhī zǐ dà tài wèi wǎng cháng zhī nǎi hū guāng guó jī zhī yuē: rǔ yǐ wǔ shí qí wǎng cháng kòu yǐ jiān jūn mín zhī xīn rán hòu duó lù ér qù guāng guó yǐ wǔ shí qí zhí fàn jīn rén tiě qí jīn rén jiē àn pèi huò chí gōng huò héng qiāng bù dòng guāng guó huī gē chí mǎ ér hái yán qìng yuē: guāng guó wǔ shí qí shàng néng jìn kuàng jūn mín shù wàn jiē sǐ mìng hū! nǎi qiáng lǜ zhī zhòng bù néng yǐ ér qū yù jīn rén tiě qí zòng héng chōng tū zhòng jiē xīng sàn ér kuì yán qìng jí guāng guó jiē sǐ yú luàn bīng zhōng yǒu de tuō zhě xī zǒu jīng xī jù wèi dào zéi lǐ xiào zhōng dǎng zhōng zhù jìn xuē guǎng cáo duān wáng zài zhī tú jiē shì yě..
遗史曰:官吏军民争万胜门(旧校云:史作开远门)出者无路可行悉循城而南聚於琼林苑中不啻十数万刘延庆及其子光国在焉延庆欲整行伍劝以同力协心夺路求生众皆唯唯终夜喧呼,或曰:无故而呼者恐人心不固矣。是日质明延庆率众直西以进过普安院望金人铁骑遍满原野众不敢行延庆曰:金人不足畏我以死命当之彼自败矣。众不应延庆曰:试使我之子大太尉往尝之乃呼光国激之曰:汝以五十骑往尝寇以坚军民之心然後夺路而去光国以五十骑直犯金人铁骑金人皆按辔或持弓或横枪不动光国挥戈驰马而还延庆曰:光国五十骑尚能进况军民数万皆死命乎!乃强率之众不能已而趋遇金人铁骑纵横冲突众皆星散而溃延庆及光国皆死於乱兵中有得脱者悉走京西聚为盗贼李孝忠党忠祝进薛广曹端王在之徒皆是也。。
xuān hé lù yuē: liú yán qìng bìng nán guāng guó duó lù wàn shèng mén dài bān zhí zhǎng rù zhī hòu xī bīng wàn yú rén ér chū jiē hù jià xuǎn fēng yě. yán qìng xiàn jīn míng chí zhōng zú guāng guó xié wáng fǔ ài qiè zhāng shì yǐ táo xíng shí yú lǐ lǔ shān cǐ zì zhuī qí jí zhī shā qiè zì yì.
宣和录曰:刘延庆并男光国夺路万胜门带班直长入祗候西兵万馀人而出皆护驾选锋也。延庆陷金明池中卒光国携王黼爱妾张氏以逃行十馀里虏(删此字)追骑及之杀妾自缢。
lín quán yě jì yuē: liú yán qìng qí xiān xī xià shú hù shì wèi jiāng zhī míng hòu jū yán ān fǔ wèi bǎo ān jūn rén lǚ jí xià rén zhàn zhèng hé bā nián gōng cáng dǐ hé bá zhī xuān hé èr nián cóng tóng guàn tǎo mù zhōu fāng là qiǎn zi guāng shì zì jiāng yī jūn qū qú wù pò qín zhī dìng èr zhōu lèi qiān jiǎn jiào shǎo bǎo jié dù shǐ juàn yù yà yú guàn liù nián fá yān shān wèi dū tǒng yǐ jūn sān shí wàn qǔ yì zhōu tún lú gōu hé mìng guō yào shī yáng kě shì qīng bīng xiān qū yān shān guāng shì wèi hòu jì qì dān xiāo tài hòu mì zhào sì jūn dài wáng bīng zì àn mén rù yào shī děng jīng hài zhuì chéng zǒu guāng shì jì bù zhì zhū jūn shī yuán yán qìng jūn wén luàn ér kuì zì xiāng róu jiàn fù hé sǐ zhě shù wàn nǚ zhēn zì dìng shì zhī wáng shī bù kě yòng yǒu qīng zhōng guó xīn yán qìng zuò xuē guān jiǔ zhī nǎi fù jīn rén wéi jīng chéng yán qìng shǒu běi bì chū zhàn yǒu gōng jí hé huái bài lǔ gǎi zuò jīn rén chéng shèng ér lái yán qìng yīn qí pí qiǎn sǐ shì wǔ bǎi jī pò zhī jí zài fàn guān gǎi zuò zhì quē yán qìng shǒu běi bì chéng xiàn yǔ zi guāng guó lǜ zhòng kāi wàn shèng mén zǒu bǎi xìng duō cóng zhī yù lǔ gǎi zuò dí zhàn bèi shā nián wǔ shí jiǔ zhì qí zi guāng shì zhī guì zèng tài shī lǔ gǎi zuò dí guī qí sàng yú guāng shì zàng zhī chí zhōu.
林泉野记曰:刘延庆其先西夏熟户世为将知名後居延安府为保安军人屡及夏人战政和八年攻藏底河拔之宣和二年从童贯讨睦州方腊遣子光世自将一军趋衢婺破擒之定二州累迁检校少保节度使眷遇亚於贯六年伐燕山为都统以军三十万取易州屯卢沟河命郭药师杨可世轻兵先趋燕山光世为後继契丹萧太后密召四军大王兵自暗门入药师等惊骇坠城走光世既不至诸军失援延庆军闻乱而溃自相蹂践赴河死者数万女真自定是知王师不可用有轻中国心延庆坐削官久之乃复金人围京城延庆守北壁出战有功及河淮败虏(改作金人)乘胜而来延庆因其疲遣死士五百击破之及再犯关(改作至阙)延庆守北壁城陷与子光国率众开万胜门走百姓多从之遇虏(改作敌)战被杀年五十九至其子光世之贵赠太师虏(改作敌)归其丧於光世葬之池州。
jì wáng jí zhōng shū shì láng chén guò tíng chū shǐ.
济王及中书侍郎陈过庭出使。
jì wáng jí chén guò tíng chū shǐ tóng shēn kěn gào yě..
济王及陈过庭出使同伸恳告也。。
kāi fēng fǔ chū bǎng tán yā.
开封府出榜弹压。
sì kè kāi fēng fǔ jiē bǎng yún: liǎng guó yǐ tōng hé zài jīng nèi wài fàng huǒ shā rén lǔ lüě cái wù yù qián yǐ fēn qiǎn jiàng shì qián qù shā lù yǎng jū mín ān.
巳刻开封府揭榜云:两国已通和在京内外放火杀人虏掠财物御前已分遣将士前去杀戮仰居民安。
yè rú wéi chǔ zhǎn. yòu lìng rén gào bào liǎng guó gè yǐ jiǎng hé xiàng lái suǒ qǐng qì jiǎ què lìng sòng nà shì rì fàng huǒ jié lüè zhě yóu wèi xī jīn rén sān wǔ chéng qún xià chéng jié lüè, huò bù chěng zhī tú wèi zhī qián dǎo yì yǒu kuì bīng bèi fā shān cǐ èr zì wěi zhuāng fān rén zhě dà dǐ hòu zú guì qī wáng gōng dà chén fù shāng jù gǔ zhī jiā jiē zāo qí hài.
业如违处斩。又令人告报两国各已讲和向来所请器甲却令送纳是日放火劫掠者犹未息金人三五成群下城劫掠,或不逞之徒为之前导亦有溃兵被发(删此二字)伪装番人者大抵后族贵戚王公大臣富商巨贾之家皆遭其害。
hé huí zì jīn guó jūn qián.
何回自金国军前。
huí jù dào zhān hǎn gǎi zuò ní kān yì hé zhī yǔ shàng yì shāo ān. yòu wén yù yāo shàng huáng chū chéng shàng yuē: shàng huáng jīng yōu yǐ bìng bù kě chū bì bù kě cí zhèn bù xī yī wǎng yuē: bì xià bù kě bù yī jiàn zhī nǎi fù qiǎn yì jūn qián.
回具道粘罕(改作尼堪)议和之语上意稍安。又闻欲邀上皇出城上曰:上皇惊忧已病不可出必不可辞朕不惜一往曰:陛下不可不一见之乃复遣诣军前。
xuān hé lù yuē: èr qiú gǎi zuò shuài jiān yù shàng chū jiāo qīn yì hé huò tài shàng huáng huáng tài zǐ yì dé shàng chū bù kěn chū dà chén yǒu qǐng xíng zhě shàng jiān bù rén cóng. qiě zhǐ dài yǐ shì yuē: shì jí yǒu cǐ ér yǐ.
宣和录曰:二酋(改作帅)坚欲上出郊亲议和或太上皇皇太子亦得上初不肯出大臣有请行者上坚不人从。且指带以示曰:事急有此而已。
zhǎng xīng yàn chū dōng běi jiǎo qí zhǎng gèn tiān sì gēng nǎi méi.
长星焰出东北角其长亘天四更乃没。
jiǎng xuān lǐ fú yāo jià chū bēn.
蒋宣李福邀驾出奔。
yí shǐ yuē: shì rì shàng sì jūn bān zhí yóu yǒu wàn yú mǎ yì shù qiān jí hù jià rén mǎ děng jiē yù duó zhèng mén ér chū zhǐ huī shǐ jiǎng xuān lǐ fú yǐn wèi shì shù bǎi rén rù xiáng xī diàn zhōng dà hū qǐng guān jiā sù chū zhē lǐ bú shì guān jiā zhù chù qí shì shén jù shàng yuē: jiào wǒ qù nà lǐ zhòng bīng yuē: xū yǔ guān jiā duó de yí lù xuān kòng mǎ fú shàng shǐ chéng nèi shì chì xuān wú lǐ xuān nù shā zhī shàng yǔ dà chén jiē shī sè lǐ fú kòu tóu yuē: jiǎng xuān fēi gǎn wú lǐ yù jiù guān jiā yú huò nán zhōng fān rén guǐ zhà hé yì bù kě xìn zǎi xiàng nèi shì duō shì xì zuò yuàn bì xià sù jué shàng mìng zuǒ yòu kāi yù yīn qū rù zhòng bīng yóu zhuī zhī bù yǐ shàng fù qīn fǔ yù zhī hū tīng jìn zhōng xuān rǎo wèi shì yǒu chéng xì yú jìn zhōng dào wù zhě hé sūn fù yǐ xuān fú wú lǐ ér zhì luàn nǎi lìng sì xiāng zhǐ huī shǐ zuǒ yán zhuō zuò guò wèi shì shù shí rén sòng kāi fēng fǔ shì rì jīn rén jiàn yǒu sān sān liǎng liǎng xià chéng jié lüè zhě bìng bù shā rén. yòu jūn bīng chéng luàn zì xíng jié duó lüè wú jì dàn shì shù jiē bēn zǒu chéng dōng xǐ yú chéng xī chéng xī xǐ yú chéng dōng zhēng xíng jiāo hù mò zhī suǒ shì fù zǐ fū fù bù xiāng bǎo shǒu zhì yǒu quán jiā zì yì zì shā zhě. yòu yǒu yóu dōng xī jiǎo mén ér rù jiù chéng zhě biàn cài liǎng hé yí qì lǎo yòu shī hái duī jù āi háo zhī shēng suǒ bù rěn wén gōng qīng dài fū jiē bù páo cǎo yī lǚ hùn jī chén shì suī guì qī zhī jiā jiē ní tǔ mǎn miàn ér bù xǐ shì yī yī shǎn xù zhǐ bèi qǔ lèi gài zhě shì yè sì bì huǒ guāng yóu chì zhào yào chéng zhōng.
遗史曰:是日上四军班直犹有万馀马亦数千及护驾人马等皆欲夺郑门而出指挥使蒋宣李福引卫士数百人入祥曦殿中大呼请官家速出遮里不是官家住处其势甚遽上曰:教我去那里众兵曰:须与官家夺得一路宣控马扶上使乘内侍斥宣无礼宣怒杀之上与大臣皆失色李福叩头曰:蒋宣非敢无礼欲救官家於祸难中番人诡诈和议不可信宰相内侍多是细作愿陛下速决上命左右开谕因趋入众兵犹追之不已上复亲抚谕之忽听禁中喧扰卫士有乘隙於禁中盗物者何孙傅以宣福无礼而致乱乃令四厢指挥使左言捉作过卫士数十人送开封府是日金人渐有三三两两下城劫掠者并不杀人。又军兵乘乱恣行劫夺略无忌惮士庶皆奔走城东徙於城西城西徙於城东征行交互莫知所适父子夫妇不相保守至有全家自缢自杀者。又有由东西角门而入旧城者汴蔡两河遗弃老幼尸骸堆聚哀号之声所不忍闻公卿大夫皆布袍草衣履混迹尘世虽贵戚之家皆泥土满面而不洗拭衣衤闪絮纸被取类丐者是夜四壁火光犹赤照耀城中。
jìng kāng hòu lù yuē: shì rì yā héng mén jiǎng xuān bān zhí lú wàn lǜ jìn wèi fǔ zuǒ yè mén shàng jí xià mén wèi shì yǐ yú shàng cè shā zhōng guān shàng fāng rù xiáng xī diàn mén jiǎng xuān zhàng jiàn jí zhī dà hū yù hù jià duó mén ér qù chéng zuì yǐ rèn huài yù píng fēng wò yú diàn shàng wèi shì xī qǔ yù qián jí gé shě wài kù jīn yín qì mǐn děng fēn zhī yǒu qǐng huáng dì jǐng wáng fǎn zǒu xià diàn wáng wèi xuān yuē: wǒ yǐ dé shèng zhǐ chú rǔ tuán liàn shǐ guǎn diàn qián sī biàn xiè ēn xiè.
靖康後录曰:是日押横门蒋宣班直卢万率禁卫斧左掖门上急下门卫士已於上侧杀中官上方入祥曦殿门蒋宣仗剑及之大呼欲护驾夺门而去乘醉以刃坏御屏风卧於殿上卫士悉取御前及閤舍外库金银器皿等分之有顷皇弟景王返走下殿王谓宣曰:我已得圣旨除汝团练使管殿前司便谢恩谢。
ēn qì yǐ jiàn huī zhū jūn bān zhí jiē zuò yú diàn wǔ tīng hòu shèng zhǐ é wén tán shì jī zì jūn qián huí bào yǐ tōng hé xuān nǎi lǜ bān zhí jiē sàn.
恩讫以剑挥诸军班直皆坐於殿庑听候圣旨俄闻谭世勣自军前回报已通和宣乃率班直皆散。
qín zǐ jī là shū chú kāng wáng hé běi bīng mǎ dà yuán shuài chén hēng bó bīng mǎ yuán shuài zōng zé wāng bó yàn bīng mǎ fù yuán shuài.
秦仔赍蜡书除康王河北兵马大元帅陈亨伯兵马元帅宗泽汪伯彦兵马副元帅。
zhōng xīng rì lì gǎi zuò jì yuē: shì rì yǒu tāng yīn xiàn zǒu qí bào jīng chéng qiǎn qín shè rén zhì shì shí jīng chéng xiāo xī jiǔ bù tōng yī jūn jiē jīng wáng qiǎn qí yíng zhī jì dào mìng lán guī shěn chá dé shí yǐn rù nǎi wǔ xué jìn shì qín zǐ shòu zhōng yì láng gé mén zhī hòu ér lái yuē: cǐ yuè èr shí rì huáng dì qiǎn cún jī là dàn lái chāi bì yī yǐ chū zhī wáng mìng gōng yì pò là dé huáng juàn fāng sì cùn xǔ qīn bǐ xì zì zhī qīng qǐ yì qín wáng kě chú qīng bīng mǎ dà yuán shuài chén hēng bó yuán shuài wāng bó yàn zōng zé fù yuán shuài yīng pì guān xíng shì bìng cóng pián yí hòu kōng chù jiā zhōng ān lè wú lǜ qián rì cì qián wǔ qiān mín shàng dú qì yōu xíng yú sè tì qì jì zhī hòu yī èr rì xiān hòu zhì zhě qī rén là dàn zhào zhǐ xī rú qián wáng wèn zǐ děng yuē: jīn rén wéi chéng shén jí zhèng dà xuě huáng dì yù yáo jīn tíng qiǎn zǐ děng qǐng dài wáng qǐ bīng rù wèi huáng dì lǜ qí bù dá gù yī rì tóng qiǎn bā rén chéng jiàn zhuì chéng mào fēng xuě fàn xiǎn zǔ lù zhōng jiān féng jīn rén cì dì duǒ bì xiān hòu yóu jiān dào dù hé qián lái wáng xǐ bā rén jiē dào wáng chū shuài yá nán wàng quē xiè ēn jūn mín dà huān yuè.
中兴日历(改作记)曰:是日有汤阴县走骑报京城遣秦舍人至是时京城消息久不通一军皆惊王遣骑迎之既到命蓝珪审察得实引入乃武学进士秦仔授忠翊郎閤门祗候而来曰:此月二十日皇帝遣存赍蜡弹来拆敝衣以出之王命公裔破蜡得黄绢方四寸许亲笔细字知卿起义勤王可除卿兵马大元帅陈亨伯元帅汪伯彦宗泽副元帅应辟官行事并从便宜後空处家中安乐无虑前日赐钱五千缗上读讫忧形於色涕泣继之後一二日先後至者七人蜡弹诏旨悉如前王问仔等曰:金人围城甚急正大雪皇帝御瑶津亭遣仔等请大王起兵入卫皇帝虑其不达故一日同遣八人乘间缒城冒风雪犯险阻路中间逢金人次第躲避先後由间道渡河前来王喜八人皆到王出帅衙南望阙谢恩军民大欢悦。
jiàn yán lù yuē: rùn yuè mǒu rì dà yuán shuài zhā zi zhǔn zhōng xùn láng gé mén zhī hòu qín zǐ jī dào là fēng fèng shèng zhǐ fǎng zhī zhōu jùn jiū hé jūn mín gòng yù qǐ yì cǐ jiē zǔ zōng bǎi nián hán yǎng zhōng xiào zhī bào tiān dì shén zhī suǒ dāng yòu zhù xí dào rì kāng wáng kě chōng néng gōng qiǎo jiàng bīng mǎ dà yuán shuài chén gòu chōng bīng mǎ yuán shuài zōng zé wāng bó yàn chōng bīng mǎ fù yuán shuài tóng lì xié móu yǐ jì dà gōng.
建炎录曰:闰月某日大元帅劄子准忠训郎閤门祗候秦仔赍到蜡封奉圣旨访知州郡纠合军民共欲起义此皆祖宗百年涵养忠孝之报天地神祗所当佑助檄到日康王可充能工巧匠兵马大元帅陈遘充兵马元帅宗泽汪伯彦充兵马副元帅同力协谋以济大功。
èr shí bā rì jǐ wèi hé shǐ yú jūn qián.
二十八日己未何使於军前。
hé zhì jūn qián qí qǐng shàng huáng miǎn chū jiāo. qiě yán shàng chū jiāo zhī yì zhān hǎn gǎi zuò ní kān cóng zhī.
何至军前祈请上皇免出郊。且言上出郊之意粘罕(改作尼堪)从之。
èr shí jiǔ rì gēng shēn xuě zhǐ dàn rì chū qí sè rú xuè.
二十九日庚申雪止旦日出其色如血。
rì sè rú xuè chéng zhōng zhī rén jiàn zhě wú bù jīng jù, huò yǐ wéi shā lù zhī zhào jiē yōu xǐ chéng.
日色如血城中之人见者无不惊惧,或以为杀戮之兆皆忧洗城。
shǐ kāi zhū què mén.
始开朱雀门。
sì kè zhū què mén shǐ dà kāi fēn qiǎn tán yā guān wǎng lái sì bì jīn rén jiē juē duàn zhū mén màn dào fù yú chéng wài zuò màn dào yǐ tiě yào zǐ dēng chéng zì chéng pò zòng huǒ shāo yōng wǎ chéng lóu lǔ sān xī bù miè.
巳刻朱雀门始大开分遣弹压官往来四壁金人皆撅断诸门慢道复於城外作慢道以铁鹞子登城自城破纵火烧{雍瓦}城楼橹三夕不灭。
zhān hǎn gǎi zuò ní kān jūn qián jìn bù kě shā rén gù wú rén gǎn fàn qí zì shā lù zhě nǎi wú jūn zhōng rén ěr gāo hòu zhái lüè qù fù nǚ qī shí yú rén zuǒ yán qī bèi lǔ yǐ jīn bǎi liǎng shú zhī dōng běi yí dài shā shāng pō duō nǎi hēi yī rén chéng zhōng bù chěng zhī tú yǒu kūn shǒu yì yī shān cǐ sì zì gǎi zuò wěi wèi fān rén ér piāo lüè zhě lì bǔ dé zhī xiāo shǒu tōng qú lǔ gǎi zuò jīn rén rén jiàn zhī yuē: cǐ nán rén zhì fàn fǎ zhě.
粘罕(改作尼堪)军前禁不可杀人故无人敢犯其恣杀戮者乃吾军中人耳高后宅掠去妇女七十馀人左言妻被虏以金百两赎之东北一带杀伤颇多乃黑衣人城中不逞之徒有髡首易衣(删此四字改作伪)为番人而剽掠者吏捕得之枭首通衢虏(改作金人)人见之曰:此南人治犯法者。
sān shí rì xīn yǒu jià xìng lǔ gǎi zuò jīn zhài.
三十日辛酉驾幸虏(改作金)寨。
jìng kāng hòu lù yuē: èr qiú gǎi zuò shuài yù xié shàng huáng chū jiāo zhào yuē: dà jīn jiān yù shàng huáng chū jiāo zhèn yǐ shè jì shēng líng zhī gù yì dāng qīn wǎng zī ěr zhòng shù xián tǐ zhèn yì qiè wù ān jìng wú zhì jīng rǎo kǒng huò wù shì gù zī zhào shì gè lìng zhī xī.
靖康後录曰:二酋(改作帅)欲胁上皇出郊诏曰:大金坚欲上皇出郊朕以社稷生灵之故义当亲往咨尔众庶咸体朕意切务安静无致惊扰恐或误事故兹诏示各令知悉。
yí shǐ yuē: shì rì mèi shuǎng yǒu zhào dà jīn hé yì yǐ dìng zhèn yǐ zōng miào shēng líng zhī gù gōng wǎng zhì xiè zī ěr zhòng shù wú zhì yí huò píng dàn shàng yōng shù qí jiāng chū nán xūn mén hé chén guò tíng sūn fù děng cóng cáo fǔ zhāng shū yè liú shǒu tán yā jià zhì nán xūn mén chéng shàng jiē jīn rén shǒu chéng yǒu yī rén zì chēng tǒng zhì lì shēng yuē: zòu zhī huáng dì. ruò dé huáng dì qīn chū yì hé gōng shì shén hǎo. qiě qǐng ān xīn shàng yù xià mǎ chéng shàng jīn rén jiē bì zǒu yún: zòu zhī huáng dì bú shì xià mǎ chù suì lì mǎ rú chū. yòu yún: sì chāi rén fù guó xiāng yuán shuài. qiě lì mǎ shǎo shí róng zhì dào fán zhù jià yī shí jiǔ mén shàn nǎi kāi jiàn jīn rén tiě qí mǎn yōng wǎ chéng zhōng nǎi jiā dào yōng wèi ér qù zhì qīng chéng zhōng tú jīn rén. yòu zòu yún: qǐng xú xú xíng róng wèi ān pái huáng dì xíng gōng. yòu lì mǎ yī shí jiǔ zhì zhāi gōng mén wài shàng yù xià mǎ jīn rén. yòu yún: zòu zhī huáng dì qǐng lǐ miàn xià mǎ nǎi rù zhāi gōng cè yī xiǎo wèi zhōng zhān hǎn gǎi zuò ní kān qiǎn rén zòu zhī huáng dì èr tài zǐ zài liú jiā sì rì yǐ wǎn róng lái rì xiāng jiàn. yòu zòu yún: bù zhī céng dài bèi rù lái fǒu yù gōng jìn. yòu kǒng mèi bù ān shì yè shàng sù zhāi gōng chū bǎi xìng fù lǎo jiàn shàng chū chéng zhēng chí jīn yín cǎi bó wǎng xiàn jūn qián zì nèi mén zhì nán xūn mén bù jué rén jī rú yǐ dài wǎn chē jià wèi huí rén qíng xin xiōng jù é qǐng yǒu huáng qí zì nán xūn mén rù yún: jià qián zhuàn bào píng ān zhào yuē: dà jīn sì xǔ yì hé shì wèi liǎo bì zhèn jīn liú sù zhǐ hòu shì le guī nèi yǎng jūn mín gè ān yè wú zhì yí huò shì shù dú zhào hái tōng xī yōu lǜ.
遗史曰:是日昧爽有诏大金和议已定朕以宗庙生灵之故躬往致谢咨尔众庶无致疑惑平旦上拥数骑将出南薰门何陈过庭孙傅等从曹辅张叔夜留守弹压驾至南薰门城上皆金人守城有一人自称统制厉声曰:奏知皇帝。若得皇帝亲出议和公事甚好。且请安心上欲下马城上金人皆避走云:奏知皇帝不是下马处遂立马如初。又云:巳差人覆国相元帅。且立马少时容治道凡驻驾一时久门扇乃开见金人铁骑满{雍瓦}城中乃夹道拥卫而去至青城中途金人。又奏云:请徐徐行容为安排皇帝行宫。又立马一时久至斋宫门外上欲下马金人。又云:奏知皇帝请里面下马乃入斋宫侧一小位中粘罕(改作尼堪)遣人奏知皇帝二太子在刘家寺日已晚容来日相见。又奏云:不知曾带被褥来否欲供进。又恐寐不安是夜上宿斋宫初百姓父老见上出城争持金银彩帛往献军前自内门至南薰门不绝人迹如蚁迨晚车驾未回人情忄匈惧俄顷有黄旗自南薰门入云:驾前传报平安诏曰:大金巳许议和事未了毕朕今留宿只候事了归内仰军民各安业无致疑惑士庶读诏还通夕忧虑。
jīn rén lìng shù rén jū dōu tíng yì wèi chéng shòu.
金人令数人居都亭驿为承受。
liú dìng jī là shū zhì yuán shuài fǔ cuī shū rù yuán.
刘定赍蜡书至元帅府催叔入援。
jiàn yán zhōng xīng jì yuē: liú dìng zì jīng chéng jī là shū zhì xiāng zhōu nǎi shàng qīn bǐ dū bīng dìng hé běi xiào yòng yě. pō zhī jīng shī wéi chéng shì jù yán qí wēi jí zhī zhuàng yán pō qiè zhí, huò bù yuè zhī xiān shì qín zǐ zhì lùn jīng chéng bù kě pò zhì shì dìng yǐ wéi bì kě yōu liǎng shuō bù tóng suì qiǎn qín zǐ xuān shuō yú zhōng yǐ ān zhòng qíng ér shēn jiū liú dìng zhī shuō yǔ zhū jiàng shí zhě yì zhī.
建炎中兴记曰:刘定自京城赍蜡书至相州乃上亲笔督兵定河北效用也。颇知京师围城事具言其危急之状言颇切直,或不悦之先是秦仔至论京城不可破至是定以为必可忧两说不同遂遣秦仔宣说於中以安众情而深究刘定之说与诸将识者议之。
cì jìn shì chū shēn tóu pǐn dǐng dài sì chuān děng chù chéng xuān bù zhèng shǐ sī bù zhèng shǐ qīng yuàn xǔ hán dù xiào kān.
赐进士出身头品顶戴四川等处承宣布政使司布政使清苑许涵度校刊。
juǎn qī shí jiào kān jì.
※卷七十校勘记。
chéng nèi bó jià jí bǐ lí bā jià wù zuò jià tuō jí zì dōu rén xiōng xiōng tuō dōu rén èr zì. yòu yù fǔ yán hé diàn mén yù wù zuò yǒu xún chéng ér nán tuō nán zì shēn zài xī shuǐ mén zhī běi tuō zhī běi èr zì
城内駮架及秕篱巴(架误作驾脱及字)都人汹汹(脱都人二字)。又欲斧延和殿门(欲误作有)循城而南(脱南字)身在西水门之北(脱之北二字)
wèi píng nán jūn bīng mǎ jiān yā píng nán wù zuò nán píng zì chéng pò zhī hòu yǐ jiàn qǐ yǐ. yǐ jiàn wù zuò xiàn nǎi gǎi cháo yě qiān yán yuē: cǐ yīng lián shàng zuò yī jù dòu lìng xíng wù zuò yú míng jié huáng hòu zhī mén tái yī zuò zuò yú míng jié táng huáng dì zhī mén tái. yòu jiàn zhāng hǎi zhāng hóng. yòu wù zuò rén bǎi xìng qǐng qì jiǎ tuō bǎi xìng èr zì chéng shì jìng zào yù qián jìng zào wù zuò hé huái kuáng xíng jiāo hù kuáng wù zuò zhēng shì rì yā huáng mén jiǎng xuān huáng wù zuò héng jí gé mén wài mén wù zuò shě wáng mìng hán gōng yì tuō hán zì wáng dú qì yōu xíng yú sè wáng wù zuò shàng wěi wèi fān rén tuō wěi zì shì shù dú zhào xī hái tuō xī zì.
为平南军兵马监押(平南误作南平)自城破之後已见启矣。(已见误作现)乃改朝野佥言曰:(此应连上作一句读另行误)坐於明节皇后之门台(一作坐於明节堂皇帝之门台)。又见张海张宏(。又误作人)百姓请器甲(脱百姓二字)乘势径造御前(径造误作河淮)狂行交互(狂误作征)是日押黄门蒋宣(黄误作横)及閤门外(门误作舍)王命韩公裔(脱韩字)王读讫忧形於色(王误作上)伪为番人(脱伪字)士庶读诏悉还(脱悉字)。