xī wǔ jīng zhū zi, guǎng shū rén wù, suī shì zú kě yàn, ér yì lǐ nán xiáng. dǎi yú tài shǐ gōng, shǐ gé zī tǐ, fán yǒu liè chuán, xiān shù běn jū. zhì yú guó yǒu chí zhāng, xiāng yǒu bìng shěng, suí shí ér zài, yòng míng shěn shí. àn xià hóu xiào ruò zhuàn dōng fāng shuò zàn yún: shuò zì màn qiàn, píng yuán yàn cì rén. wèi jiàn ān zhōng, fēn yàn cì wèi lè líng jùn, gù yòu wèi jùn rén yān. fū yǐ shēn méi zhī hòu, dì míng gǎi yì, yóu fù zhuī shū qí shì, yǐ shì hòu lái. zé zhī shēn shēng zhī qián, gù yí xiáng lù zhě yǐ.
昔《五經》、諸子，廣書人物，雖氏族可驗，而邑里難詳。逮於太史公，始革茲體，凡有列傳，先述本居。至於國有馳張，鄉有並省，隨時而載，用明審實。案夏侯孝若撰《東方朔贊》云：「朔字曼倩，平原厭次人。魏建安中，分厭次為樂陵郡，故又為郡人焉。」夫以身沒之後，地名改易，猶復追書其事，以示後來。則知身生之前，故宜詳錄者矣。

yì zāi! jìn shì zhī yǒu tiān xià yě. zì luò yáng dàng fù, yì guān nán dù, jiāng zuǒ qiáo lì zhōu xiàn, bù cún sāng zǐ. yóu shì dòu niú zhī yě, jùn yǒu qīng xú wú yuè zhī xiāng, zhōu biān jì yù. yù shǐ nán běi bù luàn, zī miǎn kě fēn, dé hū? xì xū míng yú běn tǔ zhě, suī bǎi dài wú yì. jì ér tiān zhǎng dì jiǔ, wén guǐ dà tóng. zhōu jùn zé fèi zhì wú héng, míng mù zé gǔ jīn gè yì. ér zuò zhě wèi rén lì chuán, měi yún mǒu suǒ rén yě, qí dì jiē qǔ jiù hào, shī zhī yú jīn. yù qiú shí lù, bù yì nán hū!
異哉！晉氏之有天下也。自洛陽盪覆，衣冠南渡，江左僑立州縣，不存桑梓。由是鬥牛之野，郡有青、徐；吳、越之鄉，州編冀、豫。欲使南北不亂，淄、澠可分，得乎？系虛名於本土者，雖百代無易。既而天長地久，文軌大同。州郡則廢置無恆，名目則古今各異。而作者為人立傳，每雲某所人也，其地皆取舊號，施之於今。欲求實錄，不亦難乎！

qiě rén wú dìng zhì, yīn dì ér huà. gù shēng yú jīng zhě, yán jiē chéng chǔ jū yú jìn zhě, chǐ biàn cóng huáng. shè wèi ér dōng, yǐ jīng qī yè lì jiāng ér běi, fēi wéi yī shì. ér yóu yǐ běn guó wèi shì, cǐ xiāng wèi fēi. shì zé kǒng fù lǐ yú chāng píng, yīn shì jiā yú xīn yě, ér xì zuǎn wēi zǐ, yuán chéng guǎn zhòng, nǎi wèi qí sòng zhī rén, fēi guān lǔ dèng zhī shì. qiú zhū zì gǔ, qí yì wú wén.
且人無定質，因地而化。故生於荊者，言皆成楚；居於晉者，齒便從黃。涉魏而東，已經七葉；歷江而北，非唯一世。而猶以本國為是，此鄉為非。是則孔父里於昌平，陰氏家於新野，而系纂微子，源承管仲，乃為齊、宋之人，非關魯、鄧之士。求諸自古，其義無聞。

qiě zì shì zhòng gāo mén, rén qīng hán zú, yǐ xìng wàng suǒ chū, yì lǐ xiāng jīn. ruò zhòng yuǎn zhī xún zhèng xuán, xiān yún rǔ nán yīng shào wén jǔ zhī duì cáo cāo, zì wèi lǔ guó kǒng róng shì yě. yuán jí jìn gǔ, qí yán duō wěi. zhì yú bēi sòng suǒ lēi, máo tǔ dìng míng, xū yǐn tā bāng, mào wèi jǐ yì. ruò nǎi chēng yuán zé shì zhī chén jùn, yán dù zé xì zhī jīng yì, xìng mǎo jīn zhě xián yuē péng chéng, shì hé nǚ zhě jiē yún jù lù. zài zhū shǐ chuán, duō yǔ tóng fēng. cǐ nǎi xún liú sú zhī cháng tán, wàng zhe shū zhī jiù tǐ yǐ.
且自世重高門，人輕寒族，以姓望所出，邑里相矜。若仲遠之尋鄭玄，先雲汝南應劭；文舉之對曹操，自謂魯國孔融是也。爰及近古，其言多偽。至於碑頌所勒，茅土定名，虛引他邦，冒為己邑。若乃稱袁則飾之陳郡，言杜則系之京邑，姓卯金者咸曰彭城，氏禾女者皆雲鉅鹿。在諸史傳，多與同風。此乃尋流俗之常談，忘著書之舊體矣。

yòu jìn shì yǒu bān zhì bù zhù zhě, shǐ yǐ zhōu rǎng zì biāo, ruò chǔ guó gōng suì yú yáng zhào yī shì yě. zhì yú míng wèi jì lóng, zé bù cóng cǐ liè, ruò xiāo hé dèng yǔ jiǎ yì dǒng zhòng shū shì yě. guān zhōu suí èr shǐ, měi shù wáng gēng zhū shì, gāo yáng shù gōng, bì yún láng yá wáng bāo, xīn yě yǔ xìn hóng nóng yáng sù bó hǎi gāo jiǒng, yǐ cǐ chéng yán, qǐ yuē shěng wén, cóng ér kě zhī yě.
又近世有班秩不著者，始以州壤自標，若楚國龔遂、漁陽趙壹是也。至於名位既隆，則不從此列，若蕭何、鄧禹、賈誼、董仲舒是也。觀《周》、《隋》二史，每述王、庚諸事，高、楊數公，必雲琅琊王褒，新野庾信、弘農楊素、渤海高熲，以此成言，豈曰省文，從而可知也。

fán cǐ zhū shī, jiē yóu jī xí xiāng chuán, qǐn yǐ chéng sú, mí ér bù fǎn. gài yǔ yuē: nán yǔ lǜ shǐ, kě yǔ lè chéng. fū yǐ qiān zài zūn xíng, chí wèi gù shì, ér yī zhāo jiū zhèng, bì jīng yú sú. cǐ zhuāng shēng suǒ wèi ān dé wàng yán zhī rén ér yǔ zhī yán, sī yán yǐ dé zhī yǐ. shù zhī yīn jūn zǐ, xiáng qí dé shī zhě yān.
凡此諸失，皆由積習相傳，寢以成俗，迷而不返。蓋語曰：「難與慮始，可與樂成。」夫以千載遵行，持為故事，而一朝糾正，必驚愚俗。此莊生所謂「安得忘言之人而與之言」，斯言已得之矣。庶知音君子，詳其得失者焉。