xī xún qīng yǒu yún: yuǎn lüè jìn xiáng. zé zhī shǐ zhī xiáng lüè bù jūn, qí wèi huàn zhě jiǔ yǐ.
昔荀卿有云：遠略近詳。則知史之詳略不均，其為患者久矣。

jí gàn lìng shēng shǐ yì, lì dǐ zhū jiā, ér dú guī měi zuǒ chuán, yún: qiū míng néng yǐ sān shí juǎn zhī yuē, kuò náng èr bǎi sì shí nián zhī shì, mí yǒu jié yí. sī gài lì yán zhī gāo biāo, zhù zuò zhī liáng mó yě. yòu zhāng shì wěi zhe bān mǎ yōu liè lùn, yún: qiān xù sān qiān nián shì, wǔ shí wàn yán, gù xù èr bǎi sì shí nián shì, bā shí wàn yán. shì bān bù rú mǎ yě. rán zé zì gǔ lùn shǐ zhī fán shěng zhě, xián yǐ zuǒ shì wèi dé, shǐ gōng wèi cì, mèng jiān wèi shén. zì wèi jìn yǐ hái, nián zuò zhuǎn cù, ér wèi qí guó shǐ, yì bù jiǎn bān shū. cǐ zé hòu lái yú fán, qí shī mí shèn zhě yǐ.
及干令昇《史議》，歷詆諸家，而獨歸美《左傳》，云：「丘明能以三十卷之約，括囊二百四十年之事，靡有孑遺。斯蓋立言之高標，著作之良模也。」又張世偉著《班馬優劣論》，云：「遷敘三千年事，五十萬言，固敘二百四十年事，八十萬言。是班不如馬也。」然則自古論史之煩省者，咸以左氏為得，史公為次，孟堅為甚。自魏、晉已還，年祚轉促，而為其國史，亦不減班《書》。此則後來逾煩，其失彌甚者矣。

yú yǐ wèi jìn shǐ wú lèi, chéng zé yǒu zhū, yì yóu gǔ jīn bù tóng, shì shǐ zhī rán yě. zhé qiú qí běn yì, lüè ér lùn zhī. hé zhě? dāng chūn qiū zhī shí, zhū hóu lì zhēng, gè bì jìng xiāng jù, guān liáng bù tōng. qí yǒu jí xiōng dà shì, jiàn zhī yú tā guó zhě, huò yīn jiǎ dào ér fāng wén, huò yǐ tōng méng ér shǐ fù. gǒu yì yú shì, zé wú dé ér chēng. lǔ shǐ suǒ shū, shí yòng cǐ dào. zhì rú qín yàn zhī jù yǒu xī běi, chǔ yuè zhī dà qǐ dōng nán, dì pì jiè yú zhū róng, rén hǎn tōng yú shàng guó. gù zài qí xíng shì, duō yǒu què rú. qiě qí shū zì xuān chéng yǐ qián, sān jì ér chéng yī juàn, zhì zhāo xiāng yǐ xià, shù nián ér zhàn yī piān. shì zhī guó zǔ gé zhě, jì zài bù xiáng, nián qiǎn jìn zhě, zhuàn lù duō bèi. cǐ qiū míng suí wén jiàn ér chéng chuán, hé yǒu gù wèi jiǎn yuē zhě zāi!
余以為近史蕪累，誠則有諸，亦猶古今不同，勢使之然也。輒求其本意，略而論之。何者？當春秋之時，諸侯力爭，各閉境相拒，關梁不通。其有吉凶大事，見知於他國者，或因假道而方聞，或以通盟而始赴。苟異於是，則無得而稱。魯史所書，實用此道。至如秦、燕之據有西北，楚、越之大啟東南，地僻界於諸戎，人罕通於上國。故載其行事，多有闕如。且其書自宣、成以前，三紀而成一卷，至昭、襄已下，數年而占一篇。是知國阻隔者，記載不詳，年淺近者，撰錄多備。此丘明隨聞見而成傳，何有故為簡約者哉！

jí hàn shì zhī yǒu tiān xià yě, pǔ tiān shuài tǔ, wú sī bù fú. huì jì zhī lì, suì zòu yú què tíng yóu xuān zhī shǐ, yuè chí yú jùn guó. zuò zhě jū fǔ yú jīng zhào, zhēng shì yú sì fāng, yòng shǐ yí xià bì wén, yuǎn jìn wú gé. gù hàn shì zhī shǐ, suǒ yǐ bèi zēng yú chūn qiū yě.
及漢氏之有天下也，普天率土，無思不服。會計之吏，歲奏於闕廷；輶軒之使，月馳於郡國。作者居府於京兆，征事於四方，用使夷夏必聞，遠近無隔。故漢氏之史，所以倍增於《春秋》也。

jiàng jí dōng jīng, zuò zhě mí zhòng. zhì rú míng bāng dà dū, dì fù cái liáng, gāo mén jiǎ zú, dài duō máo jùn. yì lǎo xiāng xián, jìng wèi bié lù jiā dié zōng pǔ, gè chéng sī chuán. yú shì bǐ xuē suǒ cǎi, wén jiàn yì duō. cǐ zhōng xìng zhī shǐ, suǒ yǐ yòu guǎng yú qián hàn yě.
降及東京，作者彌眾。至如名邦大都，地富才良，高門甲族，代多髦俊。邑老鄉賢，競為別錄；家牒宗譜，各成私傳。於是筆削所采，聞見益多。此中興之史，所以又廣於《前漢》也。

fū yīng xián suǒ chū, hé guó ér wú? shū zhī zé yǔ rì yuè zhǎng xuán, bù shū zé yǔ yān chén yǒng miè. shì yǐ xiè chéng yóu xī jiāng zuǒ, jīng luò shì quē yú sān wú chén shòu piān wěi shǔ zhōng, bā liáng yǔ xiáng yú èr guó. rú sòng qí shòu mìng, liáng chén wò jì, huò dì bǐ yǔ gòng yī zhōu, huò nián fāng qín shì èr shì. fū dì zhī piān xiǎo, nián zhī jiǒng pò, shì shǐ zuò zhě cǎi fǎng yì qià, jù xì wú yí, qí jiù kě xún, yǐn huì xián lù. cǐ xiǎo guó zhī shǐ, suǒ yǐ bù jiǎn yú dà bāng yě.
夫英賢所出，何國而無？書之則與日月長懸，不書則與煙塵永滅。是以謝承尤悉江左，京洛事缺於三吳；陳壽偏委蜀中，巴、梁語詳於二國。如宋、齊受命，梁、陳握紀，或地比《禹貢》一州，或年方秦氏二世。夫地之偏小，年之窘迫，適使作者採訪易洽，巨細無遺，耆舊可詢，隱諱咸露。此小國之史，所以不減於大邦也。

fū lùn shǐ zhī fán shěng zhě, dàn dāng yào qí shì yǒu wàng zài, kǔ yú zhēn wú, yán yǒu què shū, shāng yú jiǎn lüè, sī zé kě yǐ. bì liàng shì shì zhī hòu bó, xiàn piān dì yǐ duō shǎo, lǐ zé bù rán. qiě bì wèi qiū míng wèi shěng yě, ruò jiè gé biàn xī yú niú míng, shū sūn zhì mèng yú tiān yā, chǔ rén jiào jìn yǐ bá pèi, chéng zhě ōu huá yǐ qì jiǎ. cǐ ér bì shū, qǐ dé wèi zhī shěng xié? qiě bì wèi hàn shū wèi fán yě, ruò wǔ dì qǐ jiāng yú bǎi fù, chén píng xiàn jì yú tiān shān, zhǎng shā xì wǔ yǐ qǐng dì, yáng pū hù chǒng ér yí guān. cǐ ér bù lù, qǐ dé wèi zhī fán xié? yóu sī ér yán, zé shǐ zhī fán shěng bù zhōng, cóng kě zhī yǐ.
夫論史之煩省者，但當要其事有妄載，苦於榛蕪，言有闕書，傷於簡略，斯則可矣。必量世事之厚薄，限篇第以多少，理則不然。且必謂丘明為省也，若介葛辨犧於牛鳴，叔孫志夢於天壓，楚人教晉以拔旆，城者謳華以棄甲。此而畢書，豈得謂之省邪？且必謂《漢書》為煩也，若武帝乞漿於柏父，陳平獻計於天山，長沙戲舞以請地，楊仆怙寵而移關。此而不錄，豈得謂之煩邪？由斯而言，則史之煩省不中，從可知矣。

yòu gǔ jīn yǒu shū, jiāo chún bù děng. dì yáo zé tiān chēng dà, shū wéi yī piān zhōu wǔ guān bīng mèng jīn, yán chéng sān shì fú xī zhǐ huà bā guà, wén wáng jiā yǐ xì cí. jù wèi dà shèng, xíng shì ruò yī, qí fēng jiǎn bù lèi, xuán gé rú sī. bì yǐ gǔ fāng jīn, chí bǐ yù cǐ, rú chī yóu huáng dì jiāo zhàn bǎn quán, shī yú chūn qiū, zé chéng pú yān líng zhī shì yě. yǒu qióng cuàn xià, shào kāng zhōng xìng, shī yú liǎng hàn, zé wáng mǎng guāng wǔ zhī shì yě. fū chāi jì miè, jù jiàn bà shì, shī yú dōng jìn, zé huán xuán sòng zǔ zhī shì yě. zhāng yí mǎ cuò wèi qín kāi shǔ, shī yú sān guó, zé dèng ài zhōng huì zhī shì yě. ér wǎng zhī suǒ zài, qí jiǎn rú bǐ hòu zhī suǒ shū, qí shěn rú cǐ. ruò shǐ tóng hòu lái yú wǎng shì, xiàn yī gài yǐ chéng shū, jiāng kǒng xué zhě bì gòu qí shū yí, yóu qí lǜ lüè zhě yǐ. ér yì zhě gǒu chī shěn xiāo zhī suǒ jì, shì bèi yú sūn xí huá xiè zhī suǒ biān, yǔ fán yú bān mǎ, bù yì miù hū! gù yuē: lùn shǐ zhī fán shěng zhě, dàn dāng qiú qí shì yǒu wàng zài, yán yǒu quē shū, sī zé kě yǐ. bì liàng shì shì zhī hòu bó, xiàn piān dì yǐ duō shǎo, lǐ zé bù rán. qí sī zhī wèi yě.
又古今有殊，澆淳不等。帝堯則天稱大，《書》惟一篇；周武觀兵孟津，言成三誓；伏犧止畫八卦，文王加以《繫辭》。俱為大聖，行事若一，其豐儉不類，懸隔如斯。必以古方今，持彼喻此，如蚩尤、黃帝交戰阪泉，施於春秋，則城濮、鄢陵之事也。有窮篡夏，少康中興，施於兩漢，則王莽、光武之事也。夫差既滅，句踐霸世，施於東晉，則桓玄、宋祖之事也。張儀、馬錯為秦開蜀，施於三國，則鄧艾、鍾會之事也。而往之所載，其簡如彼；後之所書，其審如此。若使同後來於往世，限一概以成書，將恐學者必詬其疏遺，尤其率略者矣。而議者苟嗤沈、蕭之所記，事倍於孫、習；華、謝之所編，語煩於班、馬，不亦謬乎！故曰：「論史之煩省者，但當求其事有妄載，言有缺書，斯則可矣。必量世事之厚薄，限篇第以多少，理則不然。」其斯之謂也。