chū lǒng shàng zhū gě zhuāng shén bēn jiàn gé zhāng hé zhòng jì
出陇上诸葛妆神 奔剑阁张郃中计
què shuō kǒng míng yòng jiǎn bīng tiān zào zhī fǎ, tuì bīng dào hàn zhōng sī mǎ yì kǒng yǒu mái fú, bù gǎn zhuī gǎn, yì shōu bīng huí cháng ān qù le, yīn cǐ shǔ bīng bù céng zhé le yī rén. kǒng míng dà shǎng sān jūn yǐ bì, huí dào chéng dū, rù jiàn hòu zhǔ, zòu yuē:" lǎo chén chū le qí shān, yù qǔ cháng ān, hū chéng bì xià jiàng zhào zhào huí, bù zhī yǒu hé dà shì?" hòu zhǔ wú yán kě duì liáng jiǔ, nǎi yuē:" zhèn jiǔ bú jiàn chéng xiàng zhī miàn, xīn shén sī mù, gù tè zhào huí, yī wú tā shì." kǒng míng yuē:" cǐ fēi bì xià běn xīn, bì yǒu jiān chén chán zèn, yán chén yǒu yì zhì yě." hòu zhǔ wén yán, mò rán wú yǔ. kǒng míng yuē:" lǎo chén shòu xiān dì hòu ēn, shì yǐ sǐ bào. jīn ruò nèi yǒu jiān xié, chén ān néng tǎo zéi hū?" hòu zhǔ yuē:" zhèn yīn guò tīng huàn guān zhī yán, yī shí zhào huí chéng xiàng. jīn rì máo sāi fāng kāi, huǐ zhī bù jí yǐ!" kǒng míng suì huàn zhòng huàn guān jiū wèn, fāng zhī shì gǒu ān liú yán jí lìng rén bǔ zhī, yǐ tóu wèi guó qù le. kǒng míng jiāng wàng zòu de huàn guān zhū lù, yú jiē fèi chū gōng wài yòu shēn zé jiǎng wǎn fèi yī děng bù néng jué chá jiān xié, guī jiàn tiān zǐ. èr rén wěi wěi fú zuì. kǒng míng bài cí hòu zhǔ, fù dào hàn zhōng, yī miàn fā xí lìng lǐ yán yìng fù liáng cǎo, réng yùn fù jūn qián yī miàn zài yì chū shī. yáng yí yuē:" qián shù xīng bīng, jūn lì bà bì, liáng yòu bù jì jīn bù rú fēn bīng liǎng bān, yǐ sān ge yuè wéi qī: qiě rú èr shí wàn zhī bīng, zhǐ lǐng shí wàn chū qí shān, zhù le sān ge yuè, què jiào zhè shí wàn tì huí, xún huán xiāng zhuǎn. ruò cǐ zé bīng lì bù fá, rán hòu xú xú ér jìn, zhōng yuán kě tú yǐ." kǒng míng yuē:" cǐ yán zhèng hé wǒ yì. wú fá zhōng yuán, fēi yī zhāo yī xī zhī shì, zhèng dāng wèi cǐ cháng jiǔ zhī jì." suì xià lìng, fēn bīng liǎng bān, xiàn yī bǎi rì wéi qī, xún huán xiāng zhuǎn, wéi xiàn zhě àn jūn fǎ chǔ zhì. jiàn xìng jiǔ nián chūn èr yuè, kǒng míng fù chū shī fá wèi. shí wèi tài hé wǔ nián yě. wèi zhǔ cáo ruì zhī kǒng míng yòu fá zhōng yuán, jí zhào sī mǎ yì shāng yì. yì yuē:" jīn zi dān yǐ wáng, chén yuàn jié yī rén zhī lì, jiǎo chú kòu zéi, yǐ bào bì xià." ruì dà xǐ, shè yàn dài zhī. cì rì, rén bào shǔ bīng kòu jí. ruì jí mìng sī mǎ yì chū shī yù dí, qīn pái luán jià sòng chū chéng wài. yì cí le wèi zhǔ, jìng dào cháng ān, dà huì zhū lù rén mǎ, jì yì pò shǔ bīng zhī cè. zhāng hé yuē:" wú yuàn yǐn yī jūn qù shǒu yōng méi, yǐ jù shǔ bīng." yì yuē:" wú qián jūn bù néng dú dāng kǒng míng zhī zhòng, ér yòu fēn bīng wèi qián hòu, fēi shèng suàn yě. bù rú liú bīng shǒu shàng guī fù, yú zhòng xī wǎng qí shān. gōng kěn wèi xiān fēng fǒu?" hé dà xǐ yuē:" wú sù huái zhōng yì, yù jìn xīn bào guó, xī wèi yù zhī jǐ jīn dū du kěn wěi zhòng rèn, suī wàn sǐ bù cí!" yú shì sī mǎ yì lìng zhāng hé wèi xiān fēng, zǒng dū dà jūn. yòu lìng guō huái shǒu lǒng xī zhū jùn, qí yú zhòng jiāng gè fēn dào ér jìn.
却说孔明用减兵添灶之法,退兵到汉中;司马懿恐有埋伏,不敢追赶,亦收兵回长安去了,因此蜀兵不曾折了一人。孔明大赏三军已毕,回到成都,入见后主,奏曰:“老臣出了祁山,欲取长安,忽承陛下降诏召回,不知有何大事?”后主无言可对;良久,乃曰:“朕久不见丞相之面,心甚思慕,故特诏回,一无他事。”孔明曰:“此非陛下本心,必有奸臣谗谮,言臣有异志也。”后主闻言,默然无语。孔明曰:“老臣受先帝厚恩,誓以死报。今若内有奸邪,臣安能讨贼乎?”后主曰:“朕因过听宦官之言,一时召回丞相。今日茅塞方开,悔之不及矣!”孔明遂唤众宦官究问,方知是苟安流言;急令人捕之,已投魏国去了。孔明将妄奏的宦官诛戮,余皆废出宫外;又深责蒋琬、费祎等不能觉察奸邪,规谏天子。二人唯唯服罪。孔明拜辞后主,复到汉中,一面发檄令李严应付粮草,仍运赴军前;一面再议出师。杨仪曰:“前数兴兵,军力罢敝,粮又不继;今不如分兵两班,以三个月为期:且如二十万之兵,只领十万出祁山,住了三个月,却教这十万替回,循环相转。若此则兵力不乏,然后徐徐而进,中原可图矣。”孔明曰:“此言正合我意。吾伐中原,非一朝一夕之事,正当为此长久之计。”遂下令,分兵两班,限一百日为期,循环相转,违限者按军法处治。建兴九年春二月,孔明复出师伐魏。时魏太和五年也。魏主曹睿知孔明又伐中原,急召司马懿商议。懿曰:“今子丹已亡,臣愿竭一人之力,剿除寇贼,以报陛下。”睿大喜,设宴待之。次日,人报蜀兵寇急。睿即命司马懿出师御敌,亲排銮驾送出城外。懿辞了魏主,径到长安,大会诸路人马,计议破蜀兵之策。张郃曰:“吾愿引一军去守雍、郿,以拒蜀兵。”懿曰:“吾前军不能独当孔明之众,而又分兵为前后,非胜算也。不如留兵守上圭阝,余众悉往祁山。公肯为先锋否?”郃大喜曰:“吾素怀忠义,欲尽心报国,惜未遇知己;今都督肯委重任,虽万死不辞!”于是司马懿令张郃为先锋,总督大军。又令郭淮守陇西诸郡,其余众将各分道而进。
qián jūn shào mǎ bào shuō: kǒng míng lǜ dà jūn wàng qí shān jìn fā, qián bù xiān fēng wáng píng zhāng yí, jìng chū chén cāng, guò jiàn gé, yóu sàn guān wàng xié gǔ ér lái. sī mǎ yì wèi zhāng hé yuē:" jīn kǒng míng cháng qū dà jìn, bì jiāng gē lǒng xī xiǎo mài, yǐ zī jūn liáng. rǔ kě jié yíng shǒu qí shān, wú yǔ guō huái xún lüè tiān shuǐ zhū jùn, yǐ fáng shǔ bīng gē mài." hé lǐng nuò, suì yǐn sì wàn bīng shǒu qí shān. yì yǐn dà jūn wàng lǒng xī ér qù.
前军哨马报说:孔明率大军望祁山进发,前部先锋王平、张嶷,径出陈仓,过剑阁,由散关望斜谷而来。司马懿谓张郃曰:“今孔明长驱大进,必将割陇西小麦,以资军粮。汝可结营守祁山,吾与郭淮巡略天水诸郡,以防蜀兵割麦。”郃领诺,遂引四万兵守祁山。懿引大军望陇西而去。
què shuō kǒng míng bīng zhì qí shān, ān yíng yǐ bì, jiàn wèi bīn yǒu wèi jūn tí bèi, nǎi wèi zhū jiàng yuē:" cǐ bì shì sī mǎ yì yě. jí jīn yíng zhōng fá liáng, lǚ qiǎn rén cuī bìng lǐ yán yùn mǐ yìng fù, què zhǐ shì bú dào. wú liào lǒng shàng mài shú, kě mì yǐn bīng gē zhī." yú shì liú wáng píng zhāng yí wú bān wú yì sì jiāng shǒu qí shān yíng, kǒng míng zì yǐn jiāng wéi wèi yán děng zhū jiàng, qián dào lǔ chéng. lǔ chéng tài shǒu sù zhī kǒng míng, huāng máng kāi chéng chū jiàng. kǒng míng fǔ wèi bì, wèn yuē:" cǐ shí hé chǔ mài shú?" tài shǒu gào yuē:" lǒng shàng mài yǐ shú." kǒng míng nǎi liú zhāng yì mǎ zhōng shǒu lǔ chéng, zì yǐn zhū jiàng bìng sān jūn wàng lǒng shàng ér lái. qián jūn huí bào shuō:" sī mǎ yì yǐn bīng zài cǐ." kǒng míng jīng yuē:" cǐ rén yù zhī wú lái gē mài yě!" jí mù yù gēng yī, tuī guò yì bān sān liàng sì lún chē lái, chē shàng jiē yào yí yàng zhuāng shì. cǐ chē nǎi kǒng míng zài shǔ zhōng yù xiān zào xià de.
却说孔明兵至祁山,安营已毕,见渭滨有魏军提备,乃谓诸将曰:“此必是司马懿也。即今营中乏粮,屡遣人催并李严运米应付,却只是不到。吾料陇上麦熟,可密引兵割之。”于是留王平、张嶷、吴班、吴懿四将守祁山营,孔明自引姜维、魏延等诸将,前到卤城。卤城太守素知孔明,慌忙开城出降。孔明抚慰毕,问曰:“此时何处麦熟?”太守告曰:“陇上麦已熟。”孔明乃留张翼、马忠守卤城,自引诸将并三军望陇上而来。前军回报说:“司马懿引兵在此。”孔明惊曰:“此人预知吾来割麦也!”即沐浴更衣,推过一般三辆四轮车来,车上皆要一样妆饰。此车乃孔明在蜀中预先造下的。
dāng xià lìng jiāng wéi yǐn yī qiān jūn hù chē, wǔ bǎi jūn léi gǔ, fú zài shàng guī fù zhī hòu mǎ dài zài zuǒ, wèi yán zài yòu, yì gè yǐn yī qiān jūn hù chē, wǔ bǎi jūn léi gǔ. měi yī liàng chē, yòng èr shí sì rén, zào yī xiǎn zú, pī fà zhàng jiàn, shǒu zhí qī xīng zào fān, zài zuǒ yòu tuī chē. sān rén gè shòu jì, yǐn bīng tuī chē ér qù. kǒng míng yòu lìng sān wàn jūn jiē zhí lián dāo tuó shéng, cì hou gē mài. què xuǎn èr shí sì gè jīng zhuàng zhī shì, gè chuān zào yī, pī fà xiǎn zú, zhàng jiàn cù yōng sì lún chē, wèi tuī chē shǐ zhě. lìng guān xìng jié shù zuò tiān péng mú yàng, shǒu zhí qī xīng zào fān, bù xíng yú chē qián. kǒng míng duān zuò yú shàng, wàng wèi yíng ér lái. shào tàn jūn jiàn zhī dà jīng, bù zhī shì rén shì guǐ, huǒ sù bào zhī sī mǎ yì. yì zì chū yíng shì zhī, zhī jiàn kǒng míng zān guān hè chǎng, shǒu yáo yǔ shàn, duān zuò yú sì lún chē shàng zuǒ yòu èr shí sì rén, pī fà zhàng jiàn qián miàn yī rén, shǒu zhí zào fān, yǐn yǐn shì tiān shén yì bān. yì yuē:" zhè gè yòu shì kǒng míng zuò guài yě!" suì bō èr qiān rén mǎ fēn fù yuē:" rǔ děng jí qù, lián chē dài rén, jìn qíng dōu zhuō lái!" wèi bīng lǐng mìng, yī qí zhuī gǎn. kǒng míng jiàn wèi bīng gǎn lái, biàn jiào huí chē, yáo wàng shǔ yíng huǎn huǎn ér xíng. wèi bīng jiē zhòu mǎ zhuī gǎn, dàn jiàn yīn fēng xí xí, lěng wù màn màn. jìn lì gǎn le yī chéng, zhuī zhī bù shàng. gè rén dà jīng, dōu lēi zhù mǎ yán yuē:" qí guài! wǒ děng jí jí gǎn le sān shí lǐ, zhī jiàn zài qián, zhuī zhī bù shàng, rú zhī nài hé?" kǒng míng jiàn bīng bù lái, yòu lìng tuī chē guò lái, cháo zhe wèi bīng xiē xià. wèi bīng yóu yù liáng jiǔ, yòu fàng mǎ gǎn lái. kǒng míng fù huí chē màn màn ér xíng. wèi bīng yòu gǎn le èr shí lǐ, zhī jiàn zài qián, bù céng gǎn shàng, jìn jiē chī dāi. kǒng míng jiào huí guò chē, cháo zhe wèi jūn, tuī chē dào xíng. wèi bīng yòu yù zhuī gǎn. hòu miàn sī mǎ yì zì yǐn yī jūn dào, chuán lìng yuē:" kǒng míng shàn huì bā mén dùn jiǎ, néng qū liù dīng liù jiǎ zhī shén. cǐ nǎi liù jiǎ tiān shū nèi' suō dì' zhī fǎ yě. zhòng jūn bù kě zhuī zhī." zhòng jūn fāng lè mǎ huí shí, zuǒ shì xià zhàn gǔ dà zhèn, yī biāo jūn shā lái. yì jí lìng bīng jù zhī, zhī jiàn shǔ bīng duì lǐ èr shí sì rén, pī fà zhàng jiàn, zào yī xiǎn zú, yōng chū yī liàng sì lún chē chē shàng duān zuò kǒng míng, zān guān hè chǎng, shǒu yáo yǔ shàn. yì dà jīng yuē:" fāng cái nà gè chē shàng zuò zhe kǒng míng, gǎn le wǔ shí lǐ, zhuī zhī bù shàng rú hé zhè lǐ yòu yǒu kǒng míng? guài zāi! guài zāi!" yán wèi bì, yòu shì xià zhàn gǔ yòu míng, yī biāo jūn shā lái, sì lún chē shàng yì zuò zhe yí gè kǒng míng, zuǒ yòu yì yǒu èr shí sì rén, zào yī xiǎn zú, pī fà zhàng jiàn, yōng chē ér lái. yì xīn zhōng dà yí, huí gù zhū jiàng yuē:" cǐ bì shén bīng yě!" zhòng jūn xīn xià dà luàn, bù gǎn jiāo zhàn, gè zì bēn zǒu. zhèng xíng zhī jì, hū rán gǔ shēng dà zhèn, yòu yī biāo jūn shā lái: dāng xiān yī liàng sì lún chē, kǒng míng duān zuò yú shàng, zuǒ yòu qián hòu tuī chē shǐ zhě, tóng qián yì bān. wèi bīng wú bù hài rán.
当下令姜维引一千军护车,五百军擂鼓,伏在上圭阝之后;马岱在左,魏延在右,亦各引一千军护车,五百军擂鼓。每一辆车,用二十四人,皂衣跣足,披发仗剑,手执七星皂幡,在左右推车。三人各受计,引兵推车而去。孔明又令三万军皆执镰刀、驮绳,伺候割麦。却选二十四个精壮之士,各穿皂衣,披发跣足,仗剑簇拥四轮车,为推车使者。令关兴结束做天蓬模样,手执七星皂幡,步行于车前。孔明端坐于上,望魏营而来。哨探军见之大惊,不知是人是鬼,火速报知司马懿。懿自出营视之,只见孔明簪冠鹤氅,手摇羽扇,端坐于四轮车上;左右二十四人,披发仗剑;前面一人,手执皂幡,隐隐似天神一般。懿曰:“这个又是孔明作怪也!”遂拨二千人马分付曰:“汝等疾去,连车带人,尽情都捉来!”魏兵领命,一齐追赶。孔明见魏兵赶来,便教回车,遥望蜀营缓缓而行。魏兵皆骤马追赶,但见阴风习习,冷雾漫漫。尽力赶了一程,追之不上。各人大惊,都勒住马言曰:“奇怪!我等急急赶了三十里,只见在前,追之不上,如之奈何?”孔明见兵不来,又令推车过来,朝着魏兵歇下。魏兵犹豫良久,又放马赶来。孔明复回车慢慢而行。魏兵又赶了二十里,只见在前,不曾赶上,尽皆痴呆。孔明教回过车,朝着魏军,推车倒行。魏兵又欲追赶。后面司马懿自引一军到,传令曰:“孔明善会八门遁甲,能驱六丁六甲之神。此乃六甲天书内‘缩地’之法也。众军不可追之。”众军方勒马回时,左势下战鼓大震,一彪军杀来。懿急令兵拒之,只见蜀兵队里二十四人,披发仗剑,皂衣跣足,拥出一辆四轮车;车上端坐孔明,簪冠鹤氅,手摇羽扇。懿大惊曰:“方才那个车上坐着孔明,赶了五十里,追之不上;如何这里又有孔明?怪哉!怪哉!”言未毕,右势下战鼓又鸣,一彪军杀来,四轮车上亦坐着一个孔明,左右亦有二十四人,皂衣跣足,披发仗剑,拥车而来。懿心中大疑,回顾诸将曰:“此必神兵也!”众军心下大乱,不敢交战,各自奔走。正行之际,忽然鼓声大震,又一彪军杀来:当先一辆四轮车,孔明端坐于上,左右前后推车使者,同前一般。魏兵无不骇然。
sī mǎ yì bù zhī shì rén shì guǐ, yòu bù zhī duō shǎo shǔ bīng, shí fēn jīng jù, jí jí yǐn bīng bēn rù shàng guī, bì mén bù chū. cǐ shí kǒng míng zǎo lìng sān wàn jīng bīng jiāng lǒng shàng xiǎo mài gē jǐn, yùn fù lǔ chéng dǎ shài qù le. sī mǎ yì zài shàng guī fù chéng zhōng, sān rì bù gǎn chū chéng. hòu jiàn shǔ bīng tuì qù, fāng gǎn lìng jūn chū shào yú lù zhuō dé yī shǔ bīng, lái jiàn sī mǎ yì. yì wèn zhī, qí rén gào yuē:" mǒu nǎi gē mài zhī rén, yīn zǒu shī mǎ pǐ, bèi zhuō qián lái." yì yuē:" qián zhě shì hé shén bīng? dá yuē:" sān lù fú bīng, jiē bú shì kǒng míng, nǎi jiāng wéi mǎ dài wèi yán yě. měi yí lù zhǐ yǒu yī qiān jūn hù chē, wǔ bǎi jūn léi gǔ. zhǐ shì xiān lái yòu zhèn de chē shàng nǎi kǒng míng yě." yì yǎng tiān cháng tàn yuē:" kǒng míng yǒu shén chū guǐ mò zhī jī!" hū bào fù dū du guō huái rù jiàn. yì jiē rù, lǐ bì, huái yuē:" wú wén shǔ bīng bù duō, xiàn zài lǔ chéng dǎ mài, kě yǐ jī zhī." yì xì yán qián shì. huái xiào yuē:" zhǐ mán guò yī shí, jīn yǐ shí pò, hé zú dào zāi! wú yǐn yī jūn gōng qí hòu, gōng yǐn yī jūn gōng qí qián, lǔ chéng kě pò, kǒng míng kě qín lèi." yì cóng zhī, suì fēn bīng liǎng lù ér lái.
司马懿不知是人是鬼,又不知多少蜀兵,十分惊惧,急急引兵奔入上邽,闭门不出。此时孔明早令三万精兵将陇上小麦割尽,运赴卤城打晒去了。司马懿在上圭阝城中,三日不敢出城。后见蜀兵退去,方敢令军出哨;于路捉得一蜀兵,来见司马懿。懿问之,其人告曰:“某乃割麦之人,因走失马匹,被捉前来。”懿曰:“前者是何神兵?答曰:“三路伏兵,皆不是孔明,乃姜维、马岱、魏延也。每一路只有一千军护车,五百军擂鼓。只是先来诱阵的车上乃孔明也。”懿仰天长叹曰:“孔明有神出鬼没之机!”忽报副都督郭淮入见。懿接入,礼毕,淮曰:“吾闻蜀兵不多,现在卤城打麦,可以击之。”懿细言前事。淮笑曰:“只瞒过一时,今已识破,何足道哉!吾引一军攻其后,公引一军攻其前,卤城可破,孔明可擒类。”懿从之,遂分兵两路而来。
què shuō kǒng míng yǐn jūn zài lǔ chéng dǎ shài xiǎo mài, hū huàn zhū jiàng tīng lìng yuē:" jīn yè dí rén bì lái gōng chéng. wú liào lǔ chéng dōng xī mài tián zhī nèi, zú kě fú bīng shuí gǎn wéi wǒ yī wǎng?" jiāng wéi wèi yán mǎ zhōng mǎ dài sì jiāng chū yuē:" mǒu děng yuàn wǎng." kǒng míng dà xǐ, nǎi mìng jiāng wéi wèi yán gè yǐn èr qiān bīng, fú zài dōng nán xī běi liǎng chù mǎ dài mǎ zhōng gè yǐn èr qiān bīng, fú zài xī nán dōng běi liǎng chù:" zhǐ tīng pào xiǎng, sì jiǎo yī qí shā lái." sì jiāng shòu jì, yǐn bīng qù le. kǒng míng zì yǐn bǎi yú rén, gè dài huǒ pào chū chéng, fú zài mài tián zhī nèi děng hòu.
却说孔明引军在卤城打晒小麦,忽唤诸将听令曰:“今夜敌人必来攻城。吾料卤城东西麦田之内,足可伏兵;谁敢为我一往?”姜维、魏延、马忠、马岱四将出曰:“某等愿往。”孔明大喜,乃命姜维、魏延各引二千兵,伏在东南、西北两处;马岱、马忠各引二千兵,伏在西南、东北两处:“只听炮响,四角一齐杀来。”四将受计,引兵去了。孔明自引百余人,各带火炮出城,伏在麦田之内等候。
què shuō sī mǎ yì yǐn bīng jìng dào lǔ chéng xià, rì yǐ hūn hēi, nǎi wèi zhū jiàng yuē:" ruò bái rì jìn bīng, chéng zhōng bì yǒu zhǔn bèi jīn kě chéng yè wǎn gōng zhī. cǐ chù chéng dī háo qiǎn, kě biàn dǎ pò." suì tún bīng chéng wài. yī gēng shí fēn, guō huái yì yǐn bīng dào. liǎng xià hé bīng, yī shēng gǔ xiǎng, bǎ lǔ chéng wéi dé tiě tǒng xiāng sì. chéng shàng wàn nǔ qí fā, shǐ shí rú yǔ, wèi bīng bù gǎn qián jìn. hū rán wèi jūn zhōng xìn pào lián shēng, sān jūn dà jīng, yòu bù zhī hé chǔ bīng lái. huái lìng rén qù mài tián sōu shí, sì jiǎo shàng huǒ guāng chōng tiān, hǎn shēng dà zhèn, sì lù shǔ bīng, yī qí shā zhì lǔ chéng sì mén dà kāi, chéng nèi bīng shā chū: lǐ yìng wài hé, dà shā le yī zhèn, wèi bīng sǐ zhě wú shù. sī mǎ yì yǐn bài bīng fèn sǐ tū chū chóng wéi, zhàn zhù le shān tóu guō huái yì yǐn bài bīng bēn dào shān hòu zā zhù. kǒng míng rù chéng, lìng sì jiāng yú sì jiǎo xià ān yíng.
却说司马懿引兵径到卤城下,日已昏黑,乃谓诸将曰:“若白日进兵,城中必有准备;今可乘夜晚攻之。此处城低壕浅,可便打破。”遂屯兵城外。一更时分,郭淮亦引兵到。两下合兵,一声鼓响,把卤城围得铁桶相似。城上万弩齐发,矢石如雨,魏兵不敢前进。忽然魏军中信炮连声,三军大惊,又不知何处兵来。淮令人去麦田搜时,四角上火光冲天,喊声大震,四路蜀兵,一齐杀至;卤城四门大开,城内兵杀出:里应外合,大杀了一阵,魏兵死者无数。司马懿引败兵奋死突出重围,占住了山头;郭淮亦引败兵奔到山后紥住。孔明入城,令四将于四角下安营。
guō huái gào sī mǎ yì yuē:" jīn yǔ shǔ bīng xiāng chí xǔ jiǔ, wú cè kě tuì mù xià yòu bèi shā le yī zhèn, zhé shāng sān qiān yú rén ruò bù zǎo tú, rì hòu nán tuì yǐ." yì yuē:" dāng fù rú hé?" huái yuē:" kě fā xí wén diào yōng liáng rén mǎ bìng lì jiǎo shā. wú yuàn yǐn jūn xí jiàn gé, jié qí guī lù, shǐ bǐ liáng cǎo bù tōng, sān jūn huāng luàn: nà shí chéng shì jī zhī, dí kě miè yǐ." yì cóng zhī, jí fā xí wén xīng yè wǎng yōng liáng tiáo bō rén mǎ, bù yī rì, dà jiàng sūn lǐ yǐn yōng liáng zhū jùn rén mǎ dào. yì jí lìng sūn lǐ yuē huì guō huái qù xí jiàn gé. què shuō kǒng míng zài lǔ chéng xiāng jù rì jiǔ, bú jiàn wèi bīng chū zhàn, nǎi huàn jiāng wéi mǎ dài rù chéng tīng lìng yuē:" jīn wèi bīng shǒu zhù shān xiǎn, bù yǔ wǒ zhàn: yī zhě liào wú mài jǐn wú liáng èr zhě lìng bīng qù xí jiàn gé, duàn wú liáng dào yě. rǔ èr rén gè yǐn yī wàn jūn xiān qù shǒu zhù xiǎn yào, wèi bīng jiàn yǒu zhǔn bèi, zì rán tuì qù." èr rén yǐn bīng qù le.
郭淮告司马懿曰:“今与蜀兵相持许久,无策可退;目下又被杀了一阵,折伤三千余人;若不早图,日后难退矣。”懿曰:“当复如何?”淮曰:“可发檄文调雍、凉人马并力剿杀。吾愿引军袭剑阁,截其归路,使彼粮草不通,三军慌乱:那时乘势击之,敌可灭矣。”懿从之,即发檄文星夜往雍、凉调拨人马,不一日,大将孙礼引雍、凉诸郡人马到。懿即令孙礼约会郭淮去袭剑阁。却说孔明在卤城相拒日久,不见魏兵出战,乃唤姜维、马岱入城听令曰:“今魏兵守住山险,不与我战:一者料吾麦尽无粮;二者令兵去袭剑阁,断吾粮道也。汝二人各引一万军先去守住险要,魏兵见有准备,自然退去。”二人引兵去了。
zhǎng shǐ yáng yí rù zhàng gào yuē:" xiàng zhě chéng xiàng lìng dà bīng yī bǎi rì yī huàn, jīn yǐ xiàn zú, hàn zhōng bīng yǐ chū chuān kǒu, qián lù gōng wén yǐ dào, zhǐ dāi huì bīng jiāo huàn: xiàn cún bā wàn jūn, nèi sì wàn gāi yǔ huàn bān." kǒng míng yuē:" jì yǒu lìng, biàn jiào sù xíng." zhòng jūn wén zhī, gè gè shōu shí qǐ chéng. hū bào sūn lǐ yǐn yōng liáng rén mǎ èr shí wàn lái zhù zhàn, qù xí jiàn gé, sī mǎ yì zì yǐn bīng lái gōng lǔ chéng le. shǔ bīng wú bù jīng hài.
长史杨仪入帐告曰:“向者丞相令大兵一百日一换,今已限足,汉中兵已出川口,前路公文已到,只待会兵交换:现存八万军,内四万该与换班。”孔明曰:“既有令,便教速行。”众军闻知,各各收拾起程。忽报孙礼引雍、凉人马二十万来助战,去袭剑阁,司马懿自引兵来攻卤城了。蜀兵无不惊骇。
yáng yí rù gào kǒng míng yuē:" wèi bīng lái de shén jí, chéng xiàng kě jiāng huàn bān jūn qiě liú xià tuì dí, dài xīn lái bīng dào, rán hòu huàn zhī." kǒng míng yuē:" bù kě. wú yòng bīng mìng jiāng, yǐ xìn wèi běn jì yǒu lìng zài xiān, qǐ kě shī xìn? qiě shǔ bīng yīng qù zhě, jiē zhǔn bèi guī jì, qí fù mǔ qī zǐ yǐ fēi ér wàng wú jīn biàn yǒu dà nàn, jué bù liú tā." jí chuán lìng jiào yīng qù zhī bīng, dāng rì biàn xíng. zhòng jūn wén zhī, jiē dà hū yuē:" chéng xiàng rú cǐ shī ēn yú zhòng, wǒ děng yuàn qiě bù huí, gè shě yī mìng, dà shā wèi bīng, yǐ bào chéng xiàng!" kǒng míng yuē:" ěr děng gāi huán jiā, qǐ kě fù liú yú cǐ?" zhòng jūn jiē yào chū zhàn, bù yuàn huí jiā. kǒng míng yuē:" rǔ děng jì yào yǔ wǒ chū zhàn, kě chū chéng ān yíng, dài wèi bīng dào, mò dài tā xī chuǎn, biàn jí gōng zhī: cǐ yǐ yì dài láo zhī fǎ yě." zhòng bīng lǐng mìng, gè zhí bīng qì, huān xǐ chū chéng, liè zhèn ér dài. què shuō xī liáng rén mǎ bèi dào ér lái, zǒu de rén mǎ kùn fá fāng yù xià yíng xiē xī, bèi shǔ bīng yī yōng ér jìn, rén rén fèn yǒng, jiāng ruì bīng xiāo, yōng liáng bīng dǐ dí bú zhù, wàng hòu biàn tuì. shǔ bīng fèn lì zhuī shā, shā dé nà yōng liáng bīng shī héng biàn yě, xuè liú chéng qú. kǒng míng chū chéng, shōu jù dé shèng zhī bīng, rù chéng shǎng láo. hū bào yǒng ān lǐ yán yǒu shū gào jí. kǒng míng dà jīng, chāi fēng shì zhī. shū yún:" jìn wén dōng wú lìng rén rù luò yáng, yǔ wèi lián hé wèi lìng wú qǔ shǔ, xìng wú shàng wèi qǐ bīng. jīn yán tàn zhī xiāo xī, fú wàng chéng xiàng, zǎo zuò liáng tú." kǒng míng lǎn bì, shèn shì jīng yí, nǎi jù zhū jiàng yuē:" ruò dōng wú xīng bīng kòu shǔ, wú xū suǒ sù huí yě." jí chuán lìng, jiào qí shān dà zhài rén mǎ, qiě tuì huí xī chuān:" sī mǎ yì zhī wú tún jūn zài cǐ, bì bù gǎn zhuī gǎn." yú shì wáng píng zhāng yí wú bān wú yì, fēn bīng liǎng lù, xú xú tuì rù xī chuān qù le. zhāng hé jiàn shǔ bīng tuì qù, kǒng yǒu jì cè, bù gǎn lái zhuī, nǎi yǐn bīng wǎng jiàn sī mǎ yì yuē:" jīn shǔ bīng tuì qù, bù zhī hé yì?" yì yuē:" kǒng míng guǐ jì jí duō, bù kě qīng dòng. bù rú jiān shǒu, dài tā liáng jǐn, zì rán tuì qù." dà jiàng wèi píng chū yuē:" shǔ bīng bá qí shān zhī yíng ér tuì, zhèng kě chéng shì zhuī zhī, dū du àn bīng bù dòng, wèi shǔ rú hǔ, nài tiān xià xiào hé?" yì jiān zhí bù cóng.
杨仪入告孔明曰:“魏兵来得甚急,丞相可将换班军且留下退敌,待新来兵到,然后换之。”孔明曰:“不可。吾用兵命将,以信为本;既有令在先,岂可失信?且蜀兵应去者,皆准备归计,其父母妻子倚扉而望;吾今便有大难,决不留他。”即传令教应去之兵,当日便行。众军闻之,皆大呼曰:“丞相如此施恩于众,我等愿且不回,各舍一命,大杀魏兵,以报丞相!”孔明曰:“尔等该还家,岂可复留于此?”众军皆要出战,不愿回家。孔明曰:“汝等既要与我出战,可出城安营,待魏兵到,莫待他息喘,便急攻之:此以逸待劳之法也。”众兵领命,各执兵器,欢喜出城,列阵而待。却说西凉人马倍道而来,走的人马困乏;方欲下营歇息,被蜀兵一拥而进,人人奋勇,将锐兵骁,雍、凉兵抵敌不住,望后便退。蜀兵奋力追杀,杀得那雍、凉兵尸横遍野,血流成渠。孔明出城,收聚得胜之兵,入城赏劳。忽报永安李严有书告急。孔明大惊,拆封视之。书云:“近闻东吴令人入洛阳,与魏连和;魏令吴取蜀,幸吴尚未起兵。今严探知消息,伏望丞相,早作良图。”孔明览毕,甚是惊疑,乃聚诸将曰:“若东吴兴兵寇蜀,吾须索速回也。”即传令,教祁山大寨人马,且退回西川:“司马懿知吾屯军在此,必不敢追赶。”于是王平、张嶷、吴班、吴懿,分兵两路,徐徐退入西川去了。张郃见蜀兵退去,恐有计策,不敢来追,乃引兵往见司马懿曰:“今蜀兵退去,不知何意?”懿曰:“孔明诡计极多,不可轻动。不如坚守,待他粮尽,自然退去。”大将魏平出曰:“蜀兵拔祁山之营而退,正可乘势追之,都督按兵不动,畏蜀如虎,奈天下笑何?”懿坚执不从。
què shuō kǒng míng zhī qí shān bīng yǐ huí, suì lìng yáng yí mǎ zhōng rù zhàng, shòu yǐ mì jì, lìng xiān yǐn yī wàn gōng nǔ shǒu, qù jiàn gé mù mén dào, liǎng xià mái fú ruò wèi bīng zhuī dào, tīng wú pào xiǎng, jí gǔn xià mù shí, xiān jié qí qù lù, liǎng tóu yī qí shè zhī. èr rén yǐn bīng qù le. yòu huàn wèi yán guān xìng yǐn bīng duàn hòu, chéng shàng sì miàn biàn chā jīng qí, chéng nèi luàn duī chái cǎo, xū fàng yān huǒ. dà bīng jǐn wàng mù mén dào ér qù.
却说孔明知祁山兵已回,遂令杨仪、马忠入帐,授以密计,令先引一万弓弩手,去剑阁木门道,两下埋伏;若魏兵追到,听吾炮响,急滚下木石,先截其去路,两头一齐射之。二人引兵去了。又唤魏延、关兴引兵断后,城上四面遍插旌旗,城内乱堆柴草,虚放烟火。大兵尽望木门道而去。
wèi yíng xún shào jūn lái bào sī mǎ yì yuē:" shǔ bīng dà duì yǐ tuì, dàn bù zhī chéng zhōng hái yǒu duō shǎo bīng." yì zì wǎng shì zhī, jiàn chéng shàng chā qí, chéng zhōng yān qǐ, xiào yuē:" cǐ nǎi kōng chéng yě." lìng rén tàn zhī, guǒ shì kōng chéng, yì dà xǐ yuē:" kǒng míng yǐ tuì, shuí gǎn zhuī zhī?" xiān fēng zhāng hé yuē:" wú yuàn wǎng." yì zǔ yuē:" gōng xìng jí zào, bù kě qù." hé yuē:" dū du chū guān zhī shí, mìng wú wèi xiān fēng jīn rì zhèng shì lì gōng zhī jì, què bù yòng wú, hé yě?" yì yuē:" shǔ bīng tuì qù, xiǎn zǔ chù bì yǒu mái fú, xū shí fēn zǐ xì, fāng kě zhuī zhī." hé yuē:" wú yǐ zhī dé, bù bì guà lǜ." yì yuē:" gōng zì yù qù, mò yào zhuī huǐ." hé yuē:" dà zhàng fū shě shēn bào guó, suī wàn sǐ wú hèn." yì yuē:" gōng jì jiān zhí yào qù, kě yǐn wǔ qiān bīng xiān xíng què jiào wèi píng yǐn èr wàn mǎ bù bīng hòu xíng, yǐ fáng mái fú. wú què yǐn sān qiān bīng suí hòu cè yìng."
魏营巡哨军来报司马懿曰:“蜀兵大队已退,但不知城中还有多少兵。”懿自往视之,见城上插旗,城中烟起,笑曰:“此乃空城也。”令人探之,果是空城,懿大喜曰:“孔明已退,谁敢追之?”先锋张郃曰:“吾愿往。”懿阻曰:“公性急躁,不可去。”郃曰:“都督出关之时,命吾为先锋;今日正是立功之际,却不用吾,何也?”懿曰:“蜀兵退去,险阻处必有埋伏,须十分仔细,方可追之。”郃曰:“吾已知得,不必挂虑。”懿曰:“公自欲去,莫要追悔。”郃曰:“大丈夫舍身报国,虽万死无恨。”懿曰:“公既坚执要去,可引五千兵先行;却教魏平引二万马步兵后行,以防埋伏。吾却引三千兵随后策应。”
zhāng hé lǐng mìng, yǐn bīng huǒ sù wàng qián zhuī gǎn. xíng dào sān shí yú lǐ, hū rán bèi hòu yī shēng hǎn qǐ, shù lín nèi shǎn chū yī biāo jūn, wéi shǒu dà jiàng, héng dāo lè mǎ dà jiào yuē:" zéi jiāng yǐn bīng nà lǐ qù!" hé huí tóu shì zhī, nǎi wèi yán yě. hé dà nù, huí mǎ jiāo fēng. bù shí hé, yán zhà bài ér zǒu. hé yòu zhuī gǎn sān shí yú lǐ, lè mǎ huí gù, quán wú fú bīng, yòu cè mǎ qián zhuī. fāng zhuǎn guò shān pō, hū hǎn shēng dà qǐ, yī biāo jūn shǎn chū, wéi shǒu dà jiàng, nǎi guān xìng yě, héng dāo lè mǎ dà jiào yuē:" zhāng hé xiū gǎn! yǒu wú zài cǐ!" hé jiù pāi mǎ jiāo fēng. bù shí hé, xìng bō mǎ biàn zǒu. hé suí hòu zhuī zhī. gǎn dào yī mì lín nèi, hé xīn yí, lìng rén sì xià shào tàn, bìng wú fú bīng yú shì fàng xīn yòu gǎn. bù xiǎng wèi yán què chāo zài qián miàn hé yòu yǔ zhàn shí yú hé, yán yòu bài zǒu. hé fèn nù zhuī lái, yòu bèi guān xìng chāo zài qián miàn, jié zhù qù lù. hé dà nù, pāi mǎ jiāo fēng, zhàn yǒu shí hé, shǔ bīng jǐn qì yì jiǎ shí wù děng jiàn, sāi mǎn dào lù, wèi jūn jiē xià mǎ zhēng qǔ. yán xìng èr jiāng, lún liú jiāo zhàn, zhāng hé fèn yǒng zhuī gǎn. kàn kàn tiān wǎn, gǎn dào mù mén dào kǒu, wèi yán bō huí mǎ, gāo shēng dà mà yuē:" zhāng hé nì zéi! wú bù yǔ rǔ xiāng jù, rǔ zhǐ gù gǎn lái, wú jīn yǔ rǔ jué yī sǐ zhàn!" hé shí fēn fèn nù, tǐng qiāng zhòu mǎ, zhí qǔ wèi yán. yán huī dāo lái yíng. zhàn bù shí hé, yán dà bài, jǐn qì yì jiǎ tóu kuī, pǐ mǎ yǐn bài bīng wàng mù mén dào zhōng ér zǒu. zhāng hé shā de xìng qǐ, yòu jiàn wèi yán dà bài ér táo, nǎi zhòu mǎ gǎn lái. cǐ shí tiān sè hūn hēi, yī shēng pào xiǎng, shān shàng huǒ guāng chōng tiān, dà shí luàn chái gǔn jiāng xià lái, zǔ jié qù lù. hé dà jīng yuē:" wǒ zhòng jì yǐ!" jí huí mǎ shí, bèi hòu yǐ bèi mù shí sāi mǎn le guī lù, zhōng jiān zhǐ yǒu yī duàn kòng dì, liǎng biān jiē shì qiào bì, hé jìn tuì wú lù. hū yī shēng bāng zi xiǎng, liǎng xià wàn nǔ qí fā, jiāng zhāng hé bìng bǎi yú gè bù jiàng, jiē shè sǐ yú mù mén dào zhōng. hòu rén yǒu shī yuē:" fú nǔ qí fēi wàn diǎn xīng, mù mén dào shàng shè xióng bīng. zhì jīn jiàn gé xíng rén guò, yóu shuō jūn shī jiù rì míng."
张郃领命,引兵火速望前追赶。行到三十余里,忽然背后一声喊起,树林内闪出一彪军,为首大将,横刀勒马大叫曰:“贼将引兵那里去!”郃回头视之,乃魏延也。郃大怒,回马交锋。不十合,延诈败而走。郃又追赶三十余里,勒马回顾,全无伏兵,又策马前追。方转过山坡,忽喊声大起,一彪军闪出,为首大将,乃关兴也,横刀勒马大叫曰:“张郃休赶!有吾在此!”郃就拍马交锋。不十合,兴拨马便走。郃随后追之。赶到一密林内,郃心疑,令人四下哨探,并无伏兵;于是放心又赶。不想魏延却抄在前面;郃又与战十余合,延又败走。郃奋怒追来,又被关兴抄在前面,截住去路。郃大怒,拍马交锋,战有十合,蜀兵尽弃衣甲什物等件,塞满道路,魏军皆下马争取。延、兴二将,轮流交战,张郃奋勇追赶。看看天晚,赶到木门道口,魏延拨回马,高声大骂曰:“张郃逆贼!吾不与汝相拒,汝只顾赶来,吾今与汝决一死战!”郃十分忿怒,挺枪骤马,直取魏延。延挥刀来迎。战不十合,延大败,尽弃衣甲、头盔,匹马引败兵望木门道中而走。张郃杀得性起,又见魏延大败而逃,乃骤马赶来。此时天色昏黑,一声炮响,山上火光冲天,大石乱柴滚将下来,阻截去路。郃大惊曰:“我中计矣!”急回马时,背后已被木石塞满了归路,中间只有一段空地,两边皆是峭壁,郃进退无路。忽一声梆子响,两下万弩齐发,将张郃并百余个部将,皆射死于木门道中。后人有诗曰:“伏弩齐飞万点星,木门道上射雄兵。至今剑阁行人过,犹说军师旧日名。”
què shuō zhāng hé yǐ sǐ, suí hòu wèi bīng zhuī dào, jiàn sāi le dào lù, yǐ zhī zhāng hé zhòng jì. zhòng jūn lēi huí mǎ jí tuì. hū tīng dé shān tóu shàng dà jiào yuē:" zhū gě chéng xiàng zài cǐ!" zhòng jūn yǎng shì, zhī jiàn kǒng míng lì yú huǒ guāng zhī zhōng, zhǐ zhòng jūn ér yán yuē:" wú jīn rì wéi liè, yù shè yī' mǎ', wù zhōng yī' zhāng'. rǔ gè rén ān xīn ér qù shàng fù zhòng dá: zǎo wǎn bì wèi wú suǒ qín yǐ." wèi bīng huí jiàn sī mǎ yì, xì gào qián shì. yì bēi shāng bù yǐ, yǎng tiān tàn yuē:" zhāng juàn yì shēn sǐ, wú zhī guò yě!" nǎi shōu bīng huí luò yáng. wèi zhǔ wén zhāng hé sǐ, huī lèi tàn xī, lìng rén shōu qí shī, hòu zàng zhī.
却说张郃已死,随后魏兵追到,见塞了道路,已知张郃中计。众军勒回马急退。忽听得山头上大叫曰:“诸葛丞相在此!”众军仰视,只见孔明立于火光之中,指众军而言曰:“吾今日围猎,欲射一‘马’,误中一‘獐’。汝各人安心而去;上覆仲达:早晚必为吾所擒矣。”魏兵回见司马懿,细告前事。懿悲伤不已,仰天叹曰:“张隽乂身死,吾之过也!”乃收兵回洛阳。魏主闻张郃死,挥泪叹息,令人收其尸,厚葬之。
què shuō kǒng míng rù hàn zhōng, yù guī chéng dū jiàn hòu zhǔ. dū hù lǐ yán wàng zòu hòu zhǔ yuē:" chén yǐ bàn bèi jūn liáng, xíng jiāng yùn fù chéng xiàng jūn qián, bù zhī chéng xiàng hé gù hū rán bān shī." hòu zhǔ wén zòu, jí mìng shàng shū fèi yī rù hàn zhōng jiàn kǒng míng, wèn bān shī zhī gù. yī zhì hàn zhōng, xuān hòu zhǔ zhī yì. kǒng míng dà jīng yuē:" lǐ yán fā shū gào jí, shuō dōng wú jiāng xīng bīng kòu chuān, yīn cǐ huí shī." fèi yī yuē:" lǐ yán zòu chēng jūn liáng yǐ bàn, chéng xiàng wú gù huí shī, tiān zǐ yīn cǐ mìng mǒu lái wèn ěr." kǒng míng dà nù, lìng rén fǎng chá: nǎi shì lǐ yán yīn jūn liáng bù jì, pà chéng xiàng jiàn zuì, gù fā shū qǔ huí, què yòu wàng zòu tiān zǐ, zhē shì jǐ guò. kǒng míng dà nù yuē:" pǐ fū wèi yī jǐ zhī gù, fèi guó jiā dà shì!" lìng rén zhào zhì, yù zhǎn zhī. fèi yī quàn yuē:" chéng xiàng niàn xiān dì tuō gū zhī yì, gū qiě kuān shù." kǒng míng cóng zhī. fèi yī jí jù biǎo qǐ zòu hòu zhǔ. hòu zhǔ lǎn biǎo, bó rán dà nù, chì wǔ shì tuī lǐ yán chū zhǎn zhī. cān jūn jiǎng wǎn chū bān zòu yuē:" lǐ yán nǎi xiān dì tuō gū zhī chén, qǐ wàng ēn kuān shù." hòu zhǔ cóng zhī, jí zhé wèi shù rén, xǐ yú zǐ tóng jùn xián zhù. kǒng míng huí dào chéng dū, yòng lǐ yán zi lǐ fēng wèi zhǎng shǐ jī cǎo tún liáng, jiǎng zhèn lùn wǔ, zhěng zhì jūn qì, cún xù jiàng shì: sān nián rán hòu chū zhēng. liǎng chuān rén mín jūn shì, jiē yǎng qí ēn dé. guāng yīn chá rǎn, bù jué sān nián: shí jiàn xìng shí èr nián chūn èr yuè. kǒng míng rù cháo zòu yuē:" chén jīn cún xù jūn shì, yǐ jīng sān nián. liáng cǎo fēng zú, jūn qì wán bèi, rén mǎ xióng zhuàng, kě yǐ fá wèi. jīn fān ruò bù sǎo qīng jiān dǎng, huī fù zhōng yuán, shì bú jiàn bì xià yě!" hòu zhǔ yuē:" fāng jīn yǐ chéng dǐng zú zhī shì, wú wèi bù céng rù kòu, xiāng fù hé bù ān xiǎng tài píng?" kǒng míng yuē:" chén shòu xiān dì zhī yù zhī ēn, mèng mèi zhī jiān, wèi cháng bù shè fá wèi zhī cè. jié lì jìn zhōng, wèi bì xià kè fù zhōng yuán, zhòng xìng hàn shì: chén zhī yuàn yě." yán wèi bì, bān bù zhōng yī rén chū yuē:" chéng xiàng bù kě xīng bīng." zhòng shì zhī, nǎi qiáo zhōu yě. zhèng shì: wǔ hòu jìn cuì wéi yōu guó, tài shǐ zhī jī yòu lùn tiān.
却说孔明入汉中,欲归成都见后主。都护李严妄奏后主曰:“臣已办备军粮,行将运赴丞相军前,不知丞相何故忽然班师。”后主闻奏,即命尚书费祎入汉中见孔明,问班师之故。祎至汉中,宣后主之意。孔明大惊曰:“李严发书告急,说东吴将兴兵寇川,因此回师。”费祎曰:“李严奏称军粮已办,丞相无故回师,天子因此命某来问耳。”孔明大怒,令人访察:乃是李严因军粮不济,怕丞相见罪,故发书取回,却又妄奏天子,遮饰己过。孔明大怒曰:“匹夫为一己之故,废国家大事!”令人召至,欲斩之。费祎劝曰:“丞相念先帝托孤之意,姑且宽恕。”孔明从之。费祎即具表启奏后主。后主览表,勃然大怒,叱武士推李严出斩之。参军蒋琬出班奏曰:“李严乃先帝托孤之臣,乞望恩宽恕。”后主从之,即谪为庶人,徙于梓潼郡闲住。孔明回到成都,用李严子李丰为长史;积草屯粮,讲阵论武,整治军器,存恤将士:三年然后出征。两川人民军士,皆仰其恩德。光阴茬苒,不觉三年:时建兴十二年春二月。孔明入朝奏曰:“臣今存恤军士,已经三年。粮草丰足,军器完备,人马雄壮,可以伐魏。今番若不扫清奸党,恢复中原,誓不见陛下也!”后主曰:“方今已成鼎足之势,吴、魏不曾入寇,相父何不安享太平?”孔明曰:“臣受先帝知遇之恩,梦寐之间,未尝不设伐魏之策。竭力尽忠,为陛下克复中原,重兴汉室:臣之愿也。”言未毕,班部中一人出曰:“丞相不可兴兵。”众视之,乃谯周也。正是:武侯尽瘁惟忧国,太史知机又论天。
wèi zhī qiáo zhōu yǒu hé yì lùn, qiě kàn xià wén fēn jiě.
未知谯周有何议论,且看下文分解。