wú sù zhì, zé xié guān bù jí wèi sī lì yú mín. ér bǎi guān zhī qíng bù xiāng jī, zé nóng yǒu yú rì xié guān bù jí wèi sī lì yú mín, zé nóng bù bài. nóng bù bài ér yǒu yú rì, zé cǎo bì kěn yǐ.
無宿治，則邪官不及為私利於民。而百官之情不相稽，則農有餘日；邪官不及為私利於民，則農不敗。農不敗而有餘日，則草必墾矣。

zī sù ér shuì, zé shàng yī ér mín píng. shàng yī, zé xìn xìn, zé chén bù gǎn wèi xié. mín píng, zé shèn shèn, zé nán biàn. shàng xìn ér guān bù gǎn wèi xié, mín shèn ér nán biàn, zé xià bù fēi shàng, zhōng bù kǔ guān. xià bù fēi shàng, zhōng bù kǔ guān, zé zhuàng mín jí nóng bù biàn. zhuàng mín jí nóng bù biàn, zé shǎo mín xué zhī bù xiū. shǎo mín xué zhī bù xiū, zé cǎo bì kěn yǐ.
訾粟而稅，則上壹而民平。上壹，則信；信，則臣不敢為邪。民平，則慎；慎，則難變。上信而官不敢為邪，民慎而難變，則下不非上，中不苦官。下不非上，中不苦官，則壯民疾農不變。壯民疾農不變，則少民學之不休。少民學之不休，則草必墾矣。

wú yǐ wài quán jué rèn yǔ guān, zé mín bù guì xué wèn, yòu bù jiàn nóng. mín bù guì xué zé yú, yú zé wú wài jiāo, wú wài jiāo zé miǎn nóng ér bù tōu. mín bù jiàn nóng, zé guó ān bù dài. guó ān bù dài, miǎn nóng ér bù tōu, zé cǎo bì kěn yǐ.
無以外權爵任與官，則民不貴學問，又不賤農。民不貴學則愚，愚則無外交，無外交則勉農而不偷。民不賤農，則國安不殆。國安不殆，勉農而不偷，則草必墾矣。

lù hòu ér shuì duō, shí kǒu zhòng zhě, bài nóng zhě yě. zé yǐ qí shí kǒu zhī shù fù ér zhòng shǐ zhī, zé pì yín yóu duò zhī mín wú suǒ yú shí. mín wú suǒ yú shí, zé bì nóng nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
祿厚而稅多，食口眾者，敗農者也。則以其食口之數賦而重使之，則辟淫游惰之民無所於食。民無所於食，則必農；農，則草必墾矣。

shǐ shāng wú dé tiào, nóng wú dé tiào. nóng wú dé tiào, zé yǔ duò zhī nóng miǎn jí. shāng bù dé tiào, zé duō suì bù jiā lè. duō suì bù jiā lè, zé jī suì wú yù lì. wú yù lì, zé shāng qiè shāng qiè, zé yù nóng. yǔ duò zhī nóng miǎn jí, shāng yù nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
使商無得糶，農無得糶。農無得糶，則窳惰之農勉疾。商不得糶，則多歲不加樂。多歲不加樂，則飢歲無裕利。無裕利，則商怯；商怯，則欲農。窳惰之農勉疾，商欲農，則草必墾矣。

shēng fú wú tōng yú bǎi xiàn, zé mín xíng zuò bù gù, xiū jū bù tīng. xiū jū bù tīng, zé qì bù yín. xíng zuò bù gù, zé yì bì yī. yì yī ér qì bù yín, zé cǎo bì kěn yǐ.
聲服無通於百縣，則民行作不顧，休居不聽。休居不聽，則氣不淫。行作不顧，則意必壹。意壹而氣不淫，則草必墾矣。

wú dé qǔ yōng, zé dài fū jiā zhǎng bù jiàn shàn, ài zi bù duò shí, duò mín bù yǔ, ér yōng mín wú suǒ yú shí, shì bì nóng. dài fū jiā zhǎng bù jiàn shàn, zé nóng shì bù shāng. ài zi duò mín bù yǔ, zé gù tián bù huāng. nóng shì bù shāng, nóng mín yì nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
無得取庸，則大夫家長不建繕，愛子不惰食，惰民不窳，而庸民無所於食，是必農。大夫家長不建繕，則農事不傷。愛子、惰民不窳，則故田不荒。農事不傷，農民益農，則草必墾矣。

fèi nì lǚ, zé jiān wěi zào xīn sī jiāo yí nóng zhī mín bù xíng, nì lǚ zhī mín wú suǒ yú shí, zé bì nóng. nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
廢逆旅，則奸偽、躁心、私交、疑農之民不行，逆旅之民無所於食，則必農。農，則草必墾矣。

yī shān zé, zé è nóng màn duò bèi yù zhī mín wú suǒ yú shí. wú suǒ yú shí, zé bì nóng. nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
壹山澤，則惡農、慢惰、倍欲之民無所於食。無所於食，則必農。農，則草必墾矣。

guì jiǔ ròu zhī jià, zhòng qí zū, lìng shí bèi qí pǔ, rán zé shāng jiǎ shǎo, nóng bù néng xǐ hān shì, dà chén bù wèi huāng bǎo. shāng jiǎ shǎo, zé shàng bù fèi sù. mín bù néng xǐ hān shì, zé nóng bù màn. dà chén bù huāng, zé guó shì bù jī, zhǔ wú guò jǔ. shàng bù fèi sù, mín bù màn nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
貴酒肉之價，重其租，令十倍其朴，然則商賈少，農不能喜酣奭，大臣不為荒飽。商賈少，則上不費粟。民不能喜酣奭，則農不慢。大臣不荒，則國事不稽，主無過舉。上不費粟，民不慢農，則草必墾矣。

zhòng xíng ér lián qí zuì, zé biǎn jí zhī mín bù dòu, hěn gāng zhī mín bù sòng, dài duò zhī mín bù yóu, fèi zī zhī mín bù zuò, qiǎo yú ě xīn zhī mín wú biàn yě. wǔ mín zhě bù shēng yú jìng nèi, zé cǎo bì kěn yǐ.
重刑而連其罪，則褊急之民不鬥，很剛之民不訟，怠惰之民不游，費資之民不作，巧諛、噁心之民無變也。五民者不生於境內，則草必墾矣。

shǐ mín wú dé shàn xǐ, zé zhū yú. luàn nóng nóng mín wú suǒ yú shí ér bì nóng. yú xīn zào yù zhī mín yī yì, zé nóng mín bì jìng. nóng jìng zhū yú, zé cǎo bì kěn yǐ.
使民無得擅徙，則誅愚。亂農農民無所於食而必農。愚心、躁欲之民壹意，則農民必靜。農靜、誅愚，則草必墾矣。

jūn chū yú zi zhī shǐ lìng, yǐ shì shǐ zhī, yòu gāo qí jiě shě, lìng yǒu yǒng guān shí, gài. bù kě yǐ pì yì, ér dà guān wèi kě bì děi yě, zé yú zi bù yóu shì rén, zé bì nóng. nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
均出餘子之使令，以世使之，又高其解舍，令有甬官食，概。不可以辟役，而大官未可必得也，則餘子不游事人，則必農。農，則草必墾矣。

guó zhī dà chén zhū dài fū, bó wén biàn huì yóu jū zhī shì, jiē wú dé wèi, wú dé jū yóu yú bǎi xiàn, zé nóng mín wú suǒ wén biàn jiàn fāng. nóng mín wú suǒ wén biàn jiàn fāng, zé zhī nóng wú cóng lí qí gù shì, ér yú nóng bù zhī, bù hǎo xué wèn. yú nóng bù zhī, bù hǎo xué wèn, zé wù jí nóng. zhī nóng bù lí qí gù shì, zé cǎo bì kěn yǐ.
國之大臣諸大夫，博聞、辨慧、游居之事，皆無得為，無得居游於百縣，則農民無所聞變見方。農民無所聞變見方，則知農無從離其故事，而愚農不知，不好學問。愚農不知，不好學問，則務疾農。知農不離其故事，則草必墾矣。

lìng jūn shì wú yǒu nǚ zǐ. ér mìng qí shāng, lìng rén zì gěi jiǎ bīng, shǐ shì jūn xìng yòu shǐ jūn shì wú dé sī shū liáng zhě. zé jiān móu wú suǒ yú fú, dào shū liáng zhě bù sī jī, qīng duò zhī mín bù yóu jūn shì. dào liáng zhě wú suǒ shòu, sòng liáng zhě bù sī, qīng duò zhī mín bù yóu jūn shì, zé nóng mín bù yín, guó sù bù láo, zé cǎo bì kěn yǐ.
令軍市無有女子。而命其商，令人自給甲兵，使視軍興；又使軍市無得私輸糧者。則奸謀無所於伏，盜輸糧者不私稽，輕惰之民不游軍市。盜糧者無所售，送糧者不私，輕惰之民不游軍市，則農民不淫，國粟不勞，則草必墾矣。

bǎi xiàn zhī zhì yī xíng, zé cóng yū zhě bù gǎn gèng qí zhì, guò ér fèi zhě bù néng nì qí jǔ. guò jǔ bù nì, zé guān wú xié rén. yū zhě bù shì, dài zhě bù gēng, zé guān shǔ shǎo ér mín bù láo. guān wú xié, zé mín bù áo mín bù áo, zé yè bù bài. guān shǔ shǎo, zhēng bù fán. mín bù láo, zé nóng duō rì. nóng duō rì, zhēng bù fán, yè bù bài, zé cǎo bì kěn yǐ.
百縣之治一形，則從迂者不敢更其制，過而廢者不能匿其舉。過舉不匿，則官無邪人。迂者不飾，代者不更，則官屬少而民不勞。官無邪，則民不敖；民不敖，則業不敗。官屬少，征不煩。民不勞，則農多日。農多日，征不煩，業不敗，則草必墾矣。

zhòng guān shì zhī fù, zé nóng è shāng, shāng yǒu yí duò zhī xīn. nóng è shāng, shāng yí duò, zé cǎo bì kěn yǐ.
重關市之賦，則農惡商，商有疑惰之心。農惡商，商疑惰，則草必墾矣。

yǐ shāng zhī kǒu shù shǐ shāng, lìng zhī sī yú tú zhòng zhě bì dāng míng, zé nóng yì ér shāng láo. nóng yì, zé liáng tián bù huāng shāng láo, zé qù lái jī sòng zhī lǐ wú tōng yú bǎi xiàn. zé nóng mín bù jī, xíng bù shì. nóng mín bù jī, xíng bù shì, zé gōng zuò bì jí, ér sī zuò bù huāng, zé nóng shì bì shèng. nóng shì bì shèng, zé cǎo bì kěn yǐ.
以商之口數使商，令之廝、輿、徒、重者必當名，則農逸而商勞。農逸，則良田不荒；商勞，則去來齎送之禮無通於百縣。則農民不飢，行不飾。農民不飢，行不飾，則公作必疾，而私作不荒，則農事必勝。農事必勝，則草必墾矣。

lìng sòng liáng wú qǔ jiù, wú dé fǎn yōng, chē niú yú zhòng shè bì dāng míng. rán zé wǎng sù lái jí, zé yè bù bài nóng. yè bù bài nóng, zé cǎo bì kěn yǐ.
令送糧無取僦，無得反庸，車牛輿重設必當名。然則往速來疾，則業不敗農。業不敗農，則草必墾矣。

wú dé wèi zuì rén qǐng yú lì ér xiǎng shí zhī, zé jiān mín wú zhǔ. jiān mín wú zhǔ, zé wèi jiān bù miǎn. wèi jiān bù miǎn, zé jiān mín wú pǔ. jiān mín wú pǔ, zé nóng mín bù bài. nóng mín bù bài, zé cǎo bì kěn yǐ.
無得為罪人請於吏而餉食之，則奸民無主。奸民無主，則為奸不勉。為奸不勉，則奸民無朴。奸民無朴，則農民不敗。農民不敗，則草必墾矣。