yǐ qiáng qù qiáng zhě, ruò yǐ ruò qù qiáng zhě, qiáng. guó wéi shàn, jiān bì duō. guó fù ér pín zhì, yuē zhòng fù, zhòng fù zhě qiáng guó pín ér fù zhì, yuē zhòng pín, zhòng pín zhě ruò. bīng xíng dí suǒ bù gǎn xíng, qiáng shì xìng dí suǒ xiū wèi, lì. zhǔ guì duō biàn, guó guì shǎo biàn. guó duō wù, xuē zhǔ shǎo wù, qiáng. qiān shèng zhī guó shǒu qiān wù zhě xuē. zhàn shì bīng yòng yuē qiáng, zhàn luàn bīng xī ér guó xuē.
以强去强者,弱;以弱去强者,强。国为善,奸必多。国富而贫治,曰重富,重富者强;国贫而富治,曰重贫,重贫者弱。兵行敌所不敢行,强;事兴敌所羞为,利。主贵多变,国贵少变。国多物,削;主少物,强。千乘之国守千物者削。战事兵用曰强,战乱兵息而国削。
nóng shāng guān sān zhě, guó zhī cháng guān yě. sān guān zhě shēng shī guān zhě liù: yuē" suì", yuē" shí" yuē" měi", yuē" hǎo" yuē" zhì", yuē" xíng". liù zhě yǒu pǔ, bì xuē. sān guān zhī pǔ sān rén, liù guān zhī pǔ yī rén. yǐ zhì fǎ zhě, qiáng yǐ zhì zhèng zhě, xuē. cháng guān zhì zhě qiān guān. zhì dà, guó xiǎo zhì xiǎo, guó dà. qiáng zhī, zhòng xuē ruò zhī, zhòng qiáng. fū yǐ qiáng gōng qiáng zhě wáng, yǐ ruò gōng qiáng zhě wáng. guó qiáng ér bù zhàn, dú shū yú nèi, lǐ yuè shī guān shēng, bì xuē guó suì zhàn, dú shū yú dí, guó wú lǐ yuè shī guān, bì qiáng. jǔ róng rèn gōng yuē qiáng, shī guān shēng bì xuē. nóng shǎo shāng duō, guì rén pín shāng pín nóng pín, sān guān pín, bì xuē.
农、商、官三者,国之常官也。三官者生虱官者六:曰“岁”,曰“食”;曰“美”,曰“好”;曰“志”,曰“行”。六者有朴,必削。三官之朴三人,六官之朴一人。以治法者,强;以治政者,削。常官治者迁官。治大,国小;治小,国大。强之,重削;弱之,重强。夫以强攻强者亡,以弱攻强者王。国强而不战,毒输于内,礼乐虱官生,必削;国遂战,毒输于敌,国无礼乐虱官,必强。举荣任功曰强,虱官生必削。农少、商多,贵人贫、商贫、农贫,三官贫,必削。
guó yǒu lǐ yǒu lè yǒu shī yǒu shū yǒu shàn yǒu xiū yǒu xiào yǒu dì yǒu lián yǒu biàn. guó yǒu shí zhě, shàng wú shǐ zhàn, bì xuē zhì wáng guó wú shí zhě, shàng yǒu shǐ zhàn, bì xìng zhì wáng. guó yǐ shàn mín zhì jiān mín zhě, bì luàn zhì xuē guó yǐ jiān mín zhì shàn mín zhě, bì zhì zhì qiáng. guó yòng shī shū lǐ yuè xiào dì shàn xiū zhì zhě, dí zhì, bì xuē guó bù zhì, bì pín guó. bù yòng bā zhě zhì, dí bù gǎn zhì suī zhì, bì què xīng bīng ér fá, bì qǔ qǔ, bì néng yǒu zhī àn bīng ér bù gōng, bì fù. guó hǎo lì, yuē yǐ nán gōng guó hǎo yán, yuē yǐ yì gōng. guó yǐ nán gōng zhě, qǐ yī de shí guó yǐ yì gōng zhě, chū shí wáng bǎi.
国有礼、有乐、有《诗》、有《书》、有善、有修、有孝、有弟、有廉、有辩。国有十者,上无使战,必削至亡;国无十者,上有使战,必兴至王。国以善民治奸民者,必乱至削;国以奸民治善民者,必治至强。国用《诗》、《书》、礼、乐、孝、弟、善、修治者,敌至,必削国;不至,必贫国。不用八者治,敌不敢至;虽至,必却;兴兵而伐,必取;取,必能有之;按兵而不攻,必富。国好力,曰以难攻;国好言,曰以易攻。国以难攻者,起一得十;国以易攻者,出十亡百。
zhòng fá qīng shǎng, zé shàng ài mín, mín sǐ shàng zhòng shǎng qīng fá, zé shàng bù ài mín, mín bù sǐ shàng. xīng guó xíng fá, mín lì qiě wèi xíng shǎng, mín lì qiě ài. guó wú lì ér xíng zhī qiǎo zhě bì wáng. qiè mín shǐ yǐ xíng, bì yǒng yǒng mín shǐ yǐ shǎng, zé sǐ. qiè mín yǒng, yǒng mín sǐ, guó wú dí zhě qiáng, qiáng bì wáng. pín zhě shǐ yǐ xíng, zé fù fù zhě shǐ yǐ shǎng, zé pín. zhì guó néng lìng pín zhě fù fù zhě pín, zé guó duō lì, duō lì zhě wáng. wáng zhě xíng jiǔ shǎng yī, qiáng guó xíng qī shǎng sān, xuē guó xíng wǔ shǎng wǔ.
重罚轻赏,则上爱民,民死上;重赏轻罚,则上不爱民,民不死上。兴国行罚,民利且畏;行赏,民利且爱。国无力而行知巧者必亡。怯民使以刑,必勇;勇民使以赏,则死。怯民勇,勇民死,国无敌者强,强必王。贫者使以刑,则富;富者使以赏,则贫。治国能令贫者富、富者贫,则国多力,多力者王。王者刑九赏一,强国刑七赏三,削国刑五赏五。
guó zuò yī yī suì, shí suì qiáng zuò yī shí suì, bǎi suì qiáng, zuò yī bǎi suì, qiān suì qiáng. qiān suì qiáng zhě wáng. wēi, yǐ yī qǔ shí, yǐ shēng yǐ shí, gù néng wéi wēi zhě wáng. néng shēng bù néng shā, yuē zì gōng zhī guó, bì xuē néng shēng néng shā, yuē gōng dí zhī guó, bì qiáng. gù gōng guān gōng lì gōng dí, guó yòng qí èr shè qí yī, bì qiáng lìng yòng sān zhě, wēi, bì wáng.
国作壹一岁,十岁强;作壹十岁,百岁强,作壹百岁,千岁强。千岁强者王。威,以一取十,以声以实,故能为威者王。能生不能杀,曰自攻之国,必削;能生能杀,曰攻敌之国,必强。故攻官、攻力、攻敌,国用其二、舍其一,必强;令用三者,威,必王。
shí lǐ duàn zhě, guó ruò jiǔ lǐ duàn zhě, guó qiáng. yǐ rì zhì zhě wáng, yǐ yè zhì zhě qiáng, yǐ sù zhì zhě xuē.
十里断者,国弱;九里断者,国强。以日治者王,以夜治者强,以宿治者削。
jǔ mín zhòng kǒu shù, shēng zhě zhe, sǐ zhě xuē. mín bù táo sù, yě wú huāng cǎo, zé guó fù, guó fù zhě qiáng.
举民众口数,生者著,死者削。民不逃粟,野无荒草,则国富,国富者强。
yǐ xíng qù xíng, guó zhì, yǐ xíng zhì xíng, guó luàn, gù yuē: xíng xíng zhòng qīng, xíng qù shì chéng, guó qiáng chóng chóng ér qīng qīng, xíng zhì shì shēng, guó xuē. xíng shēng lì, lì shēng qiáng, qiáng shēng wēi, wēi shēng huì, huì shēng yú lì. jǔ lì yǐ chéng yǒng zhàn, zhàn yǐ chéng zhī móu.
以刑去刑,国治,以刑致刑,国乱,故曰:行刑重轻,刑去事成,国强;重重而轻轻,刑至事生,国削。刑生力,力生强,强生威,威生惠,惠生于力。举力以成勇战,战以成知谋。
sù shēng ér jīn sǐ, sù sǐ ér jīn shēng. běn wù jiàn, shì zhě zhòng, mǎi zhě shǎo, nóng kùn ér jiān quàn, qí bīng ruò, guó bì xuē zhì wáng. jīn yī liǎng shēng yú jìng nèi, sù shí èr shí sǐ yú jìng wài sù shí èr shí shēng yú jìng nèi, jīn yī liǎng sǐ yú jìng wài. guó hǎo shēng jīn yú jìng nèi, zé jīn sù liǎng sǐ, cāng fǔ liǎng xū, guó ruò guó hǎo shēng sù yú jìng nèi, zé jīn sù liǎng shēng, cāng fǔ liǎng shí, guó qiáng.
粟生而金死,粟死而金生。本物贱,事者众,买者少,农困而奸劝,其兵弱,国必削至亡。金一两生于竟内,粟十二石死于竟外;粟十二石生于竟内,金一两死于竟外。国好生金于竟内,则金粟两死,仓府两虚,国弱;国好生粟于竟内,则金粟两生,仓府两实,国强。
qiáng guó zhī shí sān shù: jìng nèi cāng kǒu zhī shù, zhuàng nán zhuàng nǚ zhī shù, lǎo ruò zhī shù, guān shì zhī shù, yǐ yán shuō qǔ shí zhě zhī shù, lì mín zhī shù, mǎ niú chú gǎo zhī shù. yù qiáng guó, bù zhī guó shí sān shù, dì suī lì, mín suī zhòng, guó yù ruò zhì xuē.
强国知十三数:竟内仓、口之数,壮男、壮女之数,老、弱之数,官、士之数,以言说取食者之数,利民之数,马、牛、刍藁之数。欲强国,不知国十三数,地虽利,民虽众,国愈弱至削。
guó wú yuàn mín yuē qiáng guó. xīng bīng ér fá, zé wǔ jué wǔ rèn, bì shèng. àn bīng ér nóng, sù jué sù rèn, zé guó fù. bīng qǐ ér shèng dí àn bīng ér guó fù zhě wáng.
国无怨民曰强国。兴兵而伐,则武爵武任,必胜。按兵而农,粟爵粟任,则国富。兵起而胜敌、按兵而国富者王。